Regering zal binnen afzienbare
tijd nota toerisme indienen
KLANKBORD
Telegram over
Loethoeli werd
vastgehouden
Vrouwenraad verdeeld over
dienstplicht voor meisjes
Geleerden uit
V.S. vestigen
zich in Praag
BOK „WALCHEREN" SJORDE GEZONKEN
.BITUMARIN" NAAR DE OPPERVLAKTE
DONDERDAG 16 NOVEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE! COURANT
S
Begroting economische zaken goedgekeurd
„Middenstand deelt in
de gestegen welvaart"
(Van onze parlementaire redacteur)
In een lang betoog ter beantwoording van de vragen en opmer
kingen die enige afgevaardigden gisteren in de Tweede Kamer
gemaakt hadden over de afdeling middenstand en toerisme van
de begroting van economische zaken voor 1962 heeft de staats
secretaris van economische zaken de heer Gijzeis de verwach
ting uitgesproken dat de middenstand in de gestegen welvaart
zal kannen delen. In elk geval was hij het niet eens met de uit
spraak van de heer Peters van de K.V.P. dat het midden- en
kleinbedrijf is achtergebleven bij het grootbedrijf.
een aantal branches moeilijkheden
zijn met de omzetbelasting. Er is
echter contact opgenomen met de
minister van financiën, prof. Zijlstra,
en dat heeft een gunstig resultaat
opgeleverd. Wat de liberalisatie van
bedrijfspanden aangaat, deelde hij
mee, dat op het ogenblik overwogen
wordt in hoeverre deze liberalisatie
kan worden doorgevoerd.
Behalve de heer Peters voerden het
woord over dit onderwerp de heren
Schmal (c.h.), Visser (v.v.d.), Ree
horst (p.v.d.a.), Van Eysden (a.r.)
en v. d. Heuvel (k.v.p.). Zij begaven
zich nog al in details en informeer
den o.a. naar wat de staatssecretaris
dénkt te doen 'jst aanpassing van de
grenzen van het middenstandsltre-
diet aan de gestegen kosten; wan
neer de nota over het toerisme kan
worden verwacht; hoe het staat met
de bestudering van het vraagstuk
van de winkelsluiting; of kan wor
den overwogen om in overleg met
de S.E.R* de adviezen van dit
lichaam aan een redelijke termijn te
binden, opdat een slagvaardiger l>e-
leid kan worden gevoerd en of het
rapport van de commissie inzake
het mïddenstandskrediet zal worden
voorgelegd aan de vaste commissie
voor de middenstand uit de kamer
alvorens beleidsbeslissingen worden
genomen.
Dynamisch
Staatssecretaris Gijzeis betoogde
dat de ontwikkeling van de de
tailhandel in Nederland ongeveer
overeenkomt met die in West-
Europa. De detailhandel blijkt
zelfs een opvallend dynamisch ka
rakter te dragen. "Het aandeel
van het midden- en kleinbedrijf in
de zelfbedieningsbedrijven noem
de hij met een percentage van
zeventig zeer bevredigend.
De vestigingseisen achtte hij in te
genstelling met wat uit de kamer
was opgemerkt niet te hoog te lig
gen. Voor de ene branche zijn ze
wat zwaarder dan voor de andere.
Maar hij dacht dat dit niet tot moei
lijkheden aanleiding behoefde te ge
ven. Niettemin vond hij dat deze
lcwestie nog eens bekeken kan wor
den.
De staatssecretaris erkende dat er in
T oerisme
Op de verschillende opmerkingen
die gemaakt waren over het toeris
me en de propaganda voor het toe
risme ging de staatssecretaris niet
in, omdat binnen afzienbare tijd een
nota over het toerisme zal worden
ingediend. Bij de bespreking daar
van in de kamer zal meer in den
brede op een aantal toeristische
kwesties kunnen worden terugge
komen.
De kamer keurde zonder hoofdelijke
stemming de begroting van econo
mische zaken, de begroting van de
staatsmijnen en de begroting van
het staatsgasbedriji' goed.
Door Zuidafrikaanse
P.T.T.
De Zuidafrikaanse posterijen hebben
geweigerd een telegram met een ver
slag van een onderhoud, dat een
buitenlandse correspondent van de
Londense „Daily Express" met de
Afrikaanse Nobelprijswinnaar Albert
Loethoeli heeft gehad, naar zijn be
stemming door te storen.
Het hoofd van het postkantoor In
Durban vertelde dat het telegram
was vastgehouden op last van de
P.T.T.-directie in Pretoria. Een re
den werd niet opgegeven.
Albert Schweitzer doet
beroep op Kennedy
Dr. Albert Schweitzer, Lord Bertrand
Russel, Francois Mauriae en nog
twee Nobelprijswinnaars hebben een
brief geschreven naar president Ken
nedy, waarin zij er op aandringen dat
Amerika afziet van hervatting van
de kernproeven.
De twee andere Nobelprijswinnaars
waren de Britse geleerde Lloyd
Boyd-Orr en de Duitse geleerde Max
Born.
De brief was ook ondertekend door
o.a. de cellist Pablo Casals en de
Israëlische filosoof Martin Buber.
GEEN OPLOSSING VOOR PERSONEELSTEKORT
Praktische bezwaren
zijn er legio
Prof. Johanna Westerdijk
in Baarn overleden
In Baarn is gisteravond op 78-ja-
rlgé leeftijd overleden professor
Johanna Wèsterdyk, die de eerste
vrouwelijke hoogleraar in ons land
geweest.
De begrafenis zal plaatshebben za
terdag 18 november na aankomst
van de trein van 11.59 op de begraaf
plaats Westerveld.
Dr. Charles Junge, en zijn echtgeno
te, dr. Josephine Junge, beiden ver
bonden aan de universiteit van Wash
ington, hebben besloten zich in
Tsjechoslowakije te vestigen en niet
naar de V.S. terug te keren.
Het echtpaar, vergezeld van hun
aangenomen zoon, maakte een va
kantiereis van drie weken door Euro
pa. Zij zouden van uit Tsjechoslowa
kije Scandinavië bezoeken, maar kwa
men eenmaal in Praag niet
meer van achter het IJzeren Gordijn
te voorschijn.
Dr. Charles Junge was verbonden aan
de afdeling visserij van de universi
teit. Een verslaggever van de „Seattle
Póst-Intelligencer" kreeg telefonisch
contact met Josephine Junge. Zij
vertelde dat „er brieven onderweg
naar huis" waren. Op vrijwel alle an
dere vragen antwoordde zij „wij heb
ben geen commentaar" of „wij heb
ben niets te verklaren".
RENDIEREN-EMIGRATIE
Een Zweedse Lap wil proberen van
Denemarken toestemming te krijgen
met zijn 1200 rendieren naar Groen
land te emigreren. Dertien jaar gele
den wilde de Lap, Anders Andersson
Blind genaamd, naar IJsland emigre
ren. maar bij kreeg toen geen toe
stemming zjjn kudde mee té nemen.
Eerder dit jaar bracht hij ecu bezoek
aan Groenland en hij wil zich daar nu
graag vestigen. Blind wil trachten
via de Deense ambassade in Stock
holm toestemming te krijgen. Volgens
het Deense ministerie van Groenland-
se zaken, zou ook het plaatselijk be
stuur op Groenland zijn fiat moeten
geven en is dat moeilijk te krijgen.
Enkele jaren geleden heeft Denemar
ken het rendier op Groenland geïn
troduceerd. Per vliegtuig werden 300
dieren overgebracht. Ruim 30 dieren
stierven onderweg, maar de overige
hebben zich vermenigvuldigd tot ruim
3000. Doordat hot vervoer alleen door
de lucht kon geschieden, was het ex
periment echter duur.
Tijdens de algemene vergadering
van de Nationale Vrouwenraad van
Nederland, die gisteren in Utrecht is
gehouden, hebben verschillende vron-
wenbondleden, ieder in ongeveer
vijf minuten, hun meningen kenbaar
gemaakt omtrent een dienstplicht
voor meisjes. Onder zulk een dienst
plicht werd in het algemeen ver
staan, de plicht om enige tijd in de
verzorgende beroepen werkzaam te
zijn. De meningen over dit onder
werp liepen nogal uiteen.
Een vertegenwoordigster van de
Bond van Vrouwelijke Studenten
verenigingen zei van oordeel te zijn,
dat de dienstplicht voor meisjes
geenszins als middel mag worden
gebruikt om eventuele hiaten in het
regeringsbeleid te dekken.
Een afgevaardigde van de Nationale
Bond van Verplegenden verklaarde,
dat de dienstplicht voor meisjes een
revolutie zou betekenen in het ge
hele maatschappelijke bestel. Zij
vroeg zich af of het juist is. door
dienstplicht tegemoet te komen aan
het gebrek aan hulp in de verzor
gende beroepen. Het bedrijfsleven
zal er volgens haar niet gelukkig
mee zijn, wanneer alle meisjes tus
sen de achttien en eenentwintig j'aar
aan het arbeidsproces worden ont
trokken.
Selectie
Sprekende over de verpleging,
merkte zij op, dat men in deze
sector behalve met een kwanti
tatief ook met een kwalitatief te
kort kampt. Daarom pleitte zij
voor een selectie bij zo'n dienst
plicht. Er zijn, volgens haar, in
telligente en goed onderlegde
meisjes nodig.
De hervormde vrouwengroep C.J.C.F.
staat op het standpunt, dat de dienst
plicht voor het meisje alleen maar
kan gelden voor de verzorgende be
roepen. De leden van de groep achten
het echter minder gewenst, clat meis
jes, die zich weinig voor de verple
ging interesseren, worden gedwon
gen hier werkzaam te zijn.
De Nederlandse Bond van Platte
landsvrouwen vindt dat het. afstand
doen van lijd ten behoeve van de ge
meenschap juist is. Men staat cch=
ter geheel afwijzend tegenover mili
taire dienstplicht voor het meisje.
Ook fabrieksarbeid wil men uitslui
ten.
Voorstandster
Een vertegenwoordigster van de
Nederlandse Vereniging van
Huisvrouwen zei, dat nu de vrouw
nagenoeg dezelfde rechten heeft
als de man. het goed is dat het
meisje beseft., dat zij ook plichten
heeft.. Naast dienstplicht voor
jongens is er, zo verklaarde zij,
"een dienende plicht voor meisjes.
Zij vindt het raadzaam nu al
meisjes van mulo- en middelbare
scholen vertrouwd te maken met
lichte verplegingswerkzaamlieden,
onder andere door de leerlingen
één middag per veertien dagen in
een verpleeginrichting of bejaar
dentehuis te laten werken.
Daarna zou men een beroep op de
meisjes moeten doen om op basis
van vrijwilligheid een jaar te gaan
werken in een inrichting. Mocht dit
niet voldoende krachten opleveren,
dan zou men over kunnen gaan tot,
het verplicht stellen van een derge
lijk „werkjaar", met ruime vrijstel
lingsmogelijkheden.
Verwerpelijk
Naar de mening van de Vrijzinnige
Hervormde Vrouwen Federatie zijn
er onder haar leden weinig princi
piële voorstandsters van dienstplicht
voor het meisje. Men verwerpt dit
op praktische gronden. Het bestnur
van de federatie vraagt zich af of
niet het gevaar dreigt, dat het ene
personeelstekort wordt bestreden,
terwijl elders tekorten ontstaan. Het
zou, volgens dit bestnur, doeltreffen
der zjjn zich tot het jonge Neder
landse meisje te richten met een op
roep zich een jaar vrijwillig in te
zetten daar waar dat nodig mocht
zijn.
Universiteitsstad in
Utrecht van 400 miljoen
Het college van curatoren der rijks
universiteit in Utrecht heeft gister
middag in de senaatszaal van deze
universiteit de gemeentebesturen en
raadsleden van Utrecht, de Bilt en
Zeist vertrouwd gemaakt met de
plannen voor de bouw van een nieu
we universiteitsstad in de Jolianna-
p older.
Door medewerking van deze drie ge
meenten heeft men de beschikking
kunnen krijgen over een terrein van
rond 400 hectare waarop straks het
universitaire gebouwencomplex zal
verrijzen. Alhoewel de plannen voor
verschillende gebouwen zoals dat
voor de tandheelkunde, de fysica en
de klinieken van de veterinaire fa
culteit reeds in een vergevorderd
stadium zijn, verwacht men de tota
le realisering van dit gigantische
complex niet eerder dan over vijf
tien a twintig jaar.
Bij de huidige bouwprijzen zijn de
kosten op ruim 400 miljoen gulden
geraamd.
RIJKSPOLITIE KOMT
850 MAN TEKORT
Volgens de memorie van antwoord
op de begroting 1962 van justitie be
draagt het tekort aan manschappen
bij de rijkspolitie thans 850 man.
Overleg met de minister van defensie
over vrijstelling van dienstplicht
voor adspiranten van de rijkspolitie
heeft nog geen resultaat gehad.
Pool zette uit wraak
hotelkamer blank
Een 34-jarige Poolse landbonwer
is dinsdagnacht door de politie te
Amsterdam aangehouden omdat hij
in een hotel aan de N. Z. Voorburg
wal opzettelijk een kraan had la
ten lopen, waardoor een waterschade
van ruim 600 gulden was ontstaan.
De Pool was op doorreis naar Cana
da, waar hij zich als emigrant wil
vestigen. In het hotel te Amsterdam
kreeg hij ruzie met zijn echtgenote.
De hotelhouder wees hem toén een
aparte kamer aan. Uit wraak deed
hij toen de stop in de vaste was
tafel en liet hij de kraan lopen.
Dr. Hans Kr oil. de Westduitse am
bassadeur in Ruslanddie zich we
gens onvoorzichtige uitlatingen m
een gesprek met de Russische pre
mier Kroesjtsjew, moet verantwoor
den bij bondskanselier Adenauer, is
dinsdag uit Moskou via Brussel in
Keulen aangekomen.
De foto laat zien hoe hij op het vlieg
veld van Keulen (midden) de jour
nalisten te woord stond.
Begrafenis
Theo Mastwijk
Het stoffelijk overschot van Theo
Mastwijk, het 14-jarige slachtoffer
van de Baarnse moord, is gisteroch
tend ter aarde besteld. Dinsdagavond
werden de stoffelijke resten in het
ziekenhuis van Baarn opgebaard van
waaruit gisterochtend de kist, die ge
dekt werd door een viertal bloemstuk
ken van familieleden en kennissen
naar de ouderlijke woning werd ver
voerd in Soest.
In de kerk van de H. H. Petrus en
Paulus werd door een familielid van
de vermoorde jongen, pater H. G.
Mastwijk, een gezongen requiemmis
opgedragen.
Toen de lijkwagen met twee volg-
wagens de parochiegrens passeer
de, beierden de klokken. In de kerk
waar de lijkkist werd afgehaald door
pater Mastwijk, had zich een klein ge
zelschap verzameld, waaronder ook
de hoofdinspecteur-korpschef van de
Baarnse politie, de heer G. J. Backer,
die het onderzoek in de Baarnse
moordzaak heeft geleid.
Dwars over de drukke verkeersweg
trok de stoet, waarbij zich talrijke
inwoners van Soest aansloten naar de
rooms-katholieke begraafplaats.
Het ouderpaar Mastwijk en de beide
zusjes van het slachtoffer waren de
eersten, die na de liturgische plech
tigheden bloemen strooiden op het
graf van hun zoon en broertje.
Proces-Eichmann
Voorlezen vonnis
zal week duren
Het voorlezen van het vonnis over
Adolf Eichmann, die dit jaar wegens
nazimisdaden in Jeruzalem heeft te
rechtgestaan, zal op 4 december aan
vangen en ongeveer een week duren,
zo meldde gisteren het Israëlische
blad „Davar".
Het Wereldgebeuren
Hamer-stuk
Tussen de vele gepensioneerden,
die dagelijks een wandelingetje
maken door de Moskouse stra
ten, kan men sinds twee dagen ook
de eens zo machtige Sowjet-minister
van buitenlandse zaken tegenkomen.
Er is niets meer over van het vele
eerbetoon dat hem jarenlang omring
de en ook de angst, die als een nim
bus om hem zweefde tijdens zijn
machtigste jaren, is verdwenen wan
neer de oud-minister door de Sowjet-
hoofdstad wandelt. Hij is niet gepen
sioneerd, maar afgedankt. Hij heeft
na een leven dienst aan de partij
en het land geen „eervol ontslag" ge
kregen, maar hij is, wat men noemt,
„op straat geschopt." Dc man voor
wie miljoenen sidderden, de heerser
die in enkele seconden een potlood
streep over de landkaart van Polen
trok en zo een eind maakte aan de.
zelfstandigheid van het land, leel't nu
zelf in angst. De revolutie heeft weer
één van haar eigen kinderen opgé-
geten. De laatste paladijn van maar
schalk Stalin, de enige die nog aan
dc glorietijd van de laatste Sowjel-
generalissimus herinnerde, mag blij
zijn, dat hij er zo genadig is afgeko
men. Er is geen nekschot aan te pas
gekomen. Molotow zal hebben be
merkt dat de „destalinisatie" in de
Sowjet-Unie „voor hem persoonlijk al
thans geen nadelen heeft meege
bracht. Hij mag nog leven en kan
zelfs met vrouw en dochter een wan
delingetje door Moskou maken.
Naar het grote mausoleum zal Mo
lotow echter niet gaan. Hij weet
dat men zijn grote voorman en
vriend, Joseph Stalin, in de nacht uit
het lits-jumeaux van de gemummi
ficeerde helden heeft gehaald en on
der een muurtje op de normale wijze,
zij het wat laat, heeft begraven. De
Russische onderwijzers hebben de
leerlingen bijgebracht dat de naam
van dé stad Stalingrad ook foutief
was. Alle straten in Rusland, die de
naam van de grote oorlogsleider
droegen, zijn herdoopt en zélfs de
gebruiksvoorwerpen, die van de Sta-
Iinfabrieken kwamen, hebben eens
klaps een minder „persoonsverheer-
lijkend" opschrift. De naam van Sta
lin verdwijnt geheel uit de Sowjet-
samenleving. Hoewel het moeilijk zal
zijn hem wég te denken uit de histo
rie. Wat naambordjes verdoezelen,
zal bewaard blijven in de gruwelen
van de martelkamers van Stalins ge
heime politie.
Toch heeft niet alleen Molotow
moeilijkheden bij deze naamwij-
ziging. Als één der diadoehen na
Stalins dood heeft hr> vooraan ge
staan bij het behoud van Stalins
macht en praktijken. Het moet hem,
en vele oude bolsjewieken, zwaar
vallen, dat men met het lichaam ook
de naam van de opvolger van Lenin.
onder de grond heeft gestopt. De
communisten in het buitenland ligt
deze naamverandering ook wel een
beetje zwaar op de maag. Voor de
communisten in dc „kapitalistische
landen" wel te verstaan. Niet de rode
leiders achter het IJzeren Gordijn.
Die volgen slaafs alles wat het
Kremlin dicteert. Zelfs Uibricht. de
man die aan Stalin heeft te danken
dat Ipj op de hoogste stoel van Oosl-
Duitsland zit, heeft de oorlogsleider
afgezworen. De Stalin-allee is verle
den tijd geworden. In Oosteuropese
landen is het alsof er nooit sprake
van een Joseph Stalin is geweest.
De Italiaanse communistische lei
der Togliatti bijvoorbeeld heeft
niet zb*n onverdeelde bewonde
ring voor de destalinisatie. Hij be
klaagt er zich over dat men „in Mos
kou zo weinig rekening houdt met de
kameraden in het buitenland." Daar
werd, zonder dat zij er iets aan kon
den doen, hun godheid van zijn voet
stuk gestoten, zijn mummie onder de
grond gestopt en zelfs het noemen
van zijn naam wordt al verdacht:
Ogenschijnlijk het einde van een pri
mitieve religie van een primitieve,
maar gekerstende volksstam. Heeft
men zich daarom jaren uitgesloofd in
het buitenland ter ere van de grote
Stalin, om hem nu coram populo te
moeten afzweren? Moet men dan
schuld bekennen? Toen Stalin stierf
stonden de buitenlandse communis
tische bladen stampvol advertenties
van particulieren die de dood van
Stalin bejammerden. Zelfs de Waar
heid-lezers gingen per advertentie in
de rouw. Bij deze „tweede dood" van
de maarschalk zouden ze eensklaps
blij moeten zijn. De klacht van de
Italiaanse communisten is te begrij
pen. Het valt niet mee zo'n forse
zwaai te maken. Want de communis
ten in alle landen zijn zo nationaal,
dat Moskou de politiek bepaalt.
Tussen de vele mee-onttroonde
godjes loopt nu in Moskou ook
Molotow, dromend van wat hij
eens aan macht bezat. „De hamer"
koos hij als bolsjewistische strijd
naam. Hij is thans uitgeslagen en
verslagen. En op een zitting van het
partij-presidium was hij een hamer
stuk: geroyeerd. In de buitenlandse
rode filialen is de destalinisatie ech
ter geen hamerstuk. Het blijft ru
moerig in hun gelederen. Jammer
voor hen. dat Kroesjtsjew zo slecht
„nationale" gevoelens heeft ontzien.
De bok „Walcheren" van
het Vlissingse bergings
bedrijf Van den Akker
heeft met het dinsdagmor
gen in alle vroegte in de
tweede Vlissingse buiten
haven gezonken pene-
treerschip „Bitumarin 2"
meer moeilijkheden onder
vonden dan aanvankelijk
kon worden vermoed. De
circa 350 ton metende
stalen bak was een even
flibberig als onhandel-
aav voorwerp en toen
men woensdagmorgen
dacht hot vaartuig recht
in het water te Kunnen
zetten, woog de „Bituma
rin 2" toch meer dan de
„Walcheren" met zijn 250
ton hefvermogen kon tor
sen. Een dertig meter
lange stalen kabel knapte
plotseling af, waardoor
de „Bitumarin" voor de
tweede maal naar de bo
dem van de haven zonk.
Opnieuw werden toen de
stroppen om de vierkante
stalen bak geslagen.
Daarna speelde de- bok
„Walcheren" een tech
nisch en taktiscn beter
spel. Omstreeks half drie
sjorden de stroppen het
vaartuig in rechte positie
in het water: onmiddel
lijk is men toen begonnen
niet het leegpompen van
het vaaituig. Pas om vijf
uur kwam de „Bitumarin"
met enkele scheepsgedeel-
ten boven water. Het
leegpompen werd tijdens
de avond voortgezet, zo
dat experts van verzeke
ring en scheepvaartinspec
tie vanmorgen een onder
zoek kunnen instellen
naar de oorzaak van het
zinken. Tevens zullen nog
onderdelen van de bitu
marin" alsmede gedeelten
van de opbouw de as-
faltinstallatie die op de
bodem van de binnenha
ven terecht zijn gekomen,
worden geborgen. De as-
faltinstallatie bovenop het
vaartuig heeft zware
schade opgelopen.