ZELANDICA
Klanken uit de ether
Operatie „Walrus"
NeJ&MMPO
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
O
WASDAG - SÜNILDAG
SUNIL
L
VANDAAG
WASDAG - SÜNILDAG
DONDERDAG 21 DECEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
17
ver kaarten als kunstwerken zou heel wat
te zeggen zijn. Er zijn kaarten uit de 16e
en Tie eeuw die direct de kunstenaars
hand verraden.
Christiaan Sgrötens kaarten van de Nederlanden zijn thans in
reproduktie uitgegeven onder auspiciën van het Koninklijk
Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap. Het is vooral
Wieder die op de kaarten van Sgroten heeft gewezen. Reeds in
1915 sprak hij de wens uit deze kaarten te reproduceren. Deze
wens werd herhaald. Thans is het dus zover. De heren Fockema
Andreae en Van 't Hoff hebben de inleiding verzorgd. Van 't Hoff
heeft reeds eerder een dergelijke uitgave verzorgd: in 1941 ver
scheen de uitgave van de provineiekaarten van Jacob van Deventer.
Deze kaarten geven onze provincies weer in het midden van de
16e eeuw. Wij hebben dan voor onze provincie de eerste betrouw
bare kaart. Sgrötens werk begint waar het werk van Jacob van
Deventer, wat de landkaarten betreft, ophoudt. Sgroten toont zich
in zijn werk sterk afhankelijk van dat van Van Deventer. Treffend
is volgens Van 't Hoff de overeenkomst van de lotgevallen van
beider kaartwerk. „Beiden waren gedurende lange tijd Van
Deventer vanaf ongeveer 1545 tot 1575, Sgroten van 1557 tot zijn
dood in 1603 of 1604 in dienst van het centrale gouvernement
van Karei V en Filips II. Beiden waren in hun dagen bekend als
keizerlijk of koninklijk geograaf en zij deelden het lot, dat hun
hoofdwerken, de Nederlandse provineiekaarten en stadsplattegron
den van Van Deventer en- de beide atlassen van Sgroten, slechts
aan enkele tijdgenoten bekend werden".
Een exemplaar van de atlas van Sgroten berust in de Koninklijke
Bibliotheek te Brussel, het andere in de Biblioteca Nacional te
Madrid. De Brusselse kaarten, ongeveer in 1573 voltooid, zijn thans
uitgegeven. Van 't Hoff wijst er op dat de Madrileense atlas zeker
niet beter is dan de Brusselse. Hoe staat het nu met dè Zeeuwse
kaarten in vergelijking met de kaart van onze provincie van Van
Deventer. Het is Fockema Andreae die ons hierover inlicht. De
kaart van Zeeland en omgeving van Sgroten is een overzichts
kaart. Van Deventer is gevolgd, alleen aangevuld met de droogten
in de zeegaten en de zeilrouten naar Vlissingen en Veere. Van de
kaart van Voorne en Schouwen zegt Fockema Andreae: „Wat op
deze kaart goed is. blijkt aan Van Deventer te zijn ontleend: het
originele, de wegennetten op Voorne en Schouwen b.v. is vrije
vinding en zonder enige waai'de". Dit geldt ook voor de kaarten
van Zeeland Bewesterschelde c.a. Maar men moet de kaarten in
het origineel zien om de volle schoonheid er van te waarderen.
Die bespeurt men slechts ten dele op de reproduktie. De Zeeuwen
hebben er al eerder van kunnen genieten. Men zie de titelpagina
van „Ontworsteld land".
VWW\WWWA^^WS^VWWVWVWVWVWS^WWVW*A/
VRIJDAG 22 DECEMBER.
HILVERSUM I. 402 Hl. 7-16 kc-s. 7.00
VARA. 10.00 VPRO. 10-20 VARA. 12.00
AVRO. 16.00 VARA. 10.30 VPRO. 21.00
VARA. 22.40 VPRO. 23 00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.23 Gram.
8.00 Nws. 8.18 Gram (Om 8.35 Van de
voorpagina, praatje). 9.00 Gym. v. d.
vrouw. 9.10 Gram. (Om 9.35-9-40 Water-
st.). VPRO: 10.00 Inzicht en uitzicht, ge
sprek. 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20
V. d- vrouw. 11.00 V. d. kleuters. 11.15
Kamermuz. 11.35 Orgelspel. AVRO: 12.00
.Tazzmuz. 12.20 Regeringsuitz.: V. d. landb.
12.30 Land- en tuinb- meded. 12.33 Sport
en prognose. 12.50 Pianospel. 13.00 Nws.
13.15 Meded. en gram. 13,25 Beursber. 13.30
Amus- muz. 14.00 Klavecimbel-recital.
14.14 Ilet, nieuwe testament met zingen
en spelen, lezing. 14.35 Koorzang. 15.00
Licht progr. (herh.) VARA: 16.Q0 Gram.
16.30 V. d. zieken- 17.00 Tijd voor teen
agers. 17.50 Act. 18.00 Nws. 18.15 Vlaamse
notities. 18,20 Italiaans ens. 18-50 De pnut-
jes op de i, lezing. 19.00 X d. kind. 19.10
Jazzmuz. VPRO: 19.30 De stad nu, rep.
19-45 VPRO-nws. 20.00 Nws. 20.05 10 jaar
schoolradio, lezing. 20.10 Habhekrats, Mi
nister van vrede, hooisp. VARA: 21.00
Amus. muz. 21.30 Grote en kleine pro
blemen van deze tijd. gespr. 22.00 Lichte
muz. 22.15 Buitenl. weekoverz- 22.30 Nws.
VPRO: 22.40 Het kerstrapport, lezing.
22.50 Avondoverdenking. VARA: 23.00 Soc.
nws. in Esperanto. 23.10 Vergelijkender
wijs: muzik' gespr. 23.5524.00 Nws.
HILVERSUM II. 298 m. 1007 kc-S. 7.00
—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.30 V. d-
jeugd. 7.45 Morgengebed en overweging.
8.00 Nws. 8.18 Gram- 8.50 V. d. vrouw.
9.40 Schoolradio. 10.05 Klassieke en mod.
meesterwerken uit de Franse muzieklite
ratuur. 10.35 Gram. 11.00 V. d- zieken.
11.40 Gram. 11.50 Als de ziele luistert.
12.00 Middagkloknoodklok. 12.04 Lichte
muz- 12.30 Land- cn tuïnb.meded. 12.33
Gram. 12.40 Kersttoespr. door Z.H. paus
(Advertentie)
Joannes XXIII. 13.00 Nws. 13.15 Nwe.
gram. 13-20 Gram. 13.45 V. d. vrouw. 14.00
Chansons. 14.15 Kamermuz. 14.40 Gram.
15.00 Schoolradio. 15.30 V. d. zieken- 15.55
Kerstviering v. h. koninlclyk gezin. 16.40
Gram. 17.00 V. d- jeugd. 17.15 Kinderkoor.
17.40 Beursber. 17.45 Koperork. cn orgel.
18.20 Brabants halfuur. 18.50 Régerings-
uitz.: Het emigratiepraatje van H- A. van
Luyk. 19.00 Nws. 19.10 Act;. 19.25 Boek-
bespr. v. d. jeugd. 19.30 Pol- lezing. 19.40
Verz.-progr. v. d.,sold. 20.30 Actueel progr.
20-50 Lichte muz. 21.30 Gevar. muz. 22.20
22.30 Nws. 22.40 Promenade ork. en
sopr. 23.25 Gram. 23.5'5—24.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S.
NTS: 20.00 Journ. en weeroverz- KRO:
20.20 In woord en beeld. 20.30 Sportuitz.
20.55 Gevar. muz. 21.20 Documentair pr.
21.35 Epiloog- .21,45 Avondcollege Neder
lands. NTS: 22.15—22.40 Liederen.
VLAAMS BELGISCHE T.V.-PROGR.
19.00 Religieus progr. 19.30 V. d. vrouw,
20.00 Nws. 20.25. Het manneke. 20.30 Tv.-
spel. 21.45 Fiimnws. 22,30 Gram.
KERKNIEUWS
XED. HERV. KERK
Beroepen te 's-Grevelduin-Kapelle:
Langerak te Vinkeveen; te Mun
tendam: F. J. T. van Boven, vicaris
te Utrecht: te Zaltbommel: W. Ree-
zigt te Franeker; te Voorburg en te
Duivendrecht: G. H. Duyvendak te
Dreischor.
Benoemd tot bijstand in het pasto
raat te Scheveningen: W. van den
Hoek, voorheen predikant te Soera-
baja, woonachtig 'te Alphen aan den
Rijn.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Heerjansdam: P. van
Oosterhoudt te Krabbendam: te Kat
wijk aan Zee: E. H. Nagel te Brus
sel.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Gorkum: M. van der
Klis te Zierikzee.
Aangenomen naar Hasselt als schip-
perspredikant: W. de Graaf te Broek
onder Akkerwoude.
Bedankt voor Ouderkerk aan den
Amstel: P. N. Ribbers te Noordsche-
schut.
GEREF. GEMEENTEN
Aangenomen naar Genemuiden: P.
v. d. Bijl te Barneveld, die bedankte
voor Krabbendijke en voor Rotter-
dam-Zuidwijk-Pendrecht-Lombardije.
GEREF. GEM. IN NEDERLAND
Tweetal te Rotterdam: F. Mallan te
Veenendaal en dr. C. Steenblok te
Gouda, van die eerstgenoemde is be
roepen.
(Advertentie/
WASMIDDEL
In Zuid-Korea
34 mensen verdronken
By het eiland Wando aan de zuid
westkust van Korea is dinsdagavond
een veerboot gekapseisd en gezon
ken, waardoor 34 mensen verdron
ken. Achttien opvarenden slaagden
erin zwemmend de kust te bereiken.
0 Ter gelegenheid van het nieuwe jaar
zullen 2000 tot 2500 mohammedanen, die
in Frankrijk of Algerije wegens verzets-
handelingen zijn veroordeeld, van een
amnestie profiteren, waartoe president
De Gaulle opdracht heeft gegeven. Het is
de belangrijkste maatregel op dit gebied
sinds het begin van de opstand in Alge
rije.
RADIO- EN T.V.-RUBRIEK
orew, yew en....
«cnrijven
T elevisie
Willy van Hemert heeft een oud, maar
gedegen paardje van stal gehaald en
zet vanavond Aarthur ■Schnitzlers
„Liebelei" op het scherm. Het stuk
werd in 1895 geschreven en Schnitz-
ler beschrijft er een liefdesspel uit
zijn eigen tijd in.
We maken dus kennis met de ietwat
verworpen eind-negentiende-eeuwse
periode, die Schnitzler met zijn objec
tieve beschrijving in feite kritiseert.
In dit verhaal maken we kennis met
een man, die genegenheid heeft op
gevat voor een getrouwde vrouw. Zijn
vriend wil hem van deze liefde afhel
pen en stuurt hem een ongetrouwde
NEDERLANDS BSAWMMWWWl
GEBRUIKTE .«U UIL
WASMIDDEL
IUM.U.IKMA
dame op zijn dak. Dat wekt compli
caties genoeg voor een onderhoudend
toneelspel, dat zich vanavond van ne-
;en tiur af op het scherm ontrolt.
)e Vlaamse televisie brengt om half
negen een politieke discussie op het
scherm en zendt om negen uur de Ca
rol Reedfilm „De knaap en de een
hoorn" uit. Om vijf over half elf
„Taptoe", volksliedjes door onze land
genote Lea de Boer, die zichzelf op de
harp begeleidt.
Radio
Voor de A.V.R.O.-microfoon concer
teert in het programma van Hilver
sum I om vijf over acht het Radio-
philharmonisch Orkest o.l.v. Bern-
hard Haitink met solistische mede
werking van de violiste Ida Haendel
Er worden werken van Hendrik An-
driessen, Saint-Saens en Berlioz uit
gevoerd. Om tien over tien speelt het
Oscar Peterson Trio. De jaarlykse
volkskerstzang in het R.AJ.-gebouw.
te Amsterdam zal via de N.C.R.V.-
microfoon in het programma van
Hilversum II van acht uur tot half
tien in heel Nederland weerklinken.
7*?
AMSTERDAMSE EFFECTENBEURS
Opnieuw lagere koersen
BEURSOVERZICHT.
De beurs heeft woensdagmiddag de vaste j
stemming van dinsdag voor de Philips-
aandelen niet verdeT voortgezet. Ten aan-
zien van de geruchten over een voorstel
tot wijziging van de-statuten door Philips.
waardoor het mogelijk wordt de aande
len van dit concern op het Damrak in
guldens te noteren, heeft de beurs dinsdag
volkomen gelijkj gehad De beursgedach-
ten dat nu wel spoedig een verzoek door
Philips tot het introduceren van de aan
delen in Wallstreet. op welke gedachten
de koers van de aandelen dinsdag steeg
van 955 tot 980. zijn verkeerd geweest.
Van bevoegde zijde werd ons desgevraagd
medegedeeld dat van het introduceren
van de aandelen in Wallstreet door Phi
lips zeker de eerste tijd géén sprake is.
De beurs hier hiermede gisteren reeds re
kening. vandaar dat deze teleurstelling
remmend werkte op de verdere hausse
tendentie voor dit fonds. Wïnstnemingcn
waren oorzaak dat de koers op 970% bij
de opening, zeven punten beneden de slot-
koers van dinsdag lag. Later op de mid
dag werd 974 gedaan. De handel in deze
hoek was kalm. Dit geldt ook voor de
overige hoofdfondsen. Unilevers ruim
twee gulden lager bij de opening op
f 136.10. De prijs steeg tot f 187.60. Dit
fonds verliet de markt op circa f 187.10.
Kon. Olies lagen aangeboden in de markt.
Hoogovens een paar punten hoger met
zeer weinig zaken. A.K.U.'s openden op
394, ruim twee punten boven het vorige
slotnïveau. Gedurende de verdere beurs-
duur nam de handel in deze hoek toe bij
oplopende koersen.
De ..brug" van 400 procent werd met het
grootste gemak genomen. Er volgde zelfs
een koers van 404. De vraag kwam hoofd
zakelijk van lokale speculatieve zijde in
een markt, waar bijna geen aanbod aan
wezig was.
Wallstreet gaf dinsdag over een breed
front opnieuw lagere koersen te zien ais
gevolg van winstnemingen. Kon. Olie
daalde er een halve dollar, daarentegen
noteerde Unilever een kwart dollar ho
ger. terwijl Philips in Wallstreet aan de
vaste kant. was. Het bleek dat Amsterdam
dinsdag wat te optimistisch is geweest
door bijna vier gulden boven pariteit New
York voor Unilever te noteren. Wallstreet
nam deze vaste stemming niet over met
(Advertentie)
ALLEENVERKOOP
WENNEKER-SCHIEDAM
HOOG EN LAAG WATER
22 december
Vlissingen
Terneuzen
Hansweert
Zierikzee
Wemeldinge
-fnap
uur meter
2.00 2.06
2.31
3.07
3.23
3.49
2.20
2.31
1.54
1.80
-|-nap
uur meter
14.15 2.14
14.43
15.22
15.41
16.01
2.28
2.37
1.62
1.90
nap
uur meter
8.25 2.03
nap
uur meter
20.41 1.97
8.55
9.29
9.07
9.25
2.19
2.33
1.64
l.S
21.11
21.46
21.25
21.43
2.13
2.27
1.57
1.79
1976. De donkere ogen van
de beul boorden zich in die
van piloot Storm en het.
nimmer aflatend dreunen
en zingen in zijn hoofd gaf
hem het gevoel dat het alle
maal slechts een fantasti
sche droom kon zijn, waar
uit hij straks met een
schreeuw zou ontwaken.
Doch het was géén droom.
Hij bevond zich in een
vreemde wereld met vreem
de vijandige wezens, die op
het punt stonden hem te do
den! Krachtige tentakels
drukten hem neer op het
offerblok, zodat het zon
licht hem plotseling recht in de ogen scheen.
Toen kwam de beul naar voren en hief het
zwaard hoog hoven zijn hoofdDe schitte
ring van het zonlicht op het metaal zond een
schok door piloot Storms versufte brein. Dit
Amsterdamse
wisselmarkt
CONTANTE PRIJZEN.
Amsterdam. 20 december.
Londen 10.12%—10.13'/,. New York
3.60'",—3.61%. Montreal 3.46—3.46'
Parijs 73.64—73.6Q. Brussel 7.25—
7.25%, Frankfort 90.274—90.32%.
Stockholm 69.37%—69.92%. ZOrich
83.67—83.72. Milaan 58.17'=—53.22%.
Kopenhagen 52.14%52.49%. Oslo
30.61—50.66. Wenen 13.97'*—13.99.
Lissabon 12.6212.63%.
V\*W\W\'VVWW*\*WV\WV
het gevolg dat de prijs dinsdagavond in
Amsterdam voor Unilever daalde van
f 188 tot f 186. Gistermorgen werd gedaan
f 185.50/f 186.30.
De leidende cultures ontmoetten woensdag
enige vraag waardoor koerswinsten van
één tot drie punten werden geboekt. Ook
de scheepvaartwaarden lagen wat beter
gedisponeerd in de markt. De staatsfond
sen door elkaar aan de vaste kant.
De eerste notering voor de 4% proeent
converteerbare obligaties Utermöhlcn
werd geadviseerd op 161, tegen dinsdag
159 bij een elaimprijs van f 206. Aandelen
Nyma werden iels lager geadviseerd op
de te verwachten lagere resultaten. Fur-
ness scheepvaart kreeg een hogere advies-
koers op 780.
19 dee. 20 dcc,
Nederland 1959 (4%) 101(1 101(»
Nederland 1951 <3%i 97b 97%
Nederland 1948 (3!4) 90% 90%
Nederland 1955 <3%) 91% 91%
Nedreland 1947 (3%) 93 93*
Nederland 1937 3 91% 92
Dollarlening 1947 3 88 %b 88%gh
Invcsteringscert. 3 99* 99%
Nederland 1962-64 3 99% 99rigb
6Woningbouwlening 1937 108% 108'*
Grootboek 1946 3 92 B 92*gh
Ned. Handelmïj. 340 340
Alg. Kunstzijde Unie 391% 403gb
Berghs' en Jurgens 295 293
Calvé-Delft 916 909
Hoogovens n.r. 762% 763
Ned. Kabelfabriek 566 563
Philips 975 971
Unilever 188.20 187
Wilton-Fijenoord 286 285%
Billiton 591
Kon. Petroleum Mij.
kon onmogelijk het einde zijn! Waar was
Sandra?! Bijna gelijk met de doorborende
gedachte kwam de fysieke reactie. Al zijn
krachten samenbundelend, rolde Arend zich
op tot een bal om daarna als een veer te ont
spannen. De bewakers waren zó verrast, dat
zij bijna over elkaar heenvielen, terwijl de
opperbeul Arends uitschietende voet hard op
de borst kreeg, zodat het zwaard hem uit de
tentakels vloog
125.30 124.20gb
Amsterdam Rubber
1087»
111%
Holland Amerika Lijn
144
145
Kon. Paketvaart
145%
147%
Rotterdamsehe Lloyd
144%
146
Scheepvaart Unie
150
150%
Stv. Mij: Nederland
155%
159
K.N.S.M.
187%gb
188%
Ver. II.V.A. Mij, N.V-.
123%
126
Deli Mij.
145.80
146,00
Bank voor Ned. Gem
4%
100%
100','.
Bank voor Ned. Gem.
5-1958
104%
104%
Van Berkels Patent
298
296
Albert Heijn
708
703
Bronswerk
176%
176%
Centrale Suiker
375%
373%
Kon. Mij. De Schelde N.B,
,280
281
Intern. Nickel
81%
80! 1
American Motors
17%
"H
Anaconda
39*
50
Bethlehem Steel
42%
42%
General Motors
57*
56'.
Kennecott
81 lii
81%
Republic Steel
60%
60'
Shell Oil Comp.
39%
38%
Tide Water
21%
U.S. Steel
81
80
Nat. Can. Corp.
14%
PR EMI ELEXIN G EN.
Amsterdam 1951
84%
84%
Eindhoven 1954
32
82
Enschede 1954
81
82
Den Haag 1952 I
92%
Den Haag 1952 II
92%
Rotterdam 1952 I
93%
Rotterdam 1957
93
93%
Utrecht 1952
98b
Amsterdam 1956 I
83%
81
Amsterdam 1956 II
83;.
89
Amsterdam 1956 111
89%
89%
Amsterdam '33 (C. -f
A.)
103%
Dordrecht 1956
82%
82%
Alkmaar 1956
103
Zuid-Holland 1957
88
89%
A.N.P.-C.B.S. BEURSINDICES
18-12
19-12
20-12
Intern, concerns
564.50
559.82
559.66
Industrie
363.88
363.12
362.82
Scheepvaart
179.28
179.28
130.17
Banken
248.48
249.16
249.68
Handel enz.
159.53
159.89
159.63
Algemeen
407.60
405.32
405.26
Tengevolge van zware regenval hebben
verscheidene honderden gezinnen in de
Amerikaanse staten Mississippi en Alaba
ma hun woningen moeten verlaten, omdat
deze bedreigd werden door overstromin
gen.
36
Slechts een paar minuten later
kwamen ze allemaal weer naar bui
ten en liepen naar de hut van de
burgers. Eén van de lange militairen
ging naar binnen, terwijl de overigen
bij de deur bleven staan.
Bijna onmiddellijk kwam hij weer
naar buiten met een burger, die ge
kleed was in een kakihemd, short,
sandalen en sportkousen. Hoe ik ook
mijn best deed, ik kon zijn gezicht
door de schaduw van een boom niet
duidelijk onderscheiden. Deze keer
vond er een lang gesprek plaats.
Toen wees de burger op de hut en
de Japanse officier ging naar bin
nen, gevolgd door de anderen. Op
dat moment zag ik dat de burger niet
kon lopen zonder steun. Zijn arm lag
om de schouder van een van de ge
vangen officieren en hij liep erg
kreupel Hel groepje verscheen weer
en liep terug naar de hut van de
militairen. Deze keer werd de burger
ondersteund door de twee lange ge
vangenen en over de korte afstand
tussen de ene deur en de andere
door JOHN JOLY
werd hij bijna gedragen. Met onge
duld wachtten we de ontwikkelingen
af. Ik hield de. kijker op de deur van
de lange hut gericht en gaf Colin een
ooggetuigeverslag van wat er ge
beurde. Weldra verschenen ze alle
maal weer. Buiten de lange hut wer
den groeten gewisseld en de Japan
ners keerden naar hun gebouw te
rug. De twee militairen hielpen de
burger naar zijn hut terug en gin
gen toen weer naar hun eigen barak.
„Ik ben benieuwd of ze gekregen
hebben wat ze wilden", mompelde ik,
me om de een of andere reden diep
geroerd voelend.
„Waar ging het; allemaal over?'.'
fluisterde Colin aan mijn oor.
„Ik weet het niet maar ik zou
wel een paar mogelijkheden kunnen
raden. Hemel, wat moéten die twee
lange kerels een-lef hebben".
Om vijf uur aten we een zorgvuldig
uitgezocht maal wat gemalen, ge
droogde aardappelen met een beetje
water vermengd om de maag te vul
len: vleestabletten, mélktablètten met
moutextract, wat snoep, rozijnen en
dadels.
Daarna klommen we van we onze
hoge zitplaats op de rots naar be
neden eir terwijl Colin met zijn tom-
mygun de wacht hield maakte ik me
klaar. Eerst zette ik mijn drie hand
granaten op scherp en stopte ze in
de smalle lange zak van mijn broek.
Vervolgens keek ik mijn pistool na en
deed de reservemunitie ervoor in de
zak van mijn nauwsluitende blouse.
Daarna mijn tommygun nakijkend,
overtuigde ik er mij van dat mijn
twee extra munitietrommels veilig
in mijn ransel zaten. Deze laatste
maakte ik stevig vast. zodat hij zo
weinig mogelijk uitstak en niet heen
en weer gleed. Tevoren had ik mijn
kapmes en veldfles in mijn ransel
gedaan, zodat deze me niet konden
hinderen en had ik myn draadknip
per en Persons kleine patentklem
men voor de dag gehaald. Deze
stopte ik een andere zak van mijn
linkermouw tegelijk met een kleine
zaklantaarn.
Ik nam de wacht over terwijl Colin
dezelfde voorbereidselen trof.
Tenslotte maakten we ons gezicht en
handen zwart met houtskool.
Om zes uur keken we weer naar het
eten van de gevangenen.
Het ging bijna precies eender als de
vorige avond. Deze keer echter kon
ik de loop van de mitrailleur, die
achter de watertoren uitstak en ge
makkelijk voor een schaduw of een
stuk van het ruwe houtwerk van het
platform kon worden gehouden, dui
delijk zien, omdat ik wist waar ik
zoeken moest. Toen de officier op
het platform verscheen, kon je nu
sommige van zijn plotselinge bewe
gingen en gebaren begrijpen. Hij
sprak tegen de man achter de mi
trailleur.
Om half zeven was hel bijna hele
maal donker en vijf minuten later
konden we geen hand voor de ogen
meer zien.
„De maan moest om half acht op
komen", zei Colin en ik knikte in
het donker.
„We beginnen om zeven uur", zei ik.
Een heel zacht briesje deed de bo
men achter ons ritselen en we keken
beiden zenuwachtig om. Een- of twee
maal hoorden we een zacht gemom
pel van stemmen een keer zingen.
Het klonk als kerkgezang. Toen
plotseling, afschrikwekkend en on
aards, klonk er een hysterisch gil
lend gelach door de nacht. Geen van
ons tweeën had te voren zoiets ge
hoord en we verstijfden van schrik.
Even later klonk er applaus en iets
wat op een dronken liedje leek en
er ging een gelach op in het Jappen-
verblijf.
Om zeven uur precies zetten we on
ze horloges gelijk en stonden ver
scholen achter onze rotsen. Ik legde
mijn hand op Colins schouder. „Het
beste", fluisterde ik en ik hoopte
maar dat mijn stem vast klonk.
„Hetzelfde".
We bukten ons en zochten tastend
onze weg om de hoek van een rots
waai- we wisten dat het smalle
paadje naar het kamp- begon. Eerst
was het niet gemakkelijk om op het
pad te blijven, maar we behoefden
nu nog niet te kruipen omdat het
pikdonker was en omdat we als ach
tergrond het oplopende terrein, de
rotsen en het donkere bos hadden.
Zo nu en dan struikelde ïk wanneer
ik met myn voeten voorzichtig naar
de vlakke grond voelde van het plat
getreden pad. Colins liep achter me,
hield zich aan mijn ransel vast en
wanneer ik wankelde, ondersteunde
hij me soms even. We telden de stap
pen totdat we taxeerden dat we vlak
bij de splitsing moesten zijn, gingen
toen liggen en schoven op onze buik
uiterst voorzichtig verder. Het ruwe
gras en de andere begroeiing aan
weerskanten van ons waren mis
schien veertig centimeter hoog maar
onze ogen waren nu aardig aan de
duisternis gewend. We konden de
donkere omtrekken van de gebouwen
voor ons onderscheiden en ook de af
zonderlijke bomen, die buiten het bos
stonden. Ook konden we nu enigs
zins de donkere afscheiding van het
smalle pad van de iets lichtere van
de omringende begroeiing onder
scheiden. Op deze manier vonden we
de splitsing waar onze wegen zich
scheidden.
Ik keek de vage omtrek van Colin
na, die het rechter pad afging en tot
mtjn geruststelling bemerkte ik dat
ik hem na een paar seconden niet
meer kon zien. Daarna ging ik lang
zaam op handen en voeten vooruit
totdat ik bij de hoek van de lange
militairenhut aankwam. Ik kroop i
nog wat verder en ging toen met
mijn oor tegen het hout van de hut
liggen.
Eerst hoorde ik niets maar toen on
derscheidde ik langzamerhand afzon
derlijke geluiden. Er was gekreun en
gesnork en een zacht gemompel van
stemmen. Ik kroop verder, ging de
walgelijke stank van de W.C. zo snel
mogelijk voorbij, stak, plat op mijn
buik, de tussenruimte over van de ene
hut naar de andere, strekte tenslotte
mijn hand uit en kon de dikke planken
voelen van de achterkant van de bur
gerhut.
Weer lag ik tegen de houten wand
aan en luisterde.
Vlak bij mijn oor was een zacht kreu
nend geluid en het was zo hardnek
kig, dat ik eerst dacht dat het een ge
luid was dat door de wind veroorzaakt
werd of door het voortdurend schuren
van het ene stuk hout tegen het an
dere. Ik kon niets anders horen. Luis
terend wachtte ik ongeveer vijf mi
nuten. bracht toen mijn mond dichtbij
en fluisterde hees:
„Hé. daarbinnen, kan je me horen?"
Ik legde mijn oor weer tegen het hout,
maar er kwam geen antwoord.
Ik probeerde het opnieuw. Stilte.
Ik schoof ongeveer een meter verder
op langs de wand en hoopte dat ik
zodoende dichter bij iemands oor te
recht zou komen. Ik klopte zachtjes
tegen het hout_en herhaalde: „Kan
je me horen?" Deze keer hoorde ik
een geluid aan de andere kant van
het hout.
.(Wordt vervolgd