PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RUSLAND STOPT PROEVEN NIET ALS
V.S. NU STARTEN
Kapitein en stuurman
Noord-Holland thuis
Scherp protest tegen plan rijkswaterstaat
overneming oeverbeheer
„Moreel hebben wij
het volste recht"
Sowjet-kosmonauten
in ruimte verdwenen
Vandaag...
204e jaargang no. 262
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; Ir. p. p. t 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 6 nov. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minlm. p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (mar. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.2-5. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vhssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg. tel. 2335; Ts: neuzen, tel. 2116; Zierlkzee. red tel 242o. adm tel. 2094.
Dreigement als antwoord op Kennedy's verklaring
Goederentrein ontspoorde
bij Eindhoven
Op het emplacement Eindhoven, net
boven een viaduct, is vrijdagnacht om
tien voor drie een beladen tankwagen
van een goederentrein uit de richting-
Best ontspoord, doordat een warm
gelopen astap was afgedraaid. Dc
trein vervoerde brandewijn en benzi
ne.
Drie wissels waren ernstig bescha
digd, terwijl over een lengte van twee
duizend meter de dwarsliggers van
het middenspoor kapot waren. Tussen
Boxtel en Eindhoven werden bussen
ingelegd om de reizigers te vervoeren.
Om even voor half elf zaterdagmor
gen kon het meest westelijke spoor
weer bereden worden.
Om kwart over twaalf was ook het
oostelijke spoor weer zover hersteld,
dat er treinen over konden rijden.
Moeder en kind door
kolendamp gedood
De jeugdige mevrouw Ilaklander en
haar acht maanden oude baby zijn
in een zomerhuisje van het vakan
tieoord „Het verscholen dorp" te
Harderwijk overleden aan de gevol-
Kn van een kolendampvergiftiging,
i heer Haklander is in zeer ernsti
ge toestand in het Boerhavezïeken-
huis in Harderwijk opgenomen.
Het echtpaar en hun baby woonden
tijdelijk in een zomerhuisje van „Het
verscholen dorp", omdat de bouw
van een eigen woning nog niet ge-
reed was.
De Sowjet-Unie lieeft gisteren, in een officiële verklaring ge
waarschuwd, dat de Russen de proeven met kernwapens in de
dampkring zullen voortzetten, als de Verenigde Staten dit ook
zouden doen.
Het Russische persbureau Tass, dat de verklaring doorgaf,
meldde, dat het toestemming had gekregen bekend te maken:
„dat als de Amerikaanse regering de proeven met kernwapens
in de dampkring hervat, de Russische regering gedwongen zal
zijn soortgelijke maatregelen te nemen".
De Russische regering verklaarde dat
zy „moreel het volste recht heeft"
om hetzelfde aantal kernproeven te
nemen als de V.S., Engeland en
Frankrijk hebben gedaan.
In de verklaring wordt onder meer
ook gezegd, dat de Sowjet-Unie niet
zoveel kernproeven heeft genomen
als de V.S. Rusland blijft echter be
reid om een verdrag te tekenen over
algehele ontwapening, waardoor er
voorgoed een einde zou komen aan
de kernproeven.
Genève
In de Russische verklaring wordt
gezegd, dat er een paar maanden
Signalen doen vermoeden
Na één rondje
om de aarde
op 14 oktober
Volgens het blad „New York
World Telegram" zouden de
Amerikaanse autoriteiten ge
heime inlichtingen hebben ge-
Uregen over het lanceren op 14
oktober door de Sowjet-Unie
van een ruimtevaartuig met drie
„kosmonauten" aan boord, on
der wie mogelijk een vrouw. De
lancering zou hebben plaats ge
had vanaf een basis in Krasny
Var, nabij Stalingrad.
In een stijlvolle ■plechtigheid is za
terdag op de Dam in Amsterdam de
Hongaarse opstand van 1956 her
dacht. Foto: de heer I. Tarnoczy,
voorzitter van het Hongaars-Neder
landse comité „Vijf jaar later'' legt
een krans bij het nationale monu
ment.
Na de lancering'werden op zeer hc^.
frequentie uitgezonden signalen van
het ruimteschip opgevangen door ob
servatoria in Tokio, Dakar, Sydney
en Bochum. Het Japanse instituut
voor het onderzoek van radiogolven
zou gedurende veertig1 minuten dui
delijke en krachtige signalen hebben
gehoord, vervolgens gedurende twee
uren en twintig minuten zwakkere
signalen en daarna niets meer.
De in code gestelde boodschappen
der ï'uimtevaarders werden door
elektronische apparaten van ver
scheidene observatoria geregis
treerd en later aan de Amerikaan
se inlichtingendienst doorgegeven
om te worden ontcijferd.
Het blad, dat verklaart zijn inlichtin
gen van goed ingelichte zijde in
Washington te hebben ontvangen,
meldde verder, dat naar de mening
van het Japanse instituut het ruimte
vaartuig op een hoogte van tussen
400 en 480 kilometer in een baan om
de aarde was gebracht, doch dat deze
baan te hoog was geweest en dat het
ruimteschip na één omwenteling om
de aarde in de ruimte is verdwenen.
Het hoofd van het Westduitsc satel-
lietwaariiemïngsslation in Bochem,
Kaminski, bevestigde zaterdagavond
dat zijn station op 14 oktober deze
signalen had ontvangen.
geleden nog mensen waren, die
niet door hadden dat de V.S. tij
dens het vruchteloze overleg in
Geneve achter de schermen al
voorbereidingen troffen om de
kernproeven te hervatten.
Elke twijfel hierover is nu echter
weggenomen door de Amerikaan
se regering zelf. Op de onder
grondse proeven willen de Ameri
kanen nu proeven in de dampkring
laten volgen, aldus de verklaring.
Het Russische volk weet intussen of
ficieel nog steeds niets van de serie
proeven, die volgens Kroesjtsjews
mededeling op het 22ste partijcongres
vqf dagen geleden beëindigd had moe
ten worden.
Weer explosie
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft medegedeeld, dat
de Sowjet-Unie zaterdag weer een
kernexplosie van verscheidene mega
tons tot stand heeft gebracht. De ont
ploffing had wederom plaats in de
dampkring, in het proefgebied Nova
Zembla. Het was de eenendertigste
ontploffing in de huidige serie.
wordt in het Museum
voor het Vlaamse cultuurleven
r te Antwerpen de tentoonstel- S
c ling „150 jaar muziekleven in
Vlaanderen" geopend.
W\*W*WWWVWV\*VWW
Standbeeld van
Nkroemah de
lucht in
Oostduitse kinderen van
moeders gescheiden
Vijf Oostduitsers en vier kinderen
zijn er in geslaagd over de zwaar
bewaakte grens naai* West-Berlijn te
vluchten, zo meldt de Westberlijnse
politie. De vluchtelingen werden door
Oostberlynse politiemannen onder
vuur genomen.
Volgens de politie deden ongeveer
twintig mensen, onder wie vrouwen
en kinderen, eèn poging naar het
westen te ontkomen. Van de vijf
Oostduitse mannen en vier kinderen
weet men met zekerheid dat dit is
gelukt. Over het lot van de ande
ren, bij wie zich de moeders van de
vier kinderen bevonden, is niets be
kend. De leeftijd van de kinderen
varieert van negen maanden tot
veertien jaar.
Volgens de politie had de groep een
gat gemaakt in de prikkeldraadver
sperring aan de Franse sector. Toen
Oostduitse politie hen opmerkte
opende zij het vuur op de vluchte
lingen. Het merendeel van de vluch
telingen gaf toen zijn poging op.
De algemene vergadering van de Ver
enigde Naties heeft zich er vrijdag voor
uitgesproken dat de weerkundige wereld
organisatie een net van weerstations over
de gehele wereld zal laten rapporteren
over de radio-activiteit in de dampkring.
Het idee is van Japan uitgegaan.
Geen ontslag „vluchtelingen"
Veroordeeld op
oude wet uit
Nederlands-Indië
(Van onze speciale verslaggever)
,,Wij werden gevangen genomen en
grond van een wet van het vroegere
de sleepboot werd ons afgenomen op
Nederlands-Indië. Een wet uit 1939,
die bepaalt dat een schip dat zonder
toestemming de Nederlands-Indi
sche territoriale wateren binnen
vaart, in beslag mag worden geno
men. Wij werden de dupe van een
oude, tegen de smokkelarij gerichte
maatregel".
Een standbeeld in Accra van presi
dent Kwame Nkroemah van Ghana
is zaterdagmorgen vroeg opgeblazen,
terwijl een tweede explosie de onaf-
hankelijklieïdsboog beschadigde.
Het is niet onmogelijk dat de reis
van koningin Elizabeth van Enge- den gevangenisstraf werden veroor-
land naar Ghana na deze ongere- deeld. Het was een van de medede-
geldheden zal worden afgelast. lingen die hij deed zodra hij terug
Tot deze cynische conclusie kwam
Oene Edelenbosch (35), kapitein van
de door de Indonesische staat gecon
fisqueerde zeesleper Noord-Holland,
tijdens het in Djakarta gevoerde pro
ces, waarbij hij en stuurman Wybe
Hendrik Meyer (39) tot twee maan-
lin Nederland was, zaterdagmiddag
op Schiphol.
Zoals bekend werd de sleepboot
1 „Noord-Holland" op 2 september
door de Indonesische marine op
gebracht, toen kapitein Edelen
bosch de gestrande Griekse
vrachtvaarder „Georgies Tsavli-
ris" bij het eiland Poeloe Samboe
in Straat Singapore te hulp
stoomde.
„Bosje bomen
Kapitein Edelenbosch vertelde dat
hij beslist dacht dat hij buiten de
territoriale wateren van Indonesië
zou blijven als hij de Griek hulp ging
bieden. De Lloyds agent in Singa
pore heeft ons eigenlijk misleid, zo
zei hij. Die man heeft ook gedacht,
dat** eilandje ligt midden in Straat
'Singapore, dat zal dus wel vrij water
zijn. „En als het nou een volwassen
eiland was geweest, maar bij hoog
water is het niet meer dan een bosje
boven de zeespiegel uitstekende bo
men", voegde zijn stuurman er aan
toe.
De eerste 42 dagen hebben we aller-
lei mensen buiten de gevangenissfeer
Kapitein Oene Edeletibosch en eer
ste stuurman Wiebe Meijer van de
zeesleepboot .Noord-Holland" zijn
zaterdag op Schiphol teruggekeerd
uit Indonesië. Foto: kapitein Oene
Edelenbosch xous overgelukkig ook
zijn zoontje op de luchthaven te zien.
kunnen spreken en duidelijk bleek
ons toen dat vooral de ouderen het
prettig zouden vinden wanneer de
Nederlanders weer terug zouden ko
men in Indonesië. Maar de propa
ganda „West Irian bij Indonesië" zit
er bij iedereen goed in. Dat moet
eerst gebeuren, zeggen de meesten".
Geen ontslag
Nu iedereen terug Is, kon er ook
een eind komen aan de kwestie van
het ontslag aan de zeven gevluchte
opvarenden. De heer Wijsmuller zei
nu openhartig: „Wij wilden Indone
sië laten blyken dat wy het niet'
eens waren met de vlucht van de ze
ven mannen. Nu iedereen terug is,
kunnen we vertellen dat het slechts
een kwestie van tactiek was. Geen
van de mannen is ontslagen".
„Ontdekker 34" in baan
om de aarde
De Amerikaanse luchtmacht heeft
zondag van de basis Vandenberg in
Californië een kunstmaan, de ontdek-
ker-34, gelanceerd, die later in een
baan om de aarde kwam.
Het is de bedoeling dat een ruimte
cabine zich losmaakt en binnen vier
dagen door vliegtuigen in de omge
ving van Hawaii wordt opgevangen.
VOORZITTER ZEEUWSE POLDEREN WATERSCHAPSBOND
Commissaris der koningin:
„onaanvaardbaar!"
De voorzitter van de Zeeuwse
Polder- en Waterschapsbond, de
heer P. J. <J. Dekker, heeft in
zijn openingsrede voor de zater
dagmorgen in „Britannia" te
Vlissingen gehouden algemene
vergadering uitvoerig de onge
rustheid van de waterschappen
geschetst over het plan om de
rijkssubsidies aan de calamiteu-
ze polders om te zetten in een
materiële prestatie: het onder
houd van de oeverbeschermin
gen en van al wat zich verder in
liet water uitstrekt voortaan
door het rijk te doen verrichten
in plaats van door de water
schappen.
Ministeriële mededelingen wij
zen er op, dat deze oplossing
niet alleen voor de ealamiteuze
polders, doch ook voor de ove
rige waterschappen doorge
voerd zon worden.
Het bekendmaken van dit plan,
wekt bevreemding, ontgooche
ling en sterk verzet, zo verklaar
de de lieer Dekker. „Realise
ring van dit plan zou immers
betekenen amputatie van de
waterkerende taak van de wa
terschappen, welke uitloopt op
splitsing' van de zorg van de
zeewering in een zorg voor de
hoogwaterkering door de wa
terschappen en een zorg voor
de overbeschermingen e.a., wel
ke op het rijk zou overgaan.
Deze suggestie ïs volkomen on
aanvaardbaar voor de water
schappen", aldus de bondsvoor
zitter.
Aan het slot van de vergadering ging
ook de commissaris der koningin,
jhr. nu*. A. F. C. de Casembroot, op
deze kwestie in. en hij gebruikte zo
mogelijk nog fellere woorden dan de
heer Dekker. „Ogenschijnlijk lijkt
het plan, dat aan de minister- is
voorgelegd, een eenvoudige oplos
sing, die vooral de buitenstaander
simpel voorkomt. Immers, men knipt
de dijk in tweeën en één stuk is voor
het rijk, het andere voor de water
schappen. Maar in feite wordt hier
een bron van grote moeilijkheden
geschapen, voor het overleg tussen
waterschapen, provincie en rijk", al
dus de commissaris.
„Ik verzeker UGedeputeerde Sta
ten zijn sterk gekant tegen deze
oplossing. Zij is principieel on
juist en betekent een aantasting
van de water.schapstaak, die eeu
wenlang goed is vervuld. Boven
dien is dit plan een klap in het
gezicht van de polderconcentratie.
Dit voorstel is oneconomisch, en
onpraktisch: liet betekent dat
men op één schip twee kapiteins
wil hebben".
De
is verzekerde, dat ge
hè
deputeerde Philipse iu Den Haag het
standpunt van het provinciaal be
stuur duidelijk had gemaakt. „Dat
heeft er in ieder geval al toe geleid
dat om het advies van de polderbond
is verzocht". De commïsaris riep
tenslotte op om samen te strijden
voor het polder- en waterschapswe-
zen„Het is een sieraad voor de Ne
derlandse gemeenschap. Laten we er
voor vechten!"
Het hier aan de orde zijnde probleem
was uitvoerig behandeld door voor
zitter Dekker in zijn openingsrede.
Hij herinnerde aan de rede van mi
nister Korthals in de Eerste Kamer
op 26 april j.l. waarin de eerste me
dedelingen in het openbaar werden
gedaan over dit voor Zeeland volko
men onaanvaardbare plan. De minis
ter had toen opgemerkt:
„Men is het erover eens, dat
de vervanging van de wet
van 1870 op de ealamiteuze polders
wenselijk is, o.a. omdat zij nog tot de
zware belasting dwingt, omdat zij de
concentratie van waterschappen te
genhoudt, althans bemoeilijkt en om
dat zij tot veel rompslomp leidt. Aan
de desbetreffende instanties was een
suggestie voor een nieuwe regeling
voorgelegd, die er zó uitzag: De
staat zou alle oeverbeschermingen
en al wat zich verder in het water
uitstrekt en dat zijn dure dingen
tot zijn last nemen ook ten aan
zien van de ealamiteuze polders aan
de Oosterschelde; dan zouden de wa
terschappen de eigenlijke waterkerin
gen gemakkelijk kunnen in stand
houden, zodat naar verwacht wordt,
dan geen behoefte meer zou bestaan
aan een garantie voor dekking der
kosten boven de draagkrachtsgrens".
De minister constateerde toen in
die bewuste rede, dat deze sug
gestie een zeer afdoende oplos
sing van het vraagstuk der eala
miteuze polders zou betekenen.
Hij sprak de hoop uit binnenkort
in staat te zijn ook deze zaak
verder te brengen, omdat deze niet
te zeer bij de behandeling van de
Bijdragewet Deltawerken dient
achter te staan. „Het liefst zou ik
de beide zaken tegelijk bij de Sta-
ten-Generaal in behandeling ge
bracht zien, maar ik begin eraan
te twijfelen, of dit mogelijk zal
zijn". Tot zover de minister.
Beleidszwenking
De heer Dekker constateerde dat
men hiermee opnieuw met een be
leidszwenking van de minister, in
vergelijking met het beleid van mr.
(Zie slot pag. 5 kol. 5)
