„verse
vreemde bouwsels
van vreemde heren
HERO
R0ZEB0TTELJAM
IS El? WEER
Nü tijdelijk
extra-voordelig!
NIEUW-GUINEARAADSLID
SCHRIJFT OPEN BRIEF
RYNBENDE'S
Doodvonnis voltrokken
RUSSEN BEZITTEN NU
430 DUIKBOTEN
MINISTER-PRESIDENT
OVER ZAAK VRACARIC
DONDERDAG 16 NOVEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE C OU R AN T
9
Wie van Tholen naar Poortvliet rijdt
ziet rechts van de weg tussen het ge
boomte het dak van een pagode. Wie
verder in het eiland doordringtstuit
tussen Sint-Maartensdijk en Stavenisse
op een huis vol ovale ramen:
Foto's: linies boven het
dale van de pagode tus
sen de bomen, rechts
boven de zijgevel van
,JDe Reygersburgh"
met zes van de twaalf
ovale ramengeheel
links twee ovale ra
men, die de voordeur
van ,J)e Reygers
burgh" flankeren en
links nog een paar
ovaaltje in een bijge
bouwtje. Onder de mo
lens van de heer
Schrier uit Sint-Maar
tensdijk, geheel onder
de kachel van hotel
Zeelanden links on
der weer de pagode, nu
in haar totaliteit, als
het buiten ,J5tads-
zicht".
(Foto's P.Z.C.)
rWAALF ovale ramen zitten er in „Be Reygers
burgh", een hoeve, buitenplaats bijna, links van
de weg tussen St.-Maartensdijk en Stavenisse. Zelfs
het bijgebouwtje draagt ovale ramen. Rond die vreemde
vensters hangt een mysterie. Het mysterie van meneer
Hêron, die rond 1680 eerste burger van Sint-Maartens
dijk was en het in deze tijd heeft daten bouwen. Alge
meen wordt aangenomen, dat meneer Héron 'eens iets
anders wilde. Mevrouw Hage, echtgenote van huidige
eigenaar A. L. Hage, hééft nu iets anders, 't Is een heel
gezeem al die ovale ramen, maar dat heeft meneer
Héron natuurlijk niet kunnen voorzien.
Er zijn op Thoien, waar
men niet over „De Rey
gersburgh" spreekt maar
over „het-huis-met-de-
ovale-ramen", al veel the
orieën opgebouwd rond
deze merkwaardige ven
sters. Belangrijkste is wel
de eier-theorie. Meneer
Héron het Frans voor
reiger zou de ramen
de vorm van reigereieren
hebben willen geven. In
dat geval zou hij het huis
ook naar zichzelf hebben
genoemd óf hij heeft
zijn eigen naam aan „De
Reygersburgh" ontleend.
Het huis zou zijn naam
dan weer te danken heb
ben aan een reigerkolo
nie, die tot omstreeks de
laatste eeuwwisseling in
de omgeving van het huis
was te vinden,
liet mysterie blijft intus
sen. Mocht de eier-theorie
juist zijn, dan zijn de rei
gers intussen toch wel da
nig gedegenereerd.
E:n vreemd heer was
het ook, die even bui-v
ten het stadje Thoien
in 1909 de villa „Stads-
zicht" liet bouwen. Een
torentje, dat het bizarre
geheel bekroont, geeft het
bouwsel uit de verte het
aanzien van een pagode,
een tempel uit Thailand of
daaromtrent. Het was een
meneer La Fonteijne, een
textielhandelaar uit Ber
gen op Zoom, die blijkbaar
óók al eens iets anders
wilde. Iets mooiers eigen
lijk. Want het verhaal
gaat nog altijd, dat de
heer La Fonteijne. een
wat zonderlinge vrijgezel,
een huis wilde, dat mooier
zou zijn als dat van de be
kende jhr. J. van Vreden-
burch, die een eindje ver
derop een huis had laten
zetten. „Al ben je niet van
adel, kun je toch wel mooi
bouwen", moet de heer La
Fonteijne hebben gerede
neerd. Of hij gelijk heeft
gekregen...
Op het buiten „Stads-
zichl" woont nu de lieer
L. Sieling, een zoon van
eigenaar D. Sieling uit
Melissanly de bekende
voorvechter van de brug
voor Goeree-Overflakkee.
Tóen de heer La Fonteijne
nog leefde, woonden er zijn
pachters, die de omliggen
de grond bewerkten. De
heer Sieling heeft het huis
nog van de heer La Fon
teijne zelf gekocht. Had
de brug-voorzitter en
-voorvechter het huis na
de dood van La Fonteijne
willen verwerven, dan had
hij moeten onderhandelen
met de huishoudster en de
chauffeur van de merk
waardige textielhande
laar, die al zijn bezittin
gen aan deze twee mensen
vermaakte. Aan het aan
vaarden van deze erfenis
was de voorwaarde ver
bonden, dat zij éénmaal
per jaar het graf van de
erflater moeten bezoeken.
Veemde mensen,
vreemde bouwsels.
Minder vreemd zijn
de twee molentjes, die
meneer C. C. Schrier aan
het Stenenpad in Sint-
Maartensdijk in zijn tuin
tje heeft gezet. De heer
Schrier is molenaars
knecht geweest, vandaar.
Maar als
vrouw hem
niet remde, zou hij zijn
hele tuin vol molens zet
ten.
„O neen", zegt zijn vrouw
als hij die mogelijkheid
aansnijdt, „dan gaat heel
je tuintje er aan."
„Nou-nóu, ze zijn zo maar
niet klaar" reageert hij
dan. Maar het moet maar
bij de modellen van een
galerijmolen en een grond-
zeiler blijven. De grond-
zeiler is een fantasietje,
de galerijmolen is een ge
trouwe nabootsing van de
molen van Sint-Maartens
dijk, waar Schrier tien
jaar op werkte.
Tenslotte een vreemde
kachel, die men in het ho
tel „Zeeland" van de heer
A. J. En gel vaart te- Tho
ien vindt. Een Duitse cir
culatiekachel, die min
stens 150 jaar oud moet
zijn. Een toren van een
kachel, een burcht met
kantelen om cokes in te
verwerken.
„Een foto voor de
P.Z.C. f" reageerde de
heer Engelvaart, „ja, ga
je gang maar. Dat is een
flinke krant. Een grote
oplaag en ze zijn er altijd
vlug bij ook." Nu was dut
wel wat overdreven. De
kachel staat al zo'n tach
tig jaar in het voornoem
de etablissement
Advertentie
Verfrissend, verkwikkend, ver
rukkelijk. Met volop vitamine-C
voor méér gezondheid in herfst
en winter.
Tijdelijk Hero Rozebotteljam
(huishoudkwaliteit lesoort)van
98 ct voor 93 ct. Profiteer
veel... neem 'n voorraadje in
huis!
Hero Jams zijn jams voor
de fijnproevers!
Voor hetzelfde geld méér smaak.
SFEER VAN VIJANDSCHAP..
Papoealeden niet met
initiatieven akkoord
In een open brief aan de Nederlandse
regering betoogt het lid van de
Nieuw-Guinearaad, de heer E. J. Bo-
nay, dat alles wat de raad thans naar
voren brengt in de vorm van moties,
resoluties e.d., niet op initiatief van
de Papoealeden gebeurt. De heer Bo-
nay wil hier de aandacht van de Ne
derlandse regering en de volksverte
genwoordiging op vestigen.
„De verwachtingen omtrent deze
raad, die in het begin hoog waren
gespannen, worden met de dag meer
teleurgesteld, omdat een paar Neder
landse leden, trouw gevolgd door een
paar Papoealeden, de raad slechts ge
bruiken om hun mening aan de ande
ren op te dringen", aldus de heer
Bonay. „Zo wordt er achterdocht ge
zaaid in de raad o.m. ten aanzien
van mq en is een groot deel van de
raadsleden de argwaan bijgebracht,
dat ik sympathiseer met Indonesië,
omdat, toen de delegatie van de
Nieuw-Guinearaad Nederland be
zocht, ik op een particulier uitstapje
naar Antwerpen daar enige Indone
siërs heb ontmoet. Die ontmoeting
was een particuliere zaak. Daarbij
zijn geen officiële aangelegenheden
besproken, maar ook al zou dit zo
zijn geweest, dan heb ik als voor
man van het Papoeavolk het recht
om te spreken met wie dan ook".
Waarom ik niet
„Waarom zouden de groep-Rqkens en
prof. Duynstee wel mogen spreken
met de hoogste leiders van Indone
sië en waarom zou minister Luns
wel mogen spreken met vooraan
staande Indonesiërs in New York, ter
wijl ik als een van de huisheren van
Nieuw-Guinea dat recht niet zou
hebben?", zo vraagt de heer Bonay
zich af. „Gelet op de verklaringen
van de Anti Revolutionaire Partij en
de Partij van de Arbeid en van een
groot deel van het Nederlandse volle,
Associatie Antillen met
E.E.G. een feit
„De ministerraad van de Europese
Economische Gemeenschap heeft een
oplossing gevonden voor de vraag
stukken, die nog open stonden in het
vraagstuk ran de associatie van de
Nederlandse Antillen met de gemeen
schap" ,aldns is in een communiqué
in Brussel medegedeeld.
„Dientengevolge en onder voorbehoud
van de uitvoering der werkwijze,
voorgeschreven door het E.E.G-ver-
drag, kan de associatie van de Ne
derlandse Antillen wat betreft de ge
meenschap als bereikt worden be
schouwd".
(Advertentie)
I dat een soortgelijk standpunt in
neemt, waarom mag ik dan niet vrij
1 zijn mijn contacten te zoeken en mijn
mening te uiten?
Toen ik terugkwam in Nieuw-
Guinea deelde de voorzitter van de
Nienw-Gninearaad mij mee, dat
alle leden van de delegatie mij
beschuldigden en werd ik door
hem ondervraagd als gold het een
justitieel onderzoek", zo zegt de
de Bonay voorts in zjjn brief.
De heer Bonay, die één van de twee
vertegenwoordigers van het district
Japen-Waropen in de Nieuw-Guinea
raad is, verliet op drie november een
zitting van de raad, nadat hij had
verklaard in dit college een sfeer van
vijandschap te voelen en zich uit de
raad terug te trekken.
een pittige 'jonge'
jonge
White Label dubbele klare
f 6 SS ptr literfles exclusief glit
In de gevangenis van San Quentin
is een einde gekomen aan het leven
van de 31-jarige Richard Arlen Lind-
sey. Lindsey was tot de doodstraf
veroordeeld wegens aanranding van
en moord op de zes jarige Rose Marie
Riddle.
Lindsey's echtgenote, de 23-jarige
Dixie Elaine, die medeplichtig werd
bevonden zij hielp het kind ont
voeren werd tot levenslang veroor
deeld. Zij zal in de gevangenis moeder
worden.
Volgens „Jane's Fighting Ships", het
Britse handboek over de zeestrijd
krachten overal ter wereld, beschikt
de Sowjet-Unïe nu over een moderne
duikbootvloot van naar schatting 430
stuks. Het aantal Russische duikbo
ten dat van kernvoortstuwing is voor
zien, schat Jane's op 6 tot 12 (ge
reed of in aanbouw).
Hieromtrent bestaat echter geen ze
kerheid. De Amerikanen hebben er
23 met kernvoortstuwing gereed. De
Sowjets zeggen zelf er meer te heb
ben.
Do Sowjet-Unie gaat in toenemende
mate oorlogsschepen uitrusten met
geleide projectielen, evenals de Ame
rikanen trouwens. Grote schepen als
kruisers schijnen de Russen niet meer
te bouwen. Het accent is meer op de
kwaliteit dan op de kwantiteit ko
men te liggen.
De minister-president prof. De Quav
heeft op schriftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid de heer Scheps
(p.v.d.a.) over de arrestatie van ae
Zuidslavische verzetssrtijder Vra-
caric in Wept-Duitsland onder meer
geantwoord dat de gang van zaken
voor de regering geen aanleiding is
geweest aan de Duitse regering blijk
tegeven van ernstige ongerustheid.
Blijkens een publieke mededeling
van de Duitse bondsregering, zo
verklaart de minister, is de arres
tatie van Vracavic geen onderdeel
geweest van een grootscheepse actie
tegen voormalige verzetsstrijders,
doch een op zichzelf staand geval,
waarbij een uit 1941 daterend arres
tatiebevel ten uitvoer was gelegd.
Dit arestatiebevel is ingetrokken en
het daarop betrekking hebbende dos
sier is vernietigd. De Duitse bonds
regering heeft in het openbaar me
degedeeld, het voorval ten zeerste
te betreuren, aldus het antwoord van
de minister-president.
