PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
IN
KONGO - OP PAPIER - WEER VREDE
GETEKEND
Indonesië „oefent" in
omgeving N.-Guinea
Brits verkeerstoestel
bij Ankara neergestort
Bakkers in Schouwens Westhoek denken aan
een „broodfabriek"
Tsjombe moet belofte
waar maken
In de kou
Vand
aag...
204e jaargang - no. 302
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7,00 p. kw.j fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 22 dec. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. S59300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 Cb.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg, tel. 2395. Terneuzen. tel. 2116; Zierikzee. red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
RODE KRUIS MAAKT DROEVIGE BALANS OP
De centrale regering Is echter be
reid vertrouwen in president Tsjom
be van Katanga te stellen, tot het
bewijs zou zijn geleverd, dat dit ver
trouwen was misplaatst. Wat dat be
treft, hoopt men iets wijzer te wor
den op 27 december. Dan moeten
namelijk de Katangese leden van het
Kongolese parlement in Leopoldstad
arriveren.
Ver lieslij st
Het Rode Kruis heeft deze verlies
cijfers bekendgemaakt wat betreft
de strijd die in Elisabethstad heeft
gewoed voor een bestand tot stand
kwam;
Katangese militairen: 16 doden,
gewonden.
125
Dit is het gouvernementsgebouw van
Bermuda, residentie van de gouver
neur, waarin de besprekingen tussen
president Kennedy en de. Britse pre
mier Harold Macmillan vandaag wor
den gevoerd.
Katangese burgers:
wonden.
De Amerikaanse ambassadeur in Leopoldstad, Edmund Gullion,
heeft donderdag bekendgemaakt, dat president Moise Tsjombe
van Katanga en de premier van de centrale Kongolese regering,
Cyrille Adoela, bij hun besprekingen in de V.N.-basis in Kongo,
Kitona, een akkoord, dat een herstel van de vrede in Kongo
omstreeks kerstfeest inhoudt, hebben bereikt.
De overeenkomst, volgens betrouwbare bronnen in Leopoldstad
beëindiging van de afscheiding van Katanga en herstel van de
Kongolese eenheid inhoudende, werd donderdag bekend 11a
voltooiing der besprekingen, die woensdagochtend in Kitona
waren begonnen. President Tsjombe is per vliegtuig vertrok
ken naar Ndola, in Noord-Rhodesië, vanwaar hij vermoedelijk
naar Elisabethstad zal terugkeren. Ook de delegatie van de
centrale regering beeft inmiddels Kitona verlaten. De twee po
litieke leiders, Adoula en Tsjombe kwamen na zeventien uur
van onderhandelen tot een vergelijk. In Leopoldstad werd ge
zegd, dat na vijftien tuir van praten het er naar uitzag, dat
de ontmoeting vruchteloos was gebleven.
Heen-en-weer geloop
Tsjombe was met grote stappen uit
de conferentiezaal gelopen en had
opdracht gegeven zijn koffers te la
den in het Amerikaanse vliegtuig
dat hem naar Elisabethstad zou
brengen. De Amerikaanse ambassa
deur, Edmund A. Gullion, had hem
echter tegengehouden en had hem
onomwonden verteld hoe „definitief"
Katanga was verslagen.
Ralph Bunche, de assistent algemeen
secretaris van de V.N. had daarop
vervolgens de beide leiders er toe
overgehaald het gesprek té her
vatten, zo werd in Leopoldstad vei
le laard. •-
Na twee uur kwamen de delegaties
weer tevoorschijn om mee te delen,
dat men het was eens geworden mét
elkaar.
Tsjombe zou er in hebben toegestemd
douane en politie te plaatsen onder
gezag van president Kasavoeboe in
Leopoldstad. Ook had hij er in toe
gestemd een parlementaire delega
tie af te vaardigen naar Leopold
stad. iets dat hij tot nog toe heeft
geweigerd.
Geen grote illusie
Er waren gisteravond in krin
gen van de centrale regering
maar weinigen, die de illusie had
den dat de afscheiding van Ka-
tanga nu wezenlijk verleden tijd
nas geworden en in diplomatie
ke kringen werd verklaard, dat
vrij algemeen werd geloofd, dat
de In Kitona gesloten overeen
komst alleen maar op papier
bestond.
Europeanen: 14 doden, 53 gewonden.
Van welingelichte zijde is echter ver- I
nonien, dat deze cijfers aan de te lage.
kant zijn, daar zij betrekking heb
ben op gegevens der ziekenhuizen en i
vele Afrikaanse militaire en civiele
verliezen niet zijn gemeld.
V.S.-VLOOTBEZOEK
Ieder jaar biedt de stad Groningen
tegen Kerstmis een kerstboom aan
aan Hr. Ms. torpedobootjager „Gro
ningen" van de Ned. Kon. Marine.
Dit jaar is dit gebeurd in Den Hél
der, waar Bert Magendans (links) en
Eduard Zijlema rechtsleerlingen
van een uloschool in Delfzijl, welke
de „Groningen" heeft geadopteerd,
namens Groningen de boom aanbo
den. Zij hielpen de kerstboom hier
aan boord van de „Groningen'' hij
sen.
„Mottenballen"
in Rotterdam
(Van onze speciale verslaggever)
Acht Amerikaanse oorlogsschepen,
samen de derde onderzeebootbestrij-
dingsgroep van de V.S.-Atlantïsche
vloot vormend, zijn donderdagmiddag
in de haven van Rotterdam voor an
ker gegaan.
Het zijn het vliegkampschip Essex
acht onderzeeboot jagers en een tan-
kervoorraadschip. Twee van de ja
gers behoren tot de Amerikaanse re-
servevloot, het zijn dus zogenaamde
„mottenballenschepen", die om de pa
raatheid van de vloot op te voeren
onlangs aan het normale potentieel
werden toegevoegd. Deze schepen
zijn bemand met reserve-personeel,
dat door president Kennedy voor een
jaar onder de wapenen is geroepen.
Enkele van de destroyers (jagers)
zijn uitgerust met nucleaire diepte
bommen.
Minister-president van
Neder-Saksen overleden
doden, 184 ge- De sociaal-democratiselie minister-
president van de Westduitse deel-
Verenigde Naties: 13 doden, 130 ge- .staat Neder-Saksen, dr. Hinrich Wil-
wonden, waarbij 23 Etliiopisehe ini- helm Kopf, is donderdagochtend op
litairen die voedselvergiftiging had- 68-jarige leeftijd te Goettingen over-
den. leden.
MISSCHIEN AMERIKAANSE BEMIDDELING
De
ministers van de zes landen,
die te Brussel onderhandelen
over de versnelling van de eco
nomische samenwerking en over een
gemeenschappelijke landbouwpolitiek
zijn nog niet tot overeenstemming
gekomen. Dat zal nu a.s. week moe
ten gebeuren en als elke minister en
dus elk land bereid is een offer te
brengen zal cr wel een compromis
uit de bus komen. Daar rekenen we
dan voorlopig maar op. Intussen heb
ben de ministers wel één enkel be
sluit genomen, dat met enige kriti
sche verwondering moet worden be
groet. Ze hebben de salarissen van
de Euromarktcommissie en van de
vijf Euratombestuurders met 18 pet.
verhoogd. In lan
den als Neder
land waar men
over drie procent
salarisverhoging
nachten lang moet
slapen en dagenlanj
moet confere-
D°
Djakarta: geen goede
reactie uit Den Haag
In Washington zijn steeds meer teke
nen op te merken, die wijzen op de
mogelijkheid dat de Amerikaanse re
gering op de een of andere wijze liaar
bemiddeling zal verlenen in de re
geling van het Nederlands-Indone
sische geschil over West Nieuw-Gui-
uea.
Lincoln White, woordvoerder voor het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken, heeft verklaard dat de
Amerikaanse regering „moeite doet
om de beide partijen samen te bren
gen voor een vreedzame regeling".
Nederland noch Indonesië heeft de
V.S. formeel verzocht in de. kwestie
te bemiddelen, maar in Washington
is vernomen dat president Soekarno
in zijn brief aan president Kennedy
schreef dat „uw pogingen" om een
gewapende actie om Nederlands
Nieuw-Guinea te voorkomen zouden
worden geppreeïeerd.
Een'woordvoerder van de Indonesi-
KENNEDY OP BERMUDA
Het Witte Huis in Washington heeft
gemeld dat president Kennedy op
Bermuda is aangekomen.
Kennedy werd op het vliegveld be
groet door de gouverneur van Ber
muda, sir Julian Gascoigne, en pre
sident Macmillan. Hij arriveerde
twee uur later dan was vastgesteld.
sche luchtmacht, luitenant-kolonel
Soedharmono, heeft donderdag in
Djakarta gezégd dat in de buurt van
Nederlands Nieuw-Guinea luchtdoel-
oefeningen zijn gehouden die bevre
digende resultaten hebben opgele
verd.
Soedharmono sprak de waarschuwing
uit dat een incident waarbij Indone
sische en Nederlandse vliegtuigen
eikaars pad zouden kruisen tijdens
deze manoeuvres „grote gevolgen"
zou kunnen hebben.
Geen reactie
De Indonesische minister van buiten
landse zaken Soebandrio heeft don
derdag aansluitend op een onderhoud
met president Soekarno tc Djakarta
meegedeeld dat er uit Den Haag geen
enkele reactie is ontvangen die erop
zou kunnen duiden dat de Nederland
se regering bereid is tot onderhande
lingen over de overdracht van wes
telijk Nieuw-Guinea.
Uit bevoegde bron is vernomen, dat
de Britse ambassadeur in Indonesië,
Frcy, dc Indonesische minister van
buitenlandse zaken, dr. Soebandrio,
het Britse standpunt heeft meege
deeld, dat het geschil om westelijk
Nieuw-Guinea niet behoort te worden
opgelost door het gebruik van ge
weld.
is het 100 jaar geleden, dat
de Ned. letterkundige en his
toricus A. P. van Groningen,
eertijds bekend door zijn geu-
zengedichten en als declama
tor, te Ridderkerk overleed;
Van der Putten
toch in beroep
De Bussumse ex-defensieambtenaar
F. H. van der Putten heeft donder
dag bij het ambtenarengerecht te
Amsterdam, na overleg met zijn
raadsman mr. N. J. Geleijnse uit Am
sterdam, schriftelijk beroep aangete
kend tegen het aan lxem op 27 no
vember door de minister van defen
sie, ir. S. H. Visser, wegens onge
schiktheid verleende ontslag.
De heer Van der Putten heeft het
ambtenarengerecht gevraagd het ont
slagbesluit nietig te verklaren, al
thans te vernietigen.
De voormalige voorzttter van de Finse
rijksdag, dr. Vaino Tanner, heeft meege
deeld wegens zijn leeftijd (tachtig jaar)
niet meer kandidaat te willen staan voor
de verkiezingen in februari a.s.
ren, valt zoiets wel op.
president van de Euromarkt
commissie, prof. Hallstein komt
nu boven de ton per jaar. Zo
ver komt ook de vice-president, de
Nederlandse oud-minister dr. Mans-
holt. Wanneer we daarbij in aaniner-
king nemen, dat er op die salarissen
maar heel weinig belasting drukt,
dan is het verschil met de salaris
sen van onze Nederlandse ministers
40.000 waarvan een stevig stuk
belasting afgaat) wel groot.
Betaalt Nederland zijn ministers te
sober, of betaalt men in Brussel de
„Europese ambtenaren" royaal? Wij
zijn vooralsnog geneigd het laatste
te geloven, omdat die ambtenaren
met dat salaris in Brussel een sta
tus kunnen voeren, welke zelfs voor
deze weelde-stad opvallend is.
Waarmee dan niet gezegd wil
zijn, dat de heren hun salaris
sen niet goed zouden gebrui
ken, want ze staan allen bekend als
keurige en spaarzame mensen. Men
zie bijvoorbeeld naar prof. Hallstein.
Hij is vrijgezel en in zijn jonge ja
ren was hij bereid genoegen te ne
men met het sobere salaris van een
hoogleraar aan de bescheiden uni
versiteit van Rostock. Het enige ver
wijt, dat men thans ln Brussel aan
deze functionaris maakt, is, dat hij
overdreven zuinig is. Hij Iaat zich
vrijwel nergens zien en hij houdt
zelfs het adres van zijn flat geheim.
Deze zestigjarige heeft eens gezegd
en dat sloeg ook op hemzelf: „als
een jurist een kamer binnenkomt
moet het. altijd een paar graden kou
der worden".
Meer dan een ton inkomen per jaar
en zich toch nog in de kou gezet
voelen, wel, wij benijden prof. Hall
stein niet, maar wij blijven van me
ning. dat de ministers van klein-
Europa hun ambtenaren dik beta
len!
IN DE LUCHT GEËXPLODEERD
Van de 34 inzittenden
zijn er 29 omgekomen
Een Comet-straalvliegtuïg van
de British European Airways
(B.E.A.), is gisteravond enkele
minuten na de start van de
luchthaven Esenboga bij Anka
ra tijdens een sneeuwstorm
neergestort.
Functionarissen van het vliegveld
hebben verklaard, dat er zich een
explosie aan boord van het toestel
scheen te hebben voorgedaan voor
het neerstortte. Volgens de eerste
onofficiële berichten zijn tenminste
29 van de 34 inzittenden van het toe
stel om het leven gekomen. Het toe
stel was in Ankara opgestegen voor
Nicosia op Cyprus en Tel Aviv.
Stap in richting
van sanering
HET WOORD „broodsaus-
ring" is de laatste maanden
nogal eens op de tong en in
de pen geweest. In verschil
lende steden en dorpen wil
men door een efficiënte op
bouw van bezorgingswijken
en door concentratie van be
drijven, komen tot een een
voudiger werkmethode, maai
de moeilijkheden, die zich
daarbij voordoen liggen veel
lastiger dan bijvoorbeeld in
het zuivelbedrijf.
Toch begint een of andere
vorm van combinatie binnen
het bakkersbedrijf ook in
Zeeland een op verschillende
plaatsen opduikend ver
schijnsel te worden. Zo ook
in de Schouwse Westhoek.
Deze week hebben vier bakkers
uit Burgh en Haamstede eeii be
spreking gehad met een adviseur
van de Nederlandse Bakkerij
Stichting te Den Haag over de
mogelijkheid om te komen tot de
bouw van een centrale bakkerij,
waarin men met name de grote
vraag naar brood in de maanden
van het top-zomerseizoen kan op
vangen.
De badplaatsen Burgh en Haam
stede tellen in totaal zeven bakke
rijen. Ieder van hen heeft over het
gehele dorp verspreid klanten wo
nen en verschillende malen per
dag komen deze bakkers elkaar
op hun rondes tegen. Dat gebeurt
ook in het hoogseizoen van de
vakantie, wanneer men een capa
citeit moet leveren, die tussen dc
zeven en tien keer zo hoog lip
als ln de rustige wintermaanden.
In de bakkerijen werkt men zich
als het ware „over- de kop", er
moeten extra werkkrachten wor
den aangenomen en „de buiten
dienst" van de bakkers verliest
een zee van tijd met heen en weer
rijden over bijzonder uitgestrekte
routes. Samenwerking ligt in een
geval als dit dus voor de hand.
Dertig km verder
In de afgelopen zomer was het
zelfs zo. dal viermaal in de week
een collega uit het dertig kilo-
|ln topseizoen kwam er
I brood uit Bruinisse I
meter verder gelegen Bruinisse
naar de Schouwse Westhoek loog
met een lading broden in zijn auto^
De winkels van de bakkers in
Burgh en Haamstede werden
overspoeld met badgasten en om
al deze „tijdelijke" klanten niet-
teleur te stellen moesten de broden
over afstand worden aangevoerd.
Maar van dit soort hand- en span
diensten willen de bakkers uit
Burgh en Haamstede toch eigen
lijk - liever- niet - afhankelijk zijn.
Daarom hebben vier van hen de
hoofden bjj elkaar gestoken ora te
proberen de nodige capaciteiten
gezamenlijk op te brengen. Er
werden voorbereidende besprekin
gen gehouden met de heer N. Sic-
kenga, technisch-adviseur van de
Nederlandse Bakkerij Stichting,
die in gevallen als dit economische
voorlichting verschaft en de hel
pende hand biedt by de inrichting
van een soort „broodfabriek". Ook
wordt van de zijde van de stich
ting een ontwerp-begroting opge
maakt.
De financiële problemen zijn in de
eerste jaren van dergelijke com
binaties het zwaarst. Bovendien
moet men het nieuwe bedrijf af
stemmen op de zomerleveranties.
Doet iedere bakker dit afzonder
lijk dan ligt het nog moeilijker
om het overschot aan 'capaciteit
in de winter niet een normale pro-
duktie op te vangen.
Met deze voorlopige plannen zijn
Burgh en Haamstede de eerste
plaatsen op Schouwen-Duiveland
waar het in de richting van „sa
nering" kan gaan. In de overige
gemeenten is men nog niet zover.
Er is wel eens over de mogelijk
heden gepraat, maar voorshands
heeft dat nog geen resultaat opge
leverd.
