EERSTE NEDERLANDSCHE
mm
Ideeënbus van Wereldraad
van Kerken was boordevol
Arbeiders weigeren
huisje af te breken
Waar zijn onze schepen?
ut de ETHER
WOENSDAG 13 DECEMBER 1961
PROV1NÜ1ALE ZEEUWSE COURANT
13
E.N.
DE ASSEMBLEE IN NEW DELHI
Heldere, vaak dappere uitspraken
over veelheid van problemen
Door <ls. G. P. Kljjn)
1 n New Delhi werd de indeeënbus geleegd, die hier 18 dagen lang stond
opgesteld temidden van ongeveer 200 kerken, die de Wereldraad op
zijn derde vergadering had bijeengeroepen. Uit die bus kwam een
stroom van voorstellen, suggesties, overwegingen en adviezen, waarvan
men zich afvraagt hoe die enigszins ordelijk en overzichtelijk de tafel
van het presidium in de slotzittingen heeft bereikt.
Toch niet door een hogere, selecterende hand, die naar gecamoufleerde
voorkeur schift en scheidt. Er is nauwelijks een organisatie denkbaar,
waarin het democratischer toegaat en de besluitvorming uit breder
meedenken tot stand komt dan in deze Wereldraad van Kerken. In de
talrijke commissies en subcommissies zitten de leden der diverse ker
ken zelf; wat maar ergens leeft aan visie of gedachte in een of andere
kerk, komt in de voltallige vergadering, wordt besproken met het recht
van toelichting of afwijzing en al of niet met meerderheid van stem
men aanvaard. Een weliswaar omstandige procedure, die echter dc We
reldraad tot een werkelijk gespreksforum maakt, waar ook de eenvou
digste afgevaardigde van een kleine kerk op de Stille Zuidzee-eilanden
aan het woord kan komen.
Wat heeft de indeeënbus op
geleverd Er was veel voor
werk gedaan. Uitvoerige
studies waren reeds verschenen
over de drie secties, waarin het
hoofdonderwerp van deze assem
blee was verdeeld: eenheid, ge
tuigenis, dienst. Ellc van deze
secties bracht een rapport uit,
dat, soms na allerlei slijpen aan
de formulering, omgewerkt en
weer ingediend, met grote meer
derheid werd aangenomen.
Experimenten met eenheid
Het rapport aangaande de een
heid der kerken, heet hangijzer
op alle vergaderingen van de We
reldraad, stuit opnieuw op het
onaanvaardbare feit, dat de ker
ken in het algemeen wel broeder
lijk met elkaar optrekken, maar
het toch niet opbrengen met elk
aar aan dezelfde avondmaalstafel
te zitten. Een doorn in het oog
van de jongeren, die hun onge
duld in dit opzicht niet onder stoe
len of banken hebben gestoken.
Het rapport adviseert de kerken
de studie over deze kwestie ste
vig voort te zetten, maar toch niet
te wachten tot er eens een alge
mene overeenstemming inzake de
avondmaalsleer wordt bereikt. In
tussen moet men reeds proberen
hoe ver men op de weg tot een
gemeenschappelijke viering van
het sacrament kan gaan.
Een nieuw geluid, dat de groeien
de moed van de Wereldraad te
kent om, naast gedegen studie
van de theorie, experimenten in
de praktijk te ondernemen. Men
bepleit dan ook het nemen van
redelijke risico's, hetgeen wil zeg
gen, dat men zo nodig ook eens
iets tegen zijn eigen kerkorde in
moet durven doen. In dat aan
dringen op enige revolutie tegen
traditionele overtuigingen van
eeuwen kan men wel de stem van
de jonge kerken In Afrika en
Azië herkennen.
Hier ook vallen duidelijke woor
den over de rassenkwestie. Weg
met alle rassendiscriminatie in
kerken en gemeenten en een
vriendelijker klimaat voor de op
neming van minderheden.
Tenslotte in een hoofdstuk over
„Kerk, wereldpolitiek en wereld
orde": een scherpe afwijzing van
elk gebruik van de moderne mas-
savemietigingsmiddelen. Christe
nen moeten weigeren hun vertrou-
wen in oorlog en kernwapens te
stellen. Hun doel moet definitieve
ontwapening zijn, hoe lang en
moeilijk de weg daarheen ook
moge zijn. Eerste, noodzakelijke
stap zal de afschaffing van kern
wapens moeten zijn.
Oproep aan volken
Slagen in de lucht, deze grote
woorden over de grote proble
men De discussies hadden
niets van het vrijblijvend strelen
van mooie droombeelden. Men
liet de algemeen aanvaarde uït-
spraken ook niet opsluiten in
slechts door insiders gelezen rap
porten, maar bracht die ter ken
nis van de gehele wereld in een
oproep aan de regeringen en vol
keren: stel de vrede veilig in de
wereld!
Houd op met dreigen over en
weer, vragen de kerken in dit
appel! Stop de bewapeningswed
loop, werk op een volledige en
algerhene ontwapening aan! Voer
een werkelijk scheppende strate
gie voor vrede en gerechtigheid!
De eerste taak van elke regering
is de waarde van de mens te be
hoeden, ongeacht ras, status, ge
slacht of geloof.
Zal het iets uitwerken, dit appel?
Men moet het hopen en bidden. En
het kan niet helemaal aan de gro
ten der aarde voorbijgaan, dat
500 miljoen christenen zich yoor
vrede en gerechtigheid uitspre
ken en willen inzetten. En dat
ook nog nooit eerder zo duidelijk
hebben uitgesproken.
Ontmoet de mens
tl1 en dergelijk koen zoeken naar
J nieuwe vormen wordt ook in
het i-apport der sectie over het
getuigen van de kerk voorgesla
gen. Het evangelie heeft geen
plaats voor enige zelfverheffing
op grond van ras.taal. autoriteit of
geslacht. Wie het aan anderen
wil brengen, moet het hun vóór-
leven en zich daartoe sterk met
bun belangen en doeleinden iden
tificeren. Werkelijk de ander die
nen, eist zijn taal leren. Plech
tige woorden over de hoofden
heen hebben geen enkele zin in
deze tijd. Laten predikanten cn
gemeenteleden vooral leren in
teamverband samen te werken.
En voorts eens kritisch onderzoe-
-ken of de kerk wel de juiste in
strumenten in de hand heeft om
de naaste met het evangelie tc
dienen. Men moet zelfs vragen of
de hele structuur van de kerk
vandaag nog klopt op de situatie.
Tegen tyrannie
Hei: Is geen enkele kerk geoor
loofd met een staat samen tc
werken met het doel bet mense
lijk geweten geweld aan te doen
of een politiek dwangsysteem op
te richten of te handhaven, zegt
het rapport van de sectie .Dienst'.
Er Is geen diepere ontwaarding
Aan het menselijke in de mens
dan het regeren door angst en
gewetensdwang. Geen kerk of
«•kristen heeft het recht tot een
compromis met oude of nieuwe
vormen van tyrannie.
Wat niet betekent, dat de kerk
door deze afwijzing van ge-
weldregimes zich met be
paalde economische, sociale
en politieke systemen identifi
ceert. De Heer der geschiedenis is
Jezus Christus cn Hij is in elk
land, ondanks en door alle struc
turen en praktijken heen, aan liet
werk.
Na opdracht burgemeester
MAN BOUWDE ZELF
ZONDER VERGUNNING
(Van onze correspondent)
Vijf werknemers van de dienst
gemeentewerken van de ge
meente Den Ham hebben maan
dagmorgen van hun directeur
opdracht gekregen een houten
woning af te breken, die enige
weken geleden zonder vergun
ning door de heer E. Nieuwlaar
met behulp van goed twintig
collega's aan een zandweg tus
sen Vroomshoop en Den Ham
in het zicht van de provinciale
weg, was neergezet. De vijf ar
beiders hebben echter na ter
plaatse te zijn gearriveerd, ge
weigerd de opdracht uit te voe
ren.
De heer G. Bramer, burgemeester
van Den Ham, was maandagmiddag
van plan hen op grond van deze
dienstweigering te ontslaan. Hier
mee heeft zich de moeilijke situatie
toegespitst waarin de lieer Nieuw-
laar met vrouw en kind enkele jaren
kwam te verkeren, toen de gemeen
te hem weigerde vergunning te ver
lenen voor de bouw van een huis te
gen dat van zijn schoonouders, het
echtpaar Zandbergen, dat aan de
Vroomshoopseweg woont. E. Nieuw-
laar, trouwde bijna vier jaar geleden
en kwam bij zijn schoonouders in
wonen. Hij liet zich niet inschrijven
voor een huurwoning en wel om een
speciale reden: zijn schoonzuster die
eveneens bij zijn schoonouders in
woont heeft een gebrekkige gezond
heid en is voor hulp aangewezen op
haar zuster, de vrouw van E. Nieuw-
laar.
Weige
ei gering
Het pasgetrouwde paar trok daar- 1
uit deze conclusie of bij vader,
moeder en zuster in blijven wonen
of een eigen huisje vlak bij hen
in de buurt. Daarom ook maakte
het een plan. verdubbeling van de
ouderlijke woning door de aan
bouwing van een tweede huis. Een
vergunning daarvoor werd direct
geweigerd, omdat in dit gebied
van Den Ham niet. mag worden
gebouwd.
Het kwam en komt regelmatig voor
dat in dit deel van Overijsel clandes
tien wordt gebouwd door mensen die
geen andere uitweg meer zien. In ver
scheidene gemeenten wordt deze il
legale bouw soms oogluikend toege
staan, mits de huisjes maar zover
in het achterveld liggen dat zij niet
in het oog vallen.
Naar aanleiding van de bouw van
een dergelijke illegale woning liet het
gemeentebestuur van Den Ham een
jaar of drie-vier geleden weten dat
geen enkele illegaal gebouwd huis
meer zou worden toegelaten. Nader
hand, aldus vertelde qps de heer
Nieuwlaar, zijn zeker negen clan
destiene huisjes gebouwd, waarvan
geen enkel is afgebroken.
Voorbeeld
Op grond hiervan dacht de heer
Nieuwlaar, die inmiddels een kind
erbij had gekregen en niet langer
over voldoende ruimte in het
schoonouderlijk huis kon beschik
ken, vrij veilig dit voorbeeld te
kunnen navolgen.
Hij kocht een stukje grond aan de
Russenweg op misschien honderd me
ter van de provinciale weg gelegen,
en bouwde in de nacht van vrijdag op
zaterdag, nu drie weken geleden met
ruim twintig collega's zijn knappe
houten huisje op. De volgende mor
gen zijn vrouw en hijzelf met kind,
hond, kat en meubilair In hun nieu
we bezit getrokken om een begin te
maken met de inrichting van de
woonkamer, keuken en drie'slaapka
mers. die door een toilet en douche
ruimte worden gecompleteerd.
Afbreken
Twee dagen later op maandagmid
dag kwam de directeur van gemeen
tewerken de heer W. K. Renema de
zaak opnemen om de gegevens aan
de burgemeester en wethouders voor
Nog dezelfde week, vrij-
vervoegde zich een lid van
het politiekorps bij het huis om mede
te delen, dat het binnen drie dagen
moest worden afgebroken. Toen er
daarop niets gebeurde volgde woens
dag 1.1. een brief waarin het gezin
een termijn van tweemaal vieren
twintig uur werd gegeven om het
huisje af te breken. Toen ook dit niet
het 'door b. en w. gewenste resultaat
had. kreeg gemeentewerken de op
dracht de afbraak te verrichten.
|De vijf man die daarvoor maandag
morgen ter plaatse verschenen stuit
te dit echter zo tegen de borst dat
zij met aanvaarding van de eventuele
consequenties besloten geen hand
naar het huisje uit te steken.
De burgemeester van Den Ham, de
heer G. Braber, wenste geen jour
nalisten tot zijn :amer toe tc laten.
Internationale Viscose:
12 pet. dividend
De algemene vergadering van aan
deelhouders der N.V. Internationale
Viscose Compagnie in Breda heeft de
jaarstukken over 1960-1961 goedge
keurd en het dividend bepaald op
12procent.
Tiet Britse vrachtschip „Ondo", dat
in de, Elfyemond gestrand ligt, is op
gegeven: een reddingboot heeft J/2
opvarenden van boord gehaald en in
Bremen aan land gezet; van hier zul
len zij' de reis naar Engeland aan
vaarden na een vruchteloze strijd
van een week om hun schip te behou
den. Slechts de kapitein en zes be
manningsleden bevinden zich nu nog
aan boord van de „Ondo".
Oordeel gevraagd over
winstdelingsregelingen
In het voorlopig verslag op de be
groting 1962 van algemene zaken
wordt het oordeel van de minister
gevraagd over een systeem van
winstdelingsregelingen, dat gericht
zou zijn op het kweken van duur
zaam persoonlijk bezit. Deze uit te
keren winst zóu dus niet voor con
sumptieve doeleinden mogen worden
gebruikt.
Gevraagd wordt brn overleg' met liet
bedrijfsleven teneinde een zodanige
regeling, buiten arbeidsvoorwaarden
en goedkeuringen van rijksbemidde
laars om, op te stellen. Voorts wordt
om een S.E.R.-advies terzake ver
zocht. Ook wordt gevraagd naar de
eigendom van ingehouden winsten,
die in de bedrijven als kapitaal wor
den geïnvesteerd. De opvatting, dat
de factor arbeid hier mede-eigendom
behoort te hebben, wordt ter beoor
deling voorgelegd..
BOUWONDERNEMERS
NEMEN RESOLUTIE AAN
In de jaarvergadering van de Ne-
derlandsche Bond van Bouwonder
nemers, die gisteren in Breda werd
gehouden, is een resolutie over de
woningvoorziening en het volks
huisvestingsbeleid aanvaard.
De vergadernig spreekt daarin als
haar oordeel uit, „dat de particu
liere woningbouw thans opnieuw
heeft bewezen te kunnen voorzien
lu de woningbehoefte van vrijwel
alle bevolkingsgroepen
Het woningbouwprogramma dient
daarom gericht te zijn op een wo
ningvoorziening en -exploitatie
op particuliere basis, waarnaast
de woningwetbouw haar normale
aanvullende functie vervult. De
bond vindt dat het voorgestelde
woningbouwprogramma voor 1962
hierop onvoldoende, is gericht en
dat ter voorziening in dè woning
behoefte van de lagere inkomens
groepen het aantal premiewonin
gen met tenminste 10.000 wonin
gen dient te worden verhoogd, met
een evenredige vermindering van
het aantal woningwetwoningen.
Ten behoeve van de laagste inko
mensgroepen dienen dusdanige
subsidies op bet gezinsinkomen te
worden verstrekt, dat ook deze
groepen in volwaardige woningen
kunnen worden gehuisvest.
„Dit is Schotland"
in Amsterdam
Donderdagmiddag zal in Bëllevue i"
Amsterdam de tentoonstelling „Tliis
is Scotland" worden geopend. Deze
tentoonstelling is georganiseerd door
The Scotsman, het blad dat in Schol -
land onder de dagbladen een leidende
positie inneemt.
In verband met de waarschijnlijke
toetreding van het- Verenigd Konink
rijk tot de Gemeenschappelijke
Markt, heeft The Scotsman het initia
tief genomen om aan de landen in de
Gemeenschappelijke Markt te tonen
wat Schotland op industrieel gebied
presteert en welk aandeel Schotland
kan hebben in de Gemeenschappelijke
Markt.
Tsjechische ambassadeur
verlaat Albanië
Blijkens een te Wenen beluisterde
uitzending van radio Praag heeft
Tsjecho-SIowakije zijn ambassadeur
gisteren uit Albanië teruggeroepen
en de Albanese ambassadeur in
Praag verzocht om het land te ver
laten daar zijn „vijandige" activitei
ten niet langer kunnen worden geto
lereerd.
Radio Praag meldt dat de Tsjecho-
slowaakse regering van plan is om
haar ambassadeur in Albanië Malik
permanent te vervangen door een
zaakgelastigde.
Nieuw margarinebesluit
Bij Koninklijk Besluit ^opgenomen In
Staatsblad 89, is een nieuw margari
nebesluit (warenwet tot stand geko
men. Het nieuwe besluit geeft uit
sluitend een omschrijving van aard
en samenstelling van margarine en
stelt niet als criterium, dat zij dient
ter vervanging van boter. Margarine
wordt als een zelfstandige waar be
schouwd.
In beginsel mogen In margarine geen
andere stoffen dan die, welke met
name zijn genoemd, aanwezig zijn of
er aan zijn toegevoegd. Onder be
paalde voorwaarden kan evenwel ko
ninklijke toestemming worden ver
leend voor het toepassen van andere
stoffen. Toevoeging van vitamine D3
aan margarine is verplicht gesteld,
terwijl de toevoeging van retinol
(vitamine a) in het nieuwe besluit
niet dwingend is voorgeschreven.
BARENDRECHT
OROOTEKERK
MOZAMBIQUE
Btaillow
KYLIX 14 te Co
LEMSTERKERK
DONDERDAG 14 DECEMBER.
HILVERSUM I. 402 m. 746 kc/J. 7.00
A.V.R.O. 7.50 V.P.R.O. 8.00—24.00 A.V.R.O.
A.V.R.O.: 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram.
V.P.R.O.: 7.50 Dagopening. A.V.R.O.: 8.00
Nws. 8.15 Gram. 9.00 Gym. v. ei. vrouw.
9.10 De groenteman, 9.15 Gram. 9.35 Wa
ters! 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram.
10.50 V. d. kleuters. 11.00 Kookpraatje.
11,15 Gram. 11.45 Onze medemens, lezing.
.12.00 Dansork. 12.30 Land- en tuinb. me-
ded. 12.33 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.15
Meded; en gram. 13.25 Beursber. 13.30
Lichte muz. 14.00 Mezzo-sopr. en piano.
14.30 V. d. vrouw. 15.05 Metropole ork.
19.30 Voordr. 15.50 Kameranuz. 16.20 Gram.
17.05 Gram. 17.30 V. d. jeugd. 13.00 Nws.
18.15 Act. 18.20 Lichte muz. 18.35 Sport-
praatje. 18.40 Gesproken brief. 18.45 Lich
te muz. 19.00 V. d. kind. 19.05 Liedjes en:
Het Vogelkwartier, hoorsp. 20.00 Nws.
20.05 Radiofilharm. ork. en solist. 21.00
De grote droom, hoorsp. 22.30 Nws. en
meded. 22.40 Act. 23.00 Sportact. 23.10
Nwe. gram. 23.5524.00 Nws.
HILVERSUM II. 298 m. 1007 kc/s. 7.00
K.R.O. 10.00 N.C.R.V. 11.00 K.R.O. 14.00—
24.00 N.C.R.V.
KJt.O.: 7 00 Nws. 7.15 Gram. 7.30 V. d.
jeugd. 7.45 Morgengebed en overweging.
8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.50 V. d. huïsvr.
9.40 Schoolradio. N.C.R.V.: 10.00 Gram.
10.15 Morgendienst. 10.45 Gram. K R.O.:
11.00 V. d. zieken. 11.45 Gewijde muz.
12.00 Middagklok —'noodklok. 12.04 Gram.
12.25 V. d. boeren. 12.35 Land- en tuinb.
meded. 12.38 Gram, 12.50 Act. 13.00 Nws.
'13.15 Gram. 13.40 Gevar. programma.
N.C.R.V.: 14.00 Promenade-ork. en solist.
14.45 Gram. 19,30 Lichte muz. 16.00 Bijbel
overdenking. 16.20 Strijkkwart. 16.50
Gram. 17.00 V. d. jeugd. 17.30 Gram. 17.40
Beursber. 17.45 Lichte muz. 18.15 Sport-
rubriek. 18.30 Jiddisjp volksliederen.
18.50 Sociaal perspectief, lezing. 19.00
Nws. en weerber. 19.i0 Op de man af.
praatje. 19.15 Gram. 19.30 Radiokrant.
19.50 Pol. lezing. 20.00 Gevar.. progr. 22.30
Nws. 22.40 Avondoverdenking. 22.55 Boek-
bespr. 2300 Kamermuz. 23.30 Moderne
evolutionistische stromingen en hun reli
gieuze achtergrond, lezing. 23.55—24.00
Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
N.T.S.: 20.00 Journ. r .C.R.V.: 20.20 Act.
20.30 Filmbespr. 20.50 Gevaarlijk tussen
spel, t.v.-spel. 22.20 Drgsluiting.
VLAAMS BELG. T.V.-PROGRAMMA'S
19.00 V, d. jeugd. 19.30 Sportkron. 20.00
Nw«. 20.25 Het Manneke. 20.30 Speelfilm.
32.15 Wetensch. progr! 23.00 Nws.