Nederlanders worden
in Kiew berecht
Onderwijs-begroting voor 1962
vraagt meer dan twee miljard
IR. J. VAN DE KERK OPVOLGER
VAN IR. MARIS
RADIO-AMATEURS HIELPEN
LEVEN VAN MEISJE REDDEN
VRIJDAG 29 SEPTEMBER 1961
PROV 1NG1ALB ZEEUWSE C O U RJLN T
U.L.O. HEEFT GEBREK AAN ONDERWIJZERS
Verlaging van leerlingenschaal
begint per 1 september 1963
(Van onze Haagse redactie)
De begroting van onderwijs, kansten
en wetenschappen heeft voor 1962
een eindcijfer van meer dan twee
miljard galden, dat is ruim 288 mil
joen meer dan voor 1961 was uitge
trokken.
Een gedeelte van deze stijging wordt
veroorzaakt door maatregelen die, of
geen verband houden met de activi
teiten van het departement van on
derwijs, kunsten en wetenschappen,
of in wezen een verschuiving van uit
gaven betekenen tussen de verschil
lende hoofdstukken van de rijksbe
groting.
Minister Cals noemt in dit verband
verschillende maatregelen. Zo is bij
de wet van 23 februari 1961 bepaald,
dat de door het rijk aan het alge
meen burgerlijk pensioenfonds ver
schuldigde bijdrage wordt verhoogd
van 16,1 tot 21 procent. Hiervoor is
een bedrag van 48 miljoen gulden no
dig. Voorts moet ingevolge de finan
ciële verhoudingswet 1960 een be
drag van 113 miljoen gulden aan de
gemeenten worden uitgekeerd. Ten
derde komen sedert de inwerkingtre
ding van de wet op het wetenschap
pelijk onderwijs de ten behoeve van
de rijksuniversiteiten verrichte uit
gaven voor onderhoud, nieuw-, aan-
en verbouw, alsmede voor aankoop
van gronden niet meer ten laste van
de begroting van volkshuisvesting en
bouwnijverheid. Deze uitgaven zijn
thans opgenomen in de begroting-
van onderwijs. Ook moet hierbij wor
den in acht genomen, dat de te ver
wachten ontvangsten der rijksuniver
siteiten niet meer ten gunste van de
middelen komen, doch in mindering
van de te verwachten exploitatiekos
ten zijn gebracht. Voor de rest is de
stijging van het begrotingscijfer een
gevolg van een groot aantal facto
ren, die hebben geleid tot hogere ra
mingen bij de afdelingen van de be
groting.
Scholenbouw
In het bouwprogramma 1962, als be
doeld in artikel 15 van de wederop-
bouwwet, is voor onderwijsdoeleinden
een bedrag van 275 miljoen gulden
opgenomen.
Over de produktie in de sector scho
lenbouw in 1960 en het eerste half
jaar 1961, op welke produktie de
'moeilijkheden op de arbeidsmarkt
hun invloed hebben doen gelden,
deelt de minister het volgende mede.
In 1960 werd voor 222 miljoen
gulden geproduceerd, dat is ruim
85 procent van het toegestane vo
lumen, dat in 1960 260 miljoen be
droeg. In het eerste halfjaar 1961
werd voor 103 miljoen gulden ge
produceerd bij een volume van
135 miljoen (halfjaar). Het ach
terbleven van de produktie in de
sector scholenbouw bij het pro
gramma is mede een gevolg van
vertraging in het gereedkomen
Aan bouwplannen van projecten
A'oor het wetenschappelijk onder
wijs, het vóórbereidend hoger en
middelbaar onderwijs en het nij
verheidsonderwijs. Aangezien in
1960 A'oor deze afdelingen een
groot bedrag aan gemeentelijke
bouwvergunningen kon worden
Arerstrekt, mag een styging in de
produktie voor deze afdelingen
worden verwacht.
In de omstreeks november van 1961
verschijnende zesde nota inzake
bouwvolume voor het onderwijs zal
de minister verdere gegevens inzake
de scholenbouw verschaffen.
Minder leerlingen
Ook voor het komende begrotings
jaar kan op een daling van het aan
tal leerlingen bij het lager onderwijs
worden gerekend, aldus deelt minis
ter Cals mede. Deze daling, die zich
al enige jaren- voordoet, heeft tot ge
volg, dat aan sommige scholen het
aantal wettelijk verplichte onderwij
zers terugloopt.
Ter voorbereiding van de invoering
van de eerste fase van de verlaging
van de leerlingenschaal, welke invoe
ring de regering per 1 september
1963 wil bevorderen, zal geleidelijk
een ruimer gebruik worden gemaakt
Aran de mogelijkheid om met toepas
sing van artikel 56, tweede lid, der
Oud-nieuw Russisch plan
internationale ontspanning
De Russen hebben bij de algemene
vergadering der V.N. .een program
van acht punten ingediend, gericht
op internationale ontspanning en A'er-
sterking van het onderlinge vertrou
wen tussen de landen.
De Russen willen:
1. Bevriezing van de begroting voor
militaire doeleinden;
2. Stopzetting van de oorlogspropa
ganda;
3- Afzien van het gebruik van kern
wapens;
4. Sluiting van een niet-aanvalsver-
drag tussen de N.A.V.O.-landen
en de landen-Ieden van de ver
dragsorganisatie van Warschau;
5. Terugtrekking van de troepen,
die zich op buitenlands grondge
bied bevinden:
6. Maatregelen tegen verdere ver
spreiding van kernwapens;
7. Instelling" van kernwapenvrije
zones en
8. Maatregelen om het gevaar van
een onverwachte aanval te ver
minderen.
AI deze voorstellen zijn al eerder
door de Sowjet-Unie" ingediend. Men
verwacht dat de Russen later een
ontwerpresolutie zullen indienen,
waarin deze voorstellen ;zijn vervat.
«O*»?
Jager-onderwijswet 1920 rijksvergoe
ding te verlenen A'oor het salaris van
niet. wettelijk verplichte onderwij
zers.
Dit impliceert niet, aldus minister
Cals, dat in alle gevallen van terug
gang rijksvergoeding voor een extra
onderwijzer kan worden verleend.
Het aantal onvervulde vacatures, dat
op 16 mei 960 bedroeg, is daarvoor
nog te groot. Gelet op het voren
staande, stemt het de minister tot
blijdschap, dat zijn ambtgenoot van
defensie bereid is in het lopende
schooljaar aan onderwijzers dezelfde
faciliteiten voor uitstel en vrijstelling
van militaire dienst te verlenen als
in het voorafgaande jaar. De minis
ter vertrouwt, dat hij omtrent de
aantallen leerlingen en vacatures per
16 september en 10 november 1961,
die voor het te voeren beleid van
grote betekenis zyn, in de memorie
yan antwoord nadere gegevens zal
kunnen verstrekken.
In enkele gemeenten waar rijksscho
len zijn gevestigd, zijn regelingen ge
troffen betreffende de subsidiëring
van de kosten verbonden aan het ge
ven van godsdienstonderwijs aan
openbare lagere scholen. Het komt
de minister gewenst voor de kerke
lijke instanties die hef godsdienst
onderwijs aan de rijksleerscholen
verzorgen, op gelijke voet als dat ter
plaatse voor de overige openbare
scholen geschiedt èen subsidie te ver
lenen.
Uitgebreid lager onderwijs
De minister verwacht, dat de groei
van het uitgebreid lager onderwijs
zich nog zy het in verzwakte mate
zal voortzetten. De personeelssi-
tuatie bij het uitgebreid lager onder
wijs is nog weinig rooskleurig. De
getroffen noodmaatregelen ter voor
ziening in de behoeften aan onderwij
zend person'eel door aanstelling van
niet-bevoegden en van vakonderwij
zers voor rekening van het rijk bie
den in vele gevallen uitkomst voor
scholen, waar het onderwijs in be
paalde vakken dreigt te stagneren.
Tot 1 juni 1961 is in 468 gevallen
voor het schooljaar 1960-1961 toe
gestaan dat onderwys wordt ge
geven in de vakken, waarvoor
normaliter het bezit van de ulo-
akten is vereist. Daaronder zyn
412 bezitters van een algemene
onderwijsbevoegdheid en 56. die
geen onderwijsbevoegdheid bezit
ten. Voorts Avorden in een aantal
gevallen bestaande vacatures ge
zamenlijk vervuld door leerkrach
ten, die naast hun A'olledige be
trekking A-oor een aantal uren als
A'akonderwijzer optreden.
Man verduisterde gehuurde
auto's
De 32-jarige Ioswerkman J. W. S. B.
uit I-Jmuiden, die zich te verantwoor
den had wegens A'erduistering van
gehuurde auto's, is gisteren door de
rechtbank in Haarlem veroordeeld
tot een gevangenisstraf van een jaar
en negen maanden.
Veertien dagen geleden had de offi
cier van justitie een jaar en zes
maanden met aftrek tegen hem ge-
eist.
Bij garagehouders in IJmuiden,
Haarlem en Amsterdam huurde hij
auto's die hy verkocht. In totaal zou
hij er zes hebben verkocht.
Dit >o een publlcaUo van ca 'Stichting" K«DOk-B'ur«Bu'
Kapok^
geeft natuurlijke rust
Ja, 's avonds heerlijk slapen gaan op een
keurkapokmatras, dat is rust, dat ia
ontspannen slaapgenoegen, De3*e,urlca-
pokmatras, koesterend warm in de
winter, droog en dus anti-reumatdek. Een
pluspunt in ons vochtig klimaat. Gezond,
goed slapen voor al uw lievelingen, massage
voor oudere èn voor jonge ruggetjes. Een
bed, dat hard en toch zacht is, vlinderlicht
dus makkelijk hanteerbaar. Ddt is de Jceiu>
3za.polsma.tras, met de onderscheidende
keurlabel, "Waarde voor uw geld. Een mo
derne, een heerlijk rustgevende slaapmatras»
Deze label, waarborg voor de kearkapokmatrae
Acht leden uit een
gezin omgekomen
Acht mensen uit één gezin hebben
donderdag in Simcoe, in de Ameri
kaanse staat Ontario, bij ecu brand
het leven verloren.
De brand brak in het uit hout op
getrokken huis van Joseph Roswell
kort na middernacht uit. Binnen tien
minuten was de woning in een bran
dende puinhoop veranderd. Later
werden de lichamen geborgen van
Joseph Roswell, die vrijdag zijn 51ste
verjaardag zou \ieren van diens
vrouw, de 40-jarige Pauline en zes
van hun acht kinderen: Robert (20),
Shirley (13), Joan (11). Eli (9), Jo
seph jr. (4) en Terry Allen (4 maan
den oud).
De enige overlevende was de 16 jaar
oude Mary, die uit het brandende
huis heeft" kunnen ontsnappen en de
straat op is gevlucht.
Afscheid mr. J. C. de Wit
De hoofdredacteur van de Provincia
le Overijsselsche en Zwolsche Cou
rant te Zwolle, mr. J. C. de Wit, zal
op 30 september zrjn functie neerleg
gen in verband met het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd. Hij
wordt opgevolgd door de heer C. L.
Menschaar (35), laatstelijk redacteur
buitenland van de Haagsche Cou
rant.
De heer De Wit, die vorig jaar werd
benoemd tot ridder in -de Orde van
Oranje-Nassau, is bestuurslid van
verscheidene organisaties en instel
lingen op journalistisch en cultureel
gebied.
Raadslid veroordeeld
wegens dierenmishandeling
De kantonrechter te Apeldoorn heeft
de Loenense landbouwer, tevens
raadslid van de gemeente Apeldoorn.
F, W., conform de eis veroordeeld
tot een gevangenisstraf van zes we
ken, omdat hij op 6 mei van dit jaar
in de omgeving van Loenen een
drachtige reegeit had gestrikt cn
vervolgens het dier met een mes had
gedood. De officier van justitie, mr.
R. H. C. Cornelissen, merkte in zijn
requisitor, dat het jagen met strik
ken een schandalig misdrijf is en een
ergelijke en kwellende methode.
De verdachte kwam reeds eerder met
de justitie in aanraking.
Gevaarlijke psychopaat
ontsnapt
Op het centraal station in Amster
dam is donderdagavond om half ne
gen een als zeer gevaarlijk bekend
staande psychopaat aan zijn Arer-
pleger-bewaker ontsnapt. Het gehele
Amsterdamse politiekorps is opge
dragen naar dë in ..Avereest ver
pleegde psychopaat, de 24-jarige C.
W., uit te kijken. W. had een dag
verlof gekregen om onder toezicht
een bezoek te brengen aan een van
zijn broers die in Haarlem- woont.
Op de terugweg naar Avereest, toen
men vanuit Haarlem komend, op
Amsterdam centraal moest overstap
pen, wist W. aan de aandacht van
zijn begeleider te ontsnappen, toen
deze een moment het bord met ver
trektijden raadpleegde. Het is niet
vast komen te staan of de man met
een trein ontsnapt is of Amsterdam
is ingevlucht. De politie houdt ech
ter met de laatste mogelijkheid ern
stig rekening. De gezochte is 1.75
meter lang, heeft een gezet postuur,
donkerblond haar en loenst enigs
zins. Hij was gekleed in een bruin
jack, rood vest, wit overhemd en
grijze pantalon.
OP 4 EN S OKTOBER
Bij de Nederlandse huisgezinven zijn deze week brochures be
zorgd met richtlijnen voor zelfbescherming in geval van nood.
Onder meer wordt aangeraden te zorgen voor een noodvoor
raad (bij voorkeur geconserveerde) levensmiddelen. De mi
nister heeft deze voorziening gesteld voor het geval de moge
lijkheid bestaat, dat men gedurende enige tijd geen leveran
cier kan bereiken. Deze voorziening wordt dus niet getroffen
uit vrees voor een mogelijk voedseltekort. Het heeft dus geen
zin om voedsel te gaan hamsterenZoals uit deze foto, ge
maakt in een groot winkelbedrijf, blijkt, wordt ervoor gezorgd
dat veel gevraagde artikelen zo goed mogelijk verdeeld wor
den.
Proces tegen „spionnen"
zal openbaar zijn
TJit Moskou is A-ernomen dat het pro
ces tegen de twee Nederlandse toe
risten die van spionage zijn beschul
digd, op 4 en 5 oktober in Kiew zal
worden gehouden.
De toeristen, de dertigjarige Evert
Reydon en de vijfentwintigjarige Lou
de Jager, werden op 20 september
in Trans-Karpatië gearresteerd, om
dat zij foto's en aantekeningen zou
den hebben gemaakt van militaire
installaties in opdracht van de
Noordatlantisehe Verdragsorganisa
tie.
TTit het feit dat het proces open
baar zal zijn is afgeleid, dat de
Russen het uit propagandistisch
oogpunt willen uitbuiten, zoals ze
hebben gedaan met het proces
tegen de Amerikaanse U-2 piloot
Francis Gary Powers ruim een
jaar geleden.
In een officiële protestnota aan de
Nederlandse regering op 21 septem
ber, zeiden de Russen dat Reydon en
De Jager op het ogenblik \ran hun
aanhouding „technische apparatuur
voor visuele waarnemingen en foto's
van militaire doelen" bij zich had
den, en dat zij in speciaal ontworpen
zwembroeken een notitieboek en „tal
van films" verborgen hadden. Op de
films en in het aantekenboek waren
„gegevens van spionage-achtige
aard" aangetroffen. De twee mannen
hadden volgens de Russen toegege
ven, dat xe naar dé Sowjet-TTnie wa
ren gezonden door de Nederlandse
inlichtingendienst ten behoe van de
NAVO.
Welke gerechtelijke procedure tegen
Reydon en De Jager zal worden ge-
A'olgd, is nog niet bekend. Powers
Averd berecht krachtens het Sowjet-
recht, dat voor spionage maximaal
de doodstraf kent. Een tweede Ame
rikaan, Makinen, werd in de Sowjet-
Unie berecht krachtens de wet van
de Sow jetrepubliek Oekraine, die eeu
minimum van zeven jaar voor spio
nage kent.
VAN 1945—1952 IN TERNEUZEN
Als directeur-generaal
van rijkswaterstaat
Met ingang Aan 1 november 1961
zal, zoals gemeld, ir. A;- G. Maris in
de functie Aran dir.-genèraal van de
rijkswaterstaat worden opgeAolgd
door ir. J. van de Kerk. De nieuwe
directeur-generaal werd geboren op
30 december 1910. Hij behaalde eerst
het diploma middelbaar technische
school afdeling weg- en waterbouw
kunde. Bij verdere studie behaalde
hij daarna in 1936 het diploma van
civiel-ingenïeur aan de technische
hogeschool te Delft met lof.
Van 1 april 1936 tot 1 juli 1937 was
ir. Van de Kerk werkzaam als inge
nieur bij het laboratorium voor
grondmechanica te Delft. Met in
gang van laatstgenoemde datum.
Grond van H. Koekoek
verkocht voor f 83.000
Op A-erzoek van het Landbouwschap
heeft de arondissementsrechtbank te
Arnhem gisteren in het openbaar
executoriaal verkocht een perceel
bouwterrein, groot 1 ha en 26 are,
van de heer H. Koekoek te Benne-
kom, voorzitter van de A-erenïging
voor bedrijfsATyheïd in de landbouw.
Het Landbouwschap had het perceel
in beslag doen nemen omdat de heer
Koekoek zijn contributie weigerde te
betalen. De vordering van het Land
bouwschap is intussen door allerlei
bijkomende kosten opgelopen tot on
geveer 470 gulden. Nadat het Land
bouwschap had ingezet voor 3000
gulden en bij opbod mr. J. Deen
50.000 had geboden mijnde notaris
B. T. Kroon af tot 33.000 gulden, zo
dat hy, als de rechtbank over vier
weken hem de grond bij vonnis toe
wijst, koper zal zijn voor een bedrag
van 83.000 gulden. Notaris Kroon
liet zich niet uit over de identiteit
van zijn opdrachtgever. Onordelijk,
heden deden zich niet voor.
Een radio-amateur uit Mendoza (Argentinië) heeft woensdag ge
holpen het leven Aan een eveneens in Mendoza Avoonachtig Italiaans
meisje te redden dour op een Italiaanse zend-amateur een beroep
te doen voor toezending van een speciaal in Italië ver\'aardigd ge
neesmiddel.
De Argentijnse zend-amateur. Ulisse Ronchetti, stelde zijn aether-
vriend ervan op de hoogte dat het meisje ziek Avas en slechts gered
kon worden door toediening van „lucidril".
Het patiëntje, Anna Maria Tosi, is de dochter van een te Mendoza
woonachtig ingenieur.
De radio-amateur in Brescia, Edo Pini, heeft de boodschap doorge
geven. Hij heeft de politie ingeschakeld bij het vervoer van het
geneesmiddel. Het medicijn werd per vliegtuig naar Mendoza over
gebracht.
's Avonds heeft Ulisse Ronchetti zijn aethervriend in Berscia kun
nen vertellen dat het kind na de behandeling met „lucidril" buiten
gevaar was.
trad hij in dienst als ingenieur van
de rijkswaterstaat. Aanvankelijk was
hij toegevoegd aan het hoofd van
het arrondissement Noordzeekanaal
van de directie Noord-Holland en be
last met werkzaamheden ter voorbe
reiding en uitvoering van de bouw
van de tunnels te Velsen en van an
dere kunstwerken. Met deze zelfde
taak was hij belast van 16 november
1940 tot 16 november 1945 bij het
toenmalige district tunnelbouw Vel
sen.
In Terneuzen
Met ingang A"an 16 nov. 1945 werd
ir. Van de Kerk belast met de dienst
in het arrondissement Terneuzen
van de directie Zeeland. Mede door
de vele herstelwerkzaamheden in
Zeeuwsch-Vlaanderen was dit een
zware functie, die hij tot 1 juli 1952
vervulde. In die periode kwam met
ingang van 1 juli 1948 een bevorde
ring tot hoofdingenieur en met in
gang van 1 mei 1951 een bevordering
tot hoofdingenieur a".
Op 1 juli 1952 werd de heer Van de
Kerk gesteld onder de bevelen van
de hoofdingenieur-directeur Aan de
rijkswaterstaat in de directie brug
gen. Hy was aldaar werkzaam als
chef van de afdeling betonconstruc
ties.
Op 1 januari 1953 werd de heer Van
de Kerk bevorderd tot hoofd-ïnge-
nieur voor bijzondere diensten. Na
aanvankelijk met ingang van 1 juli
1954 als plaatsvervangend hoofd van
de afdeling a (waterhuishouding,
waterkering en landaanwinning) van
de directie van de waterstaat te zijn
benoemd, volgde op 1 juni 1956 de
benoeming tot hoofd van deze afde
ling in de rang van hoofdingenieur-
directeur. De nieuw benoemde direc
teur-generaal heeft een belangrijk
aandeel gehad in de totstandkoming
van talrijke waterstaatswerken.
Politieke partijen krijgen
ook televisie-zendtijd
(Van onze Haagse redactie)
Het ligt in de bedoeling aan de poli
tieke partyen, die bij de radio de be
schikking (Tver zendtyd hebben, per
1 januari 3962 ook zendtyd ter be
schikking te stellen A-oor tele\*isie-
uïtzendingen. Dit deelt minister Cnls
mede in de memorie van toelichting
op de begroting van onderwijs, kun
sten en wetenschappen A-oor 1962.
De minister hoopt tijdens de verdere
behandeling van zyn begroting na
dere mededelingen te doen omtrent
de in te voeren regeling.
Voorts ligt het in de bedoeling, na
overleg met de Nederlandse Televi-
si Stichting, de zendtijd per 1 okto
ber 1962 op 30 uur per week te stel
len (per 1 oktober 1961 wordt de
zendtijd 26 uur per week). In afwach
ting van het voorlopig verslag op de
nota Inzake de reclametelevisie ont
houdt de minister zich in dit stadium
van beschouwingen over dit onder
werp.
Verder deelt de minister mee, dat
de besprekingen tussen N.T.S. en de
omroeporganisaties enerzijds en een
vertegenwoordiging uit het onderwijs
anderzijds over de schooltelevisie wel
voortgang hebben gevonden, doch dat
deze nog niet zijn afgesloten. De mi
nister spreekt de hoop uit, dat de
besprekingen thans spoedig een posi
tief resultaat zullen opleveren.
