Lof voor verbetering van „woon-
en leefklimaat" in Axel
Smit-Bolnes Zierikzee
nog personeel tekort
Handbalclubs uit heel
Alle Zeeuwse mosselkwekers naar
het Waddenzeegebied?
Walcheren spelen niet
Dodelijk ongeval in
Rilland: eis 2000
ZATERDAG 2 DECEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE CURANT
5
TEVEEL SHOW, TE WEINIG REALISERING...
Veel kritiek op request aan kroon
over woningbouw door G.V.P.-fractie
De gemeenteraad van Axel heeft in de vrijdagavond gehouden begrotings-
zitling over het algemeen zijn instemming betuigd met het beleid van b.
en tv. Een uitzondering vormde echter de fractie tan de C.H.U., die bij
monde van de heer P. J. van Beudegem verklaarde, dat het college te
veel aan „show" doet en te weinig realiseert. Waardering was er bij de
raadsleden voor het feit, dat sinds vele jaren de begroting weer sluitend
Is. De verbetering van het woon- en leefklimaat In de gemeente vol
gens burgemeester M. K. van Dijke loopt dit als een rode draad door het
beleid oogstte de lof van de meerderheid der woordvoerders bij de
algemene beschouwingen over deze begroting. Overigens leefde er nog
een groot aantal wensen, waarvan als de belangrijkste werden genoemd:
meer woningwetwoningen voor Axel en een spoedige sanering van de oude
wfjk.
Uit de algemene beschouwingen
bleek, dat sinds de jongste raadsver
gadering de verhouding in de raad
min of meer is verstoord door het
optreden van de twee man sterke
fractie van de GPV, die toen stelling
nam tegen de bouw van 8 woning
wetwoningen in Axel. Met de stem
men van de twee G.P.V. raadsleden
tegen besloot de raad in die verga
dering over te gaan tot de bouw
van de woningwetwoningen.
De G.P.V.-fractie is nu tegen dit
raadsbesluit in beroep gegaan
hetgeen bij vrijwel alle woord
voerders van de andere fracties
veel kritiek ontmoette. Met na
me de heer J. C. van Lu ijk (a.r.)
en C. van Bendegem (p.v.d.a.) he
kelden de houding van de fractie
voorzitter van de G.P.V., de heer
D. J. Oggel. De heer C. van Ben-
degem noemde het request van de
G.P.V. aan dé kroon „een po
litieke stunt, mogelijk met- het
oog op de aanstaande verkiezin
gen".
Reeds voordat de raad zich aan de
behandeling van de begroting zette,
kwam deze begroting bij het voorstel
tot verhoging van de riool-, straat-
en hondenbelasting zijdelings ter
sprake. B. en w. stelden voor deze
drie. belastingen een vrij aanzienlijke
verhoging voor, omdat de gemeente
dan in aanmerking kan komen voor
grotere uitkeringen uit het gemeen
tefonds. De gemeente heeft dit geld
hard nodig om het verzorgingspell
te handhaven en te verhogen.
De meerderheid van de raad onder
kende dat belastingverhoging nood
zakelijk is. Maar verschillende leden
vonden enkele verhogingen nogal
drastisch. Met name de verhoging
van de hondenbelasting met meer
dan 100 procent ontlokte nogal wat
kritiek. Het desbetreffende voor
stel van 1>. en vv. werd tenslotte aan
vaard met 8 tegen 5 stemmen.
De overige verhogingen vonden na
enige discussie genade in de ogen
van de heren raadsleden, de C.H.-
fractie wenste geacht te worden te
hebben tegen gestemd. „Wij zijn te
gen alle belastingverhogingen", al
dus de heer P. J. van Bendegem
(c.h.).
Beschouwingen
De algemene beschouwingen werden
geopend door de heer D, J, Oggel
(g.p.v.) Hij vroeg verder nog aan
dacht voor de toegangswegen naar
Examens
De lieer P. M. Lamping uit Middel
burg is te 's Gravenhage geslaagd
voor het voorlopig diploma scheeps-
werktulgkundige
Bij de in Den Haag gehouden vak
examens P.T.T. (2e gedeelte) slaag
den de heren I. A. v. d. Lijcke, P. A.
de Baarde, J. L. v. d. Lijke en C.
Jansen, allen werkzaam op 't P.T.T.-
kantoor te Breskens.
Besteller met pensioen
Aan de P.T.T.-bestcllcr der eerste
klas. de heer J. J. van Luijk te
Breskens is met ingang van 1 ja
nuari 1962 eervol ontslag verleend
in verband met het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd.
Axel en voor de buitenwijken.
De heer J. C. van Luijk (a.r.) pleitte
voor meer bouwvolume voor de ge
meente Axel. Principiële bezwaren
had hij tegen de subsidie voor de
bad- en zweminrichting. De heer E.
A. Maas (k.v.p.) brak een lans voor
de aanstelling van meer r.-k.-ambte-
naren bij de gemeente.
De heer P. J. van Bendegem (c.h.)
kon zich niet voor de volle 100 pro
cent akkoord verklaren met het be
leid van b. en w. In eerste instantie
had hij bezwaren tegen de belas
tingverhoging, terwijl hij voorts het
college aanmaande minder verheugd
te zijn over de begroting. Hij was
verder van oordeel, dat er in Axel
nog veel te weinig is gerealiseerd ge
zien de plannen, die reeds enkele ja
ren op stapel staan.
I
Hij waarschuwde het college er
voor de zaken naar voren te bren
gen, die andere mensen als pure
fantasie beschouwen. De uitgave
van 37.000 voor verbetering van
de burgemeesterskamer en van
de wethouderskamer achtte deze
spreker volstrekt overbodig. Hij
was van oordeel, dat er reeds ge
noeg geld was uitgegeven voor
de restauratie van het gemeente
huis.
De heer Van der Lee (g.b.) bracht
eveneens de G.P.V.-kwestie ter spra
ke. Hij zei, dat dit een scheur heeft
teweeggebracht in de gemeenteraad.
In zijn beantwoording zei burgemees
ter Van Dijke, dat hij blij was, dat
de raad over het algemeen zijn in
stemming had betuigd met het beleid
van b. en w. Hij verklaarde, dat
het college er naar streeft, het
woon- en leefklimaat in de gemeente
te verbeteren. Hij noemde dit een
van de belangrijkste taken van het
gemeentebestuur. Over de woning
bouw zei burgemeester Van Dijk,
dat hij het beleid van het huidige
kabinet bepaald niet kon waarderen.
Dit beleid is voor de gemeente Axel
funest, aldus de spreker.
Hij deelde voorts mede, dat het er
niet naar uitziet, dat op korte ter
mijn een gymnastieklokaal bij de
openbare lagere school kan worden
gebouwd, waarnaar door verschillen
de raadsleden was gevraagd. Hij
deelde mede, dat grote beleggings
maatschappijen plannen hebben voor
de bouw van mïddenstandswoningen
in Axel. Hij zegde toe, dat binnen
enkele maanden een sportnota zal
verschijnen.
Zonder hoofdelijke stemming stelde
de raad de begroting vast. Een aan
tal ch., a.r., en G.V.P.-raadsleden
wilde geacht worden te hebben te
gen gestemd op verschillende posten
van de begroting.
RECHTBANK MIDDELBURG
Wielrenner overleed aan
gevolgen van aanrijding
Tweeduizend gulden boete en
twee jaar ontzegging van de rij
bevoegdheid in Nederland was
de eis, die de officier van justi
tie bij de Middelburgse recht
bank, mr. T. Lebret, vrijdag
morgen uitsprak tegen de graaf
A. zu O. uit het Duitse Tcm-
bach. De Duitse graaf was op
26, juli betrokken bij een ver
keersongeval op de Kreekrak-
dam bij Rilland-Batli, waarbij
de wielrenner Adri Voorting zo
ernstig werd gewond, dat deze
later overleed. Ook enkele ande
re inzittenden van Voorting's
auto liepen verwondingen op.
Geholpen door een tolk zette de Duit
ser voor de rechtbank uiteen wat er
volgens hem die dag was gebeurd.
Hij logeerde in Domburg en was,
toen het ongeluk gebeurde, op weg
naar Antwerpen. Het zicht was vol
gens hem slecht en in de auto, die
hij bestuurde, had hij nog niet vaak
gereden. Vlak voor de botsing zag hij
wel een tegenligger, maar door de
schok stootte hij met zijn hoofd te
gen de voorruit. Van de aanrijding
zelf herinnerde hij zich niets.
De getuige J. XV. A. A. v. d. 1*.
uit Kaatsheuvel had achter de au
to van de graaf gereden. Duidelijk
beschreef hij wat hij toen had ge
zien. De Duitser wilde, volgens de
getuige, proberen of hij een voor
hem rijdende vrachtauto kon in
halen. Daarbij kwamen de beide
voorwielen van zijn auto over de
mïddenstreep. Plotseling remde
hij echter en direct daarop volgde
de botsing.
In zijn requisitoir zei de officier van
justitie onder meer, dat de graaf een
grote fout heeft gemaakt. Wanneer
hij voldoende afstand had gehouden,
aldus mr. Lebret, dan had hij het
linker weggedeelte beter kunnen
overzien. De officier achtte grove
schuld van de verdachte aan het on
geluk bewezen en hij noemde diens
gedrag „hoogst roekeloos" en „on
doordacht". Toch meende hij „zij
het na aarzeling" alleen maar een
geldboete te moeten eisen.
In zijn /pleidooi achtte de verdediger,
mr. J. J. van der Weel, het best mo
gelijk, dat de verdachte de tegenlig
ger te laat heeft geilen, omdat het
zicht slecht was, er spatten op de
voorruit van zijn auto zaten en de
auto van Voorting crèmekleurig was.
Geen grove schuld
Verder voerde hij aan, dat de Duitser
nog aan de door hem bestuurde auto
moest wennen. Hij meende dat ver
dachte wel schuldig is, maar „grove
schuld" zoals de officier had ge
steld ontkende hij. De rechtbank
onder presidium van mr. P. van
Erapel zal over 14 dagen uit
spraak doen.
De zeeverkenners van de Paul Kru-
gergroep III te Middelburg zijn vrij
dagavond een oliebollenactie begon
nen, waarvan de opbrengst bestemd
is voor de vernieuwing van hun bo-
tenmateriaal. De actie, die werd on
dersteund door allerlei slagzinnen,
startte met het aanbieden van een
partij oliebollen aan de in het zieken
huis verpleegde kinderen.
(Foto P.Z.C.)
Zeven maanden celstraf
voor diefstal van auto
Uitspraken rechtbank
De rechtbank te Middelburg heeft
vrijdag de 25-jarige kelner C. D. uit
Middelburg veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van zeven maanden,
waarvan vier maanden voorwaarde
lijk met een proeftijd van drie jaar,
alsmede bijzondere voorwaarden. De
jonge D. had op 5 juni j.I. een van
een taxibedrijf in de Zeeuwse hoofd
stad gehuurde auto verduisterd door
de wagen in Duitsland te verkopen.
De officier had 8 maanden geëist,
waarvan 3 voorwaardelijk.
De rayondirecteur W. van G. uit
Vlaardingen, was in beroep gekomen
tegen een vonnis van de kantonrech
ter te Zierikzee, die hem veroordeeld
had tot een boete van 11 omdat hij
óp een door v. G. zelf gekocht stuk
duinterrein gekampeerd had zonder
vergunning van b. en w. Conform
der eis van de officier bevestigde de
rechtbank het vonnis van de kanton
rechter. De Zutfense onderwijzeres
mej. L. de K., die op 19 mei j.I. met
een vaart van rond 110 km met haar
auto de bocht van de rijksweg onder
's-Heer-Arendslcerke was uitgevlo
gen, werd conform de eis van de of
ficier veroordeeld tot een boete van
100.
De officier was in appel gegaan te-
f en het vonnis van 10, dat de kan-
onrechter had opgelegd aan de
werktuigkundige J. D. uit Oostka-
pelle. toen deze in de Stadhuisstraat
te Middelburg harder dan 30 km op
zijn bromfiets gereden had. De offi
cier vroeg tijdens de behandeling van
deze zaak 20 boete, die nu door de
rechtbank werd opgelegd.
SCHAMEL RESULTAAT PERSONEELS-CAMPAGNE
Buitenlanders naar
nieuwe industrie?
ZEGGE EN SCHRIJVE
twaalf man personeel heeft
de laatste wervingscampag
ne van Smit en Bolnes N.V.
voor haar nieuwe diesehnoto-
renfabriek op het Zierikzeese
industrieterrein opgeleverd.
Om dat te bereiken heeft de
directie in twaalf plaatsen op
het eiland een zitting belegd,
nadat eerst huis aan liuis een
folder was bezorgd om even
tuele belangstellenden te ver
tellen met welke vaklieden
men in contact wilde treden.
Daarnaast konden gegadig
den alles te weten komen
over de omscholing op de
rijkswerkplaats in Bergen op
Zoom of in het bestaande be
drijf te Kinderdijk.
Op het ogenblik worden in het
grote fabriekscomplex langs het
Zierikzeese havenkanaal de machi
nes opgesteld. Tegen het eind van
liet jaar zal de aannemer zijn
materiaal hebben afgevoerd en
april volgend jaar wil men de eer
ste scheepsmotor op de proefbank
hebben. In vergelijking met de
CONFLICT NIET OPGELOST
ZAALHANDBAL
AFGELAST
In de Middelburgse en Goese
veilinghal zal vandaag nog geen
zaalhandbal worden gespeeld.
Heel het programma van de af
deling Zeeland en bet dist riet is
namelijk afgelast.
De reden daartoe is, dat alle
Walcherse handbalverenigingen
zich uit de competities hebben
teruggetrokken.
Zoals bekend gingen deze vereni
gingen (Marathon, Zeeland Sport,
Walcheren, Olympus en EMM) er
niet mee akkoord, dat de Wal
cherse teams, die uitkomen in de
districtsklas hun thuiswedstrijden
moeten spelen in Goes. Zij wilden
cleze wedstrijden in Middelburg-
afwerken. Reeds in de loop van
deze week hadden deze Walcherse
clubs besloten al hun teams (in
totaal gaat het hier om 34 ploe
gen) uit de competitie terug te
trekken als aan hun verlangen
niet werd voldaan.
Gisteravond werd in Bergen op Zoom
con vergadering gehouden tussen het
districtsbestuur, de afdeling Zeeland
en de Walcherse club. Men slaagde
er echter niet in tot overeenstem
ming te komen. Beide partijen hiel
den vast aan hun standpunt. Er rest
te toen nog slechts één mogelijkheid:
afgelasten van alle wedstrijden. Geen
zaalhandbal vandaag dus in Goes
en Middelburg.
VRAGEN OVER LANDBOUWBEGROTING
Verticale oesterteelt
in het Veerse Meer?
Bij de behandeling van de begro
ting van landbouw en visserij dooi'
de vaste commissie uit de Tweede
Kanier zijn vragen gesteld over de
verzoeting van liet Veerse Meer, de
aanleg van liet proef bassin en de
mosselpercelen in het afgesloten ge
deelte van dé Zandkreek. Voorts
wordt dc minister gevraagd of ook
liet bedrijfsleven bij de proeven in
het proef bassin in het Veerse Meer
zal worden betrokken; of verticale
oesterteelt hierin mogelijk is en of
er ook proeven zullen worden geno
men met het toepassen van kunst
matige verwatering- van de mosselen.
Ook wordt gevraagd of de minister
een overzicht kan geven van dc maat
regelen die zijn getroffen voor de
personen in Veere, die schade hebben
geleden door de afsluiting van het
Veerse Gat, en ot' er een studie ge
maakt wordt van de mogelijkheden
van een verplaatsing van alle Zeeuw
se mossel kwekers naar het Wadden
zeegebied.
Wat liet Veerse Meer betreft, heeft
de vaste commissie de minister de
volgende vragen voorgelegd: zijn de
berichten juist, dat het Veerse Meer
thans aan het verzoeten is en dat
het zoutgehalte bij de totstandkoming
van het proefbassin in 1962 onder
constant niveau kan worden gehou
den? Ook wil de commissie weten
of het bedrijfsleven bij deze proef
betrokken zal worden en zo ja, op
welke wijze.
Verder vraagt de commissie of ver
ticale oesterteelt in het proefbassin
mogelijk is en hoe groot de produktie
aan oesters bij een intensieve cultuur
in dit bassin maximaal geschat
wordt. Een ander punt, waaróver de
vaste commissie ingelicht wenst te
worden, is of er een mogelijkheid
bestaat op enige andere plaats aan
de Nederlandse kust in de toekomst
oesters te kweken als het Deltagebied
daarvoor onverhoopt verloren zal
gaan en welke economische conse
quenties van een zulk een verplaat
sing zouden zyn. Tevens wil de com
missie weten of in het proefbassin
ook proeven worden genomen met
het toepassen van kunstmatige ver
watering- van mosselen en of wordt
bestudeerd waar de kunstmatige ver
watering in de toekomst het beste
kan plaatsvinden.
Zandkreek
Kan de minister, aldus een andere
vraag, nadere mededelingen doen om
trent de maatregelen welke zijn ge
troffen voor houders van mossel
percelen in liet gebied van de afge
sloten Zandkreek en kan de minister
een overzicht geven van dc maatre
gelen, die zijn getroffen voor de per
sonen in Veere, die schade hebben
geleden door de afsluiting van het
Veerse Gat. Ook wordt de minister
gevraagd wanneer de aangekondig
de brochure bestemd voor de garna-
lenvissers van Veere verwacht kan
worden.
Vervolgens wil de vaste commissie
weten welke maatregelen zijn of wor
den genomen om het doordi'ingen
van de mosselparasiet in de weste
lijke Waddenzee zoveel mogelijk te
verhinderen, mede gezien de activi
teiten van het bcdrijtsleven om een
bepaalde zone schoon te vissen. Valt
ter bescherming van de mosselcul
tuur en ter bevordering van de re
creatie de aanleg van een dam tus
sen de vaste wal en Ameland niet
opnieuw te overwegen
Wordt door de minister in overleg
met zijn ambtgenoot van verkeer en
waterstaat studie gemaakt van de
mogelijkheden van een verplaatsing
van alle Zeeuwse mosselkwekers
naar het Waddenzeegebied en zo ja,
kan de minister reeds nadere mede
delingen doen omtrent de resultaten
dezer studie?
Wat zijn de oorzaken ervan
dat de controverse tussen de mossel
kwekers en garnalenvissers in de
Waddenzee nog immer voortduurt en
kan de minister meedelen hoe het
staat met de voorbereiding van een
regeling ex artikel 8 van de Delta
wet? Waarom zijn er geen bedrijfs-
genoten opgenomen in de desbetref
fende commissie van voorbereiding?
Moet niet gevreesd worden, aldus de
vaste commissie, dat de geschiede
nis van deze regeling een herhaling
wordt van het drama met de Zuider-
zeesteunwet
Garnalenvissers
Voorts wil de commissie weten of
het niet mogelyk is dat de garna
lenvissers, die in de Waddenzee
in het gedrang komen, aan grote
re schepen met koelruimte worden
geholpen teneinde lien in stnat te
stellen op grotere afstand van cle
kust garnalen te vangen. Kan de
minister meedelen of geen over-
bevissing op garnalen is te vrezen
nu de uitgifte van garnalenver-
gunningen onbeperkt is geworden
en nieuwe schepen aan de vloot
worden toegevoegd en bestaande
worden verbeterd en van zwaar
dere motoren voorzien? Welk in
zicht heeft men thans in de moge
lijkheden van de garnalenvisserij?
Tot slot wil de commissie weten voor
welke groepen leerlingen de prak
tijkscholen in Emmeloord en Schoon-
dijlce, de praktijkscholen voor de
pluimveeteelt en de te stichten prak
tijkschool voor dc veehouderij, be
doeld zijn.
Waarin onderscheidt het onderwijs
zich aan deze scholen van het prak
tisch onderwijs aan de lagere, mid
delbare en hogere landbouwscholen
en waarom wordt het lager-onder-
wijsprogramma van de praktijkscho
len niet opgenomen in de program
ma's van de lagere, middelbare en
hogere landbouwscholen Z
oorspronkelijke plannen is bouw
van de fabriek ongeveer een half
jaar vertraagd. Wie daarbij tegen
over de Zierikzeese bedrijfsleiding
het woord „personeelsformatie"
gebruikt, bezorgt de betrokken
vertegenwoordiger rimpels in het
voorhoofd.
„We hebben het idee, met onze
laatste actie het eiland wel onge
veer te hebben uitgekamd
En als het dan om cijfers gaat:
22 mannen in dienst, 24 te Kinder
dijk in opleiding, 8 in Bergen op
Zoom voor omscholing naar de
rijkswerkplaats. Alles bij elkaar
toezeggingen tot in totaal 70 man
personeel. Om met een behoorlijke
capaciteit te kunnen starten heeft
de nieuwe industrie van Zierikzee
zeker honderd man nodig.
Remmend
Maar behalve het directe effect
heeft de hele campagne op het ei
land de directie van Smit en Bol
nes N.V. enkele interessante as
pecten over de arbeidsmarkt on
der ogen gebracht. In de eerste
plaats had men te kampen met
een probleem, dat ook elders
meestal remmend werkt: de huï-
zenvoorraad. Ir, het uitbreidings
plan „Malta" worden op het ogen
blik vijftien woningen voor beamb
ten gebouwd. Maar buiten deze
woningbouw voor eigen rekening
heeft de fabriek praktisch nog
geen huis in Zierikzee kunnen los
peuteren. Men is wel in onderhan
deling met de plaatselijke woning
bouwverenigingen, maar dit alles
heeft tot nog toe een stroef ver
loop gehad. Deze huizenperikelen
dwarsbomen de personeelsplanncn
van Zierikzees nieuwe industrie
met name, wanneer het gaat om
het aantrekken van vaklieden, die
vroeger op Schouwen-Duiveland
hebben gewoond en graag zouden
terugkomen.
Scheef gegroeid
Een tweede struikelblok vormt de
beloning van de metaalbewerker.
Op Schouwen-Duiveland wordt
volgens de personeelsleiding van
Smit -en Bolnes N.V. nog maar al
te veel gewerkt met de zogenaam
de netto-lonen. „Bedragen, die wy
ons werkelijk niet kunnen veroor
loven binnen de scherpe controle
van de CA.O.".
Ondanks het feit, dat de gemecn-
teclassificatie voor Zierikzee wat
de metaalsector betreft zo'n gun
stige ontwikkeling heeft doorge
maakt; moet een industrie als die
van Smit en Bolnes opwerken le
gen een beloning, die eventuele
gegadigden bij hun huidige werk
gever krijgen. Bedragen, die so
ciaal ongewenst worden genoemd
en die men in de metaal-sector
ziet als een uitwas van een scheef
gegroeide welvaart. „Men denkt
niet in de ware verhoudingen", is
de slotsom na deze wat trage per-
soneelswervingscampagne.
Begonnen is met zoveel mogelijk
werknemers van het eiland zélf
aan te trekken. Nu dat niet naar
voUe tevredenheid Is gelukt zal
men het op den duur over een an
dere boeg" moeten gooien. Be
schikt de fabriek over een behoor
lijk contingent woningen, dan lag
het aantrekken van personeel van
buiten het eiland veel eenvoudiger.
Er is belangstelling genoeg. Voor
al ook van buitenlanders. De nieu
we dieselmotorenfabriek te Zie
rikzee heeft al verschillende ma
len een aanbod gekregen van
Spanjaarden en Italianen.
Mocht dus de belangstelling voor
liet fabriekswerk in vakken als
draaier, frezer, plaatbewerker,
pypbewerker, gereedscliapsmaker
of onderhoudsbankwerker op het
eiland zo klein blijven als zij op
het ogenblik is, dan bestaat er
een góede kans, dat in de Zierik
zeese nieuwe industrie buitenlan
ders worden téwerkgesteld.
Benoeming
Tot kantoorbediende bij de Coöp.
boerenleenbank in Borssele is be
noemd mevrouw L. E. Soeterik-Ser-
a"asie.
