"w mm 0 In Zeeuwse duinenrij leeft men nog gezond Liberale kritiek op mammoetwet en benoemingsbeleid mr. Cals Meer dan 300 doden bij circusbrand KLANKBORD TIJDELIJK BESTAND IN KATANGA DINSDAG 19 DECEMBER 1961 PROVINCIALE Z, E E U W ti E COURANT Begroting O. K. en W. in Tweede Kamer De Katangaanse minister van voor lichting, Nyembo, heeft gisteravond meegedeeld dat de partijen in Katan ga overeenstemming hebben bereikt over een „tijdelijk bestand". President Tsjombe van Katanga ver trok uit Elisabethstad naar Ndola voor een onderhoud met president Kennedys speciale vertegenwoordiger Edmund Gullion. Gullion zei na het onderhoud dat pre sident Tsjombe en hijzelf vandaag naar Kitona vertrekken voor een be spreking met de Kongolese premier, Adoela. In militaire kringen van de V.N. wordt gemeld dat van het begin van twintig om Elisabethstad waren gedood, on der wie twaalf Ethiopiërs, twee Ieren en een Zweed. Tot gistermiddag hadden de V.N. nog steeds niet het centrum bezet, noch het postkantoor en andere be langrijke punten.' Wel werd een stra tegische wegtunnel bezet. K.V.P. wil absenteïsme in kamer bestrijden De partijleiding van de K.V.P..keurt het absenteïsme van enige leden der kamerfractie van de K.V.P. bij belangrijke stemmingen ernstig af. Zij heeft de voorzitter van de Twee de Kamerfractie verzocht, een na der onderzoek in te stellen en zal te zijner tijd de verkiezingsraad van de K.V.P. over dit ongeoorloofd absen teïsme inlichten. Grootste Britse concern doet bod op Courtaulds Imperial Chemical Industries heeft gisteren te Londen bekendgemaakt een bod te hebben gedaan op Cour taulds, Ltd. I.C.I. de grootste industrie in het Britse gemenebest, maakte bekend, dat als de samensmelting doorgaat een wereldomvattend concern is ont staan met een waarde van 850 mil joen pond. Kamer breekt lans voor scholen in Middelburg en Axel (Van onze parlementaire redacteur). De heer Peters, één van de onderwijsdeskundigen van de fractie der K.V.P., had gelijk, toen hij gisteren in de Tweede Kamer bij de behandeling van de begroting van onderwijs, kunsten en wetenschappen voor 1962 constateerde, dat eigenlijk geen der afgevaardigden ernstige kritiek had, of het beleid van minister Cals had aangetast, behalve mevrouw Van Someren-Downer van de V.V.D., die een nog al grimmige oppositie voerde. Inderdaad toonde men in grote lijnen zijn tevredenheid met de onderwijs politiek van de minister, die nog al tijd niet van zijn ziekte hersteld is en die daarom werd vervangen door mejuffrouw dr. Klompé, minister van maatschappelijk werk. De liberale mevrouw Van Someren- Downer stelde met teleurstelling vast, dat er nauwelijks enige voort gang is te constateren in de meest kenmerkende problemen, waarmee het departement van O., K. en W. zich geconfronteerd ziet. Zij noemde o.a. de mammoetwet, die naars in ziens geen verbetering brengt en de zaken in een aantal opzichten maar moeilijker maakt. Trouwens ook de anti-revolutionaire heer Van Ben- nekom liet zich allesbehalve vleiend over de mammoetwet uit. Dat belooft dus nog wat voor minister Cals. Talentenjacht Mevrouw Van Someren-Downer vond dat van de oplossing van de onderwijsvraagstukken de toe komst van het land afhankelijk is. Die oplossing moet er onder an dere toe bijdragen de produktivi- teit in Nederland te verhogen. De grenzen daarvan zijn nog lang niet bereikt. Zij vroeg meer aan dacht voor het onderwijs aan de zeer begaafden, omdat die er niet toch wel „vanzelf" komen. En zij drong er op aan, het intellect dat sluimert onder de jongelui van ouders, die geen duur onderwijs kunnen betalen, op te sporen en verder tot ontwikkeling te bren gen, Zij noemde dat een kwestie van sociale rechtvaardigheid en van utiliteit. Benoemingen De liberale woordvoerdster was nog altijd niet te spreken over het be noemingsbeleid van de minister. Het aantal niet-katholieken op de hoge posten aan zijn departement was er volgens haar de oorzaak van, dat Ramp in Brazilië Meeste bezoekers waren kinderen Gouverneur Celso Peeanha van de staat Rio de Janeiro heeft verklaard, dat bij een brand die zondag is uitgebroken tijdens een circusvoorstelling te Nite- roe, meer dan 350 personen om het leven zijn gekomen. Onge veer 600 'van de 2500 toeschou wers, van wie de helft uit Ion- deren bestond, liepen verwon dingen op. De autoriteiten vrezen echter dat het dodencijfer nog op zou lopen. Brand weerlieden hebben verklaard: „het is een wonder dat er iemand levend uit is gekomen". Volgens getuigen was de brand tijdens de matineevoorstel ling boven aan de dakzijdc ontstaan en had met grot® snelheid om zich heengegrepen. Vele kinderen en an dere toeschouwers waren in paniek de piste ingerend waar zij de dood vonden toen het brandende canvas- dalc instortte. Honderden hebben bun leven te dan ken aan een olifant. Het machtige dier, dol geworden door de hitte van het vuur, verbrak zijn ketens en stormde door het tentdoek heen. Ve len konden door dit gat ontvluchten. Met opzet 1>C eigenaar van het circus. Dani- lo Estanovich, heeft verklaard, dat de vlammen „in 30 seconden tijds bezit hadden genomen van de tent", lljj zei ervan overtuigd te zyn dal de brand met opzet was gesticht:, „omdat kortsluiting of een achteloos weggeworpen si- EINDELIJK. Eindelijk hebben Bob Ball en Marie Manafey, twee Ame rikaanse studenten, dé telefoon op gehangen. Het beoogde doel was be reikt: een telefoongesprek dat zeven etmalen duurde. Na hun prestatie werden Bob en Marie door medestu denten, die zich dag en nacht hadden belast met de controle op de eerlijke gang van zaken, omringd en klonk „Auïd Lang Syne". Bob en Marie luisterden zwijgend toe. men niet voldoende doordrongen is van het belang en de betekenis van het openbaar onderwijs. Openlijk constateerde zij een bevoorrechting van het bijzonder onderwijs. Kritiek had in zekere zin ook ds. Mieras van de S.G.P., die zijn eerste rede in het Nederlands parlement hield en met een zware keelstem als zyn mening te kennen gaf, dat het onderwijs van hoog tot laag de Hei lige Schrift tot grondslag dient te hebben. Met afgrijzen constateerde hij, dat een groot deel van het Ne derlandse vólk zich onder slechte lei ders van zulk onderwijs heeft afge keerd. Vele wensen Over de begroting voerden het woord de dames Tellegen-Veldstra (p.v.d.a.), Van Someren-Downer (v.v.d.). Knol (k.v.p.), Kuiper- Struyck (v.v.d.) en Heroma-Mei link (p.v.d.a.) en de heren Albe- ring (k.v.p.), Tilanus (c.h.), Van Bennekona (a.r.), De Ruiter (c.h.) Mieras (s.g.p.) Engelbertink (k. v.p.), Peters (k.v.p.), Eaeten (k. v.p.), Kleisterlee (k.v.p.) en Ver meer (p.v.d.a.). Zij roerden uiter aard talrijke kwesties, waarop minister mej. dr. Klompé en de staatssecretarissen vandaag terug komen, aan. Men meende, dat wat de personeels bezetting op het departement aan gaat, matiging geboden was men vroeg.om meer gelegenheid voor het volgen van kleuteronderwijs, om ver betering van de opleiding van ulo- .onderwijzers, om hogere salariëring van de inspecteurs bij het v.h.m.o., om een blijvende ruime opleiding van onderwijzers, omdat men er in de toekomst ontelbaren zal nodig heb ben met het oog op de verlaging van de leerlingenschaal, om van de ver hoging van de leerplichtige leeftijd nog maar te zwijgen. Men drong er bij de regering op aan meer geld be schikbaar te stellen voor de schip pers, opdat zij hun kinderen in pleeg gezinnen of internaten kunnen on derbrengen en geregeld onderwijs kunnen laten geven. Men juichte het aangekondigde toezicht op het schrif telijk onderwijs toe. Men vroeg ver lichting van de taak van de hoofden van scholen en een hogere salariëring van de hoofden, de rectors en de conrectors, opdat er meer animo zal komen om de leiding van een school op zich te nemen. Men wenste meer bouwvolume voor de scholen van verschillende soorten. Men vroeg om een betere salariëring en een betere rechtspositie van de vakleraren, om meer spreiding van het nijverheids- "W beschik- kunnen veroorzaken". Volgens Estanovich hadden alle ar tiesten en. de dieren een veilig heen komen kunnen zoeken, omdat zij zich niet in de grote tent bevonden toen de brand uitbrak. De regering van de staat Rlo de Ja neiro kondigde de openbare ramp- toestand af en zond alle ziekenhuis auto's naar de plaats van het onge luk. Staking in Maastricht is geëindigd De staking bij de aardewerkfabrie ken van de Koninklyke Sphinx-Céra- mique in Maastricht is nu geheel ten einde. Gistermorgen hebben de nog stakende werknemers het werk her vat. Donderdagmorgen brak een staking uit wegens ontevredenheid over het bedrag van de kerstgratificatie. De staking ging uit van de Belgische arbeiders. De Nederlandse werkne mers sloten zich bij hen aan. Reeds in dc loop van de donderdag hervat ten een paar honderd arbeiders het werk op aandringen van de vakbon den, die deze actie niet konden steu nen. Ongeveer negenhonderd arbei ders hebben op vrijdagmorgen het werk hervat. Naar schatting staakten toen nog een driehonderd Belgische arbeiders. VIERJARIG JONGETJE ERNSTIG MISHANDELD Vrijdagmiddag is in 't „Juliana"-kin- derziekenliuis in Den Haag een vïer- jarig jongetje opgenomen, dat bij on derzoek door een chirurg sporen van ernstige mishandeling bleek te ver tonen." De chirurg waarschuwde de Haagse politic. Bij onderzoek bleek, dat de ouders bet kind vrijdag om een boodschap hadden gestuurd. Het kwam niet op tijd thuis, waarop de ouders zyn gaan zoeken. Ze vonden het jongetje, ken nelijk onwel, óp straat liggen. De ou ders hebben na overleg met de huis arts het kind onmiddellijk naar het ziekenhuis laten brengen. Het kind, dat inmiddels is geopereerd had een scheur van zes centimeter in de blaas. Hjj heeft tegenover de poli tie verklaard dat hij omstreeks St.- Nicolaas ruzie had gehad met een vijfjarig vriendje, dat hem daarbij zou hebben getrapt en geslagen. De toestand van liet jongetje was zon dagavond zorgelijk. Middelburg, Axel Uiteraard zijn ook afzonderlijke scho len ter sprake gekomen. Zo infor meerde men, waarom de christelijke middelbare meisjesschool in Middel burg niet subsidiabel is. Men vond het te ver gaan de aanvraag voor een middelbare school in Axel af te wijzen, „omdat de school wel geen bevoegde leraren zal krijgen". Voor de vestiging van een christelijke ho gere technische school in het noorden van het land prefereerde men Gro ningen. Minister mejuffrouw Klompé ant woordt de sprekers vandaag. Daar na, gaat de kamer verder met de be handeling van de afdelingen vrije tijdsbestedingen, jeugdvorming, bij zonder jeugdwerk in internaatsver- band, volksontwikkeling, lichamelijke vorming en sport, radio, televisie en pers, kunsten en oudheidkunde en natuurbescherming lan de begroting. Nationalisten uit Goa hebben in Bom bay een overwinningsmarsgehou den;waarbij lof werd toegezwaaid aan de Indiase troepen. Soldaat gedood in omslaande jeep Gistermorgen ongeveer half twaalf is in Drouwen (Drente) een jeep van het 43ste infanteriebataljon „Chas- see" over de kop geslagen. De 22- jarige dienstplichtige soldaat P. J. O. Becker-Hof, die in Den Ifaag woonachtig was, kwam daarbij om het leven. Hij was gehuwd. Bij dit ongeluk werd voorts de 20- jarige ongehuwde dienstplichtige sol daat B. Sulmann, woonachtig in Emmen, ernstig aan de hand gewond. Hij is overgebracht naar het Wilhel- minaziekenhuis in Assen. Regering wil knalkurken verbieden Mede naar aanleiding van een recent ongeval, vyaarbij een gevaarlijk soort vuurwerk (zogenaamde knalkurken) voortijdig tot explosie kwam, wordt van de zijde van het ministerie van verkeer en waterstaat medegedeeld, dat op zeer korte termijn een konink lijk besluit kan worden verwacht, waarbij een algeheel verbod tot op slag en vervoer van deze knalkurken wordt uitgevaardigd. Een desbetreffend voorstel is de Raad van State reeds gepasseerd. De minister van defensie, ir. S. TI. Visser, heeft op het terrein van Fok ker bij Schiphol het nieuwe elektro nische proefcentrum geopend. De- die de Nederlandse regering heeft opening houdt verband met de keuze, gedaan de Lockheed F-10'i G Star- fighter" aan te schaffen voor de Ko ninklijke Luchtmacht. Na een rond gang door de fabriek begaf de minis ter zich naar het platform, waar de eerste „Starfighter" in Neder land gemonteerd gereed stond voor een demonstratievlucht. De mi nister wenste invlieger A. P. Moll (zie foto) een goede vlucht. De straalmotor wilde echter op dat mo ment niet starten ten gevolge van een bevroren luchtleiding. Cato Engelen-Sewing in Amsterdam overleden In het Maria paviljoen te Amster dam is zaterdag j.!. op bijna 94- jarige leeftijd overleden de eertijds beroemde opera-zangeres Cato En gelen-Sewing. Dinsdag had zij in haar woning aan de Nassaukade een val gemaakt waarbij zij een heupfractuur opliep. Vrijdag is een geslaagde operatie verricht. Het overlijden daags daar op kwam nog onverwacht. Veilig voor de „zwarte adem" INDUSTRIE EN VERKEER VERGIFTIGEN WATER EN LUCHT Men woont-ïn Nederland het ge zondst op de Wadden ei hinden, in de duinstreek van Zeeland en op de noordelijke Veluwe. Daar heeft men namelijk zoals uit liet korstmosonderzoek blijkt de zuiverste lucht. Daarom kan men ook beter in Den Helder of in Delfzijl fabrieken boinven dan in de Randstad. De kwalijke rook en afvalgassen, die de at mosfeer vergiftigen, trekken daar weg over zee. Wil of moet men toch in het westen nog weer grote industrieën vestigen, dan moeten die aan de noordoostkant van de grote steden worden geplaatst dit in verband met de heersende windrichting. In dit opzicht is het Pernis-complex geheel verkeerd ge plaatst en deze fout wordt nu weer herhaald bij het Europoort-project van Rozenburg en De Beer, dat een ernstige bedreiging vormt voor de 'ezondheid van de inwoners van de Landstad. Reeds zyn tal van institu ten bezig met een onderzoek hierom trent, dat echter meer gaat om de gezondheidstoestand van de mens en om de agrarische belangen dan om -5-^—-m- en de bescherming van de natuur, die in Nederland vooral in de nabijheid van de grote steden en bij bepaalde fabriekscomplexen op overduidelijke wijze te lijden heeft van de lucht- en milieuverontreini ging door de industrie. Zinkfabriek Eén zinkfabriek bij Budel heeft heidevelden in woestenijnen doen veranderen en in het westen, als ook in Twente, tonen zogenaamde epifyte'nwoestijnen (waar geen op bomen levende mossen en korst mossen meer voorkomen) aan hoever de luchtverontreiniging al is voortgeschreden. Deze plantjes zijn namelijk zeer gevoelige indi catoren, waarvan dé kartering uit wijst waar de mens (nog) geen last heeft van de bedorven en soms giftige lucht, waarin de in dustrie, het verkeer de verwar ming van de huizenmassa's in de grote steden meer en meer ook de Nederlandse bevolking dompelt". Somber beeld Dit nogal sombere beeld van de si tuatie waarin wij in Nederland, wat de luchtverontreiniging betreft, zijn komen te verkeren, tekende dr. J. J. Barkman, hoofd van liet biologisch station van de landbouwhogeschool te Wijster, dezer dagen in een zeer druk bezochte jubileumvergadering van de Koninklijke Nederlandse Natuurhisto rische Vereniging in Amsterdam. Thema van deze vergadering was: de verontreiniging van het milieu van mens, dier en plant. De K.N.N.V. he- staat dit jaar zestig jaar en er zou dus aanleiding zijn om feest te vie ren. Maar de voorzitter, de heer J. A. Nijkamp, directeur van de gemeente lijke school- en kindertuinen in Den Haag, zei in zijn openingswoord niet zoveel reden te zien voor feestelijk heden. Als men de excursiev.erslagen uit tie begintijd van de K-N.N.V. leest, be seft mén wat er in de afgelopen jaren in ons land op allerlei manieren aan natuurschoon is verloren gegaan. „Zwarte adem Bij deze vele incidentele verliezen voegt zich nu een algemene achter ganguitgang van onze flora en fauna door de „zwarte adem", die uit schoorstenen, afvoerpijpen en afval- kanalen de atmosfeer bederft en die behalve op de natuur in som mige dichtbevolkte gebieden van ons land ook nadelig werkt op de mens. De heer Nijkamp zag dan ook geen reden tot „gejubel", zoals hij zei. Dat er nochtans een feestelijke stemming ter vergadering heerste, vond zijn oorzaak in het feit, dat de heer A W. Wagfier namens de burgemeester van Amsterdam mededeling deed, dat de heer Nijkamp, sinds 1947 voorzit ter en motor van de vereniging, be- j I noemd was tot ridder in de Orde van Oranje Nassau. Het Wereldgebeuren Geweld In het Westen beschouwt men het Oosten nogal graag als het grote gebied waar de religie en de moraliteit eeuwenlang werden gecultiveerd. Mocht er soms enige twijfel bestaan aan de waarachtig heid, waarmee de oosterling zijn ver schillende godsdiensten en zijn mo raal omzette in daden, dan toch nog bleven velen in het Westen geneigd aan de denkers van het Oosten bij zondere kwaliteiten toe te kennen. Wat de moraliteit betreft werden de Pantja Sila de vijf grote punten van de boeddhistische leer veel met de lippen beleden, ook door de aan hangers van andere Oosterse gods diensten. Twee voorname punten van de Pan tja Sila waren het bevel om nimmer een medemens te doden cn het bevel om niet le liegen. Hoewel premier Nehroe van India geen boeddhist is, heeft hij zich toch jarenlang een verwoede aanhanger getoond van de vijf grote punten. Hij was apostel van dc geweldloosheid. Hij probeerde ook vaak de waarheid te spreken en dus niet te liegen, maar aangezien het de mens niet al tijd gegeven is de waarheid te ken nen en hij dus ook niet altijd precies weet wanneer hij op het verkeerde pad is, mogen we die eis tot het spre ken van de waarheid niet al te zeer laten drukken op het geweten van de heer Nehroe. Een ding echter heeft hij thans wel gedaan in de kwestie Goa. Hij heeft zijn grote leerstelling op het gebied van de geweldloosheid overtreden. Daarnaast heeft hij de stellige belof te geschonden, welke zijn regering had afgelegd toen zijn land lid werd van de Verenigde Naties namelijk om niet door geweld, maar steeds door onderhandelingen internationa le geschillen op te lossen. Vele mensen in het Westen zullen daarover verbaasd zijn en zij zullen bitter teleurgesteld zijn in Nehroe en in India. In het Oosten echter zullen heel wat minder mensen teleurgesteld zijn, omdat men daar heel wat beter weet welke waarde men moet toekennen aan de moraliserende woorden van politici als Nehroe. Die woorden zijn in feite niet meer dan een rookscherm waarachter politici hun gedachten verbergen. Dat weten de bewoners van India heel goed en daarom houden ze ook helemaal geen rekening met de ge weldloosheid. Ze eisen wel degelijk, dat Nehroe Sn India een leger zal onderhouden en dat dit leger gevechtsklaar zal zijn om hetzij het land te verdedigen, hetzij met geweld in te grijpen in het leven van andere naties. Deze bewoners van landen zoals In dia zyn bepaald niet vredelievender dan de volkeren van Europa of Afri- Dat is al eerder gebleken toen Ne hroe zijn troepen naar de wapenen liet grijpen by een groot intern con flict. En nu zijn dus de strijdkrachten van India Goa binnengevallen, waar ge durende 426 jaar de Portugese vlag heeft gewaaid en waar een bevol king woont, die helemaal niet verzot is op „hereniging" met India. Helaas moet gezegd worden, dat Por tugal in deze kwestie niet al te ver standig heeft gehandeld. De tijd van zulke ..factorijen" of handelsenclaves als Goa is voorbij en andere staten als bijvoorbeeld Frankrijk hebben dat veel eerder begrepen. Ze gaven hun enclaves terug. Portugal deed dat niet en nu zit het met de narigheid. Een narigheid, die veel verder reikt dan tot India en Portugal alleen. In de eerste plaats heeft Nehroe thans een nieuwe ernstige slag toegebracht aan de Verenigde Naties als organisatie van „vrede lievende" staten. Er is nu vermoedelijk geen enkele staat meer in Afrika of Azië waar men nog enig geloof hecht aan dat sprookje van de vredelievendheid der verenigde volkeren. Temeer niet nu de Volkerenorgani satie zelve een eigen oorlogje voert in Katanga en daar mensen laat om brengen, gebouwen in brand schie ten enz. enz. Niemand kan geloven in vredestichters, die zelf daden van agressie plegen. Het gevolg van dit ongeloof zal zijn dat vooral de jonge staten zich meer nog dan tevoren gaan instellen op het gebruik van geweld zowel in hun binnenlandse als in hun buitenlandse politiek. De communistische landen zullen het gebruik van geweld aanmoedigen, zoals hu reeds de Sowjet-Unie, zich direct achter India plaatste toen Ne hroe geweld gebruikte. Het is zeker niet uitgesloten, dat een man als Soe- karno in Indonesië thans de moed zal vinden om zijn beloften aan de Verenigde Naties te schenden en ge weld te gaan gebruiken in de kwestie Nieuw-Guinea. En dat is niet het enige. Er liggen nog heel kwade kan sen in het Midden-Oosten en in Mid den- en West-Afrïka. Deze daad van Nehroe en het daaraan voorafgaande Kongo-oorlogje van de Verenigde Na ties zijn uitingen van lichtvaardig grijpen naar geweld en de gevolgen daarvan zullen nog jarenlang de mensheid verontrusten'! Bod op portefeuille televisieverzekering verband met de vorige week ver schenen dagbladpublikaties heeft een assurantiemaatschappij te Amster dam aan de firma „Teleservice" in Den Haag het aanbod gedaan de gehele t.v.-verzekeringsportefeuille over te nemen, zulks onder nader overeen te komen voorwaarden. Dat aanbod is van kracht tot 23 de cember. De assurantiemaatschappij heeft meegedeeld, dat het aanbod in hoofdzaak plaatsvindt omdat het verzekeringswezen in Nederland, dat ook reeds door andere gebeurtenis sen in een minder gunstig daglicht is komen te staan, in het bijzonder op het gebied van t.v.-verzekeringen. niet verder in diskrediet gebracht mag worden.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 13