Senaat dringt aan op
regeringsverklaring
Anneke Beekman nog
niet in Hilversum
Chimpansee staat gereed voor ruimtereis...
Regering weigert salariseisen
radio- en t.v. in te willigen
klamm
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Langdurig debat in Tweede Kamer
Motie-Baart verworpen - in
januari worden lonen herzien
(Van onze parlementaire redacteur).
De minister van sociale zaken en volksgezondheid, dr. Veldkamp,
heeft gistermiddag in de Tweede Kamer verklaard, dat de rege
ring niet bereid is de in het kader van de eventuele uitkeringen
aan het radio- en televisiepersoneel genomen beslissing op
nieuw in overweging te nemen. Hij zei dit in zijn beantwoording
van de vele vragen, die het socialistische kamerlid de heer Baart
hem over de radio- en televisiesalarissen had gesteld.
Het ruim vier uur durende debat in de Tweede Kamer over de
salariëring van het radio- en televisiepersoneel, dat in zijn geheel
door de televisie werd uitgezonden, eindigende met de aanne
ming van een motie van de heer Zwanikken van de K.V.P., maar
zonder toezegging van de minister van sociale zaken, dat hij als
nog bereid is meer voor het personeel te doen dan de verlening
van een uitkering van 3 procent met een minimum van 250,-.
Zij nodigt de minister van sociale za
ken en volksgezondheid in de motie
uit op zeer korte termijn te bevorde
ren, dat de positie van het personeel
bij de radio en de televisie nader
wordt bepaald, teneinde op basis
daarvan, overeenkomstig de bestaan
de spelregels van het te voeren loon-
beleid, de specifieke positie van dit
personeel zoveel mogelijk recht te
doen wedervaren.
Motie-Baart
De kamer verwierp met 46 tegen
74 stemmen een motie van de heer
Baart van de P.v.d.A., die door
zijn interpellatie het debat had
ontketend. Deze motie luidde: „de
kamer, gehoord de beraadslagin
gen over de gang van zaken bi] de
onderhandelingen over. een even
tuele uitkering over de jaren 1960
en 1961 aan het personeel, werk
zaam bij de radio-omroep en de
televisie, dringt er bij de regering
op aan haar beslissing over deze
uitkeringen opnieuw in overwe
ging te nemen".
Voor deze motie stemden de P.v.d.A.,
de C.P.N. en de P.S.P. en van de K.
V.P. de heren Van Doorn en Peters.
Voor de stemming verkl&arde de heer
Van Doorn de heer Peters sloot
zich aan bij hem dat hij het „bil
lijk en prudent" gevonden zou heb
ben, als de regering wél alsnog aan
het radio- en televisiepersoneel ook
drie procent had uitgekeerd over 1960
en dus niet alleen over 1961.
Nieuwe
positiebepaling
In de motie van de heer Zwanikken,
die werd aangenomen bij zitten en
opstaan, met de P.v.d.A., de C.P.N.
en de P.S.P. tegen, spreekt de kamer
uit, dat zij kennis heeft genomen van
het standpunt van de regering „dat
de positie van het radio- en televisie
personeel mede gelet op zijn plaats
tussen het overheidspersoneel en dat
van het bedrijfsleven ongetwijfeld
en liefst zo spoedig mogelijk op
1 januari 1962 onder de ogen moet
worden gezien op de daartoe voorge
schreven wijze".
Verkoop van slaapmiddel
„sostenon" stopgezet
Nadelige gevolgen gevreesd
(Van onze Haagse redactie)
De fabrikant van liet in Nederland
onder de naam „Sostenon" bekende
slaapmiddel, „Chemie Grünenthal
G.M.B.H." te Stolberg bij Aken, heeft
dit middel over de gehele wereld
volledig uit de handel genomen, na
dat een arts te Hamburg liad menen
vast te stellen dat het middel in
Duitsland draagt het de naam „Con-
tergan" oorzaak was van vrucht-
beschadiging.
Hij zcgi in verschillende gevallen
een verband te kunnen leggen tussen
het gebruik van het middel door
zwangere vrouwen en het ter wereld
brengen van mismaakte kinderen.
Grünenthal heeft de verkoop stopge
zet „tot het tijdstip, waarop de be
schuldigingen van ondeugdelijkheid
op hun waarheid zijn getoetst", aldus
de fabriek.
Pas na deze verkoopstop heeft de
minister van binnenlandse zaken van
de Westduitse deelstaat Rijnland-
Westfalen een verkoopverbod uitge
vaardigd.
Daar de maatregel van de fabrikant
voor de gehele wereld geldt, zal ook
in Nederland de verkoop van „Sos
tenon", stopgezet worden.
Het middel, mocht overigens in Ne
derland alleen op recept verkocht
worden.
Het ministerie van sociale zaken en
volksgezondheid had zich na de eer
ste berichten reeds met de inspec
teur in verbinding gesteld teneinde
de mogelijkheid van een verkoop
stop bij de apotheken na te gaan.
MOTIE A.O.W.
INGETROKKEN
In de gisteren gehouden vergaderïfig
van de Tweede Kamer heeft de frac
tievoorzitter van de P.v.d.A., inr.
Burger zijn tijdens de algemene poli
tieke beschouwingen over de rijksbe
groting voor 1962 ingediende motie,
die de regering een geleidelijke ver
hoging van de algemene ouderdoms-
uitkeringen vroeg met 50 procent, in
getrokken.
Hij deed dat, omdat de regering nu
aan de Sociaal-Economische Raad
een advies over de verhoging van de
uitkeringen krachtens de A.O.W.
heeft gevraagd en omdat de behan
deling van dë begroting van sociale
zaken en volksgezondheid, waarbij de
kwestie weer ter sprake gebracht kan
worden, in een nabij verschiet ligt.
GEHEIME DIENST
De Turkse schatkist heeft, sedert drie
en een half jaar drie. miljoen Turkse
ponden uitgegeven voor „de geheime
dienst van de generale staf" die nooit
heeft bestaan.
In mei 1958 presenteerde een onbe
kend persoon een rekening aan de
minister van financiën met de mede
deling dat de generale staf een nieu
we geheime dienst had opgericht on
der leiding van een divisie-generaal.
Op hel ministerie werden geen indis
crete vragen gesteld over een instel
ling. die onder de militaire geheimen
ressorteerde. De minister zette zijn
handtekening en drie jaar lang ver
scheen elke maand dezelfde bedrieger
en nam dc salarissen in ontvangst
voor de fictieve ambtenaren van de
verzonnen geheime dienst.
Toen na de revolutie van mei 1958
235 generafis en 7000 officieren van
huil functie werden ontheven, nam de
bedrieger het initiatief om de chef
van zijn geheime dienst te pensione
ren. Sedert eind oktober verscheen de
„ontvanger" niet meer. De directeur
van de schatkist telefoneerde naar de
chef van dc generale staf. Zo werd
het bedrog ontdekt, niet de bedrieger.
|lllllllllllllllllllllll!lllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllll!|l
Voetbalinterland
op Belgische t.v.
H Hoewel de Nederlandse televi- M
sie vandaag niet uitzendt, kun-
H nen de Zeeuwse t.v.-bezitters
H hun toestel toch inschakelen, n
H Daarvoor is zelfs alle reden, p
H want België geeft namelijk een
t.v.-uitzending (Eurovisie) van
M de interlandvoetbalwedstrijd f§
Tsjecho-Slowakije-Schotland, j=
s die in Brussel wordt gespeeld. f§
iï Het is een beslissingswedstrijd
voor de eindstrijd om het we- p
reldkampioenschap. De win-
naar plaatst zich namelijk in
Ij de eindronde, die volgend jaar
in Chili wordt gespeeld. Deze
M uitzending begint om vijf voor
half drie vanmiddag.
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
groep te vormen, die de kwestie van
de salarissen nog eens zal belqjken.
Min of meer suggereerde hij dat het
creatieve personeel, dat bij de radio-
omroep en televisie werkzaam is, z|jn
kansen op een aparte salarisregeling
kan verhogen, als het zich in een or
ganisatie verenigt.
Afleidingsmanoeuvre
Van de motie-Zwanikken zei de
interpellant de heer Baart, dat hij
er geen enkele behoefte aan had,
omdat zij onduidelijk is, omdat de
onderhandelingen over een nieuwe
regeling ook zonder de motie ge
voerd kunnen en zullen worden en
omdat hij in de motie een aflei
dingsmanoeuvre zag.
Minister Veldkamp wees de motie-
Baart af. Als hij zou zijn aangeno
men. dan had hij hem naast zich
neergelegd. Hij liet daarover geen
twijfel bestaan. Tegen de motie-Zwa-
nikken had hij geen bezwaar.
Minister Veldkamp liet weten, dat hij
bereid is om met medewerking van de
Sociaal-Economische Raad en de
Stichting van de Arbeid een loon-
Koningin Fabiola bij
„huwelijk van het jaar"
Koningin Fabiola van België zal
„bruidsmeisje in absentia" zijn bij
het huwelijk van een van haar jeugd
vriendinnen, Maria Pilar de Sastago
met Joe Antonio Nunez Robles y Ro
driguez, markies de la Roca y Perta-
gua.
De Belgische vorstin en Don Juan,
graaf van Barcelona en Spaans
troonpretendent zijn ere-patronen
van het „huwelijk van het jaar" in
Spanje.
Het huwelijk zal aanstaande zater
dag ingezegend worden in de San
Jeronimo el Real kerk in Madrid.
Er zijn duizend gasten uitgenodigd,
van wie ongeveer 600 afkomstig uit
de geboorteplaats van de bruidegom,
Valencia.
Over het bruidstoilet Is bekend, dat
daartoe zullen behoren een antieke
sluier, familiebezit van de zijde van
de bruidegom en juwelen die even
eens tot het familiebezit van de brui
degom behoren.
NIEUW-GUINEAVRAAGSTUK
P.v.d.A. het
minst geduldig
(Van onze parlementaire redacteur)
De algemene politieke beschouwingen
in de Eerste Kamer, die gistermid
dag werden geopend, stonden groten
deels in het teken van de gebeurte
nissen in de algemene vergadering
van de Verenigde Naties, waar geen
der resoluties betreffende de toe
komst van Nieuw-Guinea de vereiste
tweederde meerderheid heeft be
haald en Nederland vervolgens zijn
resolutie inzake het ouder het V.N.-
beheer stellen van Nieuw-Guinea had
ingetrokken.
De fractievoorzitter van de P.v.d.A..
ir. H. Vos, die het debat opende, stel
de de regering de vraag of zij bereid
was de Kamer reeds thans in te lich
ten over hetgeen zij zich voorstelt te
doen ten aanzien van Nieuw-Guinea,
nu het plan-Luns is ingetrokken. De
socialistische fractievoorzitter zei de
regering reeds aanstonds de moge
lijkheid te willen bieden haar stand
punt inzake het toekomstige beleid
bekend te maken. De heer Vos achtte
dit van belang, omdat de situatie in
Nieuw-Guinea urgent blijft evenals
het zoeken naar een vreedzame op
lossing van de kwestie, ook in het
belang van de Papoea's zelf.
Geduld oefenen
Andere fractieleiders wilden de
regering nog enige tijd geven om
zich in eigen kring te beraden.
Volgens de heer Pollema (c.h.)
zou het voorbarig zijn over de mo
gelijkheden of onmogelijkheden
van de verte uit te beslissen.
Daarom was het advies van de
heer Pollema juist tegenoverge
steld aan de wens van de heer
Vos n.l.: regering wacht eerst de
rapporten af en ook als de rap
porten zijn gekomen, wacht dan
nog eens af. Mr. Kropman
k.v.p. zei zich te kunnen voorstel
len, dat de regering eerst de
komst van minister Luns wil afwach
ten alvorens te zeggen, wat zij
van plan is thans te gaan doen.
Maar ook hij was van oordeel, dat
de thans opgetreden onzekerheid
in Nederland, Indonesië en onder
de Papoea's moet worden opgehel
derd.
Dr. Berghuis, de voorzitter van de
a.r.-fractie, was eveneens van me
ning, dat de regering zo spoedig mo
gelijk de Staten-Generaal en ons volk
moet inlich,tën over de situatie, maar
eerst na zich te hebben beraden.
Eenheid bepleit
Mr. H. van Riel, fractieleider van de
V.V.D., die in de avondvergadering
het woord voerde, zag in de gang van
Tweede Kamer waarin de radio-t.v.-
salariskvcestie werd behandeld. Links
boven: de regeringstafel met v.l.n.r.
staatssecretaris mr. Y. Scholten, mi
nister dr. G. W. J. Veldkamp en
staatssecretaris B. Roolvink. Rechts
boven: de interpellant I. Baart aan
het woord. Onder: op de publieke tri
bune o.m. Gerard Treber, Nettie Ro-
senfeld en Jef de Groot.
zaken in de Verenigde Naties met
betrekking tot Nieuw-Guinea toch
voor Nederland respectabele elemen
ten. Hierbij dacht hij in de eerste
plaats aan het feit, dat er een gewo
ne meerderheid voor de Brazzaville-
resolutie was verkregen.
Tenslotte zon het volgens de liberale
woordvoerder goed .zijn, dat Neder
land zijn waardevolle beleid in
Nieuw-Guinea voortzet. Daarom deed
mr. Van Riel een beroep op allen,
die het ernstig menen met de zelfbe
schikking, om één front te vormen
achter de regering.
Journalisten belegeren kasteel
„DONDERDAG ZULLEN
WIJ SPREKEN..."
(Van onze speciale verslaggever).
Het oude kasteel de Vroenhof in
Houthem by Valkenburg blijft geslo
ten als een bankkluis. Door de gor
dijnen op de eerste verdieping kiert
licht. Beweegt Anneke Beekman zich
achter een van de grote mysterieuze
vensters? Is het thans 21-jarige jood
se meisje, dat 12 jaar geleden door
haar rooms-kathoiieke pleegouders
aan de Israëlische voogdijA-erenigrng
werd onttrokken zich in het huis van
haar pleegvader, de rijke in ruste le
vende makelaar J. J. M. Langedijk?
Na de ontwikkelingen van de laatste
dagen en, de houding van de heer
Langedijk gisteravond en waarnemin
gen van dorpsbewoners gisteren, doen
vermoeden dat het meisje hier beslist
is.
De telefoon in De Vroenhof, een uit
1684 daterend kasteel is na dinsdag
middag niet meer aangenomen.
's Middags telefoneerden wij met
mevrouw Getruid Maria Lange-
dijk-van Moorst. Zij weigert iede
re mededeling. Zij aarzelde even
op de vraag of Anneke Beekman
bij haar thuis was. Maar dan
beantwoordde zij deze vraag met
haar stereotype:
„Ik mag U geen enkele inlichting
geven. Van hogerhand".
„Kerkelijk of wereldlijke hoger
hand?"
„Ik zeg U niets".
Daarna werd de telefoon niet'
meer aangenomen.
De heer en mevrouw Langedijk ver
klaarden bij een bezoek aan de voor
deur „hier wordt niet gesproken"
waarna ze zich terugtrokken in het
huis. Op twee plaatsen in Nederland
speurden journalisten de laatste da
gen vergeefs naar het joodse meisje.
In Hilversum hebben verslaggevers
gisteren gewacht tot Anneke Beek
man op het raadhuis zou verschijnen
om daar papieren in orde te maken.
In deze gemeente staat zij namelijk
ingeschreven.
Mevrouw Langedijk-van Moorst zei
ons 's middags door de telefoon:
„donderdag, niet eerder zullen wij
spreken". Vast is intussen komen te
staan, dat Anneke bepaald nog niet
in Hilversum is geweest.
Het Wereldgebeuren
Nieuw-Guinea
i I n de nacht van maandag op dins-
I I dag heeft het wonderlijke gezei-
i schap, dat men de „Verenigde Na-
tics noemt, gestemd over de toe
komst van Nederlands Nieuw-Guinea.
Het gezelschap bestaat zoals be
kend uit een honderdtal naties,
waarvan cr zijn, die 800.000 zielen
lellen en anderen, die enige honder
den miljoenen zielen omvatten. Toch
weegt elke stem evenzwaar en daar
door hebben de kleinste volkjes sa
men de meerderheid in de vergade-
i ring van de Verenigde Naties.
De meesten van hen zijn als volk
i wel erg oud, maar als natie heel jong
j en enigszins onderontwikkeld. Ze
hebben vaak een elite, die nog maar
net in staat is het land te besturen.
Al deze jonge naties en ook heel
wat oudere naties bewegen
zich op het platform, dat men
„Verenigde Naties" noemt temidden
van geweldige emoties en we mogen
wel zeggen temidden van politieke
haat, godsdiensthaat, rassenhaat, eco
nomische afgunst enz. enz.
Op dit platform nu is de Nieuw-Gui-
nea-kwestie besproken, nadat het
Nederlandse ministerie van buiten
landse zaken de affaire zorgvuldig
had voorbereid. Zoals bekend wilde
Nederland zelfbeschikkingsrecht aan
de Papoea's toekennen en de soeve
reiniteit over Nieuw-Guinea aan de
bevolking overdragen, onder toezicht
van de Verenigde Naties. Uitlatingen
van minister Luns deden verwachten,
dat hij voor dit Nederlands voorstel
tot Internationalisatie van het beheer
over Nederlands Nieuw-Guinea wel
een tweederde meerderheid in het zo
verbijsterend-verwarrende gezel
schap van de Verenigde Naties zou
bijeenkrijgen.
Welnu, hij heeft die tweederde
meerderheid niet behaald, want
het Nederlandse voorstel moest
geheel worden teruggenomen en een
„aanverwant" voorstel van de
Frans-Afrikaanse landen haalde geen
tweederde meerderheid.
Voor minister Luns moet dit een die
pe teleurstelling zijn. Zijn nederlaag
is toe te schrijven aan het feit, dat
hij te sterk heeft gespeculeerd op het
begrip „zelfbeschikking", dat maar
weinig gangbaar is in Aziatische en
Afrikaanse landen, wanneer men er
geen rassentegenstelling of gods
diensttegenstelling mee kan verbin
den.
Bekijkt men de uitslag van de stem
ming over het Frans-Afrikaanse be
middelingsvoorstel inzake Nieuw-
Guinea, dan blijkt de groep van 41
naties, die tegen het voorstel stemde
en die dus een tweederde meerder
heid onmogelijk maakten, samenge
steld te zijn uit drie delen. Daar was
in de eerste plaats het communisti
sche deel met enkele half-communis-
Lische meelopers. Dan waren er een
aantal neutralistische landen zoals
o.a. India en tenslotte was er de
grote groep van de mohammedaan
se splinterlandjes, die hun steun wil
den geven aan het mohammedaanse
Indonesië. Men mag zeggen, dal voor
namelijk de rode groep en de mo
hammedaanse landen zich tegen Ne
derland keerden en dat het begrip
zelfbeschikking werd weggewuifd
omdat er sterkere politiek-extreme
en godsdienstig-extreme bindingen
waren ten gunste van Indonesië.
Wanneer we nu even enkele klei
nere raadselachtigheden ter
zijde laten zoals de vraag waar
om een bepaalde natie zich geheel
onverwacht tegen Nederland keerde,
dan mag de kwestie aan de orde
gesteld worden óf minister Luns en
zijn departement hebben gefaald bij
het voorbereidend contact met de.
landen, die zich thans tegen Neder
land uitspraken of die zich van
stemming onthielden. Het gaat er dus
om of deze nederlaag voorzien had
moeten worden. Ten dele moet die
vraag bevestigend beantwoord wor
den. Er is echter één belangrijk
winstpunt geboekt: de Verenigde
Staten hebben zich ODenlijk uitge
sproken voor het zelfbeschikkings
recht van de Papoea's en dus voor het
Nederlands standpunt. Dat op zich
zelf is meer waard dan 20 stemmen
in de Verenigde Naties van volkeren
en volkjes, die geen reëel gezag heb
ben. En nu de Nieuw Guinea-kwestie
voorlopig onafgedaan blijft, kan die
steun van de Verenigde Staten opge-
wijziging voor heethoofdige Indone
siërs.
Misschien vandaag al driemaal om de aarde
„Weg banen"
voor astronaut
Op het proefterrein Cape Cana
veral, in de Amerikaanse
staat Florida, hebben Ameri
kaanse ruimtevaartdeskundi
gen gisteren de laatste hand
gelegd aan een raket met een
lengte van ruim 28 meter,
waarmee men van de week
een chimpansee in een baan
om de aarde wil brengen.
De raket zal wellicht reeds vandaag
worden gelanceerd. Het is de be
doeling dat hij driemaal om de
aarde zal cirkelen. De lancering
vertegenwoordigt de generale re
petitie, voordat men binnen een
paar weken de eerste Amerikaan
se ruimtevaarder in een baan om
de aarde brengt.
Officieel wordt verklaard, dat indien
de proef met de chimpansee tot
succes leidt, alles zal worden ge
daan om nog voor het einde van
dit jaar een astronaut een ruimte-
vlucht om de aarde te laten ma
ken.
Met het zogenaamde Mercury-pro
ject is een bedrag van 400-000.000
1 dollar gemoeid.
Zij die bij het project betrokken zijn
hebben verklaard, dat de kans om
voor het einde van het jaar een
man in een baan om de aarde te
brengen bijzonder klein en vrijwel
uitgesloten is.
De vlucht zal wellicht tegen het mid
den van januari of in februari
plaatshebben, zeiden zij.
Indien alles naar plan verloopt, zal
de chimpansee naar verluidt
een Jong wijfje vandaag in een
belvormige Mercury-ruimtecapsu-
le worden geplaatst en driemaal in
een baan om de aarde gebracht.
De ruimtereis zal, als alles goed
gaat, 4% uur duren, over een af
stand van ongeveer 130.357 kilo
meter.
Men hoopt het dier en de capsule
door middel van een parachute
naar de aarde terug te brengen.
Verwacht wordt, dat de parachu
te in de Atlantische Oceaan, onge
veer 1609 kilometer van Cape Ca
naveral. zal neerkomen.
De chimpansee is ondergebracht b\j
een kleine kolonie van vjjf apen
die op het proefterrein is gehuis
vest. Onder de dieren bevindt zich
eveneens de mannelijke chimpan
see „Ham", die door zijn vlucht
aan boord van een Redstone-raket
op 31 januari de weg heeft ge
baand voor de ruimtereizen van
Alan B. Shepard jr. en Virgil I.
Grissom. Men zal zich herinneren
dat deze twee astronauten geen
volledige vlucht om de aarde heb
ben gemaakt.
MINISTER LUNS.
..vertrok met stille trom..
Venezolaanse luchtpiraten
komen voor de rechter
De 5 Venezolaanse studenten die
maandag een Venezolaanse DC-GB
dwongen op Curacao te landen, zyn
ter beschikking van de justitie ge
steld.
De procureur-generaal van de Ne
derlandse Antillen heeft de zaak
thans in onderzoek. In officiële krin
gen is men van mening dat de Vene-
zolanen hoogstwaarschijnlijk voor
het hof vap justitie in Willemstad te
recht zullen moeffen staan.
