Prof. De Quay: zelfbeschikking geen bindende conditie meer f KLANKBORD P.T.T. VRAAGT BEGRIP VOOR HAAR PERSONEELSPROBLEMEN WOENSDAG 3 JANUARI 1962 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 IJS SMOLT DOOR KOTJ. Een fabriek van consumptie-ijs in de Engelse plaats Swindon móest dezer dagen de produktie staken. Door de vorst was namelijk de koelinstallatie bevroren waardoor het ijs begon te smelten. Voordat dinsdag in de Tweede Kamer het debat over jj Nieuw-Guinea begon, wensten vele leden van de j: Kamer de ministers achter de regeringstafel een ge- jj lukkig nieuwjaar. Foto: De minister van buitenlandse zaken, mr. J. M. j; A. H. Luns, neemt de gelukwensen in ontvangst van jl mevrouw mr. J. M. Stoffels van Haaf ten, plaatsver- ji vangend voorzitter van de Tweede Kamer. In het midden de heer C. F. van der Peijl. „OP RAND VAN DIRECT GEVAAR Aantal personeelsleden krijgt H.T.S.-opleiding Een personeelsbezetting, die beneden de behoefte bleef en een door de krappe arbeidsmarkt in de hand ge werkt groter aantal mutaties dan in enig voorgaand jaar, is de balans van 1961 voor de P.T.T. Dit blijkt uit de nieuwjaarsrede van de directeur-ge neraal der P.T.T., prof. ïr. G. H. Bast. gistermorgen gehouden. De directeur-generaal had de kritiek op de door de P.T.T. betreurde beperking van het dienstbetoon voor een deel kwetsend gevonden, in het bijzonder tegenover de zeer vele per soneelsleden, die zich grote inspan ning hebben getroost om onder zeer moeilijke omstandigheden het dienst betoon zo goed als mogelijk in stand te houden. Prof. Bast erkende: „Wij hebben wellicht te lang getracht vol te houden wat niet meer vol te hou den was en misten daardoor de kans tijdig overleg te plegen". Hij had kritiek op het bedrijfs leven, „dat voor eigen belangen gemakkelijk werkers uit ons be drijf overneemt, zonder te denken aan de schade voor het dienstbe toon der P.T.T." Prof. Bast som de de moeilijkheden bij de post, de postcheque-en girodienst en de te lefoondienst op. „Ik ontkom niet aan de indruk, dat het Nederland se volk als geheel zich temidden van alle problemen te weinig en te laat rekenschap ervan geeft, dat de bestaande voorziening in vitale behoeften niet vanzelf tot stand komt, maar zijn offers vraagt aan arbeid en kapitaal en dat deze zonder adequate offers niet voldoende in stand is te hou den. P.T.T. is maar één van de vele dienst verlenende bedrijven en instellingen, waarvoor hetzelfde geldt, maar het is er één, waarbinnen de consequen ties zich bijzonder snel, direct en over een zeer brede linie doen gevoe len. Ik mag niet nalaten hier nog eens duidelijk te waarschuwen, dat het bedrijf zich bij voortduring op een aantal vitale punten op de rand van direct gevaar bevindt. Temidden van de zorgen om het dienstbetoon doet het gunstige finan ciële resultaat wat oneigenlijk aan. Hoewel nog tal van berekeningen no dig zijn voor dit exact bekend is, mag ik toch de verwachting uitspreken, dat het niet veel met dat van 1960 zal verschillen. Ik heb daarbij rekening gehouden met het feit dat de ver hoogde pensioenbijdrage van 11 k 12 miljoen in 1960 nog uit de winst moest worden betaald, maar In 1961 in de lasten is opgenomen. De loon stijging in 1960 zal dus praktisch zijn opgevangen evenals de tariefsverla gingen. Een aantal leden van het middelbaar personeel dat uit een grote groep ge gadigden moest worden geselecteerd, zal gelegenheid krijgen een volledige dagopleiding aan een hogere techni sche school te volgen om na voltooi ing daarvan geplaatst te worden op de bedrijfsopleiding voor technische ambtenaren. „Vraag het de paus".... Fabiola wel in verwachting Het Belgische koninklijke paar. dat sinds 28 december vakantie houdt op het landgoed van de Spaanse bankier Oriol, veertien kilometer ten noor den van Madrid, heeft dinsdag ge weigerd in te gaan op geruchten als zou koningin Fabiola In blijde ver wachting zijn. Een woordvoerder zei uitsluitend: „Vraag het de paus...." Al degenen die nieuwsgierig zijn naar de wijze waarop Fabiola èn Boudewijn hun vakantie besteden worden door potige Spaanse burger- wachters op gerede afstand gehou den. Een woordvoerder van de Belgische ambassade te Madrid verklaarde: „het koninklijk paar wenst de pers niet in te lichten over hetgeen voor deze dagen op het programma staat. Hun bezoek is van persoonlijke aard en volledig incognito. De publieke belangstelling voor het débat over Nieuw-Guinea in de Twee de Kamer was zo groot dat zich dins dag lang voor het begin van de ver gadering al een lange rij belangstel lenden had gevormd voor de ingang van de publieke tribune op het Bin nenhof in Den Haag. Onder de wach tenden bevonden zich ook enige stu denten uit Nieuw-Guinea. Het Wereldgebeuren „KABINET VOERT CONSEQUENT BELEID" Rustig weer met lichte vorst (Van onze weerkundige medewerker). Ons land ligt in een hogedrnk- gebied, waarvan wij het cen trum nog bij Ierland aantref fen. Er komt rustig weer voor met flinke opklaringen, waar in de temperatuur 's nachts ook in Zeeland tot onder het vriespunt daalt. Dinsdagavond werd in het oosten en zuiden van ons land al 5 tot 7 graden vorst gemeten. Uit deze afkoeling ontstaat plaatselijk mist, die hier en daar hardnekkig kan zijn. Via Schotland stroomt iets minder koude lucht naar de Noord zee zodat in de kustprovincies bij zwakke zeewind de vorst van heel wat minder betekenis is dan verder landinwaarts. In het gehele Alpengebied, waar de wintersport al vele weken naar sneeuw heeft uit gezien, heeft een depressie uit de Middellandse zee nu een flinke hoeveelheid sneeuw ver oorzaakt en ook over de Brit se eilanden ligt er vrijwel over al een sneeuwlaag. Onderhandelen zonder Indonesische voorwaarden (Van onze parlementaire redacteur) Aan het begin van de vergade ring van de Tweede Kamer, die geheel gewijd was aan de be spreking van de kwestie Nieuw- Guinea, heeft de minister-presi dent, prof. De Quay, dinsdag de volgende, door een volle verga derzaal en een eivolle publieke en gereserveerde tribune aan gehoorde verklaring afgelegd: Zoals reeds in mijn brief van acht december aan U gesteld, zijn de es sentialia van de verstrekkende voor stellen, die Nederland de Verenigde Naties heeft gedaan ten aanzien van de verdere ontwikkeling van Neder lands Nieuw-Guinea: erkenning van het zelfbeschikkingsrecht van de be- volking, internationalisatie, bereid heid tot afstand van de soevereini teit, gekoppeld aan de instelling van een internationaal overgangsbestuur door de Verenigde Naties en desge wenst een voorshands voortgezette financiering. Het eerste van deze ele menten is de grondslag van het be leid, zoals dit consequent is en wordt gevoerd door dit kabinet, in navol ging overigens van de vorige kabi netten, zo begon premier De Quay. Prof. De Quay gaf voorts een uiteen zetting van de politieke ontwikkeling rond de kwestie Nieuw-Guinea en de maatregelen die de Nederlandse re gering in de afgelopen maanden en speciaal in het zeer recente verleden heeft genomen. De minister-president betoogde dat de mogelijkheid om een doelmatig verstrekkend voorstel, zoals de ont werpresolutie van 1961, met kans op voldoende steun in te dienen, in voor gaande jaren niet aanwezig was, om dat daarvoor geen aanknopingspun ten in de Verenigde Naties waren te vinden. Bovendien waren de landen van de Brazzaville-groep, waarvan Nederland veel steun heeft onder vonden, nog niet als lid van de Ver enigde Naties toegetreden en waren de verhoudingen in dit lichaam der halve voor Nederland minder gunstig zo zei prof. De Quay ten aanzien van de laatste ontwikkeling in de alge mene vergadering van de Verenigde Naties. Over de ontwikkelingen die zijn ge volgd op de handeling van de kwes tie Nieuw-Guinea in de assemblee der Verenigde Naties in New York. waarover reeds enige gegevens zijn verstrekt in de brief aan de Kamer van acht december, zei de minister president De Quay: „Wanneer ik in het eerste gedeelte van mijn brief heb gesteld dat het kabinet aanvang december van oor deel was dat eventueel verdere be sluiten mede zouden afhangen van op dat moment nog niet bekende ont wikkelingen, met name in de Ver enigde Naties, zo was dit geenszins een holle frase of een voorwendsel. In de weken die sedertdien zijn ver streken, heeft inderdaad een inten sief diplomatiek overleg plaatsgevon den, zowel te New York als met ver scheidene andere mogendheden. Verhelderend Het overleg in New York werd ge voerd door de president van de alge mene vergadering, de heer Mongi Slim en met de secretaris-generaal de heer Thant. Zoals reeds door mij aangekondigd, had het overleg met de heer Slim in hoofdzaak betrek king op de eventuele inschakeling van de zogenaamde commissie van zeventien, die in het leven werd ge roepen door de jongste dekolonisatie resolutie van de assemblee van 27 november. Deze gedachtonwisseling was verhel derend. Ze gaf ons meer inzicht om trent de mogelijkheden die voor ons op dit punt aanwezig kunnen zijn, terwijl de heer Slim zo volledig mo gelijk werd ingelicht omtrent de Ne derlandse inzichten voor vreedzame wegen voor de toekomst van Neder lands Nieuw-Guinea. Voor wat betreft de Nederlandse bereidheid tot onderhandelingen werd met name aan de heer Slim uiteengezet dat Nederland bereid blijft niet Indonesië te onderhan delen op basis van paragraaf 1 van de zogenaamde Brazzaville- resolutie aldus zei prof. De Quay. Deze paragraaf bevat: de algemene vergadering dringt er bij de regering van Nederland en Indonesië op aan, onverwijld onderhandelingen te her vatten teneinde overeenstemming te bereiken nopens de toekomst van het gebied van westelijk Nieuw-Guinea zonder te prejudiceren op een zelfbe schikking der volkeren. Prof. De Quay vervolgde met mee te delen dat het. vertrouwelijk overleg inmiddels werd beïnvloed door de dreigende rede van president Soekar- nu, uitgesproken te Djokja 19 decem ber die direct volgde op de militaire actie van India tegen Goa op 18 de cember. Na deze dreigende rede van Soekar- no, zo betoogde minister-president De Quay, is een mogelijk nog inten siever diplomatiek verkeer tot stand gekomen. Hiervan getuigde onder meer de verklaring die vorige week na de kabïnetszïtting werd vrijgege ven. Aan het eind van zijn verklaring zei premier De Quay dat de regering streeft naar Onderhandelingen in bre der verband. Zonder hier in te gaan op een nadere definitie van het be grip een breder verband meerdere constructies zijn hier denkbaar zal het. aldus prof. De Quay, zonder meer duidelijk zijn dat een breder verband zowel meer kans biedt op om tot voor beide partijen aanvaard bare formules te geraken als ook een waarborg biedt voor het vaststellen van de standpunten, door beide par tijen ingenomen. Zelfbeschikking De regering heeft zich voorts bereid verklaard het beginsel van zelfbe schikking of, zoals het ook wel wordt geformuleerd, een vrije keus voor de bevolking van Nieuw-Guinea, niet te stellen als een prealabele conditie, die als voorwaarde voor onderhande lingen door Indonesië zou behoeven te worden aanvaard. Aan onze overtuiging, dat wij het belang van de bevolking bij be sprekingen in de eerste plaats voor ogen zullen moeten houden, doet deze beslissing niets af. Naar redelijkheid mag worden ver wacht, dat Indonesië bereid is zich aan de onderhandelingstafel te zetten zonder dat harerzijds daarvoor aan Nederland voor waarden worden gesteld. Aldus prof. De Quay in zijn verklaring, afgelegd voor de Tweede Kamer. Aanklacht tegen Leibbrand wegens 26 moorden De openbare aanklager in Stuttgart heeft tegen de internationale ver- keersdeskandige professor dr. ing. Kurt Leibbrand wie destijds ook door Haagse instanties om advies is gevraagd bij hét gerecht een aan klacht uitgebracht van moord in 26 gevallen en poging tot moord in ten minste vyf gevallen. Leibbrand zou in augustus 1944 In Zuid-Frankrijk bevel gegeven hebben tot het doodschieten van Italiaanse arbeiders die werkten voor de spoor- wègeompagnie van de Wehrmacht waarvan Leibrrand de leiding had. Dit zou vanuit eén hinderlaag zijn ge schied, zonder oorlogsnoodzaak of vorm van proces. Minstens 26 Italia nen zouden door machinegeweervuur om het leven zijn gekomen. Van de overigen zouden minstens vijf, enkele met verwondingen, hebben kunnen ontkomen, aldus dé aanklacht. Leibbrand, die aan de technische ho geschool van Zurich doceerde maar voor de duur van de strafprocedure met verlof is, werd op 23 juli 1961 op het vliegveld van Frankfort aange houden in verband met het reeds te gen hem ingestelde onderzoek. Op 22 augustus verklaarden Leibbrands ad vocaten dat hij zich in de zin van de aanklacht niet schuldig gevoelde. Hij had slechts het van hogere instantie gekregen bevel tot het doodschieten van de Italianen aan zijn compagnie doorgegeven. Op 8 september werd Leibbrand tegen borgstelling vrijge laten. PRINS BERNHARD WILDE NIETS GOEDPRATEN Het lid van de gemeenteraad van Delft, de heer L. J. van der Krogt (partij voor woningzoekenden), die, zoals bekend, een brief heeft geschre ven aan prins Bernliard, naar aanlei ding van diens kerstrede, heeft van de particulier secretaris van de prins, dr. F. A. de Graaft, een schrijven ont vangen waarin staat, dat het woning probleem de prins maar al te goed bekend is. „De kerstrede", aldus de brief, „heeft alleen maar willen zeg gen, dat de mensheid met alleen ma teriële welvaart er niet komt. Geens zins is het de bedoeling geweest be staande misstanden en tekorten goed te praten. Soekarno over zijn „bevrijdingsplannen" De Indonesische president Soekarno heeft dinsdag te Djakarta verklaard dat de campagne die zijn regering voorbereid ter „bevrijding" van West Irian (Nederlands Nieuw-Guinea) niet als een schending van vertrou wen doch als een gewelddadig Indo nesisch beantwoorden van het Ne derlandse geweld moet worden be schouwd. Hij verklaarde dat de Nederlandse regering om het gebied te kunnen behouden gebruik maakte, van vlootvertoon, een marionettenbewind, arrestaties van nationalisten en „slachtingen" onder Indonesiërs. Mr. Roosjen werd onwel (Van onze Haagse redactie) Gisteren rond twaalf uur, een uur voor de aanvang van het Nieuw- Guineadebat in de Tweede Kamer, is mr. A. B. Roosjen (a.r.) in het gebouw van de Tweede Kamer on wel geworden. Per ambulance werd mr. Roosjen naar een van de Haagse ziekenhuizen overgebracht. Ongeveer drie kwartier nadat de heer Roosjen de Kamer had verla ten, keerde hij daar weer terug. Na onderzoek van een arts was ge bleken, dat hij de vergadering van de Tweede Kamer toch kon bijwonen. SCHEEPSRAMP IN INDIA EIST 140 DODEN Volgens onofficiële schattingen zijn by een. scheepsramp op de rivier de Savitri in India op nieuwjaarsdag honderdveertig mensen verdronken. De boot onderhield een kustvaart toen deze plotseling omsloeg en zonk. De oorzaak is nog niet bekend. Vol gens officiële schattingen waren 53 mensen verdronken, maar uit Bom bay werd vernomen dat al zeventig lichamen waren geborgen. Op het ogenblik van de ramp bevonden zich aan boord van het schip honderd tachtig mensen, terwijl het maar ca- paciteit heeft voor vijftig. Slachtoffer van kolendamp In haar woonkamer achter haar bijouteriewinkel in Den Haag is gis termorgen de 5(l-jarige mejuffrouw M. J. Pluggc levenloos in haar bed aangetroffen. Bij onderzoek bleek, dat de kachel slecht trok en ze het slachtoffer was geworden van kolendampvergifti ging. Ili|llllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllll|llll!llllllllllllllll|ll Opstandje De vriendelijkste dictator van Europa, de 73-jarige heer Sa- lazar, heeft last gehad van een schietpartijtje in zijn Portugese va derland. Het is met de berichtgeving uit dictatoriaal geregeerde landen al tijd wat moeilijk en daarom weet men in het buitenland nog niet pre cies hoeveel doden bij die schiet partij in Portugal zijn gevallen en waarom het moordend lood de Portu gese onderminister voor het leger, Jaime de Fonseca, trof. Maar mislukt is de schietpartij wel, want zij bedoelde een inleiding te zijn tot een revolutiepoging en zover is het niet gekomen. De heer Sala- zar troont nog rustig te Lissabon. Hij kan de bekende woorden herha len, die hij enkele jaren geleden sprak: „Is men ontevreden over mij, wel, dat kan ik begrijpen, ik ben ook niet tevreden over mijzelf''. Voorzover uit de schaarse berichten valt op te maken hebben een vijftig tal opstandelingen in het stadje Beha een aanval gedaan od een kazerne. Beha is een textielcentrum en er wo nen dus nogal wat arbeiders. Zij be horen tot de beter-betaalde en ook beter-ontwikkelde arbeiders in Por tugal, maar desondanks moet men deze mensen, die zo ongeveer 23 per week verdienen nog tot de slechts betaalde arbeiders van West- Europa rekenen. Het schijnt, dat de r.-k. jeugdlei der Manuel Serras, de leider van de opstand was. Hij was daarvoor teruggekeerd uit Brazilië, waar hij een tijdlang in ballingschap leefde. Destijds werd hij te Lissabon bij ver stek veroordeeld tot een lange ge vangenisstraf. En dat is nu juist het vriendelijke van Salazar de man werd niet ter dood veroordeeld, om dat in Portugal al sedert honderd jaar de doodstraf is afgeschaft. De aanhangers van Serras en van zqn vriend kapitein Gomez stormden dus op de kazerne in Beha af, waar bij ze echter op hevige tegenstand stuitten. Vrij snel werd de aanval af geslagen. Serras echter en enkele andere vluch telingen werden gearresteerd bij de Portugiese grens. Kapitein Gomez, die het ongeveer een jaar geleden had bestaan om als oppositiekandidaat tegen Salazar op te treden bij de al gemene verkiezingen, ligt ernstig ge wond in het ziekenhuis. Men moet nu afwachten in hoeverre Salazar de af schaffing van de doodstraf zal blijven eerbiedigen. In de regeringscentra van de N.A.V.O.-landen was niemand bij zonder ingenomen met dit Portu gese opstandje. Niet omdat cr sym pathie zou bestaan voor dictator Sa lazar, want die is buiten zijn land even weinig populair als in Portugal zelf en hij is toch wel een echte en een heel vervelende dictator. Maar men weet niet goed wat men voor Portugal anders zou moeten wensen. Vóórdat Salazar ruim 30 jaar geleden de leiding nam in Portugal, versleet dit land twee of drie ministeries per jaar en dat be tekende een ergerlijke chaos op be stuursgebied. Drie dingen heeft Salazar gebracht aan Portugal: gezonde staatsfinan ciën, rust op bestuursgebied en per manente armoede. Dat hij zo lang aan het bewind kon blijven laat zich heel eenvoudig ver klaren. De tegenstanders van Sala zar hebben onderling de grootste meningsverschillen en zij zijn niet in staat een eensgezinde oppositie op te bouwen. Er is geen oppositieleider, die de regeringstaak van de oude heer Salazar kan overnemen en die daarbij zou kunnen steunen op een meerderheid van de Portugezen. Toch is het jongste opstandje in Portugal een bedenkelijk teken. Het is behalve een daad van verzet tegen een dictator ook een uiting van de diepe teleurstelling die in brede kringen heerst over het in ternationale beleid van Salazar. De meerderheid van het Portugese volk heeft er steeds op gehoopt, dat het Portugese koloniale rijk in eni gerlei vorm zou voortbestaan en dat de N.A.V.O.-bondgenoten en dit geval in het bijzonder Engeland daartoe steun zouden geven aan Por tugal. Bij de overrompeling van Goa echter heeft Engeland zich indirect tegen Portugal gekeerd en het heeft met of zonder voorkennis premier Nehroe van India zijn gang laten gaan. De Portugezen nemen nu aan Sala zar kwalijk, dat hij jarenlang sterk op Engeland heeft vertrouwd. Daar naast zijn ze ook diep téleurgesteld in de gehele NA.V.O. Er is, wat Portugal betreft, een le lijke barst in het N.A.V.O.-bondge- nootschap gekomen Het is heel goed mogelijk, dat de thans mislukte opstand in Portugal door nieuwe verzetspogingen gevolgd zal worden, waarbij de Portugezen geneigd zullen zijn zich van Enge land en de Verenigde Staten af te wenden. De val van Salazar zou dan een bij zonder onaangename gebeurtenis voor de N.A.V.O. worden! iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii De dood op de weg Gistermorgen om acht uur is op de rijksweg Zevenaar-Elten een wielrij der, de 19-jarige dienstplichtig sol daat G. W. Peelen uit Spijk, overre den door een auto en op slag gedood. Het ongeluk gebeurde bij een inhaal manoeuvre. De weg was glad en er hing een dichte mist; waardoor het. zicht slechts 25 meter was. De sol daat was gelegerd in Schoonhoven. De 58-jarige heer J. Kruize uit Rijs wijk (Z.-H.) is gistermorgen op de Rijswijkseweg in Den Haag om het leven gekomen, toen hq poogde met zijn auto een door de gladheid ge vallen wielrqdster te ontwijken. De wielrijdster kwam uit een zijweg en wilde links afslaan. Bij deze ma noeuvre viel ze en de haar tegemoet rijdende heer Kruize zag nog wel kans de vrouw te ontwijken, maar daarbij botste hijzelf met zijn auto tegen een lichtmast, waardoor hij op slag werd gedood.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 5