Herfstbewegingen: dieren zoeken toenadering voor komende winter POKON PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer HET JASON-MYSTERIE 36 PROVINCIALS ZEEUWSE COURANT DONDERDAG 26 OKTOBER 1961 ONDER ZEELANDS HOGE HEMEL Ratten en muizen zoeken huizen als winterverblijf Nu is dan toch eindelek het weer „om" vertellen de couranten ons en Inderdaad het lijkt er op, dat het nu voorgoed „herfstig" is geworden. Maar laten we ons niets wjjs maken, zolang we eigeniyk niet weten, wat we met „herfstig" bedoelen. De herfst biedt ons immers zoveel verschil lende zaken en indrukken. Voorlopig houden we ons daarom maar aan de wijsheid van de oude Bredero ,,'t Kan verkeren." Wat dan weer niet weg neemt, dat we een open oog houden voor wat er zoal om ons heen gebeurt. Vinden we in de lucht de geweldige verplaat singen van lucht- en wolkenmassa's, wat minder indrukwekkend, maar toch over een groot oppervlak vertonen zich de tekenen van verplaatsin gen der diereu. De gemeente Amsterdam waarschuwt voor de trekbewegingen van de rat ten, waardoor we leren, dat deze ongure knagers het ginds speciaal op flatwoningen hebben voorzien. Ze schijnen daar gdaag een veilig on derkomen te zoeken voor de wissel vallige dreigingen van de winter. Een soort vrijwillig gebaar van de dieren om de natuur wat dichter bij de ver eenzaamde massamens te brengen? Door Barend Zwerfman» Er zijn weer van die spontane toenaderingen tot het verrader lijke wezen, dat mens heet. Welbe kend is in dit opzicht het binnen dringen van muizen langs lucht roosters, niuizensoorten vaak, die niets met de cultuurwereld te ma ken hebben, maar er nu een warm plekje zoeken. Ze heffen het ge voel van eenzaamheid bjj de mens op door piepeüde geluidjes achter het behang of door als dollen over het plafond te rennen. „Gepiep" Soms ook op andere wijze, als ik eens ondervond na een nachtelijke storing door aanhoudend gepiep op de vliering boven de slaapkamer. Onderzoek in hoger sferen op de morgen daaraanvolgende bracht aan het licht, dat in een doos met lapjes een muizennest was gebouwd en dat in de voorafgaande nacht daarin jon gen waren geboren. Natuurlijk was het toen al lang geen herfst meer. Vooral de spitsmuizen waren de laat ste weken vooral 's avonds (en 's nachts?) actief. Men kon ze over al hun schrille kreetjes horen afge ven, en tien tegen één, dat op de door het geluid aangegeven plaats ook een kat aanwezig was. Katten zijn fel op die spitsmuisjes, die we de vleermuizen van onder de grond zouden kunnen noemen, daar ze niet knagen en ons van veel ïnsektengespuis verlossen. Maar de katten, die de diertjes zelfs niet schijnen te lusten, grijpen ze en spe len ér mee, tot een misschien nog per ongeluk hard aankomende beet, het wrede -spelletje tot een eind brengt. Er lagen veel dode spitsmuis jes op straat en bij de huizen. Het resultaat van de spitsmuisver plaatsingen is vaak hetzelfde als bo ven vermeld van de knagende muizen. Een goede schuilplaats, als een met wat stro gevulde meterput van de waterleiding brengt vroeg in 't voor jaar nogal eens de verrassing van een spitsmuizennest met jongen. Ook grotere knaagdieren toonden zich dit najaar verlegen om toenade ring. Zelf hadden we het aardige ge val een paar dagen lang een wild konijntje in ons achtertuintje te zien rondscharrelen. Het huppelde tot vlak voor de achterdeur, maar onze ver schijning achter het glas was vol doende het zijn speurtochten te doen staken en een toevlucht achter de planten te doen zoeken. Kort daarna kregen we een telefoontje uit Schore, waar zo'n kleine spring-in-'t veld zo maar in de keuken van een woning was binnengehuppeld. Niet om er naar de gebruikelijke zegswijze èèn, twee, drie te worden „buitengeknup- peld", maar om er (althans voorlo pig) vriendelijke verzorging te ont vangen. We vonden er ook al eens een in 'n leeg kippenhok, waar het door het hoendergat in was binnengedron- §en. Nu betrof het hier bij geen van rieën, gevallen waarbij slechts weer een rol speelde, eer was er sprake van (betrekkelijk) zeer fraaie dagen. Een en ander zal wel moeten worden beschouwd als behorend bij de zogenaamde „spreidingstrek", waarbij de die ren de weg naar de zelfstandig heid opgaan, als bij de mensen liefst een behoorlijk eindje van de vertrouwde omgeving verwijderd. Overigens een opmerkelijk verschijn sel by dieren, die als de konijntjes, toch graag de gezelligheid zoeken. Zeker was hier geen sprake van een ziekelijk verlangen naar nabijheid van andere wezens, de diertjes waren kerngezond en opmerkelijk vlug. Spreidingsdrang valt dan ook meestal in een bepaald tijdvak, waarin de be hoefte aan samenscholing met soort genoten tijdelijk verdwijnt, om dan later weer terug te keren. Het constateren van veel vossen op de Veluwe en het op onverwachte •laatsen verschijnen van edel wild, tehoort zeker voor een deel ook on der dit hoofdstuk in de dierentradi- ties. Ze gaan zich meer „vertonen", ze worden driester en gaan „lopen", soms ver weg, zoals reeds enkele ma len voor bisamratten is geconsta teerd. Daarom zjjn de verschijnselen m.l. nooit geheel te verklaren uit voedsel gebrek (dat mee kan werken), maar er zit altijd in dit verplaatsen een element van „woningzoeken". Ook dit schynt ons toe, dat alleen het trekken op zichzelf in het spel is met een bijbehorend zoeken naar voedsel en beveiliging met een extra kans tot „verdwalen". Misschien zou den we eenvoudiger moeten spreken van een „misleiding", omdat, voor iemand, die er op let, heel dikwijls gedragskenmerken zijn te vinden, die behoren by het nestelen, het binnen dringen in een hol of iets dergelijks, terwijl als gevolg een durende vesti ging niet tot de zeldzaamheden kan worden gerekend. Rugstreeppadjes, die in genendele kunnen worden betrokken bij menselijke behuizingen en die dus op een zelfde manier als boven beschreven ergens onder de vloer van een woning terechtkomen, kan men, wanneer men het toegangs gaatje tot het ondergronds ver blijf heeft ontdekt, later en dan in de zomer vaak betrappen op het naar binnen kruipen. Het „winterverblijf" is vaste woning geworden, alhoewel de „verdwaalde" padjes later misschien een lange tocht zullen moeten ondernemen om ergens in het water hun eieren af te kunnen zetten. Zo kan men op vele terreinen in het dierenleven de sprei dingsdrang zien gekoppeld aan het terechtkomen op heel onverwachte plaatsen van „vestigingen" van de dieren en het woningzoekende ele ment zit er dus altijd wel ergens in. Het: „J'y suis, j'y reste" van de Fransen, het: „Ik ben er, ik blijf er" zit blijkbaar ook te veel in dat win terverblijf zoeken van de Amster damse ratten. Ze komen er wel In, maar je krijgt er niet gemakkelijk uit. Naar de aard van de dieren vertonen zich hier natuuriyk grote verschillen en een binnengedrongen konijntje zal wel spoedig rechtsomkeert proberen te maken, wanneer het In het gekozen verblijf een mens ontmoet. Maar die behoort dan ook niet bepaald bij het ameublement van een verblijf, zoals een konijn zich denkt toe te meten. Het neemt de benen en wij zeggen; dat was wel een brutaal (of een nieuwsgierig) beest. Maar onge twijfeld had het binnenkomen voor het diertje toch ergens iets van het binnendringen in een hol. (als bijv. bij het kippenhok, nachthok)'t Is in teressant op dergelijke zaken te let ten. Erfgenaam van vierhonderd mil joen gulden weet waar geld ligt maar kan het niet vinden. Het geheime en zeer bewogen leven van Nederlands meisje uit Amstelveen, dat U ook kent. Pist Lieftinck en vele varkens en hun versteend bestaan bij een Amster dammer thuis. Mevrouw op het schilderij van Vermeer kan geen langspeel plaat krijgen met gymnastiek oefeningen voor aanstaande moeders. Westduitse ingenieurs hébben een schip ontworpen, speciaal bestemd voor het vervoer van §j ijzer van Rotterdam naar het Roergebied. Het merkwaardige aan dit schip is, dat het geleed M is uitgevoerd: vier stukken vor- men het totale schip van 162 meter, dat door de geledingen H uitstekend manoeuvreren is. ff Het schip kan op de Rijn J/000 en op kanalen 8000 vaten ver- M voeren. Een model van het H vaartuig wordt op het ogenblik, ff in Duisburg aan proeven onder- j= worpen. llllllllHlllllllllllllllllllllillillllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllïlï Een persoon is gedood en een vijftien tal gewond toen zondag het dak van een bioscoop in New Orleans instortte. Vol gens de politie waren er ten tijde van het ongeluk 100 tot 200 bezoekers in de zaal. (Advertentie) Mengmeststof voor kamerplanten 65% 100 gram - 65 ct - Volop groei en bloeit Gecombineerde straf voor rallyrijder Joek T. Het gerechtshof te Amsterdam heeft gisterochtend de 34-jarige autocou reur en rallyryder Joek J. T., over eenkomstig het vonnis van de Am sterdamse rechtbank veroordeeld tot een gevangenisstraf van 12 maanden waarvan zes voorwaardelijk wegens verduistering meermalen gepleegd en het niedeplegen van oplichting. De officier van justitie, die twee jaar met aftrek had geëist, had appel aangetekend tegen het vonnis van de rechtbank, die de straf niet hoger dan een jaar wilde stellen om een gedeelte voorwaardeiyk te kunnen opleggen. Bij de behandeling voor het hof had de procureur-generaal een zelfde straf geëist als de officier van justi tie. Kritiek op Churchill In het laatste deel van de officiële kroniek van Engelands zee-oorlog wordt kritiek geuit op sir Winston Churchill, de premier van Groot-Brit- tannië tijdens de afgelopen oorlog. De auteur, kapitein Stephen Roskill, 1928. De. eerste Jupiter- maan was verkend en reeds naderde de Argol de volgen de satelliet. De wacht aan de instrumenten werd afge lost, terwijl Solon de bestu ring van het schip overnam van luitenant Gorda. Deze geeuwde luid en rekte zijn stijve ledematen uit. „Kom, ik ga maar eens 'n uurtje dutten," kondigde hij aan. „Bah Dat eentonige gedoe hier maakt 'n mens. slape rig Solon keek hem fron send aan. „Als je zelf ergens op zo'n verdraaide satelliet in nood zat, zou je wel an ders piepen, mannekemeende hij. Gorda haalde de schouders op en verliet zonder groet de stuurcabïne. Meesmuilend liep hij door de gang naar het officierskwartier, toen hij opeens iets zag, dat zijn chagrijnige stemming als bij toverslag verdreef. Sandra Een brede grijns kwam op zijn gelaat, terwijl hij demonstratief midden in de smalle gang de nadering van het meisje afwachtte. „Wel, wel Daar hebben we de Bloem van Thallerna grinnikte hij. „Wist je dat schone meisjes die door deze gang komen iedere officier met een kus tol moeten betalen om te mogen Een blos steeg Sandra naar de wangen en zij trachtte haar stem koel en rustig te doen klin ken, toen zij antwoordde „Daarvan is mij niets bekend, m'n waarde luitenant." Maar toen zij vlug voorbij Gorda wilde glippen hield deze haar tegen Rank blond meisje uit Doorn rijdt zonder rijbewijs met snelheden die om de honderd kilometer per uur liggen; won zeven bekers maar mag niet in wedstrijden uitkomen. Opera-affiche in New York ver meldt naam „Callas". Veertig bezoekers komen elke avond. Lachen niet van de lucht. Bestolen man in Delft wiens toe komst vernietigd scheen is op Panorama's initiatief door Neder lands volk gered. Misdadiger blijft zwijgen. Bruidspaar wordt bestrooid met papieren geld: winst 2000 gulden. Meisje op schilderij van Jan Steen schrijft honderd strafregels. Allemaal in Panorama, deze week. En nog veel meer interessante en boeiende dingen, in goede beelden en goede woorden. Panorama kost in abonnement slechts 35 cent per week. Losse nummers kosten 45 cent. Maar als U nog vandaag een briefkaart stuurt aan Panorama-Haarlem ont vangt U de eerstvolgende twee nummers gratis. Doe het nu direct anders mist U iets van het vele dat in Panorama staat. schreef, dat enkele van de tegenslagen die de Britse koninklijke marine in de eerste dagen van de oorlog troffen, te wijten waren aan de aandrang van Churchill tot het ondernemen van „voorbarige" offensieven. Volgens Roskill werd de opbouw van manne-strijdkrachten voor vitale ope raties vertraagd door de expeditie naar Noorwegen in 1940 en de poging Griekenland te helpen in 1941. Kantoorbediende „stak" al zijn geld in lotto Do Amsterdamse recherche heeft <le 57-jarige kantoorbediende J. J. K. aangehouden wegens oplichting van twee collega's en een vriend respec tievelijk voor bedragen van 1000, 5000 en 16.000 gulden. Van dit laat ste bedrag heeft hij inmiddels 13.000 gulden terugbetaald. De kantoorbediende, die werkzaam was op de afdeling expeditie van een cacaofabriek in Amsterdam, was in ernstige financiële moeilijkheden geraakt doordat hij voor hoge be dragen 800 a 900 Dm. per week in de Nordwestdeutsche Lotto speel de, zonder echter ooit iets tc win nen. Om het geld los te krijgen diste K. een verhaal op waarin hij vertelde dat hij via Amerikaanse relaties uit Duitsland blokjes staql kon betrekken, die hier met een zeer goede winst verkoopbaar zouden zijn. FEUILLETON I Door JOHN NEWTON CHANCE 44 Weer hoorde ze voetstappen, nu zacht maar vlug de trap afdalend. Bij het opengaan van de keukendeur, die slechts langzaam weer dichtviel, had ze even de ogen gesloten. „De meid is weg, zei Keep scherp. „Iemand heeft haar bevrijd „Weg?" vroeg Jason blijkbaar ont hutst. „Het laken ligt op de vloer, helemaal losgemaakt, knoop voor knoop," deel de Keep mee. „Ze kan het onmogelijk zelf hebben klaargespeeld." „Maar dat moet ze toch," meende Vicky. „Hoe dan ook, dat komt er weinig op aan. We moeten zien haar terug te krijgen; ze kan nog niet lang weg zijn. Laat de mannen haar ach terna zitten. Ze zal zeker proberen de weg te bereiken en de politie te waar schuwen." Keep verscheen nogmaals in de gang. Door de kier in de deur schoot een smalle lichtstreep op het geweer. Ze liep erheen, nam het op en zag na vluchtig onderzoek dat 't geladen was. Dat zou mevrouw Grange wel hebben gedaan... voor .alle gebeurlijkheden. Ze hoorde Keep, nu buiten, luidkeels roepen en toen uit de keuken een an dere stem: „Ze moet er nu niet van door gaan Het was de stem van Jason, die op de drempel van de keuken stond en naar het portiek staarde. „Ga hen helpen," klonk Vicky's be vel achter hem. „Ik zal hier 'wach ten." „Okay," zei Jason, in de richting van het portiek lopend. Haar hart stond bijna stil toen ze, met het geweer naar de grond ge richt, hen gadesloeg en de grimmige, bezorgde trek op zijn gezicht, de ner vositeit van zijn gang opmerkte. Zijn rustige, zelfs langzame manier van doen was totaal verdwenen. Met strak gelaat maar vlugge tred verdween hij in de duisternis. Even later lichtten zaklantaarns rond om op, sneden hun stralen als zwaar den door het donker en verdreven voor een ogenblik de schaduwen om de beschuttende bomen. De auto kwam op gang, terwijl zijn koplam pen naar links en rechts de omgeving m gloed zetten, om dan met een bocht de laan te bereiken. De „spoorzoekers" hadden het goed uitgerekend. Indien Shirley werkelijk 't huis zou hebben verlaten, zou ze ongetwijfeld de nu door hen gevolgde weg hebben gekozen. Maar... ze had het huis niet verla ten en zou misschien nu niet de kans er toe krijgen. Terwijl ze daar zo stond en haar ach tervolgers in het donker rondslopen, klopte haar hart woedend als een ha mer. Een zonderlinge knagende pijn dreef haar aan om de vlucht te ne men, waarheen deed er niet toe, als ze deze nachtmerrie maar kon ont snappen. Hij nad haar verraden, maar waar om daaraan nu nog te denken Ze om vatte het Kille geweer steviger en opende langzaam de deur tot ze in de keuken kon zien. Toen stak ze de gang over en betrad de keukendrempel. Vicky Darracott keerde rich eens klaps om, maar bleef toen doodstil staan, haar scherpe harde blik gericht op het meisje en het dreigende ge weer. Voor het eerst sedert ze die vrouw had gezien, las Shirley angst in haar ogen. Vicky besefte, dat ze met dit meis je alleen In huis was, met een meisje dat haar haatte en misschien zelf iets van Jasons woorden had opgevangen. Als dat zo was, zou haar ongetwijfeld een veel feller gevoel dan haat bezie len. „Ga van die tafel weg," beval Shirley. Vicky week terug. De kleine revol ver lag nog op de plaats waar Jason ze had achtergelaten, ver buiten haar bereik. De geluiden van buiten waren ver stomd en in huis heerste een onheil spellende stilte. Shirley greep het geweer stevig vast, ofschoon haar vingers bijna trilden van emotie, van pure opwinding bij de gedachte, dat ze die vrouw tegen over haar nu ongehinderd zou kunnen doden als dit haar behaagde. Het schonk haar een buitengewone sensa tie van macht over Vicky, maar te vens van angst voor die plotseling verworven machtspositie. Vicky sloeg haar bijna ademloos gade. „Heb je aan verstaan wat we zei den vroeg ze plotseling. Terwijl ze sprak, kwam er heel even een glans in haar lichte ogen, een glans die Shirley niet ontging. Wat moet, dacht zij, de haal tegen die vrouw, mijn zintuigen hebben ge scherpt Zelfs het zwakste licht, de kleinste schaduw, de meest geringe spiertrekking in Vicky's gelaat trok haar aandacht. „Ja," antwoordde Shirley zonder aar zelen. Een nog slechts vaag plan be gon langzamerhand vaster vormen bij naar aan te nemen. Het stond haar nog allerminst helder voor de geest, maar toch wist ze bij Intuitle, dat ze er gevolg aan moest geven. „Dus je hebt ook genoord, wat hij zei ging Vicky voort. „Dat kan on mogelijk prettig voor je zijn ge weest," liet ze er met een vaag glim- repliceerde Shirley, lachje op volgen. „Waarom niet „we hadden het afgesproken." Nu bewoog zich geen spier en scheen Vicky's gehele lichaam te verstrak ken toen herstelde het zich lang zaam. „Je liegt," sprak ze. „Die man sloot een koop, waarbij jij nooit kon rijn betrokken." Ze hield Shirley oplettend in het oog, maar deze vroeg, zonder op de uitda ging in te gaan, kortaf „Hoe ver is het van hier naar de Woestenij Vicky aarzelde, verrast en achter dochtig. „Onder langs de rotsen een mijl ongeveer," gaf ze ten antwoord. „Dus niet langs de weg „Neen, er loopt een pad aan de voor kant van de rotsen. „Ik wil dat jij er me heen brengt"- hernam Shirley. Vicky's verbazing maakte eensklaps bijna plaats voor vrolijkheid. „Maar lieve kind, nu naar de Woes tenij." klonk het spottend. „Ja," zei Shirley. „Nü; ik wil daar heen voor ze terugkomen." „Och," zei Vicky schouderophalend, terwijl ze naar de deur, die toegang gaf tot het washok, liep, „als dat je wens is „Dat is het," antwoordde Shirley. „Denk er om, ik blijf vlak achter je." „Ik zal er aan denken," zei Vicky droog. Ze verlieten het huis langs de stenen gang en de melkerij. Het was donker buiten al schitterden er sterren aan het uitspansel. De hoge bomen leken wel reusachtige, tot de hemel reikende schaduwen. Vicky liep over het plein naar een poortje in een hoek van de stenen muur. Door dit poortje kwam ze op het ongelijke grasveld, dat naar de rotsen leidde. Haar tred was zo licht alsof ze nauwelijks de grond raakte. Van struikelen of aarzelen geen spra ke. Shirley volgde haar op de voet. Toen ze onder de bomen uit waren, zagen ze de langzaam opkomende maan als een vurige bol door de verre nevels schijnen. Vicky stak schuin de heuveltop over, om daarna, bijna langs de rand van een afgrond, weer te dalen, tot ze aan een smal rotspaadje kwamen, een groenig schapespoor. Vlak ernaast viel de heuvel steil omlaag naar de achthonderd voet onder hen glinste rende zee, terwijl aan de andere kant het terrein snel steeg. Uit de bosjes op de helling kwamen nier en daar ver schrikte lioppen van in hun slaap ge stoorde schapen te voorschijn, die eerst eens even rondkeken, de late voorbijgangsters scherp opnamen en dan weer verdwenen. Onderwijl werd het pad nog smaller, zodat Shirley het gevoel kreeg, dat ze over een uiterst wankel bruggetje liepen. In de kille lucht viel het ademhalen haar moei- lijk. „Waarom doe je dit vroeg Vicky. „Voor mijn plezier," klonk het be daard. „Je weet wat Jason van plan is „Ik geloof van wel." „Hij wil er vandoor." (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 28