Ontmoeting Kennedy-
Macmillan gaat door
Gemeentewerken-directeur Oranje
nam afscheid van Goes
Nederlandse voorbereidingen
tweede televisienet
Verhoging
melkprijs
DONDERDAG 21 DECEMBER 1901
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
Zeventien Europeanen in
Katanga gesneuveld
De Katangaanse delegatie in Brussel
heeft woensdag een communiqué uit
gegeven waarin gezegd wordt dat
gezaghebbende kringen in Katanga
hebben gemeld dat minstens 17
Europeanen bij de gevechten tussen
de V.N.-troepen en de Katangaanse
troepen zijn omgekomen of door sol
daten van de V.N. zijn vermoord.
De delegatie heeft dit in een radio
boodschap, die uit Elisabethstad via
Brazzaville naar Brussel is gezonden,
vernomen.
STAATSSECRETARIS IN TWEEDE KAMER
Het Wereldgebeuren
Bezoekjes
Kennedy is het voorbije weekeinde
op bezoek geweest bij twee Zuid-
amerikaanse buren, Venezuela
en Columbia. Temidden van allerlei
weréldspanningen, met de nog onop
geloste oost-west kwestie als heet
hangijzer, is Kennedy op stap gegaan
voor een kort „staatsiebezock". Dit
laatste woord moet men niet verbin
den met ons begrip van dergelijke
staatshoofdenvisitcs. Er was weinig
ceremonieel, maar ontzaglijk veel po
litie. Dertigduizend zwaar bewapende
soldaten stonden in Caracas mannetje
aan mannetje om elke narigheid te
voorkomen. Daar was wel enige reden
voor, want het is nog maar amper
drie jaar geleden dat Nixon bij
een bezoek aan Caracas, de hoofdstad
van Venezuela met rotte eieren werd
„welkom" geheten. Op het nippertje
kon Nixon toen door politie en solda
ten worden ontzet en in een auto ge
duwd, die zo hard mogelijk wegstoof.
Nixon kon daarna zeggen, dat hij van
nabij had meegemaakt hoe ontvlam
baar het Zuidamerikaanse gemoed is.
Noch in Caracas, noch in Bogota ech
ter is aan Kennedy iets dergelijks
overkomen. Het was alles heel ge
noeglijk. Er werd een steen onthuld,
gelegenheïdstoespraakjes met de be
kende vriendelijke woorden werden
afgedraaid en natuurlijk werden er
vele handen geschud. Vooral het
woord „vriendschap" deed het weer
prima. Het leek wel, als men de rede
voeringen mag geloven, alsof er geen
mens voortreffelijker was dan Kenne
dy en geen mooier land dan Venezue
la, 24 uur later was dat Columbia.
Wat heeft Kennedy bewogen in de
ze, van revoltes en opstandjes
vervulde landen een kijkje te ne
men Hij ging beslist niet uit persoon
lijke vriendschap jegens dictator B6-
tancourt of Lieras Camargo, al heb
ben beiden om het hardst beweerd in
de toekomst „met Amerikaanse kaar
ten te spelen", zoals Camargo net ly
risch probeerde te vertellen. Kennedy
zal zo langzamerhand wel hebben in
gezien dat de enthousiaste Zuidame
rikaanse kaartspelei's er niet tegenop
zien zo nu en dan een trucje te gebrui
ken om te winnen. Achter de mooie en
diepzinnige vriendschapswoorden zal
Kenned3' wel iets anders hebben be
luisterd. Het gaat om steun, financiële
steun, zoals die is beloofd na de con
ferentie in Punta. del Este, waar
Amerika zijn zuidelijke buurlanden,
hulp toezegde. Het is beloofd, zo zul
len beide gastheren hebben gedacht,
en nu moeten er ook dollars op tafel
komen. Kennedy was vergezeld, zoals
het officieel luidde, van enkele finan
ciële experts. Die hebben met hun
Zuidamerikaanse collega's nu gepraat
over de grootte van de hulp.
Toch is het geen onbaatzuchtig
heid van Kennedy dat hij een
paar landen 'n beetje op 't paard
durft te helpen. Zuid-Amerika is niet
bepaald bevolkt door rustige, oer-de-
mocratische lieden, die zweren bij een
meerderheid van de helft-plus-een.
Nog maar nauwelijks is de ene revolte
neergeslagen of in een ander land zijn
een paar opposanten tot een staats
greep overgegaan. Er is altijd wel
wat te doen op het zuidelijke halfrond.
In Cuba is het fout gegaan en voor
de beide Amerika's blijft Castro de
ontstoken zenuw, waar met name
Kennedy nogal last van heeft. In elke
Zuidamerikaan schuilt iets van een
kleine Castro. Dc positie van Bétan-
court is bepaald onstabiel. Hij heeft
het record aantal tegen hem gerichte
staatsgrepen in 1961 op zijn naam
staan. De stoel van Camargo heeft
drie poten, de vierde is weggezaagd
door de „rode" Merchan-partij. Hulp
van Amerika kan (maar het behoeft
natuurlijk niet) betekenen dat het
rustig blijft in de beide republieken.
Bij zijn aankomst op Zuidamerikaanse
bodem zei Kennedy, dat hij hoopte dat
men de economische vooruitgang zou
beschouwen als „het grootste avon
tuur van het moderne Amerika". De
komende maanden, waarin de restan
ten van de Dominicaanse revolutie
moeten worden opgeruimd, waarin
Columbia naar de stembus gaat, waar
in de besluiten van de conferentie van
Punta del Este moeten worden uit
gevoerd en waarin op hoog niveau
over Cuba moet worden gepraat, zul
len bewijzen of men van Zuidameri
kaanse zijde bereid is zich in een der
gelijk avontuur te storten.
BÉTANCOURT
.grage gastheer..
Koninklijke onderscheiding
voor Geesink bleef uit
(Van onze parlementaire redacteur)
Uitvoerig heeft de staatssecretaris van onderwijs, knhsten en wetenschap
pen mr. Scholtcn woensdag geantwoord op de vele opmerkingen die bij de
behandeling van de begroting van o. k. en w. voor 1962 waren gemaakt
over de radio en televisie. Hy deelde o.m. mede dat een begin is gemaakt
qiet de technische voorbereiding van een tweede televisienet en dat een
^-^jxperïmeiitele zender is besteld. De politieke televisie-uitzendingen van
lien minuten, die zullen worden ingevoerd, zullen uit de kykgelden wor
den gefinancierd. Dat was reeds bekendgemaakt. De staatssecretaris
noemde deze financiering nu in overeenstemming met het geldende sys
teem, dat alle uilzendingen uit de bijdragen van de kykers worden be
taald. Voor de politieke uitzendingen wilde hij geen uitzondering ma
ken. Trouwens, men zon op moeilijk terrein belanden als men ervan
afweek. Het bezwaar is gemaakt, dat men kijkers Iaat betalen voor uit
zendingen, waarmee zij liet niet eens zijn. De staatssecretaris voerde daar
tegenover aan, dat dit niet alleen voor de politieke uitzendingen geldt,
maar ook voor andere en dat het dus geen motief kan zijn om politieke
uitzendingen niet uit de kijkgelden te bekostigen.
Het Is niet onmogelijk, dat te eniger
tijd tot verhoging van de luistergel
den voor de radio zal moeten worden
besloten. Daarom was uit de kamer
gevraagd, of ter voorkoming van de
ze verhoging geen commerciële ra
dio kon worden ingevoerd. De staats
secretaris antwoordde hierop, dat de
verhoging van de luistergelden, zo
daartoe mocht worden beslist, in elk
geval de kamer zal passeren en dat
men bij die gelegenheid over de
commerciële radio kan praten. Hij
gaf er nu niet zijn mening over.
De V.P.R.O. heeft nu om verruiming
van de zendtijd gevraagd. De staats
secretaris heeft hierover advies van
de radioraad ontvangen. Op grond
van dit advies heeft hij contact ge
zocht met de andere omroepvereni
gingen. Zij moeten hun oordeei nog
geven.
Judolintje
Het judo-wereldkampioenschap van
Anton Geesink is ook in een ander
opzicht in de Tweede Kamer ter
sprake gekomen. Van mr. Vrolijk
van de P.v.d.A. en van mevrouw Van
Someren-Downer van de V.V.D., die
met haar arm in een draagdoek liep
omdat zij een verwonding heeft op
gelopen bij judo-oefeningen, kreeg de
staatssecretaris min of meer het ver
wijt te horen, dat hij Anton Geesink
alleen maar een felicitatietelegram
heeft gestuurd, omdat hij leraar is
aan het centraal instituut voor de
opleiding van sportleraren.
Het was geen spontaan telegram,
omdat de staatssecretaris Geesink
niet als een volledig amateur be
schouwt. Bovendien hadden deze af
gevaardigden graag gezien, dat Au-
ton Geesink niet alleen een telegram,
maar ook een koninklijke onderschei
ding had ontvangen. Mevrouw Van
Someren-Downer wees er daarbij op,
dat de prestatie van Geesink een
soort zonsverduistering in Japan
heeft teweeg gebracht en dat het ge
hele Japanse volle ervan overstuur
is, dat de Nederlander de Japan
ners in hun nationale sport van de
troon heeft gestoten.
De staatssecretaris ontkende, dat hij
Geesink alleen een telegram heeft
gestuurd, omdat hij leraar aan het
C.LO.S. is. Het was omdat hij het
wereldkampioenschap heeft behaald.
De bewindsman ging niet in op de
opmerkingen over de koninklijke on
derscheiding, omdat het verlenen van
ridderorden een zaak is uitsluitend
van de koningin.
Franse regering verbiedt
olie-stakingsactie
De Franse regering heeft woensdag
by decreet hét personeel gevorderd
van de olie- en aardgasvelden van
Lacq in Zuidwest-Frankrijk, dat
dreigde, het werk voor 24 liur neer
te leggen om aan looneisen kracht bij
te zétten.
Ongeveer 3000 werknemers van de
Societé National Des Pétroles d'Aqui-
tanie" willen een loonsverhoging van
elf procent, terwijl de maatschappij
niet verder dan 6,5 procent wil gaan.
Eventuele stakers stellen zich bloot
aan gerechtelijke vervolging.
De „doping" in de sport noemde de
staatssecretaris een zeer ernstig ver
schijnsel. Hij heeft zich tot de Ne
derlandse Sport Federatie gericht
met de vraag, of zij zelf zal optre
den, of dat zij wenst dat van rege
ringswege maatregelen worden ge
troffen.
Bioscopen: regering
kan niets doen
In Nederland wordt over culturele
manifestaties omzetbelasting gehe
ven. Dat geldt dus ook voor bijvoor
beeld concerten. In de Tweede Ka
mer vonden sommige leden dit
woensdag bij de behandeling van de
begroting van financiën voor 1962
eigenlijk maar een vreemde zaak.
Men vestigde er de aandacht van de
staatssecretaris van financiën dr. v.
d. Berge op. dat vooral de bioscopen,
die ook al een hoge vermakelijkheids
belasting moeten betalen, op het
ogenblik een moeilijke tijd doorma
ken. onder andere door dc concur
rentie van de televisie. Men drong
op enige verlichting van druk aan
en de heer Peters van de K.V.P.
vroeg aan de staatssecretaris om
een nieuw accountantsonderzoek in
te stellen naar de rentabiliteit van
het bioscoopbedrijf.
De staatssecretaris gaf niet veel
hoop. Hij deelde mee, dat de biosco
pen niet aan een speciaal tarief van
de omzetbelasting zijn onderworpen
I en dat hij geen behoefte had aan
een accountantsonderzoek. Hij meen
de dat hij hier geen taak had en de
zaken zullen dus wel blijven zoals
zij waren.
Overigens merkte hij op, dat de wet
de mogelijkheid openlaat van vrij
stelling van omzetbelasting voor cul-
tuerele manifestaties. De voorwaar
den voor vrijstelling zijn, dat niet
beoogd wordt het maken van winst
en dat er geen mogelijkheid van con
currentie bestaat.
1
SAMENKOMST IN PALM BEACH
Ondanks ziekte
Kennedy senior
Kennedy's assistenten hebben woens
dag te Palm Beach meegedeeld dat
de ontmoeting van de Amerikaanse
president met premier Macmillan
donderdag doorgang zal vinden.
Afhankelijk van de toestand van
Kennedy senior, die eergisteren een
beroerte kreeg, zullen beide rege
ringsleiders In Hamilton (Bermuda
eilanden) of in Palm Beach samen
komen.
Volgens welingelichte zegslieden zal
Kennedy, indien het leven van zijn
(GETROUWDE) BISSCHOP
UIT KERK GESTOTEN
Kardinaal Wyszynskï van Polen
heeft woensdag verklaard dat „de
afvallige Maksymilian Rode" bij de
creet van 14 december van dit jaar
uit de rooms-katholieke geestelijk
heid is gestoten. Rode draagt de of
ficiële titel Zijne Eminentie de Pri
maat en is hoofd van de Poolse
rooms-katholieke staatskerk, die zicli
van Rome heeft afgescheiden.
In de verklaring van kardinaal Wys
zynskï wordt gezegd dat Rode, „on
danks dé wet op het celibaat waar
aan hij was gebonden, in het huwelijk
durfde te treden, waardoor hij de bij
de kerkelijke canon (wet) voorziene
excommunicatie over zich heeft af
geroepen".
Rode werd in 1935 in Poznan tot
rooms-katholiek priester gewijd. Na
de oorlog is zijn aanzien bij de Poolse
autoriteiten gestegen. Zijn kerkelijke
organisatie heeft publiciteitsreehten
verkregen en algemeen wordt aange
nomen dat deze organisatie een vorm
van subsidie ontvangt.
I vader geen direct gevaar loopt, naar
de Bermuda-eilanden vliegen.
Een en ander werd bekendge
maakt toen de Amerikaanse pre
sident zijn woning verliet voor een
bezoek aan zijn vader, de 73-
jarïge Joseph P. Kennedy, die in
het St. Mary ziekenhuis te West
Palm Beach gistermorgen een
weinig vooruitgang boekte in zijn
strijd tegen de verlammingsver
schijnselen die zich bij de beroerte
die hem eergisteren trof hadden
geopenbaard.
Perschef Salinger deelde mede: ,,De
ambassadeur heeft een goede nacht
gehad. Hij is wat vooruitgegaan."
Zegslieden van het ziekenhuis zeiden
dat de rechterzijde van seniors li
chaam door de verlamming was ge
troffen en dat hij niet kon praten.
Naar verluidde, hadden de genees
heren gistermorgen wat beweging in
de verlamde lichaamsdelen kunnen
constateren.
De nüuisters van economische zaken
en van landbouw en visserij hebben
onlangs toegestemd in een verhoging
van de detailhandelsmarge op con-
sumptiemelk met 0,25 per 100 liter
over de jaren 1961 en 1962, zulks
met het oog op de ongunstige renta-
biliteitsontwikkeling in de betrokken
sector.
Deze toestemming brengt mede, dat
met ingang van 31 december 1961 de
verbruikersprijzen voor gepasteuri
seerde melk eh karnemelk, zowel los
als in literflessen, alsmede voor ge
steriliseerde melk gedurende een
half jaar met één cent per liter mo
gen worden verhoogd.
Deze prijzen zullen niet mogen wor
den verhoogd in die gebieden, waar
reeds in de loop van 1961 prijsverho
gingen voor deze soorten melk wer
den doorgevoerd. Dit laatste bete
kent, dat onder meer in de niet-ge-
saneerde gebieden van West-Neder
land, waar de prijzen per 2 juli 1961
reeds met één cent per liter werden
verhoogd, deze thans ongewijzigd
moeten blijven.
Onderzoek man die
vrouw en zoon doodde
De rechtbank in Amsterdam acht
het noodzakelijk dat een nader on
derzoek wordt ingesteld naar de
geestvermogens van de 72-jarige
rustende kapperspatroon G. A. de G.
die veertien dagen geleden wegens
moord op zyn 73-jarige vrouw en
zijn 41-jarige debiele zoon een gevan
genisstraf van 15 jaar met aftrek te
gen zich hoorde eisen.
Een zenuwarts en twee psychiaters
hadden de bejaarde man voor deze
daad volledig toerekenbaar ver
klaard, doch de raadsman van De G.
had de conclusie van het psychiatri
sche rapport waarin hij een gebrek
aan psychiatrische scholing had ge
constateerd fel bestreden.
Sinds 17 december schijnen de licht
jes van meer dan honderd kerstbo
men bij de sombere muur, welke Ber
lijn in twee stukken verdeelt. De bo
men zijn opgesteld, en versierd door
de West-B erlijners, die hiermee blijk
willen geven van hun verbondenheid
met de Oost-B erlijners. De foto toont
een paradoxaal tafereeltje bij de
muur in de buurt van de Brander
burger Poort.
GEEN VRIJWILLIGERS
NAAR NIEUW-GUINEA
(Van onze Haagse redactie)
Voor de aflossing van de vrij
willigers van de landmacht, die
in Nienw-Guinea dienst doen,
zullen geen nieuwe vrijwilligers
meer worden uitgezonden, maar
dienstplichtigen.
De minister van defensie heeft deze
maatregel genomen omdat het sys
teem, waarbij vrijwilligers voor de
dienst in Nieuw-Guinea werden ge
worven, te veel moeilijkheden heeft
opgeleverd.
Bij de oude situatie werd aan dienst
plichtigen, direct bij hun aankomst
in het recruten-depot, gevraagd of
zij voelden voor dienst in Nieuw-
Guinea. Indien de lust hiertoe aan
wezig was, werden de jonge militai
ren gekeurd voor dienst in de tro
pen en kregen zij een korte speciale
opleiding. Indien er niet genoeg vrij
willigers beschikbaar kwamen, werd
het potentieel dat nog nodig was,
aangewezen.
De praktijk heeft uitgewezen dat er
nogal wat moeilijkheden rezen door
dat minderjarige dienstplichtigen
van hun ouders geen toestemming
voor de dienst in Nieuw-Guinea kre
gen.
Bij de nieuwe situatie, waarbij de uit
te zenden militairen zonder meer
worden aangewezen indien van hun
geschiktheid voor tropendienst is ge
bleken, blijft de mogelijkheid bestaan
dat de ouders hun bezwaren kenbaar
maken tegen de uitzending.
VEEL GEDAAN VOOR STREEKZIEKENHUIS
Ds. Jansenmoeilijke tijd afgesloten
Tydens 'een druk bezochte receptie in de kantine van het Landbouwcen
trum Zeeland te Goes is woensdagmiddag afscheid genomen van de di
recteur van gemeentewerken, de heer J. Oranje, wegens een benoeming
hij het bedrijfsleven in Gehlerland.Onder degenen, die afscheid kwa
men nemen van de heer en mevrouw Oranje waren loco-burgemeester J.
S. Visscher van Goes, wethouder mevrouw C. A. Griep-Duinker, ver
schillende raadsleden, personeelsleden van de gemeentesecretarie van Goes
en de dienst van gemeentewerken, enkele aannemers en vele uit de kring
der Gereformeerde Kerk te Goes.
Tijdens deze receptie voerden ver
schillende sprekers het woord. Zij
werden ingeleid door de gerefor
meerd predikant ter plaatse, ds. E.
Jansen. Als eerste sprak de voorzitter
van de stichting Protestants Christe
lijk Streekziekenhuis te Goes, de heer
S. A. N. van Oeveren. Hij gewaag
de van zijn grote waardering voor
het werk van de heer Oranje als se
cretaris van de bouwcommissie en
van het bestuur van de stichting.
„Ik wil graag in het openhaar
verklaren, dat zonder de heer
Oranje nog niet zou zijn begonnen
aan de bouw van het streekzieken
huis", aldus de heer Van Oeve
ren Hij zei verder, dat de stich
ting ten volle gebruik heeft kun
nen maken van de capaciteiten
van de scheidende directeur van
gemeentewerken. Spreker prees
zich gelukkig, dat de heer Oran
je zich ook na zijn vertrek uit
Goes adviezen zal blijven geven
aan de stichting met betrekking
tot de ziekenhuisbouw.
Namens de kerkeraad van de Gere
formeerde Kerk te Goes sprak ds. W.
Isats woorden van waardering. Hij
wees erop, dat de heer Oranje on
danks zijn drukke werkkring tijd
heeft gevonden de kerkelijke gemeen-
Loco-burgemeester -J. S. Visscher van
Goes drukt de hand van de schei
dende directeur van gemeentewerken,
de heer J. Oranje tijdens de woens
dagmiddag gehouden receptie in het
Landbouwcentrum Zeeland".
Foto P.Z.O.)
te <ie dienen als ouderling. Hij was
hem daar zeer erkentelijk voor. „De
heer Oranje heeft de Gereformeerde
Kerk te Goes altijd terzijde gestaan
met zijn adviezen. Hij heeft dit be
langeloos gedaan", aldus ds. Kats.
Contact
De heer J. M. Schipper, sprekende
namens de Auto Maatschappij Zee
land, wees op de prettige contacten,
die de A.M.Z. steeds heeft gehad met
de heer Oranje. „U hebt ons gehol
pen, waar U kon", aldus de heer
Schipper, die de hoop uitsprak, dat
de heer Oranje op de drempel van
een nieuw leven zal komen te staan.
De adjunct-directeur van gemeente
werken, de heer H. Plasschaert, wees
erop, dat de scheidende directeur van
gemeentewerken thans een geheel an
dere toekomst tegemoet gaat. Hij
wenste hem in zijn nieuwe werkkring
een goede tijd toe. Namens het perso
neel van de dienst bood hij de heer
Oranje een foto-album aan, waarin
de meeste werken staan, welke mede
dank zij de heer Oranje in zijn 12%
jarige Goese periode tot stand zijn
gekomen.
Ds. E. Jansen herinnerde er in zyn
speech aan, dat de heer Oranje de
laatste jaren een moeilijke tyd heeft
doorgemaakt in Goes. „Als mens is
hij onkreukbaar en hij is een trouw
vriend. Wij laten een vriend gaan, die
iemand recht in het gezicht de waar
heid durft te zeggen", aldus ds. Jan
sen. Hij dankte de heer Oranje voor
zijn menselijkheid en zijn trouw". U
staat pal voor de waarheid en het
recht," zo richtte hij zich tot de
scheidende directeur van gemeente
werken.
De heer Oranje sprak tenslotte
een dankwoord, waarin hij zei,
dat enkele dingen in Goes hem
't. leven in de laatste jaren hebben
verbitterd. De grootste bewonde
ring zei hij te hebben voor de wü-
ze waaróp een groot deel van de
dagbladen over de gebeurtenissen
in Goes heeft geschreven.
Hij verklaarde voorts, dat hij in zijn
periode als directeur het personeel
van de dienst van gemeentewerken
bijna heeft zien verdubbelen. Hij was
dankbaar voor de waardering en het
begrip, dat hij bij het grootste deel
van de personeelsleden van deze
dienst heeft ondervonden. Tenslotte
wees hij erop, dat het voornemen om
Goes te verlaten reeds lang bestond.
Het is alleen vertraagd door do om
standigheden, aldus de heer. Oranje.
