Rechter probeert uit te zoeken wie Haagse jongen doodde Ruim 8 miljoen voor een „Rembrandt" f KLANKBORD V.S. vragen westen grotere inspanning Deserteurs in Brits Guyana gearresteerd VERKOOP ONROEREND GOED AAN DUITSERS GESTEGEN VRIJDAG 17 NOVEMBER 1961 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 De noodlottige sabelsteek Politiemannen kunnen zich niets meer herinneren De rechtbank te Den Haag heeft gistermorgen een begin ge maakt met de voortgezette behandeling van de zaak „noodlottige sabelsteek". Na de eerste behandeling op 18 oktober werd de zaak aangehouden, daar het getuigenverhoor onvolledig zou zijn geweest. Gisteren zijn elf nieuwe getuigen verhoord. Aanleiding hiertoe was het feit, dat bij de rechtbank onvoldoende zekerheid bestaat welke van de twee agenten, de 33-jarige agent H. A. L. of de 24-jarige agent G. V., resp. verdachte en getuige, de dode lijke steek heeft toegbracht. ATs eerste kwam de verdachte, de agent. L., opnieuw voor het hek. Te gen hem is in de vorige behandeling door de officier van justitie wegens dood door schuld een geldboete van honderd gulden of twintig dagen hechtenis geëist. Ondanks de scher pe ondervraging van de president, mr. Schaafsma, bleef hij bij zijn eer der afgelegde verklaring waarin hij ontkend de 16-jarige W. H. Scholte niet zijn sabel te hebben gedood. De toedracht van de zaak is groten deels bekend. Op 2 januari van dit :ar had bij de Geraniumstraat in en Haag een gemeentelijke kerst boomverbranding plaats. Roerige jongelui trachtten het door de Haag se Jeugdactie georganiseerde feest te verstoren. Een groep agenten ruk te na vele telefonische klachten uit en voerde charges uit. De agenten L. en V. joegen een opvallend ge klede jongeman, Wim Scholte, met de sabel voor zich uit. Plotseling zakte de jongen in elkaar, hij over leed korte tijd later aan de gevolgen van de sabelsteek. Getuigen hadden een van beide agenten zien steken. Niet achterlijk Aan L. vroeg de president gister morgen: „Kan het zijn dat U niet weet dat U het deed?" D.: „Ik ben toch niet achterlijk". President: „Zeer intelligente men sen weten soms niet meer wat zij in een bepaalde situatie gedaan hebben. Heeft U zich dan mis schien afgevraagd dat uw colle ga V. het gedaan moest hebben?" L.: „Ik wist niets meer". Ook bij de ondervraging van de burgergetuige Risicoclausule in lopende contracten rechtsgeldig De prijzenbeschikkïug bouwbedrijf 1960 heeft geen betrekking op de ri sicoclausules in reeds overeengeko men bouwcontracten, die bij deze ministeriële beschikking van 23 maart 1960 tevens buiten werking werden gesteld. Dit heeft het gerechtshof in Amsterdam gisteren beslist naar aan leiding van een civiele procedure tus sen de gemeente Den Helder als ge daagde en de nannemingsfirma Coorn en De Jonge uit Medemblik als eise res, waarby een principieel verschil van mening over de interpretatie van de pryzenbeschikking voor het bouw bedrijf van de minister van econo mische zaken de inzet was. Met name ging het over de vraag of door deze beschikking de risico clausule in tevoren opgestelde aan nemingsovereenkomsten mogelijk verhoging van de aanneenisom ten gevolge van loonstijgingen of loonda lingen) kan aantasten. De gemeente Den Helder weigerde bij de eindaf rekening van een bouwproject (kosten 79.000) het volgens de risicoclausule opgevoerde bedrag ad ruim 2300 te betalen omdat zij meende dat de con sequentie van de beschikking is dat ook de risicoclausule buiten werking is gesteld. Het gerechtshof was het met deze zienswijze niet eens, hetgeen vooral in aannemerskringen wordt toegejuicht, omdat bij deze principiële zaak landelijk gezien een bedrag van 50 a 60 miljoen gulden op het spel staat. Sam Rayburn overleden De voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Sam Ray burn, is gisteren in een ziekenhuis in zyn woonplaats Bonham in de staat Texas overleden. De doodsoor zaak was kanker, Rayburn was 79 jaar. Rayburn heeft de functie van voor zitter van het Huis van Afgevaar digden langer bekleed dan wie ook in de geschiedenis. Na de president was hij de machtigste man van het land. Rayburn was, als voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, de man die, na de vice-president, in aanmerking kwam voor een even tuele waarneming van de presiden tiële functie. TE GvVSTZes bedoèïnen met aartsvaderlijke baard en in hun tra ditionele zwierige kleding kwamen onlangs het nieuwe bankgebouw in Bcersjcba de bijbelse stad der ze ven bronnen binnen en maakten het zich gemakkelijk in de dikbeklc- dc fauteuils in de grote ontvangst hal. Zij begonnen een geanimeerd ge sprek maar lieten niets van het doel van hun komst blijken. Het begon het bankpersoneel op de zenuwen te werken en nadat anderhalf uur ver streken was liet de chef door een van de bedienden de beren vragen, wat zij eigenlijk wensten. „Thee met koek alstublieft", was het minzame ant woord van een der zes onverstoorbare „gasten". F. B., die foto'fe gemaakt had van het slachtoffer en de ooggetuige, de Haagse journalist W. T. V. en de heer H. van der Z., kwamen geen nieuwe feiten aan het licht. Het ver hoor van de hoofdagent F. H. D. deed de president verzuchten: „Vreemd, dat niemand van degenen die om de bloedende jongen heen stonden vroeg, hoe dat was geko men". Politie weet niets Na een korte schorsing van de behandeling zei de president *s middags tegen de agent D. van K., die toen hij op de plaats van het ongeval verscheen ook niet gevraagd zou hebben wat er ge beurd was: „Ik sta vandaag ver baasd. Anders weet de politie al tijd zoveel en nu blijkt dat ze in dit geval niet eens aan de gewone menselijke nieuwsgierigheid heeft voldaan". Ook de volgende getuige, politieman E. H. K. van IJ., had aan deze „nor male menselijke reactie" niet vol daan. De inspecteur der rijksrecher che P. A. van N., die op vérzóek van de procureur-generaal' een onderzoek had ingesteld, antwoordde op de vraag van de president of hij het niet vreemd vond dat de sabels zonder onderzoek waren ingenomen: „Dat is nakaarten". President: „Zolang ik strafzaken behandel doe ik niéts an ders dan nakaarten". Brigadier J. van N., die de getuigen voor een verhoor door de commissaris van po litie H. van H. had moeten „sorte ren", zei hierbij niet gevraagd te hebben wie de dader was. Ook de laatste getuige, commissaris Van H. kon de dader niet noemen. Eén ge tuige werd door de rechtbank niet gehoord, omdat deze in het buiten land verblijft. Eis gehandhaafd De officier van justitie, mr. Dijse- rinck, maakte het kort in zijn re quisitoir: hij bleef by zyn eis, 100 gulden boete of 20 dagen hechtenis voor dood door schuld. De raadsman van beklaagde bleef erbij dat er geen bewijs was geleverd dat L. en niet V. het gedaan had. Als de recht bank dit toch zou aannemen, be toogde hij dat er voor dood door schuld „aanmerkelijke sehuid" moet zyn. Deze ontbreekt, zo meende hij. Hij vroeg vrijspraak. De rechtbank zal 30 november vonnis wijzen. DUURSTE SCHILDERIJ TER WERELD „Aristoteles, peinzend bij een buste van Homerus" „Aristoteles, peinzend bjj een buste van Homerus", een schilderij van Rembrandt, is woensdag in New York voor 2,3 miljoen dollar (ruim 8 miljoen gulden) verkocht aan het Metropolitan museum of New York. De gelden waarmee het museum kunstschatten aankoopt worden ge schonken door een aantal particulie- Op economisch vlak Om Russische uitdaging het hoofd te bieden De Verenigde Staten hebben er gisteren bij de Westeuropese landen op aangedrongen hun economische produkfcie tegen 1970 met vijftig procent op te voeren, als antwoord op Rus- lauds economisch offensief. Stichting van den Arbeid bepaalt standpunt Gistermiddag heeft de Stichting van de Arbeid een vergadering gehouden in verband met de slotbespreking «-elke de stich ting vandaag zal hebben met enige ministers en staatssecre tarissen van sociale zaken, over het in de naaste toekomst, te volgen sociaal-economisch be leid. Naar wij vernemen heeft het over leg in de Stichting van de Arbeid geleid tot het innemen van een ge meenschappelijk uitgangspunt, dat een basis kan vormen voor bet van daag met de regering te houden ge sprek. Dit uitgangspunt zal aan de regering onderling worden medege deeld door de twee voorzitters van de stichting, de heren Kruyff en Roemers. Schorsing hoofdagent ingetrokken (Van onze Haagse redactie) De Amsterdamse politie heeft de schorsing van hoofdagent j. de Knecht de politieman die ge schorst was aangezien' hij werd ver dacht van ontuchtige handelingen met een minderjarige arrestante donderdag ingetrokken. Dit wordt gezien als het resultaat van een groot aantal publikaties, die versche nen naar aanleiding van een klacht geuit in het blad „De politie". Zoals men weet bleef het intrek- kingsbesluit van de schorsing steeds maar uit, ondanks het feit dat de heer De Knecht door een uitspraak van de Amsterdamse rechtbank volledig was gerehabili teerd. De rechtbank sprak de politie man op 20 oktober vrij. O.p '1 novem ber is aan de burgemeester het ver zoek gedaan de schorsing ongedaan te maken. Na twee wekën is dit dan gebeurd. Amerika pleitte voor een gecombi neerd nationaal produkt van de Ver enigde Staten, Canada en West-Eu ropa van tussen de 1300 en 1500 mil jard dollar als streefdoel. De Amerikaanse voorstellen werden gepousseerd door de Amerikaanse onderminister George W. Ball, op de ministersconferentie van de nieuwe, twintig landen omvattende, organisa tie voor economische samenwerking en ontwikkeling; De Britse minister van financiën Selwyn Lloyd zei dat hij zich in prin cipe met de Amerikaanse voorstellen kon verenigen. Maar, meende hij. men was wat voorbarig geweest met de onthulling en andere landen had den nog geen gelegenheid genoeg ge had om er zich mee bezig te houden. Lloyd drong er op aan dat men de produktieverhoging zou uit smeren over tien in plaats van over negen jaar. Hij betreurde voorts dat de voorstellen waren aangeboden als een westers ant woord op besluiten van het on langs gehouden 22ste partijcon gres in Moskou. REGERINGSLEIDERS PLEGEN OVERLEG Bondskanselier Adenauer zal, na zyn overleg met president Kennedy, op 30 november in Parijs met president De Gaulle besprekingen voeren. Dit is officieel in Bonn meegedeeld. Premier Macmillan zal voor de be sprekingen van De Gaulle en Ade nauer in Parijs naar Bonn gaan om door de bondskanselier te worden in gelicht over het resultaat van diens gesprekken met de Amerikaanse pre sident. Oostduitsers hielden Britten urenlang vast Een woordvoerder van het Britse op perbevel in Berlyn beeft gisteren ver klaard, dat het garnïzoensconmiando bij de Russische autoriteiten een pro test heeft ingediend in verband met het feit dat. vier Britse staatsburgers woensdag een tijdlang in Oost-Berlyi werden vastgehouden. In een officiële Britse verklaring werd gezegd, dat het hier twee toeris ten betrof en twee burgerambtena ren. werkzaam bij het Britse hoofd kwartier. De Britse woordvoerder zei dat de toeristen <t!b uur nabij de controle post in de Friedrichstrasse werden vastgehouden toen zij na een kort be zoek aan Oost-Berlijn naar. het wes telijk stadsdeel wilden terugkeren, Zij moesten nrilitaire inlichtingen ver strekken. De twee burgerambtenaren werden 9 uur vastgehouden. Volgens deskundigen zou het zeer grote doek uit de late periode van Rembrandt minstens anderhalf mil joen dollar opbrengen. Daarmee zou het het wereldrecord hebben gebro ken. De bieding begon met een mil joen, geboden door een particulier verzamelaar. Het bod ging telkens met honderdduizend omhoog en was reeds na vier minuten op 2,3 miljoen gekomen. De hoogste prijs die tevoren ooit op een veiling was betaald voor een en kel doek was 770.000 dollar voor een religieus doek van Rubens (Londen 1959). Rembrandt verbeterde ook het record van particuliere aankopen, dat op naam stond van „Alba Madonna" van Raphael, waarvoor in 1936 wijlen Andrew Mellon 1.166.400 dollar be taalde aan de regering van de Sow- jet-Unie. Het doek van Rembrandt behoor de tot de collectie van 24 magni fieke doeken van oude meesters, van wijlen Alfred W. Eriekson, een der pioniers van de New Yorkse reclamewereld. De op een na hoogste prijs werd be taald voor een doek van Fragonard, een lezend jong meisje voorstellend. Chaster Dale, een bankier, kocht het voor de National Galery in Washing ton. een instituut waarin hij een vooraanstaande plaats heeft. schatting van deskundigen was 350.000 dollar. De prijs was 875.000 dollar. De veiling werd bijgewoond door ver scheidene Nederlandse, Italiaanse en Britse handelaren. Een onbekende verzamelaar betaalde 220.000 dollar voor een „Madonna en kind" van Crivelli (15de eeuw). Het „Portret van een oude man" van Rembrandt bracht 180.000 dollar op. Het doek werd gekocht door Edward Speelman Ltd. of Londen. Het Car negie Instituut betaalde 145.000 dol lar voor „Man met haring" Frans Hals. Door het Witte Huis is een nieuwe foto vrijgegeven van de trotse mevr. Kennedy, de echtgenote van de Ame rikaanse presidentmet haar zoon John F. De drie militairen, die naar Brits- Guyana uitweken, zijn daar inmiddels door de politie aangehouden. Zij zul len vandaag als „ongewenste vreem deling" Brits-Guyana worden uitge zet. De drie militairen en één Surinaams burger verblijven thans in het hoofd bureau van politie in Georgetown, maar zullen in Springlands (een plaatsje aan de grensrivier met Su riname) overgeleverd worden aan de militaire autoriteiten in Suriname. Na het onderzoek zal worden be paald of de soldaten voor de krijgs raad dienen te verschijnen of dat de zaak krijgstuchtelrjk kan worden af gedaan. Ghana zweeg plotseling in V.N. over kwestie Nieuw-Guinea (Van onze Haagse redactie) Om redenen die thans nog niet bé kend zijn, is de rede die de afge vaardigde van Ghana donderdag in de Algemene Vergadering van de V.N. over het Nederlandse voorstel inzake Nieuw-Guinea zou houden, uitgesteld. In diplomatieke kringen in Den Haag wordt aangenomen dat er in de groep van Afro-Aziatische landen een niet onbelangrijk verschil van inzicht op het laatste moment zou zijn ontstaan over de inhoud van deze rede, die naar men aanneemt, sterk geïnspireerd is door de vele besprekingen die van Indonesische zijde met de delegaties van de Afro- Aziatische groep zijn gevoerd. Aangenomen wordt dat de Ghanese afgevaardigde met een voorstel komt, dat Indonesië niet onwelgeval lig zal zijn. Zeer wel geïnformeerde kringen verwachten dat Ghana op een regeling zal aandringen waarbij van I het geschil tussen Nederland en In donesië zal worden bijgelegd. B' Het Wereldgebeuren Kongo Het experiment, dat onder leiding van wijlen Dag Hammarskold in Belgisch Kongo is onderno men, komt steeds meer in een fase van totale mislukking. In grote delen van dit voormalige Belgische gebied heerst een benauwende politieke, mi litaire en economische chaos. Er wordt gemoord, er wordt geplunderd, er wordt rassenhaat gepredikt, en er worden verwerpelijke intriges op touw gezet waaraan buitenlandse mogendheden meedoen. Het pijnlijke is, dat het niet aan waarschuwingen heeft ontbroken toen men startte met de actie van de Verenigde Naties in Kongo. De huidi- ge misère is voorspeld door mensen, i die land en volk van Kongo kenden cn die wisten hoe moeizaam België destijds in dit gebied de binnenlandse vrede tussen de stammen moest op bouwen en hoe dat eerst gelukte toen men beschikte over mensen, die ja renlange ervaring hadden opgedaan in Kongo. et bleek helaas onvermijdelijk, dat ondanks alle waarschuwin gen het secretariaat van de Ver enigde Naties opdracht kreeg zich met het herstel van orde en vrede Sn Kongo te bemoeien. Het nam daar mee een onmogelijke taak op zich, waarvoor het alleen maar de beschik king had over halfbekwame ambtena ren, wier idealisme het enige rook gordijn was waarachter zij hun onwe tendheid voor wat betreft de Kon- go-problemen konden verbergen. Het kreeg daarnaast de beschikking over een bij elkaar geraapte krijgs macht van soldaten, die ten dele be hept waren met zeer bijzondere poli tieke denkbeelden en die evenmin enig begrip hadden van de taak, wel ke zij moesten vervullen in dit land. ij dit alles kwam nog, dat men in de Verenigde Naties gehoor gaf aan de stemmen van ver scheidene „jonge" landen, wier ver tegenwoordigers bezwoeren dat alle* in Kongo wel in orde zou komen als men maar zo snel mogelijk aan de invloed van de Belgen een einde zou maken. De Eelgen werden dus zo snel mogelijk uitgeschakeld behalve in Katanga, het enige gebied, waar rust en orde bleven heersen. Daarna ving buiten Katanga het politieke en militaire spel aan, waarbij plundering moord en intriges er toe geleid heb ben. dat Kongo steeds verder afzak te naar de chaos. Een Ierse „ambtenaar" van de Ver enigde Naties slaagde er aanvankelijk zelié in de onrust ook tot Katanga uit te breiden, maar later gaf hij zijn desastreuze pogingen op. laatste berichten melden nu. dat de heer Gizenga, die in de Oost Provincie het gezag in de hand heeft, verraad heeft ge pleegd jegens de centrale regering in Leopoldstad. Hij ving aan met een semi-communistische opmars, waar bij zijn soldaten zich gruwelijk ge dragen en het zou in zijn bedoeling liggen het gezag over de gehele Kon go te veroveren. In Katanga heeft intussen Tsjombe nog-een .restje van gezag. In elk ge val zoveel, dat plunderende troepen van de centrale regering onder bevel van generaal Mobutu zich na een rooftocht maar liever ijlings terugtrokken tot buiten Katanga. In de hoofdstad van Kongo. Leopold stad, is het rustig, maar noch aan het gezag van de Kongolese presi dent Kasavoeboe, noch aan dat van zijn eerste minister wordt veel bete kenis gehecht. et ziet er niet naar uit, dat deze beide regeerders binnen afzien bare tijd hun gezag over heel Kongo kunnen uitbreiden en men zal er zich dus op moeten voorbereiden, dat Kongo nog verscheidene jaren van chaos voor de boeg heeft. Een ding heeft het Kongo-experi- ment van de Verenigde Naties thans wel duidelijk bewezen: het secreta riaat van deze instelling beschikt niet over een bekwaam ambtenarenkorps en over een bekwame legermacht om in een land waar burgeroorlog heerst een politietaak te kunnen vervullen. SEDERT 19S9 Onderzoek in drie zuidelijke provincies De staatssecretaris van financiën, dr. W. II. van den Berge, heeft geant woord op schriftelijke vragen van hot Tweede Kamerlid de heer Borst (C. P.N.) over het toenemende aantal verkopen van onroerend goed in Ne derland aan niet ingezetenen, voornamelijk Westduitsers. De staatssecretaris deelt mede dat deze transacties sedert 22 maart '54 .hebben plaats gehad krachtens een I algemene vergunning van de Neder- landsche Bank, zonder dat daarvoor een speciale deviezenvergunning was vereist. Het is de staatssecretaris niet bekend hoeveel van deze transacties met Duitsers, niet-ingezetenen, in de ja ren 1954, tot en met 1961 ter kennis zijn gebracht van de kantoren van de hypotheken, het kadaster en de seheepsbewïjzen en hoeveel hectaren grond als gevolg van deze transacties eigendom van Duitsers zyn geworden en welke bedragen hiermede waren gemoeid. Het doen verzamelen van al deze gegevens over het gehele land zou een zeer omvangrijke arbeid ver eisen. Om toch een indruk te ge ven omtrent deze verkopen heeft de staatssecretaris de gevraagde gegevens verzameld voor zoveel betreft de hypotheekbewaringen van de hoofdplaatsen van de drie zuidelijke provincies. Het totaal der koopsommen bedroeg Jn 1961 bij de kantoren **i Maastricht Den Bosch en Middelburg: samen een bedrag van 1.550.000 (Maastricht 244.000, Den Bosch 17.000 en Middelburg 289.000). Het totaal be droeg in de jaren 1958, 1959 en 1960 resp. 159.000, 279.000 en 587.000. In de jaren 1954 tot en met 1957 be droeg het totaal der koopsommen bij de genoemde hypotheekkantoren 33.000. 5000, en 15.000. Deze getallen zo deelt de staatssecre taris in zijn antwoord mee, zijn af- eerrmri nr» hprirawn van Hni-zonrl oi-ii- Het aantal verkochte hectaren be droeg in 1960 en 1961 (afgerond) 14 en 15. Het aantal verkopen aan in Duitsland wonende personen was in deze jaren 48 en 68. De Hc Gïzenga's dronken soldaten moorden en plunderen. EERSTE WINKELCENTRUM VAN NEDERLAND IN AMSTELVEEN De burgemeester van Nieuwer Am- stel, de heer D. Eynders, heeft gisterochtend het „Winkelcen trum Amstelveen" officieel geo pend. Amstelveen noemt dit het eerste Nederlandse shoppingcentrum. Het beslaat bijna 30.000 m2 waarop zestig winkels zijn geves tigd. In aanbouw zijn nog een kinderbewaarplaats en een post kantoor. Binnen niet al te lange tijd zal worden begonnen met de bouw van een groot warenhuis en een groot mode nagazyn. Als het gehete centrum gereed i* *«1 de verkoopoppervlakte meer dan 40.000 m2 ïn beslag nemen. Een grote parkeerplaats biedt gele genheid voor het parkeren van ongeveer 600 auto's, een aantal dat in de toekomst zeker te ge ring zal 2ijn. Er worden evenwel studies gemaakt voor het aanleg gen van een ondergrondse par keergarage of een torengarage. De ontwerpers van het centrum zijn de architecten prof. ir. j. h. van den Broek en J. B. Balcema uit Rotterdam en P. Zandstra cn A. Staal uit Amsterdam. De totale kosten van het winkelcentrum hebben ruim 20 miljoen gulden bedragen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 5