DE KERKEN
Gedeeld Berlijn zal
kerstfeest vieren
Ik houd
me VEILIG
GLYCA
s „Walrus"
Rvwie
handend
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
maatschappij
WERELDRAAD VAN KERKEN
EERDE MAHATMA GHANDI
ZATERDAG 16 DECEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE C OU R AN T
15
en de
„HOORT DES HEREN WOORD"
Oproep: „haat op
kerstfeest niet"
„Aan alle medeburgers" is
een door probst Martin
Schutzka en ds. Hans Martin
Helbich ondertekende, ge
drukte brief ter gelegenheid
van kerstfeest en jaarwisse
ling. De brief wordt in deze
en komende week door leden
van de evangelische jeugd
beweging in Berlijn huis-aan-
huis rondgebracht. De beide
kerkelijke leiders ds. Hel
bich is superintendent
groeten de Berlijners ter ge
legenheid van beide hoogte
punten in de maand decem
ber.
Zij wijzen op dc veranderde toe
stand in Berlijn, de deling van de
stad, het uit elkaar rukken van
families en de vereenzaming van
velen daardoor. Zij roepen op tot
andere viering van het kerst
feest.
„U viert het feest van Christus",
roepen zij dc bewoners van de
voormalige Duitse hoofdstad toe.
„Het is niet mogelijk kerstfeest
te vieren, zonder elkaar lief te
hebben en elkaar bij te staan. De
nood van de één is de nood van
de ander. Het leed van de mensen
in het oosten is het leed van de
mensen hier. Onze vreugde is hun
vreugde".
De beide predikanten vragen de
Zendings-surprise
Met spanning wni de
collecte in een kleine hervormde
gemeente geteld, me ui.
veel tijd gegeven aan de voorbe
reiding omdat de Raad voor de
Zending dringend om meer geld
had gevraagd.
Groot was zijn teleurstelling toen
de 90 kerkgangers samen slechts
f 57 bijeen hadden gebracht. La
ter sprak hij erover met zijn ca
techisanten en wees erop dat dit
toch geen antwoord is van een
levende gemeente op het offer dat
Christus voor ons allen heeft ge
bracht.
Nog diezelfde avond kwam een
catechisante de min of meer be
duusde dominee f 68,50 brengen,
de hele inhoud van haar spaarpot.
Berlijners concreet zich het lot
van de verdrevenen, eenzamen en
ongelukltigen aan te trekken. Zij
herinneren eraan, dat de kerst
nacht een „vredesnacht" is en zij
vragen dit in deze nacht te tonen.
„Haat op het kerstfeest niet".
Met het oog op de kerst en „oud
en nieuw" staat in die brief, moge
Berlijn een stille stad zijn". Hier
mee wordt duidelijk gedoeld op
mogelijke demonstraties aan de
gelovigen. Het gebed verbindt,
wat is gescheiden. Het gebed is
ook voor hen nodig die aan de
Berlynse muur dienst doen. „Bidt
dat wij bij elkaar komen", zo
staat er.
De brief eindigt met de oproep,
dat wanneer de klokken de Berlij
ners oproepen voor de godsdienst
oefeningen, deze ook worden be
zocht. Deze klokken roepen ons
het Woord van de Heilige Schrift
toe: „O, land, land, land, hoort des
Heren Woord".
Met de oproep „Bidt" wenden
beide briefschrijvers zich tot hun
Gift van Gereformeerde
kerken voor vluchtelingen
De Gereformeerde Kerken in Ne
derland hebben een bedrag van
f 25.340 geschonken aan de vluch
telingen-organisatie van de Ver
enigde Naties in Genève.
Dit bedrag zal worden aangewend
voor de verkoop van kleding, be
stemd voor jonge kinderen onder
de meer dan 200.000 Algerijnse
vluchtelingen, die thans in Tune
sië verblyven. De Hoge Commis
saris voor de vluchtelingen heeft
zijn diepe erkentelijkheid uitge
sproken voor deze gift, die ten
goede komt aan de hulpactie in
Noord-Afrika.
Tientjes maken tonnen
De bond van gereformeerde vrou
wenverenigingen in Nederland
hoopt op 9 mei 1962 het feit te
herdenken, dat de bond 25 jaar
geleden werd opgericht. Ter ge
legenheid hiervan zal een jubi
leumactie worden gevoerd voor
het christelijk ziekenhuis in Jalal-
pin, Pakistan.
Dit project is gekozen in overleg
met dc deputaten voor de zen
ding en het werelddiaconaat van
de Gereformeerde Kerken. De
bedoeling is een groot bedrag bij
een te brengen, waardoor het mo
gelijk zal zijn de bouw van een
jongens- en meisjeszaal en de
aanschaffing van een röntgen-
apparaat te bekostigen. Verder
wil men een startkapitaal bijeen
brengen om het Welfare-werk in
en vanuit dit ziekenhuis mogelijk
te maken.
De actie zal worden gevoerd on
der de slagzin „Tientjes maken
tonnen". Wanneer elk van de bijna
25.000 leden van de bond tien gul
den bijdraagt, dan is de voorge
nomen uitbouw van dit ziekenhuis
mogelijk.
Vyf voorzitters van de Wereld
raad van Kerken hebben op de
plaats waar Gandhi's lichaam
werd verbrand, een krans gelegd.
Een stille hulde aldu9 dr. J. J.
Buskes aan de man die door India
de Maliatma wordt genoemd: dc
grote ziel. „De Itranslegging is
zeker oprecht gemeend. Is ze ook
ernstig gemeend?
De leiding van de Wereldraad
heeft de deelnemers van de assem
blee verzocht alles te vermijden,
wat in India aanstoot kan geven:
het gebruik van alcohol en tabak
en alle buitensporige uitgaven.
Het getuigenis der Kerk is voor
de Indiërs ongeloofwaardig, in
dien het niet vergezeld gaat van
een zekere soberheid. Het is on
vermijdelijk dat dc assemblee
in New Delhi op India de indruk
van een bijeenkomst van rijken
maakt!
Natuurlijk maakt de assemblee
op de grote massa van
India de indruk een bijeen
komst van rijken te zijn. Vergele
ken bij die grote massa is zij dat
inderdaad. De meeste afgevaardig
den behoren nu eenmaal tot het
één derde deel der wereld dat rijk
is, vergeleken bij het twee-derde
deel, dat honger en gebrek lijdt.
De discussie over de grondslag
van de Wereldraad interesseren
India niet, maar het zal gespan
nen luisteren, wanneer in New
Delhi de vraag aan de orde komt,
wat de christelijke kerk heeft te
zeggen over wereldarmoe en we
reldrijkdom, over de verhouding
van volken en rassen, over-derwij
ze waarop recht en vrijheid zo
nodig verdedigd moeten worden.
Als daarover in New Delhi wordt
gediscussieerd, zal heel India, zal
heel Azië en heel Afrika zich her
inneren, dat de Wereldraad
.Gandhi met een krans gehuldigd
heeft.
0 De Amerikaanse luchtmacht heeft een
geslaagde proef genomen met een Atlas
F-raket. De raket, die een afstand van
8000 kilometer heeft afgelegd, stootte
boven het eiland Ascension 28 kleine
lichtende capsules af. De bedoeling was
de gevolgen van terugkeer in de damp
kring van deze capsuies te bestuderen.
LEZERS SCHRIJVEN
0, wat een (goeie) tijd
In de P.Z.C. heb ik gelezen dat het
gasbedrijf Midden Zeeland een winst
gemaakt heeft van 30.000 gulden.
Is het dan niet fout, dat de mensen
die in de buitendienst werken, zoals
in de St.-Nicolaasweek met wind
kracht 9 en stortregens nog met de
fiets en soms nog met een handkar
bij zich naar Veere, Arnemuiden en
noem maar op moeten gaan. Hoeveel
man-uren gaan daar niet inzitten?
En dan te zien dat anderen met de
auto overal door de stad rijden voor
controle, hetgeen mijns inziens ook
wel met de fiets zou kunnen, en dan
zou de winst nog aanmerkelijk hoger
gelegen hebben. Misschien zou er dan
voor die mensen een werkautootje af
kunnen voor die lange afstanden.
Vlissingen. J. R.
Zeeuws dialect
Dat de heer Stevense uit Ede een
weemoedig stukje plaatst n.a.v. een
foto in de P.Z.C. van de Oostkerk e.o.
is zijn goed recht.
Maar waarom dan zo'n stuntelige na
bootsing van een dialect? Noch in
Middelburg zelf, noch op Walcheren,
noch elders in Zeeland spreekt men
zo'n brabbeltaaltje.
Het deed me erg denken aan de vroe
gere jeugdboeken waarin men een
neger bij voorkeur zijn zinnen an
dersom liet uitspreken.
Waarom gebruikt men geen gewoon
Nederlands. Dit is al moeilijk genoeg
voor vele „dialectbeschrijvers".
Het juist schrijven van een dialect is
zéér moeilijk, zo al niet ondoenlijk.
De a-klank uit 't Walchers b.v. is al
leen te benaderen met vreemde talen
(Fr. en E.).
In v.n. ingezonden stukje staat prak
tisch m.i. geen enkel woord in juist
dialect en ook de zinsbouw is tame
lijk mank.
Oóstkapelle. W. Bommeljé.
Beelden uit mien
joengensjaren
Joew stukje in de krant ei mien vee
plezier gedaan. Want ik bin ook bie
d'Ooskerk geboren bie de bocht van
Guinee en toen was ter net brand
in de Siengelstraat, maar das 43
jaar geleje en ik dienk dat de tied
waar jie over spreekt nog wé langer
geleje is. Maar een oop diengen bin
net eender as toen ik op school bie
meneer Hack in de Ververiestraat.
In 't pakuus van Snoep a ze toen
nog kleizeep uut de mobelesasie van
'14-'18. En 't wienkeltje van v. d.
Berge bie d'Ooskerk bi jie dat ver
geten? Daer kon je nog wel eens
mee zo'n koper blikje van de fit-
tingfabriek, die van d'ellewagens vie
len, snoep kriegen, in dat wienkeltje
was 't nog a doenker zie je. 't Was
toch een aardige tied. Je ad toen
ook vee schepen an de kaai, barken
en zo. Een van de joengens van
school is as scheepsjoengen mee zo'n
oude bark, de Euraria meegegaan
en el toen geilek schipbreuk gelejen.
Maar ci jie noc al is wezen kieken
oe mooi die Ooskerk geworren is.
Noe ik wel oor, ik bin der in ge
weest en 'k wier der gewoon stil
van. Trouwens val die mooie ouwe
diengen waar we zo groos op bin
beware ze goed in Middelburg en as
we der kommen gaan w' altied even
kieken naar 't staduus, de abdie en
de Lange Jan. voor da we naar 't
Stieselwegje gaan. want daer en we
nog femielje zie je.
Noe, salu oor.
Halsteren, J. Adriaansen
Vrederust 7.
d:OOibdiGdi6di6O:O0!6O:Od!6a;6dlGdttoi«d:C-,)i6->:&OiGd!<iül6>>:
Neemt geen risicoHoudt u bij Nefa..
maandverband dat door specialisten is gecreëerd
om u zekerheid te geven. Nefa, het allerbeste
maandverband voor de moderne vrouw!
betrouwbaar
donszacht
absorbeert over hele tampon
zuivere celstof
vast in vorm door planoform,
volkomen oplosbaar
in stofvrije dozen
voortdurend onder medische
en chemische controle
Neb-Om]. 65 ct MEER DAN
Nefa-Groen 7o ct
Planoform:
Nefa-Blauw 85 ct
Nefa-Lila 93et
Nefa-Rood 105 ct ERVARING
40 JAAR
NIET DUURDER DAN WASBAAR VERBAND;
gebruik 't hygiënische Nefa wegwerp-verband
9;ewe9=eo;oG"eo:eo!e9TefHe6io!>'e»i«
U? fê W f? "4? 3F 'X:- W -it? S
HOOG EN LAAG WATER
17 december
-fnap
-fnap
-
nap
nap
uur
meter
uur meter
uur meter
uur meter
Vlissingen
9.56
1.59
22.43 1.71
3.45
1.48
16.34 1.82
Terneuzen
10.23
1.77
23.08 1.88
4.12
1.64
17.02 1.98
Hansweert
10.48
1.89
23.40 2.01
4.41
1.78
17.30 2.12
Zierikzee
10.55
1.22
23.55 1.40
4.37
1.26
17.16 1.59
Wemeldinge
11.24
1.42
4.42
1.40
17.21 1.80
18 december
-nap
-fnap
nap
nap
uur
meter
uur meter
uur meter
uur meter
Vlissingen
11.07
1.67
23.44 1.79
5.02
1.57
17.47 1.86
Terneuzen
11.34
1.84
5.28
1.73
18.14 2.02
Hansweert
11.56
1.97
5.57
1.87
18.42 2.16
Zierikzee
12.12
1.29
5.53
1.31
18.29 1.60
Wemeldinge
0.15
1.63
12.40 1.48
6.00
1.48
18.38 1.80
Advertentie
Alléén
helpt direct
DR. E. J. SWAAB'S VERENIGDE FABRIEKEN
f Advertentie)
1972. Er was een glinstering
in Buck's ogen gekomen, die
de anderen nogal onrust
baarde. Was de spanning te
groot geworden voor die ar
me Buck? Wat mankeerde
hem Waarom zit hij zo on
zinnig te bazelen over het
gebouw in de heuvels? „Wij
moeten een aanval op die
koepel doen!" trachtte hij
zijn schaapachtig starende
metgezellen te overtuigen.
„Als het ons lukte die ra
diatie-generators daarboven
uit te schakelen of te ver
nielen, zouden de Targani's
misschien meteen weer
waanzinnig worden, zoals
zij dat vóór de toepassing van radiatie waren!"
Enige tijd werd er weinig gesproken, terwijl
iedereen over Buck's woorden en de algemene
situatie nadacht, althans voor zover de ge
kwelde hersenen zulks toelieten. Er restte hun
nog slechts weinig tijd.... Het had opgehouden
te regenen en buiten werd het steeds helderder.
Weldra priemden de eerste zonnestralen door
de wolken. Het was duidelijk, dat de Targani's
zich voorbereidden op 'n feestdag. Er zou rij
kelijk bloed vloeien op het altaar van de Zonne
god! De wachten rond de gevangenis werden
verdubbeld en uit alle huizen stroomden de
zwarte monsters naar het grote plein van de
pilaar. Hun gekwetter klonk als dat van een
zwerm hongerige spreeuwen. De zon klom ho-
-ok zonneschijn,
die schuin door het gat in de pilaar viel, gleed
langzaam op het offerblok toe....
Russische aartsbisschop
Nikolai overleden
In een ziekenhuis te Moskou ia
woensdag mgr. Nikolai, de voormali
ge metropoliet van Kolomna en
Kroetitze, in de ouderdom van 73
jaar overleden.
Hij was hoofd van het bisdom Mos
kou, totdat hij begin 1960 naar
verluidt als gevolg van een me
ningsverschil met patriarch Alexei
deze functie neerlegde. Hij werd op
gevolgd door metropoliet Pitirim.
Mgr. Nikolai woonde sindsdien ln een
klooster in de omgeving van Moskou.
15.000 LITER MELK WEG
Ongeveer 15.000 liter melk ter waar
de van 6000 is verloren gegaan
doordat een truck met drie tanks van
de Oostzanerdijk te Amsterdam
gleed. De tankauto kwam in de berm,
toen een hoofdstedelijke automobilis
te de wagen sneed.
Bij het optakelen van de wagen
moest men de melk laten weglopen.
De dijk werd over een afstand van
honderd meter zwaar beschadigd
door de takelwerkzaamheden. De
bestuurders van de voertuigen liepen
geen letsel op.
FEUILLETON
Terwijl ik de gevangenen door de
kijker zo nauwkeurig mogelijk be
studeerde, hield ik een waakzaam
oog op de Japanners om te zien of
ze appel hielden of de gevangenen
op de een of andere manier telden.
De gevangen, die het dichtst bij ons
stonden, waren allemaal militairen.
Sommigen van hen kwamen waar
schijnlijk uit Engeland, anderen, aan
hun uniform en hoeden te zien, wa
ren Australiërs. De burgers stonden
ongelukkigerwijze aan de overkant
van het kamp en het was moeilijk
om veel van hen te zien, omdat de
militaire krijgsgevangenen, die om
de etensbak groepten in de weg ston
den.
Ik richtte nu de kijker op de kleine
hut aan de overkant en toen de bur
ger gevangenen weer hun hut be
gonnen in te sloffen, lette ik op de
mannen die binnengingen, terwijl ik
hun gezichten zo goed mogelijk be
keek om te zien of ik de trekken
kon herkennen, die ik de laatste da
gen zo zorgvuldig had bestudeerd.
door JOHN JOLY
Er was niemand, die ook maar enigs
zins met de foto en de beschrijving
overeenkwam. Onze geleerde was
een man van middelbare grootte,
enigszins gezet en met een volle
baard, die hij zeker voor het gemak
zou hebben iaten groeien gedurende
het onderzoek in de Sumatraanse
bergen. Veel gevangenen hadden nu
vuile slordige baarden, maar nie
mand van hen had de volle verzorgde
baard ik zo goed had leren kennen.
„Het lijkt wel of hij er niet is", mom
pelde ik tegen Colin, die met zijn
rug naar het kamp zat, met zijn
tommygun in de aanslag oin ons in
de rug te bewaken.
„Kun je ze allemaal zien?"
„Nee, niet duidelijk, maar ik heb
diegenen bekeken die de kleine bur
gerhut weer binnengingen. Maar
daar was hij niet by".
„Ben je daar wel zeker van?"
„Misschien heeft hij zijn baard afge
schoren. Je kunt niet alleen op de
baard afgaan".
„Nee, maar er is ook niemand van
zijn postuur bij".
„Hij kan heel wat magerder gewor
den zijn".
„Mogelijk".
„Heb je ze geteld?"
„Wie? De Jappen of de gevange
nen?"
„Allebei".
..Zowat vyfeenveertig militaire ge
vangenen en vijf burgers. En ik
denk ongeveer vijftien Jappen.
„Wat voor soort wapens hebben ze?"
„Alleen maar geweren, iets anders
heb ik niet gezien. Er zijn misschien
meer Jappen, maar ik telde er slechts
vijftien".
„Waar is de dichtstbijzijnde Japanse
basis?"
Niet ver. Kun je je de grote kaart
herinneren? Er ligt een groot garni
zoen juist aan de andere kant van
de pas. Ongeveer dertig kilometer
hier vandaan, misschien iets meer".
„Ze sturen waarschijnlijk zo nu en
dan een patrouille met voedsel en
met aflossing voor de bewakers".
„Ja".
„Denk je dat ze op de een of andere
manier verbinding hebben?"
„Misschien een veldtelefoon of ra
dio. We moeten daar vanavond ach
ter zien te komen".
„Hoe?"
„Door rond te neuzen".
„Er is geen antenne, is het wel?"
„Nee, ik zie er tenminste geen".
Er was even stilte, terwijl ik de hele
binnenplaats en de gebouwen nog
eens goed bekeek. „Er is één goed
ding zie ik.
Ze schijnen de gevangenen helemaal
niet te tellen. Gisteravond denk lk
niet en ik kan er een eed op doen
dat ze het zojuist ook niet deden".
„Nou, als het ons vanavond stilletjes
lukt, hebben ze misschien niet in de
gaten dat er iemand weg is".
„Zo zullen toch zeker zien dat de
draad doovgeknipt is".
„Ik kan misschien naar binnen zon
der die door te knippen maar in ieder
geval heb ik de patentklemmen van
Pearson".
„Ze moeten weten hoeveel burgers
er zijn".
„Dat kan, ik weet het niet".
„Wat deed die vent op dat balkon
achtige geval?"
„Hij hing maar wat over de leuning
Ik denk dat het een officier of een
onderofficier is".
De dag verstreek en de hitte onder
ons bladerdak werd hoe langer hoe
drukkender. Om beurten tuurden we
door de kijker naar het kamp, maar
behalve veelvuldige bezoeken door
de gevangenen aan een deur, aan het
uiteinde van de laagste hut, waarvan
we aannamen dat het de w.c. was,
viel er weinig leven te bespeuren.
We letten weer goed op toen de ge
vangenen in de middag naar buiten
kwamen voor weer een maaltijd. De
ze keer had er een soort woordenwis
seling plaats tussen de bewakers en
de militaire gevangenen. We hoorden
geroep, dat in schreeuwen overging
toen een Japanse bewaker een mili
taire gevangene verwensingen toe
brulde. Toen sprongen verscheidene
bêwakar» toe en wa konden zien hoe
iemands arme lijf met geweerkolven
bewerkt werd. Even later bedaarden
de moeilijkheden en we zagen dat
iemand, die voorover lag, door vier
man de lange hut werd binnengedra
gen. Colin en ik keken elkaar ontzet
aan. „De schoften", herhaalde Colin
maar steeds, een beetje te hard en
ik legde m'n hand op zijn arm.
We merkten op dat een paar mili
taire gevangenen en tweo burgers
eten naar binnen droegen in hun res
pectieve hutten en dat scheen te be
vestigen, dat sommige gevangenen te
ziek waren om uit hun bed te komen.
„Wat zullen we doen als onze Au
straliër niet kan lopen?" vroeg Colin.
„Dragen".
„Wat?" Veertig kilometer dragen?"
„Wat kunnen we anders doen?"
Bij ons middagmaal namen we alle
bei een klein slokje rum uit de fles
die bij onze proviand gepakt was. Dat
scheen ons op te kikkeren en we wa
ren beter in staat om plannen te
maken voor de komende nacht.
Na enige nadenken tikte ik Colin op
zijn schouder, terwijl hij door de kij
ker keek. „Ik denk dat we beter van
middag op verkenning kunnen gaan",
fluisterde ik. „Ik heb een voorlopig
plan bedacht voor vanavond. Het
gaat zo. Wanneer het donker is. net
voordat de maan opkomt, lopen we
dat 6malle pad langs dat voor ons
ligt, totdat we aan de splitsing ko
men. Dan kruip jij langs de rechter
arm totdat je vlak onder de ramen
van het hoofdgebouw bent. Daar blijf
je zowat «en half uur liggen. Luister
naar het praten van de Jappen, let
op wat ze doen en probeer er enig
idee van te krijgen hoeveel of er
wakker zijn, wat ze uitvoeren en
waar ze zitten. Intussen zal ik langs
de andere kant kruipen totdat ik te
gen de muur van het verblijf van
de burgers lig. Ik zal luisteren en als
er'iemand wakker is en praat, zal ik
wellicht proberen, contact met hen
te maken. Ik zal zowat een half uur
blijven en dan zullen we beiden te
rugkruipen naar de splitsing, voor
een uiteindelijke beslissing. Daarna,
afhankelijk van wat we te rapporte
ren hebben, ga ik weer naar mijn
kant terug en zal dan waarschijn
lijk een gat knippen om naar binnen
tè gaan. Intussen blijf jij op de split
sing, waar je de hele binnenplaats
kunt overzien en de deuren van
het hoofdgebouw onder schot hou
den voor het geval de Jappen wat
horen en naar buiten komen rennen.
Wanneer ik mijn mannetje heb, neem
ik hem mee naar de overzijde van
het kamp en langs het paadje bij de
hoofdingang.
Wanneer je me met hem ziet ver
trekken, loop je langs de andere kant
en ontmoeten we elkaar op het
hoofdpad ongeveer honderd meter
van het kamp af. Je moet proberen
daar eerder aan te komen dan ik.
want als hij ziek is zal ik wel hulp
met hem nodig hebben Maar als
er enige moeilijkheid ontstaat, blijf
j(j salvo's afvuren, het hoofdgebouw
in om ze daar vast te houden".
.(Wordt vervolgd)J
