MILJOENENNOTA 1962: tooen 10 miUa& Economische toestand dwingt tot waakzaamheid Deltaplan voor 1961: 115 miljoen gulden Twee miljard voor onderwijs en cultuur KRAPPE ARBEIDSMARKT EN TENDENS TOT PRIJSSTIJGING HOGER BEDRAG VERBETERING KANAAL GENT-TERNEIJZEN [LJQENENNOTA 1962 BURGERLIJK RIJKSPERSONEEL MET 1506 MAN TOEGENOMEN Een plezierige avond behoeft niet bedorven te worden door hOOfdpijn Neem direct Rheumin (Van onze parlementaire redacteur) De miljoenennota, die een toelichting geeft op de rijksbegroting voor 1962, die dinsdagmiddag door de minister van financiën prof. Zijlstra, aan de Tweede Kamer is aangeboden, onthult de volgende belangrijke punten: Verlaging van de loon- en inkomstenbelasting op 1 juli 1962. Verlaging van de belasting voor de werkende gehuw de vrouw met ingang van 1 januari 1962. Vaststelling van de vennootschapsbelasting op 42-45 procent met ingang van 1 januari 1963. Instelling van een bijzonder invoer- recht op stookolie, gasolie en dieselolie voor zover deze mi nerale oliën niet worden gebruikt voor particuliere verwar- mings- en verlichtingsdoeleinden. Staatsuitgaven stijgen in 1962 voor het eerst boven de 10 miljard. Het defensie- plafond stijgt in 1962 en 1963 boven de 2 miljard. De uitgaven voor onderwijs en cultuur stijgen in 1962 tot boven de 2 miljard. Het tekort op de begroting voor 1962 bedraagt 275 miljoen. Voor de dekking zal geen beroep op de open kapitaalmarkt worden gedaan. Het woning- bouwprogram 1962 vermeldt de bouw van 90.000 wonin gen, waarvan 35.000 woningwetwoningen. De regering wijst er in de miljoe nennota op, dat na het snelle herstel in 1958 van de tegen het einde van 1957 ingetreden recessie het econo mische leven in Nederland zich on onderbroken in opgaande lyn heeft bewogen. Sedertdien is de algemene toestand gekenmerkt door een hoge werkgelegenheid en produktie, een bijna stabiel prijspeil en een gunsti ge ontwikkeling van de betalingsba lans. Drie belangrijke doelstellingen van het sociaal-economisch beleid zijn dus in grote lijnen verwezenlijkt. Ondanks deze innerlijke sterkte van de Ne derlandse volkshuishouding zijn er in het economische leven tekenen aanwezig die tot waakzaamheid dwingen. De regering noemt de knel lende schaarste aan arbeidskrachten, waardoor het aanbod geen gelijke tred kan houden met de vraag. Dat weerspiegelt zich o.m. in een ver lenging van levertijden, een tendens tot prijsstijging, een snelle toeneming van de invoer en een minder sterke groei van de uitvoer. Dit maakt het naar liet oordeel van de regering noodzakelijk ten aanzien van de bestedingen waakzaam te zijn teneinde te voorkomen dat, zo als in 1956-1957, het evenwicht in de Nederlandse economie wordt ver stoord, de achteruitgang van de be talingsbalans te ver doorschiet en de opwaartse druk op de prijzen te groot wordt. Evenals tot dusver wil de regering uit een oogpunt van conjunctuur-po litiek door middel van de rijksfinan ciën en met behulp van andere be leidsinstrumenten-trachten een zoda nige invloed op de nationale bestedin gen uit te oefenen, dat deze in over eenstemming zijn met de werkelijke produktiemogelykheden. Aan het beleid der regering liggen echter ook structurele doelstellingen ten grondslag. Het is erop gericht om de rijksuitgaven blijvend zoveel mogelijk te drukken. In het structu rele vlak ligt ook het streven van de regering te geraken tot een ver mindering van de belastingdruk en tot -het aanbregen van verbete ringen in het belastingstelsel. De eerste onzekerheden Doordat de overheid een grotere plaats in de Nederlandse volks huishouding is gaan innemen dat blykt 0.111. hieruit de de in gediende begroting de eerste is waarvan het uitga veutotaal de tien miljard gulden overschrijdt is ook de invloed die via de over heidsfinanciën op het economisch bestel kan worden uitgeoefend, gegroeid. Van de hier liggende mogelijkheden moet zo nodig ge bruik worden gemaakt, vindt de regering, maar zij waarschuwt dat men die mogelijkheden ook weer niet moet overschatten. Demiddeten v. hei Rijk bedragen ca11 miljard DIT IS11MILJARDGULDEN... *4mzouca.35Qjaar elke seconde éengul- uih kunnen geven Men ^ülis'llljaar nodig hebben om tot llmijjand te lellen HelduurrJOl .400 eeuwen eer er 11 mil jard dogen zijn verlopen Men kan er ieder mens op de aarde ca. 4 gulden van geven Men zou 83eeuwen nodig hebben om a lie getellen tottlmiljard neer le schrijven 11miljard gulden weegt* toraal ca.f-\ 66miljoenkilo. a Het totaal van vraag, onderschei denlijk aanbod in de Nederlandse economie binnenlandse beste dingen eii uitvoer aan de ene kant, produktie en invoer aan de andere beweegt zich in de buurt van de 70 miljard gulden. Hiertegen over staat de rijksbegroting met een totaal van II miljard. Hoezeer ook de noodzaak 0111 tegendruk te geven moet worden erkend, het ligt toch voor de hand dat aan de overheidshuishouding niet de eis mag worden gesteld schomme lingen van enige betekenis ïn de totale vraag- en aanbodsverhou- dingen volledig te compenseren. Bijzondere aandacht wijdt de rege ring dat is in dit geval de minis ter van financiën aan de bevor dering van een evenwichtige econo mische ontwikkeling op korter ter mijn. Wat het externe evenwicht aan gaat, wijst de regering erop, dat het uiteenlopende stijgingstampo van produktie en binnenlandse bestedin gen zich weerspiegelt in een achter uitgang van hét saldo op de lopende rekening van de betalingsbalans. Hier kon echter tot dusver niet direct worden gesproken van een ontwikke ling, die zorgen baarde. Het saldo heeft zich van relatief grote over schotten vooralsnog in de richting van een evenwicht bewogen, een be weging, die ook uit internationaal oogpunt positief moet worden ge waardeerd. De revaluatie heeft tot dit even wichtsherstel bijgedragen. Het is echter zaak ervoor te waken, dat de neerwaartse lyn van het betalings balanssaldo tijdig in horizontale rich ting wordt omgebogen, opdat Neder lands externe positie ook werke lijk gezond blijft en de reserveposi- tïe niet fundamenteel wordt ver zwakt. Er kan eerst van een even wichtige externe positie worden ge sproken wanneer op langere termijn de lopende rekening een niet on aanzienlijk overschot toont. Aangezien 1962 een aantal onzeker heden kan opleveren, acht de rege ring het raadzaam om met supple- toire vehogingen de uiterste terug houdendheid te betrachten. Dit geldt temeer, vindt zij, omdat het bijzon der moeilijk is op korte termijn el ders binnen de begroting compen satie te vinden. Het kabinet is van plan zich hiernaar te richten en het vertrouwt dat het daarbij op de steun van het parlement kan reke nen. Alles oveziende, meent de regering, dat het tekort op de begroting van 1962 zo beperkt is, dat slechts een deel van de saldi die op de voorin- sehrijfrekeningen zullen worden ge stort voor dekking ervan nodig is. Hiermee is een situatie geschapen, waarin het rijk de nodige speelruimte naar twee kanten zal hebben voor het voeren van dat kapitaal- marktbeleid, dat door omstandighe den zal worden vereist. De ervaring van enkele jaren gele den heeft geleerd, dat in een fase van toegespitste conjunctuur de mo gelijkheid van een zeer krappe ka pitaalmarkt reeël aanwezig is. Het is dan goed, wanneer het rijk geen beroep op de open kapitaalmarkt be hoeft te doen en maar ten dele op de gelden van de voorinschryf- keningen dit komt aldus ten goede aan de lagere publiekrechtelijke li chamen en liet bedrijfsleven. Welis waar toont de kapitaalmarkt thans, ondanks de spanningen die er onmis kenbaar in onze economie zijn, nog geen tekenen van verkrapping, doch nu extern het evenwicht meer wordt benaderd en de liquiditeitenbron uit dien hoofde niet meer ruim vloeit en anderzijds het nominale nationale in komen blyft stijgen, is een wijziging van de situatie allerminst uitgeslo ten. Mocht daarentegen voortzetting van het tot dusverre gevoerde beleid van binding van liquiditeiten wense lijk zijn, dan is dit, gegeven het be grotingsbeleid voor 1862, zonder gro te verzwaring van de schuldenlast mogelyk HIE OEBmSBEOMTIHG IS 0ESTE6EH VAS100 MIL10E» TOT 11 H1UMD (Van onze parlementaire redacteur) Voor de uitvoering- van werken in liet kader van het Delta plan is onder de rubriek zee- en rivierwaterkering en af watering in totaal een bedrag ran 115 miljoen gulden op genomen, verdeeld over ge wone en buitengewone dienst, aldus deelt de miljoenennota mede. Hel drie-eUandenplan zal m 1962 worden voltooid. Voor de afsluit- dam in hel Veerse Gat en aanpas- singswerken in het omliggende gebied is nog een bedrag van 3 miljoen nodig. Voor de werken in het Haringvliet is 50 miljoen op genomen, terwijl de afdamming van Grevelingen en Volkerak 23 miljoen zal vragen. Ten behoeve van de bedijking van de L&uwerszee en Zuiclersloe wordt respectievelijk 8 en 2,5 mil joen aangevraagd. Een bedrag van 25 miljoen is tenslotte be stemd voor de versterking van waterkeringen langs verschillen de delen van de kust cn de zee armen. De stijging van de uitgaven iu 1962 in de rubriek aanleg en onderhoud van waterwegen op de buitenge wone dienst (van oorspronkelijk 105.4 miljoen in 1961 tof 114.1 miljoen in 1962) Is in hoofdzaak het gevolg van het opnemen van een hoger bedrag voor de verbe tering van het kanaal van Gent naar Terueuzen, waartegenover voor 8ü procent echter onder de middelen een hogere bijdrage van België is geraamd en van een ver hoging voor de uitvoering' van werken aan de havenmond van IJmuidcn. In de vermoedelijke uitkomsten over 1961 is ten aanzien van de laatst genoemde werken eveneens reke ning gehouden met een hoger be drag dan in de begroting 1961 werd voorzien. Kostenstijging wetenschappelijk onderwijs (Van onze parlementaire redacteur) Tekenjare stijgt liet bedrag, dat de staat moet uitgeven voor onderwijs en cultuur- Dat komt in de eerste plaats door de groei van de bevolking, maar ook doordat er naar wordt gestreefd de onderwijsinstellingen zó mo dern mogelijk te houden en goed te outilleren. Uit de rijks begroting voor 1962 blijkt, dat de uitgaven voor onderwijs en cu$tuur voor het eerst boven de twee miljard gulden zijn geste gen. Zij zijn geraamd op 2.372,9 miljoen gulden, dat is f 521,9 miljoen meer dan in de begro ting voor 1961. Met het oog op het grote belang van de wetenschappelijke onderzoekingen is voor de Koninklijke Nederlandse akademie van Wetenschappen en an dere zeer vooraanstaande organisa ties die op dit terrein werkzaam zijn, een bedrag geraamd van bijna f 36 miljoen. De kosten voor het lager onderwijs zijn op de begroting 1962. geraamd op f993,7 miljoen. Op grond van de financiële-verhoudingswet 1960 ont vangen de gemeenten vanaf 1 janua ri 1960 voor him materiële kosten van het lager onderwijs een uitke ring uit het gemeentefonds. In ver- MES1STER KORTHALS ...veel geld nodig voor Deltaplan... band daarmede ontvangt dat fonds een uitkering ten laste van de rijks begroting, die voor 1961 en 1962 naar schatting f 250 miljoen respec tievelijk f 277 miljoen zal bedragen. De stijging van de vermoedelijke uit komsten 1961 en de raming van de uitgaven voor 1962 met resp. f273.9 en f 290,6 miljoen moet hoofdzakelijk aan deze gewijzigde financieringswij ze worden toegeschreven. Behalve de genoemde kosten zijn de belangrijkste uitgaven voor het la ger onderwijs: dc salariskosten van rond f 537 miljoen van de ruim 53.000 leerkrach ten bij het gewoon-, voortgezet ge woon- en het uitgebreid lager on derwijs. de subsidies van ruim f 108 mil joen ten behoeve van de kleuterscho len (met rond 400.000 kleuters) de subsidies van bijna f 53 miljoen voor het buitengewoon lager onder wijs. Middelbaar onderwijs De uitgaven voor de rijksscholen voor middelbaar onderwijs zijn voor 1962 geraamd op ruim f22 miljoen. Voor de gemeentelijkescholen voor voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs ruim f 58 miljoen. De bij zondere scholen voor voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs bij na f 142 miljoen. De kosten voor het nijverheidson derwijs zijn in de begroting op f 397,8 miljoen gesteld. De ver moedelijke uitkomsten 1961 en de uitgaven 1962 zyn respectievelijk f 101 miljoen en f 130,9 miljoen hoger geraamd dan op de begro ting 1961. Deze stijging kan, even als bij het lager onderwijs, voor deze tak van onderwijs voorna melijk worden toegeschreven aan de invloed van de financiële-ver houdingswet 1960, en wel voor resp. f101 miljoen en f112 mil joen. Het ligt in de bedoeling met de subsidiëring van het midden- standsonderwijs in 1962 een begin te-maken. Hiervoor is op de ont werpbegroting 1962 f 1 miljoen opgenomen. De uitgaven voor het wetenschap pelijk onderwys tonen een sterke stijging. Op de gewone dienst loopt het begrotingscijfer op van f278,7 miljoen tot f 312.4 miljoen en op bui tengewone dienst van f 73,4 miljoen tot f99,6 miljoen. In de stijging van bijna f 59 miljoen zijn bij de bedragen bijna f 59 miljoen zijn bij de bijdra gen voor de rijksuniversiteiten te vens begrepen de kosten van het on derhoud, de huren en andere vaste lasten en de kosten voor nieuw-, aan- en verbouw, die nu nog door de rijks gebouwendienst worden betaald. De toeneming van het aantal studenten en het in exploitatie nemen van nieu we instituten en laboratoria verho gen belangrijk de personele en mate riële lasten van de openbare en by- zondere universiteiten en hogescho len. Ook voor de studietoelagen is een hoger bedrag uitgetrokken. WATERSTAAT BREIDT UIT Economische zaken en defensie minder (Van onze parlementaire redacteur). De sterkte van het burgerlijk rijks personeel zal naar verwachting in 1962 ten opzichte van 1961 met 1506 man toenemen van 120.482 man vol gens begroting 1961 tot 121.988 man volgens de ontwerpbegroting 1962. In de genoemde toeneming zi jn 300 man begrepen, die voorheen, hoewel hun lonen op de rijksbegrotiug stonden, niet in de sterkte van het burgerlijk personeel ware» opgenomen. De effectieve stijging van de geraam de personeelssterkte beloopt dan ook 1206 man. In de onderwijssector wordt een ver meerdering geraamd van 3207 man, ressorterende onder het ministerie van onderwijs, kunsten en weten schappen en van circa 100 man, res sorterende onder het ministerie van landbouw en visserij. Het ministerie van verkeer en waterstaat verwacht een uitbreiding van personeel van 340 man en het ministerie van finaciën van 535 man. Onder laatstgenoemd aantal is een uitbreidi g van 85 man begrepen, van wie de kosten worden terugontvangen uit het ouderdoms- fonds en het weduwen- cn wezenfonds. Daartegenover wordt de geraamde sterkte van het burgerlijk personeel bij het ministerie van defensie met rond 600 man verminderd, terwijl naar verwachting door het aflopen van de werkzaamheden, verbonden aan de volkstelling 1960, in 1962 ij het ministerie van economische zaken met circa 400 man minder zal kunnen worden volstaan. Staat als ondernemer en aandeelhouder Het rijk verwacht voor 1962 H van de staatsmijnen een winst- uitkering van 18,8 miljoen gul- ien. Uit deelnemingen in parti- H euliere bedrijven denkt het rijk de navolgende bedragen te ont- v vangen: Mij. tot Financiering van het Nationaal Herstel N.V. H (ƒ3 miljoen), de Koninklijke Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken (ƒ7 miljoen), de N.V. Nederlandse Spoorwegen (ƒ9 miljoen), Je Breedband M N.V. (ƒ17,9 miljoen), de N.V. f§ Ned. Aardoliemaatschappij (ƒ4,5 miljoen), de N.V. Kon. Ned. Zoutindustrie (ƒ1,7 mil- H joen) en in enkele andere be- n drijven (ƒ2,7 miljoen). llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll calOOJAAR R'JKSUITGAVEN R-JKSUITgAVEII 1864-1962 Voor rijkspolitie 8,6 miljoen meer Voor de rijkspolitie is voor 1962 8,6 miljoen meer uitge trokken wegens de uitbreiding van het personeel en aanschaf van nieuw materieel. Deze stij- - ging is o.m. veroorzaakt door de jongste salarisherziening voor het politiepersoneel en door de hogere uitgaven voor vergoeding van overwerk als gevolg van de arbeidstijdver korting. Dc kosten van de ge meentepolitie voor 1962 zijn geraamd op 163,2 miljoen te gen 139,4 miljoen in de be groting 1961. Behalve met de kosten voor de normale uit- breiding als gevolg van de groei van de bevolking is o.m. rekening gehouden met de fi nanciële gevolgen van de ar beidstijdverkorting-. VV>*A*VVWVVVVVVVVVVVVW (Advertentie) Rheumin-tabletten helpen snet, zeker en bovendien veilig! Ook door de gevoelige maag uitstekend te verdragen. 20 tabletten 63 ct Een Brocades-product, dus: vertrouw er op

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 5