PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KENNEDY: „ZEER TERECHT BEZORGD
OVER OORLOG"
Rus Goloeb: „ik wil
niet naar Rusland"
Besprekingenworden
nog voortgezet
Frankrijk voorbereid
op militaire putsch
Burgplan Souburg: „Lijnbaan" in het klein
NOG 10.000
AMERIKANEN
NAAR EUROPA
Vandaag...
2000 doden
204e jaargang - no. 241
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en P. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p, p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 12 okt. '61
ADVERTENTIEPP.IJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
26 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 68-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3043; Middelburg. Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 3375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red.7853, adv. 5213). Oostburg, tel. 2395; Terneuzen, tel. 2110; Zierikzee. red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
„WE LEVEN IN GEVAARLIJKSTE PERIODE"
Op een persconferentie te Washington heeft president Kennedy
woensdagavond verklaard, dat zijn besprekingen met de Rus
sische minister van buitenlandse zaken, Andrei Gromyko, geen
directe hoop hadden opgeleverd voor een eenvoudige regeling
van de kwestie Berlijn. Hij zei dat momenteel geen conclusie
kon worden getrokken over het beeld dat de uiteindelijke rege
ling van het.probleem zou geven. De president verklaarde, dat
het westen nog naar een oplossing zocht die de oorlogsdreiging
zou verminderen en de veiligheid van de Westberlijnse inwoners
zou verhogen.
Kennedy legde er de nadruk op dat de besprekingen die hij en
de minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk, met Gromyko
hadden gehouden, geen onderhandelingen waren maar inleiden
de besprekingen. Deze zouden worden voortgezet door de Ameri
kaanse ambassadeur te Moskou, Llewellyn Thompson, met de
Russen en door de V.S. met hun bondgenoten.
Gromyko had de Amerikanen niet direct de hoop gegeven dat de
kwestie vlot zal worden geregeld. Het Amerikaanse publiek was
dan ook „zeer terecht" bezorgd over de mogelijkheid van een
oorlog, aldus Kennedy.
Het Amerikaanse doel was „een op
lossing te vinden die een einde zou
maken aan de oorlogsdreiging" en de
veiligheid van de Westberlijnse in
woners zou verhogen.
Gevaarlijk
„Wij leven toevallig in de gevaarlijk
ste periode van de mensheid", ver
klaarde Kennedy, maar hij ontweek
een direct antwoord op een vraag
over de mogelijkheid van een oorlog.
H\j gaf toe, dat „er een botsing" was
in de standpunten der NAVO-
mogendheden en het Russische blok
Het Amerikaanse ministerie
van defensie heeft woensdag
besloten nog 10.000 lucht- en
grondstrijdkrachten naar Euro
pa te zenden ter versterking
van de Amerikaanse positie bij
de crisis om Berlijn.
Britse soldaten bij
vliegongeluk gedood
De Britse luchtmacht heeft bekend
gemaakt dat bij een vliegtuigonge
luk dinsdag bij Ei Adem in Libië
dertien Engelse soldaten zijn omge
komen en verscheidene ernstig wer
den gewond.
Het vliegtuig, een „Hastings" trans
portvliegtuig', vervoerde deze solda
ten van Libië naar Malta.
...is het 50 jaar geleden, dat
de Noorse poolreiziger Roald
Amundsen met vier reisgeno
ten, vier sleden en twaalf hon
den, de beroemde tocht naai
de Zuidpool aanving. Amuud-
sen cn zijn metgezellen trok
ken over een afstand van ruim
veertienhonderd kilometer
door vrijwel geheel onverkend
gebied. Op 14 december be
reikten zij de Zuidpool en
Êlantten daar de Noorse vlag.
ie omgeving gaven zij de
naam Koning-Haakon-VTI-
land.
VWWWWVWWWWWVN^/
over Berlijn. „Dit is een zeer, zeer
ernstige kwestie", aldus Kennedy.
De Amerikaanse president verklaar
de te hopen, dat Amerika zyn belan
gen zonder oorlog zou kunnen be
schermen.
Men had besloten inleidende bespre
kingen te houden met Gromyko om
de juiste positie vast te stellen van
de Russische regering over zulke
punten als de toegang tot Berlijn, het
idee van een vrijstad, het vraagstuk
van de grenzen en aanverwante pro
blemen.
Voorts zei hy generaal Mac well Tay
lor deze week naar. Saigon te zullen
zenden om met Vietnamese en
Amerikaanse functionarissen „ter
Elaatse" de mogelijkheden t e bespre-
en van een vermindering der com
munistische dreiging aldaar.
Tristan da Cunlia, dat beschouwd
wordt als het eenzaamste eiland ter
wereld, gelegen in het zuiden van de
Atlantische Oceaan, wordt bedreigd
door een vulkanische uitbarsting. De
28// bewoners van het barre stukje
grond zijn in allerijl geëvacueerd
naar een naburig eiland. Op de foto
ziet men een klein stukje van Tristan
da Cunha.: de landingsplaats met de
blikfabriek. Ook de barre kaalheid
van de rotsen komt op de foto goed
tot uiting.
Schipper en zijn
zoontje verdronken
De 35-jarige schipper van het mo
torschip Bertha, Herman Veldman,
en diens vijfjarige zoo» -Jan Veld
man uit Hasselt, zijn woensdag in
dé Rijn bij Ludwigsliaven (Duits
land) verdronken. Het knaapje was
spelenderwijs te water geraakt. De
vader,' die zijn zoontje naspnong
kwam, evenals het kind, om het Ie-
MOBIELE GARDE NAAR ORAN
O.A.S.-radio-uitzendingen
onhoorbaar gemaakt
Woensdag zijn versterkingen
van de mobiele garde overge
bracht naar de Algerijnse ha
venstad Oran naar aanleiding
van geruchten dat generaal Sa-
lan van plan is hier een greep
naar de macht te doen. De aan
komst van drie compagnieën
van de mobiele garde, zwaar
bewapend, volgde op de komst
van twee escortevaartuigen van
de marine, die dinsdag de basis
Mers el Kebïr, tegenover Oran
waren binnengestoomd.
Terwijl van officiële zijde werd ge-
commentaar te leveren op de
versterkingen, deden in de stad de
hardnekkige geruchten de ronde over
een putsch van de O.A.S.
Aanvankelijk zou de O.A.S., volgens
de geruchten, in de nacht van maan
dag op dinsdag een greep naar de
macht hebben willen doen en in de
stad een bolwerk van het geheime le
ger willen vestigen.
Naar verluidt, was het de tactiek
van de O.A.S. op drie achtereenvol
gende dagen de golflengtes van radio
Algiers binnen te dringen met bood
schappen en zo de aandacht af te lei
den van Oran en omgeving.
Gisteren kwam de O.A.S. kort na één
uur in de ether, op een golflengte
die dicht bij die van radio Algiers is
gelegen. Maar na de lettergrepen van
„Algerie Frangaise" te hebben ge
trommeld en het lied der kolonisten
„Wij Afrikanen" te hebben gespeeld,
werd de uitzending onhoorbaar door
storing, wat er op wees, dat technici
van het Franse leger een middel had
den gevonden de propaganda-uitzen-
dingen te staken.
PERSCONFERENTIE IN POLITIEBUREAU
De Russische chemicus Goloeb heeft gisteravond op een persconferentie
in het hoofdbureau van de Amsterdamse politie verklaard, dat hij in prin
cipe bereid is een gesprek te voeren met de Russische ambassadeur. Hij
verbindt hieraan evenwel de voorwaarde, dat de Russische ambassadeur
maatregelen zal nemen om zyn vrouw naar Nederland te laten terugkeren.
De heer Goloeb, die drie kwartier lang rustig en beheerst een spervuur van
vragen van een vyftigtal binnen- en buitenlandse journalisten beantwoord
de, gaf te kennen, dat liy zich vrij voelt int Nederland en niet van plan is
naar Rusland terug te keren. „Ik ben blij dat ik word vastgehouden, ik
zou nu nog niet helemaal vry willen zijn, omdat iedereen weet dat de com
munistische agenten in staat zijn zelfs hier terroristische activiteiten te be
dryven", zei de heer Goloeb, waarmee hij te kennen gaf dat hij niet bang
was, maar wel rekening hield met de mogelijkheid dat er iets zou kunnen
gebeuren.
AI jaren plannen
voor een vlucht
Fel keerde hij zich tegen de verkla
ring van de Russische ambassade, die
hij als een provocatie beschouwde.
„Als ze me kwijt willen raken, zullen
ze andere middelen moeten zoeken
om dat te doen", zei Goloeb.
De persconferentie, die werd gehou
den op verzoek van de minister van
justitie en volgens de Amsterdamse
procureur-generaal mr. H. R. de
Zaaijer, die de bijeenkomst leidde,
was belegd met volledige instemming
van de heer Goloeb, beperkte zich tot
het beantwoorden van vragen met
betrekking tot de beschuldigingen
van de Russische ambassade.
Jaren geleden
De heer Goloeb zei, dat hy reeds ja
ren geleden de beslissing had geno
men om naar het westen uit te wy-
ken. Hij heeft slechts op een goede
gelegenheid gewacht. Hij ontkende
dat er van wie dan ook druk op hem
is uitgeoefend bij het nemen van zijn
beslissing om politiek asiel te vragen.
„Het was meer onder invloed van de
ideeën die ik bij kennismaking van de
buitenlandse wetenschappelijke lite
ratuur kreeg", zo lichtte Goloeb zijn
besluit toe. Daardoor kon hij tevens
kennis nemen van de omstandighe
den in westerse landen.
Omtrent de pressie die er op me
vrouw Goloeb zou zijn uitgeoefend,
wenste haar echtgenoot zich niet na
der uit te laten. „Ik heb enkele Ame
rikaanse kranten in handen gekregen
en daarin een uiteenzetting van het
hele geval op Schiphol gelezen. Ik
heb daaraan niets toe te voegen", zei
de heer Goloeb, die liet weten, dat hij
zijn vrouw zaterdagavond omstreeks
half negen of negen uur op de hoogte
heeft gesteld van zijn voornemen om
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
Het Nederlandse volk heeft giste
ren nagedacht over de twee dui
zend verkeersdoden „per jaar"
en over de vele duizenden gewonden.
Ieder heeft zich moeten afvragen in
hoeverre hij of zij mede verantwoor
delijk is voor het bestaan van deze
rampzalige toestand. Ook onze mi-
nister-president prof. J. de Quay
heeft over de verkeersonveiligheid
nagedacht. Dat bleek uit zijn gisteren
gehouden radiotoespraak tot het
Nederlandse volk. Hij wees op het
onjuiste gedrag van vele Nederlan
ders, die zich roekeloos in het ver
keer bewegen en die te weinig zelf
beheersing tonen langs weg en op
De minister-president legde hier in
derdaad de vinger bij een lelijke won-
de-plek. Helaas ligt in het Neder
landse volkskarak
ter de neiging ver
ankerd het onder
ste uit de kan te
willen hebben als
het om „rechten"
gaat. Dat geldt ook voor de „rech
ten" in het verkeer en daarvan zijn
duizenden verkeersongelukken het
gevolg. Die duizenden ongelukken
zouden niet gebeuren als men bereid
zou zijn vijf minuten later thuis
te komen en als men voorts be
reid zou zijn in het verkeer de nor
male beleefdheid in acht te nemen
jegens de andere verkeersdeelne
mers.
Instemmende met deze vermaning
van prof. De Quay moet toch op
gemerkt worden, dat hij in zijn
toespraak wat luchthartig heenwan-
delde over de taak van de Neder
landse regering voor de verkeersvei
ligheid. Hij meent blijkbaar, dat de
Nederlandse regering zo ongeveer al
les heeft gedaan wat van haar ver
wacht mocht worden en dat die re
gering thans voor de moeilyke op
gave staat het (onwillige) publiek
mee te krijgen.
Het spijt ons, maar wij hebben de
indruk, dat de regering toch meer
had kunnen doen dan prof. De Quay
meent. Zo had bijvoorbeeld de minis
ter van verkeer en waterstaat (en
dus: de regering) veel eerder en in
tensiever moeten ingrijpen met snel
heidsbeperkingen, met verbodsbepa
lingen en met het opleggen van ver
plichtingen aan bepaalde „soorten"
verkeer. Dat gebeurde en gebeurt
nog veel te traag.
Daarnaast blijft het te betreuren,
dat zich voor wat betreft ver
keersovertredingen en ongeluk
ken in Nederland een vorm van
rechtspraak heeft ontwikkeld, d'o
volkomen aansluit by de ernstige
fout in het Nederlandse volkskarak
ter: het onderste uit de kan willen
hebben als het om „rechten" gaat.
De rechtbanken in Nederland zijn bij
het rechtspreken in verkeerszaken
goede uitpluizers voor wat betreft dc
„theoretische" schuldvraag, maar zij
houden in het algemeen weinig reke
ning met zulke verschijnselen als
„wellevendheid op de weg" en „mede
verantwoordelijkheid".
In een land als Zwitserland, waar
het verkeer veiliger is en de welle
vendheid langs de weg groter, gaat
men bij het beantwoorden van de
schuldvraag veel meer van het stand
punt uit, dat er bij een verkeerson
geluk meestal twee partijen schuldig
zijn. De een, die het ongeluk veroor
zaakte en de andere, die wellicht het
ongeluk had moeten vermijden.
De mede-verantwoordelijkheid wordt
door de rechtbanken in Zwitserland
veel sterker benadrukt dan in Neder
land en de gevolgen zijn duidelijk
merkbaar langs de weg in Zwitser
land. Men is zich daar beter bewust
van zijn verantwoordelijkheid voor de
medemens in het verkeer.
Hier ligt naar onze mening een be
langrijke taak voor de Nederlandse
minister van justitie.
Als prof. De Quay dus stelt, dat zijn
regering alles voor de verkeersveilig
heid gedaan heeft wat te doen viel,
dan moeten wij nadrukkelijk daar
tegenover stellen, dat er voor zijn re
gering nog belangrijke taken liggen!
IN HET ONBEBOUWDE CENTRUM
Verwezenlijking reeds op
korte termijn mogelijk
Met het ontwerpen van het Sou-
burgse Burgplan in 1960
door G.S. goedgekeurd en on
langs aan de plaatselijke mid
denstand voorgelegd is voor
deze gemeente een unieke kans
geschapen, om te komen tot de
bouw van een aantrekkelijk
winkelcentrum. Wat de belang
stelling voor dit plan betreft is
burgemeester A. H. S. Stemer-
ding optimistisch gestemd. De
aanvang van de werkzaamhe
den is volgens hem een kwestie
van maanden en binnen enkele
jaren reeds kan Souburg zijn
eigen „Lijnbaan" hebben, zoals
het plan in de volksmond te
boek staat.
Wat het Burgplan betreft verkeert.
Souburg in de bij uitstek bevoorrech
te positie, van in de kern van de ge
meente te kunnen bouwen, zonder
eerst te hoeven saneren. Deze oude
kern, waar het oorspronkelijke Sou
burg werd gesticht, is namelijk on
bebouwd. Het gaat om een stuk
bouwland, in het hart van Souburg,
ingesloten door Paspoortstraat, Ilit-
themsestraat, Burcbtstraat en een
gedeelte Vlissingsestraat, straten die
nog duidelyk de plaats van de oude
wallen markeren en een vrijwel ge
sloten, byna zuivere cirkel vormen.
Voor vele niet-Soubnrgers zal het
bestaan van de grote cirkelvormi
ge lap bouwgrond in het centrum
wellicht nog een verrassing zijn,
want men loopt of rijdt eromheen
zonder zich van hét bestaan van
de onbebouwde kern rekenschap
te geven: de stratenring biedt
slechts een enkel doorkijkje.
De stedebouwkundigen adviesbu
reau Schut te Middelburg hebben
van deze toestand een dankbaar ge
bruik gemaakt. Op verschillende
punten zal de ring worden doorbro
ken, nieuwe straten, waaraan een.
gloednieuw winkelcentrum zal ver
rijzen, zullen door de cirkel worden
geleid.
Doorbraken
Zoals bijgaande tekening laat zien
koiut de belangrijkste doorbraak
vau de ring in het verlengde van de
Kanaalstraat te liggen. Aansluitend
op deze doorbraak volgt dan een
winkelstraat met een trottoirbestra
ting uitsluitend voor voetgangers,
een straat van 13 nieter breed de
„Lijnbaan" dns die uitmondt in een
groot plein van 95 bij 75 meter.
De bebouwing rond dit plein zal be
staan uit panden van drie verdiepin
gen, waarin zowel winkels, bednjfs.
ruimten als woningen zullen worden
ondergebracht. Dit plein zal voorts
worden voorzien van bomen en rui
me parkeerstroken.
Voorts zal de cirkel worden doorbro
ken in het verlengde van het Oran
jeplein, ter hoogte van de Ritthem-
sestraat en in het verlengde van de
weg naar Vlissingen.
Ook is reeds rekening gehouden
met de toenemende verkeers
stroom. Dc Paspoortstraat is te
nauw om in de toekomst verkeer
in twee richtingen toe te staan,
dit zal dan ook éénrichtingsver
keer worden in noord-zuid rich
ting Dan zal echter de nieuwe
traverse van Vlissingsestraat
naar Oranjeplein het door
gaand verkeer naar Middelburg
éênrichtingverkeer in zuid
noord richting moeten verwerken.
Korte termijn
Alle panden in de bestaande straten-
ring, die voor de doorbraken moeten
Ontsnapte aap
valt kleuter aan
Woensdagmiddag heeft een uit het
dierenpark Heiaerust te Horn (L.)
ontsnapte aap het driejarig dochter
tje van de familie Susterzeel aange
vallen. Het meisje, dat in een fiets-
karretje zat, dat werd voortgetrok
ken door haar grootvader, is door de
aap gebeten. Zij is naar een zieken
huis te Roermond overgebracht.
De aap ontvluchtte dezer dagen het
dierenpark en hield zich in de omge
ving in het struikgewas op. Het dier
kon in de omgeving van het sanato
rium Hornerheide worden afge
maakt.
worden gesloopt zijn reeds eigendom
van de gemeente. Met de werkzaam
heden kan dus op zeer korte termijn
worden begonnen. Voor het Burg-
Elan zijn enkele concrete aanvragen
innengekomen en de bevolkingstoe
name, de groei van de kom aan de
Ritthemse kant onder meer ten ge
volge van liet Sloeplan zijn vol
gens burgemeester Stemerding onder
meer garant voor het welslagen van
het Burgplan.
In de op 19 september belegde ver
gadering met de middenstand waren
nog verschillende kritische geluiden
te beluisteren. Reeds gevestigde Sou-
burgse winkeliers toonden zich be
zorgd; uiteraard voor een verplaat
sing van de winkeldrukte naar het
nieuwe centrum. Burgemeester Ste
merding meent echter dat het nieu-
(Zie slot pag. 2 kol. 4)
