PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KENNEDY EN GROM YKO KOMEN SAMEN
Rusland wellicht
bereid tot concessies
Regering wijst een rechtstreeks
contact met Indonesië af
Méér passagiers en auto's over Oosterschelde
door nieuwe weg Goes-Kats
Knoop en bijl
Gouden
standaard
Vandaag...
204e jaargang - no. 235
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B,
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. .Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p, p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 5 okt. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 1 4,—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regel?)
25 cent per regel met een minimum
van f 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 68-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3503/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red.
i, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 6213), Oostburg, tel 2395; Terneuzen. tel. 2116; Zierikzee. red. tel 2425. adm tel
Vrijdag ontmoeting „van beslissend belang"
President Kennedy zal vrijdag een ontmoeting hebben met de
Sowjetminister van buitenlandse zaken Andrei Gromyko. Waar
nemers menen dat dit gesprek van beslissend belang is voor het
eventuele verdere verloop van de Amerikaans-Russische onder
handelingen over Duitsland.
Gromyko en zijn Amerkiaanse ambtgenoot Dean Rusk hebben
de afgelopen twee weken gesproken over een basis voor onder
handelingen over Duitsland en Berlijn. Rusk en de Amerikaanse
ambassadeur* in Moskou, Thompson, zullen bij het gesprek
Kennedy-Gromyko aanwezig zijn.
V oorstellen
Moskou van
westelijke ernst
doordrongen
liet- laatste onderhoud Rusk-Gromy-
lio is volgens Amerikaanse kringen
„bemoedigend" verlopen. De Sowjet-
j-egerlng zou er thans van doordron
gen zijn dat de westelijke mogend
heden zo nodig oorlog zullen voeren.
Zoals bekend zijn de westelijke mo
gendheden overeengekomen slechts
dan met een conferentie van minis
ters van buitenlandse zaken over
Duitsland en Berlijn in te stemmen,
wanneer ook de Sowjet-Unie bereid
is concessies te doen. Dit zou dan
moeten blijken uit het verloop van
de voorbereidende besprekingen, i.e.
de ontmoetingen van Rusk en Gromy
ko. De westelijke mogendheden wil
len naar verluidt dat op een minis
tersconferentie tevens wordt gespro
ken over de instelling van een gede
militariseerde zone in midden-Euro
pa.
Braziliaans blad onthult:
Plannen voor
bezetting van
Suriname
Het dagblad „Tribuna da Imprensa"
waarvan Carlos Lacerda, gouverneur
van de Braziliaanse staat Guanabara
eigenaar is, heeft zich in heftige be
woordingen gekeerd tegen de veroor
deling van "de voormalige Brazili
aanse minister van marine, admiraal
Silvio Heek, tot tien dagen gevange
nisstraf.
Zaterdag had admiraal Heek gewag
gemaakt van communistische infil
tratie in de Braziliaanse regering.
Ter verdediging van de uitlatingen
van admiraal Heek, heeft „La Tribu
na da Imprensa" op de voorpagina
twee „onthullingen" gedaan. In de
eerste plaats, zo schrijft het blad,
heeft in juli jongstleden de toenmali
ge president, Quadros, zijn ministers
van de strijdkrachten gevraagd, bin
nen dertig dagen een plan op te stel
len voor het binnenvallen en het be
zetten van geheel Guyana zowel
Brits- en Frans-Guyana als Surina
me) of gedeelten daarvan. Voorts
worden volgens het blad in de staat
Rio Grande do Sul nog steeds zoge
naamde volksmilities opgericht en
geoefend.
ZEVENTIENDE
RUSSISCHE KERNPROEF
Do Sowjet-Uuïe heeft gistermorgen
vroeg haar 17de kernproef genomen
waarbij in de dampkring een explo
sie werd teweeggebracht die de
kracht had van enkele miljoenen ton
T.N.T.
Het was één vari de krachtigste ex
plosies die de Russen teweegbrachten
sinds zij op 1 september hun proeven
met kernwapens hervatten. Als vele
andere kernbommen was deze laat
ste eveneens in de buurt van het
eiland Nova Zcmbla tot ontploffing
gebracht.
Labourcongres akkoord
met kernbewapening
Bij schriftelijke stemming is op de
jaarlijkse conferentie van de Britse
Labourpartij de officiële partijpoli
tiek inzake kernwapens goedgekeurd
met 4.526.000 tegen 1.756.000 stem
men.
Het partijbestuur staat op hol stand
punt dat het westen de kernwapens
als afschrikwekkend middel moet
handhaven zolang de Russen ze ook
hebben.
Op twee punten moest cle partijlei
ding het onderspit, delven: de Ameri
kaanse bases voor duikboten niet
kernraketten in Engeland werden af
gekeurd met 3.611.000 tegen
2.739.000 stemmen en het opleiden
van Duitse troepen in Engeland
werd veroordeeld met 3.591.000 te
gen 2.733.000 stemmen.
Van gezaghebbende zijde in Washing
ton is vernomen dat Gromyko Rusk
de volgende voorstellen heeft ge
daan:
De communistische staten sluiten
met Oost-Duitsland een vredesver
drag, de westelijke landen met
West-Duitsland. Vanaf dat tijdstip
ressorteert het probleem van een
eventuele hereniging niet langer
onder de vroegere vier bezettings
machten, maar is het een zaak die
alleen de twee Duitse staten aan
gaat.
Het westen erkent de territoriale
soevereiniteit van de Duitse demo
cratische republiek binnen haar
huidige grenzen, die van Berlijn
inbegrepen. Hierdoor zouden de
oostgrens de Oder-Neisse grens
met Polen en de westgrens
met West-Duitsland definitief
worden. Deze regeling houdt geen
erkenning de facto of de jure van
Oost-Duitsland in. De status van
Berlijn zou door de vier bezettings
machten moeten worden gewaar
borgd.
De westelijke toegangsrechten tot
Berlijn zouden moeten worden
vastgelegd in, primo, een aanvul
lend verdrag tussen Oost-Duits
land en de Sowjet-Unie (eventueel
in hefc vredesverdrag) en, secundo,
in een akkoord tussen de Sowjet-
Unie en de westelijke mogeudhe-
den. Het westen zou de Oostduitse
autoriteiten dan kunnen beschou
wen als „agenten van de Sowjet-
Unie" (de theorie van Dulles), een
rol die hun overigens op bepaalde
punten thans reeds is toebedeeld.
Oost-, noch Westduitsers krijgen
de beschikking over atoomwapens.
Verklede student tweede
in schoonheidsconcours
Een knappe brunette, die on-
e der de talrijke deelneemsters
I aan een schoonheidsconcours
in Bar-sur-Aube, in Oost-
e Frankrijk, de bijzondere aan-
e dacht van publiek en jury had
getrokken, moest tenslotte met I
een klein puntenversehil met
1 de tweede plaats genoegen ne-
men. Na de uitspraak van de
jury ontpopte de „charmante 1
jongedame" zich als een 18-ja-
rige student, die met 'n pruik, s
geschoren benen en een goede
„opmaak" de zaal een gehele
I avond in bewondering had we-
ten te houden. I
In de Tweede Kamer heeft mi
nister-president prof. J. de
Quay woensdagmiddag de door
acht fractievoorzitters gehou
den redevoeringen beantwoord.
Men ziet de premier hier tijdens
zijn rede.
Antwoord aan dr. Bruins Slot
Verlaging van kiesgerechtigde
leeftijd is in overweging
(Van onze parlementaire redacteur)
Evenals in de algemene politieke beschouwingen die de leden
der Tweede Kamer dinsdag over de rijksbegroting voor 1962
gehouden hebben, de uiteindelijke bestuurlijke status van Ne
derlands Nïeuw-Guinea in het middelpunt stoud, vormde giste
ren in de Tweede Kamer ook in het antwoord van de minister
president prof. De Quay de kwestie-Nieuw-Guinea liet voor
naamste onderdeel. De bewindsman herhaalde de reeds meerma
len door de regering afgelegde verklaring, dat zij vasthoudt aan
het zelfbeschikkingsrecht en dat zij een rechtstreeks gesprek
met Indonesië onmogelijk acht, omdat dit land alleen wil onder
handelen op de grondslag van de onvoorwaardelijke overdracht
van Nieuw-Guinea aan Indonesië.
Van de heer Bruins Slot, de voorzit
ter van de anti-revolutionaire frac
tie verwachtte de minister-president,
dat hij zich, ook nu dc regering geen
heil ziet ïn een gesprek met Indone
sië, waarvoor de heer Bruins Slot
juist de mogelijkheden onderzocht
wenste te zien, met het fundamen
tele uitgangspunt van het kabinet
zal kunnen verenigen.
De internationale situatie bespre
kend, constateerde prof. De Quay,
dat de welvaart in Nederland wordt
overschaduwd door cle internationale
onrust en de verhoging van de inter
nationale spanning.
Het verheugde hem, dat het over
grote deel van de Kamer instemt
met de verhoging van de uitgaven
voor de defensie.
De minister voelde niet voor een er
kenning van Oost-Duitsland. De de-
militariseving van West-Duitsland
wees hij met beslistheid af.
Verwapening
Sprekend over de binnenlandse
politiek zei de minister-president,
dat hij het niet eens is met mr.
Burger van de P. v. d. A., dat
de verbouwing van Hr. Ms. „Karei
Doorman" nutteloos is geweest.
ftantliiK
Hij ontried de aanneming van de
motie-Burger, die erop aandringt
ook Hr. Ms. „De Zeven Provin
ciën" niet te verwapenen en het
daarvoor benodigde geld een
bedrag van 50 miljoen gulden
op een doelmatiger wijze te be
steden.
De tweede motie-Burger die vraagt
om verhoging van het ouderdoms
pensioen met 50 procent vond de mi
nister, nu de zaak in onderzoek is
bij de S.E.R., overbodig.
Kiesrecht
Tan enkele kanten was aange
drongen op verlaging van de kies
gerechtigde leeftijd tot 21 jaar,
vooral omdat het een vreemde si
tuatie zou zijn, dat de Neder
landers van 21 jaar af in de toe
komst kunnen worden opgeroepen
voor de Europese verkiezingen en
zij voor hun eigen vertegenwoor
digende lichamen pas kunnen
stemmen van hun 23ste jaar af.
Voor prof. De Quay was het de vraag
of alleen voor de verlaging van de
kiesgerechtigde leeftijd een herzie
ning van de grondwet moet worden
overwogen. De zaak zal onderzocht
worden en als het resultaat bevesti
gend luidt zullen de voorstellen tot
grondwetswijziging zo tijdig worden
ingediend, dat de verkiezingen van
1963 er dienstbaar aan gemaakt
kunnen worden.
De zaak van de spijtoptanten achtte
de minister-president geladen met
(Zie slot pag. 3 kol. S)
Vorige week is een eigenaardig
jubileum onopgemerkt voorbij
gegaan: het was een half jaar
geleden, dat burgemeester De Widt
afscheid van Middelburg nam wegens
vertrek naar Amersfoort. Er was
uiteraard geen reden om deze ge
beurtenis te vieren, maar als men het
had willen doen, dan had het moeten
gebeuren met enige minuten stilte.
En in een dergelijk moment van in
keer had men zich dan kunnen af
vragen waarom de vervulling van
deze vacature nu al bijna zeven
maanden (nadat het Amersfoortse
benoemingsbericht was afgekomen
uitblijft. Tevens was dan enige medi
tatie mogelijk geweest over de ge
ruchten rond de te verwachten be
noeming, geruchten (of is „mede
delingen" hier beter van toepassing
compleet met namen van de voor
naamste kandidaten, voorzien van al
lerlei antecedenten en gelardeerd met
opmerkingen rond de stand van za
ken in het kabinet.
Men spreekt in deze tijden vaak
over aantasting van het ge
zag, welk verschijnsel terecht
wordt gewraakt. En men komt dan
tevens met diepgaande beschouwin
gen over de oorzaak van deze symp
tomen. Hier heeft men zulk een oor
zaak: een kabinet dat in deze zaak
moeilijk tot een
beslissing komt en
politieke touw
trekkerij bedrijft.
Zoals trouwens
ook rond de benoe
ming in Amersfoort een dergelijk
spel te zien is gegeven. Men weet
blijkbaar moeilijk de bijl te vinden,
waarmee dergelijke knopen snel kun
nen worden doorgehakt. Overigens
hebben wij begrepen, dat dit voor
werp nu toch eindelijk is gevonden
en dat er binnen korte tijd een tik
op de Middelburgse knoop zal wor
den gegeven. De oren zijn gespitst...
Het melkineident van Middelburg
als men de plotseling opgedo
ken vrije dag deze week van de
slijters zo mag noemen heeft nog
al geladen woorden tot gevolg gehad
zoals „machtsmisbruik" en „verza
king van het consumentenbelang".
Deze tamelijk felle reacties zijn be
grijpelijk: wanneer namelijk een ge
sloten groep bepaalde maatregelen
neemt zonder zich te bekommeren
over cle vraag hoe do voornaamste
belanghebbenden in dit geval de
consumenten er over denken, dan
wekt dat wrevel. De slijters hebben
het het aan zichzelf te wijten, wan
neer zij nu met verwijten worden
overladen: zij hebben met hun optre
den de primaire zorgvuldigheid te
genover hun klanten uit het oog ver
loren. Terwijl zij als gesaneerden
daarop nóg beter moeten letten dan
handelaren in de vrije sector.
Sanering betekent altijd eenzijdige
machtsversterking: de concur
rentie wordt uitgeschakeld en
de deelnemers zijn over de gehele
linie gelijkgezind. Tegenover zulk een
bolwerk voelt de consument zich
machteloos, ook al zijn er te zijnen
gerieve fraaie beroepsinstanties in
het leven geroepen. Daardoor wordt
van de handelaren-deelnemers aan
een sanering een uitermate grote
zorgvuldigheid betracht: het consu
mentenbelang dient namelijk bij
voorbaat gewaarborgd te zijn en als
een gouden standaard te worden be
schouwd. In Middelburg echter zijn
de melkslijters aan deze overweging
niet toegekomen: zij vonden een brui
loft belangrijker. Het komt ons voor
dat zij en hun coöperatieve instelling
zijn te laken. De heren hebben de
primaire eis van de sanering niet
begrepen.
COMMISSARIS BIJ OPENING EERSTE ZEEUWSE AUTOWEG
Prognoses weer
ver overschreden
DE EERSTE ZEEUWSE auto-
weg de nieuwe, negen kilo
meter lange weg van „De Hoop"
bij Goes tot de nieuwe veerha
ven van Kats is woensdag
middag officieel geopend. Dit
geschiedde door de commissaris
der koningin in de provincie
Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de
Casembroot, die aan het hoofd
van een stoet auto's door een
dwars over de weg gespannen
blauw-wit lint reed. Het lint
was aangebracht aan het begin
van de weg.
Voor Noord-Beveland betekent
dit, dat. de bewoners van dit
voormalige eiland gemakkelij
ker dan voorheen het geval was
Midden-Zeeland kunnen berei
ken. De weg, die al gedeeltelijk
enkele maanden lang intensief
wordt bereden door hel verkeer,
draagt in belangrijke mate bij
tot hogere inkomsten voor de
provincie op de veerdienst Kats-
Zïerikzee, verklaarde de com
missaris der koningin in zijn
openingstoespraak in hel Dorps
huis te Kats. Hij deelde mede,
dat het aantal passagiers op dit
veer in vergelijking met 1960
met 25% is gestegen (148.000
legen 185.000) en dat in 1961
méér auto's zijn overgezet dan
in 1960 (33.000 tegen 43.000),
hetgeen een stijging met 33%
betekent. Dit zijn de cijfers van
de overeenkomstige perioden
van januari tot september. „De
prognoses van cle provinciale
waterstaat zijn daardoor niet
alleen benaderd, maar zelfs
overschreden", verklaarde jhr.
De Casembroot.
De commissaris zei nog eens de
illusie te hebben gehad tegelijk
met de opening van deze weg de
eerste piket te kunnen slaan voor
een brugverbinding over de Oos
terschelde. „Het heeft helaas niet
zo mogen zijn", merkte hij op.
Jhr. De Casembroot sprak de ver
wachting uit, dat de nieuwe weg
Wegen, bruggen en dammen
zijn „verkeerscheppend"
nog eens een deel zal gaan vor
men van de weg naar een brug
over de Oosterschelde.
Aansluitende wegen
Kr was vreugde hij de Noordbeve-
landse autoriteiten over de totstand
koming van deze nieuwe weg, maar
tegelijkertijd namen zij de gelegen
heid te baat enkele wensen naar vo
ren te brengen.
Deze betroffen met name de kwestie
van de aansluitende wegen op Noord-
Beveland. Burgemeester A. Schuit
van Kortgene vestigde de aandacht
op de verbinding van Kortgene naar
de nieuwe weg. „Deze weg wordt
een levensgevaarlijk object, vooral
in het winterseizoen". Hij hoopte dat
spoedig de nodige voorzieningen ge
troffen zullen worden. Ir. Swaters zei
daarover, dat hij nog geen datum
kan noemen, waarop een betere ver
binding met Kortgene en de verdere
provinciale wegen op$ Noord-Beve
land tot stand zal komen. Op het
ogenblik wordt aan de grondaankoop
gewerkt. „Als we de grond hebben,
kunt U een jaar later over de weg
rijden", zei hij.
Dijkgraaf M. J. van Arentlials van
het waterschap „Noord-Beveland"
had bezwaren tegen het huidige we
genstelsel op Noord-Beveland. De
wegen zijn grotendeels geasfalteerd,
maar zij zijn te smal, merkte liij op.
Hij noemde 0.111. de verbinding Kort-
gene-CoIijnspIaat. Van deze weg
wordt met name door visauto's ge
bruik gemaakt, die naar de vismijn
in Colijnsplaat rijden. „Ongelukken
van betekenis zijn nog niet voorge
komen, maar een enkele maal is al
eon auto in de sloot terechtgeko
men". Het waterschap Noord-Beve
land zal de algemene vergadering
voorstellen vier wisselplaatsen op het
smalste gedeelte van de weg te la
ten maken, verklaarde h(j. De com
missaris der koningin zei in ant
woord hierop, dat hem van deze
kwestie niets bekend was. Het colle-
(Zie slot pag. 5 kol.1
H ...verricht de commissaris der |f
koningin in Zeeland, jhr. mr. §i
A. F. C. de Casembroot in
Goes de officiële opening van
het Landbouwcentrum Zeeland, s
M ...is het 25 jaar geleden, dat
M de bekende Nederlandse ro-
mantische dichter en proza-
schrijver J. J. Slauerhoff op m
38-jai'ige leeftijd te Hilversum
H overleed.
Miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
STAKING IN
OLDENZAAL
GEËINDIGD
De staking van ruim 250 stakers bij
de Naamloze Vennootschap H. P.
Gelderman Zonen te Oldenzaal is
gisteravond geëindigd.
Gistermiddag werd in het St.-Jozef-
gebouw een vergadering gehouden
onder leiding van de drie vakbonds
bestuurders. Op deze vergadering is
besloten om het werk te hervatten.
Vandaag zal er een bespreking plaats
vinden tussen een delegatie van de
stakers en de vakbondsbestuurders,
waar de grieven van de stakers zul
len worden besproken.
Blijkens een bericht van het Tsjecho-
Slowaakse persbureau Ceteka Is In Praag
een Tsjech van Duitse afkomst gearres
teerd, verdacht van spionage ten be
hoeve van West-Duitsland.