NIEUWERKERK, dorp zonder toren
DODEN ONDER PAPOEA'S BIJ
BOTSINGEN IN BALIEMVALLEI
C.N.V.-VOORZITTER ACHT ZICH
BELEDIGD IN BROCHURE
VRIJDAG 5 JANUARI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
T
JllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiioniiiit
HEN DORP mef een mooie ring,
maar een gemis in het cen
trum: Nieuwerkerk op Schouwen-
Duiveland, dat in de tweede we
reldoorlog zijn toren door de
bezetters zag opgeblazen. Nu is
het dak van de hervormde kerk
het hoogste punt in Nieuwer-
kerks centrum; de kerk met daar
naast een lege plaats, want ook
met de bouw van een nieuwe
toren is ondanks de activitei
ten van de gemeente en van een
torenfonds" uit de burgerij
is nog steeds geen begin ge
maakt. Nieuwerkerk behield bij
de val van de toren alleen de
klok. Die hangt nu in een kleine
houten klokkesfoel, links op
de foto een soort baken om
de herinnering aan de toren en
de wens tof herbouw levend te
houden
Overigens valt het ontbreken van
de toren voldoende op. Het is of
het kerkgebouw wat triest staat
te wachten op een massieve ste
nen kolos om steun bij te zoeken,
ledereen, die in Nieuwerkerk aan
de ring woont officieel Kerk-
ring geheten kijkt uit op die
lege plaats. Op de voorgrond
links het voormalige ge
meentehuis van Nieuwerkerk, dat
niet meer wordt gebruikt sinds de
gemeente met Ouwerkerk, Oos-
terland en Sirjansland tot „Dui-
veland" werd samengevoegd.
Rechts op de hoek van dit ge
meentehuis de „dokterswoning",
waar de arts Van der Zande
woont.
Als een waaier liggen de hui
zen aan de ring, die met de
gevel op de foto zijn gekomen.
Uiterst links begint die waaier
in het midden vpn de foto
met het pand van woninginrich
ting Tanus en dan volgen direct
nog drie (winkel) panden van
de Nieuwerkerkse middenstand:
de slagerij Van der Wiele, de
winkel van de heer N. A. Lieven-
se (elektra) en hef bedrijf van
de heer M. van Dijke, een rijwiel
hersteller, of zoals men dat in
Nieuwerkerk gemoedelijk houdt;
de fietsenmaker. Met al die
bromfietsen is er aan de ring van
Nieuwerkerk nog wel plaats voor
een rijwielhersteller. Na het huis
van de rustend slager D. van der
Wiele en dat van de gezusters
Wandel, is hef bedrijf van de
hter C. Wandel op de foto ge
komen: fietsen, bromfietsen etce
tera.
Verder naar rechts komt, na de
zwarte schuur het huis van de
heer J. C. Flikweert, een vroege
re melkslijter met weer rechts
daarvan zijn schuur.
Tussen de Achterstraat en de
Schoolstraat nog drie witte huis
jes: die van de schilder C. A.
Lïevense, diens vader A. Lieven-
se en dat van de heer C. Ver-
klinke, een rentenierend land
bouwer.
Vóór de kerk, óp de ring, hef
charmantste huisje van deze fo
to: dat van mevrouw Dalebouf.
Op^de foto „achter" de kerk nog
drie van die kleine huisjes, be
woond door mevrouw Folder en
de heren J. Folder en G. van den
Berg.
En voor wie zich in Nieuwerkerk
nog niet oriënteren kan-, de ka
pitale schuur op de achtergrond
rechts is die van hef bedrijf van
de heer Gaanderse.
(Luchtfoto Central Aviation).
iiniiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiniiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuuiiiiiiniiiHiffl
li!l!lllll!l!l!llllllllill!llll!llllllllllllllll!lllilllillll!llllllll!llllllllll!llll!lll!lllll!ll!lllllillllllllll!l!lllll!llllllllill!l
OUDE VETEN LAAIEN OP
Politieversterkingen
aangevoerd
In een in HoMandia verstrekt com
muniqué wordt gezegd dat na een
periode van negen maanden algehele
rust in de Baliamvallei omstreeks de
jaarwisseling een aantal onderlinge
ordeverstoringen is voorgekomen. In
liet gebied van de hoofdman van Silo
werd een groep Kapauko's uit de
Wisselmeren, die in de vallei schelpen
trachtte te verzamelen, overvallen
door een groep Dani's waarbij een
hunner werd gedood en een zwaar
gewond werd.
Als gevolg hiervan is enige onrust:
ontslaan in deze uithoek van de val
lei die trouwens al vanouds als wei
nig ..coöperatief" bekend staat. Een
katholiek missicschoollje aan de
mond van de Ibele-rivicr, dat oncler
leiding van een Kapauko-ondervvijzer
staat, werd door Dani's uit het ge
bied van Silo in brand gestoken.
Mede dank zij de voortreffelijke
hulp van <lc zendingsluchtvaart-
vereniging konden de commissaris
van het ccnlraa! bergland en de
afdelingscommandant van de al
gemene politic op 2 januari voor
een reis per Cessna-vliegtuig en
le voet in nog geen zeven uur van
Hollandia naar het bewuste ge
bied gaan om zich van de toe
stand op de hoogte tc stellen, al
dus het communiqué.
Verdere berichten maken melding
van een overval door de Sjokoski-
stam op een gezelschap van een an
dere stam tiirtens een tocht naar de
zoutbronnen. Daarbij zouden drie
vrouwen en een man van laatstge
noemde groep hel leven hebben ver
loren. Ten slotte werd een gezelschap
personen van even buiten de Balieni-
vallci, ehorende tot de Nalik-stam,
bij een handelstocht in de Baliem-
vallei overvallen door leden van de
Welessi-stam die hiermede een oude
vete meenden le kunnen beslechten.
Het resultaat was, naar verluidt, zes
doden aan de zijde van de groep die
werd aangevallen.
„Deze onverwachte hausse in de
golfbeweging die de openbare veilig-
heidstoestand in een nieuw pacifica-
tiegebied nu eenmaal vertoont", aldus
het communiqué, „is aanleiding ge
weest tot het overbrengen per vlieg
tuig van tien man politieversterking.
Deze groep zal, waar nodig, worden
gebruikt bij pogingen om aclitereen-
volgens de daders van de verschil
lende ordeverstoringen op te sporen".
Dr. Mansholt ereburger
van Hoogezand
i
Hel gemeentebestuur Aan Hooge-
zand-Sappemeer lieeft dr. S. L.
Mansholt, oud-minister van land
bouw, visserij en voedselvoorziening
I en viec-voorzitter van de commissie
des Europese Economische Gemeen-
i schap tot ereburger van de gemeente
benoemd en hem de daaraan verbon
den ore-medaille in goud met; oor
konde verleend voor „zijn uïtjieincn-
de diensten en nimmer aflatende toe
wijding jegens de Europese gemeen
schap'.
De heer Mansholt t53) is geboren
in Vierhuizen, gemeente Ulrum. Bur
gemeester G. Boekhoven jr. van
Hoogezand-Sappemeer heeft de be
noeming bekendgemaakt in zijn
nieuwjaarsrede. De officiële installa
tie van dr. Mansholt zal geschieden
op zaterdagmiddag 24 maart, aan
de vooravond van de' viering van
het eerste Lustrum van de onderte
kening van "het verdrag van Rome.
Genemuider raadslid gaat
in beroep
Het Genemuider raadslid, de heer K.
B. B., is bij het gerechtshof te Arn
hem in beroep gegaan tegen het von
nis van de arrondissementsrechtbank
te Zwolle, waarbij hij veroordeeld
werd tot f 150,boete, wegens be
lediging van bet college van b. en
w. zoals dat was samengesteld ten
'tijde van liet burgemeesterschap van
de nu gepensioneerde burgemeester
G. J. Hamer.
De heer B. heeft inmiddels 30 decem
ber in overleg met zijn raadsman,
mr. C. J. W. Baurichter te Steenwijk,
drie nieuwe klachten bij de officier
van justitie te Zwolle ingediend,
waarin het vroegere college wordt
beschuldigd van de misdrijven be
doeld in de artikelen 225, 272 en
326 van het wetboek van strafrecht,
te ^eten resp. valsheid in geschrifte,
schending van geheimen en bedrog.
Fokker wil nieuw
straalvliegtuig bouwen
In de Fokkerfabrieken te Schiphol
worden plannen uitgewerkt voor de
bouw van liet eerste Ncderlaudse
straalvliegtuig voor de burgerlucht
vaart als opvolger van de zo succes
volle nog met scbroefturbinemotoren
uitgeruste F 27 „Friendship."
Met nadruk verklaart de Fokker-di
rectie dat liet nog slechts plannen be
treft. want de beslissing voor de. ont
wikkeling van zo'n uitermate kost
baar project hangt niet alleen van
baar af.
Het. plan behelst de bouw van een
middelgroot tweemotorig slraalver-
keersvliëg'Uiig voor ongeveer 44 tot
55 passagiers (vergelijk de Caravelle
inel 77 passagiers), "dat <le tj'pebe-
naming F 28 zal krijgen. Fokker zou
het in 1965 of 1966 ltunnen'gaan leve
ren.
De F 28 zal in snelheid weinig of niets
onderdoen voor de huidige Caravelle,
de kruissnelheid van dit Franse toe
stel ligt in de huurt van 800 kin per
uur (aanbevolen kruissnelheid 745
km), terwijl het Nederlandse straal
vliegtuig een kruissnelheid zou krij
gen "van 770 km per uur.
KOET GEDING TEGEN DE SCHRIJVER
„Vakbondsmisleider" en
„meinedig kamerlid"
De voorzitter van het Christelijk Na
tionaal Vakverbond, de heer C. H.
van Mastrigt uit Utrecht, ach zich
beledigd In de brochure „Woning
bouwcorporaties zyn een gevaar voor
de democratie", die de Bussumse
huiseigenaar-belastingconsulent H.
M. kortgeleden heeft geschreven en
verspreid. De voorzitter van het
C.N.V. wordt daarin o.m. een „vak
bondsmisleider" en „een meinedig
kamerlid" genoemd.
In kort geding heeft zijn raadsman
j mr. C. L. Wieringa uit Utrecht gis
terochtend de president van de recht-
I bank in Amsterdam gevraagd de
heer M. verdere verspreiding van de
brochure te verbieden op straffe van
een dwangsom van 5000 per over
treding.
„Het zijn inderdaad geen kleine om
schrijvingen", zo meende de presi
dent mr. U. W. H. Stheeman, die bla
derend in de brochure aanduidingen
tegenkwam als „woningwetprofi-
teurs". „vvoningbouwsaböteurs" „po
litieke parasieten" u.d.
..Deze brochure is in strijd met
de drukpersvrijheid", meende mr.
Wieringa, die geloofde dat de
schrijver hierdoor blijk heeft, ge-
i geven geen eerbied le hebben
voor de persoon, de eed en de
volksvertegenwoordiging. „Het
doei van de schryver was doelbe
wuste leugens en valse voorstel
lingen te bestrijden, maar in
plaats daarvan breekt hij alleen
af".
De heer M gaf in zijn verweer te
kennen, dat vakbondsbestuurders en
volksvertegenwoordigers een valse
voorstelling van zaken geven door te
verklaren, dat Nederland goed-
kopere woningen bouwen en dat de
exploitatiekosten geringer zijn. „Dat
is alleen mogelijk door de hoge sub
sidies".
Meinedig vond hij de lieer Van Mas
trigt, omdat hij de ziiiveringseed als
kamerlid zou hebben geschonden.
„Hij ontvangt wel degelijk giften,
want als vakbondsbestuurder wordt
h(j immers gesalarieerd en ook als
S.E.R.-vertegenwoordiger ontvangt
hij een vergoeding. Dat maakt van
hem een behartiger van groepsbe
langen" meende de heer M., die
voorts betoogde met zijn brochure
bet algemeen belang te willen die
nen. De rechtbankpresident zal op
11 januari vonnis wijzen.
Verdronken jongen in
Amsterdam gevonden
Na ruim twee dagen dreggen heeft
gistermiddag de rijkspolitie te water
het lijk vaii de 9-jarige Franciscus
C. W. Roosingh opgedregd uit de
Erasmusgracht in Amsterdam.
Dinsdagmiddag zakten zeven kinde
ren door het ijs van de gracht, zes
drenkelingen 'konden worden gered.
Ondanks een reddingspoging onder
nomen door de broeder van de G.G.
en G.D., M. van der Horst, verdronk
Frans Roosingh.
Macmillan naar Bonn
liet Britse ministerie van buiten
landse zaken heeft gisteren officieel
meegedeeld, dat premier Macmilaln
op 8 en 9 januari in Bonn besprekin
gen zal voeren met de Westduitse
bondskanselier dr. Konrad Adenau
er. De Britse minister van buiten
landse zaken lord Home, die Mac-
niillan zal vergezellen, zal na afloop
van het overleg een bezoek Brengen"
aan Berlijn.
NIEUWE WACHTPOSTEN
IN OOST-BERLUN
lu Oost-Berlijn is men donderdag be
gonnen met de bouw van drie nieuwe
wachttorens nabij de sectorgrens.
De wachttorens komen in de wijken
Zehlendorf. Tempelhof en Steglitz,
die alle aan de Amerikaanse sector
grenzen. Het ziet er naar uit dat de
torens vijftien meter hoog zullen
worden. De torens worden op onge
veer 45 meter afstand van de sector
grens gebouwd. De torens dienen
blijkbaar om het de grenswachters
gemakkelijker te maken zowel Oost
als West-Berlijn te bezien.
Adoela schreef Tsjombe
Premier Cyrille Adoela van Kongo
heeft president Moise Tsjombe van
Katanga donderdag in een nota ver
zocht het Katangese parlement te
Kamina bijeen te laten komen, zo is
bericht in l^eopoldstad.
Premier Adoela en president Kasa-
voeboe van Kongo hadden reeds eer
der een voorste) in deze richting ge
daan. Indien hel voorstel zou wor
den opgevolgd, zouden de leden van
de Baloebakat-partij, die tegenstan
ders van Tsjombe waren, voor het
eerst sinds juli 1960 samen kunnen
vergaderen met de leden van de Co-
nakat-partij, die op de hand van
Tsjombe was.
Postzegeldiefjes gooiden
deel van buit in het water
l>e Rotterdamse politie heeft twee
knapen \an 16 jaar aangehouden, die
op oudejaarsnacht bij een postzegel-
handelaar voor een waarde van
f 7000,aan buitenlandse postze
gels hebben gestolen.
Een deel van hun buit hadden zij in
de Rotte gegooid, een deel wilden
zij verkopen waardoor zij tegen de
lamp zijn gelopen.
Met hen zijn nog twee knapen opge
pakt. die zich aan heling hebben
schuldig gemaakt.