Zeeuwse molens gerestaureerd
RAAD HULST WERD HET NIET
EENS OVER VERKOOP PAND
*Jeekless L
MR. C. STAPEL SPRAK OP
LEERKRACHTENDAG Z.L.M.
HERENKLEDINGFABRIEK IS IN
ST.-MAARTENSDIJK UITGEBREID
\S:
SCHOONDIJKE HEEFT KLEURIGE
EXPOSITIE UIT DE FLORA
Waar zijn onze schepen?
10
PROVINCIALE ZEEUWSE C OU RA.N T
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1961
's-G ra venpolders molen „De Koren
halm" zie foto ziet er weer uit
„om door een ringetje te halen": het
ih 1876 gereedgekomen bouwwerk
heeft namelijk juist een grondige
restauratie achter de rug. De wieken,
de galerij, de houten kap en de
„staart" werden stuk voor stuk ge
restaureerd.
Men kan in 's-Gravenpoider het ko
ren nog zien malen volgens de klas
sieke methode: op windkracht. Maar
als de wieken onvoldoende wind van
gen heeft molenaar P. Snoep uiter
aard de beschikking over een motor.
Molenmaker J. van den Hamer uit
Brouwershaven heeft de restauratie
van deze stenen stellingmolen gerea
liseerd.
Niet alleen 's-Graycnpolder heeft
een pas gerestaureerde molen,
maar ook Biervliet. Deze molen
„De Harmoiu'è" is prachtig ge
legen op de Molenberg. Mole
naar P. J. Lijbaart maalt het ko
ren alleen op windkracht. Hier
betrof de restauratie voornamelijk
de wieken, de roeden, de kap en
het inwendige metselwerk.
Inmiddels kon voor Westkapelles mo
len „De Noorman" gelegen aan
het Europaplein de opdracht voor
restauratie worden gegeven aan de
Limburgse molenmaker Bcijk. De
galerij, de wieken, de kapconstructie
en nog wat andere zaken moeten
worden vernieuwd. In deze molen
werkt molenaar K. Roelse alleen op
motorkracht. Getracht zal worden de
wieken weer draaiende te krijgen...
(Foto P.Z.C.)
MEER GEGADIGDEN
De raad van Hulst; kwam vrijdag
avond voor dc laatste maal bijeen
voor de datum (1 oktober a.s.) waar
op de grenswijziging voor de Iïei-
naertstad zal ingaan. De vergadering
had beslist geen rustig verloop: men
was dikwijls in heftige discussies ge
wikkeld. ïn het bijzonder bij de be
handeling van het voorstel verkoop
pand Nieuweweg-Grote Bagijnen-
straaf aan de heer 'C. Vérstraeten
kwam het tot een felle woordenwis
seling tussen het raadslid J. D.
Martens en burgemeester V. L. S.
Lockefeer.
Tevoren had de heer J. H. Stolte
(Vos-lijst) meegedeeld, dat er voor
de heer C. Verstraeten nog een „an--
d'erc Verstraeten" een mondeling ver
zoek tot aahkoop had ingediend. De
ze laatste Verstraeten had dit ver
zoek gedaan aan dc secretarie-amb
tenaar E. G. Bórm. Voorts was het
hem hekend. dat ook de heer A. Nijs-
sén een mondeling verzoek had in
gediend.
Het grote bezwaar, dat dc heer
Stolte tegen een en ander had,
was dat met een scshrijven van
h. en w. aan C. Verstraeten open
baarheid was gegeven aan berich
ten, die in een besloten raadsver
gadering aan de raad waren ge
daan. Ook de heer Martens pro
testeerde tegen deze handelwijze,
omdat de geheimhouding nog, niet
door de raad was opgeheven. Hij
vond het bovendien ongehoord,
dat de desbetreffende stukken
wel voor de pers ter inzage had
den gelegen.
Raadsvoorzitter Lockefeer schorste
daarop de openbare vergadering. De
heer Martens liet hiertegen een
krachtig protest horen, omdat hij nu
ook in het openbaar zijn mening wil
de verkondigen.
De besloten zitting duurde een uur.
Na hervatting van de vergadering
deelde de voorzitter mee. dat de raad
besloten had dit voorstel terug te
nemen.
Ook bij de ingezonden stukken be
vond zich een schrijven dat aanlei
ding tot discussie gaf. Er lag name
lijk een brief van het college van
G.S. van Zeeland, waarhij aan dc
burgemeester een vergoeding werd
toegekend van 1200 per jaar auto-
Herman van Keeken had in
Zeeland auto-ongeluk
Herman van Keeken. Nederlands
zanger en een klein beetje teenager
idool na zijn vertolking van „Hallo
Marylou" heeft in Zeeland, bij Ter-
neuzen, een auto-ongeluk gehad. Hij
bleef ongedeerd. Na afloop van een
voorstelling te Ter neuzen, donder
dagavond tegen hall' twaalf, kwam
hij met zijn personenwagen op de
nieuwe invalsweg bij Tferneuzen hl
botsing met een Duitse auto. De
Duitse auto werd zwaar beschadigd,
maar de bestuurder bleef eveneens
ongedeerd. De auto van Herman van
Keeken werd slechts licht bescha*
digd.
De nieuwe Invalsweg bij Terneuzen
werd vorige week in gebruik geno
men. De botsing ontstond op een der
rijbanen, waar voorlopig nog één
richtingsverkeer geldt.
Zeeuwse plattelandsvrouwen
vieren 30-jarig bestaan
De afdeling Zeeland van de Neder
landse bond van Plattelandsvrouwen
viert op vrijdag 13 oktober a.s. haar
dertigjarig bestaan. Dat zal gebeu
ren met een feestelijke bijeenkomst
in de „Prins van Oranje,r te Goes,
's Morgens zal daar onder meer eên
herdenkingsrede worden uitgespro
ken en in de middaguren treedt het
gezelschap „Tetman dc Vries" uit
Leeuwarden op niet het stuk „De
Jonkershoeve".
ohköstëit. Zonder daarbij de persoon
van dé burgemeester in het geding te
willen brengen, was de heer Martehs
een stellige tegenstander van deze
regèling.
Hij had namelijk becijferd, dat deze
verplaatsingsvergoeding voor de
burgemeester binnen de gemeente
grenzen zou neerkomen op een af
stand vaii 35 km per werkdag, «lie
de raadsvoorzitter zou dienen af te
leggen. Hij achtte dan ook deze ver
goeding veel te lioog voor een ge
meente niet zo'n kleine oppervlakte
en stelde voor om (na het in wer
king treden van de grenswijzigin
gen) deze „verkapte" salarisverho
ging om te zetten in een daadwerke
lijke salarisverhoging.
De Keer Chr. Willemstein vond de
voorgestelde vergoeding eveneens
te hoog en zag liever een systeem
van kilometervergoeding. Ook de
wethouders B. H. L. Picavet en P. J.
Brand mengden zich in de discussies,
waarbij eerstgenoemde stelde, dat
een auto toch bij de standing van
een burgemeester behoorde. De heer
Lockefeer zelf vergeleek de regeling
met een representatievergoeding.
G.S. vroegen zijns inziens namelijk
geen antwoord op de voorgestelde
vergoeding maar wel omtrent de
hoogte van de norm. De raad was
echter in meerderheid van mening,
dat men niet klakkeloos de door G.S.
voorgestelde norm moest overne
men. Drie raadsleden gingen met het
voorstel Van G.S. akkoord, t.w. de
heren C. C. van Artenhals. D. J. A.
van dc Walle en P. J. Leeraert. De
overige heren steiden echter bij
meerderheid voor ile burgemeester
èen bedrag van ƒ1500 toe te staan
bij elke nieuwe aanschaf van een
auto. waarbij dan gedacht werd aan
een periode van vier jaar. Aldus werd
dan ook besloten.
Schipper raakte bekneld
in haven van Hansweert
De 63-jarige schipper F. Geutjes van
het Rijnschip „Damco 99" heeft vrij
dagavond bij hef meren van zijn
schip in de sluis te Hansweert een
vrij ernstig ongeluk gehad.
Zijn linkerbeen raakte bekneld tus
sen do draad en de meerpaal. Het
been werd onder de knie afgeknèld.
De man werd naar een ziekenhuis
in Goes overgebracht.
Advertentie)
B1NNENYERINGBED
het beste bed ooit gemaakt
1/otnlwin
SCHUIMRUBBERBED1
met versterkte middensector
Tweede auto en scooter
voor politie Middelburg
Als de raad van de gemeente Middel
burg in zijn vergadering van 25 sep
tember a.s. zijn goedkeuring hecht
aan een voorstel van b. en w. krijgt
de hoofdstedelijke gemeentepolitie
binnenkort de beschikking over een
nieuwe personenauto en een scooter.
Voor de aanschaf van beide voertui
gen stellen b. en w. namelijk de raad
voor een krediet van f 10.700 be
schikbaar te stellen: f 9000 voor de
personenauto en f 1700 voor de scoo
ter.
In het voorstel wordt gereleveerd,
dat in 1959 werd overgegaan tot de
aanschaf van een busje voor de po
litie. Deze auto werd ingericht als
uitrukwagen, maar ook gebruikt
voor de surveillance. In verband met
liet grote aantal aanrijdingen komt
van surveillance met deze auto ech
ter steeds minder terecht. Het ge
bruik van deze wagen gaat dus hoe
langer hoe meer beantwoorden aan
het doel, waarvoor de auto eigenlijk
bestemd is, zo merken b. en w. op.
Voorts wordt er op gewezen, dat de
teruggang van hot aantal manuren
ten gevolge van de invoering van dc
vijfdaagse werkweek in de kortst
mogelijke tijd op een andere wijze
dan door maken van overuren dient
te worden opgevangen. Hierbij wordt
de aandacht gevestigd op een cir
culaire van de minister van binnen
landse zaken, waarin ais ccn van dc
oplossingen een intensievere toepas
sing en verbetering van de verbin
dingsmiddelen en een grotere me
chanisering bij de surveillance wordt
aangegeven.
Over onderwijs op
landbouwscholen
„DC economische en sociale ontwik
keling van liet platteland is een on
vermijdelijk feit. Dit vraagt verant
woording en rekenschap, vooral van
de leraren op de lagere landbouw
scholen, die nun leerlingen op deze
ontwikkeling moeten richten". Aldus
mr. C. Stapel, directeur van de Volks
hogeschool te Bakkovcen, vrijdag
middag in een inleiding over de „taak
van de leerkrachten hij de algemene
vorming der jongeren" op de jaar
lijkse leerkrachtendag van de lagere
land- en tuinbouwscholen der Z.L.M.
in de ir. A. W. v. d. Plasscheschool ïn
Kapelle.
Spreker ging in het kort de „ver
snellingen" na, die zich op het plat
teland de laatste tachtig jaar vol
trokken. Dat waren een economische
en een sociale crisis in resp. 1880 en
1920.
De plattelandsjongeren moeten wor
den gewezen op de nieuwe functies,
die zij hebben gekregen. Die van
boer, als burger en als mens. De
boer is ondernemer geworden. Hem
zal op de school beweeglijkheid van
geest thóeten worden geleerd en hij
MET TWEE NIEUWE VLEUGELS
Plannen om van U-vorm een
rechthoek le maken
Op het industrieterrein van St.-Maar-
lensdijk is de laatste maanden weer
menige spijker geslagen. In de tweede
helft van oktober neemt dc heren
kledingfabriek „Mayfair" van «le
heer P. \V. Priem twee nieuwe vleu
gels in gebruik, die samen ongeveer
even groot zijn als de eind 1959 ge
reedgekomen lull. I» totaal beslaat
het bedrijf. dat in U-vorm legen de
Nijvêrheidswcg is gebouwd ccn op
pervlakte Aan 1270 vierkante nieter.
De uitbreiding, waaraan op liet ogen
blik de laatste hand wordt gelegd,
maakt het mogelijk dat deze Thoolse
herenkledingfabriek ruimte krijgt
voor 'n aantal hypermoderne machi
nes en installaties. Ook de perso
neelssterkte zal belangrijk kunnen
\Vorden opgevoerd: van 70 tbt 134
werknemers.
In mei van dit jaar kon de directie
van de fabriek, mede dank zij de fa
ciliteiten van de gemeente St.-Maar-
tensdijk als industriekern met de uit
breiding starten, nadat een half jaar.
tevoren de plannen definitieve vorm
hadden aangenomen.
In de nieuwe vleugel, die parallel
met dc Molendijk ligt worden een
snijzaal en een modelleerkamer
ondergebracht. Men gaat hier
werken met het nieuwste van hét
nieuwste. De patronen worden
niet langer opgetekend, maar door
lichtdrukapparaten zichtbaar ge-
Een bijzonder handig snufje is ook de
snijapparatuur. Hangende elektrische
scharen zullen de stof voor 24 kos
tuums tegelijk 48 lagen In dc
standaardmalcn afleveren. De nieu
we snijzaal heeft een uitstulping,
waarin het magazijn voor binnenge
komen goederen wordt ingericht. In
de oude snijzaal wordt hu de afdeling
werkvoorbereiding geplaatst, waar
het materiaal voor de rtaaizaal wordt
voorgesorteerd. Het pak groeit dus
naarmate het verder de fabriek in
komt. Dit in tegenstelling tot het
oude systeem, waarbij de losse onder
delen op een gegeven moment bij
elkaar kwamen.
T andem-brockenpers"
Tégenover deze vleugel komt een
moderne pelszaal mét 20 A:efschHleh-
de persmachines: halfautomatische,
pneumatische en nog andere soor
ten. Een noviteit is daarin bijvoor
beeld de tandem-broekenpers". Een
apparaat met twee benen, waarop de
hele broek Ineens kan worden ge
streken. Aan cleze vleugel is het ma
gazijn voor het produkt-klaar-voor-
aflevering gebouwd. Tevens komt
daar dc eindcontroleur het nieuwe
kostuum, sporteolbert of de pantalon
op zijn deugdelijkheid beoordelen.
Door dit alles komt cr in de huidige
fabriek een belangrijke ruimte vrij.
In deze hal in feite de aanloop
van de herenkledingfabriek zullen
meer naaimachines kunnen worden
geplaatst. Ook de lopende banden
zullen zo kunnen Avorden verlengd.
Tegelijk niet het gereedkomen
van deze belangrijke uitbreiding
op het St.-Maartensdykse indus
trieterrein heeft de fabrikant al
weer nieuwe plannen. Tussen de
heide vleugels denkt men in 1063
oen ove.rknpping kln«r te hebben,
waardoor het aanzien van het be
drijf van een U-vorm in een recht
hoek zal a-eranderen.
{zal zekere tradities moeten loslaten.
1 Spreker pleitte voor de vijfdaagse
AverkAveek op de boerderij, die bij
een hetere bedrijfsvoering moge
lijk kan zijn. Bovendien moet de
jonge boer „speelruimte" krijgen
voor vercnigingslcAren en om „mee
te kunnen doen" in het politieke
en sociale leA'en.
De lagere landbouwschool loopt hel
gevaar van een sociale deklassering,
omdat dit soort onderwijs geen voor
opleiding geeft en geen verdere „uit
loopmogelijkheden" heeft. Spreker
bepleitte een voortgezette opleiding
in het landbouwonderwijs. Spreker
pleitte voorts voor co-educatie in het
landbouwonderwijs, dat één van de
eerste vereisten is om tot een andere
levensstijl van boerenjongeren te ko
men.
Een interessante discussie ontspon
zieh na het referaat van mr. Stapel
onder leiding van de inspecteur van
het landbouwonderwijs in de provin
cies Zeeland en Noord-Brabant, ir.
E. C'. F. Bollen uit Breda.
Mr. Stapel kreeg \roor zijn uiteenzet
ting uit handen van de heer B. H. G.
ter Haaf Romeny. voorzitter van de
commissie landbouwonderwijs der Z.
L.M. een boekebon. Hierna volgde
een gezamenlijke maaltijd in hotel
„De Zwaan", waarna omstreeks half
zeven dc leerkrachtendag werd be
sloten.
Welkom op stadhuis
l)e ruim dertig deelnemers aan do
leerkrachtendag waren 's morgens
welkom geheten door burgemeester
II. G. van Suyiekom tijdens een ont
vangst in de raadszaal van Kapelle.
De heer B. H. G. ter Haar Romeny
bracht namens de Z.L.M. dank aan
het gemeentebestuur voor de gast
vrijheid in Kapelle.
Omstreeks half één stapte het gezel
schap de veilinghallen van de veiling
vereniging „Kapelle-Biezelinge en
Omstreken" binnen. De vice-voorzit-
tcr van het veilingbestuur de heer J.
Burger, leidde de iandbouwlerarcn
rond. Op voorstel van dc heer Ter
Haar R.omeny werd enig fruit na
mens'de deelnemers aan de dag ver
zonden aan de echtgenote van ir. J.
Prins, de secretaris van de commis
sie voor landbouwonderwijs van de Z.
L.M., die vanwege een blijde gebeur
tenis in zijn gezin verhinderd was.
De middagbijoenkomst werd geopend
door de lieer Ter Haar Romeny als
voorzitter van de commissie land
bouwonderwijs van de Z.L.M. De
heer Ter Haar Romeny noemde de
héér C. Traas-Rouw uit Kapelle één
van de voorvechters van het onder
wijs in deze streek.
Ir. E. C. F. Bollen sprak als inspec
teur voor het landbouwonderwijs een
kort woord, waarin hij zijn waarde
ring liet horen voor deze tweede leer-
krachtendag.
Ir. Bollen noemde enigdc wijzigin
gen in het landbouwonderAvijs, zoals
het nieuwe programma in het hand-
vaardighcidsonderwijs, en verschei
dene applicatiecursussen, waardoor
het leerkrachtenkorps volledig be
voegd zal worden voor het geven van
tuinbouwonderwijs.
In Goes start volgend jaar een mid
delbare tulnbouAvopleiding. De land-
bouwtechnische vorming achtte
Bollen van minder belang dau het
gemeen Arormend onderwijs. Tachl
procent van de ondcnvjjsIeHsen wc
den aan dit algemeen vormend o
derriebt besteed.
Het gezelschap maakte voorts m
auto's een rondtoer ih de omgévii
van Kapelle.
ihtlg
PRIJS VOOR SCHOOL
Bloemen en planten,
fruit en groenten
Burgemeester J. C. Iloftijzer van
Schoondijke heeft Arijdaginiddag in
zaal Wijffels een tentoonstelling ge
opend Aan bloemen, planten, fruit en
groenten, georganiseerd door de af
deling Schoondijke van de maat
schappij ter bevordering Aan ooft en
tuinbouw. „In de reeks van tentoon
stellingen van uav nu 83 jaar oude
vereniging is dit Aveer éeb voortref
felijke expositie", aldus de burge
meester tot het afdelingsbestuur. Hij
aa'ees verder op de. doelstellingen die
aan de vereniging ten grondslag lig
gen, o.a. voorlichting op kweek- en
teeltgcbïcd, liefde a-oor natuur en
aarde en niet te vergeten de vrede
en rust, die na een drukke Averkdag
zo hard nodig zijn.
Na dit openingswoord reikte hij een
door de gemeente geschonken beker
Auto over de kop
bij Zierikzee
Met alle vier de Avielen naar boven
lag vrijdagmiddag omstreeks half
vier op het fietspad bij de kruising
Ryksweg 18Molenberg ouder C'a-
pelle bij Zierikzee een kleine perso
nenauto. Als een A-ernielde getuige
vau een even teAoreu gebeurd ver-
keersongeAal, Avaarbij de bestuurster
mevr. N. F.-T. uit Bruinisse en haar
tweejarig dochtertje als door een
wonder maar enkele schrammen had
den opgelopen.
Mevr, F. kwam met haar auto uit
de richting Zierikzee en was op weg
naar huis. Enkele honderden meters
voor de kruising wilde zij een vracht
auto van de groentehandelaar P. S.
uit Zierikzee inhalen. Plotseling be
gon de personenauto le slingeren.
Het wagentje raakte met de fechter-
achterkant de linkervoorkant van de
vrachtwagen, trok een lang rem
spoor over het wegdek en sloeg over
de kop. Met het dak op het langs de
Aveg gelegen betonnen fietspad kwam
de auto tot stilstand. De inzittenden
van de vrachtwagen, die het ohgeval
zagen gebeuren renden naar cleze
plaats toe, maar inmiddels ging een
van de portieren van de kleine auto
al open. Bestuurster en dochtertje
die van hun zitplaatsen waren geslin
gerd stapten nog met de schrik
in de benen uit. Hoewel er benzine
uit het wagentje liep, is het niet in
brand gevlogen. Dokter P. W. J. Vo
gelaar uit Zierikzee verleende eerste
hulp, maar mevr. F. kon spoedig
daarna naar huis worden gebracht.
De carrosserie van de auto werd
zwaar beschadigd.
In Schoondijke is vrijdagmiddag een
tentoonstelling geopend van bloemen,
planten, fruit en groenten. De offi
ciële opening verrichtte burgemèès-
ler J. C. Hoftijser, die vervolgens
met één van de bestuursleden van de
organiserende afdeling een rondwan
deling maakte langs de fraaie starnls.
De tentoonstelling is ook vandaag,
(zaterdag) nog de gehele dag ge
opend
(Foto P.Z.C.)
uit aan het hoofd van de openbare
lagere school, de heer A. J. de Klerk,
wiens leerlingen met hun planten een
eerste prijs hadden verdiend. Tevoren
had dé afdelingsvoorzitter, de heer
P. Luteijn de aanwezig-en verwel
komd.
Ook hij sprak de mening uit dat
de tentoonstelling bijzonder ge
slaagd was en dat het succes
daarvan bij voorbaat is verze
kerd. Het deed hem genoegen te
kunnen meedelen, dat het leden
tal der afdeling Schoondijke we
derom is gestegen en nu ISO be
draagt. Na een Avoord van dank
aan alle medewerkenden, deelde
hij nog mede dat Schoondijkes
muziekgezelschap „Oefening
Kweekt Kunst" zaterdagavond
(vandaag) voor een muzikale
omlijsting a-an dc tentoonstelling
zal zorgen.
De voorzitter van het hoofdbestuur
der maatschappij, de heer A. Hool-
horst noemde Schoondijke het bol
werk van de ooft en tuinbouw met
een groot aantal leden. Dé maat
schappij zelf gaat het minder goed.
Er is wel belangstelling voor kweken
en telen van planten, maar minder
om dit te doen in de maatschappij tot
bevordering van ooft en tuinbouw.
Hij sprak «le hoop uit, dat het stre-
ven van Schoondijke moge leiden tot
nieuw leven in deze maatschappij.
Zijns inziens moet het mogelijk zijn
om de drie jaren een grote tentoon
stelling te houden. De tentoonstelling
bevat een groot aantal bijzonder
fraaie inzendingen op allerlei ge
bied. Vooral de bloemen en planten
zijn heel smaakvol opgesteld, terwijl
sommige hoekjes in de zaal duidelijk
met veel vakmanschap zijn ingericht.
Het geneel biedt een fleurig aanzien
en is een bezoek alleszins waard.
De tentoonstelling is vandaag (za
terdag) nog de gehele middag en
avond opengesteld.
Collecte
Dc te Tliolen gehouden collecte a-oor de
kankerbestrijding Heeft opgebracht
f 274,63.
Do te Kapelle-Biezelinge gehouden
collecte voor de kankerbestrijding
heeft f 485,02 opgebracht.