Wat doet
men met
vier vrije
dagen?
er: slaapt met in kersttijd
Cadzandse huisvrouw:Hoeveel nachtjes
nog
Zierikzees industrieel: ,In de 20% ploeg'
,Schelde'-
employee:
,Alles op
scherp'
De kalender heeft dit jaar voor een welkome ver
rassing gezorgd. De eerste kerstdag zet in op
een moment, waarop de ene categorie deelnemers
aan onze samenleving bij het andere deel nogal eens
de diagnose stelt: maandagochtendziekte.
Aan de zondag gaat voor duizenden en nog eens dui
zenden dit jaar voor het eerst een vrije zaterdag voor
af. Vier maal 24 uur dus, waarin het produktieproces
de adem inhoudt. Waarin alleen de hoogst noodzake
lijke vrachtwagens op de wegen verschijnen. Waarin
de huisvrouw de door-de-weèkse karweitjes laat lig
gen.
Kerst 1961 is als een extra lange kaars. Die er vier et
malen voor uittrekt om op te branden en tenslotte
sputterend in een kille woensdag uit te doven. Een
kerstkaars met 96 branduren. Wat gebeurt in die
tijd? Hoe komt de bedrijvige mens deze dagen door?
Onze chroniqueurs hebben een sterrit gemaakt van
Zijpe tot Zwin en onderweg aan een bakker, een fa
brieksdirecteur, een scheepsbouwer en een huisvrouw
de vraag gesteld:
WMZWIH TOT
BAKKER J. Versprille uit de
Goese Lange Vorststraat is
vannacht met naar bed ge
weest. De lampen by zijn oven zijn
niet gedoofd. Met de feestgerech
ten voor zijn clientèle voor zich
heeft hy de vrijdagavond zien val
len en de zaterdagmorgen zien
krieken. Doodeenvoudig omdat het
niet anders kon. Zyn enige verkla
ring: „Anders kom je niet klaar".
Bakkers brengen de kerstdagen
slapend door, concludeert een leek
in zo'n geval maar vlug. Het ligt
voor de hand, maar het is een erg
lichtvaardige profetie. In ieder ge
val ten opzichte van de vrije da
gen van bakker Versprille.
Hij wil om te beginnen even heel
duidelijk laten uitkomen, dat in
zijn gilde de vrije zaterdag nog
niet is ingevoerd en het dus voors
hands nog maar om drie vrije da
gen gaat. Dat vooropgesteld ont
vouwt de 37-jarige Goese bakker
ons een programma, dat eruit ziet
alsof hij de afgelopen nacht een
normaal tukje heeft gedaan. „Als
de kleine niet meer ziek is, gaan
we zondag naar mijn schoonou
ders in Den Haag".
Slaap of geen slaap: een normaal
familiebezoek voor het gezin Ver
sprille, zoals die er de komende
dagen zoveel zullen worden afge
legd. „Het zijn de enige dagen dat
we weg kunnen gaan
Twee jaar geleden moesten de
klanten van bakker Versprille te
gen kerst ook voor drie dagen
proviand inslaan. Op wat Verspril
le toen verkocht heeft kon hij dit
maal zijn voorraad afstemmen.
Bovendien heeft de heer Versprille
alleen winkelverkoop. Dat heeft
voor- en nadelen. Voor hem dus op
zaterdag geen rondes tot tegen
het middernachtelijk uur. "s Mid
dags ben je klaar. Maardén
moét je ook klaar zijn. Als het
publiek gaat lopen, moeten de
kerstkransen, de krentebroden en
de Weihnachtstollen de oven uit
zyn. Anders koop je: nee!"
Wat Versprille met zijn vrije da
gen doet heeft misschien velen
een illusie ontnomen. Deze bakker
slaapt niet op de kerstdagen. Hij
slaapt niet eens uit. Voor hem is
het of de afgelopen nacht niet
eens heeft bestaan
WE nemen het er eens van.
Zondagmorgen stappen we
in de trein en dan blijven
we tot begin januari in Haarlem".
Mevrouw E. MozerPauw uit
Cadzand denkt harop als ze zegt:
„We hebben er lang genoeg naar
zitten uitkijken. Op de duur ga je
de dagen tellen. De kinderen vra
gen: hoeveel nachtjes nog? En
zelf doe je dat eigenlijk ook!"
In de druk beklante winkel aan
de Mariastraat heeft ze sinds be
gin van dit jaar dag in dag uit
achter de toonbank gestaan. Haar
echtgenoot drijft er de enige
schoenmakerij in de omgeving.
In het toeristenseizoen is het geen
peuleschil. Menige lange strand
wandeling eindigt bij de schoen
makerij.
Daarnaast heeft het echtpaar Mo
zer een agentschap van een zaad-
handel, van een transportbedrijf,
het verkoopt prentbriefkaarten.
,,'t Is hier af en toe gewoon een
bazaar En daarin moet deze
bedrijvige jonge huisvrouw het
hoofd koel houden, terwijl in de
kamer een jongetje van vijf en
een peuter van één jaar voortdu
rend de aandacht op zich geves
tigd willen hebben.
Wanneer mevrouw Mozer op was
dag net haar handen in de schui
mende tobbe heeft gestoken, gaat
de bel van do winkel. Heeft ze de
stofzuiger aangezet, dan stapt er
een klant binnen. Staat de baby
helemaal bloot om in zijn badje
gedompeld te worden, dan steekt
juist een Cadzandse buurtbewoner
zijn hoofd om de" deur met de
vraag, of zijn schoenen al verzoold
zijn. En zo gaat dat maar door.
Een vakantie is er bij ingescho
ten. En nu is daar plotseling die
lange adem van kerst. De Mozers
hebben er niet lang over gepie
kerd. Een uitstekende gelegenheid
om er eens tussenuit te trekken
en er meteen een half weekje aan
vast te knopen tot na Nieuwjaar.
Haarlem is en blijft voor deze
Noordhollanders toch altijd een
trekpleister. „Je kunt er zo gezel
lig winkelen in de kersttijd".
Dus worden er in de Cadzandse
schoenmakerij vandaag koffers
gepakt.
De winkel gaat op slot. Mevrouw
Mozer wil ook wel eens op adem
komen. Alleen: „op reis gaan be
tekent niets. Maar je hebt altijd
zoveel mee te nemen. Voor die
kleine alleen al een koffer vol".
ADJUNCT-DIRECTEUR Joh.
Comou van de „Koninklijke
Zeelandia" N.V. te Zierikzee
trekt zijn vrije tijd liefst maar „in
cognito" door. Wars van alle be
slommeringen, die de fabriek voor
bakkerij-grondstoffen hem dage
lijks bezorgt. Van de ettelijke
dienstreizen, die hij moet maken.
Van alle grote en kleine proble
men, die hem over zijn bureau
toewaaien. En hy heeft met de
kerst een meevallertje. Hij zit in
«Ie 20 %-ploeg
'Voor de buitenstaander klinkt dit
laatste als een fabrieksgeheim.
Als de benaming voor een procédé
van een van de vele „Zeelandia"-
produkten, die hun weg vinden
naar de bakkersbedrijven in bin
nen- en buitenland. In werkelijk
heid lijkt het allemaal veel ge
heimzinniger dan het is. De men
sen van „Zeelandia" is geen zwijg
plicht opgelegd, als het gaat om
de 20 %- en de 80 %-ploegen. Het
betekent eenvoudig, dat men er
werkt met een twee-wekelijkse
vrije zaterdag. Dat komt ongeveer
neer op een normale bezetting,
exclusief uitvallers bijvoorbeeld
door ziekte. De volgende zaterdag
werkt de fabriek slechts op een
vijfde van zijn toerental. Vandaag
is het een 80 %-zaterdag. Maar dè
heer Coumou zit in de goeie ploeg.
Hij heeft dus vier vrije kerst-
Na de drukte van de afgelopen
maanden een mooie gelegenheid
om alleen maar in de familie-kring
te zijn. En de eenvoudige aanwe
zigheid van haar man betekent
voor mevrouw Coumou al heel
wat. Vaak zit zij alleen thuis. Dan
is de familiekring maar heel klein.
Een programma voor deze dagen
heeft de heer Coumou niet. Het
doorkomen ervan is voor hem echt
geen opgave. Hij doet wat het mo
ment hen ingeeft.
Kerstvieringen zoals in het bui
tenland, waar men veel meer het
sentiment laat meespreken dan in
ons nuchtere Nederland, hoeft
men voor de heer Coumou echt
niet naar Zierikzee over te plan
ten. Vier dagen kerst brengen
voor hem geen „vrije tijdsproble
men mee". Hij zit in de goeie
ploeg. En dan is het „incognito"
voldoende!
PAS maar op. Ze gooien je
nog overboord Men had
ons gewaarschuwd, toen we
in de buurt van het in aanbouw
zijnde vrachtschip „Mol" op het
terrein van de Kon. Mij. „De
Schelde" te Vlissingen iemand
wilden aanklampen met de vraag:
„Wat doe je met je vier vrije da
gen Een joviale groet in de
trant van „nou, een prettige kerst,
hoor!" hoort er eigenlijk niet
thuis. Alles staat er op het ogen
blik op „scherp" om de nieuwe
aanwinst voor de Compagnie Ma
ritime Belgique op 6 januari aan
staande te kunnen afleveren. En
dan komen zelfs de kerstdagen in
het gedrang. Niet zo plezierig dus
voor de mannen, die het aangaat.
En daarom wat riskant om hen
zo'n vraag voor te leggen.
Beproevingschef Piet Kopmels be
keek het overigens heel nuchter.
Hij is dergelijke ongezellige kar
weitjes wel een beetje gewend.
Dus draaide hij heel lakoniek zijn
programma voor de kerstdagen af.
„Er wordt nu dag en nacht, ge
werkt en het zal ook geen rustige
kerst worden." Van onder zijn wit
te helm moest deze proefvaart-
machinist wel toegeven, dat het
een beetje van de omstandigheden
afhangt, hoe vaak hij tijdens de
kerstdagen zijn dagelijkse gang
naar „De Schelde" zal maken. „De
zaak moet natuurlijk warm gehou
den worden. Dat vergt controle.
Onder andere op de temperatuur
van de machine-installatie."
Er lopen arbeiders af en aan. Tus-
sen de wirwar van buizen en ka-
bels, slangen en teerpotten wer-
velt een kakafonie van scheeps-
rumoer, dat zelfs met kerstmis
niet helemaal zal verstommen.
Maar Piet Kopmels maakte er.
geen drama van. Hij is wel wat
gewend.
Vorig jaar kerst was hij nog on-
derweg naar Japan. ,.'t Is altijd ^*1
een beetje schipperen. We krijgen
natuurlijk onze vrije tijd op andere
dagen terug. En dan is het wel fflfflM
eens leuk om vakantie te houden B
terwijl een ander weer hard bezig ^H|
is."
Piet Kopmels heeft ons dus niei |H§
overboord gegooid. Voor hem nu Hp|
geen vier vrije dagen. Straks wel! |Bf
Waarom dan zulke rigoureuze HK'
maatregelen
