molen
te huur
lüienw postkantoor voor Goes?
Lezers schrijven
Kapok
geeft natuurlijke rust
20
PROVINCIALE ZEEUWSE C OU R ANT
DONDERDAG 26 OKTOBER 1961
De radio-activiteit
Ondanks alle wellicht goed bedoelde
aanwijzingen in geval van een radio
actieve besmetting, is er in hei Euro
pees Parlement te Straatsburg grote
ongerustheid uitgesproken over de
langzame verhoging van de radio
activiteit in de atmosfeer (ook bo
ven Nederland). Er werd daar door
zeer hooggeplaatste deskundigen o.a.
prof. Medi, toegegeven dat men in de
hoogste kringen nog in het duister
tast over de biologische gevolgen
van radioactiviteit. U zou het op z'n
zachtst gezegd hoogst prettig vinden
als de „gewone mensen" de betrek
kelijke waarde van allerlei veront-.
rustende folders en activiteiten wat
duidelijker gingen inzien en zich wat
meer en duidelijker zouden realise
ren dat we, ieder voor zich én allen
tesamen een taak in deze kwestie
hebben. Het wordt mijns inziens nu
toch wel duidelijk, dat de wereld én
de mensheid totaal niet gebaat is
met het idiote machtsvertoon van
twee groepen die elk voor zich rots
vast geloven de sterkste te zijn en
de ander wel te kunnen uitroeien.
Meer én duidelijker zullen alle mon
dige en weldenkende mensen moeten
getuigen dat men niet vernietigd wil
worden, dat we niet langzaam willen
kreperen in ons keldertje zonder
luchtverversing om de gril van een
of andere dikkop!
We zullen (ook onze) regeringen en
leiders ervan moeten overtuigen, dat
we nog wel degelijk om het (dit) le
ven geven en ook onze kinderen een
vrij en blij leven gunnen! Dét we
eerder in God en Gods liefde tot ons
én onze naaste geloven dan in een
Kroesjtsjew of Kennedy.
Laten de kerken (als ze hun onder
linge strijd even kunnen vergeten)
hier een duidelijke taal spreken. La
ten de moeedrs en vaders hun stem
laten horen en laat ook uw eigen
stem eens gehoord worden. Het gaat
hier om het leven en om de mens,
óók om U en
Zierikzee. Joh. D. C. Berrevoets.
Zeeuws Kunstbesef (III)
In uw Kantlijn van 25 oktober be
licht U de situatie op gebied van
Zeeuws museumfonds en het Zeeuw
se museum. Uit uw artikel blijkt dat
de problemen die hieraan vastzitten
veel breder zijn dan men zo opper
vlakkig vermoedt.
Goed doet het dat U evenals de heer
Van Schagen en ondergetekende het
eens zijn dat wij in Zeeland geen
grote dure collectie kunnen aanleg
gen. Uw programma dat voor een
groot deel parallel loopt met dat van
de heer Van Schagen, tentoonstellin
gen met reprodukties en diapositie
ven. al dan niet met deskundige
toelichting zal m.i. de Zeeuwse jeugd
echt niet in extase brengen.
Waarom niet met deze jeugd naar
de prima georganiseerde prachtige
collecties in de musea te Rotterdam,
Einhoven, enz. enz.
Dit bovenstaande heeft echter in
mijn ogen nog weinig te maken met
0 In zijn woning in Hollywood is op 83-
jarige leeftijd overleden de Amerikaanse
filmproducent Joseph Schenk. Hij was
medeoprichter van de Twentieth Century
Fox filmmaatschappij. Hij leidde de pro-
duktie van films, waarin onder andere
optraden Mary Pickford, Charlie Chaplin,
Rudolph Valentino, Buster Keaton, John
Barrymore en Marily Monro».
het kweken van „kunstbesef" (wat
een lelijk woord) onder eigen provin-
ciegenoien en vooral de jeugd.
Dit is een bestaande taak voor over
heid, scholen, jeugdbewegingen enz.
een taak die. dikwijls van hogerhand
voor- en omschreven wordt. De taak
van het Zeeuws museumfonds en het
Zeeuws museum ligt om in nauwe
samenwerking met de Zeeuwse kun
stenaars, eigen provinciegenoten een
kunstzinnige visie voor te zetten van
helendaagse problemen. Uiteraard
dikwijls ook Zeeuwse problemen.
Wat betreft do kwaliteit en de hoge
criteria die U meent te moeten stel
len aan dit Zeepwse werk, is maar
één antwoord, wie zal bepalen wat
later „Grote Kunst" zal olijken te
zijn, denk maar aan Van Gogh, nie
mand heeft bij zijn leven ooit één
cent voor zijn werk over gehad!
Laten we toch van dit Zeeuwse mu
seumfonds een echte Zeeuwse zaak
maken, om een echt „Zeeuws kunst
besef" te kweken, mogelijk zal latei-
de nu verzamelde collectie grote
waaide krijgen.
Vlissingen G. J. F. Naerebout.
EVEN NADENKEN
Horizontaal: 1. nachtgewaad; 5.
schriel; 9. uitvaagsel; 10. soort on
derwijs; 11. dakbalk; 13. heer (Sp.);
15. telwoord; 16. tooi; 17.'vangmid-
del; 18. gemak; 20. hoenderachtige
vogel; 23. vervoermiddel; 26. weef.
sel; 27. lofdicht; 28. voordat; 31.
loofbomen; 33. opperpriester; 34. fa
milielid; 35. stad in Holland; 36. heil
dronk.
Vertikaal: 1. feestdag; 2. soort bere.
klauw; 3. heer; 4. terugtocht; 5.
zoen; 6. Engels bier; 7. muziekstuk;
8. graansoort; 12. kweekgras (Z.N.);
14. deel van hoofd; 19. dwaas; 20.
boos; 21. bron; 22. loofboom; 23.
leesteken: 24. groet; 25. appelsoort;
29. sprookjesfiguur; 30. tochtje; 32.
■hssiis
■ËIÏJKIB SltilH
■00DH» ft» E3ËÜÜI
suis» a®0E 000
ara» laraEaoro» rara
ramanm
ii0i z:®iiiira» era
heihb raa®» raas
■aam»ra»h®hb
■ip0ïi» raniM
■O[S0!)S@H
Advertentie)
Ja, dan kijkt u 's morgens opgewekt-fit de.
•wereld in."wanneer u een nacht lang'
ontspannen, warm en veilig geslapen hebt
op een keurkapokmatras. De keur-
kapokmatras koestert u. Zij houdt kille
winterlucht een matrasdikte van u vandaan,
luchtgevulde kapokbuisjes masseren uw
lichaam onmerkbaar. De beurkapok-
matras, die stevig en comfortabel is, vlin
derlicht,zo makkelijk hanteerbaar. De ïrexir-
kapokmatras met de onderscheidende
keurlabel. Waarde voor uw geld. Een
moderne, heerlijk rustgevende slaapmatras.
Deze label, waarborg voor de keurkapokmatras
:en nieuw postkantoor voor
3oes? Weineen. De plannen
voor het nieuwe Goese post
kantoor zijn nog te vaag om
een tekening te kunnen pu
bliceren, laat staan een op-
name van „het kantoor in
aanbouw".
Toch wel een heel mooi post
kantoor, en dat helemaal uit
bouwsteentjes. Mooi kinder
speelgoed, die bouwstenen.
Vooral voor vaders. Je hebt
er geen kind aan. Een fabri
kant van bouwstenen heeft
een wedstrijd uitgeschreven,
sen competitie in fraaie werk
stukken. En zo kan Hansje de
Puyt uit Middelburg namens
zijn vader dit postkantoor-
in-aanbouw inzenden...
Molenaar Rijstenbil uit Zonnemaire
ziet er geen brood meer in. Sinds
oktober van het vorig jaar staan de
wieken van de trotse stellingmolen
De Korenbloemstil. Toch heeft
deze windmolen hem geen windeie
ren gelegd. Als hij zegt „Ik ben bijna
van de „aa-oo-wee" doelt hij waar
schijnlijk meer op zijn leeftijd dan op
het verlangen naar de uitkering, die
voor hem nog binnen een jaar in het
verschiet ligt.
Rijstenbil heeft een mooie bungalow
laten bouwen. In Renesse, dat komt
zijn vrouw vandaan. Hij heeft „De
Korenbloem" verkocht. Nooit zal er
in Zonnemaire meer graan tot meel
vermalen worden. De wieken van de
stenen bovenkruier staan voorgoed
stil. Een meneer uit Kijkduin begint
er een pension in. Een zomerwonin
gen-verhuurbedrijf althans. Met ruim
te voor drie gezinnenin de molen,
in de molenaarswoning en in het pak
huis. De hele boel wordt verbouwd.
Daarna bestaat voor liefhebbers de
mogelijkheid, zich enige weken tegen
passende vergoeding in de boven
kruier terug te trekken. Op Zonne
maire is dan een
„Nu ben ik toch bijna 65 en
een opvolger heb ik niet, dus voor
mij is het niet zo erg", is Rqsten-
bils goedlachse commentaar op
de verkoop van de molen.
,,'t Is natuurlijk wel jammer,
dat zo'n molen zomaar stil komt
te staan, maar dat brengt de mo
derne tijd mee. Vroeger had ieder
dorpje zrjn molen. Maar de ar
beidskrachten zjjn te duur en er
was voor al die molens te wei
nig werk. Jammer vind ik het,
natuurlijk, maar van jammer kan
ik niet leven".
Er komen „vreemden" op de mo
len, vakantiegangers in „De
Korenbloem", betaalde ro
mantiek in Zonnemaire.
„Die vreemden op de molen,
dat vind ik nog wel aardig. Zo
heb ik het liever als dat ie zo
maar helemaal doelloos staat".
Het schilderachtige, witte molen
tje „De Lelie" te Eikerzee heeft
een soortgelijke toeristische be
stemming gekregen. Een witte
trekpleister bij een modern ho
telletje. Als Rijstenbil over „De
Lelie" spreekt doet hij dat als
molenaar. Dat molentje viel als
één van de eerste stil.
„Natuurlijk, het was maar een
koffiemolen. Zo noemen wij dat,
is 't geen waar".
In die opmerking bepaalt hij zich
helemaal tot de waarde van „De
Lelie" als molen, hij wil er geens
zins mee zeggen, dat het geen
mooi toeristisch trekpleistertje is.
Maar als maalinrichting is het
een koffiemolen. Misschien wel
handig, zo dicht bij een horeca-
bedrijfje.
Laat men „De Korenbloem" geen
koffiemolen noemen. Rystenbil is
een verdraagzaam man, maar dit
zou een regelrechte aantasting
van de familie-eer betekenen.
Eens hebben drie boeren Rys-
tenbil hun land de rug toege
keerd om molenaar te wor
den. Dat gebeurde rond 1890 in
Scherpenisse op Tholen. Het was
de grootvader van de Zonnemair-
se heer Rystenbil, die In die tijd
beide te Scherpenisse staande mo
lens kocht.
Grootvader Rijstenbil was boer,
een slecht beroep in die dagen.
Zijn drie zoons werden molenaar.
Arend Rijstenbil kwam op een
van de Scherpenisser molens
de andere was slechts opgekocht
om een monopoliepositie te kun
nen innemen Antonie Rijsten
bil kwam op de molen van Baar
land en de derde zoon ging naar
Dirksland. Deze laatste. J. Rijs
tenbil, kwam al spoedig terug
naar Zeeland: naar Zonnemaire,
waar hij in 1906 „De Korenbloem"
kocht. Zijn zoon, D. A. Rijstenbil,
zou hem ln 1923 opvolgen.
En deze heer Rijstenbil mag zich
nu in de Schouwse Westhoek in
een bungalowtje terugtrekken:
nog altijd is er een Rijstenbil mo
lenaar in Zeeland.
I n Scherpenisse, ook al op een
„De Korenbloem", is een J.
A. Rijstenbil de molenaar. Een
oomzegger van de Zonnemairse
heer Rijstenbil. De huidige mole
naar van Scherpenisse was der-
TOT ZyPE"
DA.T IS DUS, waar een me
neer Hoogervorst uit
Kijkduin wél brood in ziet.
En hij gelooft in de verkwik
kende werking van het ver
blijf' in molens. Zelf neemt
hij binnen afzienbare tijd zijn
intrek in de molen „De Haan"
te Brouwershaven. Ook ai
door hem aangekocht, voor
„zelfbewoning" dus, zoals dat
met een fraaie kreet in de
wereld der onroerende goe
deren heet.
Niet molenaar Rijstenbil. Die
houdt het maar op zijn bunga
lowtje aan de Zeeweg in Re-
nesse. Acht-en-dertig jaar is
hij molenaar geweest, 38 jaar
heeft by het graan van de
boeren uit Zonnemaire en om
geving tot meel vermalen.
Niet dat hij cr na al die balen
meel zoveel van heeft, als een op
gewekt soldatenlied ons doet ge
loven. Maar er zit werkelijk geen
brood meer in. Fabrieken hebben
de taak van de molens overgeno
men en de enkele molenaars, die
zich hier en daar nog staande
weten te houden, hebben én een
groter verzorgingsgebied én een
gemoderniseerd bedrijf, dat het
niet meer van de wind moet heb
ben.
halve de opvolger van een broer
van de Zonnemairse Rijstenbil,
een broer die weer Antonie heet.
Deze Antonie nam in 1923 de mo
len van de kinderloos gebleven
Arend over.
Zó gecompliceerd kan het
worden, als drie broers plot
seling aan het malen slaan.
Men hoeft dat niet dubbel
zinnig op te vatten. Ze wis
ten heus wel wat ze deden.
De Zonnemairse Rijstenbil
wist het ook. De toeristen
in z'n molen en hij in een
bungalowtje.
Dat was het laatste koren
op zijn molen.
Foto boven: voormalig mole
naar D. A. Rijstenbil - inzet
de molen „De Korenbloem"
te Zonnemaire. (Foto P.Z.C.)
