Kerstster van New Delhi zal in
gehele wereld moeten bloeien
„DE EUROPESE MENS"
lens gezien
Door de
DUIZEND KERSTBOMEN
LANGS BERLIJNSE MUUR
KERKEN WEERKAATSEN
HET LICHT DER WERELD
B.B.-M0DELW0NING MET
BESCHERMING TEGEN STRALEN
MAANDAG 18 DECEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
3 Westberlynse burgemeester Willy
.andt heeft gisteren duizend kerst
enen langs de 40 kilometer lange
nuur tussen West- en Oost-Berlyn
aangestoken, om de Oost-Berlijners
te tonen dat zij niet worden verge
ten.
0 Volgens berichten in de Poolse pers
is in de Poolse weefindustrie een groot
scheepse corruptiezaak aan het licht ge
komen. Ondernemingen In Kattowitz en
Bieli.tz zouden Ij ij het verwerken van af
val van de staatsweverijen wol van goede
kwaliteiten hebben achtergehouden en
clandestien verkocht, waardoor de staat
een schade van naar schatting 100 mil
joen zloty (bijna 15 miljoen gulden) zou
hebben geleden. De voornaamste schuldi
ge xou voortvluchtig zijn.
Britse artsen zjjn getroffen door de
geringe weerstand van de geëvacueerde
bevolking van het eiland Tristan da
Cunha op het zuidelijk halfrond tegen
veel in Europa voorkomende ziekten, in
het bijzonder aandoeningen van de lucht
wegen.'In drie weken tijds zijn drie van
de nog geen driehonderd eilandbewoners,
die thans in een niet gebruikt legerkamp
in Engeland zijn ondergebracht, aan long
ontsteking overleden en velen lijden aan
die ziekte en aan bronchitia. De meee-
tea rtJn verkouden.
GEEN BLOEMENCORSO GEWENST
e rode kerstster bloeide elke morgen uitbundiger voor myn raam In
DXew Delhi. Niet in de gekweekte potvorm, waar my met de kerst
dagen al blij mee zijn, maar in machtige struiken, die een heel gazon
vuurrood omzoomden. Het is een beeld, waarvan men raag hopen, dat
het toepasselijk wordt op wat de Wereldraad van Kerken in zijn vergade
ring te New Delhi heeft tot stand gebracht. Wat daar in gloeiende kleuren
opbloeide, moet over de wereld mee naar huis worden genomen, in
alle landen en kerken opgepot, in huiskamers verzorgd en tot vreugde
van iedereen voor de ramen worden gezet. Er zijn in New Delhi door de
200 christelijke kerken, die daar samen waren grote dingen gezegd en
gedaan. Het gaat er nu om die om te wisselen in pasmunt voor iedereen
en dat kleine zilvergeld gangbaar te maken onder de mensen van vandaag.
Als men terugziet op dat grote
gebeuren, een explosie van kerke
lijk denken, spreken en handelen,
die maar eens in de zes jaar voor
komt, valt er al dadelijk één ding
op.
Het is niet meer mogelijk het mis
verstand overeind te houden, dat
een kerk een naar binnen gekeer
de besloten club van gelijkgezin
den is, die zich slechts druk maakt
over eigen positie en belangrijk
heid. Daarvan heeft New Delhi de
wereld nog eens een overtuigend
voorbeeld gegeven. Men was er
uiteraard ook bezig met zuiver
kerkelijke vragen, met gestalte en
inhoud, met wezen en opdracht
der kerk, maar het overgrote deel
der beraadslagingen handelde
over de vragen en noden van de
wereld buiten de kerk, over oor
log en vrede, over rassen en kern
wapens, over de V.N. en volken
in snelle sociale ontwikkeling.
Op de bres voor vrede
Duidelijker dan ooit te voren
hebben de kerken stelling ge
nomen tegen de kunstmatig
opgevoerde koude oorlog, tegen de
waanzin van een kernbewapening
en het roekeloos rammelen met
raketten. De goedwillende vrede-
pilllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllH
1 Ds. G. P. Klijn geeft
vanuit New Delhi
nog een impressie
illlllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHlllli
lievenden, die zo vlotweg conclu
deren: .,De kerk doet niets, de
kerk zwijgt in alle talen", moeten
dan nu ijlings kennis nemen van
de uitspraken en rapporten, die
de kerken in New Delhi met alge
mene stemmen hebben aangeno
men. Daarin staat als onaantast
baar uitgangspunt dat oorlog een
belediging van God is en dar net
de taak is van ieder christen om
alles in hetvorenen en en en
alles te doen, wat in zijn maent
staat om oorlog niet alleen te
voorkomen, maar geheel uit te
roeien".
Eu dat is dan geen mooie kreet,
die los van de ingewikkelde pro
blemen wordt aangeheven. Dat
kan men van een man als dr. O.
Fredrick Nolde, een diplomaat en
politicus van allure en een eigen,
onafhankelijk standpunt tussen de
huidige machten, niet verwach
ten. De rapporten van zijn com
missie voor internationale zaken
dringen tot in de diepste achter
gronden door, zelfs tot in de vra
gen van spionage en het verwek
ken van omwentelingen.
Het ideaal blijft, zeggen de ker
ken, algehele ontwapening, hoe
wel zij tevens nuchter genoeg zijn
om in te zien, dat daaraan tal van
moeilijke problemen zijn verbon
den. Het beste, waarop wij kun
nen hopen onder de huidige om
standigheden, zegt het betreffende
rapport, is dat er uiteindelijk in
de wereld een evenwicht van be
wapening ontstaat, dat onder we
derzijdse controle staat en dat
zich op een veel lager niveau be
vindt dan thans het geval is. Niet
temin moeten de besprekingen
over een algehele ontwapening zo
spoedig mogelijk beginnen, zeggen
de kerken. En in die tussentijd
géén nieuwe kernproeven, een uit
spraak, die past bij het land, waar
in men gastvrijheid genoot: In
dia, dat vrijwillig alziet van kern
proeven, hoewel het daartoe bin
nenkort in staat zou zijn. Een
beslissing, die door de kerken na
drukkelijk wordt geprezen.
Helpenwaar t kan
O op alle mogelijke wijzen wil
len de kerken, waar zij daar-
toe maar in staat worden ge
steld, helpen de spanningen te
verminderen. Zij bepleiten bij hun
regeringen grotere steun aan de
Ver. Naties en krachtiger inspan
ning voor de zaak van de vrede
en geordende vooruitgang. De
V.N. moeten open staan voor alle
naties, ook voor de Chinese Volks
republiek. En er wordt voorge
steld een instituut binnen het ka
der van de V.N. te stichtendat de
dekolonisatie bevordert en jonge
volkeren zal helpen op hun weg
naar onafhankelijkheid en zelf
regering.
Maa niet alleen in de grote we
reldproblemen bleken de kerken
tot concrete dienst bereid. Ook de
directe menselijke noden stonden
duidelijk in de aandacht. De mil
joenen vluchtelingen, de honge
renden en lijdenden, de ontheem
den en vergetenen, kortom de
naasten in nood zijn meer dan ooit
voor de verantwoording van al
len, die Christus willen volgen.
Dat alles, samen met de hele uit
breiding van het werk van de
wereldraad, gaat de kerken een
verhoogde bijdrage van niet min
der dan 47 procent kosten. Alleen
al voor het komende jaar zal
1.200.000 dollar aan interkerkelij
ke hulpverlening worden uitgege
ven.
Hieuw, donker bloed
Zonder overdrijving kan men
zeggen, dat na New Delhi de
wereldraad van kerken een
nieuw tijdperk tegemoet gaat. Zijn
actieradius heeft zich belangrijk
verwijd, nu dertig nieuwe kerken
zijn toegetreden. Daaronder de
grote Russische orthodoxe kerk
en niet minder dan 13 Afrikaanse
kerken, wier aantal in het geheel
nu tot 30 is gestegen. Hun optre
den was een verrassing.
De Russen deden terstond op po
sitieve wijze mee. Zeker ook na
mens hen werd een orthodoxe ver
klaring afgelegd, waarin werd ge
zegd, dat men van die zijde niet
meer met afzonderlijke resoluties
zal komen, zoals voorheen telkens
gebeurde. Wij kunnen de een
heid meer gentalte geven door
onderlinge dienst dan door het for
muleren van tegenstellingen, zegt
dat stuk.
Met vreugde hebben de kerken er
varen, welk fris bloed met na
me de jonge kerken van Afrika
hebben toegevoerd. Hun vertegen
woordigers namen direct een pit
tig aandeel in de discussies. Zij
drongen zich niet op, maar hadden
het oor der vergadering door
de waarde van hun bijdragen. Hun
meest prominente woordvoerder,
Sir Francis Ibiam, ouderling en
gouverneur van Oost-Nigeria,
werd, ondanks een scherp-kriti-
sche rede, waarin het westen er
niet al te best afkwam, tot een
van de zes nieuwe presidenten
verkozen. Met grote meerderheid
van stemmen, ook van het wes
ten. Dat kan in de Wereldraad
van Kerken.
Kerstfeest 1961
Zal de kerstster van New Delhi
verder bloeien? de wereld
raad heeft alles gedaan om
te verhoeden, dat het bij een spec
taculair bloemencorso van enkele
weken blijft. Hij heeft zijn slot
boodschap aan alle kerken ge
richt met de uitdrukkelijke wens
dit aan alle gewone gemeenteleden
door te geven. Het motto van
New Delhi: „Jezus Christus, het
licht van de wereld" wil aanste
kelijk werken. Het wil licht ver
spreiden, waar de wereld In de
duisternis dreigt te vergaan, waar
mensen in het donker leven, ljjden
en sterven.
In die zin geeft New Delhi aan
het kerstfeest van dit jaar een
diepe bijbelse zin.
TE ZIEN IN FRIESLAND
Initiatief van Kollums
gemeentebestuur
Vorige week heeft de commissaris
der koningin in de provincie Fries
land, mr. H. P. Linthorst Homan,
'n B.B.-„voorbeeldwoning" in Kollum
geopend. Het gemeentebestuur van
Ivollumerland heeft namelijk een pas
gereedgekomen woningwetwoning
voor een week ingericht als voor
beeld van de toepassing van de van
regeringswege verstrekte voorschrif
ten voor zelfbescherming.
Bij het inrichten van het huis is men
er van uitgegaan dat het kon worden
getroffen door radic-acLieve straling
van een middelzware atoombom, die
volgens de veronderstelling, op een
afstand van 30 kilometer is gevallen.
De woning heeft geen kelder. Daar
om is er een schuilgelegenheid in
gericht door de keuken aan de bui
tenkant af te schermen met zand
zakken. Verder werd er een zandlaag
van plm. 20 centimeter dikte op de
zolder aangebracht.
In de gang, is verder een „sluis"
gemaakt. Zodoende werd een af
scherming verkregen, die met de
factorafstand meegerekend 1/50 van
de buiten aanwezige radioactieve
straling doorlaat. Dit werd met 17
radio-actieve „vredesbronnen" van
elk 12 millicurie, die op het dak
waren aangebracht, aangetoond.
Op het dak was de straling 250
nülliröntgen en in de keuken 5 milli-
röntgen.
Men had deze schuilplaats verder
toegerust met de zgn. „ijzeren voor
raad," lectuur en spelletjes, nodig
voor de veronderstelde 48 uur, die
men in de schuilplaats zal moeten
doorbrengen. De lieer M. van Dijk
van het ABC-bureau van het mini
sterie van binnenlandse zaken, gaf
een uiteenzetting over de bescher
mingsfactoren van muren, zandzak
ken en dergelijke.
De commissaris der koningin meende,
dat men zich niet aan een defaitis
tische houding moet overgeven, maar
dat het zeker zin heeft om maat
regelen te nemen om zich in geval
van nood afdoende te beschermen. De
kosten van de bescherming worden
voor deze'woning geschat op 300,
Na twee dagen vorst was de ijslaag
over het algemeen nog te dun om èr
op te kunnen schaatsen. In Amster
dam wisten duizenden hoofdstedelin
gen echter de weg te vinden naar
j de nieuwe kunstijsbaan in het sport
park Middenmeet'.
Boven: Het „erven" begint al
heel jong... (foto Doria Allén).
Onder: Ook priesters spélen
volleybal (foto Antonio Miglio-
ni).
Expositie in Amsterdam
Uit deze enorme hoeveelheid
maakte hij een keuze van enkele
honderden foto's die samen een
beeld geven van de mens van
Europa. Toen de collectie er een
maal was, heeft dr. Toth zich
gewend tot de Raad van Europa,
omdat hij meende dat publiciteit
voor de verzameling de Europese
gedachte kon steunen.
Op' verzoek van de Raad van
Europa hebben vervolgens dr.
Sandberg, de directeur van het
Amsterdamse Stedelijk Museum
en de heer Kloet, conservator van
de afdeling fotografie, een bezoek
gebracht aan Hannover toen de
expositie daar was en vervolgens
een rapport opgesteld, waarin een
voorstel tot een zekere mate van
reorganisatie was vervat. In ge
wijzigde vorm is de collectie-Toth
nu in Amsterdam te zien.
grafen hebben lang gepraat over
lens zus en lens zo, over ontwik
kelaarrecepten en papiersoorten
en daarna pasover de foto
zelf. Die periode is voorbij de
techniek heeft hun alles in handen
gegeven om zich alleen nog maar
op hun foto te behoeven te con
centreren.
Moeilijker
Waarschijnlijk heeft dat, hoe
paradoxaal het ook klinkt, de
fotografie alleen maaar moeilijker
gemaakt. Vroeger kon ook de
kunstenaar in de techniek blijven
steken nu allen met gelijke
kansen meedingen, moet de
kunstenaar er wel uit te voor
schijn komen. En wie het "iet ïn
zijn vingers heeft, faalt
Kan men dus in het „stedelijke"
zijn hart ongetwijfeld ophalen
aan een collectie sublieme foto's,
men kan er ook in „hoofdstukken"
de Europese mens zien als
massa, als degeen, die zijn part
ner zoekt, in zijn lief en leed,
in sport en ontspanning. Dr. Toth
heeft hiermee willen zeggen hoe
verschillend de mensen ook zijn
als individu in al hun activiteiten
raken zij elkaar toch en het-zijn
deze activiteiten en de dingen
die met de mens gebeuren, die
hen bindt, in dit geval een Euro
pese binding.
Hoofdstukken dus, net als in „The
family of men" en „Dag Amster
dam." Veel variatie is er dan
niet, hoe verscheiden de mens
ook is. We worden allen geboren,
we groeien op, we vinden een
partner, we krijgen kinderen en
we werken, we zoeken ontspan
ning en op een dag sterven wij.
Individueel zijn daar net zoveel
variaties op als mensen, brengt
men dit echter in een schema,
dan kan daar niet veel variatie
op zijn.
Ondanks dit bezwaar een boeien
de tentoonstelling, die kwalita
tief op zeer hoog peil staat en de
leiding van het Stedelijk Museum
alle recht geeft steeds vrijmoe
diger met het begrip „fotografi
sche kunst" om te springen, zoals
men het daar zelf stelt.
Het Stedelijk Museum te Amsterdam, pionier op het gebied
van de fotografie, heeft vrijdagavond de deuren van de nieu
we vleugel opengezet voor „de Europese" mens, een collectie
foto's die is bijeengebracht door de in München wonende
Hongaar dr. Tas Toth. Deze man, die in 1956 uit Hongarije
vluchtte met alleen zijn twee camera's heeft kans gezien, een
collectie van een kleine honderdduizend foto's bijeen te bren
gen, die alle betrekking hebben op de Europese mens zelf
noemt hij de collectie „Het menselijk gelaat van Europa".
Twee bronnen
Dr. Toth en zijn medewerkers
kozen de foto's uit twee „bron
nen." In de eerste plaats werd
een grote Europese wedstrijd
uitgeschreven, in de tweede plaats
werd een aantal „groten" in de
fotografie aangeschreven om
werk voor de collectie te leveren.
Onder hen vindt men mensen
met een wereldfaam als Robert
Doisneua, Brassaï, Henri Cartier-
Bresson. Yan Dieuzade, Cas Oort-
huys, Werner Bischof en vele an
deren.
Het resultaat, zoals dit in het
Stedelijk Museum nu te zien is,
is in de eerste plaats een collectie
stuk voor stuk goede, betere en
allerbeste foto's met andere
woorden deze tentoonstelling be
wijst, dat de fotografie steeds
beter wordt, dat het moment nu.
wel definitief daar is, dat de
fotograaf zich over zijn materiaal
en materieel heen, direct met zijn
object kan bezighouden. De foto-
