Zaterdag - elfde Elfstedentocht - uitdaging voor stoerste rijders Rhodesia voelt zich bedreigd door V.N* Wraakoefening na treinramp in Italië klankbord) Kerstdagen op losgeslagen baggermolen AREND VIEL JONGEN AAN DONDERDAG 28 DECEMBER 1961 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 VOOR TWEEDE MAAL IN DECEMBERMAAND Ministerraad van koning Thialf heeft grote besluit genomen Friesland heeft het weer te pakken: de elfstedenkoorts. Nu de grote kanalen dicht liggen en de nieren zijn toegevroren, heeft een elfstedencommissie gisteravond het besluit kunnen nemen om zaterdag a.s. de historische tocht op de schaats langs de Friese elf steden te houden. Nog slechts eenmaal in de historie het was in 1933 is een elfstedentocht eerder in de winter gehouden dan ditmaal, namelijk op 16 december. In het licht der schijnwerpers, toortsen en magnesiumlampen zullen in alle vroegte zaterdagmorgen duizenden schaatsenrijders uit alle hoeken van Nederland naar de Friese hoofdstad komen om te starten voor de 200 km lange monstertocht, waaraan zoveel mooie, maar ook boze herinneringen verbonden zijn. Als want immer blijft er voor de elfstedentocht, zolang het start sein niet gegeven is, een vraagteken staan. Maar al te goed weten wij in Neder- ten ze vlak na elkaar onder de brug land hoe nukkig het weer kan zijn. bij de Grauwe Kat door. Piet Keizer, De voortekenen zyn gunstig op dit Auke Adema, Cor Jongert, Sjouke moment. Voor schaatsminnend Ne derland kunnen wij slechts hopen, dat de voortekenen ditmaal niet bedrie gen. Tien tochten Tien tochten zijn er nu geweest. Iedereen, vooral de Friezen uiteraard, hoopt dat deze elfde tocht niet op dezelfde wijze zal eindigen als de tiende in 1956. toen vijf man tegelijk door de finish gingen en er geen winnaar was. Neen, dan was het in 1954 beter. Jeen van der Berg, de atoere onderwijzer uit Nijebeets, een ryder uit het Heitelan zelf, werd de winnaar. Dan pas is een elfsteden tocht voor de Friezen volledig ge slaagd. Pionier Overigens heeft Friesland zijn elf stedentocht niet aan een eigen man te danken. Want het was een man uit Holland, uit de Spaar- nestad, uit Haarlem, die voor het eerst de 200 km reed. En hij deed dat alleen. Zonder hulp en zonder steun van anderen, zonder orga nisatie ook. Op 21 decembr 1890 trok sportpio nier nummer één, Pim Muiier, op z'n eentje langs de elf steden. Met een stuk chocolade, een paar gulden, een mes, wat touwtjes, riemen, een schaats op de rug voor het breken en met een horloge, zo reed Pim Muiier, ingewreven met arnica op die morgen van de 21e december uit Leeuwarden. Precies om zeven uur vertrok hij, 's avonds om vijf minu ten voor acht was hij weer in de Friese hoofdstad terug. De eerste elfstedentocht was gereden, het eer ste record gevestigd. In een tijdperk van bijna 70 jaar zijn er nog geen dozijn op gevolgd, wel werden de tij den steeds sneller. Officieel Eigenlijk dateert de eerste officiële elfstedentocht van 1912- Wel was er ook in 1909 gereden, maar dat ge schiedde nog niet onder de supervisie van de Friese elfstedenvereniging, die weliswaar in dat jaar werd op gericht, maar pas bij de rit in 1912 de teugels in handen kreeg. Vieren dertig wedstrijdrijders vertrokken, 20 volbrachten de tocht en van hen was de roemruchte Coen de Koning, de man die alles kon, de snelste. Zijn tijd was 11 uur en 40 minuten. Na Pim Muiier was het opnieuw een Hollander die zegevierde. Het feit. dat er na hem vijf Friezen over de streep gingen, deed aan de overwin ning van Holland op Friesland niets af. Vijf jaar later 27 januari 1917 haalde de oud-wereldkampioen nog eens hetzelfde kunststukje uit. Barre tocht Sommige elfstedentochten hebben een eigen naam. Spreekt men over de „barre tocht" dan weet iedere insider, dat daarmee de derde of ficiële wedstrijd, in de strenge winter van 1929, bedoeld wordt. Heeft iemand het over het winnen de tweespan, dan slaat dat op de tocht van 1933. En beide malen was het een Fries, die "s avonds als overwinnaar gehuldigd werd in de Groene Weide. De wedstrijd van 1933 was een vroe gertje. Al op 16 december werd er namelijk gereden. Herrie Daarna werd 1940 het jaar van de herrie. Vlak voor Arum kwamen vijf rijders bij elkaar. Als eenden scho- FORTUIN IN SCHOORSTEEN Twee schoorsteenvegers hebben toen zij een schoorsteen moesten schoon maken in de Franse plaats Cholet een kinderkoffertje gevonden, dat in een gat in de schoorsteen was inge metseld. Het koffertje bevatte een groot aan tal bankbiljetten en obligaties, ter waarde van 11» miljoen nieuwe Franse franks. De politie neemt aan dat het koffertje in juli 1942 door de toenmalige huiseigenaar Felix Levy, een welgesteld veehandelaar die met zijn gezin door de nazi's werd gear resteerd en vervolgens gedeporteerd, is verborgen. Levy kwam in het concentratiekamp Dachau om het leven. Zijn erfgena men hebben na de oorlog de Fran se politie om hulp gevraagd bij het zoeken naar het fortuin, dat naar zij geloofden in het huis moest zijn ver borgen. Volgens de Franse wet hebben de twee schoorsteenvegers reoht op een deel van de inhoud daarvan. Westra en Dirk van der Duim. Zij reden de resterende kilometers met zijn vijven. Afspraak was dat zij ook gevijven door de finish zouden gaan, met de armen om de schouders ge slagen. Maar enkele honderden me ters voor de finish kon Adema zich T.v. brengt reportage Elfstedentocht j M (Van onze radio- en H t.v .-redacteur) H Het ligt in de bedoeling van i de N.T.S. om verschillende re- portages van de Elfstedentocht M op het scherm te brengen, als deze vrijdag of zaterdag wordt gehouden. Door gebrek aan reportagewagens zal het niet mogelijk zijn om op verschil- lende punten van de route ca- M mera's op te stellen voor recht- streekse reportages. Wel zal men de aankomst rechtstreeks s uitzenden. s M Om toch ook tussentijdse M beelden te kunnen geven, over- s weegt men bij de N.T.S. om met filmploegen tijdens de wedstrijd opnamen te maken, deze met grote spoed naar Hilversum te sturen voor ont- wikkeling en ze dan nog in de loop van de dag als extra-uit- zendingen op het scherm te brengen. Zowel de rechtstreek- H se uitzending als deze filmre- portages hangen af van dé z: verbindingen (zowel op tech- niet meer Inhouden, hij bezweek voor nisch op vervoersgebied) de verleiding, rukte zich los en stoot s tusscn de verschillende Friese enige tientallen meters ,voor de an deren over de streep. Er vielen woor den, er kwam ruzie, hevige ruzie, grote ruzie, maar het slot van het liedje was dat de jury de vijf ex aequo plaatste. Adema heeft tóch nog een keer zijn zin gekregen, in 1941 won hy in 9 uur en 19 minuten. Een jaar later op 22 januari 1942, won S. de Groot uit Weidum In 8 uur en 44 minuten. Ook in 1947, na afloop van de achtste officiële tocht, waren er moeilijkhe den. Joop Bosman, Klaas Schipper, Jeen Nauta en Jaap Wynia, die op gelegd hadden, werden gediskwalifi ceerd en de eerste prfls ging naar de rijder uit Ter Aar, Van der Hoorn. De laatste De laatste elfstedentocht die werd gehouden, die van 1956, had ook géén winnaar. Vijf man, J. van der Hoorn (Ter Aar), A. J. P. de Ko ning (Purmererid), J. Nauta (War- tena), A. Verhoeven (Dussen) en Maus Wijnhout uit Haarlemmermeer besloten de rit gezamenlijk te be- plaatsen en de studio's. Hier- over worden op het ogenblik besprekingen gevoerd met de betrokken autoriteiten. Het s ziet er in ieder geval naar uit, dat de Elfstedentocht niet on- s opgemerkt aan de Nederland- se televisiekijkers voorbij zal gaan. llllllllllllllllll eindigen. Zij gingen ook naast elkaar langs de Oldenhove in de Friese hoofdstad, maar nu paste de elfste dencommissie het reglement conse quent toe, en diskwalificeerde hen. Jeen van der Berg, de triomfator van 1954, die als zesde binnenkwam, kreeg de eerste prys. Een oplossing, die hi|jzelf wel het meest onbevredi gend vond. Misschien dat Jeen dit keer voor de derde maal, de grote gouden medaille mee naar Hcèren- veen zal kunnen nemen. Maar bij die drie plakken zal er altyd één blyven, waarop eigenlyk het cijfer zes liad moeten staan. Muller en Co. ondervinden nadeel van revaluatie Uit hoofde van de tcf nu toe beken de resultaten verwa* ht de directie van Win. II. Muller Co. N.V. te Rotterdam, dat de bruto bedrijfswinst over 1961 bij die van 1960 ten achter zal blijven. Bij de rederijbedrijven waren, on danks een bevredigend ladingaanbod, de resultaten wederom teleurstellend. Hoewel de vrachttarieven enigermate verbeterden kon deze stijging de na delige invloed van de revaluatie van de gulden, alsmede de stijging van de kosten uit hoofde van de in augus tus ingegane verbetering van de ar beidsvoorwaarden van het zeevarend personeel, niet compenseren. Voor zover thans valt te beoordelen zullen de verliezen bij de rederijbedrijven echter opgevangen kunnen worden door de uitkomsten van de overige activiteiten op scheepvaartgebied. De elfstedencommissie de minis terraad van koning Thialf heeft in een vergadering met de commissaris van de koningin in Friesland, mr. H. P. Linthorst Homan derde van links), in Leeuwarden de datum vast gesteld voor de Elfstedentocht. piiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiii Lammetje in Wijde Wormer M In de nacht van tweede kerst- dag op woensdag is in een wei p te Wijde Wormer een lammetje geboren. Gistermorgen bleek het moederschaap zich van de H overige woldragers te hebben p afgezonderd. Toen veehouder A. van Twisk, wonende aan H het Zwartevveggetje, gemeente 1§ Purmerend, op onderzoek uit- i ging, bleek hem de vroegtijdige M uitbreiding van zyn veestapel. j lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHlllllllWl Onderzoek wreedheden geëist Geen wapens aan Katanga geleverd Het kabinet van de Federatie van Rhodesia, heeft gisteren be schuldigingen van de zijde der Verenigde Naties van de hand gewezen, dat vanuit de federatie wapens werden aangevoerd naar Katanga. Voorts heeft het kabinet als zijn mening uitgesproken dat de recente V.N.-oproep voor meer wapens voor hun strijdkrachten in Katanga, een bedreiging inhoudt voor de federatie. Het bureau van de eerste minister van de Rhodesische federatie, sir Roy Welensky, gaf een verklaring uit aan het einde van een spoedzitting die het Rhodesische kabinet gisteren heeft gehouden ter bespreking van de crisis in Katanga. De vergadering duurde negentig minuten. Naar aanleiding van de oproep van de plaatsvervangende secre taris-generaal van de V.N., Thant. voor tanks, houwitsers en andere zware wapens voor de V.N.-strijdkrachten in Kongo, zei de verklaring van de Rhodesische federatie, dat hier sprake was van een „uitermate ernstige bedrei ging" van de federatie, en dat daarom bijzondere waakzaamheid geboden was. De Rhodesische regering sprak voorts de mening uit dat de Ver enigde Naties het verdrag dat verle- den week is tot stand gekomen tus sen premier Adoela van Leopoldstad en premier Tsjombe van Katanga, „klaarblijkelijk" verkeerd hadden be oordeeld als „een gesigneerd, verze geld en uitgewisseld verdrag". Een onpartijdig onderzoek naar be weerde wreedheden tegen en be schieting van burgers en hun eigen dommen door de V.N.-soldaten in Elisabethstad tijdens de recente ge vechten, kwam volgens de Rhode sische regering „veel te laat". Het kabinet pleitte voor een onmid dellijk te beginnen, onpartijdig on derzoek naar de waarheid van „goed gefundeerde berichten" over wreed heden van de. V.N. In Katanga. Intussen is in Leopoldstad de delega tie van Katangese parlementsleden negen man uit Elizabethstad aangekomen. Vandaag komen er nog vijftien. Station bestormd en vernield Machinist en conducteur gearresteerd In vier kleine dorpen, waarvan vele inwoners het slachtoffer werden van de treinramp bij Catanzaro, zijn gisteren onlus ten uitgebroken. Meer dan 3000 personen namen deel aan de ongeregeldheden in de dor pen San Bernardo, Adami, Cerrisi di Decollatura en Soveria Mannelli. De dorpelingen wreekten zich op de spoorbaan waarover de ramptrein had gereden. De laatste wagon van deze trein raakte los bij een scherpe bocht en stortte in 'n 30 meter diep ravijn waarbij 70 mensen om het leven kwamen. Het ongeluk gebeurde zaterdagmorgen. In de wagon zaten boeren, dorpelingen en scholieren die uit logeren gingen. De ernstigste onlusten vonden plaats in Soveria Mannelli, waar de me nigte het stationsgebouw binnen-*- drong, de ruiten insloeg, het meu bilair naar buiten sleepte en er de brand in stak. Ook deuren werden Terwijl Nederland wat dichter bij de haard schoof of de smalle ijzers on derbond. stond de verkeersagent in Las Palmas, Canarische eilanden, in een warm zonnetje onder de „kerst boom. Zoals op de foto is te zien, had den de politiemannen heel wat ge schenken te verdelen. De temperatuur op de Canarische eilanden is nooit onder de 18 graden. Belgisch-Kongolese betrekkingen hersteld De diplomatieke betrekkingen tusscn 1 België en dc republiek Kongo zijn gisteren hersteld na een breuk van zeventien maanden. In een officieel te Leopoldstad gepu bliceerd communiqué wordt gezegd, dat de regeringen van beide landen hebben besloten diplomatieke missies op ambassadeursniveau uit te wisse- len tot herstel van de-normale be- l trekkingen. uit de scharnieren gerukt en op de brandstapel geworpen. Twee spoorweg-employé's, die dienst hadden wisten nog om hulp te telefoneren voordat ook de telefoondraden werden doorge sneden. In de andere drie dropen hielden de betogers 'n trein aan en sloegen rui ten in. Overigens was de schade daar gering. De nationale politie kreeg versterkingen, die de betogers op de vlucht joegen. Er werden geen arres taties verricht. Eerder op de dag waren de machi nist en de conducteur van de ramp- trein gearresteerd en in staat van beschuldiging gesteld ter zake van dood door schuld. Uit het onderzoek was gebleken dat de trein met een maximumsnelheid van 60 km per uur liad gereden, In- stede van de maximumsnelheid van 35 km die voor dat baanvak geldt. Op nippertje gered De kapitein en de negen koppen tel lende bemanning van de baggermo len (Cartagena) zijn dinsdagavond in veiligheid gebracht, nadat zij 48 uur vergeefs hadden getracht hun vaar tuig te behouden. Het lekgeslagen schip dreef hulpe loos rond in de wateren buiten Bos ton, terwijl harde wind en meters ho ge golven de toestand steeds hache lijker maakten. Eerder reeds gaf de bemanning te kennen het schip te willen verlaten, maar de kapitein wilde zo lang mogelijk trachten het vaartuig te behouden. Een kotter van de Amerikaanse kustwacht bleef in de nabijheid om de bemanning op te pikken zodra deze van boord zou gaan op een vlot of in een redding boot. Pogingen om een lijn over te krijgen mislukten. Nadat de kerstda gen als een nachtmerrie voorbij wa ren gegaan gaf kapitein Adley le Blanc opdracht het schip te verlaten. Een van de opvarenden werd als dood opgegeven, maar aan boord van de kotter slaagde men er in de man, die slechts bewusteloos was, bij te brengen met kunstmatige ademha ling. De „Cartagena" was een Cana dees vaartuig. Treinbestuurder George Stockton is in een ziekenhuis In Stockport, Noord-Enge- Iand, bjjgekomen nadat hy bewusteloos was neergevallen toen hij werd getroffen door een geweldige ijskegel die bij het passeren van een tunnel in zijn cabine viel. De stoker bracht de trein r.aar het volgende station. Het Wereldgebeuren Nassers zorgen President Nasser van Egypte heeft de kerstdagen gebruikt om wat orde op zaken te stellen in zijn Verenigde Arabische Republiek. Dat was wel nodig, want er is de laatste tyd nogal wat in zijn rijk gebeurd. Republiek-partner Syrië gaf er in september de brui aan, om nog langer achter Nasser aan te lopen en trok zich uit de V.A.R. terug. Dat bete kende alleen financieel al een flinke strop voor Egypte, want dc Syrische schatkist was" nooit leeg. Daarom heeft Nasser zich de afgelopen dagen met de financiën van zijn V.A.R.- overschot bezig gehouden. Twee din gen hielden hem voornamelijk bezig: de nationalisering van andermans eigendommen en de staat Jemen, die officieel tot de kerstdagen bij de V. A.R. behoorde. Wat het eerste onder deel van zijn kerstplan betrof, was Nasser het gauw eens met zichzelf. Hij kondigde aan dat binnenkort ook het restant van vreemd bezit in zijn land en ook het grootgrondbezit, voorzover dat al niet door de staat is onteigend, wordt genationaliseerd. Voor het komende jaar meent Nasser nu, dat de Egyptische molen in fi nancieel opzicht verder kan draaien, zij het dat andermans bezit hiervoor wordt misbruikt. Nasser heeft (dat is wel gebleken) geen gewetensbe zwaren tegen een dergelijke onteige ning op grote schaal. Tweede kerstdag zei Nassers spreektrompet Hatem, dat Egypte (dat zich nog hardnek kig de Verenigde Arabische Repu bliek blijft noemen) het bondgenoot schap met het aan de andere kant van de Rode Zee gelegen Jemen heeft verbroken. Nassers grondgebied I* nu teruggebracht tot dezelfde om vang als toen hij zijn dictatorloop baan begon. Het zal hem wel aan het hart zijn gegaan, de innige betrek kingen tussen Egypte en Jemen te verbreken, want het was voor Nas ser altyd een prettig gevoel nog een vermeend financieel achterdeurtje te hebben in Jemen. De Jemenieten ech ter, onder leiding van hun Imam een kerkelijke titel, die zoveel betekent als beheerder van de moskee), wei gerden mee te betalen aan Nassers wilde opbouwplannen van deV.A.R, en ze hielden voorlopig het geld vast. Nassers sympathieën voor de Krem- lin-heersers waren ook in Jemen langzamerhand bekend. Toch was het voor de Egyptische dictator een nieuwe geweldige tegenvaller, toen de sjeik van Jemen zonder meer aan de Russen toestemming weigerde voor het bouwen van olietanks in de havenstad Hodeiba. De Jemen ietische heerser, die de laatste jaren door een schotwond in de mond met de ge zondheid sukkelt, accepteerde alle Russische hulp bij de opbouw van de ze haven van Jemen, liy pakte zelfs een grote Sowjet-gift voor dit doel aan, maar van de olie moesten de Russen afblijven. Een politieke mis slag voor Nasser, die er al mee had gerekend dat de Russen een dikke vinger in de Jemenietische olie zou den krijgen. Toen in de eerste eeuw na Chris tus de Romeinen Jemen binnen trokken, troffen zij daar een land aan, waarvan de bewoners on gekende rijkdommen bezaten. Ze noemden dit deel van Azië dan ook in hun geschriften „Arabia Felix", gelukkig Arabië. Wierook, myrrhe, kaneel en andere kostbare grond stoffen waren er voor weinig geld te koop. Maar de oorzaak van dit geluk, werd meestal in de historie van het thans drie-en-een-half mil joen inwoners tellende land een reden van allerlei intriges, staatsgrepen, moorden en veroveringen. De laatste die een poging heeft gedaan, het land binnen zijn invloedsfeer te krij gen, was Nasser. Hij is echter gestuit op de onwil van de Jemenieten. De ze hebben :bijvoorbeeld sinds 15 april geen cent meer betaald aan hun bond genoot in het land der piramiden. Zij vroegen zelfs nog een bijdrage van Egypte, dat profiteerde van bepaal de „gemeenschappelijke regelingen". Nasser heeft de Jemenietische knoop nu rigoureus doorgehakt. Hij wil Je men, als het nodig is, nog wel poli tieke en militaire hulp geven, maar daarmee houdt de liefde voorshands op. Men neemt aan dat deze gang van zaken niet de instemming heeft van de imam van Jemen. Het is ech ter bekend dat diens politieke opvat tingen maar door een kleine minder heid van de Jemenieten worden ge steund. De imam is lid van een be paalde richting in de Islam, die maar weinig aanhang heeft in Jemen. Nas ser, die van de Islam-rompslomp geen last heeft, had blijkbaar bitter wei nig vertrouwen in de Jemen-heerser, wiens gezondheid zoals gezegd ook niet te best is. De oorzaak ligt ech ter voor de hand: het merendeel der Jemenieten, dat de Russen niet liet helpen bij de olietank-bouw, voelt er niets voor de communisten via de Egyptische achterdeur binnen te la ten. Radio-Moskou heeft nu de woensdagmorgen gebruikt om kro kodillentranen te huilen over de arme Jemenieten, die zonder de vaderlijke zorgen van Nasser verder moeten le ven. Drie Italianen, onder wie een jongen •an twaalf jaar. zijn om het leven geko men tengevolge van een ontploffing in een fabriekje te Cittadella di Laeedonia in Zuid-Italië. waar vuurwerk voor het kerstfeest werd gemaakt. De zeventienjarige Kent Stjernstroem uit Göteborg in Zweden zal Kerst mis 1961 niet licht vergeten. Het was het tijdstip waarop hij werd aange vallen door een steenarend. Kent was in de omgeving van Göteborg aan het zoeken gegaan naar Hulst en dennegroen voor de kerstversiering thuis. Toen hij uit een gebukte houding opstond, zat op enkele passen van hem vandaan een arend od een grote steen. Mens en dier keken elkaar enige ogenblikken gefascineerd aan, waarna dc steenarend tot de aanval overging. De arend scheurde Kents leren jas en pikte hem op het hoofd. De jongen wist een poot te grijpen en trok de vogel naar de grond. Deze rukte zich evenwel weer los en viel opnieuw aan. Hij sloeg Kent met zijn vlerken en krabde met zijn klauwen diens gezicht en hals open. Daarna vloog hij we" Kept wist op eigen kracht zijn huis te bereiken, daar aangekomen viel hij flauw, In een ziekenhui» werd hij behandeld wegen» wondkrirop.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 13