PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S0WJET-UNIE BREEKT MET ALBANIË
Zeeuwse Prijs voor 70-jarige dichter-schilder
mr. J. C. J. v. Schagen
Oost-Duitsland zal
Kremlin volgen
Loethoeli: Nobelprijs
eer voor Afrika
GESPREK TUSSEN ADENAUER
EN DE GAULLE MISLUKTE
Vandaag
204e jaargang - no. 292
Dagblad, uitgave van de llrma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 11 dec. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minlm. p. advertentie
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv, 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg, iel. 2395; Temeuzen, tel. 2116; Zierikzee, red. tel 2425. adm tel. 2094.
AMBASSADE IN TIRANA EN MOSKOU GESLOTEN
Albanië heeft zondag bekendgemaakt, dat Rusland een week
geleden de diplomatieke betrekkingen heeft verbroken op
instigatie van de „revisionistische" premier Kroesjtsjew en
heeft geëist, dat de Albanese ambassade in Moskou wordt geslo
ten. Het bericht werd vandaag bekendgemaakt door het Alba
nese persbureau. Van officiële Russische of communistische
zijde is het bericht niet bevestigd. Te Moskou hebben diploma
tieke bronnen verklaard, dat volgens hen de Sowjet-TJnie Alba
nië enige dagen geleden heeft ingelicht over het verbreken der
diplomatieke betrekkingen. De afgelopen paar dagen had men
werklieden kisten en meubels uit het gebouw van de Albanese
ambassade zien dragen.
De breuk wordt door Albanië „een
harde slag'' genoemd „voor de een
heid van het socialistische kamp en
de internationale communistische en
arbeidersbeweging".
Volgens het persbureau had Rusland
op 3 december besloten de betrekkin
gen te verbreken „onder het voor
wendsel" dat Albanië het voor de
Russische ambassadeur te Tirana on
mogelijk had gemaakt zijn plichten
te vervullen en dat de Albanese am
bassade te Moskou „anti-Russische
propaganda" verspreidde.
In een lang hoofdartikel in het blad
van de Albanese communistische
partij werden deze beschuldigingen
ontkend en „Kroesjtsjew en zijn
groep" voor de breuk verantwoorde
lijk gesteld.
„De Sow jet-Unie heeft besloten al
liet personeel van de Russische am
bassade in Tirana terug te roepen
en het vertrek te eisen van al het
Albanese ambassadepersoneel te
Moskou", aldus het blad.
Hechter met China
Te Wenen kon geen bevestiging ge
kregen worden over het verbreken
der betrekkingen. Politieke waarne
mers wezen er op, dat Oost-Duits-
GROOTSTE SMOKKELBUIT
OP VLIEGVELD
H De douane op het vliegveld Jan
§f Smuts van Johannesburg heeft 3
H vorige week beslag gelegd op §1
40.000 pond in contanten die H
H zich in het bezit bevonden van
mrs. Lily Milstein.
Mrs. Milstein die naar Europa
H wilde gaan, zei tot de douane 3
dat zij niets had aan te geven. §f
H Maar de douane vond In haar
nachttasje een platte metalen
3 doos, waarin zich dollar-, lire-, 3
3 drachme,- ponds- en Franse,
3 Zwitserse en Belgische frank- M
3 biljetten bevonden. In haar an-
H dere koffers werden nog meer
3 rolletjes bankbiljetten gevon- m
3 den. Zij mocht vertrekken met
M achterlating van al het geld.
Het was de grootste buit waar- m
op de douane van het vliegveld M
|1 ooit beslag had kunnen leggen. m
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllH
Gisteren Amerikaanse
ondergrondse kernproef
De Amerikanen hebben zondag een
ondergrondse kernproef genomen. Bij
Carlsbad in Nieuw-Mexico werd op
rond 400 meter onder de grond een
kernapparaat van vijf kiloton tot ont
ploffing gebracht. De kracht'van deze
bom is een kwart van die, welke Hi-
rosjima verwoestte.
land waarschijnlijk het voorbeeld van
Moskou zal volgen en de diplomatieke
betrekkingen met Albanië zal ver
breken.
De waarnemers wezen er voorts op,
dat de breuk Albanië ongetwijfeld tot
nog grotere samenwerking met com
munistisch China zal brengen.
Het Russische besluit is liet gevolg
van do Albanese pogingen trouw te
blijven aan het Stalinisme en de wei
gering van de Albanese communis
ten premier Kroesjtsjew als het
hoogste communistische gezag te
Katangaanse bevolking
lijdt zware verliezen
President Tjombe van Katanga heeft
zondagochtend bekendgemaakt, dat-
vliegtuigen van de V.N. zaterdag
dorpen in Katanga met boordwapens
hebben beschoten. Onder de bevolking
zijn verscheidene slachtoffers geval
len, onder wie een volksvertegenwoor
diger, Mwcnge, met zijn vrouw en
kinderen.
Tjombe deelde mee dat er een trein
met 400 vrouwen en kinderen uit
Elisabethstad naar Rhodesië mag ver
trekken.
De opperbevelhebber van de V.N.-
strijdkrachten in Kongo, de Ierse ge
neraal Mckeown heeft zondag in
Leopoldstad verklaard dat er aanwij
zingen zijn, dat president Tjombe de
controle over zijn troepen heeft ver
loren.
Noorse tanker vlot
Zaterdagmiddag is de Noorse tanker
Thorslienner, afkomstig uit Sande-
fjord, vlot gekomen. Het schip was
donderdag op de East Goodwin Sands
gestrand.
De tanker is volgeladen met ruwe
olie en werd geassisteerd door de
sleepboten Loire, Gele Zee en Scaldis.
Het is de bedoeling dat de Thors-
lieïmer op eigen kracht naar Amster
dam vaart, om daar te laten nagaan
in hoeverre het schip schade heeft op
gelopen bij de stranding.
LEEUWENTANDEN EN BONTMUTS
„In Zuid-Afrika worden
mensen onderdrukt"
In de universiteit van Oslo is zon
dag de Nobelprijs voor de vrede voor
1960 uitgereikt aan de Zuidafrikaan-
se negerleider Albert Loethoeli. De
vredesprijs voor 1961, die postuum is
toegekend aan Dag Hammarskjöld,
de secretaris-generaal van de VN.,
die in september met een - vliegtuig
verongelukte, werd in ontvangst ge
nomen door de Zweedse ambassa
deur iu Noorwegen, Rolf Edberg.
De ambassadeur verklaarde voor een
felioor, onder wie zich koning Olaf
evond, dat het geld van Hammars-
kjölds prijs zal worden gebruikt voor
de vorming van een fonds „voor een
doel dat de secretaris-generaal ter
harte ging". Te zijner nagedachtenis
werden twee minuten stilte in acht
genomen. Daarna wenste koning
Olaf Loethoeli geluk met zijn on
derscheiding.
Albert John Loethoeli, die als eerste
Afrikaan de Nobelprijs voor de vre
de heeft gekregen, was gekleed als
Zoeloeleider, met een halssnoer van
leeuwentanden om en een indruk
wekkende bontmuts op. Hij was ver
gezeld van zijn echtgenote. Mevrouw
Loethoeli droeg een zwarte bontjas
en eén zwart hoedje met een voile.
Af en toe drukte zij haar zakdoekje
tegen de ogen als de ontroering haar
te machtig werd.
Loethoeli zei dat hij zijn werk niet
had kunnen doen zonder de steun en
de aanmoediging van zijn vrouw. De
ze steun had hem vaak doen vrezen,
dat zij eens in de gevangenis zou te
rechtkomen.
Niet verdiend
Hij herinnerde er aan, dat hij slechts
op een aantal uitzonderlijke voor
waarden van de zijde der Zuidafri-
kaanse regering naar Oslo had kun
nen komen. De Zuidafrilcaanse mi-,
nister van binnenlandse zaken had
verklaard, dat hij, Loethoeli, de No
belprijs niet verdiende.
Sommige mensen zouden wellicht
Zuid-Afrika een land van vrede
noemen, maar er kon geen vrede
zijn in een land waar mensen
worden onderdrukt. De Afrikaan
se leider zei de prys te aanvaar
den namens de vrijheidslievende
mensen in Zuid-Afrika, als een
eer niet alleen voor zijn land,
maar voor geheel Afrika met al
zijn volkeren, ongeacht ras, huids
kleur of geloof.
De Westduitse bondskanselier dr.
Konrad Adenauer is naar Parijs ge
vlogen voor een onderhoud met de
Franse president generaal Charles
de Gaulle. Foto: Op de binnenplaats
van het Elysee-paleis in Parijs, loopt
De Gaulle met uitgestoken hand op
zijn Duitse gast toe.
„Kennedy aan de galg"
klonk in Brussels straten
In Brussel zyn zondag demonstraties
gehouden tegen de Amerikaanse po
litiek ten aanzien van Kongo en liet
februïk van Amerikaanse vliegtuigen
oor de V.N. in Katanga.
Ongeveer 200 leden van het genoot-
schaD Vriendschap voor Katanga
trokken op naar de Amerikaanse am
bassade, waar zij stuitten op een hon
derdtal politiemannen, die hen met
gummistokken verspreidden. Een po
litieman liep verwondingen op en min
stens vier betogers werden aangehou
den.
Intussen trok een grotere groep de
monstranten met borden met op
schriften als „Kennedy aan de galg"
en „V.N.-Gestapo" door het centrum
van de stad. Hierbij deden zich geen
incidenten voor.
Weienski protesteert
tegen levering Britse
bommen aan V.N.
De premier van de Rhodesïsche fe
deratie, sir Roy Weienski, heeft zon
dag in Salisbury krachtig stelling
genomen tegen het besluit van de
Britten om bommen aan de Verenig
de Naties te leveren. Hij hoopte dat
het Britse volk op ondubbelzinnige
wijze te bennen zon geven dat het
het niet eens is met dit besluit.
„Ik kan niet geloven, dat het Britse
volk dit besluit zal goedkeuren als
het eenmaal de feiten kent, aldus sir
Roy. Hij zei dat hij het de Britse re-
j-jrüig had duidelijk gemaakt dat de
•federale regering zal weigeren deze
bommen ook maar over een centi-
metèr gróndgébiéd van de federatie
te latën vervoeren. Deze bommen
waren immers bestemd om te wor
den gebruikt tegen een vrijwel weer
loos volk, dat voor zijn vaderland
vecht. (Katanga).
AANSLAG OP BEELD VAN
KONINGIN WILHELMINA
Onbekenden hebben vrydag getracht
't standbeeld van koningin Wilhelmï-
na te vernielen dat staat op het naar
haar genoemde plein in Maracaibo
in Venezuela.
De poging werd ondernomen met een
sloophamer en met Molotow-coek-
tails. Deze daad werd in verband ge
bracht met de arrestatie op Curasao
van Venezolaanse studenten die een
Iijnvliegtuig van de Venezolaanse
luchtvaartmaatschappij hadden ge
kaapt. De Nederlandse consul in Ma
racaibo, Alexander van Dobben, rap
porteerde het incident aan de plaat
selijke gouverneur en aan de Neder
landse ambassadeur in Caracas.
DE GAULLE WIL NIET ONDERHANDELEN
Wel overeenstemming
over „de te bereiken
doelen"
President De Gaulle en kanselier
Adenauer hebben zaterdagavond
overeenstemming bekend gemaakt
wat betreft „de te bereiken doelen"
en de noodzaak geallieerde solidari
teit in de Berlijnse crisis te handha
ven". Doch er was geen enkele aan
wijzing, dat de Duitse kanselier erin
was geslaagd De Gaulle af te bren-
§en van zijn verzet tegen onderhan-
elingen met de Russen over vrede
in Berlijn.
Het tweetal confereerde gedurende
vier uur op het Elysee, het paleis
van de Franse president. Naar ver
luidt heeft Adenauer een laatste po
ging gedaan De Gaulle tot andere
gedachten te brengen wat onderhan
delingen tussen oost en west over
Berlijn betreft.
In een wat neutraal- gemeen
schappelijk communiqué, dat na de
ontmoeting werd uitgegeven, was
...majsen de drie Israëlische
rechters te Jeruzalem een aan
vang met liet voorlezen van
het 300 pagina's tellende von
nis met overwegingen in het
Duits, Engels en Frans, inza
ke het proces tegen Adolf
Eiehmann, na welke voorlezing
de verdediging het woord zal
voeren en tenslotte de eis zal
worden uitgesproken.
Zaterdagmiddag is in de
trouwzaal van het Middel
burgse stadhuis de Zeeuwse
Prijs uitgereikt aan de dich
ter-schilder mr. J. C. J. van
Schagen. Dit gebeurde tij
dens een huldiging, die Van
Schagen werd aangeboden
ter gelegenheid van zijn ze
ventigste jaardag. Het is een
bijzonder hartelijke, tevens
stijlvolle huldiging geworden
van een vooraanstaand kun
stenaar met als hoogtepunt
de uitreiking van de provin
ciale prijs: deze onderschei
ding voor belangrijk cultu
reel werk ten bate van de
provincie was nog slechts
eenmaal uitgereikt. De eer
ste maal viel deze onderschei
ding ten deel aan mej. dr. H.
C. M. Ghijsen met name
voor haar arbeid aan het
Zeeuws Woordenboek clït-
sprake van „overeenstemming over
de te bereiken doelen en over de be
hoefte aan handhaving van solidari
teit tussen de geallieerde mogendhe
den". Maar er stond niets in over de
besprekingen met de Sowjets. Dit
zwijgen leek een aanwijzing dat het
voornaamste doel van Adenauers reis
naar de Franse hoofdstad was mis
lukt.
Na Adenauers vertrek uit Parijs ar
riveerde de Amerikaanse minister
voor buitenlandse zaken, Dean Rusk.
Jubilaris Van Schagen en zij, die
hem huldigden, temidden van de expo
sitiewerken in het Middelburgse stad
huis. Van rechts naar links: me
vrouw Van Schagende commissaris
der koningin, jhr. mr. A. F. de Ga-
sembroot-, drs. M. C. Verburg, de
voorzitter van het huldigingscomïté
eti mr. J. C. J. van Schagen.
maal dus aan Van Schagen.
Het was overigens niet de
enige onderscheiding, die
hem werd uitgereikt: 's mor
gens had de burgemeester
van Domburg, mr. W. J. E.
Crominelin, de kunstenaar
meegedeeld, dat hij was be
noemd tot ridder in de Orde
van Oranje-Nassau, waarna
hij hem de versierselen had
opgespeld. Voorts had de re
dactie van het Zeeuws Tijd
schrift gezorgd voor 'n Van
Scliagen-nummer en was op
initiatief van een werkcomité
een bedrag aan geld bijeen
gebracht, waaraan in overleg
met Van Schagen een be
stemming zal worden gege
ven. Bij dit laatste geschenk
behoorde een album, waarin
de honderddertig namen van
de gevers. Tenslotte was in
de hal van het stadhuis een
expositie ingericht van Van
Schagens werk.
Hijzelf was er een beetje „be
duusd" van. Dat bleek vooral uit
zijn dankwoord, een geestig toe
spraakje, getuigend van een mil
de ironie en blijkgevend van grote
erkentelijkheid voor alles wat
voor hem was gedaan. Van Scha
gens wijze en van humor-door-
Eiehmann vandaag weer
voor zijn rechters
Adolf Eiehmann, de 55-jarige voor
malige kolonel van de S.S., zal
hedenmorgen weer voor zijn rech
ters verschijnen om hun oordeel te
vernemen over de tegen hem inge
brachte beschuldigingen inzake het
vermoorden van miljoenen joden in
de tweede wereldoorlog.
Verwacht wordt dat het voorlezen
van dit oordeel van omstreeks
100.000 woorden, waaraan de drie
rechters vier maanden hebben ge
werkt, twee dagen zal in beslag ne
men. Mocht de rechtbank Eicliamnn
schuldig bevinden aan één of meer
van de twaalf punten van de tenlas
telegging waarop de doodstraf staat,
dan zal de openbare aanklager, Hau-
ser, vermoedelijk officieel de dood
straf eisen.
Waarschynlijk zal vrijdag uitspraak
worden gedaan. Eiehmann werd za
terdag uit de gevangenis te Jalami,
nabij Haifa, overgebracht naar het
gebouw in Jeruzalem waar het pro
ces op 11 april begon.
Verkiezingsnederlaag voor
Menzies in Australië
Premier Robert Menzies van Austra
lië die zaterdag by de algemene ver
kiezingen voor een vijfde ambtster
mijn is gekozen, heeft verklaard geen
verklaring te zullen afleggen tot alle
stemmen zijn geteld. Volgens de laat
ste uitslagen heeft de regering
twaalf zetels verloren, terwijl over
zes zetels nog onzekerheid bestaat.
In de senaat schijnt de regering de
meerderheid verloren te hebben, ter
wijl de meerderheid in het huis van
afgevaardigden is geslonken van 32
tot 2 zetels. Oppositieleider Arthur
Calwell van de Labour-partij heeft
verklaard dat een ontbinding van het
parlement tot de mogelijkheden be
hoort. De Labour Partij boekte de
meeste overwinningen in Queensland
waar zij zeven zetels van regerings
kandidaten overnam.
trokken antwoord kwam nadat
twee sprekers zijn verdiensten in
lieL licht hadden gesteld.
De eerste was de commissaris der
koningin, jhr. mr. A. F. C. de Ca-
sembroot. Deze verklaarde dat
Ged. Staten de Zeeuwse Prijs
unaniem en met groot enthousi
asme aan mr. Vau Schagen had
den toegekend.
Namens het provinciaal bestuur
had de commissaris getuigd van
zijn grote waardering voor de
prestaties van Van Schagen op
cultureel gebiea. Voorts gewaag
de hij van de prettige contacten,
die het provinciaal bestuur met
hem had. Eenmaal xs dat contact
intensief geweest, herinnerde jhr.
De Casembroot, toen mr. Van
Schagen een drietal teksten had
gemaakt voor de gedenkplaat in
de hal van de nieuwe provinciale
griffie. „De keus was toen bijzon
der moeilijk", betoogde de com
missaris.
Aan zijn loopbaan op de secreta-
Zie slot pag2 kol5)