PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S0EKARN0 KONDIGT MOBILISATIE AAN
Vliegtuig neergestort
op rampslachtoffers
Regering wil over Oosterschelde brug met
Ged. Staten spreken
f
Mr. Luns vandaag al
naar Nederland terug
TSJ0MBE MOET
MET AD0ELA
PRATEN
TOESTAND KENNEDY'S
VADER KRITIEK
I ELFJARIGE JONGEN
TRAD KORDAAT OP
Bedreiging
204e jaargang - no. 300
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. Van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 58 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VUISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 20 dec. '61
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 2.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 8647/3643; Middelburg, Markt 51. tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg, tel. 2395; Terneuzen, tel. 2116; Zierikzee. red. tel. 2425. adtn. tel. 2094.
VERENIGDE STATEN WILLEN BEMIDDELEN
HM. de Koningin heeft dinsdagmid
dag in paleis Soestdijk een delegatie
van het landelijk jeugdcomité voor de
actie }>10 x 10" ontvangen. Tijdens
deze ontvangst icerd de koningin het
eerste exemplaar van een grammo
foonplaat aangeboden. Op de plaat,
waarvan de opbrengst ten goede
komt aan de actiespeelt de „Waal
Town Jazzband" de „10 x 10 mélo
die?'. Het moment, waarop de verte-
genvjoordigster van Noord-Brabant,
mej. Corrie Eishout het plaatje aan
de vorstin aanbiedt.
President Soekarno heeft dinsdag zijn al geruime tijd tevoren
aangekondigd bevel uitgevaardigd voor het Indonesische volk
betreffende de „bevrijding" van West-Nieuw-Gninea. Hij zette
de bevolking echter niet aan tot onmiddellijke militaire acties.
In een toespraak op een massabijeenkomst te Djokjakarta riep
bij op tot het verijdelen van de Nederlandse plannen om een
Papoea-staat in Nieuw-Guinea in te stellen, tot het hijsen van
de Indonesische vlag in dat gebied en tot gereedheid voor „spoe
dige" algemene mobilisatie. Onder het gehoor van president
Soekarno bevonden zich 30 ministers, 42 gezanten en zijn drie
chefs van staven. Gewapende politieagenten en militairen be
waarden de orde onder de met vlaggen zwaaiende menigte.
In zijn toespraak, die in geheel Indonesië werd uitgezonden, zei
Soekarno voorts, dat de Indonesische strijdkrachten bevel heb
ben gekregen zich gereed te houden om op elk ogenblik orders
te kunnen uitvoeren om westelijk Nieuw-Guinea. te betreden.
Soekarno zei: „Hoe luidt mijn bevel?
Mijn stellige opdracht is, dat ge de
instelling zult verhinderen van een
Papoea-staat, dat ge ervoor zorgt,
dat de roodwitte vlag zal worden
gehesen in het land van West Irian
en dat ge U voorbereidt op de ko
mende mobilisatie van het gehele In
donesische volk om West Irian spoe
dig te bevrijden uit de klauwen van
het Nederlandse imperialisme. Broe
ders, dit is mijn bevel".
Toen Soekarno zich naar het podium
begaf, was hij gekleed in kaki-
uniform vol ridderorden, omgeven
door de chefs der staven. Hij ving
zijn „laatste bevel" aan met een over
zicht van de Indonesische worstelin
gen voor de vrijheid en zei: „Wij zijn
geboren in do vlam van de revolu
tie en zullen blijven vechten tot ons
gehele land vrij is. Wij zijn geen na
tie van bedelaars, maar een natie
van vechters, die zich hebben ge
baad in vlammen sedert 1945".
Bevel
Daarna liet Ii|j zijn bevel voorlezen.
De officiële vertaling ervan luidt:
„Ik, president van de republiek In
donesië en opperbevelhebber van de
centrale organisatie, die belast is met
de bevrijding van West Irian en liet
verijdelen van de oogmerken der Ne
derlanders aldaar, heb de gewapende
macht gelast, om zich te allen tijde
gereed te houden, indien ik op een Ia-
ter tijdstip er toe mocht besluiten,
uitvoering te geven aan de taak en
de plicht om West Irian te bevrijden
van de ketens van het Nederlandse
kolonialisme.
En aangezien de Nederlanders blijven
volharden in het voortzetten van hun
kolonialisme in ons vaderland, draag
ik alle Indonesiërs ook die welke
wonen in West-Irian op, mijn be
velen uit te voeren."
V.S.-bemiddeling
De Verenigde Staten hebben dinsdag
opnieuw een oproep gericht tot de
partijen in het geschil om Neder
lands Nieuw-Guinea „alles in het
werlc te stellen om een vriendschap
pelijke oplossing te vinden".
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken gaf een verkla
ring uit, waarin werd gezegd „wij
betreuren het gebruik van geweld
als een werktuig om internationale
geschillen te regelen", kort nadat de
Indonesische ambassadeur in Wash
ington, Zain. de hoop had uitgespro
ken dat de Verenigde Staten zouden
helpen onderhandelingen te verge
makkelijken „opdat een fysiek con-
flict onnodig zou worden".
De perschef van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken,
Lincoln White, zei: „Wij geloven nog
steeds dat dit geschil vreedzaam kan
worden geregeld en op een wijze die
zowel voor Indonesië als voor Ne
derland aanvaardbaar is. Stellig is
het een gebiedende eis, dat alle par
tijen die er direct bij zjjn betrokken,
alsmede andere die er groot belang
bü hebben, alles in het werk stellen
om een vriendschappelijke oplossing
te vinden".
Onderhandelen
President Soekarno heeft president
Kennedy schriftelijk laten weten dat
hij ingeval Nederland zijn huidige
THANS 317 DODEN
Arrestatie na
circusbrand
Een voormalig medewerker van het
Amerikaanse circus, dat zondag in
Niteroi is afgebrand en waarbij vol
gens de laatste gegevens 817 men
sen zijn omgekomen en 400 in het
ziekenhuis zijn opgenomen, is dins
dag door de politie gearresteerd.
Het is een zekere Direeu Campos,
die onlangs gepoogd heeft een circus
van dezelfde eigenaar in brand te
teken. Bij een verhoor ontkende hij
te hebben gezegd dat hij het Ameri
kaanse circus zou vernietigen.
De politie heeft tevens 200 medewer
kers van het circus ondervraagd.
Volgens de dokters verkeren 83 van
d« 400 gewonden in levensgevaar,
politiek inzake westelijk Nieuw-Gui
nea handhaaft, gereed staat om ge
weld te gebruiken. De Indonesische
president stelde echter dat hij bereid
was om met de Nederlandse rege
ling in onderhandeling te treden.
De Indonesische minister van buiten
landse zaken dr. Soebandrio heeft
dinsdag op een speciale avondzitting
van het Indonesische parlement ver
klaard. dat Indonesië vastbesloten
was „West-Irian" in de kortst mo
gelijke tijd terug te krijgen.
De minister voegde hier evenwel aan
toe dat, zelfs hoewel president Soe
karno algehele mobilisatie iiad gelast,
de deur nog steeds open was voor
bilaterale onderhandelingen om het
geschil met vreedzame middelen te
regelen.
De Indonesische luchtmacht heeft
dinsdag bekendgemaakt, dat zij van
plan is het luchtruim boven de Mo-
lukken en rond West Nieuw-Guinea
voor alle luchtverkeer gesloten te
Verklaren. -
Mr. Luns terug
De ontwikkelingen in de kwestie
Nieuw-Guinea hebben minister Luns
doen besluiten woensdagochtend uit
Brussel naar Den Haag terug te
keren.
Minister Luns was zondagavond na
de internationale conferenties in Pa
rijs te hebben bijgewoond in de Bel
gische hoofdstad aangekomen om
deel te nemen aan de belangrijke de
batten, die deze week in de E.E.G.-
ministei'raad worden gehouden. Deze
debatten zullen eerst donderdag of
vrijdag aflopen. Het wordt niet uitge
sloten geacht, dat de minister in de
eindfase van de besprekingen zal
worden vertegenwoordigd door de
staatssecretaris van buitenlandse za
ken, dr. Van Houten.
Post voor Engeland
valt in haven
Bij het inladen van postzakken in de
nachtboot van de Harwichlijn, het s.s.
Amsterdam, zijn maandagavond in
Hoek van Holland een aantal postzak
ken in het water gevallen doordat een
touw brak. Twee sleepboten en een
reddingboot hebben reeds enige zak
ken opgevist, doch er zyn nog enkele
zoek.
De minister-president' van de Kongo
lese regering, Adoela, en de rege
ringsleider van Katanga, Tsjombe,
zijn dinsdag te Ivitona aan de mon
ding van de rivier de Ivongo aange
komen om daar besprekingen te
voeren.
Eerst landde het vliegtuig met
Tsjombe en de Amerikaanse ambas
sadeur in Kongo, Gullion, en onge
veer anderhalf uur later het toestel
van Adoela en zijn medewerkers.
Volgens de Kongolese premier zou de
operatie van de V.N. in Katanga ge
durende zijn besprekingen met de
Katangaanse leider voortgaan. Eer
der was gemeld dat de waarnemend
secretaris-generaal der V.N., Thant,
een tijdelijk bestand had. afgekondigd
voor de duur der onderhandelingen.
Adoela verklaarde te hopen, dat de
besprekingen binnen 24 uur zullen
zijn afgelopen.
President Kennedy is dinsdagavond
uit Washington naar Palm Beacli
gevlogen, waar zijn vader (73) na
een beroerte in een ziekenhuis ligt.
Het Witte Huis heeft meegedeeld,
dat een eventuele wyziging in het
plan van de president om naar Ber
muda te reizen voor een ontmoeting
met premier Maemillan van Engeland
zal worden bekendgemaakt als er
meer over de toestand van de zieke
bekend is.
Het ziekenhuis te West Palm Beach
heeft om 12 uur vannacht een bulle
tin uitgegeven waarin wordt gezegd,
dat zijn toestand „bevredigend" was
na de „lichte beroerte" die hij had
gehad. Korte ogenblikken eerder had
een functionaris van het ziekenhuis
echter verklaard, dat zijn toestand
achteruitging en „kritiek" was. Hij
is in het ziekenhuis bediend. Kenne
dy sr. zou zelfs zijn vrouw niet meer
herkennen.
WACHTEND OP KERSTPAKKETJES
Dertig doden;
120 gewonden
lu de buitenwijken van de .Spaanse
stad Sevilla hebben dinsdag 30 men
sen liet leven verloren en zijn ten
minste 120 anderen gewond geraakt,
toen een klein vliegtuig een hoog
spanningsdraad raakte en neerstort
te op een menigte slachtoffers van
de recente overstromingsramp, die
wachtte op de komst van een kon
vooi vrachtwagens met kerstge
schenken.
Het vliegtuig stortte neer in een
gebied aan de grens van Sevilla ge
naamd „Huerta de Flamenco". Langs
de hoofdverkeersweg waren naar
schatting 2000 mensen samenge
stroomd om te zien hoe de met vlag
gen getooide vrachtwagens de stad
zouden binnenrijden. Het vliegtuigje
één van de drie die boven de stoet
geschenwagens rondcirkelden, kwam
laag in boven de menïgté, raakte een
hoogspanningsdraad en explodeerde.
De rondvliegende delen zaaiden dood
en verderf onder de vrolijk zwaaiende
mensen.
Het verongelukte toestel was ge
charterd en had een piloot en twee
aan jj00rjj_ £,e piloot en
0 Bisschop Otto Dibelius heeft de nieuwe
Keizer Willielmkerk in West-Berlijn inge
wijd. Dit achthoekige gebouw met een
aparte toren is gebouwd volgens een plan
van prof. Eiermann uit Karlsruhe. Het
staat naast de ruïne van de oorspronke
lijke Keizer Willielmkerk, die in de oor
log werd verwoest. De bouw heeft vijf
miljoen gulden gekost.
een der passagiers vonden de dood,
terwijl de derde inzittende ernstige
verwondingen opliep.
Drie weken tevoren waren rivieren
in- de omgeving van Sevilla buiten
hun oevers getreden, te gevolge
waarvan 8000 mensen dakloos wer
den en acht slachtoffers van de over
stromingsramp het leven verloren.
HllllllllilllllllllllllllllllllllllllIlllllllllM
Ij In de garage van het expeditie-
en fouragebedrijf van de heer
A. A. Knijnenburg aan de
Haagweg in Den Haag ont-
stond maandagavond brand in
het stro, waarmede een vracht
wagen van zes ton was gela
den. Er stonden in de garage
nog twee vrachtauto's, waar
van er een eveneens met stro
was geladen, en vier personen
auto's.
Het elfjarig zoontje van de
eigenaar, die met zijn zusje in
de garage aan het spelen was,
ontdekte de brand en besloot
H zelf handelend in te grijpen,
daar zijn vader niet thuis was
s en het personeel reeds naar
M huis was, Hij stuurde zijn zus-
jg je wég óm de brandweer te
waarschuwen, stapte in de
m zware vrachtwagen met zijn
brandende lading en reed de
auto het erf van het bedrijf |f
H op, waar de vlak daarna arri-
verende brandweer de brand
nog zo snel kon blussen, dat n
de wagen behouden bleef,
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihim
COMMISSARIS DER KONINGIN DEELT MEE IN STATEN
HET PROVINCIAAL BE
STUUR van Zeeland heeft
van het ministerie van finan
ciën de verzekering ontvan
gen, dat vóór 15 januari aan
staande een bespreking zal
worden gehouden tussen een
aantal ministers enerzijds en
het college van Gedeputeerde
Staten anderzijds over de
bouw van een brug over de
Oosterschelde.
VOORTS HEEFT het minis
terie van verkeer en water
staat Gedeputeerde Staten
verzocht een vergadering te
beleggen met vertegenwoor
digers van de departementen
van binnenlandse zaken, eco
nomische zaken, financiën en
verkeer en waterstaat over
de beheersvorm van het Sloe.
Het bovenstaande heeft dinsdag
morgen de commissaris der ko
ningin, jhr. mr. A. F. C. de Ca-
sembroot, meegedeeld bij de ope
ning van de winterzitting van de
Zeeuwse Staten. Hij hoopte, dat
met beide punten nu eindelijk
feens verder gegaan zal kunnen
worden.
He fractievoorzitter van de
P.v.d.A» de heer L. P. van
Oorschot, wees er naar aan
leiding van deze mededelingen
op, dat tot dusver de bespre
kingen zowel over de beheers
vorm van het Sloe als over de
brug maar heel moeizaam zijn
verlopen. En nog staat niet
vast,- wanneer hettot defini
tieve beslissingen komt. De
lieer Van Oorschot sprak als
zijn mening uit, dat het de
hoogste tijd is om het tempo
eindelijk eens te versnellen: hij
was er niet gerust op dat de
moeizame gang van zaken nu
ook achter de rug is.
De commissaris der koningin ver
zekerde hem, dat het huidige col
lege van Gedeputeerde Staten er
naar zal streven het overleg over
beide punten nog tijdens deze zit
tingsperiode te voltooien.
Andere zaken
Tijdens deze korte openbare ver
gadering, die werd gehouden vóór
de aanvang' van hetafdelingson-
derzoek \an diverse voorstellen
werd de heer G. P. Leendertse
toegelaten en beëdigd als lid van
de Staten. Hij volgt als zodanig
de heer A. H. S. Stemerding op,
die bedankte wegens vertrek uit
Zeeland. De commissaris, die een
hartelijk begroetingswoord sprak
tot de heer Leendertse deze
was al eerder lid van de Staten
richtte woorden van erkente
lijkheid, aan- het«dr&» fraa <d* faeey
Stemerding. Hij noemde hem een
bekwaam en toegewijd lid van de
Staten en sprak tenslotte de hoop
uit, dat de heer Stemerding van
een welverdiende rust zou mogen
genieten.
In de plaats van de heer Stemer
ding werd tot buitengewoon lid
van G.S. benoemd de heer C. F.
van der Peijl. Deze kreeg 23
stemmen, terwijl 13 uitgebracht
werden op de heer Schlingemann,
3 op de heer Hesselink, 1 op de
heer Kodde en 1 op de heer Ka-
land.
Op voorstel van de heer Van Oor
schot werd besloten zonder afde-
lingsonderzoek het voorstel van
Ged. Staten te behandelen tot
overdracht aan het rijk van tie
provinciale aanlegsteiger te Zij-
pe en tot intrekking van de ver
ordening steigerreehten. De heer
Van Oorschot sprak de hoop uit
dat nu de Staten tót deze versnel
de procedure waren overgegaan
ook het rijk snelheid zal betrach
ten met de uitvoering van zijn
plannen, namelijk verbreding van
de tramweghaven: in- zuidelijke
richting.
De gewelddaad van Nehroe jegens
de Portugese enclave Goa heeft
grote beroering gewekt in de
Westerse wereld en daarbij is ook
vrij algemeen de vrees uitgespro
ken, dat president Soekarno van In
donesië nu moed zou vatten voor het
plegen van gewelddaden tegen Ne
derlands Nieuw-Guinea. Dat er con
tact over de Goa-kwestie heeft be
staan tussen de regeringen van In
donesië en India ligt voor de hand.
maar het gaat toch wat Nieuw-Gui
nea betreft om een nogal sterk ver
schillende zaak. Logisch zou het wel
licht geweest zijn, wanneer de Indo
nesische militairen gelijktijdig met de
aanval van India op Goa een aanval
hadden ingezet op Portugees Timor
in de Indonesische archipel. Dat heb
ben de Indonesiërs
niet gedaan, want
deze Timor-kwes-
tie leeft niet in de
Indonesische bin
nenlandse politiek.
Men heeft daar tot nog toe de Por
tugezen met rust gelaten. De Nieuw-
Guineazaak leeft wel, zij fiet ook
sterk kunstmatig en dan nog uit
sluitend als politiek bindmiddel tus
sen de Indonesische groeperingen,
die elkaar in andere opzichten he
vig dwars zitten. Daarbij wordt
vooral de Nederlander-haat aange
kweekt.
Wanneer thans Soekarno dreigt
met geweld jegens Nieuw-
Guinea doet hij dat dus op
grond van de binnenlandse politieke
constellatie in zijn land. Hij kan zich
echter nauwelijks veroorloven de re
laties met de Westerse wereld door
gewelddaden te verslechteren, want
dat zou de meest ernstige economi
sche gevolgen hebben voor Indone
sië. Hoe zwaar wegen bij Soekarno
nu die nadelen? Het antwoord moet
helaas luiden, dat ze niet bijster
zwaar wegen, want dat hij rustig zijn
onderdanen armoe zal laten lijden als
het gaat om de vervulling van zijn
politieke wensdromen.
Het schijnt evenwel, dat ze voor het
ogenblik toch nog zwaar genoeg we
gen om hem te doen afzien van een
ongenblikkelijke aanval op Nieuw-
Guinea. Blijkbaar is hij beducht voor
de houding van de Westerse landen
en in het bijzonder voor die van de
Verenigde Staten.
Leest men zijn „duistere" bevel aan
de Indonesische strijdkrachten en
aan het Indonesische volk, dan kan
men er voorlopig niet veel meer uit
afleiden dan dat hij, hetzij wat gro
tere infiltraties op Nieuw-Guinea
wil laten plegen, hetzij kleine op
standjes van de. Papoeabevolking'
wil uitlokken.
Zijn afkondiging van de mobilisatie
is een holle kreet, want Indonesië
bezit alleen maar een beroepsstrijd
macht, die altijd gemobiliseerd is.
Soekarno kan zich thans heel wel
nog weken of maanden lang de
tijd gunnen voordat hij werke
lijk iets agressiefs laat ondernemen
en daarmee aan zijn opgezweepte
volgelingen stof tot praten geeft.
Bij Oosterse volkeren plegen ook
kleine infiltraties en snippergevecht-
jes grote indruk te maken. Men
maakt elkaar dan wijs, dat er heel
wat belangrijks gebeurt.
Het is waarschijnlijk dat Soekarno
na zijn wilde kreten deze „Oosterse"
weg zal bewandelen en dat hij in
tussen hoopt op bemiddeling. Uit al
les blijkt, dat hij wel wil praten, maar
dat hij meent niet het maximum
resultaat uit die praterij te kunnen
halen als er niet eerst flink gedreigd
is en hier en daar wat schermutse
lingen zijn geweest. Die kleine ge
vechten moeten dan demonstreren,
dat de uiterste grens bereikt is.
Hoewel de situatie thans bepaald
ernstig is, moet men de gevaren toch
ook weer niet overdrijven. Er is nog
geen reden om in paniek te geraken.
Vijftien minuten
proteststilte
in Frankrijk
Naar schatting heeft tachtig pro
cent van de werkende bevolking van
Frankrijk gevolg gegeven aan de op
roep een kwartier te staken uit pro
test tegen de rechts-extremistische
terreurdaden.
De staking was georganiseerd door
katholieke en communistische vak
bonden en studentenverenigingen.
Van half elf tot kwart voor elf uur
stonden over geheel Frankrijk trei
nen, bussen en auto's stil, terwijl het
werk op de kantoren werd neerge
legd. Ook de Parijse metro kwam
tot stilstand.
De arbeiders in de reusachtige auto
mobielfabrieken van Renault legden
het werk neer. Op de grote spoor
wegstations viel een zware stilte. De
persen van de grote dagbladen kwa
men tot stilstand. Frankrijk protes
teerde tegen de bomaanslagen van
de OAS.
In Parijs hebben dinsdagavond op de
Place de la Bastille duizenden de
monstranten het politiecordon trach
ten te doorbreken om te protesteren
tegen de geheime legerorganisatie
(O.A.S.). De politie had geen toe
stemming tot de betoging gegeven,
hoewel de vakbonden van cïè politie
tegen het verbod hadden geprotes
teerd.
Slachtoffer kolendamp
De 31-jarige matroos N. van der Bent
uit Katwijk aan Zee is, tengevolge van
kolendampvergiftiging, overleden. Hij
werd gistermorgen bewusteloos aan-
geti'ofien in de kajuit van de tanker
„B.P. Holland II", die ligplaats
heeft gekozen in da Laakhaven in
Dsa Haag,
