PROVIHCIALE ZEEUWSE COURAKT
GEVECHT OP SCHIPHOL BIJ VERTREK
RUSSISCHE VROUW
Vandaag gesprek van
Home en Gromyko
Tholen bouwt op kruispunt van Scherpenisse
nieuw landbouwcentrum
Sowjet-ambassadeur
loopt kans te worden
uitgewezen
Overheid en
sport
Va nd aag
204e jaargang - no. 239
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
VV. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 10 oktober '61
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie t 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van f 1,25. ..Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g.red. 350B/3546, adv. 3647/3643; Middelburg,Markt 51, tel.3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375): Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red 7853, adv. 6213), Oostburg. tel 2395; Terneuzen. tel. 2116; Zierikzee. red tel 2425. adm tel.5
VLIEGTUIG NA UREN WACHTEN NAAR MOSKOU
(Van onze speciale verslaggever)
Op Schiphol is omstreeks negen uur maandagavond de climax
gekomen van een enerverende dag, die om half twee in de mid
dag was begonnen met een fikse vechtpartij tussen de mare
chaussee en personeel van de Sowjet-Russische ambassade. Om
ruim negen uur werd mevrouw Irena Alexsejowna Golub ge
confronteerd met haar man, de 35-jarige biochemicus Alexsej
Golub, die zaterdagavond de Amsterdamse politie om asiel had
gevraagd. In het bijzijn van de procureur-generaal bij het Am
sterdamse gerechtshof mr. H. R. de Zaayer, de commissaris van
de rijkspolitie IJ. Taconis, de Sowjet-ambassadeur Ponomaren-
ko, een vrouwelijke tolk en het hoofd van de Amsterdamse
vreemdelingendienst hebben man en vrouw met elkaar gespro
ken. De man heeft gepoogd zijn vrouw tot zijn standpunt over
te halen de vrouw heeft voor Rusland gekozen en haar pas
poort teruggekregen, het paspoort, waar om half twee in de
middag het gevecht om begon.
Onderstaande foto toont mevrouw
Golub, die temidden van het tumult
op Schiphol wordt getroost door een
landgenoot. Op de achtergrond leden
van de Russische reisgroepwaarvan
het echtpaar Golub deel uitmaakte.
Chronologisch is er liet volgende ge
beurd:
12.15 uur: op het officiële vertrek
uur van de Tupolev-straalmachine
voor Moskou start deze niet. Een ver
traging van drie kwartier wordt aan
gekondigd. Drie kwartier later wordt
het vertrek opnieuw uitgesteld.
Rake klappen
13.20 uur:
Mevrouw Golub arriveert, in gezel
schap van dc Sowjet-ambassadeur in
Nedei-land en een aantal leden van
het personeel van de Sowjet-ambas-
sade op Schiphol, nadat zij het week
einde op de ambassade heeft doorge
bracht. Het gezelschap begeeft zich
naar de doorlaatpost van de mare
chaussee aan het einde van de ver
trekhal. Mevrouw Golub heeft geen
paspoort.
De dienstdoende adjudant Veldman
vraagt mevrouw Golub even in liet
kantoortje van de marechaussee te
komen, op tien passen afstand, waar
zij haar paspoort in ontvangst kan
nemen. Zij volgt de ambassadeur en
diens personeel. Deze mannen willen
mevrouw Golub volgen.
Manschappen van de marechaussee
willen hun beletten het kantoor bin
nen te gaan, doch worden ruw opzij
geduwd. Er ontstaat een gevecht.
Adjudant Veldman zegt later: „we
hebben niet echt gevochten, we had
den ook werkelijk hard kunnen op
treden". Maar een verwonding aan
zijn hand duidt toch op rake klap
pen. En ooggetuigen spreken over
een flinke vechtpartij.
De Russen winnen dit gevecht. Hun
juiste aantal weet men niet: het to
tale gezelschap bestond uit zeventien
man hoeveel aan het gevecht heb
ben deelgenomen is niet bekend, doch
in elk geval meer mannen dan de
marechaussee op dat ogenblik, vol
komen verbluft, aankon. De Russen
winnen het gevecht. Zij slepen me
vrouw Golub letterlijk naar buiten
en nemen haar mcö naar.het aan de
andere kant van de vertrekhal gele
gen kantoortje van „Acroflot". Daar
mee is de eerste fase van wat allang
geen incident meer kan worden ge
noemd, afgelopen.
De middag verloopt en er gebeurt
niets de hoek van de vertrekhal
begint zich met nieuwsgierigen te
vullen.
„Mijn lieve man
16.30 uur:
Ambassadeur Ponomarenko roept
vijf verslaggevers willekeurig ge
kozen het kamertje binnen. Zij
blijven daar ongeveer "een half uur.
Na afloop vertellen zij aan hun col
lega's het verloop van dit gesprek.
Ambassadeur Ponomarenko is be
gonnen te verklaren, dat hij een te
legram aan de minister van buiten-
Een beeld van de kleine veldslag, die
cr woedde tussen leden van dè Ko
ninklijke Marechaussee en personeel
van de Russische ambassade.
landse zaken heeft gezonden om te
protesteren tegen de behandeling op
Schiphol. Hij weigert de letterlijke
tekst te tonen.
Mevrouw Golub zegt: „ik wil zelf
graag naar mijn vaderland terug.
Ik ben ervan overtuigd, dat mijn
man, die erg nerveus was, ook zal
terugkeren. Ik heb een brief ge
schreven aan mijn lieve man en
aan uw minister van buitenlandse
zaken met het verzoek, me ïuyn
pas terug te geven".
Vraag: „waarom wilde U uw pas
poort niet alleen uit handen van de
politie ontvangen
Antwoord: „ik ben niet gewend, al
leen met dé politie te spreken en ik
zal, als ik naar de politie moet, de
ambassadeur verzoeken met mij mee
te gaan. Ik houd erg veel van mijn
man en weet zeker, dat hij mij zal
volgen".
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
DE KWESTIE OOST-WEST
Situatie om Berlijn
nog niet veranderd
De ministers van buïtenlaudse zaken
van Engeland en Rusland, lord Home
en Gromyko, hebben besloten van
daag samen te komen voor een „in
formeel" gesprek. Het zal plaats
De Koninklijke Marechaussee betrok
de ivacht bij het kantoor van de
luchtvaartmaatschappij Aeroflot. In
de deuropening een li(lmvan de Russi
sche ambassu'de.
hebben tijdens een dinér in de ambts
woning van Home.
Een beperkt aantal hoge Britse en
Russische beambten zal aanzitten.
Verwacht wordt dat de kwestie-Eer
lijn en de voorwaarden voor mogelij
ke onderhandelingen tussen oost en
west de hoofdpunten van het gesprek
zullen zijn. Enkele dagen geleden
was in Washington al een bespreking
gehouden tussen president Kennedy
en Gromyko. Een woordvoerder van
het Britse ministerie van buitenland
se zaken heeft verklaard dat de be
sprekingen in Washington „nog geen
basis" hebben opgeleverd voor on
derhandelingen tussen oost en west
over Berlijn en Duitsland. Met name
over liet gesprek tussen Kennedy en
Gromyko, zei de woordvoerder dat de
situatie niet was veranderd door het
resultaat. Gromyko zal vanmorgen
in Londen arriveren.
Willy Brandt: politie aan
grens krijgt wapens
Bnrgemeester Willy Brandt van
West-Berlijn heeft tijdens een pers
conferentie meegedeeld, dat de West-
berlijnse politic voortaan niet lijde
lijk zal blijven toekijken als de Oost-
duitse politie Westberlyuers neer
schiet.
De mogelijkheid wordt onderzocht de
Westberlijnse politie met andere wa
pens uit te rusten dan de revolvers
en knuppels, die zij op het ogenblik
bij de patroüillering langs de grens
tussen West- en Oost-Berlijn draagt.
Het is echter niet het plan in haar
bewapening spectaculaire verande-
ï'ingen aan te brengen, aldus Brandt.
Plannen voor modern koelhuis
en nieuw veilinggebouw
VLAK ACHTER het lage muurtje van de gedempte haven van
Scherpenisse, waar op het ogenblik enkele percelen bieten op
hun rooiers liggen te wachten, zal over ruim een jaar een nieuw
landbouwcentrum voor liet eiland Tholen zijn verrezen. Op het
kruispunt, waar de wegen naar Poortvliet, St.-Maartensdijk en
St.-Annalaud elkaar raken, komen namelijk een modern aard
appelkoelhuis en een nieuw veilinggebouw.
Enkele weken geleden heeft de alge
mene vergadering van de Coöperar-
tieve vereniging' aardappelkoelhuis
„Eiland Tholen" het architectenbu
reau opdracht gegeven voor een de
finitief plan, waarvan de uitvoering
rond drie ton zal kosten. In septem
ber hoopt men het project aan te be
steden. Ook de veilingvereniging
„Scherpenisse en omstreken" heeft
nu de kogel door de kerk gejaagd
en besloten tot de bouw van 'oen 750
vierkante meter grote veilinghal
recht tegenover het koelhuis. Daar
mee komt binnenkort aan al het be
helpen in de smalle Kaaistraat voor
goed een eind.
Het huidige aai-dappelkoelhuïa
achter de grasdrogerij bij dc wa
tertoren van Scherpenisse da
teert uit 1950 en was toen het
derde, dat in Nederland werd ge
bouwd. De aardappelen van de
85 leden tellende vereniging wor
den er binnengebracht via een
2.80 meter brede gang en daarna
gelost in met houten schotten af
geschermde cellen, die vier aan
vier met ventilatoren op een tem
peratuur van 4 graden Celcius
worden gebracht.
In totaal kunnen de leden-landbou
wers in het najaar samen zestig cel
len van 25 ton met aardappelen vul
len. Dat kan ook in het nieuwe koel
huis: daar zullen dertig cellen van
ieder 50 ton inhoud klaar staan. Al
leen de manier waarop dat gebeurt
verschilt van het huidige systeem
als de dag van de nacht. In plaats
van een gang met een breedte van
nog geen drie meter omzomen de
koelcellen op de bouwtekening een
ftahtlijn
werkruimte, die maar eventjes acht
tien meter breed wordt. Iedere cel
is volledig geïsoleerd en alle ruimtes
worden apart gekoeld. Men heeft er
nog even aan gedacht om het koel
huis nog verder uit te breiden, zo
vertelde ons directeur L. M. Elenbaas.
maar aangezien tgenewoordig veel
landbouwers op hun eigen bedrijf
over koelcellen beschikken, heeft men
van dit plan toch maar afgezien.
Eerst moet het gebouw, dat de ver
eniging in 1952 te St. Annaland heeft
neergezet nog worden gesaneerd.
Bewaring voor hun geld
De bewavingskosten zullen in het
nieuwe Scherpenisser koelhuis iets
worden verhoogd. Zo wordt de prijs
van 1 Zi cent per kilo op 2'4 cent
gebracht. Maar dan krijgen de leden
ook „bewaring voor hun geld". De
karrevrachten zullen er namelijk me
chanisch kunnen worden gelost.
Dat gebeurt met transporteurs, die
heen en weer zwenkend do aardap
pelen door de vakken zullen spreiden.
Ook de grond wordt dan uit elkaar
geslagen, zodat een betere beluch
ting het resultaat zal zijn. Verder
(Zie ilot pag. 2 kol. 5) 1
Voorzitter Bakker van de K.N.V.
B. afdeling Zeeland heeft zater
dagmiddag het oude chapiter
„overheid en sport" aan de orde ge
steld. En daarbij heeft hij er bij zijn
leden op aangedrongen te pleiten
voor ruimere subsidies. In dit ver
band herinnerde hij aan de hoge over
heidsbijdragen voor de Zeeuwse Mu
ziekschool en aan plannen voor een
Zeeuws Orkest, waarvan de uitvoe
ring tonnen zou vergen. Dit laatste
onderwerp had de heer Bakker overi
gens rustig buiten beschouwing kun
nen laten, want een dergelijk orkest
voor Zeeland is althans de eerste
jaren een fata morgana. Afgezien
daarvan echter is het duidelijk, dat
de K.N.V.B.-voorzitter meent dat de
cultuur in Zeeland bij de overheid
een hogere prioriteit in subsidies
uitgedrukt bezit dan de sport. Met
hem achten wij da.t geenszins uitge
sloten, hoewel de bewijsvoering ont
breekt. Het zou daarom interessant
zijn de hoogte van
de overheidsuitga
ven in Zeeland
voor sport en cul
tuur eens exact
met elkaar te ver
gelijken. Als sportuitgaven zouden
niet alleen de directe bijdragen aan
organisaties moeten tellen, maar ook
de lasten en onderhoudskosten voor
sportterreinen, gymnastiekzalen,
zwembaden enz., hetgeen alles opge
teld over de gehele provincie naar wij
aannemen een behoorlijk bedrag zou
vormen. Dat nu zou dan vergeleken
moeten worden met het totaal aan
gemeentelijke en provinciale subsi
dies voor cultuur, zoals muziekschool,
toneel, amateurmuziek e.d. Vermoe
delijk zou dit bedrag inderdaad de
sportbijdragen overtreffen, maar
nogmaals: zeker weten doen we het
niet.
Het is ons op dit ogenblik echter
niet te doen om deze vergelij
king. Waar \vij namelijk vooral
de aandacht op willen vestigen is het
pleidooi van de heer Bakker voor
meer activiteiten van de «zijde der
sportorganisaties in Zeeland ten aan
zien van de overheid. Want daar zit
in eerste instantie het knelpunt! De
overheid gaat immers niet op eigen
initiatief met een zilveren beursje
naar de sportorganisaties met de
vraag of zij wellicht subsidies kun
nen gebruiken en zo ja, hoeveel. In
tegendeel, de organisaties moeten
met duidelijke, vastomlijnde en reële
plannen komen, waarbij is aangege
ven hot ttléa öe overheidsbijdrage,
had gedacht. Dergelijke voorstellen'
kunnen voor de overheid een punt
van overweging uitmaken, omdat ze
houvast bieden. In dit opzicht kan de
Zeeuwse Sportraad belangrijk stimu
lerend en coördinerend werk doen,
zoals op ander terrein de Zeeuwse
Culturele Adviesraad werkzaam is.
Uit deze raad namelijk, dan wel uit
aangesloten instellingen, zijn belang
rijke initiatieven voortgekomen, die
voor zover zij niet tot de primaire
overheidstaak behoren door par
ticuliere verenigingen of andere in
stellingen worden uitgevoerd met
steun van provincie of gemeenten.
Men moet dus niet vergeten en dat
gebeurt nog wel eens dat het ini
tiatief voor bepaalde projecten of
sommige vormen van steun bij de
sportorganisaties behoort en niet bij
de overheid! En van de laatste zal
men moeten aanvaarden, dat zij haar
bijdragen aan de sport op geen losse
re gronden kan verlenen dan zij doet
aan andere zaken en instellingen.
In de vorige winterzitting van de
Staten is de verhouding provin
ciale overheidsport zijde
lings ter sprake gekomen door vra-
fen van het liberale "statenlid mr. J.
G: Schlingemann over eventuele
steun aan de bouw van een sporthal.
Drie gedeputeerden hebben toen cp
die vragen ingehaakt en daarbij is
nadrukkelijk vastgesteld, dat de
sport door het college belangrijk
werd geacht, ook al omdat het
„woon- en werkklimaat" van de pro
vincie er mede door wordt bepaald.
En voorts bleek duidelijk, dat Gede
puteerde Staten reële projecten met
sympathie zouden begroeten en be
studeren. Met andere woorden: zij
wachten af. In de verhouding over
heid en sport moeten de sportmensen
als eersten van start gaan. Dit is te
meer nodig nu sommige menen dat
de toto de functie van de overheid
als subsidie-geefster heeft overgeno
men. Terecht heeft daarom de
Zeeuwse K.N.V.Bt-voorzitter tot gro
ter activiteit in dit verband opgeroe
pen.
Dode door explosie in
fabriek te Enschede
Bij een explosie ïn do machinefabriek
Sanders aan de Bleekerstraat iii En
schede, die zich gistermiddag om
streeks kwart over twee heeft voor
gedaan, is de negentienjarige H.
Walkot om het leven gekomen.
Het ongeluk gebeurde doordat een
compressor ontplofte. Er is vrij aan
zienlijke materiële schade aangericht.
Een apdere werknemer werd gewond.
...is hét 100 jaar geleden, dat
de beroemde Noorse Noord-
pool onder zoeker, zoöloog', i§
staatsman en nobelprijswinnaar
Fridtjof Nansen te Sore Froën M
bij Oslo werd geboren. m
iiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiir