PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WESTEN WIL NA WOORDEN DADEN ZIEN MONSTEREXPLOSIE TOT BESLUIT Beheerste reactie op uitstel vredesverdrag Op Haamstede komen weer lijnvliegtuigen „uit de lucht vallen" Vandaag... Vóór eind van deze maand Gezag en rebel DE GAULLE NAAR MACMILLAN 204e jaargang - no. 246 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteuren W. Leertouwer en G. A. de Kolc. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent pr; week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Woensdag 18 okt. 1961 ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per m.m. Minim, p. advertentie 4,—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) 25 cent per regel met een minimum van 1,25. „Brieven bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z'.C.. Middelburg. Bureaus: Vlissingen Walstr. 68-60, tel. 2353 (b.g.g. red. 3508/3548, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg. tel. 2395; Terneuzen. tel. 2116; Zierikzee. red. tel. 2425. adra. tel. 2094. Kroesjtsjew doet water bij de wijn Het westen heeft met gematigd optimisme gereageerd op de concessies die Kroesjtsjew gisteren in Moskou lieeft gedaan. De Russische premier sprak zes uur en twintig minuten met een lunchpauze van twee-en-een-half uur tot 5000 afgevaardigden van 80 buitenlandse communistische partijen. Uit zijn rede bleek, dat de Russen bereid zijn water in hun wijn te doen met betrekking tot de Berlijnse kwestie. In Londen noemde men dit „bemoedigend", Bonn sprak van een „adempauze", maar toonde zich zeer gereserveerd terwijl Franse woordvoerders er op wezen, dat Kroesjtsjew nog niet heeft be-, wezen op een andere dan zijn eigen basis te willen onderhande len. hoewel men zijn bonding „tegemoetkomend" betitelde. Washington onthield zich van commentaar, dat waarschijnlijk vandaag zal komen op de reeds aangekondigde persconferentie. De volgende punten waren de belangrijkste uit Kroesjtsjews rede: Rusland zal niet vasthouden aan de datum van 31 decem ber als uiterste termijn voor ondertekening van een Duits vredesverdrag. Voor het eind van deze maand zal de Sowjet-Unie een kern bom met een kracht van 50 megaton tot ontploffing bren gen. Met deze explosie zal de reeks recente kernproeven worden afgesloten. Beroep van Kennedy op Kroesjtsjew Het Witte Huis heeft gister avond een beroep gedaan op de Sowjet-Unie om af te zien van het plan een 50-megaton kern bom tot ontploffing te brengen. 3n een verklaring van het Witte Huis wordt gezegd, dat Amerika sinds 1957 in staat is dagelijks bommen te vervaardigen, maar dat zij niet van essentieel belang zijn voor de Ameri kaanse defensie. De Amerikaanse re gering meent dat mensen in de gehe le wereld zich bij het verzoek, de proef niet te nemen, zullen aanslui ten. WOROSJILOW IN ONGENADE Premier Kroesjtsjew heeft in zijn rede lot het 22ste congres van de communistische partij van de Sowjet-Unie gezegd, dat maarschalk Worosjilow, die pre sident van de Sowjet-Unie is ge weest, tot de anti-partijgroep behoort, die zich tegen de Le ninistische partijlijn heeft ver zet. Kroesjtsjew zei dat de partijlijn is aangevallen door een groep bestaan de uit Molotow, Kaganowitsj, Malen- kow, Worosjilow, Boelganin. Per- woechin, Saboerow cn Sjepilow. FRANSEN IN ORAN LYNCHEN ALGERIJNEN Drie Algeryne» zijn gisteren door Europese jongelieden vermoord, toen deze al schreeuwend door de binnen stad van O ran liepen, Algerijnse win kels in brand staken en alleen lopen de Algerijnen mishandelden. Ben van de Algerijnen werd gelyn- ched en de twee andere doodgestoken en doodgeslagen door de menigte Europeanen die van de begrafenis van een slachtoffer van de relletjes van zaterdag j.l. terugkeerde. Als voorwaarde voor het verschui ven van de datum, waarop het Duit se vredesverdrag tot stand zou moe ten zijn gekomen eiste Kroesjtsjew, dat het westen zich bereid toont om te onderhandelen. Tjjdens zijn marathonrede bij de ope ning van het 23ste congres van de Sowjetrnssïsche communistische par tij uitte de Russische premier kritiek op de Albanese communistische par tijleiders, waarmee liij de breuk tus sen de Sowjet-Unie en Albanië voor het eerst openbaar maakte. Kroesjtsjew zei dat de Albanese lei ders het niet eens schijnen te zyn met besluiten van het congres waar op de „persoonsverheerlijking" van Stalin werd verworpen. Rusland kan echter op dit pont geen concessies doen aan Albanië of „aan ieder an der". Kroesjtsjew herhaalde zijn reeds eer der afgelegde verklaring, dat het „hoog tijd is om de gewettigde rech ten van China te herstellen." Hij drong er tevens op aan, dat de twee Duitslanden tot de V.N. zouden wor den toegelaten. Verdrag Ook stelde hij voor, dat in ver scheidene delen van de wereld zones zouden worden gevormd waar geen kernwapens aanwezig zouden mogen zyn. In dit verband illllllll!IIIII!l!lll!lllll!lllllllllll!!l!llillll!llll!l!illlll!ll!llllllllllllllllll!l!| Russische radio zweeg over kernbom De Russische radio en het of- M M ficiële persbureau Tass hebben m M tot elf uur dinsdagavond (9 n uur Ned. tijd) nog steeds niet p de verklaring van Kroesjtsjew g| over de proef met een H-bom van 50 megaton bekendge- H maakt. Beide nieuwsbronnen ff gaven korte samenvattingen §f H van zijn rede zonder de bom p ff te noemen. De radio heeft aan- p ff geltondigd hedenmorgen de p tekst van de rede om te roe- pen. n iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii yy stelde hij een niet-aanvalsverdrag voor tussen de NAVO en de lan den van het Warschau-pakt. Men kan tenslotte de doelstellingen van de Russische buitenlandse poli tiek. zoals Kroesjtsjew die uiteenzet te, als volgt samenvatten 1. Gestadig doorgaan niet de alge mene politieke lijn van vreedzaam samenleven (met de niet-commü- nistische wereld). 2. De eenheid tussen de socialisti sche landen versterken en verder bouwen aan de kracht van het internationale socialistische stel sel. 3. Het contact en de samenwerking bevorderen met alle kampioenen voor wereldvrede. 4. De proletarische solidariteit ver sterken en steun verlenen aan de genen. die voor hun onafhankelijk heid strijden. 5. De handel en economische samen werking met alle landen uitbrei den. 6. Streven naar een regeling van alle dringende problemen door middel van ondehandelingen. Tien miljoen Kroesjtsjew deelde mee, dat de Russische communistische party thans ongeveer tien miljoen leden tel de, hetgeen een aanzienlijke toename betekende, vergeleken met^liet gepu bliceerde cyfer 8.707.000 voor het ein de van het vorige jaar. Een beeld van het tweeëntwintigste partijcongres van de Russische com munistische partij, dat dinsdag ochtend ïn de congreshal van het Kremlin in Moskou is begonnen. De foto toont partijleider Nikita Kroesj tsjew tijdens zijn openingsrede op het spreekgestoelte. Rechts achter hem vice-premier Anastas Mikojan. .wordt de Nederlandse componist, pianist en dirigent Piet J. Tiggers, oud-directeur j van De Nederlandse Opera en j bestuurslid van het Holland- 5 Festival, te Amsterdam 70 jaar. 2 vvvvvvv\*wvvvvv\vv\v*\v Rusland stopt kernproeven Kroesjtsjew heeft op het par tijcongres in Moskou gezegd dat Rusland tot eind oktober zal doorgaan met zijn kernproeven. De proeven zullen beëindigd worden met het tot ontploffing brengen van een waterstofbom van 50 megaton (50 miljoen ton tnt). Kroesjtsjew voegde hieraan toe, dat de bom van 100 megaton niet tot ont ploffing zal worden gebracht. Wij hebben die bom wel, maar als wij haar zouden laten exploderen, zou den onze eigen ruiten misschien sneu velen, aldus de Russische premier. „God geve dat wij een dergelijke bom nooit tot ontploffing hoeven bren gen". De bom van 50 megaton, waarvan de Sowjet-leider sprak, heeft een kracht die 2500 maal zo sterk is als de atoombommen, die in 1945 op Hirösjima en Nagasaki werden gegooid. De kracht van alle bom men die de Amerikaanse en de Britse luchtmacht in de tweede wereldoorlog hebben geworpen op Duitsland en de door de Duitsers bezette gebieden, bedroeg nog geen twee miljoen ton of slechts een vijfentwintigste van de kracht van een bom van 50 megaton. Als de Russen een dergelijke bom, wat niet onwaarschijnlijk is, boven het noordpoolgebied tot ontploffing zullen brengen, zal dit zeker gevol gen voor het weer hebben en tot een niet te verwaarlozen smelting van het ijs in dat gebied leiden. De Amerikaanse kernfysicus dr. Ralph Lapp heeft in Washington als zijn mening te kennen gegeven, dat de bom een gat zal slaan van 120 meter diep en 2,5 km breed. Binnen 15 kilometer afstand zullen alle ste nen huizen worden vernietigd. Dit zal ook het geval zijn met de hou- lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Herfst sloeg toe H Van onze weerkundige medewerker). Aan 'de periode met warm en f§ ff fraai najaarsweer is abrupt een ff einde gekomen. Een zeer diepe j= stormdepressie, die dinsdag- s ff avond de Waddeneilanden be- m ff reikte, veroorzaakte langdurig regen en een zware zuidwes- terstorm. Op enkele plaatsen, ff M vooral in het westen van ons land, was dinsdagavond al 25 ff tot 35 milimeter regen geval- len. Tot dusver was oktober nog een zeer droge maand. De wind ruimt naar noordwest en ff voert wat koudere lucht aan. Vooral in de bovenlucht is deze lucht zeer koud met als gevolg, ff |f dat zich boven het relatief warme Noordzeewater (16 gra- den Celsius) flinke buien kun- ff H nen ontwikkelen. De herfst heeft toegeslagen en is nu ook in de atmosfeer officieel begon- ff iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii ten woningen die binnen 25 km van het centrum van de explosie zijn ge legen. Binnen 11,5 km zal elk levend wezen worden gedood. Tot op 75 km af stand zullen de bewoners van het getroffen gebied tweedegraads- brandwonden oplopen, aldus dr. Lapp. Hij meent dat, afhankelijk van het weer, 25.000 tot 50.000 vierkante ki lometer besmet zal worden met radio actieve neerslag. Zomer 1962 iedere dag een vlucht ROTTERDAM-HAAMSTE- DE in vijftien minuten! Dat kan volgend jaar zomer weer. In een eenmotorige Franse „Jodil Mousquetaire" voor 4 en tachtig kilo ba gage. Zoals reeds gemeld heeft het Rotterdamse lucht vaartbedrijf „Sinberg" N.V., dat is gevestigd in de ver- trekhall van het vliegveld Zestienhoven vorige week concessie gekregen om een regelmatige lijndienst te ope nen tussen Schouwen-Duive- land en Neerlands grootste havenstad.' Een der toestel lenwaarmee de luchtdienst Rotterdam Haamstede wordt onderhouden. Een 32-jarige directeur Th. Sin- nige komt U in de met kleurige neou-letters gezette ruimte op de Rotterdamse luchthaven tegemoet. In zijn liand heeft hij foto's van de witte toestellen; die mogelijk al ïn het voorjaar van 1963 da gelijks op de asfaltbaan hij de duinenrij van de Schouwsc West hoek zullen neerstrijken. Sinds 193S zijn er 'op het vlieg veld Haamstede geen lijntoestellen Joviale ontvangst van luchtvaartinitïatief meer geland. Toen legde de K.L.M. een binnenlands traject stil, dat destijds als het meest rendabele werd beschouwd. En nu zullen er dus binnenkort weer vliegtuigen landen en opstijgen. Midden in een gebied, waar het zomers gonst, van de toeristen komt een ver voermiddel „uit de lucht vallen", dat alle wachttijden voor veren met een korte zucht overbrugt. Een vooruitzicht, dat vele Rotter damse zakenlui, die in de Schouw sc Westhoek een zomerwoning hebben, met enthousiasme heb ben begroet. „Er,zijn zelfs al abon nementen voor hele gezelschap pen besteldOnder een bor stelige kuif trekt het gezicht van de jonge luchtvaartdirecteur uit de plooi. De joviale ontvangst van zijn initiatief heeft hem al bij voorbaat verzekerd, dat de nieu we Zeeuwse luchtlijn een succes zal worden Maar voor het zover is moet er nog heel wat gebéuren. Het ge wicht van de Franse passagierv- loestellen van de N.V. „Sinberg" 1300 kg is niet van dien aard dat landen cn opstijgen op Haamstede veel moeilijkheden zul len opleveren. Maar de eisen lig gen toch even anders dan bijvoor beeld bij het optrekken van zweef vliegtuigen. Outillage Het gaat nu in Haamstede om vërkeersluchtvaart. Dat vergt een vrij uitgebreide technische outil lage en verder moet er worden voldaan aan alle regels van de verkeersveiligheid. Voor de afd. terreinen van de rijksluchtvaart dienst is er dus werk aan de win kel. eer dc N.V. „Sinberg" zijn nieuwe reeuwse luchtlijn kan ope nen. Er moet een verkeerstoren komen, een kantoor voor plaats- kaarten, dé nodige gronduitrus- ting Maar de naam van dc heer Sin- nige is in luchtvaartkringen geen onbekende. Luchtmachtvlieger, (Zie slot pag. 5 kol. 1 De groep Rijkens blijft de gemoe deren bezighouden; de laatste ontwikkeling wordt gevormd door vragen van het Kamerlid Van Rijckevorsel, die de minister van bui tenlandse zaken suggereert de leden van de groep hun paspoort te ontne men. De verontwaardiging van het Kamerlid óver het optreden van dr. Rijkens en de zijnen in de kwestie Nieuw-Guinea trilt in deze vragen door en men proeft iets van de destijds zo befaamde stelling: ..Gezag is gezag en rebel is rebel". Mr. Van Rijckevorsel acht de groep Rijkens kennelijk een verzameling rebellen en daartegen moet worden opgetreden: „Regering, regeer!" De kardinale vraag echter is in dit complex of deze groep inder daad „rebels" is. In een inter view met de Haagse Post heeft dr. Rijkens de afgelopen week ten stel ligste ontkend, dat hij recentelijk op eigen initiatief met Soebandrio zou hebben gesproken. Wel had dr. Van Konijnenburg hem verteld met twee leden van de Indonesische delegatie een gesprek te hebben gehad, maar hij dr.Rijkens had er geen behoefte aan „me op dat moment met deze zaak te bemoeien". De dag daarop echter werd dr. Rijkens be naderd door niet-officiële adviseurs van de Amerikaanse regering. Zij hadden hem in het begin van het jaar al eens bezocht, toen zij achter gronden moesten hebben voor een rapport aan president Kennedy voor diens gesprek met Soekarno. Deze adviseurs nu riepen de bemiddeling van de heer Rijkens in, want de Amerikaanse autoriteiten maakten zich ernstig zorgen, omdat de kwes- tie-Nieuw-Guïnea naar hun mening op een ongelegen ogenblik in de Verenigde Naties kwam. De mede werking van dr. Rijkens werd derhal ve gevraagd om er voor te zorgen, dat Soebandrio's rede over het plan Luns in de Algemene Vergadering gematigd zou zijn. In dat geval zou namelijk de weg voor een tussenop lossing niet bij voorbaat al zijn afgesloten. Daarop zocht dr. Rijkens („ofschoon ik besefte me mogelijk in een wespennest te steken") contact met Soebandrio, welk optreden hij niet in strijd achtte met zijn toezeg ging geen relaties meer te onderhou den inzake Nieuw-Guinea. Hij deed deze stap immers op Amerikaans verzoek, waarbij de gespannen inter nationale situatie in het geding was gebracht. Bovendien, rapporteerde hij alles onmiddellijk aan de Nederland se vertegenwoordiger bij de V.N., mr. Schürmann, die op zijn beurt minis ter Luns inlichtte. Dit alles volgens het interview in de Haagse Post. Men kan uit dit vraaggesprek concluderen, dat deze hele kwestie niet uitsluitend in een wit-zwartschema past. Dr. Rijkens werd zo heeft hij nu verklaard opnieuw in de zaak betrokken door de Amerikanen. Waarom? Om dat hij een man van internationale reputatie is en uiteraard zijn activi- teiten in de Nieuw-Guineazaak grote bekendheid hebben verkregen. Maar daardoor juist valt het accent met name op het begin van zijn bemoeiin gen. En daarmee is hij waarlijk niet als rebel begonnen. Oók daarover heeft hij in het interview aan de Haagse Post verteld. Volgens dr. Rijkens was in 1960 het standpunt van de regering: „Je gaat je gang maar. Hou ons op de hoogte." Het was geen „warme aandrang", maar zeker ook niet het omgekeerde. En men mag. óók op grond van andere gegevens, stellen: de regering heeft voortdurend van de activiteiten der groep Rijkens kennisgedragen zon der zich er tegen te verzetten. Deze hele gang van zaken is nog weer eens in een opmerkelijk daglicht gekomen door het inci dent Burger-Cals in de Tweede Ka mer. Daarbij heeft minister Cals fel van zich afgebeten en elke relatie met de groep Rijkens ontkend. Daar van heeft nu dr. Rijkens aan de Haagse Post verklaard, dat hij dit van de minister niet begrijpt: „Ik heb natuurlijk wel redenen aan te ne men, dat er in het kabinet ministers zijn. die er precies zo over denken als wij." De ontkenning van de heer Cals deed het weekblad „Vrij Neder land" bovendien nog opmerken, dat deze minister „kilo's boter" op het hoofd had... Hoe het oók zij, men kan helaas niet zeggen dat de rege ring in deze zaak vrijuit gaat. En wanneer mr. Van Rijckevorsel het kabinet met zijn vragen nu als het ware voorhoudt, dat het regeren moet, dan kan men slechts verzuch ten, dat deze regering dit wel eens eerder had mogen bedenken. Zo et- al sprake is van rebellie, dan is zij aanvankelijk gepleegd met medewe ten van het kabinet. Het onafhankelijke Franse blad Le Monde heefl gisteren gemeld, dat president De Gaulle wellicht in liet begin van dc volgende maand een be zoek aan Londen zal brengen vonr besprekingen met premier Macmil- lan. Naar aanleiding van dit bericht is van officiële zijde in Londen ver klaard, dat de twee regeringsleiders elkaar ongetwijfeld zullen ontmoeten, maar dat plaats en datum nog niet zijn vastgesteld. Franse gezaghebben de kringen lieten zich in gelijke zin hierover uit.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 1