PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
V.S. BEREIDEN KERNPROEVEN IN DE
DAMPKRING VOOR
„Finland is Moskou
gunstig gezind"
Goede verwachtingen van bietencampagne '61
„Om klaar te zijn
als het nodig is"
Akkoord over Duitse
coalitieregering
Va ndaag
Verstarring
Offensief van
Kongolees leger
204e jaargang - no. 260
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. f 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 3 nov. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.ra. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels»
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853. adv. 5213». Oostaurg. tel. 2395; Te::
i. tel. 2116: Zierikzee. red tel 242o. adm tel 20G4.
Studie van Russische resultaten zal noodzakelijkheid bepalen
President Kennedy heeft gisteren aangekondigd dat de Verenig
de Staten de nodige voorbereidingen zullen treffen voor kern
proeven in de dampkring „om klaar te zijn als het nodig wordt
de proeven te verrichten".
De president zei dit nadat hij in het Witte Huis een conferentie
had gehouden met de nationale veiligheidsraad over de kwestie
van de kernwapenproeven.
Volgens Kennedy zullen geen Amerikaanse kernproeven in de
dampkring gedaan worden zoals de Sowjet-Uiiie had gedaan om
zogenaamde psychologische of politieke redenen. Maar mochten
dergelijke proeven nodig geacht worden om de Amerikaanse
verantwoordelijkheid voor de veiligheid der vrije wereld te
handhaven, in het licht van een beoordeling van de Russische
proeven in de dampkring, dan zouden zij slechts verricht wor
den, in zoverre een doelmatige vooruitgang op het gebied der
ontwikkeling van kernwapens op een andere manier niet mo
gelijk is.
Gevaar zal tot
minimum worden
beperkt
De Amerikaanse president beloofde
ook plechtig, dat eventuele later te
verrichten Amerikaanse proeven in
de dampkring- binnen zodanige per
ken zullen blijven, dat de radioactie
ve neerslag „tot een absoluut mini
mum" beperkt blijft.
Kennedy zei verder, dat de Verenig
de Staten ook de nodige voorberei
dingen zullen treffen voor kernproe
ven „uit voorzichtigheid", met, het
oog op de verantwoordelijkheid van
de V.S. voor hun bondgenoten en
voor. zichzelf.
„V.S. sterker
De V.S. hadden de jongste Russi
sche kernproeven, die waren ge
nomen met volkomen veronacht
zaming van het welzijn der mens
heid, zorgvuldig getaxeerd. Ken
nedy zei, dat hij het niet wilde
doen voorkomen, dat de proeven
afgedaan konden worden als lou
ter bluf, maar wat de Sowjet-
Unie ook had bereikt, in termen
van totale militaire kracht zouden
de Verenigde Staten met geen en
kel land ter wereld willen „over
steken".
Kennedy zei: „Wij hebben in de af
gelopen maanden belangrijke maat
regelen genomen om onze leiding te
behouden en wij zijn niet van plan
deze af te staan".
De Amerikaanse president zei nog,
dat de V.S. vastbesloten blijven een
wereld tot stand te brengen, vrij van
Weer twee
kernproeven
De Sowjet-Unie heeft gisteren twee
kernproeven in de atmosfeer geno
men, zo heeft de commissie voor
atoomenergie van de Verenigde Sta
ten bekendgemaakt. Beide waren
van geringe tot gemiddelde omvang.
Een vertrouwd najaarsbeeld in Zee
land: van alle kanten loorden bieten
aangevoerd om naar de fabrieken te
worden verscheept.
(Foto P.Z.C.)
vrees voor kernproeven en kernoor
logen.
Hij deed opnieuw een beroep op de
Sowjet-Unie, akkoord te gaan met
het ontwerp-verdrag voor toezicht
op het naleven van een verbod op
kemproeven, dat Engeland en de
V.S. op de laatste Geneefse conferen
tie over het staken van kernproeven
hadden ingediend.
Russische reactie
Het Russische persbureau Tass heeft
naar aanleiding van Kennedy's ver
klaring gezegd, dat de Amerikaanse
president zich heeft beijverd, de ver
antwoordelijkheid voor de aangekon
digde Amerikaanse maatregel op de
Sowjet-Unie te 6chuiveu, „hoewel de
V.S. het eerst de kernbewapenings
wedloop zjjn begonnen en stelselma
tig de herhaaldelijk gedanp voorstel
len van de Sowjet-Unie voor alge
mene en volledige ontwapening, die
een verbod op kernwapens en vernie
tiging van kernwapenvoorraden
mede omvatten, hebben afgewezen
en blijven afwijzen."
Donderdagmiddag om één uur heb
ben vele Nederlanders, waaronder
het personeel van openbare diensten
en bedrijven, twee minuten stilte in
acht genomen uit protest tegen de
Russische kernbomproeven. Ook de
Nederlandse spoorwegen namen aan
deze zwijgende demonstratie deel. 1
Deze foto werd gemaakt op het Cen
traal station in Amsterdam.
STIL PROTEST
TEGEN BOM
Alleen liet gieren van de wes
tenwind was te lioren tijdens de
twee minuten stilte, die liet Ne
derlandse volk gistermiddag in
aclit heeft genomen als een
zwijgend protest tegen de uit
zonderlijk grote kernexplosies,
die in de afgelopen dagen door
de Sowjet-Unie zijn veroor
zaakt..
Allerwege is aan het verzoek van de
Stichting van de Arbeid gevolg ge-
ge vén.
De treinen op alle baanvakken in
Nederland stonden van één uur tot
twee minuten over één stil met ge
doofde lichten. De elektrische treinen
trokken hun stroomafnemers in, zo
dat ook het geraas van ventilatoren
en dergelijke verstomde.
In de steden lag het verkeer bijna
geheel stil. Op het Leidseplein in
Amsterdam, waar het verkeer in bei
de richtingen was stopgezet, was een
automobilist, die tijdens de twee mi
nuten stilte is gaan claxonneren. Deze
man was van mening, dat de politie
niet het recht heeft om het verkeer
stil te zetten en hij achtte dit een
onrechtmatige daad. Bovendien was
hij het niet eens met deze twee mi-
nuten stilte-actie. De man kreeg een
bekeuring wegens het onnodig cla
xonneren.
H wordt koning Leopold HI
van België 60 jaar.
wordt de bekende Franse
romanschrijver en kunstfilo-
soof André Berger (schuil
ei naam: André Malraux) 60
jaar. Berger streed in 1923 te
kanton en Sjanghai aan de
zijde van de Chinese commu-
nisten en in 1937 in Spanje
tegen Franco. In de tweede
wereldoorlog streed hij in het
ondergronds verzet tegen de
Duitsers. Nadien was hij pro-
M pagandaehef van generaal De
Gaulle.
ftantlijK
PRESIDENT KEKKONEN:
Nota betekent
niets nieuws
De Finse regering treft voorbereidin
gen om de Russische nota. waarin
Finland verzocht wordt met de Sow-
jet-Unïe overleg te plegen over de
beveiliging van de grenzen van beide
landen, te beantwoorden.
President Urho Kekkonen bevindt
zich nog in de V.S. en zal vanmid
dag. volgens programma, naar Hel
sinki terugkeren.
President Kekkonen verklaarde tij
dens een diner in Los Angeles dat
het Russische verzoek beraadslagin
gen te houden „in principe mets
nieuws brengt in de Fins-Russische
betrekkingen".
„De kern van ons verdrag is dat
Finland geen route voor agressie
tegen de Sowjet-Unie wordt. Vol
gens het verdrag zullen de rege
ringen van Finland en de Sowjet-
Unie elkaar raadplegen ingeval
beide het erover eens zijn, en nu
citeer ik de tekst van het verdrag
dat „het gevaar van een militaire
agressie bestaat van de zijde van
Duitsland of met Duitsland ver
bonden mogendheden, tegen Fin
land, of via Fins grondgebied, te
gen de Sowjet-Unie".
„Het is Finlands plicht zijn eigen
grondgebied te verdedigen, en alleen
zijn eigen grondgebied. Dit is de van
zelfsprekende plicht van elke soeve
reine staat".
„Wij moeten do Sowjet-Unie ervan
overtuigen dat Finland een nabuur
land is, dat haar vriendschappelijk
gezind en vredelievend is, dat de vei
ligheid van de Sowjet-Unie onder
geen enkele omstandigheid via Fin
land in gevaar zal worden gebracht",
aldus president Kekkonen.
Zetels zijn verdeeld
Adenauer als
bondskanselier
voorgedragen
De bondsdagfractïe van de
C.D.U. en C.S.U. heeft gisteren
na een bijeenkomst van enige
uren de fractievoorzitter, dr.
Krone, opdracht gegeven
schriftelijk aan bondspresident
Lübke voor te stellen Adenauer
opnieuw tot bondskanselier te
benoemen.
Prijsverhoging
koffiemelk
en room
De minister van landbouw en visserij
vindt dat de melk, die tot koffiemelk
en tot room wordt verwerkt, volledig
de verrekenprïjs dient op te brengen.
Een prijsverhoging voor de consu
ment zou daarvan het gevolg zijn.
Omdat de minister het redelijk vindt
dat het bedrijfsleven tijd krijgt om
zich op die prijsverhoging voor te
bereiden, heeft hij er geen bezwaar
tegen dat de heffingsverhogingen,
die voor de vervulling van zijn wens
nodig zijn, pas op 3 december a.s. in
gaan. Hij heeft dit aan het produkt-
schap voor zuivel geschreven.
O Eon Franse rechter van instructie heeft
de Spaanse republikeinse ex-generaal El
Campesino voorlopig op vrije voeten ge
steld. Deze werd echter een gedwongen
verblijfplaats aangewezen op het kanaal
eiland Ereliat. El Campesino wordt be
schuldigd van verboden bezit van wapens
en springstof.
De G.D.T". nam volgens bronnen uit
de C.D.U. een coalitie-overeenkomst
met de F.D.P. aan met één stem te
gen en enige onthoudingen.
De bondsdagfracties van de C.D.U.
en de F.D.P. waren bijeengekomen
om een besluit te nemen over de tier
nog niet bezette ministersposten, n.l.
binnenlandse zaken, financiën, ver
keer en vluchtelingen.
Het idee "van een staatsministerschap
is opgeheven. De minister voor ont
wikkelingsgebieden zou tegelijkertijd
plaatsvervangend minister van bui
tenlandse zaken kunnen worden, zo
dat de invloed van de F.D.P. op de
buitenlandse politiek zou zijn ge
waarborgd.
De president van de bondsdag, dr.
Eugen Gerstenmaier, deelde mee
dht op zijn vroegst dinsdag de
kanselier gekozen kan worden.
De afgevaardigde van Hamburg
in de C.D.U.-fractie, Gerd Buce-
rius, was de enige die tegen de
benoeming van Adenauer tot
bondskanselier stemde.
Zoals de stand van de besprekingen
nu is, kan het nieuwe kabinet er als
volgt uit gaan zien:
Bondskanselier: Adenauer (c.d.u.),
vice-kanselier en economische zaken:
Erhard (c.d.u.), buitenlandse zaken:
dr. Schroeder (c.d.u.), binnenlandse
zaken: Hoecherl (c.s.u.), defensie:
Strauss (c.s.u.), financiën: dr. Dahl-
gruen (f.d.p.), justitie: dr. Stamm-
berger (f.d.p.), verkeer: dr. Seebohm
(c.d.u.), arbeid: Blank (c.d.u.),
landbouw: Schwarz (c.d.u.), P.T.T.:
Stuecklen (c.s.u.), woningbouw:
Luecke (c.d.u.), vluchtelingenzaken:
Mischnick (f.d.p.), schatkist: Lenz
f.d.p.ontwikkelingsgebieden
Scheel (f.d.p.), minister voor vraag
stukken geheel Duitsland betreffen
de: dr. Krone (c.d.u.), sociale zaken:
mevr. Schwarzhaupt (c.d.u.), atoom
energie: prof. Balke (c.s.u.), bonds-
gevolmachtigde voor Berlijn: Lem
mer (c.d.u.), bondsraadsminister:
Von Merkatz (c.d.u.).
Algemeen is geklaagd over het
feit, dat de consument en - -
in vele gevallen ook de de
tailhandelaar niets bemerkte van de
prijsdalingen, die voor importgoede
ren moesten voortvloeien uit de Eu-
romarkt-samenwerking en uit de
waardestijging van de gulden.
Tal van importeurs noteerden met
voldoening, dat de Euromarkt-invoer-
rechten daalden en ze konden met
de gestegen gulden in het buitenland
tegen lagere prijzen terecht, maar
ze staken deze voordelen in eigen
zak. Een kleine
verontschuldiging
vonden ze wel in
de onkostenstij-
gingen, welke zich
elk jaar voordoen
en die ze ditmaal dus gemakkelijk
konden compenseren, doch helemaal
in orde was deze kwestie niet.
Het stemt dan oók tot voldoening
dat minister De Pous heeft in
gegrepen door het uitvaardigen
van een prijzenbeschikking. die het
mogelijk maakt de importeurs als
nog te verplichten tot een redelijke
verlaging van hun prijzen.
Gemakkelijk kan dat besluit voor
minister De Pous niet zijn geweest,
want hij bevestigt daarmee toch
eigenlijk een wel ernstige mislukking
van zijn prijzen-politiek, die geba
seerd was op de „welwillende samen
werking" tussen de minister ener
zijds en handel en bedrijfsleven an
derzijds.
De betrokken importfirma's hebben
eenvoudig niet willen luisteren naar
de minister en niet willen samen
werken. Zij hebben zich sterk genoeg
gevoeld om hun eigen weg te gaan.
Wij zijn nu wel benieuwd hoe zij
zich zullen gedragen na de af
kondiging van de prijzenbe
schikking. Zullen zij zonder meer
overstag gaan en op loyale wijze de
prijsverlagingen doorgeven of zullen
ze het pad van de obstructie en bij
voorbeeld van de prijsversluïering
trachten te gaan om daardoor toch
hun zin door te drijven?
In elk geval zal minister De Pous
dit „spel" niet mogen verliezen,
want dan staat zijn gehele prijspoli
tiek op losse schroeven en dan wordt
het voor andere bedrijven veel te
verleidelijk om het ook eens te pro
beren met druk op de minister.
Het is trouwens met die prijspo
litiek van de minister helemaal
een wat zwakke zaak in die
zin, dat de minister geen prijsbeheer-
singsapparaat van enige betekenis
achter zich heeft en dat hij voorts
bij bet spel van de „wederzijdse
welwillendheid" zo ver mogelijk uit
de buurt van de geleide economie
wil blijven.
Het bedrijfsleven en de handel zingen
wel de lof van dit schone ministerië
le streven, maar in werkelijkheid be
tracht men met meer dan duizend
prijsregelingen en andere afspraken
in Nederland een eigensoortige ge
leide economie, waarin prijsverstav-
ring een welhaast niet te vermij
den verschijnsel is.
Vermoedelijk hebben de importeurs,
die thans door de minister bij de slip
van de jas gegrepen worden, zich
zo sterk "in die eigensoortige geleide
economie ingeleefd, dat ze te weinig
respect voor de prijspolitiek van de
minister konden opbrengen. Men
moet nu maar hopen, dat de minister
er in slaagt wat meer respect voor
zijn prijspolitiek af te dwingen.
De Katangaanse minister van bui
tenlandse zaken Kimba heeft giste
ren op een persconferentie te Elisa-
bethstad verklaard dat het Katan
gaanse leger de „aanvallers" van het
centrale Kongolese leger in het onge
veer achthonderd kilometer ten
noordwesten van Elisabethstad ge
legen gebied van Kanlama heeft
teruggeslagen.
Kongolese troepen waren in Katan
ga een offensief begonnen. Generaal
Moboetoe zei dat troepen van het
Nationale Kongolese leger giste
ren ongeveer 60 kilometer op Katan-
gaans gebied waren doorgedrongen
en de noordwestgrens met Katanga
op verscheidene punten hadden over
schreden.
FINANCIEEL BETER DAN VORIG JAAR
Normaal oogstbeeld bij
geringere uitzaai
DE SUIKERFABRIEKEN
draaien weer op volle capaci
teit! Over de Zeeuwse land- en
waterwegen worden dagelijks
vele duizenden kilo's suikerbie
ten naar de fabrieken afge
voerd. Per spoor, per auto cn
per schip worden de bieten naar
de plaats van bestemming ge
bracht. In Zeeland ziet men de
activiteiten aan het „bieten
front" vooral aan de los- en
laadwallen van tal van havens
en haventjes. Daar heerst een.
drukke bedrijvigheid van ko
mende en vertrekkende land-
bouwwagens, getrokken door
ronkende tractoren of kloeke
paarden. Het bietenseizoen is
ongeveer op de helft en zoals de
zaken er thans voorstaan, ziet
het er naar uit, dat 1961 een
redelijk goed jaar zal worden
voor de verbouwers van bieten,
in het bijzonder jn het zuid-wes
ten van ons land.
Sedert vele jaren Iaat de bietenoogst
eindeiyk weer eens een vry normaal
beeld zien: 1959 sprong er uit met
een over het algemeen matige op
brengst, terwijl 1960 met zijn vele
moeilijkheden bij liet rooien daar
entegen een topoogst gaf van meer
dan 55 ton per ba. Gunstig vooral is
nu, dat de totale siiikerproduktie
slechts met 20.000 tot 30.000 ton het
gegarandeerde kwantum zal over
schrijden. Het betekent, dat hoog
stens een prijsreductie van 3 tot 'Zy2
gulden per ton zal worden toegepast,
tegen een prijsreductie in 1960 van
niet minder dan f10,per ton. Fi
nancieel is de bietenteelt dit jaar
veel gunstiger.
De regering garandeert een sui
kerprijs voor de in Nederland ge
consumeerde hoeveelheid. Dat is
1 circa 480.000 ton. De produktie
van vorig jaar lag daar niet min
der dan 170.000 ton hoven, welke
hoeveelheid tegen de op de we
reldmarkt geldende prijs onge
veer de helft van de in Nederland
gegarandeerde prijs moest
worden afgezet. Enerzijds dus
hoge opbrengsten voor de boer,
maar financieel bepaald niet aan
trekkelijk.
Dit is er mede de oorzaak van, dat in
1961 belangrijk minder bieten zijn
uitgezaaid. Het totale bietenareaal in
Nederland besloeg vorig jaar 92.487
ha tegen dit jaar 84.770 ha, een ver
mindering van liefst 8 Zeeland
steekt gunstig af bij dit landelijke
cijfer: in deze provincie is rond 4
(Zie slot pag. 2 kol. 5