PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PARLEMENT VAN FINLAND ONTBONDEN
„Belgische huurling
doodde Loemoemba"
II]
(Hl
Met spoed nieuwe
verkiezingen
V akantiespr eiders
ten einde raad
Geen waarschuwing meer, maar bekeuring
bij fouten op zebra's
Vandaag
Eigen rechter
Eigen rechter
204e jaargang - no. 270
Dagblad, uitgave van de llrma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en F. B,
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. do Kolt.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
weelt, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7.75
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 15 nov. '61
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Mlnim. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no 3S93Q0 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169. adv 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7353, adv. 5213). Oostüuig. tel 23yó. Terneuzen. tel 2116; Zierikzee red tei 2425. edm tel 2094.
Rusland eist direct garantie van neutraliteit
De Finse premier, Marttï Miettunen, heeft gisteravond nieuwe
verkiezingen aangekondigd om een krachtiger steun te verkrij
gen voor de neutrale buitenlandse politiek. Dit in verband met
de toenemende bezorgdheid van de Sowjet-Unie omtrent het
Oostzee-gebied.
President Urho Kekkonen had eerder op de avond 11a een bijeen
komst met het kabinet, bekendgemaakt dat het parlement was
ontbonden en dat nieuwe verkiezingen op 4 en 5 februari ge
houden zonden worden.
Onder druk
van Moskou
De meeste, zo niet alle, partijen
in Finland hebben hun goedkeu
ring gehecht aan het besluit
nieuwe verkiezingen te houden,
ook de partijen die in de opposi
tie zijn.
Het besluit werd genomen na de be
kendmaking van de Russische eis
dat Finland politieke waarborgen
geeft, dat het zijn neutrale buiten
landse politiek zal voortzetten. Zo
niet dan zouden de Sowjets Finlands
militaire samenwerking eisen tegen
de beweerde Duitse plannen van een
aanval. Zij kunnen dit doen op grond
van het verdrag van wederzijdse bij
stand en vriendschap, gesloten in
1948.
£lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll£l
Wiesbaden in angst j
door vals alarm j
Loeiende luchtalarm-sirenes en M
toevallig tegelijkertijd laag
over de stad kruisende vlieg-
tuigen hetaen de bevolking van
Wiesbaden gisteren angstige
ogenblikken bezorgd. |e
Nog pas was dë mensen mee-
gedeeld dat een driemaal aan-
zwellend sirenegeloei de waar-
H schuwing voor een mogelijke m
aanval met atoom-, bacteriolo-
gische of chemische wapens
H zou zijn. De politie, brandweer
en functionarissen van de
Amerikaanse strijdkrachten,, m
ee wier telefoon door de vele
aanvragen al gauw was ge-
p blokkeerd, konden echter ter p
geruststelling meedelen dat de p
sirenes door een technische
p storing in werking waren ge- ee
p komen. p
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
„Dr. Kroll ging
te ver" houdt
Bonn vol
De Westduïtse regering heeft gister
avond een officiële verklaring uitge
geven waarin wordt gezegd dat de
persoonlijke denkbeelden" die am
bassadeur dr. Kroll vorige week don
derdag in zijn gesprek met premier
Kroesjtsjew naar voren heeft ge
bracht, niet de goedkeuring van de
regering te Bonn hadden.
De regering publiceerde deze verkla
ring nadat bondskanselier Adenauer
en de Westduïtse ambassadeur te
Moskou gisteravond te Bonn ruim
anderhalf uur met elkaar hadden
gesproken.
Een woordvoerder van het Westduit-
se ministerie van buitenlandse zaken
deelde mee dat nog niet besloten is
of dr. Kroll naar Moskou zal terug
keren.
Bij aankomst in Keulen ontkende
Kroll tegenover de pers dat hij zijn
boekje te buiten zou zijn gegaan.
„Gelooft U dat een ambassadeur zijn
plicht doet, als hij geen enkele ini
tiatief neemt", aldus Kroll. Hij noem
de zijn onderhoud met do Russische
premier louter een uitwisseling van
gedachten.
Rusland dreigt
opnieuw Italië
De Sowjet-Unie heeft gisteren Italië
gewaarschuwd, dat; in geval van een
kernoorlog aan de NAVO-bases in
Italië een „vernietigende slag" toe
gebracht zal worden.
Deze waarschuwing' is uitgesproken
door de Russische afgevaardigde in
de politieke commissie van de alge
mene vergadering der V.N., Tsarap-
kin, toen hij Italiaanse pogingen
gispte om in feite de commissie het
gebruik van kernwapens uit zelfver
dediging te laten goedkeuren.
De politieke commissie van de V.N.-
assemblee heeft gisteren met til te
gen twee stemmen (Frankrijk en de
V.S.). bij drie onthoudingen, besloten
de lidstaten te verzoeken „af te zien
van het houden of het voortzetten
van kernproeven in welke vorm dan
ook in Afrika".
In hun nota van 30 oktober had
den zij om toepassing van dit ver
drag verzocht. Maar toen de Finse
minister van buitenlandse zaken
het afgelopen weekeinde zijn Rus
sische ambtgenoot Gromyko in
Moskou sprak, verklaarde de laat
ste dat politieke garanties, althans
voorlopig, voldoende zouden zijn.
Gromyko zei tot Karjalainen dat .een
zekere politieke groepering" in Fin
land voornemens was Finland van
het neutrale pad af te brengen. Dit
was blijkbaar een toespeling op de
sociaal-democraten en andere partij
en die in de komende verkiezingen
een kandidaat tegen premier Kekko
nen willen stelllen.
Verkiezingen
Deze presidentiële verkiezingen vin
den plaats 15 januari en het aldus
verkozen kiescollege zal op 15 okto
ber het nieuwe staatshoofd kiezen.
De parlementaire verkiezingen zullen
dus vallen tussen de beide stadia van
de presidentiële.
President Kebkonen verklaarde in
een open brief dat „de toegenomen
internationale spanning besluiten
eist. die niet kunnen worden uitge
steld tot na de normale verkiezingen,
die in de zomer van 1963 gehouden
zouden worden".
„Slechts door een direct lieroep op
het Finse voile to doen is het moge
lijk de voorwaarden te scheppen voor
een gezamenlijke krachtsinspanning".
J Staatsiebanket in Accra
President Nlcroemah rechts) van
Ghana heeft koningin Elizabeth en
haar gemaal prins Philip een staat
siebanket aangeboden in het Ambas
sador Hotel in Accra. Op de foto
houdt de Engelse koningin haar ta
felrede.
Twaalf Deense
zeelieden vermist
Het 789 ton metende Deense vracht-
scliip „Teddy" is maandagavond ten
oosten van het Deense eiland Moen
in de Oostzee gezonken. Het Deen
se schip „Gniben" redde gisteravoud
vier van de zestien opvarenden van
de „Teddy". De twaalf anderen wor
den vermist.
Het vrachtschip is binnen twee minu
ten gezonken. Het heeft geen sloep
uitgezet. Te Kopenhagen wordt aan
genomen dat er geen kans bestaat
dat men thans nog. zo lang na het
vergaan van de „Teddy", meer over
levenden zal vinden.
„Er moet iets worden gedaan"
Telegram aan
ministerraad
(Van een onzer redacteuren)
De Stichting Orkava (organisa
tie van Kamp- en Vakantiebe-
stedinsbedrijven)die in het
Troelstraoord te Beekbergen
een driedaagse conferentie
houdt, heeft gistermiddag een
uur na de opening een telegram
naar de ministerraad gezonden,
waarin werd aangedrongen op
het spoedig nemen van maatre
gelen teneinde een doeltreffen
de vakantieregeling te bevorde
ren.
Voorts werd besloten een memoran
dum over dezelfde kwestie aan de
beide kamers der Staten-Generaal te
zenden, aan de Sociaal-Economische
Raad en aan andere instanties, voor
wie de vakantiespreiding eveneens
een voorwerp van studie is.
„Wij zitten", zo stelde de voorzitter
van de stichting, de heer S. Mulder
uit Appelsga. vast, „ondanks dertien
jaar arbeid van de Stichting Recrea
tie op dit terrein nog altijd in het
slop. En het wordt de hoogste tijd
dat van regeringswege iets gedaan
wordt om te voorkomen dat een van
geestelijke volksgezondheid schade
lijke situatie blijft bestaan, waarbij
voor een gróót deel van ons volk re
creatief vakantie houden een onmo
gelijkheid is".
„De oplossing van het probleem", al-
„Verdenking" van V.N.-commissie
Tsjombe was er
- waarschijnlijk
zelf bij
Een commissie van de V.N. die
een onderzoek naar de moord
op Loemoemba heeft ingesteld,
heeft in een gisteren gepubli
ceerd rapport verklaard, dat
„veel verdenking" bestaat dat
een Belgische huurling, een ze
kere kolonel Huyghe, de dader
is, met medeplichtigheid van
een landgenoot, een zekere ka
pitein Gat.
.herdenkt Brazilië de uitroe-
ping van de republiek (1889).
C .wordt de bekende Ameri-
x kaanse diplomaat W. A. Har-
S riman te New York 70 jaar.
dus de heer Mulder, „stuit af op de
onmacht van de overheid die een
wettelijke regeling nog niet tot
stand deed komen om de vrijheid
van het onderwijs, zoals aangevoerd
wordt en om de vrijheid van het in
dividu inzake zijn vakantie niet in
het geding te brengen".
Volgens de commissie pleiten de. be
wijzen tegen de officiële lezing van
de Katangaanse regering, dat Loe
moemba en twee van zijn medewer
kers, Okito en Mpolo, op 12 februari
jj. door „zekere stamleden" werden
vermoord, nadat zij uit een gevange
nis in Zuid-Katanga waren ontsnapt.
De commissie is tot de conclusie
gekomen dat de moord volgens
een tevoren opgesteld plan is uit
gevoerd. Zij nam als „hoofdzake
lijk waar" aan, verklaringen, vol
gens welke de drie gevangenen op
17 januari werden gedood, kort
nadat zij in een villa niet ver van
Elizabethstad waren aangekomen.
Naar alle waarschijnlijkheid ge
schiedde de drievoudige moord in
tegenwoordigheid van hoge Ka
tangaanse regeringsfunctionaris
sen, n.l. president Tsjombe en
twee van diens ministers, Moenon-
go en Kibwe.
Daarna was1" het verhaal van de ont
snapping van Loemoemba en zijn
medewerkers in elkaar gezet. In de
commissie van onderzoek hadden
vertegenwoordigers van Birma,
Ethiopië, Mexico en Togoland zit
ting.
De commissie geeft als haar mening
te kennen, dat zowel president Ka-
savoeboe van Kongo en zijn mede
werkers als de regering van Katan
ga zich niet aan verantwoordelijkheid
voor de dood van Loemoemba, Okito
en» Mpolo kunnen onttrekken.
President Kasavoeboe en zijn mede
werkers, zo vervolgt het rapport, had
den Loemoemba en diens collega's
uitgeleverd aan de Katangaanse au
toriteiten, zeer goed wetend dat zij
hen daardoor in handen van hnn erg
ste politieke vyanden speelden.
Angst
Proef van 2 weken
vandaag afgelopen
VANAF VANDAAG is het
voorbij. Voorbij niet de soe
pelheid, die de Zeeuwse rijks-
en gemeentepolitie sinds het
in gebruik nemen der ruim
80 zebra-oversteekplaatsen
betoonde. De Zeeuwse weg
gebruikers zijn voorgelicht
en kregen wanneer ze niet
volgens de regels, van de ze
brapaden gebruik maakten
een waarschuwing.
Veertien dagen sinds 1 no
vember toen de zebrapa
den officieel voor de voetgan
gers werden bestemd, heeft
de politie waarschuwingen
gegeven.
Vanaf vandaag mogen de Zeeuwse
dienaren der wet de voetgangers
bekeuren, die binnen de dertig
nieter niet van een zebra gebruik
maakt of de automobilist, die, ter
wijl hij nog tijd genoeg had, niet
voor de zebra stopte.
Het „spel" tussen de voetganger!;
en de overige weggebruikers heeft
veertien dagen proef gedraaid.
Zeeland is veertien dagen op het
zebrapad geweest. De resultaten
daarvan zijn goed.
De voetganger is nog wat onwen
nig af en toe, aarzelt soms wan
neer hij aan de rand van het trot
toir staat. De andere weggebrui
kers moeten uiteraard ook aan
de nieuwe verschijning wennen;
de bromfietsers en fietsers rijden
soms nog door, de automobilist
heeft de zebra's nog niet altijd
opgenomen in het routine-sche
ma, volgens hetwelk hij rijdt.
Tot dusver zijn er geen noemens
waardige ongevallen op de zebra'?
voorgekomen.
Eén van de tien zebra's in Vlïssin-
gen zorgde voor een lichte aan
rijding, waarbij een auto tegen
een andere voor een oversteek
plaats stoppende auto reed.
„Het is voor mij enorm meegeval
len", aldus de eerste reactie van
commissaris J. Aan Marion van
de Vlissingse gemeentepolitie.
De heer Van Marion was de eer
ste dagen wat pessimistisch. „Mis
schien ben ik wel té pessimistisch
geweest, alles is prima verlopen".
De voetgangers doen het goed,
alleen de schooljeugd maakt er af
en toe nog een spelletje van.
„Bovenendien", aldus de heer Van
Marion, „aarzelen oudere mensen
nog te veel. Ik heb eens een da
me van haar fiets gehaald om dat
te vertellen", zo zegt de Vlissing
se politiecommissaris. „Ze was
bang".\
Angst, dat is de factor, die de
voetganger nogal eens doet aar
zelen. meent ook de Middelburgse
collega van de heer Van Marion,
commissaris van politie, M. A.
Reneman. De voetgangers zijn on
danks die veertien dagen proeftijd
nog niet geheel en al gewend.
„Ongedisciplineerd" noemt de
commissaris van politie de fietsers
en bromfietsers. Op drukke dagen
donderdag en zaterdag zijn
verschillende Middelburgse agen
ten in de weer om de verkeers
opstoppingen. die op enkele van c' -
12 zebrapaden ontstaan, te ont
warren.
Evenals in Vlissingen en elders in
Zeeland, is in Middelburg de weg
gebruiker op de nieuwe situatie
attent gemaakt. De Middelburgse
politie deed dit onder meer met
een luidsprekerauto. Gewezen
werd bijvoorbeeld op de 30 meter*,
binnen welke afstand de voetgan
ger gebruik moet maken van de
zebra, maar ook van de vijf meter
binnen welke afstand de automo
bilist zijn auto niet bij een zebra
mag zetten. „Wij hebben bij ons
in de stad die afstand nog maar
eens speciaal met een witte tegel
gemarkeerd, want daaraan den
ken vele autobezitters niet", ver
telt de heer Reneman.
Vergissingen
In Goes noemt inspecteur S. E.
Siebels zijn ervaringen met de 15
zebra's in deze stad als „niet on
gunstig". De heer Siebels spreekt
over „vergissingen" („laat ik het
zo maar noemen"), die er door
de weggebruikers op en rondom
de nieuwe oversteekplaatsen wor
den gemaakt.
In sommige gemeenten in Zeeland
is gebleken, dat de zebrapaden
niet op de juiste plaatsen liggen.
Zo bijvoorbeeld in Oostburg, waar
de oversteekplaats is gesitueerd
op de rijksweg, die door de kom
(Zie slot pag4 kol. 5
ftanilijn
Staphorst heeft vorige week het
recht in eigen hand genomen en
twee huwelijks-trouwelozen op
een opvallende wijze gevonnist. Er
werd een „rit der gerechtigheid" ge
houden, zoals die vroeger in de
dagen van de afgesloten gemeen
schap in deze gemeente in zwang
was. Een bars stukje folklore mag
men wel zeggen, dat men in deze tijd
niet meer voor mogelijk zou hebben
gehouden.
De burgemeester van Staphorst
heeft over het gebeurde ernstig
het hoofd geschud en aan de
Provinciale Overijsselse en Zwolse
Courant meegedeeld, dat hij dit eigen
rechter spelen onder geen enkele
voorwaarde wil goedpraten. Aan de
andere kant achtte hij het begrijpe
lijk. dat het dorp op eigen gezag
heeft ingegrepen. Men wist al lang
dat er ernstige moeilijkheden waren
in het gezin van een schoenmaker,
wiens vrouw betrekkingen had aan
geknoopt met een fabrieksarbeider.
De schoenmaker was tegen deze na
righeid niet opgewassen en had al
enige malen gepoogd zich van het
leven te beroven. Van officiële zijde
was een ingrijpen niet mogelijk en
aldus de burgemeester „daardoor
bleef het rechtsgevoel zoals Stap
horst dat opvat onbevredigend". Ove
rigens meende hij, dat de bevolking
dit eigen rechter spelen zeker, niet
als een „lolletje" had opgevat. Het
was een ernstige zaak voor Stap
horst en zij werd voor zover men
daarvan kan spreken op „waardi
ge wijze" behandeld.
De mededelingen van de burge
meester onthullen wel iets van
de achtergronden van deze
vreemde rechtspleging, maar een
rechtvaardiging van dit optreden zal
niemand 'buiten
Staphorst er in
kunnen vinden.
Een enkele maal
ontmoet men nog
wel eens een be
wonderaar van dit soort gebruiken,
meestal iemand die het heeft over het
„gezonde rechtsgevoel van een ge
zonde volksgemeenschap" en meer
van dat fraais, dat destijds bij de
N.S3. nogal opgang deed, maar over
het algemeen zullen slechts weinigen
deze zaak appreciëren. Laten de be
oefenaren van oude gebruiken het
liever bonden bij ringsteken en koen-
kelpotten, doch dc rechtspleging
overlaten aan bevoegden.
Het eigen-rechter spelen hangt de
laatste tijd blijkbaar in de lucht.
In het begin van deze maand
heeft de voorzitter van de Stichting
Revako (een orgaan, waarbij recrea
tie-, vakantie- en conferentie-oorden
zijn aangesloten) de ouders van
schoolgaande kinderen opgeroepen
zelf de vakantie-spreiding ter hand
te nemen. En dus: men neme de jon
gelui mee wanneer men met vakantie
gaat, ook als is de school nog volop
bezig. Dit dan onder het motief, dat
ieder recht zou hebben op vakantie
in de tijd, die hem past. Er zou zelfs
een vonnis van een Rotterdamse kan
tonrechter zijn, waarop men zich zou
kunnen beroepen.
Het ministerie van onderwijs, kun
sten en wetenschappen heeft nu
op het verkeerde van deze voor
lichting gewezen. Terecht. Het hek
zou van de dam zijn als iedereen
maar zijn, kinderen zou thuishouden
wanneer hem dat belieft. Bovendien
verklaarde men ten departemente, dat
het vonnis van de Rotterdamse kan
tonrechter, waarop de Revako-voor-
zitter doelde, niet bestaat. Vermoede
lijk was hij in de war met een uit
spraak van de kantonrechter in
Emmen uit 1955, een uitspraak die
echter inmiddels in beroep is vernie
tigd. Hier heeft men dus al weer te
maken zij het ditmaal niet in het
floklorïstische hoekje met het
eigen-rechtertje spelen: het aan de
laars lappen van de leerplichtwet
omdat bepaalde voorschriften deze of
gene op een bepaald ogenblik niet
passen. De bewuste voorzitter moge
in de toekomst zijn woorden zorg
vuldiger overwegen.
SOEKARNO
„WACHT OP
MIJN BEVEL"
Ter gelegenheid van „mobiele
brigadedag" heeft president
Soekarno van Indonesië giste
ren te Djakarta verklaard „wij
zullen blijven strijden voor de
teruggave van West-Iran aan
Indonesië niet of zonder de Ver
enigde Naties".
De president z i, dat de Indonesiërs
te allen tijde bereid moesten zijn een
eventueel commando van hem op te
volgen.
Hn voegde hieraan toe, dat dit com
mando gegeven zou worden zodra de
Verenigde Naties zich ten gunste
van minister Luns' voorstellen be
treffende Nieuw-Guinea zouden uit
spreken.
