PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DEBAT OVER NIEUW-GUINEA LIEP OP
VRIJWEL NIETS UIT
„Nederland zoekt wel
redelijke oplossing"
Portugal erkent Goa
niet als verloren
„Zeeuws bedrijfsleven toonde verheugende
initiatieven in 1961"
BEREIDHEID
COMPROMIS
NIEUW-GUINEA?
Dure P.T.T.
Vandaag...
205e jaargang - no. 3
Dagblad, uitgave van de liruia
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
deri Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week. 7,00 p. kw.; Ir. p. p. 7 25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE. GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 4 jan. 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie
Jng. mededelingen driemaal tanef.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
vaD dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg,
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2. tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg. tel. 2395: Tcrneuzen. tel. 2116; Zierikzee. red tel 2425. adrn. tel. 2094
V.V.D. EN S.G.P. ACHTER KABINETSBELEID
Ook op de tweede day van het debat
over Nieuw-Guinea in de Tweede Ka
mer was de publieke tribune overvol.
Papoea-student E. Somisu, die geen
plaatsje meer had kunnen vinden,
doodde de tijd door een gesprek met
leden van de Haagse bereden politie
die tijdelijk dienst doen op het Bin
nenhof.
Een gewoonlijk betrouwbare
bron uit Indonesische rege
ringskringen heeft woensdag
avond verklaard, dat Indonesië
wellicht bereid zou zijn, tijde
lijk af te zien van de soevereini
teit over westelijk Nieuw-Gui-
nea, mits liet bestuur over liet
gebied aan Indonesië wordt
overgedragen.
in een commentaar op berichten, dat
Nederland bereid zou zijn tot onder
handelen over de toekomst van west
Nieuw-Guinea zonder vooraf te stel
len voorwaarden, zei deze zegsman
dat het mogelijk zou moeten zijn.
west Nieuw-Guinea aan Indonesië
over te dragen zonder een onmiddel
lijke overdracht der soevereiniteit.
Eventueel zouden er verkiezingen
kunnen worden gehouden orh te we
ten te komen wat de Papoea's wen
sen. voegde hij hieraan toe.
Kennedy beveelt
uitbreiding leger
President Kennedy lieeft woensdag'
bevolen het aantal divisies van het
Amerikaanse leger die permanent in
actieve dienst zijn, van 14 op 16 te
brengen. Doel van deze maatregel is
twee divisies reservisten, ingedeeld
hij de nationale garde, te kunnen de
mobiliseren.
Die twee divisies waren op 15 okLo-
bei' opgeroepen, i.v.m. de Berljjnse
crisis. Met het opvoeren van het aan-
t al gewone divisies in actieve dienst
zal echter wel zo veel tijd zijn ge-1
moeid dat de demobilisatie van de
twee divisies reservisten nog een aan
tal maanden op zich zal laten wach
ten.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het grote debat Sn de Tweede Kamer over Nieuw-Guinea, dat
twee dagen heeft geduurd en dat opvallend veel belangstelling
heeft getrokken van de kant van de kamerleden zelf en van de
zijde van het publiek, is woensdag geëindigd zonder een be
paalde uitspraak tan de Kamer, met de partijen die vertegen
woordigers in liet kabinet hebben trouw achter de regering en
de P.v.d.A. fel in de oppositie en met de verklaring van een
overigens nogal terughoudende minister-president prof. De
Quay, dat Nederland alles zal blijven doen voor het vinden van
een constructieve oplossing in het belang van de Papoea's. De
minister-president voegde eraan toe, dat Nederland in Nieuw-
Guinea geen materiële voordelen najaagt en dat het een wezen
lijke verantwoordelijkheid voelt voor het volk van Nieuw-
Guinea. Nederland heeft altijd gestreefd naar de handhaving
van de internationale rechtsorde. Dat is een traditie van liet
Nederlandse volk geworden, „waarvoor we desnoods offers
moeten brengen."
gendhedén, of van internationaal
hoog aangeslagen personen probeert
Indonesië bereid te krijgen tot een
gesprek, waarin noch door Nederland
noch door Indonesië voorafgaand be
paalde voorwaarden zijn gesteld.
Aangezien mededelingen hierover de
pogingen van de regering alleen
maar zouden schaden, kon daarover
niets worden gezegd en bleef dus in
de lucht hangen, wat we van de
naaste toekomst mogen verwachten.
Uitermate ernstig
Minister Luns Tan buitenlandse za
ken gaf ook van zijn kant, nadat bij
had geconstateerd dat de situatie
uitermate ernstig is, de verzekering
dat de regering niets zal nalaten om
een vreedzame oplossing; van liet
conflict met Indonesië te bereiken.
De regering zal alles in het werk
blijven stellen om tol een bilateraal
gesprek te komen, maar aldus mi
nister Luns zij kan dit niet garan
deren.
Het. onbevredigende van het, debat,
dat slechts verhelderend gewerkt
heeft, voorzover nu duidelijk de
landpunten van de verschillende
partijen en van de regering zijn be
kend geworden, was, dat niemand
weet, wat er nu verder in concreto
al gebeuren. Aangenomen moet
orden, dat de regering met behulp
van een of van enkele andere mo-
REDE VAN PREMIER SALAZAR:
Goanen blijven burgers
van Portugese rijk
Van onze parlementaire redacteur)
De Portugese premier Salazar
heeft woensdag te Lissabon in
het parlement verklaard dat
zijn land tot de eersten zal be
horen, die zullen bedanken voor
het lidmaatschap van de we
reldorganisatie, zo liet niet bet
eerste uittredende land zal zijn.
In zijn parlementaire toespraak
niet als onderwerp de Indische
acties tegen de Portugese encla
ves uitte Salazar felle kritiek
aan het adres van Engeland,
doch sprak zijn waardering uit
over de Amerikaanse houding.
De Portugese premier stelde clat En
geland niet alleen de Portugese
luchtmacht had geweigerd gebruik te
maken van bepaalde strategisch ge
legen vliegvelden, maar bovendien
een week nodig had gehad om tot
deze beslissing te komen.
Salazar meende dat Portugal „ware
liet niet dat. deze vertraging ont
stond" andere bevoorradingsroutcs
had kunnen vinden voor het trans
port van manschappen en materieel
naar India, „die volgens ons noodza
kelijk waren voor verdere verdedi
ging van het gebied".
Salazar sprak met tevredenheid over
wat de Amerikaanse regering in
Washington en New Delhi had ge
daan om een Indische actie tegen de'
enclaves te voorkomen.
V olksvertegenwoordigers
De premier verklaarde dat er geen
verdrag tol erkenning van de- Indiase
soevereiniteit over Goa kan zijn, zo
als er ook geen overgave van troepen
ol' overdracht, van schepen is ge
weest. Portugal zou erop moeten blij
ven wachten, dat „de internationale
gemeenschap de belediging voor de
Portugese soevereiniteit goedmaakt
en de wettige rechten van Portugal
herstelt". Voordien zou de toestand
niet normaal kunnen worden.
..De Portugese staal in. India" zal
vertegenwoordigd blijven door zijn
drie afgevaardigden in de Portugese
volksvertegenwoordiging en liet
staatsburgerschap zal „de jure en de
facto" voor de Goanen blijven be
staan „onafhankelijk van 'het aan
hen verlenen van een dubbele natio
naliteit door een unilaterale beschik
king van India", aldus Salazars rede.
„EX-KONING" KALONDJI
IN ARREST GENOMEN
Het Kongolese persbureau meldt van
officiële bron te hebben vernomen,
dat de „koning" van Zuid-Kasai, Al-
bert Kalondji, in Leopoldstad in voor
lopige hechtenis is gesteld.
Hij zou in hetzelfde kamp worden
vastgehouden, als waarin destijds
president Tsjombe van Katanga na
zijn arrestatie in Coquilhatstad werd
ondergebracht.
Kalondji werd vorige weelt van zijn
politieke bevoegdheden beroofd en la
ter door het parket in Leopoldstad.
verhoord.
Amerikaanse ruimtevaart
weer uitgesteld
De poging om de eerste Amerikaanse
ruimtevaarder in een baan om de
aarde te brengen, is ten minste een
week uitgesteld en zal derhalve op
zijn vroegst, op 23 januari worden
gedaan. Dit is woensdag in Tape Ca
naveral vernomen.
Volgens betrouwbare kringen is het
uitstel veroorzaakt door de ontdek
king van een defect in de draagra-
ket van het type Atlas. Hoewel een
datum nog niet officieel was bekend
gemaakt, was bekend dat het voorne
men bestond een astronaut de ruimte
in te schieten.
9 De Syrische oud-premier Fares el
Choery is op 85-jarige leeftijd in Damas
cus overleden. Sinds 1951 nam hij geen
deel meer aan het politieke leven. Van
194Ï tot 1049 vertegenwoordigde hij zijn
land bij de Ver. Naties. Hij beeft mee
gewerkt aan de opstelling van hel hand
vest van de V.N. in 1945.
Misverstand
De minister-president prof. De Quay
constateerde in zijn antwoord aan de
afgevaardigden, die aan het debat
hadden deelgenomen, dat het groot
ste deel van de Kamer zich kan ver
enigen met het streven van de rege
ring om tot een gesprek met Indone
sië te komen zonder prealabele voor
waarden. De heer Burger nam voor
hem een uitzonderingspositie in,
want die liad het vertrouwen in de
regering opgezegd, althans ten aan
zien van het Nieuw-Guineabeleid. De
bewindsman legde de socialistische
fractieleider voor, dat zijn kabinet
harder heeft gewerkt aan de oplos
sing van de problemen en een meer
gedifferentieerd beleid ten aanzien
van Nieuw-Guinea heeft gevoerd dan
de vroegere kabinetten.
Bij de heer Biesheuvel van de
A.R.P. probeerde prof. De Quay
het misverstand weg te nemen,
zoals hij het kwalificeerde, dat de
regering na de vergadering van
de Verenigde Naties, waarin de
resolutie van de Brazzaville-groep
werd verworpen, een blijmoedig
op de plaats rust heeft gemaakt.
Het memorandum
Sprekende over het memorandum,
dat de Nederlandse delegatie had
verspreid onder de andere delegaties
ter vergadering van de Verenigde
Naties waarin was gezegd, dat
(Zie slot pag. 3 kol. 1
Gerucht over staking
Algerijnse strijd
Woensdag is in Parijs van gezagheb
bende zijde vernomen dat wordt ge
meend dat een staken der vijande
lijkheden in Algerije iu zicht komt.
Hieraan werd toegevoegd dat het re
sultaat der in het geheim door ver
tegenwoordigers van de Franse rege
ring en afgevaardigden der „voor
lopige regering" gevoerde besprekin
gen spoedig bekend zou worden.
„Wij zullen op korte termijn weten
of de leiders van de opstand een ein
de aan de revolte willen maken", al
dus een uit regeringskringen afkom
stige uitlating.
Frankrijk handhaaft veto
Tijdens een zitting van het Franse
kabinet onder voorzitterschap van
president De Gaulle is woensdag het
besluit genomen dat Frankrijk zijn
veto op het ingjaan van de tweede
fase in het ontwikkelingsplan van de
Europese Gemeenschap zal handha-
ven tot overeenstemming zal zijn be-
j reikt inzake een gemeenschappelijke
landbouwpolitiek.
Franse minister
treedt af
Iu kringen van de Franse premier,
Debrê, is gezegd, dat Debró een ver
zoek heeft ingewilligd van de minis
ter van financiën Baumgartner om af
te treden. De Franse premier had
Baumgartner evenwel gevraagd aan
te blijven totdat een opvolger is ge
vonden.
Baumgartner, voormalig gouverneur
van de Franse bank, zou deels om
particuliere redenen en deels omdat
zijn voorkeur voor een conservatieve
finanpiële politiek tegenkanting zou
ondervinden bij sommige leden van
het Franse kabinet, willen aftreden.
Vierling geboren
in Engeland
Een 33-jarige Britse huisvrouw heeft
woensdag in een ziekenhuis te
Southend het leven geschonken aan
een vierling.
De directie van het ziekenhuis ver
klaarde, dat de moeder, Phoebe
Meacham, en de vierling twee
jongetjes en twee meisjes het
goed maakten.
De huisvrouw heeft reeds een zeven
jarig zoontje.
De directeur-generaal van de P.T.
T., prof. ir. G. H. Bast, heeft
een tamelijk sombere nieuw
jaarsrede gehouden. Hij had moei
lijkheden met de personeelswerving,
vooral wat betreft het personeel in
hogere rangen. De toevloeiing bleef
op zorgelijke wijze achter bij de be
hoefte aan bekwame deskundigen en
specialisten.
Temidden van de zorgen om het
dienstbetoon, zo zei professor Bast,
doet het gunsti.' e financiële resul
taat wat onwerkelijk aan. Waar
schijnlijk zal het financiële resultaat
over 1961 niet veel verschillen van
dat over 1960.
Uiteraard memoreerde prof. Bast
de cijfers van 1960 niet en
daarom is het wel nuttig hier
even enkele cijfers van 1960 te noe
men. De totale" nettowinst van de
P.T.T. bedroeg in 1960; 95,6 miljoen
gulden, hetgeen betekent, dat de ren
tabiliteit van het erin gestoken kapi
taal ongeveer 8% was. De P.T.T.
heeft van die net
towinst ad 95,6
miljoen, ruim 69
miljoen toege
voegd aan de re
serves en 26 mil
joen gulden betaald aan het rijk.
Zo juist werd het woord netto
winst gebruikt, want er kan ook
over bruto-winst worden gesproken,
wanneer het gaat om de betalingen
aan het rijk. Het is namelijk zó, da t
die netto-winst overbleef, toen et-
al aan het rijk was betaald een be
drag van 41,9 miljoen gulden rente
over het in het P.T.T.-bedrijf ge-
investeerde kapitaal en voorts 23.6
miljoen gulden als 3heffing
over de baten van het P.T.T. be
drijf.
In totaal trok het rijk dus uit het
melkkoetje P.T.T. een dikke negen
tig miljoen gulden in 1960. Dat was
over 1959 iets minder, en als prof.
Bast thans zegt, dat de resultaten
over 1961 zo ongeveer gelijk zullen
zijn aan 1960. dan mag men wel
op een iets hogere winst over 1961
rekenen, want bij zulke voorspellin
gen houden directeuren altijd een
slag om de arm.
Tegenover het verminderde dienst
betoon vindt prof. Bast die hoge
winst wat onwerkelijk. Wij zou
den hier liever inplaats van „on
werkelijk" het woord „wrang" ge
bruiken. Het gaat er op lijken alsof
het tekortschieten in. het verlenen
van het vereiste dienstbetoon be
loond wordt met extra-winst en dat
is wrang. Het mag ook eigenlijk
niet voortduren.
Misschien wil het hoofdbestuur van
de P.T.T. daarover eens nadenken en
als men toch denkt, dan zou er wel
licht ook wat meer geld uitgetrok
ken kunnen worden voor de aanwer
ving van jong personeel, dat bestemd
is voor de hogere rangen. Waarom
gaat de P.T.T. niet in veel ruimere
mate dan thans het geval is over tot
betalen van de studiekosten voor de
a.s. deskundigen en specialisten op
dezelfde wijze als enkele andere
overheidsdiensten en particuliere be
drijven al jarenlang doen? Het is
moeilijk aanvaardbaar, dat in een be
drijf waar dikke winsten worden ge
maakt geen mogelijkheden zouden
bestaan om althans de hogere rangen
volledig bezet te houden!
is het 350 jaar geleden,
dat de Nederlandse humanisti
sche dichter Hemic Laurens-
zoon Spieghel te Alkmaar
overleed. Spieghel was een
groot ijveraar voor een zui
ver gebruik van de Nederland
se taal.
NIEUWJAARSREDE VOORZITTER K. v. K.
Speciale aandacht voor verbindingen
over Ooster- en Westerschelde
TIJDENS DE ALGEMENE vergadering van de Kanier van
Koophandel en Fabrieken voor de Zeeuwse Eilanden heelt voor
zitter C. A. Kammeraad er in zijn nieuwjaarsrede op gewezen,
hoe het naast alle dit afgelopen jaar in verheugende urate ge
toonde initiatieven van bedrijfsleven en overheid, van het groot
ste belang is, dat zo spoedig mogelijk en op zo breed mogelijk
terrein de leefbaarheid van Zeeland wordt verbeterd en belang
rijk opgevoerd. De voortgaande verbetering van de infra-strue-
tiiur zal volgens de Kamervoorzitter een zeer belangrijke plaats
moeten innemen op de ranglijst van de investeringen wanneer
men de huidige economische ontwikkeling wil ombuigen naar
meer blijvende welvaart, ook op industrieel gebied. Daartoe
behoren naar de mening van de lieer Kammeraad naast betere
verkeersverbindingen en recreatiemogelijkheden zeker in de
eerste plaats de woningbouw, vooral nu het nieuwe industrie
gebied in het Zuidsloe wordt ontsloten.
Het Is niet alleen van belang, dat er
industrieën gevestigd worden in de
zogenaamde kerngemeenten, maar
ook in de andere daarvoor geëigende
en geografisch soms zelfs voel gun-
ren, ligt het voor de hand dat de vol
gende stap moet zyn een vaste ver
binding over de Oostersehelde zo be
toogde de heer Kammeraad.
Dit klemt des te meer, omdat over
enkele jaren de Grevelingendam
en de Haringvlietbrug gereed zijn.
„Sehouwen-Duiveland is Zeeuws
gebied", zei de kamervoorzitter.
„Het. behoort bij Zeeland, heeft
een Zeeuws karakter en moet de
mogelijkheid hebben zich blijvend
aan de overige delen van Zeeland
tc hechten". Hij noemde het daar
om van het grootste belang niet
alleen uit ideële maar zeker ook
uit economische overwegingen
dat dit noordelijkste Zeeuwse
eiland de gelegenheid moet krijgen
zich in het Zeeuwse verband ver
der te kunnen ontwikkelen.
W ester schelde
Speciale aandacht /al er volgens de
lieer Kammeraad ook moetei
Over het bedrijfsleven in het alge
meen was de kamervoorzitter zeker
niet ontevreden; de economie heeft
zich over bijna de gehele linie gun
stig ontwikkeld. Een van de belang
rijkste gebeurtenissen noemde hij de
arbeidstijdverkorting. De heer Kam
meraad zei hierover, dat de bedrijven
vrijwel niet de tijd gelaten is maat
regelen te treffen om de inkrimping
van het aantal produktieve uren be
hoorlijk op te vangen, in het bijzon
der niet bij de ambachtsbedrijven en
de bouwnijverheid. Ook in de dien
stenverlenende sector, bij het rijk. de-
provincie en de gemeenten zijn daar
door moeilijkheden ontstaan.
Onder deze omstandigheden is het
prestatievermogen van het bedrijfs
leven teruggelopen, merkte de ka
mervoorzitter op; volgens een prog
nose van het Centraal Planbureau
wordt voor 1962 slechts een produkri-
viteitsstijging van 2 pet. verwacht.
I Hij meende dat beperking op sociaal
stiger gelegen gebieden. Nu het Drle-
eilandenplan is gerealiseerd en het
verkeer over de dammen met spron
gen omhoog is gegaan in vergelijkt»;
met het vervoer over de vroegere ve- j dingen.
de Westerschelde. „Het dokteren aan
de verbeteringen met lapmiddelen zal
daarbij naast de directe nadelen ook
indirect aanzienlijk schadelijker blij
ken le zijn dan eeti oplossing', die met
ruime visie genomen is", betoogde de
heer Kammeraad. Een volledige inte
gratie van Zeeland zal volgens de
kamervoorzitter nimmer geheel bun
nen worden verwezenlijkt zonder
snelle en onder alle. weersomstandig
heden betrouwbare verkeersvèrbin-
.Weliswaar", zo vervolgde de heer
Kammeraad, ,.is tussen de regering
en de stichting van de arbeid over
eenstemming bereikt, doch ik vrees
dat zich in dit jaar toch wel span
ningen zullen voordoen. Hierbij denk
ik ook aan de noodzakelijke investe
ringen die vooral ook ambachts- on
dctailhandelsbedrijven zicli zullen
(Zie slot pag. 2 kol. 5
