DE KERKEN
Misdadigers bouwden
zelf hun kerk
maatschappij
Natuurlijk
gebruik
ik 17j|S
Operatie „Walrns"
Brtmchiletten
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
ZEELAND ONDERAAN RANGLIJST
BIJ JEUGDCRIMINALITEIT
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
21
en de
Atheïstische ontwerper
kwam tot bekering
Een atheïst, een aantal mis
dadigers en een moordenaar
hebben de blauwdruk, de
bouw en de versiering van
een kerk op hun naam staan.
De kerk staat even buiten
Washington, nabij het ver
beteringsgesticht voor man
nen van het district Colum
bia, te Lorton. De kerkelijke
gemeenten tellen samen 2000
gevangenen.
Het is in 1955 begonnen. De
gevangeniskapelaan, pater
Carl Breitfeller, kreeg er ge
noeg van om bij de autoritei
ten steeds weer verzoeken in
te dienen over de bouw van
een kerk voor de gevangenen
die reeds lang geleden was
toegezegd.
Op een dag toen hij de ronde deed
langs de cellen, kwam hij in ge
sprek met een begaafde jonge
man, Furmer Thomas, die een
straf van 17 jaar uitzat wegens
vervalsing van briefjes van 100
dollar. De 29-jarige Thomas zei
in de loop van het gesprek dat hij
wel eens blauwdrukken voor ge
bouwen had ontworpen. De kape
laan vroeg hem of hij er iets voor
voelde een blauwdruk voor een
kerk te maken.
Thomas zei dat hij atheïst was
en nog nooit in een kerk was ge
weest. Als de pater hem toch
wilde inschakelen bij de bouw van
de kerk, wilde hij wel de plannen
tekenen.
Hulp van congres
De jongeman werkte gedurende
de gehele winter aan de plannen.
De pater stond hem terzijde. Te
gen het voorjaar van 1956 waren
de plannen voltooid. Er kwam nu
veel moeilijker werk aan de orde:
het verkrijgen van een toewijzing
van 200.000 dollar om de voor
de bouw benodigde materialen te
bekostigen.
Het duurde meer dan een jaar om
de commissarissen van toezicht
van het district Columbia en het
congres te bewegen de toewijzing
goed te keuren. Hoge functiona
rissen van zowel de protestantse
als de rooms-katholieke kerk wer
den hierbij ingeschakeld.
Het lukte eindelijk het geld los te
krijgen, nadat de kapelaan het
congres had verzekerd dat de ge
vangenen de kerk zelf zouden
bouwen.
In augustus 1958 werd de eerste
spade in de grond gestoken. Hon
derden gevangenen hielpen bij het
graven van de fundamenten, en
het metselwerk.
Moordenaar hielp
De kerk heeft 1200 zitplaatsen
en is zo gebouwd dat er drie dien
sten van verschillende godsdien
sten gelijktijdig kunnen worden
gehouden. Het ruime en mooie
gebouw zou bijna vijf keer duur
der zijn geweest, indien het door
een aannemersfirma was ge
bouwd.
Voor de versiering van de kerk
heeft pater Breitfeller gebruik
gemaakt van de diensten van een
moordenaar, Herbert Hall, die le
venslange gevangenisstraf heeft,
en een dief, Williston Knoll. De
moordenaar die vroeger kunst
schilder was, en de dief, die
beeldhouwer was, hebben samen
voor het altaar van het rooms-
katholieke deel van de kerk een
levensgroot kruisbeeld vervaar
digd.
De kerk is onlangs formeel „in
gewijd" en wordt nu gebruikt
voor protestantse, rooms-katholie
ke en joodse diensten.
Een van de trouwste bezoekers
is wel Furmer Thomas, de voor
malige godloochenaar die tot het
rooms-katholicisme is overgegaan.
„Het wordt toch
alles jazz
in de kerk"
In de Hervormde Kerk wordt de
laatste jaren veel aandacht besteed
aan de verbetering en vernieuwing
van de liturgie. Men is hard bezig
de eredienst meer styl en inhoud
te geven, in het besef, dat in de
dienst tot de eer van God alleen het
beste goed genoeg is. Door dit al
les is de functie van de organist
in de eredienst de laatste tijd
steeds belangrijker geworden. Op
vele plaatsen heeft hij zelfs weer
de titel cantor-organist gekregen.
Dat neemt niet weg, dat er op het
gebied van het orgelspel in de
Hervormde Kerk nog van alles mo
gelijk is.
Kleine plattelandsgemeenten heb
ben vaak de grootste moeite, een
organist te krijgen en moeten zich
vaak tevreden stellen met teen
ager-organisten. Onder die teen
agers kunnen goede organisten
zitten, maar er zitten ook tussen,
die van de draagwijdte en verant
woordelijkheden van hun functie
in de eredienst nog weinig of geen
benul hebben, zo schrijft de Leeu
warder Courant.
Een kleine gemeente in de Friese
Greidhoek heeft daar onlangs weer
een treffend, maar triest voorbeeld
van gegeven. In deze gemeente
heeft sedert kort ook een teenager
op de orgelbank plaatsgenomen.
Men heeft daar al tientallen jaren
geen eigen predikant en het kerke
lijk leven is er door allerlei be
schamend getwist en vreemde af
faires tot een minimum gedaald.
Sedert enkele jaren wordt deze
's zondags om beurten door een
vrijzinnige predikant en een recht
zinnige predikant bediend. De vrij
zinnige predikant heeft de gewoon
te, de organist na de preek een
mélodie naar eigen verkiezing te
laten spelen.
Oude kerkhof
Iedere ingewijde weet, dat dit or
gelspel na de preek zoveel moge
lijk moet aansluiten bij de inhoud
van de preek, als die er is.
Onze jonge organist heeft het nu
enkele weken geleden gepresteerd
om na de preek de welbekende
deun „Bij de muur van het oude
kerkhof" "te spelen. Dat was nog
lang niet mooi genoeg. Teneinde
deze eredienst in stijl af te sluiten
speelde de jongeman bij 't uitgaan
van de kerk het voor hemzelf wel
zeer toepasselijke: „O, was ik maar
bij moeder thuis gebleven."
Niemand schijnt dit zo abnormaal
gevonden te hebben, dat aan dit
schandelijk gedoe radikaal een ein
de werd gemaakt nóch de pre
dikant, nóch de kerkeraad, nóch
de gemeente. Twee weken later
liet de orgelknaap de Engelse top
hit „Wheels" bij het uitgaan van
de kerk weerklinken.
Toen aan een meelevend gemeen
telid werd gevraagd, of men zich
dan niet ergerde aan dergelijke
deunen in de kerk, antwoordde hij
mismoedig „Och, it wurdt dochs
langer allegeare jazz yn tsjerke."
Wanneer de stemming zó is, kan
men beter dadelijk maar een draai
orgel in de kerk zetten dan
heeft mén alleen nog maar een
goede draaier nodig, zo besluit de
Leeuwarder Courant.
(Advertentie)
Lloderne trouwen hebben alleen tertrouwen in Neft
maandverband... het geeft hun zekerheid ia kwaliteit, du»
zekerheid in liet gebruik. Zij kiezen.» zij blijven hij Nefa,
allerbeste maandverband"!
betrouwbaar
donszacht
absorbeert over hele tampon
zuivere celstof
vast in vorm door ptanoform
volkomen oplosbaar
in stofvrije dozen
voortdurend onder medisch»
en chemische controle
Nefa-Oranjo 65 ct
Nefa-Groen 75 ct
Ptanoform:
Nefa-Blauw 85 ct
Nefa-Lila 95 ct
Nefa-Rood 105 ct
MEER DAN
ERVARING
40 JAAR
NIET DUURDER DAN WASBAAR VERBAND;
gebruik 't hygiënische Nefa wegwerp-verhand
V 'af ■m yfcv* 'is Ifc IS? S? 3É? -<a
reoiews-eoTM;
DIEFSTAL MEEST VOORKOMENDE FEIT
ÜSÈ - -
0 Generaal-majoor S. J. A. Otu. oud
chef-staf van het leger van Ghana, is als
opvolger van generaal Alexander be- I
noeind tot chef-staf van de strijdkrach- I
ten. aldus is officieel in Accra meege-
deeld.
Hoestdrank in tab 1 etvorm.95cj
Ontzetting uit ouderlijke
macht in 17 gevallen
In Nederland is in 1959 het totaal
aantal strafrechtelijk minderjarigen,
dat werd schuldig verklaard en het
aantal van misdrijf verdachte kinde
ren dat niet werd vervolgd, in verge
lijking m»t 1958 met byna één pro
cent gestegen. Totaal werden 3071
strafrechtelijk minderjarigen schul
dig verklaard (in 1958: 2911) en
4504 van misdrijf verdachte kinderen
niet vervolgd (1958: 4601). Aldus
staat te lezen in een pubükatie van
liet Centraal Bureau voor de Statis
tiek over de „Toepassing der kinder
wetten 1959", waarin een uitvoerig
overzicht wordt gegeven van de
jeugdcriminaliteit in Nederland. On
danks de stijging met byna één pro
cent komt men in het verslag tot de
conclusie, dat door de afneming van
het aantal nïet-vervolgden en on
danks de kleine stijging van het aan
tal schuldigverklaarden, de jeugdcri
minaliteit in 1959 na de toeneming
van 1954 tot en met 1958 toch iets
gedaald is. Het meest voorkomende
strafbare feit waaraan de Neder
landse jeugd zich in 1959 schuldig
maakte, was diefstal.
Voor verschillende provincies consta
teert het C.B.S. een vrij sterke ver
andering in de totaalcijfers van
jeugdcriminaliteit. Onder meer een
sterke daling voor de provincies Gro
ningen, Gelderland en Noord-Holland
en een stijging voor Overijsel en
Drente, terwijl Zeeland als een van
de dunst bevolkte provincies met een
aantal van 193 schuldigverklaarden
plus niet vervolgden in de leeftijd
van tien tot en met zeventien jaar
onderaan de landelijke ranglijst
staat. Uitschieters zijn Zuid-Holland
met 1718, Noord-Brabant met 1108
en Noord-Holland met 1025.
De verhoudingscijfers voor Zeeland
zijn echter niet zo gunstig, want ge
rekend per 10.000 kinderen van ge-
1942. Storm en Buck klom
men gehaast tegen de heuvel
op en toch wisten zij niet
goed waarom zij zich eigen
lijk haastten. Eenmaal op de
top van de heuvel gekomen
zagen zij in de verte het bos
liggen waarover Solon ge
sproken had. Zij gunden zich
echter niet de tijd om van
het bizarre uitzicht te ge
nieten, maar stampten door
de rose mosdeken achter
luitenant Gorda aan die op
enkele tientallen meters
voor hen uit in een wolk van
stuifmeel voortsjokte langs
het spoor dat de vyf anderen
gemaakt hadden. Met een bezwaard gemoed
en een diepe frons tussen de fijne wenkbrauwen
staarde Sandra haar verloofde en Buck na,
terwijl zij snel over de heuvelkam uit 't gezicht
verdwenen. Er was iets in de manier waarop
zij liepen, dat haar niet bevel. Alsof zij zelf
hun bewegingen niet meester waren. De vier
bemanningsleden die met haar in de Argol
waren achtergebleven voelden zich blykbaar
al even onrustig. Zij ijsbeerden maar door de
stuurcabine, tot tenslotte een hunner voorstelde
om gedurende de afwezigheid van de anderen
dan maar vast te beginnen met het onderzoek
van de door het mos overwoekerde schepen.
Zo gezegd, zo gedaan. Na het openen van de
binnenste luchtsluisdeur nam niemand de moei
te om deze weer te sluiten. De lucht daar buiten
was immers gelijk aan die in het schip
Mutaties bij
legerleiding
De legervoorlichtingsdienst heeft
medegedeeld, dat luitenant-generaal
P. Gips, die in de loop van 1962 de
militaire dienst zal verlaten, als
commandant van het eerste leger
korps zal worden opgevolgd door
generaal-majoor I'. M. van der Veen,
thans commandant van de vierde di
visie.
Voor het commando over deze divisie
is dan bestemd brigade-generaal J.
H. Hcimel, thans inspecteur der in
fanterie, die op zijn beurt zal worden
opgevolgd door de kolonel J. van
Buuren.
Voorts ligt het in het voornemen om
brigade-generaal E. J. C. van Hoote-
gem, met ingang van 1 januari 1962
te bestemmen voor de functie van
commandant van de eerste divisie
(7 december), die dan generaal-
majoor D. C. de Vries, die verzocht
heeft in de loop van 1962 eervol uit
de militaire dienst te worden ontsla
gen, zal opvolgen. Generaal-majoor
J. P. F. Agasi zal met ingang van 1
mei 1962 luitenant-generaal C. J.
Valk opvolgen als Nederlands terri
toriale bevelhebber.
Generaal-majoor G. H. Christan
wordt dan bestemd voor de functie
van commandant "van de ondersteu
ningsstrijdkrachten. Het is voorts de
bedoeling dat brigade-generaal H. L.
T. Ubbink met Ingang van 1 mei
1962 zal worden aangewezen voor de
functie van plaatsvervangend com
mandant van het eerste legerkorps.
Itfke leeftijd komt Zeeland met een
cy'fer van 49 bijna bovenaan aan de
ranglijst en wel op de tweede plaats
achter Limburg met 54.
Het absoluut aantal schuldigver
klaarden plus niet vervolgden be
droeg in Zeeland 614 met een ver-
houdingscyfer van 156 per 10.000
kinderen. Het absoluut aantal ter
voorkoming van vervolging bedroeg
681 met als verhondingscijfer 173 per
10.000 kinderen. Dit komt voor Zee
land neer op een totaal verhoudings-
cijfer van 329 bij een landelijk ge
middelde van 480.
Onder het hoofd strafrechtelijke on
dertoezichtstelling wordt in het ver
slag verder opgemerkt, dat bij de
rechtbank te Middelburg in 43 geval
len het schuldig verklaard werd uit
gesproken tegen 48 in 1958. Het ab
soluut aantal ondertoezichtstellingen
bedroeg in 1959 6; in 1958 3. Het
landelijk aantal absoluut ondertoe
zichtstellingen beliep 660.
Onder 183 schuldigverklaarden en
niet vervolgden in Zeeland bevonden
zich 163 jongens en 20 meisjes. Kij
ken we naar de leeftijd dan zien we
beneden de 10 jaar 10 jongens, op de
leeftijd van 10 jaar 8 jongens; 11
jaar 11 jongens en 1 meisje; 12 jaar
12 jongens en 1 meisje; 13 jaar 25
jongens en 2 meisjes. 14 jaar 20 jon
gens en 7 meisjes; 15 jaar 28 jon
gens en 4 meisjes; 16 jaar 23 jon
gens en 3 meisjes en 17 jaar 26 jon
gens en 2 meisjes. De 37 schuldigver
klaarden in Zeeland in 1959 waren
allemaal jongens. De verdeling over
de leeftijd bij deze groep was: 13
jaar 2 jongens; 14 jaar 3; 15 jaar
10; 16 jaar 12 en 17 jaar 10.
In de 43 gevallen van schuldigver
klaring (met inbegrip van de onder
toezichtstelling) legde de rechtbank
te Middelburg de volgende straffen
op: in één geval onvoorwaardelijke
gevangenisstraf en in drie gevallen
voorwaardelijk; tweemaal drie
maanden (en meer) onvoorwaarde
lijke tuchtschool en achtmaal voor
waardelijk. Minder dan drie maan
den voorwaardelijke tuchtschool
werd in drie gevallen opgelegd. Tot
geldboetes veroordeelde de recht
bank in 25 gevallen, tot onvoorwaar
delijke terbeschikkingstelling van
de regering éénmaal en in zes geval
len ondertoezichtstelling. Het aantal
gevallen van niet-vervolging beliep
161.
Toezicht
Het aantal civielrechtelijk onder
toezicht gestelde kinderen be
droeg 150 en het aantal gevallen
van ontzetting uit en ontheffing
van de ouderlijke macht en de
oudervoogdü 17, het aantal hier
bij betrokken kinderen was 30.
Het aantal verzoeken tot adoptie in
eerste aanleg bedroeg bij de arron
dissementsrechtbank te Middelburg
twaalf, waarvan één verzoek later
werd ingetrokken, in vier gevallen
volgde een toewijzing en aan het
eind van het jaar waren zeven ver
zoeken nog onafgedaan.
(Advertentie)
Het was natuurlijk een zwak excuus,
maar mijn gaslvdouw snelde me te
hulp dooi op te staan en de dames
met zachte drang de kamer uit te
loodsen. Ogilvie nield de deur voor
hen open en terwijl we allen opston
den, voelde ik verschillende paren
vragende ogen op mijn rug gericht.
Over de rest van de avond zal ik
niet uitweiden. Ik voelde me uiterst
ongelukkig en was maar al te blij
toen de tijd aanbrak om naar huis té
gaan. Ik was van plan liet meisje dat
naast mij had gezeten, tc vragen of
ik met haar naar huis mocht wande
len, aangezien ze dichtbij woonde,
maar mijn verwurring was zo groot,
dat ik haastig vertrok en de kant
van mijn flat opliep. Ik was dan ook
verbaasd en een beetje van mijn stuk
gebracht toen ik het geluid van
vrouwenstappen hoorde die me vlug
achterna kwamen. In een ogenblik
had ze me ingehaald en haar arm
door de mijne gestoken. We liepen
enige tijd zwijgend naast elkaar
voort.
door JOHN JOLY
„Wat een vervloekte gek ben ik".
Ze gaf geen antwoord maar na nog
een paar passen draaide ze zich om
en keek me vragend aan. Ik keek
nors naar mijn voeten en barstte
toen weer uit.
„Maakt die vent jóu dan niet gek?"
vroeg Ik. „Allemachtig wat een ko
lossale verwaandheid! Is dat het
soort ezel dat voor onze toekomst
gaat zorgen?"
„Hij is een heel bekwaam man, zeg
gen ze".
„Zeggen ze. Je bedoelt: Zegt hij".
„O nee, hij staat hoog aangeschre
ven".
„Bij zichzelf".
„En natuurlijk heeft hij ook een
prachtige staat van dienst".
„Alweer volgens hem".
Er was een stilte. Tenslotte: Mark,
wat ter wereld is er met je aan de
hand? Ik had je er nooit van ver
dacht dat je jaloers van aard was".
„Jaloers! Ik ben niet jaloers op hem.
Ik kan het alleen niet uitstaan dat
iedereen, en speciaal jij, al dat ge
wauwel dat hij uitkraamt, slikt en
feitelijk om nog méér bedelt. Het
maakt me misselijk".
„In ieder geval praat hij goed en hij
weet blijkbaar veel van wat er aan
de hand is".
Wij waren aan de deur gekomen van
het huis waar ze woonde en ze
wachtte op de stoep.
„En zoals ik al eerder zei, hij heeft
een prachtige staat van dienst uit de
oorlog. Hij is nog maar ongeveer ne
genentwintig en was op een bepaald
moment overste, geloof ik.
„Voor plichtsbesef, aan z'n lessenaar
geplakt, zo veilig als een huis hon
derd meter onder do grond in een
schuilkelder onder Whitehall", zei ik
plechtig.
„Waar praat je over?"
„Niets. Ik haalde alleen iets aan".
,Wat dan",.
„Een beetje grof liedje".
„Zeker gecomponeerd door de dap
pere officieren van de marinelucht
vaart?"
„Ja, ik denk het wel. Iets dergelijks".
„Wees niet kleinzielig, Mark". Ze
draaide zich om teneinde de deur
open te maken.
„Wat ter wereld was dat toch alle
maal over een Australiër?"
„Allemaal Ik zei alleen dat het een
Australiër was".
„Maar waarom een Australiër?"
„OmdatVoor de tweede maal
die avond kwam ik heel erg in de
verleiding, maar ik kon de verzoe
king weerstaan er alles uit te .lap
pen. „Het was het eerste wat me te
binnenschoot", zei ik ongelukkig en
met een kort goedenavond over m'n
schouder, liep ik vlug weg.
In plaats van de hele nacht wakker
te liggen en van ellende ineen te
krimpen bij de gedachte aan het
idiote figuur dat ik geslagen had,
dronk ik koffie en zat nog tot heel
laat aan mijn bureau te schrijven.
Al vlug bemerkte ik echter, dat het
nogal wat tijd zou kosten om het al
lemaal neer te schrijven, en het ma
nuscript kon ook niet blijven rond
slingeren waar iemand het zou kun
nen lezen. De volgende morgen zocht
ik dan ook Pearson op, nu schout
bij-nacht met een baantje bij de ad
ministratie. Hij was vriendelijk en
behulpzaam als altijd en zei dat ik
elke avond op zijn bureau kon schrij
ven, en het manuscript kon in zijn
brandkast opgeborgen worden als ik
er niet aan werkte
Na de val van Singapore waren de
Britse zeestrijdkrachten in het Verre
Oosten in een ernstige staat van uit
putting gekomen. Zozeer dat er ge
durende enige tijd gevreesd werd dat
de Japanners een 'aanval vanuit zee
op Ceylon zouden wagen. Slechts ver
sterkt wanneer op andere strijdtone
len onderdelen gemist konden worden
vocht de vloot in het Verre Oosten
door, en door een reeks van inciden
tele aanvallen op gebieden, die de
Jappanners bezet hielden, liet zij zich
niet alleen nog gelden, maar maak-
Met een vliegboot kwam ik uit Enge
land om me bil een squadron jacht
ten bovendien de indruk veel sterker
te zijn dan in werkelijkheid het geval
vliegtuigen te voegen, dat op een van
de kleine vliegdekschepen gestatio
neerd was, die de aanvalskracht
vormden van de vloot. Ik was nog een
heel jonge nieuwbakken reserve twee-
de-luitenant by de marine, net van
de school voor jachtvliegers in Somer
set. Zoals 't geval was met de meeste
jonge piloten van de marine lucht
vaartdienst die in dit stadium van de
oorlog bij de squadrons werden inge
deeld, wist ik nagenoeg niets af van
het marineleven, hetzij aan de wal of
aan boord. Ik kon vrij behoorlijk een
Seafire vliegen, z'n mitrailleurs af
vuren, er loopings en rolls mee draai
en, ermee landen en starten, en for-
matievliegen maar van de kunst er
oorlog mee te voeren wist ik zo goed
als niets. Bovendien had ik nog maar
zes landingen op het dek van een
vliegdekschip gemaakt en dat was
onder ideale omstandigheden geweest
in de Firth of Clide met een zee, die
zo glad was als een spiegel.
Alle andere vliegers van het squa
dron hadden samengewerkt alvorens
in actie te komen. Ze hadden inder
daad geleerd hoe je met een squadron
Seafires tegen de vijand moest vech
ten. Ik was de eerste aanvulling bij
het squadron en het was hard werken
f edurende de eerste weken,
eder ander wist instinctief wat hij in
de lucht moest doen, hoe in formatie
te komen, hoe weer uiteen te gaan
hoe aan te vallen, hoe een aanval te
vermijden, hoe weer in formatie te
verzamelen en wat te zeggen yia de
radio. Ze wisten hoe de regels waren
bij het landen en starten op het dek
en ze wisten him weg terug naar het
schip te \*inden over vele mijlen
oceaan, waarop geen enkel herken
ningspunt te bespeuren was.
Ik wist van niets en niemand dacht
er ook maar een ogenblik aan, dat ik
enige hulp nodig had en ik was na
tuurlijk te verlegen en te trots om te
vragen ik moest wel door de zure
appel heenbijten.
Gelukkig was ik bij een squadron van
buitengewoon gehalte terechtgeko
men en ik kan me geen enkele vlieger
herinneren, die ik niet geweldig sym-
Sathiek von. De commandant was een
eroemd musicus en de oudste vlieger
qen amateurcricketer. Ik was er on
metelijk trots op dat ik deel uitmaakte
van hen en deed mijn uiterste best, de
plaats waardig te zijn in een squadron
dat bij de h. ,e Oostelijke Vloot, ja
zelfs bij de de hele marine, befaamd
was.
De herinnering aan de dag waarop
dit verhaal begint, zal voor mij altijd
levendig blijven. De vloot kwam op
haar basis Trincomalee in Noord-Cey-
lon terug na de tweede periode van
acties tegen de vijand sedert ik by
het squadron gekomen was. Geduren
de twee weken waren we in actie ge
weest tegen doelen op de Andamanen
en langs de kust van Birma en Ma-
lakka. Onze doelen waren schepen,
transporten, treinen en vliegvelden
geweest, en we hadden een redelijk
maar niet opmerkelijk succes gehad.
Wordt vervolgd).