Minister Luns over zijn gesprek met Indonesische politici Reddingsboten voor niets op zee „gelokt" Nederlandse Geloofsbelijdenis bestaat vierhonderd jaar W0R0SJIL0W: *ATERDAG 28 OKTOBER 1961 PROVINCIALZEEUWS tl COURANT 3 „OM MISVATTINGEN RECHT TE ZETTEN Basis voor bilaterale oplossing ontbreekt Het A.N.P. heeft van een woordvoerder van het ministe rie van buitenlandse zaken om trent het gesprek dat de minis ter van buitenlandse zaken in New York zou hebben gevoerd met de Indonesische heren prof. dr. Mohammed Yamin, minister voor speciale aangelegenheden en dr. Zairin Zain, Indonesisch ambassadeur te Washington, vernomen dat zulk een gesprek inderdaad heeft plaatsgehad. Aangezien in strijd met de uitdruk kelijke op Indonesisch verzoek ge maakte afspraak dat dit gesprek volstrekt geheim zou worden gehou den dit is uitgelokt, acht de minis ter het nodig zijnerzijds enkele mis vattingen recht te zetten. Het Indonesische verzoek tot een ge sprek met de Nederlandse minister werd door tussenkomst van een bui tenlandse diplomaat overgebracht. Nadat van Nederlandse zijde daarop was gereageerd met de vraag wat het doel van het gesprek zou moe ten zijn, werd het antwoord ontvan gen dat de heren Yamin en Zain gaarne een nadere toelichting en uit eenzetting over de Nederlandse reso lutie in liet Nederlandse memoran dum met betrekking tot Nederlands Nieuw-Guinea zouden willen ontvan gen. Zelfbeschikking Voorts werd de eis van strikte ge heimhouding gesteld. Onder deze omstandigheden heeft de minister Regering sprak met Stichting van den Arbeid In hotel Kasteel Oud-Wassenaar heeft vrijdagmiddag en -avond op verzoek van de ministers en de staatssecretaris, betrokken bij het so ciaal economisch beleid een gedach- tenwisseling plaats gehad met het bestuur van de Stichting van de Ar beid. Er is geen communiqué van deze bespreking uitgegeven. Men is uitgegaan van bepaalde span ningen. die merkbaar zijn op het ter rein der loonontwikkeling met be trekking tot de produktïvïteit en aan de hand van de jongste publikaties van het centraal planbureau. Dit oriënterend gesprek is nog niet afgelopen. Het zal in de avond van de tiende november worden voortge zet. Intussen zal men in eigen kring beraad houden. KORTE PREDIKATIE Luthers vraag naar de genadige God. Dit is niet de vraag van de moderne heiden. Deze zal veel eerder zelf lo pen te pronken met de zo actuele vraag. „Waar is God?", terwijl hij daarop niet eens een antwoord wenst te ontvangen, alleen maar van de medemensen verlangtdat zij met hem mee in zullen stemmen én ver klaren, dat er geen antwoord op is. Merken we deze houding niet overal om ons heen De vraag sterft weg in zichzelf, de mens wil zichzélf slechts door deze vraag tot uitdrukking brengen, alleen maar interessant zijn, zijn „mee in deze tijd staan" tot uit drukking brengen. Dit is ook niet de vraag van een „be ginnend Christen". Deze zal liet nog niet aankunnen in deze aanraking met God te leven, waar alle opper vlakkigheid moet wegvallen, waar God alleen de eer wordt gegeven. We kunnen ook niet zeggen, dat deze vraag niet actueel is, én buiten het leven in de kloostercel thuishoort. Het is veeleer een opklimming tot het werkelijk vragen stellen. Zolang wij onze omgeving verlicht zien door het kunstlichtzién wvj niet meer en niet verder dan de onmiddellijke om geving. Zolang wij in onszelf ver strikt zitten, zien we alleen onszelf, en stellen wij ónze vragen. Zo gauw wij echter buiten onze „eigen" ver lichting komen, en wij de „eigen" ons omringende voorwerpen niet meer zo goed onderscheiden, gaan wij geheel andere dingen ontdekken, zien wij de grootheid van het firnament, zien wij God. Tot de vraag van Lutlier nu nog een uitermate actuele vraag! komen we eerst, wanneer we ontdekt hebben, dat, het in ons leven niet om het alleen zélf vragen stelten gaat, We kunnen ons leven niet gaan lezen zoals veel .mensen een roman lezen door bij het einde te beginnen, voor ons de toestand zoals die nu is. En dan maar klagen en liet noodlot aan vaarden! Het zal er veel eerder eerst om gaan, dat we daar beginnen, tvaar de mogelijkheid tot het klagen gege ven is, daar, waar we ons van God 'osgemaakt hebben. We kunnen niet doen alsof wij, mensen, alleen zijn, en daarom geen antwoord kunnen verwachten. We hebben te maken met, die God. die vragen stelt„Adam, waar zijt gij?" (Gen. 3 9), ..Saul, Saul, waarom vervolgt gij MIJ?" (Hand. 0 If) „Wie zoekt gij?" (Joh, IS )f). Aan, da andere kant van de tafel zit de, ANDERE met macht en 'majesteit bekleed. En unj staan aa/n deze leunt van de tafel met. onze lege handen, waaruit we zelfs dat verloren hébben, wat God ons gege ven had en dat is alles. Komen <i;e daar niet tot de schrik en tot de ■raag: ,Jloe zal déze God mij gena- 'ig zijn?" Eerst vanuit de diepte van dit vragen, 'iinuit dit zó ernstmaken met God, komt. het antwoord van Goil. dat. HIJ onze Vader wil zijn. IJzendijhe, C. van Evert. van buitenlandse zaken gemeend er goed aan te doen deze gelegenheid om de Nederlandse bedoelingen met betrekking tot Nederlands Nieuw- Guinea nader toe te lichten, aan te grijpen in de hoop ook aan de Indo nesische autoriteiten duidelijk te kun nen maken dat het de Nederlandse regering om niet anders gaat dan om het zelfbeschikkingsrecht van de Papoea's onder internationale ga ranties. Het gesprek kwam daarna tot stand. Van Indonesische zijde waren, zoals gezegd, minister Yamin en ambassa deur Zain aanwezig. Van Nederland se zijde minister Luns en de perma nente vertegenwoordiger bij de Ver enigde Naties, de heer Schürmann. Van beide kanten had men voor dit onderhoud geruime tijd gere serveerd, zodat over het Neder landse plan en over de Nederland se bedoeling met betrekking tot Nieuw-Guinea uitvoerig werd ge sproken. By het gesprek is dui delijk gebleken dat Indonesië liet recht van de bevolking van Ne derlands Nieuw-Guinea om zelf onder onpartijdige garanties haar toekomst te bepalen, niet wil er kennen. Op grond daarvan moet wederom ge concludeerd worden dat de basis ont breekt om het geschil bilateraal tot oplossing te brengen „Ik heb er zo'n Rijkswaterstaat heeft minder moeite met een logge doorlaat- caisson dan met een strak gespannen lintDeze indruk kreeg men gistermiddag bij het openen van de nieuwe provin ciale weg over de dam door het Veerse Gat. Eerst had ir'. II. Wiggerts met enkele assistenten enige moeite om in de, felle zuidoosten wind het lint te bevestigen. En tenslotte had ir. A. G. Maris er vele (onwennige) bewegingen voor nodig om dit. lint met een vlijmscherpe schaar doorgeknipt te krijgen. Het lukte tenslotte. En daarmee was dan de nieuwe provinciale weg geopend. (Foto P.Z.C.) Het Wereldgebeuren spijt van De ochtendzitting van het commu nistische partijcongres is gisteren geëindigd met een persoonlijke ver ontschuldiging van de voormalige president Klimenti Worosjilow. De 80-jarige. bolsjewiek liad de voor zitter verzocht zijn verklaring te willen voorlezen in Aerband met zijn gezondheidstoestand. In zijn verklaring gaf Worosjilow in de eerste plaats uitdrukking aan zijn goedkeuring voor alle verkla ringen die premier Kroesjtsjew in zijn toespraak tot het congres had gericht. Vervolgens verzocht hij het congres zijn betuigingen van spijt te willen aanvaarden voor „de fouten tijdens de eerste etappes van de strijd te gen de partij". Hij liet zeggen zich niet bewust te zijn geweest van de activiteiten vari de anti-partijgroep en hier niet aan vóór juni Tijdens de 58 jaar dat hij de commu nistische partij had gediend, had hij nooit deelgenomen aan opruiende praktijken. Hij besloot: „Al mijn standpunten vloeien voort uit mijn diepe toewijding aan de partij en het volk. Behalve deze heb ik geen an dere belangen". Worosjilows verklaring werd koel door de gedelegeerden ontvangen. Amerika lanceerde grootste raket Te Cape Canaveral is vrijdag een volledig geslaagde proef met de eer ste trap van een Saturnus-raket ge nomen. De raket, voor zover bekend de grootste ter wereld, kwam acht minuten na de lancering op 10 km van het 320 km verder gelegen doel. De prijs van de 49 meter hoge ra ket is 20 miljoen dollar (75 miljoen gulden). Bij de proef waren dc tweede en de derde trap gevuld met 100.000 liter water als ballast. De acht raketmotoren ontwikkelen een stuwkracht van 600.000 kilo. Deze acht motoren maakten zo'n lawaai dat op 4 km van de Ianceerplaats 115 decibel werd geregistreerd (de pijngrens ligt -bij -135. decibel). De raket heeft een hoogte van 150 km en een snelheid van bijna 6000 km per uur bereikt. Vijf Duitse ge leerden die allen aan de V-2 hebben gewerkt, te weten Wernher von Braun, Kurt Debus. Hans Grüne, Al- bert Zeiler en Karl Sendler, sloegen de lancering vanuit een bunker fade. ten wil de Saturnus gebruiken om ruimtevaarten naar de maan en de planeten te ondernemen. Met een Saturnus wil men voorts instrumen ten op het maanoppervlak depone ren. GENERAAL WIL MACHINES OM IN DE RUIMTE TE VECHTEN Generaal Curtis Lemay heeft erop aangedrongen dat de V.S. machi nes bouwen om in staat te zijn in de ruimte te vechten. Hij voorziet dat in de toekomst oorlogen niet op aarde, maar in de ruimte zullen worden uitgevochten „zonder dat een wapen tegen een aards doel wordt gebruikt". Hij acht het mogelijk dat ..ruimtewapenen het ge bruik van kernwapens „technologische ontwapening" noemt hij het zal kunnen uitsluiten, waardoor de aarde gevrijwaard kan worden van een grote oorlog. De Verenigde Staten, zo verklaarde hij, zouden „zeer naief zijn wanneer wij voor deze soort oorlog in de ruimte geen voorbereidingen treffen". Recherche stelt onderzoek in BALDADIGE VISSERS STAKEN VUURPIJLEN AF Drie Katwijkse vissers liebbcn donder dagnacht een groot deel van het red dingsapparaat langs de Nederlandse kust onnodig in actie gebracht. Zui- vCr uit baldadigheid hebben ze een aantal vuurpijlen afgeschoten vanaf hun kotter KW. 128, ter hoogte van Castricum aan Zee. Twee motorred dingboten en de loodsboot „Aldeba- ran" kwamen er voor in actie. De eerste rode lichtkogel, die aan een parachute bleef hangen, werd van nacht omstreeks twee uur gezien door de kustwacht in IJmuiden op een afstand van ongeveer drie mijl noordwest van IJmuiden. De positie van het schip, dat deze vuurpijl af schoot, was dicht bij de kust, zodat Rotterdam heeft „atoomslachtoffer" Donderdagavond strompelde een bloe dende man het hoofdbureau van po litie in Rotterdam binnen. Hij had een hoofdwond, en naar later in het Dijkzigt ziekenhuis bleek, ook nog een wond in de buik en een hersen schudding. Volgens zijn verklaring was een en ander het gevolg van een meningsverschil dat hij met een En gels sprekende man op straat had ge had over de atoombom. Wie die man was wist hij niet; de politie is bezig dat uit te zoeken. STEMMEN UIT DE KERKEN Doornik is een zeer interessante stad. Hoewel zo niet meer dan oen kleine 100 km van Terneuzen ligt en iets verder van Breskens en Perkpolder en het zelfs mogelijk is zelfs per bromfiets in een dag heen en terug tc gaan om dan nog voldoende tijd over te houden om de stad rustig tc bekyken, valt: het my telkens weer op hoe weinig mensen uit onze pro vincie daar zyn geweest. Alleen reeds om do kathedraal, de grootste kerk uit de Benelux-lariden, is het de moeite waard er heen te gaan. Het boei ende aan deze kerk is dat het romaanse en gothische stuk tot een har monieus geheel zijn samengevoegd. Het gothische koor wordt gerekend het uitgangspunt te zijn van de Sclielde-gothick. De meeste van de andere kerken in deze stad zijn trouwens ook in deze stijl gebouwd. Bovendien zit er aan Doornik een heel stuk geschiedenis vast. Twee jaar geleden zyn er Romeinse mozaïeken ontdekt en reeds voor de Romeinen kwamen, was deze plaats een hoofdstad van een Belgische stam, waarmee Caesar heel wat heeft te stellen gehad. Van Doornik uit is het rijk van de Fran ken opgebouwd. De vader van Clovis had liier zijn residentie en bij af braak van oude huizen heeft men hier in de 17c eeuw zyn graf terug gevonden. bij staat. Over de muur van dit kasteel heeft Guido de Brés in de nacht van 1 op 2 november van het jaar 1563 een pakje geworpen, waar in o.m. zat één van de eerste ge drukte exemplaren van de Confessio Belgica, welke ïn het Frans was op gesteld en een jaar later in het Ne derlands is vertaald: „Belydenisse des gheloofs. Ghemaeckt met een ghemeyn accoort door de gheloouighe die in de Nederlanden ouer al ver- stroyt zijn. de welcke na de suyuer- heyt des Heylighen Euangeliums ons Heeren Jesu Cliristi begheeren te leuen". Stad Doornik vertelt van Guido de Brés Maar waarom we U nu willen mee nemen naar dit Doornik is om een ander bouwwerk dat er uit vroegere eeuwen is overgebleven. Ten noorden van de Schelde, in het noord-westelijk deel van de stad, staat een heel bre de ronde toren, een rest van het vroegere kasteel, dat een grote op pervlakte in beslag nam en waartoe ook behoorde de kerk, die er dicht „Beswaringen" Aan dit boekje met 37 artikelen heeft de Brés vooraf doen gaan een brief gericht aan koning Philips II, „ha ren oversten Heere". „Waert ons toe gelaten, O genadichste Heere, ons voor uwer Maiesteyt te presenteren, om ons te ontschuldighen van de beswaringhen daermen ons mede be- swaert, ende ghereehticheyt van on set* sake te bewijsenwij en souden niet soecken, om v te kennen te gheuen, het bitter suchten van uwen volcke, door een stomme Requeste of gheschreuen Belijdenisse". Maar aangezien de koning niet goed is ingelicht en door valse aanklacht on rapporten, die geen juist beeld ge ven van de werkelijkheid, moet men zich wel op deze wijze tot de koning .richten. Hij moge 'hieruit opmaken dat. zij, om wie het hier gaat, geen oproermakers zyn, noch scheurma kers. noch ketters. De brief doet dan een hartstochtelijk beroep op de ko ning, de „Ghenaedichste Heere", om zich in deze zaken te verdiepen, „om v tegen de dwalingen te stellen, hoe verwortclt dat sy door lanclcheydt des tijts zijn" en om te beschermen „die tot nog toe in het recht meer vcrdruckt dan verhoort zijn geweest". De brief eindigt met een bede voor Philips II: „Also, de Heere wil v (Zie slot pag. 4 kol. 5 men vermoedde, dat het schip in nood verkeerde. De bemanning van de motorreddingboot Neeltje Jacoba werd gewaarschuwd en reeds om tien minuten over twee was de redding boot in zee. Ook de motorstrandred- dingboot ..Ubbo" uit Egmond aan Zee stak in zee. De loodsboot „Aldeba- ran", die op station vóór de IJmui- dense pier koerste, werd eveneens naar de noodpositie gedirigeerd. Tweede sein Omstreeks tien minuten over half drie werd een tweede rode licht kogel waargenomen. De IJmui- dënse kustwacht beantwoordde dit noodsignaal door een witte licht kogel af te schieten. De „Neeltje Jacoba" was als eerste ter plaatse maar kon geen schip vinden. La ter zag men van de kust af en van de „Aldebaran" af een klein licht je op de plek waar de lichtkogels waren afgevuurd. De „Neeltje Ja coba" zette koers naar deze plaats en trof daar de onverlichte KW. 128 aan. .De kotter voer bij de nadering van de reddingboot volle kracht weg en ontstak de verlichting en de naviga- tielichten. De schipper van de Neeltje Jacoba, L. 't Hart, moest voor de kot ter scherp uitwijken om een aanva ring te voorkomen. De bemanning van de K.W. 128 stond in de stuur hut maar weigerde te antwoorden op vragen van de reddingbootbeman ning. Niets gezien Toen de K.W. 128 omstreeks vier uur in IJmuiden aankwam, heeft perso neel van de havendienst van het staatsvissershavenbedrijf geïnfor meerd bij de drie bemanningsleden of ze iets van vuurpijlen hadden gezien. De drie mannen antwoordden ontken nend. Ze ontkenden ook tegenover de politie van het staatsvissershavenbe drijf iets van het geval af te weten. Nadat de drie mannen afzonderlijk waren gehoord, gaven ze toe de licht kogels te hebben gezien. Ze hadden de vuurpijlen zelf afgestoken. De Neeltje Jacoba kon toen omstreeks vijf uur worden teruggeroepen naar IJmuiden en gistermorgen is de Vel- sense recherche begonnen met een nader verhoor van schipper J. V. van de KW. 1.28 en de matrozen Van D. en Van der P. Weer Russische kernproef De Russen hebben vrijdag weer een kernproef genomen in de buurt van Nova-Zembla, zo is in Washington vernomen. Het was een explosie in de atmosfeer. Stakend Frankrijk in het donker Gedurende bijna vijf uur is naar ■schatting 75 procent van Frankryk vrijdag van elektriciteit verstoken geweest. De employees van gas- en elektriciteitsbedrijven hadden gehoor gegeven aan de stakingsoproep van de vier grote vakbonden. Ongeveer 100.000 employees hadden het werk neergelegd. De Parijse me tro liep vrijdag normaal, maar de elektrische treinen die Parijs binnen liepen, ondervonden veel hinder. De verkeerslichten in Parijs vielen voor het grootste gedeelte uit. Spel met mummies Het zag er aanvankelijk naar uit dat het tweeëntwintigste con gres van de communistische partij vrij eentonig, zo niet langdra dig zou worden. Dc hoofdschotel zou het nieuwe partijprogramma zijn en in de maanden cn weken vóór het bij eenkomen van de communistische voormannen uit de Sowjet-Unic, was dal al zó doorgepraat, dat er weinig nieuws meer daarover was te bieden. Bovendien had het centraal comité van de communistische partij enkele dagen voor de aanvang van het par tijcongres het nieuwe programma al met algemene stemmen aangenomen, zodat men alleen maar kon verwach ten dat men eindeloze tirades zou houden over iets dat al lang van tc voren was besloten. De ene verras sing volgde echter na de andere. Het nieuwe partijprogramma kwam zelfs op de tweede plaats. Met een krach tig voorbereid offensief gingen Kroesjtsjew en de zijnen over tot de aanval op de „Stalinisten, dogmatici en aanhangers van terroristische me thoden". Daarbij speelde Albanië een grote rol en men meende zelfs grote tegenstellingen te vinden tussen de Sowjet-Unie en communistisch China. Wat dit laatste betreft, moet men er niet meer achter zoeken dan een „academische tegenstelling" over de opvattingen van de commu nistische leer. Een verschil in exegese dus. Er dreigt zeker geen breuk tus sen beide wereldmachten, temeer daar China wat de voedselvoorziening betreft, dit jaar door een ketting van misoogsten voor veertig tot vijf-en- veertig procent op Rusland is aange wezen. Tot dusver heeft 't partijcon gres gestaan in het teken van venij nige aanvallen op oude, beproefde, rode strijders van het eerste uur. zo als Molotow, Worosjilow en Kagano- vitsj. De ene spreker na de ander op het congres wond zich hevig op over de „persoonsverheerlijking en ter reur" van de Stalinisten. Zelfs de tachtigjarige Worosjilow, maarschalk van het rode leger en een krachtig le geraanvoerder tegen de Duitsers, kreeg er geducht van langs. Hij kreeg zelfs geen gelegenheid zich te verwe ren. Dit congres betekende dus een definitieve afrekening met de oude communisten. Anders gezegd: „met de dictatuur van het proletariaat". Want zomin als de westerse maat schappij sinds 1918 heeft stil gestaan. bleef de ontwikkeling in de Sowjet-Unie constant. De oude beproefde medestrijders van Lenin zijn voor het grootste deel overleden of weggezuiverd. In hun plaats zijn jonge communisten gekomen, ge vormd aan de Russische universitei ten, weliswaar overtuigd communist. maar wars van dictatuur en aller minst meer proletariërs in de zin zo als men dat eerst verstond: verpau perde. misdeelde arbeiders. Deze ont wikkeling van proletariërs naar „nor male burgers" lieeft kunstmatig lang geduurd cn is met name door Stalin, één der bolsjewisten van het eerste uur, met kracht tegengegaan. Niet zonder overdrijving zei men op hel partijcongres dat in de dertiger jaren duizenden vooraanstaanden, zowel militairen als academici, uit de weg zijn geruimd. Met name heeft Stalin opruiming gehouden onder de rode officieren, die een minder rigoureuze koers wilden varen dan hij. Tot 1941 en wellicht nog tot 1953, de dood van Stalin, was Rusland niet alleen voor de wereld een ontoegankelijk land, maar er heerste binnenslands een ter reur. die niet onderdeed van die van de Gestapo. De Gepcoe was ook in "t westen een begrip. In de Frankfurter Allgemeine Zeilung vertelt Harry Hamm hoe erg onder Stalin de weder zijdse verdenking was. Op een con gres van schrijvers, waar men zou be sluiten of al of niet een werk van een collega zou worden uitgegeven, werd algemeen het oeuvre van deze auteur geroemd. Niemand wilde of durfde iets te zeggen. Bij de schriftelijke stemming bleek echter dat niemand het stembriefje met „ja" had inge vuld. Mikojan. de slimste van de oud-bol sjewistische garde, had op het vorige congres al iets geroken van de afre kening met het proletariaat en was bijtijds van kners veranderd. Gehar naste krijgers als Molotow en Wo rosjilow hebben dat niet meer ge kund. Voor hen stortte met de desta linisatie hun gehele levensbeschou wing ineen. Óp dit congres zijn ze volledig uitgeschakeld. Hamm spreekt in dit verband van „een spel met mummies". In Moskou wordt thans definitief afgerekend met de oude bolsjewisten en met het com munisme, zoals dat onder Stalin werd verstaan. De Duitse commentator ziet daarin voor het westen mogelijkhc. den: „Wie. zoals Kroesjtsjew, er niet tegen opziet, een gehele wereldleer omver te stoten, staat nog open voor een arrangement". VUURPIJLEN VAN UIT VLIEGTUIG GESPRONGEN AMERIKANEN? Op de plaats waar donderdagavond een Amerikaanse straalbommenwer- per van het type B-66 in de Noord zee verdween, zijn vrijdagavond rode en gele vuurpijlen waargenomen. Een reddingboot voer uit en vliegtuigen stgen op om opnieuw te zoeken naar de drie inzittenden van het toestel, van wie was gemeld dat zij uit de bommenwerper waren gesprongen. Dc Nederlandse kustvaarder „Veen- dam" die aan het onderzoek deelnam, had eerder op de dag een stuk van een vliegtuigvleugel opgevist. De B- 66 verdween op een oefenvlucht van de basis Sculthorpe. Een woordvoerder van de Ameri kaanse luchtmacht had donderdag avond als zijn mening te kennen ge geven. dat de drie inzittenden van dc bommenwerper het dagen op zee kunnen uithouden, mits hun rubber bootjes onbeschadigd zijn gebléven.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 3