In Kongo zijn V.N.-soldaten en Katangezen slaags geraakt VER0LME LIET GROOTSTE SCHIP IN IERLAND TE WATER OOSTDUITSERS MET TREIN NAAR WESTEN GEVLUCHT V.N.-OPPERBEVELHEBBER IN KONGO NEEMT ONTSLAG WOENSDAG 6 DECEMBER 1901 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VELE DODEN AAN BEIDE ZIJDEN Vele schepen in nood Slot van pag. 1 moment, windkracht tien brak de verbindingslijn tussen de reddingboot en de „Maria Schulte". De mannen dreven af. Wy probeerden nog om een andere lijn naar hen te werpen, maar bet gevaar dreigde dat mijn schip ook op de rotsen zou lopen, zo dat wy daarop moesten letten. Wij hadden zoeklichten op de razende zee ln de omgeving van de rotsen gericht, maar de reddingboot dreef af en de mensen hebben wij niet meer gezien". Kieler Kanaal Stormen die de noordelijke streken van Duitsland teisterden, hebben in het Kieler-kanaal enkele seheepsbot- singen veroorzaakt. In totaal waren 15 buitenlandse en Duitse schepen hierbij betrokken. Het Nederlandse vrachtschip Simetta (7965 ton) werd tegen één der slui zen geworpen en beschadigde de sluismuren. In de Brunsbüttelkog kanaalhaven dreef de Noorse vrachtvaarder John Bakke (4731 ton) door het havenbas sin en kwam in aanvaring met drie Duitse schepen die daar voor anker lagen. De schade hierbij was gering. De 500 b.r.t. metende Rotterdamse kustvaarder Michel Swenden is in de baai van Galway aan de Terse west kust aan de grond gelopen, aldus is dinsdag vernomen. Voor zover be kend, is er geen gevaar voor de be manning. Het schip is onderweg van Galway naar Antwerpen. Verlaten schip Een Zweeds vrachtschip heeft op 43 mijl ten noordwesten van Brest een vrachtschip van ongeveer 3000 ton waargenomen, dat stuurloos rond dreef. Het zag er naar uit, dat er brand aan boord was geweest en dat de bemanning het schip had ver laten. Het opleidingsschip van de Bundes- marine Gorch Fock, dat na een ver- blyf van een week in Rotterdam gisteren zee zou kiezen, blijft in ver band met de weersomstandigheden, voorlopig nog in Rotterdam. Het vertrek is nu bepaald op van morgen, mits het weer dan beter is. Spaaroverschot R.P.S. Bij de Rijkspostspaarbank is in no vember ingelegd 69.1 miljoen en terugbetaald 66.3 miljoen, hetgeen een positief spaarverscliil opleverde van 2.9 miljoen (vorige maand plus 6.2 miljoen en november vorig jaar +8.4 miljoen). In 1961 Is tot dusver bij de R.P.S. gespaard 157.3 miljoen tegen 185.4 miljoen in hetzelfde tijdvak van 1960. Het inleggerstegoed per ultimo no vember 1961 bedroeg 2803.3 min. (vorige maand 2800.4 min. en ulti mo november vorig jaar 2554.4- mil joen). Radio-Katanga roept op tot strijd tegen „V.N.-honden" Gisteren is het in Elizabethstad, hoofdstad van Katanga, tot een gewapend conflict gekomen tussen de Verenigde Naties en Katangese strijdkrachten. Een woordvoerder van de V.N. in Leopoldstad heeft meegedeeld dat als gevolg van de gevechten twee blanke „huurlingen" en 39 Katangese sol daten om het leven zyn gekomen op de verkeersweg naar het vliegveld van Elizabethstad. Aan V.N.-zijde viel één dode en werden vier manschap pen gewond, allen Goerka's van het Indische detachement. De Indische troepen maakten gebruik van pantserwagens om de Katan gese versperring op de weg uit te schakelen. In de bosschages ropdom het vliegveld maakte een tweede Indische gevechtsgroep een Katangese af deling onschadelijk. Om zes uur gisteravond onze tijd deelde de hoogste civiele gezagsdra ger van de V.N. in Katanga, de Brit Brian Urquhart, mee, dat de Ver enigde Naties hét vliegveld hadden gezuiverd van Katangese troepen en de weg er naar toe hadden vrijge maakt. Urquhart dacht dat elders in Elizabethstad nog een Zweedse ka pitein was gesneuveld. Een gebouw waarin de Amerikaanse Seventh Day Adventist Mission ze telde, het gebouw van de V.N. en an dere gebouwen in Elizabethstad wer den geraakt, toen de Indische troe pen op hen gericht scherpschutters- vuur beantwoordden. Goede diensten De Amerikaanse èn Britse consuls in Elizabethstad boden hun goede dien sten aan om een wapenstilstand tus sen V.N. en Katanga tot stand te brengen. Het wankele bestand tussen de Ver enigde Naties en dè Katangezen ont aardde in bloedjg geweld na een reeks van incidenten in de laatste tien dagen. Gedurende die tijd zette de president van Katanga, Moise Tsjombe, thans in Parijs, zyn aan hang tegen de ViN. op, door hun te vertellen dat zij een nieuwe aanval van de V.N. konden verwachten. Ver scheidene V.N.rfunctionarissen wer den afgeranseld en gevangen geno men. Maandagavond hadden Katangese troepen stellingen betrokken op ver schillende sleutelposities in Eliza bethstad. Een woordvoerder van de V.N. zei dat een Kat^ngees aanvals plan aan het licht was gekomen. De Verenigde Naties beslisten toen dat onderhandelingen moesten wijken voor geweld. V.N.-honden Een Indische officier die bij de ge vechten bij de wegversperring werd gewond, zei dat hij zesendertig do den aan Katangese kant had geteld, onder wie zich vier blanken bevon den. De rest van de honderddertig man Katangese soldaten was ge vlucht of gevangen genomen. De ge vechten in de bosachtige omgeving van het vliegveld eisten geen slacht offers. De Katangese minister van bui tenlandse zaken, Evariste Kimba, zei voor radlo-EIizabethstad: „De regering heeft de macht nimmer verloren. Wij hebben Elizabeth stad in onze macht". Kimba zei dat de V.N. zware wapens ge bruikten, „tegen de lichte wapens van ons leger". Hy zei dat, indien allen op hun posten bleven, „Ka- tanga zal overwinnen". PRESIDENTSVROUW DOOPTE IRISH ROWAN (Van onze speciale verslaggever uit Ierland) Het was dinsdag voor Ierland een historische dag. In het dorpje^ Coim aan de zuidlcust speelde zich in bij zijn van vele duizenden een grootse plechtigheid af, waarvan het frêle figuurtje van mevrouw Bean de va lera, de bejaarde echtgenote van let lands president en de glundere Ne derlandse. scheepsbouwer C. Veroi- me grote hoofdfiguren waren. Op de eerste wert van Verolme, die m nog geen twee jaar uit do grond werd gestampt, op het terrein waar eens een bescheiden reparatiebedrijtje lag, liep daar gistermiddag de Irish Ro wan, een 15.600 tons vrachtschip van de Irish Shipping Ltd. van de helling. Een historisch moment voor Ierland, omdat het hier om het grootste schip ging dat ooit in de republiek werd gebouwd. Belangrijk ook omdat het 't spectacu laire resultaat was van een enige ja ren geleden ingezette actie om door industrialisatie de bestaansbronnen van het Ierse volk op bredere, hech tere basis te brengen. Het ging er gistermiddag bijzonder feestelijk toe. Met de Ierse minister president waren honderden burgerlij ke en kerkelijke autoriteiten uit ge heel Ierland naar de werf gekomen, waar naast de Ierse driekleur de vlag van Verolme trots van kranen en bedrijfsgebouwen wapperde. Het gehele stadje was uitgelopen om op en rond de werf dit voor deze streek zo grootse gebeuren bij te wonen. Voordat mevrouw De Valera 's mid dags het schip doopte en de laatste beletselen wegnam, verrichtte de rooms-katholïeke bisschip Alieme de inzegening van het sclüp. De man nen van de speciaal voor de tewater lating naar Cobh gekomen helling- ploeg van Verolme gaven hun laat ste orders en even aarzelde nog de Irish Rowan. Maar toen, na enkele minuten, kwam beweging in het ge vaarte. Begeleid door het geluid van de loeiende sirenes gleed trots het eerste op de Verolme-werf gebouwde schip te water. Tijdens de receptie die hierop volgde bleek uit de vele hartelijke speeches ook overduidelijk hoe Ierland dit Ne derlandse initiatief, waarvoor de Ier se ambassadeur in Den Haag des tijds de tip gaf, op prijs stelt. Radio-Katanga zei: „Iedereen moet zich verzetten. De V.N. zijn ons aan gevallen en wij strijden dapper. Be strijdt, wat ik U bidden mag, de V.N.-honden". Radio-Katanga riep voorts bloedge vers op. De twee voornaamste zieken huizen in Elizabethstad maakten melding van een gestage stroom ge wonden. In het Koningin Elizabeth- ziekenhuis waren twintig oorlogsge wonden opgenomen. In het Prins Leo- pold-ziekenhuis drie. Communistische wilde staking in Groningen Op een zestal werven langs het Wlii- schoterdlep is een staking uitgebro ken, waaraan 300 400 werknemers hebben deelgenomen. Deze „wilde staking" heeft zich gistermorgen op drie werven voortgezet en omvat thans een 250 arbeiders. De vakbon den steunen deze actie niet. Oorzaak van deze staking is. zo werd namens de Scheepsbouwvereniging Hoogezand meegedeeld, een verschil van mening over de winstuitkering. In 1960 werd een winstuitkering toe gekend ter grootte van anderhalf procent van het jaar-inkomen. Voor dit jaar is een uitkering toegezegd van drie procent, welke uitkering de nu stakende arbeiders willen zien gebracht op vier-en-een-half procent. Bovendien, zo is meegedeeld, zou van stakingszijde alsnog een uitkering- in-eens over 1960 zijn geëist. De sta king zou, zo is van de zijde van de Scheepsbouwvereniging Hoogezand meegedeeld, de sympathie hebben van het district Groningen van de C.P.N. Anti-kernwapenresolutie in assemblee aanvaard De algemene vergadering van de Verenigde Naties heeft maandag te New York een Ierse resolutie tegen de verspreiding van kernwapens zon der nadere stemming goedgekeurd. De algemene politieke commissie had een en ander gunstig geadviseerd. Dinsdagavond is een groep van vijfentwintig Oostduitsers met een trein naar West-Berlijn gevlucht. De vluchtelingen, onder wie tien vrouwen en zeven kinderen, reden in volle snelheid niet een locomotief, waarachter zich een personenrijtuig be vond, over de zónegrens in West-Berlijn naar Spandau. Daar stopten zij op het baanvak en alarmeerden vla een brandweermelder de Westberlijnse politie. De trein, die normaal in de dienstregeling reed, kwam van Oranienburg en moest stoppen in Albrechtshof de laatste halte op Oostduits gebied voor West-Berlijn. Hy reed echter door en daverde op volle snelheid West- Berlijn binnen. De vluchtelingen zijn familieleden en vrienden van de machinist en de stoker van de trein. piiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiinmiiiiiinniiiiiiiiii!iiiiiiiiii!iiiiiiiini| Teleurgestelde sint H 5int-Nicolaas heeft dinsdag H ff >p zijn feestdag nog wel de ff grootste teleurstelling van zijn leven gehad. Uitgenodigd voor een glansrol bij de tewaterla- ting van het eerste schip dat m op de nieuwe werf van Verol- me in Ierland is gebouwd, de- M gTadeerde hij namelijk tot een ongewenste vreemdeling met p kamerarrest, omdat men uit- eindelijk zijn aanwezigheid p naast die van echte kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders in s het sterk religieuze Ierland Z; niet zo geslaagd vond. Enkele p minuten voor de tewaterlating p kwam dan ook de order af dat de sint in een kantoorruimte p moest blijven wachten tot de p sirenes dc feestelijke gebeurte- p nis hadden uitgeluid. p De goedheilig man heeft later p: gelukkig zijn ontstemming H kunnen afreageren met een p vluchtige visite aan een wees- p huis bij Cobh en op de grote p feestavond, die Verolme zijn p werknemers bereidde en die tot diep in de nacht duurde. Men p vond hem daar echt wel leuk: p als een geslaagd stuk uit een rariteitenmuseum. IIIHIII lllllllll Mevrouw De Valera, de echtgenote van de Ierse president, lieeft dins dag op de nieuwe werf van Verolme in Ierland de tewaterlating verricht van het eerste daar gebouwde schip de „Irish Rowan". Op de foto (tweede van links) me vrouw De Valera, die met een zilve ren bijltje de laatste beletselen weg neemt. Achter haar (blootshoofds ■met bril) president De Valera. Geheel rechts het echtpaar Verolme. Genemuidens raadslid veroordeeld voor laster De rechtbank in Zwolle heeft gls- terochend het raadslid K. B. uit Ge- nemuiden conform de eis veroordeeld tot 150 boete of dertig dagen hech tenis. B., een 57-jarige veëhouder, had de tekst van een interpellatie, die hij had willen houden in de raadsver gadering van 30 september van het vorig jaar, tevoren verspreid onder de raadsleden en de pers. B. en w. achtten de inhoud van het geschrift, waarin ze werden beschuldigd van corruptie, chantage, valsheid in ge schrifte, diefstal uit de gemeentekas, leugen en bedrog beledigend voor het college en dienden een aanklacht in. nmimiimminnimiimmiiniiHimiiniHinininiiiniiiiiiiiHiinnnuiin^ Het Wereldgebeuren De P.T.T. met Kerstmis en nieuwjaar M (Van onze Haagse redactie). In verband met het feit, dat j zowel de eerste kerstdag als j nieuwjaarsdag op een maan- i H dag vallen, heeft de P.T.T. en- kele speciale maatregelen ge- j nomen teneinde de dienst zo i p goed mogelijk te kunnen uit- i voeren. p Op de zaterdagen 23 en 30 de- j p cember wordt de dienst uitge- j voerd als op normale zaterda- i M geri doch aan de postkantoren i zullen ook aangetekende stuk- ken, briefpakjes en massa :- i p drukwerken kunnen worden j fi bezorgd. Er is die dag tevens i een pakketpostbestelling. Bus- i rechthouders kunnen behalve j de gewone briefpost ook voor j hen bestemde aangetekende i stukken en postpakketten in i M ontvangst nemen. Op zondag 24 t.e.m. dinsdag 26 i december, op zondag 31 dc- j p cember en op maandag 1 janu- i ari is de dienst als op zondag, i doch wel zullen teneinde ver- j H stopping der brievenbussen te s voorkomen, extra buslïchtin- i gen worden ingelast, p Op woensdag 27 december zul- j len de loketten voor geldzaken op de postkantoren die nor- i maal om drie uur sluiten, tot j de sluiting van het kantoor ge- opend zijn. Alle geldzaken kun- nen, in verband met de grote i verwachte drukte, tot dat tijd- i stip worden verricht. De tele- j graaf- en telefoondiensten zul- i m len op eerste en tweede kerst- j dag en op nieuwjaarsdag vvor- M den uitgevoerd als op zondag, i Iiiiiiiiiiiiitinnniiiiniiiiiiiiiiiiiiminiiuiiiiiimnnniiinininniiiiiiiiniin Auto viel zeven meter van viaduct in achtertuintje Op het viaduct bij de Ringvaart ln de rijksweg Amsterdam-Den Haag heeft zich gisterochtend een merk waardig ongeval voorgedaan, dat nog vry goed Is afgelopen. Een door de 57-jarige ir. J. A. M. M. uit Den Haag bestuurde personenauto, haalde vlak voor het viaduct, terwijl hier een inhaalverbod geldt, een autobus van de K.L.M. in. Op het viaduct sneed de personen auto de autobus, die niet meer kon uitwijken. De personenauto werd in de flank gegrepen en door de houten afschutting heen van de weg ge duwd. De auto viel ongeveer zeven meter naar beneden op een rijwiel pad, stuitte verder en kwam uiteinde lijk terecht in de achtertuin van een woonhuis. Van de drie inzittenden bleef de bestuurder ongedeerd. Twee anderen, de beren H. B. uit Den Haag en J. M. uit Noordwijkerhout, moesten met verwondingen naar een ziekenhuis in Amsterdam worden ge bracht. De personenauto werd ge heel vernield. De autobus liep slechts lichte schade op. ACHTER KRITIEK VAN O'BRIEN Engeland trad niet op tegen „Britse huurlingen" De opperbevelhebber van de VJV.- troepen in Kongo, de Ierse generaal Sean Mckeown, heeft dinsdag ver klaard „in krachtige bewoordingen" te hebben verzocht op 31 december te worden ontheven uit zyn functie. Tijdens een oponthoud op het vlieg veld van Londen, van zijn woning te Dublin op weg naar Leopoldstad, zei Mckeown: „Mijn besluit staat niet in verband met de ontwikkelingen in Katanga. Ik wenste niet een loopbaan op te bouwen in de V.N.". De generaal plaatste zich achter de kritiek, die landgenoot dr. Conor Cruise O'Brien het afgelopen week einde had geleverd op bepaalde lan den in de V.N. „Wat hij heeft gezegd over Rhode- sië, Zuid-Afrika, België én Engeland en zekere andere landen ïs volko men waar", aldus Mckeown, O'Brien had als privé-persoon deze landen ervan beschuldigd opzettelijk ob structie te plegen tegen zijn pogin gen de operaties van de VN. in Ka- tanga uit te voeren. Mckeown beschuldigde de Britse re gering ervan de V.N.-politiek in Ka- tanga met betrekking tot de buiten landse huurlingen te saboteren. „De Britse regering kon niet verant woordelijk worden gesteld voor het optreden van Britse huurlingen. Maar toen zij de huurlingen ontdekten, zouden zy krachtiger maatregelen hebben moeten treffen om deze lie den het land uit te krijgen", aldus Mckeown. Hij zei dat de eerste laak die hem bij terugkeer in Kongo stond te wachten, was er achter te komen wat er gebeurde en welke stappen moesten worden genomen in vervolg hierop. Anderhalf jaar geëist tegen oud-bankdirecteur De procureur-generaal bij het ge rechtshof in Amsterdam, nir. A. S. de Muinck Keizer heeft gistermid dag tegen de gewezen onderdirec teur Aan dc .Viusterdamsche Bank T. H. uit Bussuw wegens twee ge vallen van verduistering in dienst betrekking en oplichting in vereni ging met de Socrates-directenr Den B. van de rembours- en" industrie- bank in Amsterdam, een gevange nisstraf geëist van anderhalf jaar met aftrek. De officier van justitie die een ge vangenisstraf van tweeëneenhalf jaar had geëist, had appèl aangete-, kend tegen het vonnis van de recht bank die H. wegens een geval van verduistering tot een jaar veroor deelde en hem op twee andere purir ten van de dagvaarding vrijsprak. Wel Nobel, maar niet nobel Zaterdag zal Albert Loetoeli uit handen van de Zweedse mo narch in Stockholm de Nobel- prijs-1961 voor de vrede ontvangen. Loetoeli zal persoonlijk in de Zweed se hoofdstad aanwezig zijn. Gister morgen vertrok hij uit het dorp No- koekanja, dat voor hem een verban ningsoord is, naar Europa. Over de toekenning van deze Nobelprijs is nogal wat te doen geweest. Men be schuldigde de curatoren van de No belprijs-stichting ervan dat zij door het verlenen van de vredesprijs aan Loetoeli, stelling namen in de rassen kwestie die Zuid-Afrika beroert. Loe toeli kan als leider van een verboden Afrikaanse beweging worden be- i schouwd, als de ziel van de strijd te- gen de rassenpolitiek van president I Verwoerd van Zuid-Afrika. Toen de naam van de vredesprijs-kandidaat bekend was, speculeerden vele tegen standers van Verwoerd over de ge hele wereld er op dat Loetoeli geen uitreisvergunning zou krijgen om zijn prijs persoonlijk in ontvangst te ne men. Daarna deden er allerlei ge ruchten de ronde dat Loetoeli het geld, dat bij de prijsbul wordt uitge reikt niet minder dan ongeveer 85.000 gulden aan de Zuidafri kaanse regering zou mo.eten afstaanr. De regering in Pretoria maakte daarop bekend dat Loetoeli normaal zal vallen onder de maatregelen die voor elke Zuidafrikaner gelden, die buitenlandse valuta binnen het Zuid- afrikaanse territorium brengt. Slechts een deel ervan zal voor de be lasting en de invoerrechten worden gereserveerd. De rest zal voor Loe toeli blijven. Wie is toch deze 63-jarige Albert Loetoeli, president-generaal van het verboden African Na tional Congress? Wie hem ontmoette in zijn bescheiden woning in de pro vincie Natal, kreeg meer de indruk te maken te hebben met een eenvou dige boer, dan met de leider van bet verzet tegen de Zuidafrikaanse rege ring. Loetoeli is opgevoed door Ame rikaanse zendelingen en hij is door alle strijd heen een overtuigd chris ten gebleven, die met name in het zendingswerk een grote rol heeft ge speeld. Het regiem van Verwoerd is zijn aartsvijand, maar hij zal nim mer nalaten met de grootste hoffe lijkheid over „mijn Afrikaanse land genoten" te spreken als hij het over de blanken heeft. Hij volhardde zelfs in die houding toen hij twee jaar ge leden in Pretoria door een aantal felle blanke nationalisten op een openbare bijeenkomst waar hij op uitnodi ging van enkele blanken tijdens een lunchpauze zou spreken tegen de grond werd geslagen, „omdat deze kaffer hier niet hoorde". Terwijl Loe toeli het bloed van zijn gezicht veeg de, zei hij tegen een verslaggever van United Press, die er bij stond: „U moet deze mensen maar niet te hard vallen. Zy handelen ook uit overtui ging". Kort na dit incident werd Loetoe li op beschuldiging van hoog verraad gevangen gezet. In het daarop volgende proces sprak de rechtbank hem vrij. Het was te voor zien dat de Zuidafrikaanse regering naar een middel zocht om aan de ac tiviteiten van Loetoeli, wiens wens is dat alle Zuidafrikaners gelijke rech ten hebben, een eind te maken. Daar toe kreeg men door de ongeregeldhe den in Sharpville gelegenheid. Loe toeli werd opnieuw gearresteerd en zijn geboorteplaats werd hem als ver banningsoord aangewezen. Men ver bood hem ook openbare vergaderin gen toe te spreken en te bezoeken. Daaronder valt ook de zondagse kerkgang. Van deze laatste bepaling 'kan, na indiening van een verzoek ontheffing worden verleend. Loetoeli weigerde tot dusver pertinent die ontheffing te vragen. „Hoe kan ik toestemming vragen om God te eren?", zei Loetceli deze week, toen hem aan de vooravond van zijn ver trek naar Europa een vraaggesprek werd afgenomen. Loetoeli wees in ditzelfde gesprek de geruchten van de hand. als zou hy met zijn vrouw in Zwe den blijven. „Ik zal in Zuid-Afrika overwinnen of sterven", was zijn eni ge reactie. Hij zei niet te geloven dat er in de naaste toekomst verande ring zou komen in de wetten van de Zuidafrikaanse regering ten opzichte van de niet-blanke landgenoten. Hij voegde er aan toe dat de recente ver kiezingen hadden uitgewezen dat de meerderheid van de blanken geheel achter de rassenpolitiek van de rege ring staat. Loetoeli verklaarde ver heugd te zijn over de druk die vooral in de Verenigde Naties op de Zuid afrikaanse republiek wordt uitge oefend. „Ik zie in sancties en boycot één van de belangrijkste manieren om te protesteren tegen de apartheid en om een verandering te forceren. Ik sta achter maatregelen voor eco nomische druk op de regering, zo zei Loetoeli nog, voordat hij zijn bagage zocht, die met hem naar Zweden zal reizen. Per vliegtuig natuurlijk, want de Zuidafrikaanse regering heeft hem net zoveel dagen „verlof" gegeven, vdat hij per vliegtuig heen en weer kan. Zaterdag krijgt deze houthak- kerszoon uit Natal, deze self-made, theoloog, één der hoogste onderschei dingen die de wereld kent. Alleen zijn eigen regering zal niet in Stockholm vertegenwoordigd zijn. Hetgeen geen nobele houding is. ALBERT LOETOELI ....gelijke rechten.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 5