Zonnig, ondanks sombere regenlucht,
PRINSESSEN BEATRIX EN MARGRIET
OP VLAGGETJESDAG IN YERSEKE
Onversaagd, vorstelijkoverstapje'
op een woelige Oosterschelde
Yerseke vierde enthousiast vissersfeest
SPEL AAN HAVEN: NEGENTIG
JAAR IN NULLEN"
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MET HAAR ONTWAPENENDE eenvoud en
charme hebben de prinsessen Beatrix en Mar
griet het onder een sombere regenlucht wegge
doken Yerseke vrijdag tóch een zonnige opening
van het oester- eü mosselseizoen bezorgd. Een
Yerseke, dat zich voor deze dag traditiegetrouw
al vroeg in feesttooi had gestoken, met vlaggen
en wimpels en uit oestervaatjes opgebouwde
erepoorten en met niet te vergeten de gepavoi-
seerde vloot in de haven. Maar zelfs de zo ener
giek spelende en marcherende muziekkorpsen
konden, ondanks hun forse bijdrage tot de
feestvreugde, nauwelijks het ongeduld van de
menigte „overspelen".
Want de duizenden in de nauwe straatjes van
het oesterdorp zagen soms letterlijk reik
halzend uit naar hét grote ogenblik: de aan
komst van de prinsessen.
Dat kwam rond elf uur en, wonderlijk genoeg,
bleef het even stil, toen de beide prinsessen voor
het gemeentehuis de liofauto verlieten. Het was
alsof de samengepakte menigte nauwelijks kon
geloven, dat het werkelijk de prinsessen waren,
die daar „zo maar", midden in Yerseke ston
den
Maar het was zo en dat drong toch ook weer
vrij snel door, zodat er weldra een spontaan,
kort gejuich opklonk een manifestatie, die
zich deze dag nog véle malen zou herhalen,
dankzij het hartveroverende optreden van de
prinsessen, die het gehele programma voortdu
rend met groot enthousiasme beleefden en er zo
nodig daadwerkelijk aan deelnamen. Zoals in de
middaguren, toen zij op de woelige Oosterschel
de onversaagd overstapten van een mosselkot-
ter op een oesterkorbootWaarna prinses
Beatrix de symbolische „eerste oester" kon aan
bieden aan de commissaris der koningin in Zee
land, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot, die met
het zilte zeebanket uitstekend raad wist.
Sclieepsfluiten loeiden, de honderden opvaren
den van de vloot juichten: het seizoen was even
opgewekt als officieel begonnen.
Opgewekt óók, direct 's morgens na
aankomst en na het officiële gedeel
te al. Dat officiële gedeelte bestond
dan uit een begroeting door de com
missaris der koningin aan de grens
van de provincie en in Yerseke uit
het voorstellen aan de prinsessen
van de burgemeester van Yerseke,
de heer A. C. Willemsen, de wethou
ders C. J. v. d. Velde en D. van Bo
ven, de gemeente-secretaris, de heer
H. J. de Jager en van het dagelijks
bestuur van het comité „Zeeland
Presenteert", bestaande uit de heren
P. J. de Leeuw (voorzitter), B. J.
Korstanje (secretaris en J. C. Kolk
man.
Naderhand werden in de raadzaal
nog de overige raadsleden aan de
prinsessen voorgesteld, evenals de
overige leden van het comité „Zee
land Presenteert", alsmede prof. dr.
P. Korringa, directeur van het Rijks
instituut voor Visserij-onderzoek te
IJmuiden en ir. J. G. Snip, hoofd van
het bureau bijzondere werken der
Provinciale Waterstaat in Zeeland.
Intussen waren de prinsessen ieder
voorzien van een fraai boeket, op het
bordes van het raadhuis aangeboden
door de 7-jarige Cockie de Regt en
de 9-jarige Henk Korstanje. beiden
gehuld in „miniatuur" Zeeuwse
dracht
„Leve de Kroonprinses
Tegen half twaalf, was het officiële
gedeelte in het raadhuis afgewerkt
en toonden een zeer geamuseerd
lachende prinses Beatrix en een meer
ingetogen glimlachende prinses Mar
griet zich weer op het bordes, in
afwachting van het défilé van zes
honderd schoolkinderen, uitgerust
met even zoveel kleurige ballonnen.
Hun komst kondigde zich aan
met het geschuifel van honderden
kindervoetjes over de straatste
nen en met zo nu en dan een
zwak hoera-geroep, dat in sterkte
toenam bij het passeren van het
bordes. En met een fraai gevon
den variant op het aloude „Oran
je boven, leve de Willemien". zon
gen tientallen kinderen schuchter,
maar met ware overgave: „Oranje
boven, leve de Kroonprinsés". En
dat klonk voortreffelijk!
Een fragment uit het openluchtspel,
dat in de middaguren toerd opge
voerd.
(FOTO'S P.Z.C.)
De prinsessen toonden zich vol aan
dacht voor dit vrolyk gebeuren, dat
zij vriendelijk en onvermoeid wuivend
beloonden.
Te voet begaf het hoge gezelschap,
onder wie de adjudant van koningin
Juliana, kapitein-luitenant ter zee A.
J. de Graaff en de particulier secre
taresse van Prinses Beatrix, mej. M.
C. C. Wijnen, zich even later naar de
grote haven, waar een drijvend plat
form was aangebracht. Hier waren
het prinses Beatrix en prinses Mar
griet, die al3 eersten een (oranje)
ballon oplieten en dat was voor de
honderden schoolkinderen het sein
om ook hün broze eigendommetjes
aan het luchtruim prijs te geven, zo
dat weldra een kleurige tros ballon
nen hoog boven het Bevelandse land
zweefde, opgetogen nagestaard door
kinderenén volwassenen.
Minstens zo nauw aaneengesloten
als die ballonnen hoog in de lucht,
bewogen zich evenals op de
heenweg op de begane grond de
mensen, in het spoor van de prin
sessen, die na dit luchtig onder
deel van het programma terug
keerden naar het raadhuis om de
optocht van praalwagens gade te
slaan. Hiermede kwam een fleurig
slot aan het ochtendprogramma,
waarna de hoge gasten zich in ho
tel Nolet aan de lunch verenigden.
Vlootschouw
In de middaguren begon het jaarlijks
hoogtepunt van de oester- en mossel
feesten, de altijd weer indrukwek
kende vlootschouw, ditmaal vanzelf
sprekend extra luister bijgezet door
de aanwezigheid van de beide prin
sessen, die zich inscheepten aan boord
van de „Ye 4", de „Beatrix" van
schipper H. Koster. Deze eer was
schipper Koster niet alleen te beurt
gevallen vanwege de naam van zijn
mosselkotter, maar vooral als een
hommage aan zijn moedig en mens
lievend werk in de rampnacht van
februari 1953, toen hij met zijn schip
als eerste door het gat in de Schouw-
se dijk voer en vele inwoners van
Ouwerkerk het leven redde.
Het is gisteren voor schipper Kos
ter ongetwijfeld een grote dag ge
weest! Tijdens de vaart naar de
oesterbank vertoefden de prinses
sen geruime tijd in de stuurhut,
waar ook mevrouw Koster-Pe-
kaar aanwezig was. Het was een
geanimeerde, zeer informele en
ongedwongen bijeenkomst!
Gevolgd door de ruim honderd, rij
kelijk vlaggende vissersschepen, arri
veerde de mosselkotter met zijn vor
stelijke opvarenden aan de oester-
bank, waar men langszij de oes
terkorboot YE 60 „De Tijd" van
schipper A. Paauwe kwam. Stevig
gesteund door schipper Koster en
onder het wakend ook van jhr. De
Casembroot waagden de prinsessen
onversaagd de „overstap" naar de
korboot, waar zij met grote interes
se het opvissen van de eerste oesters
volgden. De „allereerste" werd aan
prinses Beatrix aangeboden, die het
schelpdier op haar beurt aan jhr. De
Casembroot overhandigde. Onder een
vrijwel oorverdovend geloei van de
scheepsfluiten verdween die eerste
oester vlot in het keelgat van de
commissaris. Hel seizoen was be
gonnen!
Na nog een „overstapje", ditmaal op
de R.P. 18 van de rijkspolitie te wa
ter, voeren de hoge gasten snel terug
naar de wal om het invaren van de
vloot gade te slaan; een groots
schouwspel, dat telkens opnieuw
boeit.
Een ander spel volgde, een open
luchtspel aan de haven, door de prin
sessen belangstellend gevolgd, on
danks een fikse regenbui, die met
behulp van parapluus doorstaan
werd. Een spel ook met verrassin
gen en dan met name na afloop, toen
zes charmante „parels", in casu zes
in fraaie japonnen gehulde meiskes,
de prinsessen enkele toepasselijke ge
schenken aanboden, te weten: een
vaatje oesters voor de koningin; een
mandje met flacons mosselen voor
prins Bernhard; en kistjes met kreef
ten voor alle prinsessen.
Intussen had zich aan de ingang van
een bij de Oude Kerk geplaatste tent
reeds het dagelijks bestuur van het
comité „Zeeland Presenteert" opge
steld, om hier de prinsessen te ver
welkomen. Bovendien presenteerden
zich hier twee kleinkinderen van pio
niers uit de oestercultuur, te weten
O. M. Baron Groeninx van Zoelen en
mevrouw de weduwe P. H. van der
Weijden-Pompe van Meerdervoort.
Het was rond vier uur, toen de prin
sessen bij de tent arriveerden, waar
in zij zich nog een klein half uur on
derhielden met o.a. de aan haar voor
gestelde schilder van het openlucht
decor, Marius Smit en met auteur en
regisseur van het openluchtspel.
Omstuwd door honderden geestdrif
tige Yersekenaren begaven de prin
sessen zich rond kwart voor vijf naar
de gereedstaande hofauto, waarin
ook de commissaris der koningin
plaatsnam, en terwijl de hoge gasten
wegreden, klonk die dag ter ere van
de prinsessen Beatrix en Margriet
nog eenmaal een luid gejuich langs
de straten van het feestende oester
dorp..
De prinsessen gaven in de morgen-1 deren. Prinses Beatrix behandelde
uren het sein voor het oplaten van haar exemplaar met zorg!
honderden ballonnen door schoolkin-
Julius Caesar, Jacoba van Beieren
en Jan Steen zijn gisteren uit het
grijze verleden opgedoken om
sfeer en luister bij te zetten aan
de jaarlijks oester- en mossel
feesten te Yerseke. Zij kwamen
meester J. Glerum, regisseur en
hoofdrolspeler in het openlucht
spel-op-de-haven: Negentig jaar
in NULLEN", de verzekering ge
ven, dat niets boven een goede
oester gaat.
Dit was een van de vele scenes
uit „Negentig jaar in NULLEN",
een documentaire over de Zeeuw
se oestercultuur. Het begin van
De bode van het raadhuis liet niets
aan het toeval over.' Kort voor de
aankomst van de prinsessen nog een
laatste inspectie van de loper, die
was uitgelegd...
dit spel is dus 1870, maar de
schrijver van het spel, Jaap Kolk
man, was nog dieper het verleden
in gegaan, teneinde de drie illuste
re figuren Julius, Jacoba en Jan
te laten verklaren, dat oesters zo
lekker zijn.
Pier van Jewannes, een oud ge
diende en niet geneigd het oude
voor het nieuwe, te verwisselen,
vertelde over de strijd rond de
oesters. Vrije vangst of een in
banen geleide cultuur? De vissers
waren voor het eerste, maar de
heren Pompe van Meerdervoort en
Groeninx van Zoelen, kwamen
gistermiddag de duizenden belang
stellenden uitleggen, waarom de
Yersekenaren een cultuur moes
ten maken van het oestervissen.
Zware tijden braken aan: de barre
winter van 1890 en de vernieti
gende aanval van de gevreesde
slipper-limpet op de oesters in
1928.
Op treffende wijze werd dit uit
gebeeld. Het geheel speelde zich
af op een drijvend toneel in de
haven, met als decor een vergroot
schilderij van Jan Steen: het
oestereetstertje. Eerbetoon werd
daarna gebracht aan de pioniers
van 1870, Pompe van Meerder
voort en Groeninx van Zoelen.
Respectievelijk de kleindochter
en kleinzoon van deze twee „gro
ten" uit de oesterwereld, onthul
den op het drijvend podium elk
een foto van de beide pioniers.
Deze foto's zijn voorbestemd om
een plaatsje te krijgen in het ge
meentehuis.
In de laatste akte klapte een
kunstig verborgen deur in het
schilderij van Jan Steen open en
deelden zes „Parels van de Oos
terschelde" oesters uit aan de
medewerkenden. Vervolgens boden
zij de* beide prinsesssen zilte
vruchten van de zee aan. Het spel
werd besloten met het spelen (en
zingen) van het Wilhelmus.
Duizenden belangstellenden
uit binnen- en buitenland
Yerseke heeft gisteren weer eens ouderwets feest gevierd.
Ondanks de met name in het begin van de middag neersijpe-
lende regen bevolkte een enthousiaste menigte de straten en
's middags was het een drukte van belang op de vele tiental
len vissersschepen, die aan de vlootschouw deelnamen. Hoe
wel de feestvreugde er niet onder leed, bracht de dreigende
afsluiting van de Oosterschelde toch schaduwen over "dit zes
de oester- en mosselfeest.
In de fraaie stoet van praal
wagens kon men slagzinnen
zien als: „Wat ons werd gege
ven mag niet worden verdre
ven", en „Ondanks Deltawet
kweken wij nog steeds Zeeuws
zeebanket". Ook de commissa
ris der koningin, die een korte
toespraak hield na afloop van
het spel op de haven, bepaalde
zijn gehoor bij de dreigende
afsluiting. „Handel naar de in
zichten van Pompe van Meer
dervoort cn Groeninx van Zoe
len" de grondleggers van
de oestercultuur riclitte de
Zeeuwse commissaris zich tot
Yersekse kwekers. „Weest
geen Pier van Jewannes, het
symbool van de oude oester-
kwekers, die niets van vernieu
wing wilde weten".
Het feest begon omstreeks tien
uur. Toen lokten de vrolijke klan
ken van de muziekkorpsen „Con
cordia" uit Tholen, „Nu met Ho
pe" uit Bruinisse, „Kunst en Eer"
uit Zierikzee vele inwoners uit hun
huizen. Een aantrekkelijk onder
deel van de feestelijkheden was
ook dit jaar weer de fraaie stoet
van praalwagens met uitbeeldin
gen van de mossel- en oestercul
tuur. De wagens waren bijzonder
fraai aangekleed, waarbij het een
extra stimulans voor de deelne
mers moet zijn geweest, dat zij
tevoren wisten, dat zij langs de
prinsessen Beatrix en Margriet
zouden paraderen.
Van liet bordes van het ge
meentehuis af sloegen de ko
ninklijke gasten met belang
stelling de fraaie stoet gade.
Het bezoek van de prinsessen
was van 11 uur 's morgens tot
kwart voor vijf in de middag
liet middelpunt, waar omheen
alle belangstelling draalde.
Tientallen amateurfotograi'en
trotseerden de politieafzetting
om te trachten de beeltenissen
van de prinsessen Beatrix en
3largriet op de gevoelige plaat
vast te leggen. Velen slaagden
tot hun grote vreugde in deze
opzet.
Vele gasten
Yerseke kon gisteren duizenden
gasten begroeten, die uit binnen-
en buitenland afkomstig waren.
Enkele van deze gasten werden
de prinsessen kort na aankomst
in de raadzaal voorgesteld.
Dat waren o.a. de directeur der
visserijen, ir. G. J. Lienesch, de
voorzitter van het visserijbestuur
in Zeeland, ir. J. D. Dorst uit
Goes, de voorzitter van het pro-
duktschap voor vis- en visproduk-
ten, drs. D. J. van Dijk en ver
schillende Zeeuwse burgemees
ters.
De duizenden feestvierenden kon
den zich opperbest vermaken in
Yerseke. Na de vlootschouw en
het openluchtspel, werd een uitge
breid programma afgewerkt op
het sportterrein. Veel hilariteit
verwekte de gekostumeerde be-
hendigheidsrit met „verminkte"
fietsen door de bemanning van de
Zierikzeese vissersvloot, die met
haar optreden veel succes oogst
te. „Kunst en Eer" verleende mu
zikale medewerking. Concerten
door „Nut met Hope" en „Con
cordia" op de Paardenmarkt, wer
den gevolgd door een cabaretpro
gramma op het sportterrein. Tal
van bekende radio-artiesten zorg
den bier 'voor een aantrekkelijk
ontspanningsprogramma. Het mu
zikale gedeelte werd besloten door
een taptoe van „Mozart" uit Yer
seke. Het feest werd besloten met
een fraai vuurwerk op het sport
terrein.
