PAGIM atrix Opstand der vrouwen' in Engeland C tctozouw GOED GEKLEED GAAN M PROVINCIALS ZEEUWSE COURANT ZATERDAG i NOV GLIDER .r-.vf- Voor wie bloemkool eigenlijk maar een flauwe groente vindt, bet volgende ad vies: maak er eens een bloemkoolsla met tuinkruiden van. Verdeel een flinke bloemkool ln roosjes, kook die juist gaar (in acht tot tien minuten), laat ze snel afkoelen, snipper intussen een sjalot of klein uitje fijn, en hak een eetlepel pe terselie en een eetlepel kervelgroen zeer fijn. Maak nu van al dit kruidenhaksel een slasaus met olie, azijn, peper en zout. giet deze over de bloemkool, laat de saus enige tijd Intrekken en garneer de bloemkoolsla tenslotte met wat papri kapoeder en een door een zeef gewreven hardgekookte eierdooier. erhe staaltjes der ,suföraqettehes\ Aan het onderwerp Engelse vrouwen in opstand en wat. zij deden", zou een afzonderlijk boek kun nen worden gewijd: Want de „suffragettes" hebben vijftig jaar gele den in Londen heel wat spectaculaire staaltjes uitgehaald. Een paar voorbeelden: tijdens een liefdadigheids-opera voorstelling waar het koninklijk paar aanwe zig was. klom een jonge vrouw op het toneel die onder het slaken van de kreet „Votes for ivo- men!" handenvol papie ren in de zaal -wierp. In parket, loges en op bal kons werd de kreet her haald, overal dwarrelden papieren omlaag, een vrouw m het middenpad zwaaide met de paars- wit-groene vlag van de pioniersters, een andere vrouw wierp de koning een handvol vlugschrif ten in het gezicht. Sup poosten en politieman nen voerden het opstan dige vrouwvolk weg, dat zich krijsend, krabbend, schoppend en bijtend verdedigde. Twee van de opstandigen bleken zich zelf aan haar stoelen 1e hebben vast gekluisterd met boeien eh hangslo ten: de smid moest er aan te pas komen voor dat de voorstelling kon doorgaan.... O p „Derby-dag" drie dagen later, wierp een suffragette zich tijdens de beroemde paardenrennen vóór het paard van de koning: zij overleed enkele dagen later in het ziekenhuis en haar begrafenis had weer een demonstratie- tot gevolg. Intussen toas Emmeline Pankhurst gearresteerd; als protest tegen deze arrestatie lie pen suffragettes te hoop voor Buckingham Pala ce waar zij op de politie insloegen en zich zelfs aan de ijzeren hekken vastbonden. Achtenzes tig vrouwen moesten de volgende dag voor de rechter verschijnen en het werd een bewogen zitting: de dames had den papieren zakjes met meel bij zich die zij naar de rechter smeten. De edelachtbare heren wer den ook bekogeld met de schoenen van de opstan dige vrouwen, en de von nissen waren dan ook niet mis.' Boete betalen wilden de veroordeelden niet; zij lieten zich in de gevangenis opsluiten en gingen prompt in hongerstaking. Na enke le weken moesten ze ijlings naar het zieken huis worden vervoerd, omdat ze totaal uitgeput waren. Inmiddels storm den andere suffragettes op Buckingham Palace in, vernielden een ko ninklijk portret, pro beerden de gevangenis op te blazen waarin de monstrerende suffraget tes werden opgesloten, legden bommen in een landhuis en gooiden een bijl naar de toenmalige minister-president Staaltjes, die de vrouw ran 1961 zich nauwe lijks kan voorstellen, wanneer zij eens in de zoveel jaren ter stembus gaat! VIJFTIG JAAR GELEDEN: Strijdsters voor vrouwenkiesrecht gooiden met bommen en bijlen VROUWEN DIE MET BOMMEN WERPEN, met bijlen naar hooggeplaatste regeringspersonen gooien, gevangenissen be stormen, de inhoud van brievenbussen in brand steken: het moet een weinig hartverheffend schouwspel zijn geweest! Het gebeurde, deze maand vijftig jaar geleden, in Engeland en de vrouwen die deelnamen aan deze „onvrouwelijke" activiteiten deden dat met een bepaald doel voor ogen: het vrouwenkies recht. De Engelse vrouwen hebben in die dagen de politie han denvol werk gegeven! En menig huwelijk is gestrand op het feit, dat de vrouw des huizes zich geroepen voelde, pionierster voor de emancipatie te worden In deze tijd, nu vrouwenkiesrecht en handelingsbekwaamheid voor de vrouw voldongen feiten zijn, is men onwillekeurig geneigd ook als vrouw om die activiteiten van vijftig jaar geleden lichtelijk geshoc keerd te bekijken. Het lijkt allemaal nogal overdreven, de vraag rijst of het „nu allemaal zó moest", of er geen andere wegen waren ge weest om het gestelde doel te bereiken en of deze opstandige vrouwen wellicht de sensatiezoeksters uit de toenmalige vrouwenvereniging zijn geweest. vat" genoemd: zij was het die de Engelse vrouwen werkelijk weer baar maakte. Die vrouwen hadden voordien al de nodige rechten ver worven: zij mochten eigendom bezit ten (ook als ze getrouwd waren), mochten als getrouwde vrouwen geld verdienen en voor zichzelf houden, hadden recht op de kinderen, recht op echtscheiding onder bepaalde om standigheden, het recht om beroe pen uit te oefenen die voordien uit sluitend „des mans" waren, het recht aan de universiteit te stude ren en tal van andere zaken, die de hedendaagse vrouw als vanzelfspre kend beschouwt. Maar kernpunt van dit alles bleef het kiesrecht voor de vrouw: liet recht om te kiezen èn om gekozen te worden en hiervoor schrokken, de grote politieke partijen in Engeland terug, omdat men vrees de dat het vrouwenkiesrecht de be staande politieke verhoudingen in de partijen totaal zou wijzigen en omver werpen. Emmeline Pankhurst was de vrouw die tot daden overging. Vijfenveertig jaar ouel nas ze toen ze do „Women's social and political Union" stichtte. Do ver klaring die zij in 1907 uitgaf, is befaamd geworden; het was dan ook een ware oorlogverklaring, die begon met de woorden „Laat nu de tyrannen beven!" Daden gééo woorden eiste zij, en hoe zeer deze vrouw geschikt was voor het aanvaarden van de kies recht eisende vrouwen, blijkt wel uit hetgeen de kranten in die. da gen over deze fascinerende spreekster, geboren leidster en onversehokken voorgangster schreven: „Men kan eerder een lawine niet een kinderschepje te genhouden, dan deze vrouw van haar doel afhouden...." Moeder en dochters Drie trouwe helpsters had mevrouw Pankhurst bij haar fanatiek streven haar drie dochters van wie vooral Christabel op de voorgrond trad. Van haar hand is vorig jaar (enige tijd na haar overlijdeneen boek versche nen over de woelige gebeurtenissen waarvan haar moeder het inspire rende centrum is geweest. Moeder en dochter hebben voor hun idealen ge vangenisstraf moeten ondergaan: Emmeline werd in 1908 voor de eer ste maal gearresteerd, haar dochter werd vlak daarna ook voor korte tijd gevangen gezet. Mevrouw Pankhurst kreeg drie jaar gevan genisstraf voor een aanslag op het landhuis van een hooggeplaatst po liticus. Uit die gevangenis wist ze trouwens na drie weken weg te ko men via een hongerstaking die ze consequent doorvoerde, zoaat men voor haar leven vreesde en haar in vrijheid stelde. Om haar drie jaren toch „uit te zitten", is zij daarna nog verscheidene malen gearresteerd: er was namelijk een wet gekomen die heel toepasselijk „kat en muis Die laatste veronderstelling wordt wel ontzenuwd door de auteurs, die aan dat spectaculaire optre den van een halve eeuw geleden boeken en geschriften hebben ge wijd. Aan het hoofd van de „op stand der vrouwen" stond name lijk een alleszins respectabele vrouw: Emmeline Pankhurst uit Manchester, gehuwd met een ad vocaat, moeder van vijf kinde ren en. bepaald geen overspannen hysterisch persoontje. Zij wilde de mannen bewijzen dat de vrouw niet het zwakke wezen was dat alleen voor „kinderen, keuken en kelder" geschikt was en dat in de regeringsgebouwen keer op keer door de mannen der schep ping werd uitgelachen. Elke keer namelijk dat in het Lagerhuis werd gesproken over het verlan gen naar gelijke rechten van de Engelse vrouw, steeg er een schallend gelach op Nu bestond er. toen de naam Pank hurst voor het eerst in dit verband werd genoemd, in Engeland al een jaar of zestig een vrouwenbeweging die het echter niet in daadwerkelijk optreden, maar voornamelijk in het strijden met petities zocht. Het ver schijnen van Emmeline Pankhurst wordt in de historie van die vrou wenbeweging „de lont in het kruit- wet" werd genoemd en die inhield dat hongerstakende suffragettes uit de gevangenis ontslagen moesten worden, maar meteen weer werden gearresteerd als zij voldoende her steld waren. Zo werd Emmeline Pankhurst keer op keer vrijgelaten en enkele weken later weer gearres-, teerd, om na een week hongersta king weer ontslagen te worden. Aan de strijd van al deze pionier sters kwam een eind door de eer ste wereldoorlog; mevrouw Pank hurst en haar dochters gaven al haar" kracht aan het vaderlandslievende werk. organiseerden sociaal hulp werk, lichtten een vrouwelijk hulp korps op en hielden toespraken om rekrUten te werven. De oorlog heeft, overigens de bedoelingen van me vrouw Pankhurst en haar medestrijd sters eerder goed dan kwaad ge daan: vrouwen werkten immers zij aan zij met mannen. Mèt het einde van de oorlog in 1918 kwam voor de Engelse vrouw een be perkt kiesrecht, dat in 1928 alge meen werd. Het eerste vrouwelijke Lagerhuislid was lady Astor: zelf is Emmeline Pankhurst nooit in het parlement gekozen. In juni 1927 overleed zij, vlak voor haar zeven tigste verjaardag. Aan de Theems- oever staat, vlak bij het parlements gebouw dat zij zo vaak (letterlijk èn figuurlijk) heeft Iwstornul. een standbeeld, bij de onthulling waarvan j de volgende woorden zijn gesproken: „Zij heeft het aanschijn van de we- reld veranderd". Wie op een koude herfstdag warm en toch gemakkelijk j 1 gekleed haar huiselijke plichten wil vervullen, trekke pan- g 1 talon en trui aan... en dan een trui volgens de laatste 1 1 mode. Die trui is grof gebreid, heeft een jacquardpatroon jg 1 en een al dan niet afstaande rolkraag. Wat minder sportief gj is het tweede model dat driekwart mouwen heeft, een v- §f gj hals met twee knoopjes en een liggend kraagje, en waarbij 1 'gj een in de taille gestrikt ceintuurtje hoort. Suède wordt toegepastin-steeds meer kledingstukken; 1 1 na de korte jasjes kwamen eerst de lange mantels, toen m 1 de rokken en nu zijn er al japonnen èn pakjes van dit g „natuurmateriaal". Een aantrekkelijk en jeudig ensemble 1 maakte een jong Frans mode-ontwerper uit suède: een i g gladde rok met een bijpassend loshangend jak, dat geen g mouwen heeft. Dc mouwen die op de tekening te zien zijn, 1 horen namelijk bij de dunne wollen pullover met diepe 1 halsuitsnijding, die onder het kostuum gedragen wordt. 1 p De baret is eveneens van suède. j illilllllllllllllll!l!ll!l!llll!!!lllillllllllllllllll!ill!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllll!llllllllllllllllllllllillllllllllllllilllllllllll|lll!llllllll!llllllllllllllinl? De nieuwe mode-collectie die de Ber- lijnse modekoning Heinz Oester- gaard voor de volgende lente en zo mer heeft ontworpen, kreeg de naam LentelijnOester gaard maakte ge bruik van de traditionele stoffen en vrij veel nappa, en werkte met een rustig silhouet. Dit is het model „Denis" uit de col lectie; een zwnrt-witte cape van Ita liaans linnen. FASHIONWEEK 1961 tengere mantels, veel enorme ruiten De zomermodc voor 19(12 in deze week gepresenteerd tijdens de Amster damse Fashionweek (de 28ste), waar onder meer de volgende cijfers uit de bus zjjn gekomen: ruim een kwart van alle in Nederland vervaardigde mantels wordt in het buitenland verkocht tot in Amerika en Rusland toe). Van de Nederlandse japonproduktie daarentegen wordt slechts zeven procent geëxporteerd: vandaar dat op de shows van de Fashionweek waar vooral buitenlandse inkopers komen kijken, vrijwel geen jurken worden getoond. Mantels en tailleurs daarentegen in reeksen, en daarom kunnen we U dus al vast vertellen hoe de mantel-zomerinode zal zjjn: vaak groen, anders rood of zwart. Veel mantels en pakjes in enorme vierkante ruiten; kwieke niantcljes en tailleurs voor de teenagers, in groen, steen rood en helderblauw. De modellen voor de volwassen vrouw zijn zeer smalletjes gehouden: door afgezakte schouders, en platliggende afstaande kraagjes. De mantels zijn tenger, van het model zoals kleine Engelse meisjes ze dragen: strak geknoopt lijfje, eronder klokkende' panden. Met splitten voor de bewe gingsvrijheid, splitten in de rug, opzij en onder de armen. Sommige man tels hebben loopruimte door een diepe, brode scherpe plooi halverwege het bovenbeen: zulke plooien hebben komende lente vrijwel allo tailleur- tjes. De Fashionweek betekent een weerzien met oude bekenden: met silhouetjes uit voorbije modes. Zoals de strikjes en kwikjes van de empire-mode, de Watteau-plooi in de mantel, dc verlaagde taille, de afge zakte schouder, de wijde lage vleermuismouw en dc van achteren bunge lende ceintuur. Geen verrassende nieuwe zomermode dus, wel een leuke. beoint met Sommige huisvrouwen zijn zo vinding rijk. dat men er even stil van wordt. Wat dacht U bijvoorbeeld van die flatbe woonster. die de kaal geworden deur van haar zitkamer verwisselde voor een nog gaaf exemplaar van een der slaapka mers? In de meeste nieuwe huizen en met name in flatwoningen zijn die deu ren namelijk in standaardmaten uitge voerd en het verwisselen van de deuren levert dus weinig of geen moeilijkheden op. Op die manier krijgt de zitkamer weer een „nette entree", zonder dat er onmiddellijk verf en kwast aan te pas hoeft te komen. Roosjes en andere figuurtjes van boter staan charmant op tafel, maar niet ieder een heeft het geduld (en de tijd) om de boter in zo'n sierlijke vorm te „gieten". Botervierkantjes staan echter ook aar dig en ze zijn veel gemakkelijker te ma ken: met een vochtige stevige draad snijdt men met gemak een stuk boter in kleine ..eenpersoons" plakjes. De boter moet er wèl goed hard voor zijn. Wié haar woninginterieur in alle opzich ten „bij de tijd" wil houden, zal een schommelstoel moeten kopen althans de moderne versie van deze ouderwetse stoel. Van die oud-nieuwe schommelstoel waren op een dezer dagen in Utrecht ge houden meubeltentoonstelling maar liefst vijftien verschillende modellen te bewon deren Zó snel groeit „zelfbediening" Hoe snel het zelfbedieningsbe- drijf in Nederland zich heeft ont wikkeld, realiseert men zioh bij het zien van enkele cijfers in het maandelijkse informatiebulletin van de stichting Consumenten Contact Orgaan. In 1949 had ons land nog slechts één zelfbedie ningswinkel, begin 1959 waren er al 1148. begin 1961 beschikte Ne derland over 2252 zelfbedienings winkels en over meer dan vijftig supermarkten. Vijf proeent van de kruidenierswinkels in ons land paste in 1959 het zelfbedienings systeem toe, een percentage dat twee jaar later verdubbeld was. Van dc ruim 2200 zelfbedienings- bedrijven hoort 69 pet. toe aan zelfstandigen, 5 pet. aan coöpe raties en 26 pet. aan het groot winkelbedrijf. Advertentie) Handen houden houdt ze mooi! handcreme ~D*w ozcuw Misschien is het u ais vrouw wel een pak van het hart ge weest, dat met ingang van de eerste november de voetganger in het verkeer eindelijk aan zijn trek ken is gekomen. Tot nog toe was hij (en zij, vanzelfsprekend) een soort uitstervend anachronisme, een beetje zielige, achterlijke figuur in het mod- derne straatbeeld. Hij was op zijn hoogst een meelijwekkende zonder ling, die zich met een minimumsnel heid voortbewoog en zich, en dat nog in beperkte mate, op het trottoir vei lig kon wanen. Nee, wanneer een voetganger zich enigermate wilde laten gelden moest hij in massa optreden, zoals bij de zaterdagmiddagse pantoffelparade langs de winkels. En af en toe had hij ook nog een klein kansje op be scherming als hij zich op de spits uren onder de hoede van een paar klaarovertjes wilden stellen. Maar overigens was hij een vogelvrij ver klaarde. die in acuut levensgevaar verkeerde zodra hij een voet op de rijweg zette. Want behalve bij een knipperbol had hij nooit en nergens voorrang. NU is dit op slag anders geworden en is hij na lang aandringen ook tot weggebruiker met De- paalde faciliteiten bevorderd. Voort aan heeft hij. zowaar op zebrastrepen absolute voorrang. Dat lijkt op het eerste gezicht een mooi ding en een felicitatie waard. De rollen worden nu glorieus omge keerd. Op de zebrastrepen heeft de voetganger voorrang boven alles wat op wielen rijdt, hij kan desverlangd vrachtauto's, stadsbussen, trucks met-oplegger en hele trouwstoeten koninklijk een halt toeroepen. Ik zie hem daar al schrijden met fier opgericht hoofd, terwijl al het gemo toriseerde verkeer van twee kanten al of niet remmen en tandeknar- send de vaart inhoudt DENK niet dat ik hier lichtzinnig aan het gekscheren ben: deze laatst uitgevonden verkeersre gel komt werkelijk niet te vroeg, en blijkt dringend nodig, als men zich even realiseert dat er verleden jaar meer dan vijfhonderd doden onder de voetgangers vielen, en bijna vijfdui zend ernstig gewonden in ziekenhui zen terechtkwamen. Dit zijn wel ge tallen die om enige beveiliging vra gen. Het was daarom logisch en verstan dig dat ergens een punt bepaald werd waarop de voetganger weggebruiker nummer één zou zijn: knipperbollen waren te schaars gezaaid om aan de gewone behoefte te voldoen. Maar meteen rijst er nu, zowel bij serieuze rijders als lopers, een zekere beducht heid voor dc mogelijke gevolgen van deze nieuwe en stellig nuttige bepa ling. Zal het effect ervan het be oogde doel bereiken: vermindering van het aantal aangereden voetgan gers? Want dit is alleen mogelijk als er -van beide kanten een zekere rou tine en zelfdiscipline bestaat. Wat de bona fide rijders betreft, vooral de ervaren automobilisten bezitten die al in ruime mate. Het zij tot hun ere gezegd: waar enigszins mogelijk betrachtten zij bij oversteekplaatsen al de nu verplicht gestelde hoffelijk heid, en remden eigener beweging bij zebrapaden voor een voetganger die aarzelde om een voet op de rijweg te zetten. Maar hoe staat het met het gros van de lopende gemeente? Uit de aard der zaak zijn dat meest ouderen van beiderlei kunne, de jongste lichting schoolkinderen en daar tussen in de voornamelijk uit een oogpunt van gezelligheid winkelende vrouwen. Met andere woorden; wie niet meer behoeft of belieft te werken, wie te oud of te jong is om te fietsen en wie niet aan enige tijd gebonden is. En juist dit zijn categorieën die uit on- bedoel slecht getrainde weggebrui kers bestaan. Meestal blijken zij óf te zorgeloos óf te voorzichtig bei de hoogst gevaarlijke eigenschappen, ALS ik hier dus mijn bescheiden bijdrage aan de verkeersveilig heid mag leveren, zelf een fer vent en toegewijd wandelaarster zijnde dan zou ik vooral een be roep op alle lieve oude dames willen doen. Het is nu wel zo dat U een hele Pieternel in het verkeer geworden bent, en niet meer in vrezen en beven over de zebrastrepen behoeft te drib belen maar dat wil nog niet zeg gen, dat er tegenover uw voorrangs- recht geen enkele plicht zou staan. Want CJ mag nu zelfs niet binnen dertig meter van die strepen overste ken, ook al is daar juist de winkel waar U gauw nog even een bood schapje moet doen. U kunt ook niet zomaar eventjes parmantig naar de overkant kuieren in de heilige over tuiging dat namens de Minister Zelf iedereen toch voor U stoppen moet. Want stoppen, lieve mevrouwtje is iets wat niet zomaar, in een fractie van een seconde, kan gebeuren, voor al niet bij een glad wegdek. U moet dus wel tijdig duidelijk blijk geven ddt U naar de overkant wilt en als vanouds beginnen, vóór U een voet op de rijweg zet, met dubbel en dwars uitkijken. Want als U nu zou gaan oversteken en U draaft niet meer ais op uw achttiende, niet waar? dan bezorgt U die arme bestuurder de schrik van zijn leven, aangezien zijn remweg langer is dan U denkt Of we nu lopen, fietsen of achter een stuur zitten, wij moeten ons uit puur eigenbelang niet alleen aan de regels houden, maar bovenal aan de voor schriften van ons eigen gezonde ver stand. En dat houdt ons nog elke dag met klem voor: Liever even la ter thuis, dan mooi op tijd in het zie kenhuis. SASKIA.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 10