Kroesjtsjew zal ons niet intimideren Kernproeven in atmosfeer: „in de toekomst begane misdaad" Regering houdt vast aan loonspelregels „Daad van terreur tegen de mensheid" Molotow houdt zich schuil Echtgenote frauderende bankbediende vrij Straaljager ramt hangar - vlieger gedood LUIGIE1NAUDI IN ROME OVERLEDEN DINSDAG 31 OKTOBER 1961 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 SUPERBOMMEN EN HUN GEVOLGEN tr r /.- Kroesjtsjews terreur raakt onze achterkleinkinderen Vijfentwintighonderd maal zo zwaar als de atoombommen, die in 194.5 Hiroshime en Nagasaki hebben verwoest en 120.000 mensen om bet leven hebben gebracht, is de superbom waarmee de Russische regeringsleider Rroesjtsjew elk een sterkte, overeenkomend met de explosieve kracht van hadden elk een sterkte, overeenkomend met de explosieve kracht van 20 miljoen kilogram ofwel 20 kiloton t.n.t., de tot dusver sterkste chemische springstof. De waterstofbom van de Russen ontwikkelt een energie, gelijk aan do ontploffing van 50 miljard kilogram ofwel 50 megaton t.n.t. Politieke en militaire kringen in de vrije wereld vragen zich af, wat de Russen kan hebben bezield dat zij een dergelijk wapen hebben vervaar digd, en zelfs nog een dat tweemaal zo zwaar is: 100 megaton, zoals Kroesjtsjew op het congres van de communistische partij in de Sowjet- Unie heeft meegedeeld. Dergelijke bommen zijn uit militair standpunt bezien overbodig. Er bestaat op aarde geen. enkel object, welks vernieti ging een dergelijke explosieve kracht vereist als deze wapens ontwikkelen. Met een waterstofbom van 15 mega ton, zoals de Amerikaanse strijd krachten er een op 1 maart 1954 op de Bikini-atol in de Stille Oceaan lieten exploderen, kan elk militair vernietigingsplan voledig worden uit gevoerd. De uitwerking van bommen, van welke aard ook, is niet rechtevenre dig met hun sterkte. Een waterstof bom van 50 megaton is in zijn ver nietigingswerk niet tweemaal zo ef fectief als een van 25 megaton, doch aanzienlijk minder, anderhalf maal wellicht. Een aanvaller kan dus met twee bommen van ek 25 megaton meer vernietigen dan met een van 50 megaton en heeft daarbij bovendien het grote voordeel, dat hij de reik wijdte van zijn aanval sterk kan vergroten door twee bommen op een bepaalde afstand van elkaar tot ex plosie te brengen. Angst Het lijkt er op het ogenblik heel sterk óp, dat de Russische dictator waar voor zijn geld krijgt: de angst ia er en neemt dagelijks toe. Alle Elf november is weer klaproosdag Op 11 november is het weer Klaproosdag. Op en omstreeks deze dag wordt de collecte ge- - - - houden, waarvan de opbrengst =i 9 de. bedreiging met ziekte is in, .1, nno-1 nipt prooi". Tn dit. oor.ioht komt bepaalt of men ook volgend H jaar het werk kan voortzet- ten. Wat dit werk inhoudt, is wel m bekend: dank zij de steun, die het Nederlandse volk geeft aan m de Klaprooscollecte, is het mo- n gelijk de nabestaanden van de in ons land gesneuvelde en ter aarde bestelde geallieerde mili- tairen, gastvrijheid te verlenen en in staat te stellen het graf ee M van vader, man, zoon of broer ff te bezoeken. H Gedurende de jaren, dat het ff comité bestaat, zijn op deze wijze meer dan 33.500 nabe- staanden onze gast geweest. Maar vele tienduizenden nabe- staanden wachten tot er ook voor hen gelegenheid is om te komen. ee Dit is niet zonder aller mede- werking te bereiken. Ook nu weer stelt The British m Legion (de Britse organisatie van oud-strijders en nabestaan- den) voor 22 collectanten door loting aan te wijzen een gratis reis naar en verblijf in Engeland beschikbaar, uit m waardering en dankbaarheid f| voor dit werk. volkeren der vrije wereld vrezen voor de gevolgen van de kernproeven in .het Noordpoolgebïed. De aandrang om met de Russen tot een overeen komst inzake het staken van deze proeven te geraken, desnoods ten koste van zeer belangrijke conces sies, wordt steeds sterker. De consequenties van de Russische proefnemingen zouden zeer ernstig kunnen zijn. Andei-s dan de Ameri kanen, bekommeren de Russen zich niet om de hoeveelheden radioacti viteit die bij hun explosies ontstaan. Terwijl de' Amerikanen kapitalen hebben besteed aan de vervaardiging van een type waterstofbom, dat zo min mogelijk radioactieve uitzaai veroorzaakt - de „schone" bom hebben de Russen de ene „vuile bom" na de andere tot ontploffing ge bracht. Telkens zijn nabij Nova Zembla grote wolken radioactieve materie opgestegen, die geleidelijk aan weer op aarde zal terugvallen. Voor een klein deel bestaat deze materie uit stoffen, waaruit de bom zelf bestond. In meerderheid is zij stof dat bij de ontploffing A an de grond wordt opgezogen en weggeslingerd. Hadden de Rus sen er steeds voor gezorgd hun wapens op een dusdanige hoogte te doen exploderen dat er geen grond werd meegesleurd, dan zou er nu heel wat minder vergif in de dampkring ronddrijven. Doodsdreiging Niet dat het nu levende geslacht met de dood wordt bedreigd. Zou men de mensheid door middel van overbestraling willen uitroeien, dan zouden daarvoor meer kernwapens nodig zijn dan er thans op de hele wereld voorradig zijn. Daarvoor zijn stralingsintensiteiten nodig van hon derden curies. De intensiteiten die de laatste weken zijn genieten, be lopen in ons land niet meer dan en kele picocuries, dat zijn miljoenste delen van een miljoenste curie. (nog) niet groot. In dit opzicht komt het grootste gevaar van radioactie ve stoffen, die bij een kernexplosie ontstaan, strontium-90 en jodium -131. Beide komen via de normale voe- dinscyclus in het menselijk lichaam: stontium hoopt zich op in liet been- dergestel, jodium in de schildklier. Beide kunnen schade aanrichten, waarvan ziekte het gevolg kan zijn. Gélukkig is jodium vrij spoedig uit gestraald, maar de activiteit van strontium blijft vele jaren bestaan. Er leeft thans geen enkel mens die niet een minimale hoeveelheid stron tium in zijn lichaam heeft, die stra ling uitzendt. Berekend is dat hier door enige honderdduizenden mensen meer aan kanker zulen sterven dan zonder kernproeven het geval zou zijn geweest. Dit is zeer ernstig-, doch niet "catastrofaal. T oekomstmisdaad Wel rampzalig kunnen de gevolgen zijn voor het nageslacht. Terecht heeft Albert Schweitzer de proeven met kernwapens gekenschetst als „een in de toekomst begane mis daad". Radioactieve stoffen kunnen invloed hebben op ei- en zaadcellen als zij de voortplantingsorganen van de mens raken. In die cellen bevin den zich „genen" ingewikkelde en fijnuitgebalanceerde structuren van zeer gecompliceerde moleculen, die de dragers zijn van de erfelijke li- chaemlijke en geestelijke eigenschap pen van 't individu. Straling kan deze structuren ernstig beschadigen, zodat eigenschappen worden gewijzigd vrijwel altijd ten ongunste. Het ge volg kan zijn dat er geestelijk of lichamelijk onvolwaardig kroost wordt geboren. Op dit punt ligt de grootste verant woordelijkheid van de organisatoren van kernproeven: elke explosie, zwak of sterk, kan er de oorzaak Aan zijn, dat ergens ter wereld een kind li chamelijk mismaakt of debiel ter Ave- reld komt. Zouden de proeven jaar in jaar uit worden A'oortgezet zonder enige beperkingen, dan zal moge lijk de wereld eens worden beA'olkt door zwakzinnigen en blinden, idio ten en Ipmmen. Kroesjtsjews terreur raakt niet in de eerste plaats ons, doch onze nog ongeboren achterkleinkinderen. Enkele jaren geleden nog maar wa ren oorlogsmisdaden het ergste wat wij ons konden voorstellen. Thans weten wij, dat er vredesmisdaden zijn, die nog ernstiger zijn. é*tf 3 o ^êcgt-yt cj J***-- *-> Een beeld van de door de 'seismograaf i ontploffingen op 10 september, 23 oh- van het K.N.M.I. geregistreerde kern- tober en 30 oktober. Toekomst minder gunstig Ruimte voor verhoging van maar 2 procent Naar wij vernemen heeft de re gering tijdens het vrijdag ge voerde gesprek met de Stichting Volgens gezaghebbende Oostenrijkse kringen zou de Russische oud-minis ter A'an buitenlandse zaken Molotow gisteren enkele uren op de Sowjet- ambassade hebben doorgebracht. Sowjet-functionarissen hebben dit echter ontkend en gezegd dat Molo tow, op wie tijdens het Russische par tijcongres felle kritiek is geleverd wegens zijn anti-partij-politiek, zich zelf in zijn woning heeft opgesloten en zelfs heeft geweigerd „met zijn ei gen mensen te praten". Volgens deze functionarissen heeft Molotow de laatste drie dagen zijn huis niet meer verlaten. Molotow is op het ogenblik Sowjet-vértcgenwoordiger bij liet in ternationale bureau van kernenergie in Wenen. De 46-jarige echtgenote Aan do in Raden-Baden gearresteerde beambte van de Amsterdamsche Bank, die de ze instelling voor ongeveer 800.000 heeft benadeeld, is gisteren op vrye voeten gesteld. Mevrouw M. J. E.K. werd vrijdag avond in haar woning in Amsterdam- Zuid aangehouden onder verdenking van medeplichtigheid of heling. Uit het nadere onderzoek van de politie is gebleken dat het aandeel van me vrouw E. in deze fraudezaak niet groot is geweest. Zij heeft slechts een paar keer handtekeningen geplaatst onder schrifturen die J. E. haar voor legde. Gistermiddag omstreeks kwart over één heeft zicli op de vliegbasis Gilze- Rijen een ernstig ongeA-al voorgedaan. Bij dit ongeluk is de eerste luitenant- vlieger W. Chatelin, afkomstig uit Nieuwenhage (L.), 28 jaar oud en ongehuwd, om het leven gekomen. Een F-84-F „Thunderstreak"-straal- jager A'an de vliegbasis Eindhoven, maakte op Gilze-Rijen een noodlan ding met 'n defect besturingssysteem dat tijdens de vlucht onklaar was ge raakt. Het toestel was hierdoor vrij wel onbestuurbaar geworden. Door de grote landingssnelheid reed de „Thun- derstreak" bij de landing een hangar binnen, waarin lesvliegtuigen e.d. stonden geparkeerd. De aanstormen de „Thunderstreak" raakte verschei dene „Harvard" en -„Piper Cub""-les- vliegtuigen. Acht van deze vliegtui gen zijn ernstig beschadigd. De vlieger van de straaljager kwam om het leven. In de hangar ontstond brand. Het vuur werd in korte tijd geblust. Dr. Drees in radiotoespraak DE MINISTER VAN STAAT, oud-ministerpresident dr. W. Drees, heeft gisteravond voor de zender Hilversum I een toespraak gehouden naar aanleiding van de kern explosie welke de Sowjet-Unie gisteren teweeg heeft gebracht. In zijn toespraak zei dr. Drees onder meer, dat noch de dringende verzoeken om van de proefnemingen af te zien noch het beroep dat een overweldigende meerderheid in de Verenigde Naties op Rusland heeft gedaan, Kroesjtsjew van het voornemen dat hij zo dreigend had aangekondigd, hebben afgebracht. De technische A'oorbereidingen voor de reeks van 25 kernexplosies welke die van gistermorgen voorafgingen moeten getroffen zijn, aldus dr. Drees, tijdens langdurige besprekingén welke werden ge houden om te komen tot het volledig stopzetten A'an zulke proeven. Waarschuwing Dr. Drees merkte A erder op, dat deze dag bijzonder geschikt is, om ook de communisten tot voorzichtigheid te manen. Immers, aldus dr. Drees, jarenlang is Stalin bijna afgodisch vereerd, maar nu wordt diens gebalsemde lijk uit het mausoleum \erwijderd en zal er een monument Avorden opgericht voor de dnïzenden onschuldig \er- moorden in de SoAvjet-Unïe. De tijd kan echter komen, aldus dr. Drees, dat ook de leider die nu de Avereld doet daA'ereu met zijn dreigementen en zijn bommen, ontluisterd terzijde zal worden geschoven. Dr. Drees besloot met le zeggen, dat KroesjtsjeAV ons 'allen met een enorm A'ertoon A'an krachten wil intimideren. Maar, zo zei hij, „ik vertrouw dat hij het tegendeel zal bereiken van Avat hij beoogt en dat de ATije volken des te sterker zullen beseffen hoezeer zij een eenheid moeten vormen A'oor de bescherming van vrede en ATijheid". van den Arbeid 't georganiseer de bedrijfsleven onomwonden gezegd, dat het haar wefts is dat ook in de tweede fase van de vrijere loonvorming de spel regels consequent dienen te worden toegepast. Volgens deze spelregels is voorheen bij de berekening van de produktivi- teitsruimte, waaruit loonsverhogin gen moeten worden betaald, steeds rekening gehouden met de toekomst verwachtingen. Ook nu deze verwach tingen op het ogenblik heel wat min der gunstig zijn dan in de eerste fase van de vrijere loonvorming, wil de regering, dat de toekomst bij de lopende of komende loononderhande lingen wordt betrokken. Waar het Centraal Planbureau de toeneming van de arbeidsproduk- tiviteït voor het komende jaar op niet meer dan twee procent heeft begroot, zal eén consequente toe passing van de spelregels logisch tot gevolg hebben dat de loons verhogingen die uit de vernieu wing van de cao'é zullen voort vloeien. alleen van bescheiden aard zijn. Mocht het bedrijfsleven de wens van de regering, waarover de organisa ties zich in eigen kring zullen bera den, van de hand wijzen, dan kan men er zeker van zijn dat de rege ring via een nieuwe algemene aan wijzing aan het college van rijksbe middelaars de loonvorming aan en- grenzen zal binden. Zouden AverkgeA'ers en werknemers bij hun loononderhandelingen thans alleen kijken naar de gestegen pro- duktïAiteit in de laatste jaren, dan zou een loonsA'erhoging van gemid deld 41/2 tot 5 procent mogelijk zyn. Maar nu de regering wil dat ook re kening wordt gehouden met de toe komstverwachtingen dan wordt een loonsverhoging mogelijk van gemid deld slechts tAA'ee procent. De Russische kernproef (Slot van pag. 1) van de neerslag van deze ont ploffingen kunnen zijn. Zij kun nen door geen enkel argument worden gerechtvaardigd. De Canadese afgevaardigde, senator Brooks, uitte een formeel protest A'an regering en volk van Canada tegen de ontploffing'. OOK BUITEN DE V.N. IS FEL GEREAGEERD De Britse regering heeft ver klaard de Russische kernproef „ten zeerste-te betreuren" en de Avereldverontwaardiging te delen. „Zevenentachtig naties hebben een beroep op de Sowjet-Russi- sche leiders gedaan de wereld de ontploffing van een bom \ran 50 megaton te besparen", aldus de A'crklaring. De Noorse minister-president. Einar Gerhardsen. noemde het gebeuren absoluut ongelooflijk". De Deense minister-president, Viggo Kamp- mann, drukte zijn diepe spijt uit. De Vaticaanse radio heelt de kern proef „een dwaas besluit" genoemd, „betreurenswaardig" uit moreel, po litiek, sociaal, economisch en mense lijk standpunt bezien. Nehroe geschokt Premier Nehroe van India zei dat „de hervatting van de kernproeven door de Sowjet-Unic mij heeft ge schokt en verdrietig gemaakt". „Mensonterend" noemde de voorzit ter van de Belgische nationale raad voor wetenschapsbeleid, prof. Mas- sart, de ontploffing van de Russische „superbom". Bertrand Russell, strijder voor ontwapening, betreurt de proef, die genomen is „met voorbijgaan van de protesten van miljoenen mensen over de gehele wereld". De Westduitse regering heeft een verklaring uitgegeven, waarin ge zegd wordt dat „geen overtuigen- der beAvijs gegeven kan Avorden van wat de SoAA'jet-Russische re gering verstaat ónder liefde voor de vrede en bereidheid tot onder handelen, dan hun ontploffing van de super-bom". Vuile bom Zweedse kerngeleerden hebben bere kend dat het apparaat dat de Russen tot ontploffing brachten ongeveer 15 ton moet hebben gewogen, ruim 5 meter hoog en meer dan 3 meter in diameter moet zijn geweest. Zij ne men aan dat de bom „tamelijk vuil" is geweest. De bom moet ongeveer 30 kg strontium 90 en ruim 1500 kilo ander radioaetieA'e afval hebben op geleverd. Het Stockholmse instituut berichtte dat de wolk afval naar het westen was gedreA'en en radioactieve stof naar Siberië zou brengen. VON BRENTANO DIENT ZIJN ONTSLAG IN De Westduitse minister van buitenlandse zaken Heinrich von Brentano beeft zoals ver wacht gisteren zijn besluit be kendgemaakt af te treden. Op een bijeenkomst van de C.D.U.- fractie deelde bij mede, dat bij geen deel zal uitmaken van de nieuwe regering in Bonn, waar van de formatie nu spoedig wordt verwacht. In zijn verklaring noemt de minister de discussie over de persoon van de toekomstige minister A'an buitenland se zaken, gezien de ernstige interna tionale toestand, onverdraaglijk. ..Het gaat in werkelijkheid om de zaak, niet om de personen. Achter de eis inzake een wisseling van per soon staat in werkelijkheid de eis voor een wijziging in de politiek", aldus Von Brentano. Een woordvoerder A'an de Christen- Democraten verklaarde dat zijn par tij nog niet een beslissing heeft ge nomen over de opvolging van Von Brentano. Hij bevestigde persberich ten, dat de huidige minister van bin nenlandse zuken, dr, Schroeder, een mogelijke kandidaat is. De A'oormalige Italiaanse president, Luigi Einaudi, is gisteravond in een Romeins ziekenhuis OA'erleden. Einaudi, een van de bekendste econo men en politieke schrijvers van Ita lië, Is 87 jaar geworden. Het Wereldgebeuren Democratie Griekenland kan zich cr terecht op beroemen één van de oudste democratieën van Europa te zijn. Tenvijl in het tegenwoordige West-Europa nog nauAvelijks sprake was \'an een enigermate geordende samenleving, stelde de Griek Solon zijn wetten samen voor het oude Hellas. Ons woord democratie is trouwens een van oorsprong Grieks woord. Toen men in de westerse lan den in een absoluut feodaal tijdperk leefde, kozen Griekse burgers al hun eigen stadsvertegenwoordigers. de bestuurders van de „polis". Als wij over „politiek" praten, gebruiken we dus in feite ook weer een Grieks woord. Het is beslist niet te veel ge zegd als men Hellas beschouwt als de stammoeder van onze tegenwoor dige regeringsvorm. Door de eeuwen heen heeft men in Griekenland zelf hoge waarde aan de „volksregering" toegekend. Wanneer men maar meende dat een uitspraak van het volk nodig was, riep men een ver gadering van de burgers uit een be- 5aaide stad bijeen en aan het opste en der handen, wisten de regeerders hoe hun koers moest zijn. Premier Constantin Karamanlis heeft, enkele maanden geleden, teruggegrepen op de wenselijk- heid van een volksuitspraak, toen hij koning Paul voorstelde de parlemen taire verkiezingen met een half jaar te vervroegen. De situatie aan de grenzen, zo zei Karamanlis, dwingen tot een uitspraak. Dat was bepaald geen voorwendsel van de premier om zijn eigen positie wat te A'erstevigen. Want de ligging A*an Griekenland, een bondgenoot in de Atlantische Verdragsorganisatie, is verre van ge makkelijk. In het noorden grenst het land aan Bulgarije, een ijzeren gor- dijn met dubbele sloten, sinds dit land. dat aan de zijde van Hitier vocht, in 1944 plotseling A'an koers veranderde en duizenden jonge Griekse kinderen o\rer de grens haal de om hen op te voeden in de com munistische leer. Aan de andere kant ligt Albanië, dat zo bolsjeAvistisch is, dat zelfs de Kremlin-goden hen niet in hun communistisch walhalla Avillen opnemen. De betrekkingen met Zuid-Sla\-ïë zijn ook niet altijd even prettig en men is in Athene sinds vo rig jaar wat meer op zijn hoede voor Turkije, waar de regering, op z'n zachtst gezegd, nogal vreemd om sprong met de leden \'an een A'orig kabinet. Toen Kroesjtsjew bovendien nog dreigde de Acropolis te zullen ver- nietigen, was de maat bij Karaman lis vol. Voor een krachtiger politiek is een krachtiger steun nodig. Van daar de verAToegde verkiezingen. Deze brachten hem de, overigens niet verrassende meerderheid. De com munisten, die zich A'an een krypto- communistische partij hadden be diend, werden verpletterend versla gen. Griekenland koos zondag, als oude democratie, voor de politiek van het vrije westen en wees de com munistische dictatuur af. Gelijk het eenzelfde dictatuur in de oorlog te gen Hitler had afgeAvezen. Men zegt dat Karamanlis zondag A-eel steun heeft gekregen van de takabs-telers in Griekenland: en dat is geen gering percentage. Het staat vast dat hij A'ooral het laatste jaar veel heeft gedaan voor verbetering in de omstandigheden van de tabaksverbouwers. Hij weet van de tabaksteelt, een belangrijke Griekse bron van inkomen, wel het één en ander af, want hij is zelf de zoon Van een tabaks-teler, die in zijn wije tijd de dorpsjeugd onder wees. Of andersom, maar daar lig gen de omstandigheden in Grieken land in het begin van deze eeuAv te ingeAvikkeld voor. Vader Karaman lis stierf, toen Constantin nauwelijks achttien jaar was. Voor hij stierf gaf hij zijn oudste zoon een zijns in ziens goede raad: „bemoei je nooit met politiek, want daar is je karak ter te eerlijk voor". Van die vaderlijke raad is niets terechtgekomen. Nog geen der tig jaar oud, nam junior zitting in de staten van de provincie Serres en men bleef hem jaarlijks ver trouwen schenken, zodat hij tot zijn ministerschap statenlid is gebleven. Kort na de oorlog was hij minister van arbeid en later van defensie. Hij dacht er werkelijk aan de politiek vaarwel te zeggen, toen hij op 45- jarige leeftijd trouwde met een nicht je \'an de minister-president. Maar hij kon zijn oom in het kabinet niet in de steek laten en hij volgde hem zelfs op als eerste minister. Tot dus ver heeft Karamanlis zijn veelom vattende taak met groot succes A'ol- bracht. Hij heeft een politiek inzicht dat A'ele politici hem benijden. Al leen één ding kan hij niet: toespra ken houden. Vandaar dat hij als ad vocaat geen succes Avas en het in 1935 in de politiek probeerde. On danks zijn zAvijgen heeft hij het een behoorlijk eind op de politieke lad der gebracht. Deze verkiezingen noodzaken hem niet een trede lager te gaan staan. Voor de Navolanden is dat geruststellend. KARAMANLIS ï*s3±v0rtrouwen

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 5