KEES VAN LANGERAAD „Ik ben een tegenstander van grote dinge n Soldaten-armen weer tot schouderhoogte Altijd liever IVOROL JOHAN KAART IN VELE GEDAANTEN VANDAAG MORGEN „HET BEGON IN NAPELS" MET EEN LACH EN EEN TRAAN VERPLICHT LIDMAATSCHAP VAN VAKBOND BEPLEIT ZATERDAG 21 OKTOBER 1961 PROVINCIALE ZEEUWSE C OU RANT 9 In het raam van de viering van Groot, wordt een aantal- „krante- Mary Dresselhuys en Mimi Boes- het tienjarig bestaan van de foto's" gepubliceerd, waarin Johan nach mandarijn, (onderste rij N.T.S. brengt de A.V.R.O. morgen Kaart in verschillende gedaanten v.l.n.r.) sjeik, ruimtevaarder, En- een toekomst-visie over tien jaar te zien zal zijn. Zo zullen de kij- gelse rechter en kapiteinIn de onder de titel ,JDe zaak van de kers hem zien als (bovenste rij laatste gedaante zal Jolian Kaart kern". In deze uitzending, wélke v.l.n.r.) couwboy, chirurg ook in een scène optreden, geregisseerd wordt door Jef de waarbij hij wordt bijgestaan dóór N.C.R.V.'er in hart en nieren „Ik ben een tegenstander van grote dingen, ik liou van zich zelf zijnde, kleine groeperin gen. De programma's die ik heb gemaakt, zijn typisch N.C.R.V., daar voel ik me he lemaal N.C.R.V.-er in". Dit is een van de kenmerkende uit spraken van Kees van Lange raad (32), regisseur bij de N. C.R.V., die de laatste jaren een paar opmerkelijke repor teges en programma's op zijn naam heeft gebracht, waar van het kerstprogramma rond de emigrant Jacob Flik- kema en „Dossier Karpaan" over de spijtoptanten nog het verst in het geheugen lig gen. Zoals bij de meeste tv-medewer- kers leek ook Kees van Langeraad niet voorbestemd om bij een der gelijk massacommunicatiemiddel te komen. Na zyn hbs-tijd ging de in Den Haag geboren Van Lange raad naar het „Opleidingsinsti- tuut^ voor het buitenland", een particuliere instelling op kasteel Nijenrode bij Breukelen aan de oude kronkelweg tussen Amster dam en Utrecht. Van Langeraad meende zich aangetrokken te voe len tot de journalistiek, een van de twee vakken (de andere was diplomatieke betrekkingen) die in de eerste jaren na de oorlog op dit instituut werden onderwezen. „Maar ik kwam tot de ontdekking dat ik helemaal geen journalist was zegt Van Langeraad open- hartig. Desondanks heeft hij tot 1948 de tweejarige opleiding af gemaakt. Twee-en-een-half jaar militaire dienst, waarvan een jaar in Indonesië, hapten een stuk uit zijn maatschappelijke leven. In tussen had zich echter op televi siegebied het een en ander ont wikkeld. Eindhoven „Eindhoven" verzorgde regelma tig televisieuitzendingen en Van Langeraad voelde wel voor een loopbaan in deze branche. Van tv wist hij niets. „Ik ben daarom bij de commerciële afdeling gaan werken met de gedachte, dat ik dan wol verder zou rollen", ver telt Van Langeraad. ons. ..Maar ik was te laat. Twee-en-een-halve maand nadat ik in Eindhoven was begonnen, verhuisde de televisie naar Bussum. Maar om een reden, die ik zelf niet begrijp, ben ik niet meegegaan naar Bussum", aldus Van Langeraad. Hij nam zijn ont slag bij Philips en ging 'college lopen in de politieke en sociale wetenschappen, aan de universi teit van Amsterdam. Daarna heeft hij weer verschillende betrekkin gen aanvaard, maar hy kon zijn draai niet vinden. Totdat het pure toeval hem te hulp kwam. „Ik liep eens langs bij de Nederlandse Onderwijsfilm en daar zochten ze iemand om de produktiestaf uit te breiden, maar ik moest wel op de onderste trap van de ladder be ginnen. Ik werd assistent bij de montage en toen hij ik eindelijk het gevoel: dat is het", aldus Van Langeraad. Naar N.C.R.V. Vijf jaar heeft hij de Nederlandse Onderwijsfilm gediend, heeft hij er het montagevak geleerd en ver schillende films gemaakt. „Ik had in die tijd al wat contacten met de N.CJt.V. en ook al eens com mentaar gesproken bij televisie- uitzendingen. In november 1958 ben ik in vaste dienst gekomen en als hoofdcontrolekamerregisseur en commentator begonnen. Maar ik kreeg door het personeelste kort veel andere karweitjes, zoals filmpjes in elkaar zetten en mon teren", vertelt Van Langeraad. Zijn grote kans kreeg hij tegen het einde van 1959 met de kerst documentaire rond de joodse Ne derlander Thau. „De voorberei ding van zo'n programma? Onge veer een maand voor de uitzen ding heb ik de heer Thau voor het eerst ontmoet. Ik heb een paar avonden met hem gesproken en je komt dan in een vrij persoonlijke relatie met de hoofdpersoon te staan. Maar het verhaal bestaat al, omdat het een levend verhaal is, en je moet het op film kunnen samenvatten. De formule van dit RADIOEN T.V.-RUBRIEK programma had gewerkt en daar om werd in december vorig jaar een soortgelijk programma opge zet, nu rond een Nederlandse emi grant naar Canada. Ik heb eerst elf dagen door Canada gereisd en negentien families bezoóht. In je dooie eentje moet je dan beslissen die wordt 't. Dat is geen leuk mo ment", verklaart Van Langeraad. Belangrijkste Het belangrijkste van televisie vindt Van Langeraad, dat het 't gesproken woord in ere herstelt. „Je kunt naar iemand luisteren, onidat hij een begaafd spreker is of oftidat hij uit de grond van zijn hart meent wat hij zegt. De laat ste categorie was vóór de televi sie in het vergeetboek geraakt. Nieuw onderwerp Volgende week zondag verschynt opnieuw een grote documentaire van Van Langeraad op liet scherm, die hij samen met Wolf Kielich heeft gemaakt. Het gaat over geestelijk gestoorden, een de licaat onderwerp, waarvoor veel voorbereidend werk is verzet. „Ik heb ook interviews met patiënten gemaakt en het merkwaardige is dat je een gewoon gesprek kunt voeren en dat er echt contact Is", aldus een verwonderde Van Langeraad. T elevisie Hoe moeilijk het voor de omroe pen is om de zendtijduitbreiding programmatisch op te vangen, blijkt uit het schema voor van middag en vanavond. Om drie uur grijpt de K.R.O. te rug op een oude,formule door op nieuw een „Anno" uit te zenden, waarin grepen worden, gedaan in de archieven, van het Pathé-jouv- naal. Tweede illustratie: om half vier wordt een telerocording op 't scherm gebracht, die van het op treden der Dixielandpipers op 10 juli werd gemaakt. Derde illu stratie: om half acht de eerste af levering van een t.v.-filmserie „Ivanhoe" waarvan het eind nog niet in zicht is. De Vlaamse televisie zendt vana vond om half negen het t.v.-feuil- leton „Het is altijd Dennis"uit. Om negen uur een amusements programma „Zet de klok maar stil'. De Nederlandse inzending naar het festival van Montreux „Waterland" van Dick van Bom mel wordt om tien uur door de Vlamingen op de beeldbuis ge bracht. Radio Aanbevolen op zaterdag via Hil versum II het Spaanse duo Dorita y Pepe (19.25); Tierelantijnen (21.00) en Kopstukken (22.00). Alle programma's van de K.R.O. ^VVVVVVVVVVVVVVVVSAA^V^ <2{orea, ye* en scArijven Televisie Eli Asser heeft zijn talent gerui me tijd geleden aan de wilgen ge hangen, als U ons deze geforceer de beeldspraak vergeeft. Maar zondagavond stapt hij, en nog wel meteen heel fors, onze huis kamer wéér binnen via zijn tele visiespel „De zaak van de kern", waarin hij een „vooruitblik" werpt op de televisie van 1971. De A.V.R.O. had hem opdracht gegeven een stuk te maken naar aanleiding van het tienjarig be staan van de N.T.S., een opdracht waarvan Asser zich op luchtige wijze heeft gekweten. Acteurs als Johan Kaart. Mary Dressel huys en Guus Oster verlenen hun medewerking aan deze vrolijke toekomstmuziek, die overigens in een schril dissonantje zal eindi gen. De uitzending begint om kwart voor negen. De zondagavond brengt bij onze zuiderburen opnieuw een amuse mentsprogramma, namelijk de show ..Zeg hé spaar je mee", die van half negen tot kwart voor tien duurt. Vervolgens de sport- vubriek en een aantal Belgische korte films. Radio De A.V.R.O. zendt op zondagmid dag tien voor half vier via Hilver sum I werken uit van Liszt, en Dvorak. De VARA doet het om half acht 's avonds .Zonder blind doek", 'n geïmproviseerde rechts zitting. De K.R.O. neemt de luis teraar via de andere zender om tien uur zondagavond mee naar „In de vergulde baars", 'n vrolijk programma van Emile Lopez en Jan dc Cler, Architect B. Merkelbach, Amsterdam, overleden In het Lutherse diaconessenzieken- huis te Amsterdam is overleden de stadsbouwmeester van de hoofdstad ir. B. Merkelbach. In het begin van de week werd de heer Merkelbach plotseling in het ziekenhuis opgenomen. Precies een week geleden bereikte hij de leeftijd van 60 jaar. Vijf jaar geleden trad de heer Merkel bach als stadsbouwmeester in dienst van de gemeente Amsterdam. Generaal Maxwell Taylor heeft ln ver band met het slechte weer de tocht af gezegd die hij door de noordelijke pro vincies van Zuid-Vietnam zou maken en waar de guerilla-activiteilen het sterkst zijn. NIEUWE EXERCITIE VOOR DE LANDMACHT Maar de passen met zware schoenen worden kleiner 1 (Van onze Haagse redactie) De Nederlandse soldaten zullen de armen weer hoog opzwaaien tot schouderhoogte. Maar de passen wor den kleiner van 83 tot 7o centimeter. Dan zeker van frisse mond en witte tanden FILMS IN ZEELAND Sexuele voorlichting in Deens-Duitse rolprent Napels is net als Parijs een to verwoord voor Amerikanen die „Europa doen", zoiets als Mia mi en Rio de Janeiro voor ons Nederlanders in deze sombere herfstdagen. Het zijn dit soort woorden waar de op eommer- cïeelgebied erg „bij" zijnde pro ducenten in Hollywood bijzon der tuk op zijn. Het geeft garan ties boven die waarvoor een uit gelezen cast, een bekwaam re gisseur en een goed scenario kunnen zorgen. Daarom de ro mantiek suggererende titel van de film die dit weekeinde in Alhambra (Vlissingen) en City (Middelburg) wordt vertoond: „Het begon in Napels". Maar niet alleen begint deze door en door Amerikaanse filmgeschiedenis in de Italiaanse stad Napels, het ligt bovendien geheel in de lijn van het verhaal, dat de affaire ook in Napels eindigt met een happy ending, die door de mist van overmatig gepleng de tranen heen al van verre te voor spellen was. Want „Het begon in Na pels" is zo'n heerlijk tragi-komedie, waarbij men het ene moment de lachspieren in actie voelt komen om even later met ogen vol tranen te zitten. Maar je weet dat alles op z'n pootjes terecht komt, dank zij de uiterlijk alleen maar zakelijke Amè- rikaan (Clark Gable), die zich plot seling als een echt mens ontpopt, wanneer hij een kostelijk Italiaans schoftje, Nando, ontmoet (Marietto) en diens vrolijke beschermster, de schone Lucia (Sophia Loren). Lucia leeft er zorgeloos op los, fan taserend met een vlotheid, die de nuchtere Amerikaanse advocaat niet kan volgen en de kleine Nando steelt intussen de zakken van de bezoeker leeg. De advocaat is echter geen toe rist, hij heeft een missie. Het is de bedoeling, dat hij Nando mee naar huis neemt, maar steeds weer weet Lucia daar een stokje voor te ,ste- Meer dan honderdduizend kinderen en volwassenen zijn in Kingston bij de Engelse stad Huil, waar gevallen van kinderverlamming zijn voorge komen, behandeld tegen polio door middel van een voor Europa geheel nieuw medicijn, sabin, dat opgeno men in een suikerklontje voor ba by's in een zoete stroop door de mond wordt toegediend. Terwijl zijn moeder toekijkt neemt een jongetje hier met een bedenkelijk gezicht een klontje, waarvan de samenstelling hem, tegen polio zal moeten bescher men. ken. Het wordt een geschil, met wis selende kansen, vandaar dat lach en traan elkaar regelmatig opvolgen. Tenslotte gaat het er voor het „hap py end" toch nog even slecht uit zien, wanneer we de held op de trein naar huis zien stappen, maar". verder verklappen we niets. „Jonge liefde, grote gevaren", de film die in Luxor (Vlissingen) vertoond wordt, is een Deens- Duitse produktie en handelt over het nut van sexuele voorlichting. André Rodriguez regisseerde deze delicate verfilming van een reëel probleem, de hoofdrollen worden vervuld door Suzanne Bech, Klaus Pagh, Onge Stender en Vera Strieker, geen van alle bekende verschijningen op het Nederland se bioscoopdoek. Over jonge mensen handelt ook „En zij schaamden zich niet", de Duitse rolprent, die in Grand (Goes) te zien is. Het gegeven is de liefde tussen twee heel jonge mensen, die de schoolbanken nog niet ontgroeid zijn en de dreigende mislukking van hun huwelijk. De oplossing wordt als erg vanzelfsprekend, maar daarentegen weinig overtuigingend gepresenteerd. In de hoofdrollen Barbara Frey, Mat thias Fuchs en Heinz Drache. Electro (Middelburg) heeft op het programma een Tarzan-film met Gordon Scot in de titelrol. „Tarzan de geweldige" heet de film. Grand (Goes) vertoont zondagmid dag voor alle leeftijden een vrolijke film van Jerry Lewis en Dean Mar tin, te weten „Three Ring Circus". Luxor (Vlissingen) draait zondag middag een western, getiteld „De koelbloedige sheriff". Dit is te lezen in liet nieuwe exercitie reglement dat in de loop van novem ber bij alle onderdelen van de land macht' zal zijn ingevoerd. Het opzwaaien van de armen is een aangelegenheid die de exercitiedes- kundigen van de landmacht reeds jarenlang bezighoudt. En zo lang men zich het hoofd brak om het natuurlijk bengelen van de armen een zo goed mogelijk militaire vorm te geven, zo vaak wijzigde men de reglementen. Jarenlang zwaaiden de Nederlandse soldaten de armen op tot schouder hoogte en met gestrekte vingers, later vond de man die op dat moment het laatste woord kon hebben dat op zwaaien tot koppelhoogte (de hoogte van het middel dus) voldoende was en de handen werden tot vuisten ge bald de duim naar boven gekeerd. Slechts bij de paradepas stram plaatsen van de hoog opgeworpen voeten bleef de schouderhoogte gehandhaafd voor de armzwaai. De paradepas werd afgeschaft en de schouderzwaai verdween. Maar nu, met de vijfde druk van liet exercitiereglement is ie er weer en niet alleen bij de parades, maar al tijd. Op één uitzondering na op lange marsen, als er gemakkelijk, in de zo genaamde „rust" wordt gelopen, dan mag de soldaat met zijn armen doen wat hij wil. De exercitiedeskundigen anno 1961 hebben zich afgevraagd of de afme tingen van de pas wel in overeenstem ming waren met de kleding die de marcherende troep draagt. Men zag de gevechtskleding met de twee broe ken over elkaar en de zware leren rijglaarzen, zogenaamde „jungle boots," die tot de kuiten komen. De pas van 83 centimeter is te lang voor dit tenue, vond men, en de nieuwe afstand werd 75 centimeter. Wil de troep even snel vooruit komen als voorheen, dan zal het looptempo hierdoor wel enigszins moeten worden versneld. Voor de borst De schouderzwaai en de kortere pas zijn maar twee punten uit de serie vernieuwingen in net reglement. Er is een reeks van detailveranderingen, zoals het dragen van de lichte mitrail leur voorheen horizontaal op de schouder, hetgeen voor de man achter de ,.bren"-drager nogal eens lastig kon zijn, nu schuin voor de borst, waardoor deze man, zo zegt het re glement, met de hand aan het hoofd deksel de verschuldigde eerbewijzen kan brengen. De reglementen voor de exercitie met de karabijn, een wapen dat bij zeer veel onderdelen na nog wordt gebruikt, zullen binnenkort komen te vervallen en daarvoor in de plaats komen nieuwe regels voor het exerceren met de nieuwe wa pens het Belgische fal-geweer en de Israëlische uzi-pistoolmitrail- leur. Misschien is tegen die tijd de schouderzwaai weer koppelzwaaï geworden. VOORZITTER C.M.B. AAN HET WOORD Geen lid dan ook geen loonsverhoging Het kaderblad van de Christelijke Bedrijfsbond voor de Metaalnijverheid en Elektrotechnische Industrie, Voor lichting, is gisteren in zijn geheel ge wijd aan het vraagstuk van de onge organiseerden. De heer J. Lanser, lid van 't centraal bestuur van de C.M.B. belicht in het blad verschillende as pecten van dit probleem. Volgens hem ontkent zelfs de grote meerderheid van de ongeorganiseer de werknemers uiterst zelden dat de vakbeweging onmisbaar is. De onge organiseerden incasseren rechtstreeks zowel als indirect de vruchten van het vakbewegingswerlt, aldus de heer Lanser. Hij betoogt, dat de actuele verhou dingen in het bedrijfsleven ondenk baar zijn zonder vakorganisaties en dat er noodzakelijkerwijs samenspel moet zijn tussen werkgevers en werk nemers in onderneming en bedrijfstak. Hoéwei hun verantwoordelijkheid dit meebrengt, zo voegt hij hieraan toe, weigeren vele werknemers zich aan te sluiten bij een vakorganisatie en vor men aldus een negatief element in het samenspel. De vraag, of aan dit kosteloos profi teren een eind moet worden gemaakt, beantwoordt de heer Lanser bevesti- fend. Een mogelijkheid hiertoe ziet ij in het heffen van een financiële bijdrage van ongeorganiseerden. Ook zou men. volgens hem, het lidmaat schap tot een voorwaarde van de arbeidsverhouding kunnen maken. Als derde oplossing suggereert hij 't tref fen van financiële voorzieningen uit sluitend voor de georganiseerde werk nemers, zoals extra uitkeringen en recht op doorbetaald verlof voor vak bondsactiviteiten. Verplichting Men heeft in brede kring altijd be zwaren geopperd tegen een zoge naamd verplicht lidmaatschap. De heer Lanser concludeert echter, dat bij een verplicht lidmaatschap van dwang geen sprake behoeft te zijn, terwijl het. naar zijn oordeel, noch formeel noch principieel in strijd is met de vrijheid van vakorganisatie. Een wettelijke verplichting acht hij wel onjuist, maar een verpachting bij collectieve arbeidsovereenkomst met. Wie een bepaalde onderneming of bedrijfstak binnentreedt, is onder worpen aan de daar geldende re gels. aldus de heer Lanser, en daartoe behoren onder meer lonen en arbeidsvoorwaarden volgens de C.A.O. Een bepaling van vérplicht lidmaatschap kan, volgens hem, een onderdeel van de C.A.O. vor men, mits men de mogelijkheid van dispensatie wegens geuetens- i bezwaren openhoudt. Bijzondere aandacht wijdt de heer I in zij*1 rapport aan de moge lijkheden om uitsluitend aan de ge- organiseerden financiële voordelen te verlenen. Hij stelt daarbij nadrukke lijk, dat het werk van de vakbeweging zowel de individuele onderneming als 1 het bedrijfsleven in zijn geheel ten goede komt en dat daaruit voortvloeit. dat de georganiseerde werknemers voor de onderneming van meer bete- 1 kenis zijn dan de niet-georganlseer- den. Zij zijn het immers, zo zegt hij die de vakbeweging vormen door middel waarvan zij onder meer een I gezonde ontwikkeling van het be- I drijfsleven hebben bevorderd, getuige de zeer grote mate ran arbeldsvrede i na 1945.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 19