PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KENNEDY BEVEELT HERVATTING VAN
PROEVEN MET KERNWAPENS
Dinsdag ontplofte
derde Russische bom
Over doden regeren
heeft geen nut
Delftse studenten zorgden in Vlissingen
voor „kettingreactie"
INCIDENTEN
ÏN BIZERTA
Vandaag..
Het andere
204 jaargang - no. 210
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W, Leertouwer <en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 6 sept. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie t 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van f 1,25. ,3rieven bureau
van dit blad"" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169. adv. 2375)Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213), Oostburg, tel 2395; Terneuzen, tel. 2116; Zierlkzee. red tel 2425. adm tel 2
IN LABORATORIUM, ONDERGRONDS EN ZONDER NEERSLAG
President Kennedy heeft dinsdag meegedeeld dat hij heeft be
volen proeven met kernwapens in het laboratorium en onder
gronds en zonder neerslag te hervatten. De woordvoerder van
het Witte Huis, Salinger, zei dat de proeven in september zullen
worden gehouden, maar hij wilde niet precies zeggen wanneer en
evenmin wilde hij de plaats van de proeven aanduiden.
Salinger zei in antwoord op vragen dat dit besluit werd geno
men nadat de president bericht had ontvangen over de derde
Russische kernproef in de dampkring, dinsdagmorgen.
Door deze derde proef is het duidelijk geworden dat de Sowjet-
Unie er niet in is geïnteresseerd de mensheid te beschermen te
gen radio-actieve neerslag.
Volgens de verklaring van de presi
dent hebben de Verenigde Staten
geen andere keuze dan de onder
grondse en laboratoriumproeven t«
hervatten, nu de Russen blijven voort
gaan met hun proeven.
„Bij onze pogingen een einde te ma
ken aan de proeven met kernwapens,
hebben wij alles gedaan wat redelijke
mensen konden rechtvaardigen. We
gens de daden van de Sowjet-rege-
ring moeten wij nu de maatregelen
nemen die voorzichtige mensen van
levensbelang vinden. Wij hebben geen
andere keuze bij het nakomen van
Ileo: Katanga blijft in
z'n geheel bij Kongo
Dc Kongolese minister A an voorlich
ting, Joseph Ileo, heeft dinsdag in
Leopoldstad verklaard, dat de uit
wijzing van niet-Kongolese militai
ren uit Katanga door de Verenigde
Naties op uitdrukkelijk verzoek van
de centrale regering is gebeurd.
Ileo, die op een persconferentie
sprak, zei dat de centrale regering
vastbesloten was ervoor te zorgen
dat „niet één vierkante centimeter
van Katanga zich van Kongo zal af
scheiden".
Burgemeester Kolff
en de „bar-sloebator"
de verantwoordelijkheid van de Ame
rikaanse regering jegens eigen
staatsburgers en de veiligheid van
andere vrije landen", aldus Kennedy's
verklaring.
Even voor de bekendmaking van Het
Witte Huis werden de regeringen
van Engeland, Frankrijk en West-
Duitsland van het Amerikaanse rege
ringsbesluit in kennis gesteld.
Kennedy had vooraf overleg gepleegd
met de republikeinse zowel als met
de democratische leiders, in het con
gres.
Derde bom
Volgens de Amerikaanse commissie
voor atoomenergie heeft Rusland
dinsdagmorgen vroeg opnieuw een
kernexplosie teweeggebracht.
De commissie deelde mede dat de
kracht van de laatste explosie ong-
veér dezelfde is als die van de laatste
twee bommen die door de Russen zijn
beproefd de eerste op 1 september
en de tweede op 4 september.
In de bekendmaking van de com
missie is niet gezegd waar de explo
sie plaats had. De twee vorige hadden
plaats in Semipalatinsk, ongeveer
1650 mijl ten zuidoosten van Mos
kou.
De seismograaf van de Fordham
universiteit registreerde maandag
morgen twee „tamelijk krachtige"
schokken in een gebied, dat onge
veer 3300 mijl van New-York is ge
legen.
VISIE VAN DE GAULLE
Bourguiba wenst
olie van Sahara
President De Gaulle heeft dinsdag
tjjdens een persconferentie op liet
Elysée, die door 700 verslaggevers
werd bijgewoond, erop. aangedrongen
dat het westen een „vastberaden"
standpunt inneemt tegen de Russen
en zonodig van geweld gebruik moet
maken om de westerse positie in Ber
lijn te handhaven.
Hij waarschuwde dat de Russische
dreigementen erop gericht waren het
westen tot terugtrekking te dwingen
zodat Rusland zou kunnen profiteren
van de hieruit voortvloeiende zwak
te van het westen. Concrete voor
stellen tot onderhandelingen tussen
oost en west werden niet door de
Franse president gedaan.
Over de volgende onderwerpen ver
klaarde de president:
De kernproeven: zonder in te
gaan op de recente Russische kern
proeven zei De Gaulle, dat de kern
stopconferentie te Genève onderdeel
zou moeten zijn van een uitgebreidere
ontwapeningsconferentie. Frankrijk,
aldus De Gaulle, zou bereid zijn bij
te dragen tot het nemen van maat
regelen die nuncleaire ontwapening
beoogden.
Algerije: de recente verschuivin
gen in de Algerijnse regering in bal
lingschap werden door hem buiten
beschouwing gelaten. Frankrijk had
zich volgens hem hoofdzakelijk bezig
te houden met de stichting van een
Algerijnse staat, zijn eigen betrekkin
gen met die staat en de toekomst
van de Sahara. Hij waarschuwde nog
maals dat als Frankrijk er niet in zal
kunnen slagen de Algerijnen over hun
eigen toekomst te laten beschikken,
het gedwongen zal zijn één of andere
vorm van bevolkings-hergroepering
uit te voeren.
Bizerta: hy verwierp tussen
komst van de Verenigde Naties en
maakt duidëlijk dat zolang do inter
nationale toestand onveranderd blijft,
de Franse troepen in Bizerta zullen
bljjven. Parijs en Tunis zouden hier
over een overeenkomst kunnen uit
werken, die van gezond verstand ge
tuigde. Hij beschuldigde president
Bourguiba van Tunis ervan een bege
rig oog op de olie van de Sahara te
werpen.
Berlijn: de Russen hadden de cri
sis aangewakkerd hetzij uit eerzucht
of vanwege binnenlandse moeilijkhe
den die zij aan het oog van de we
reld trachtten te onttrekken. „Deze
tweede theorie is zeer aanvaardbaar
aangezien de situatie in Rusland, on
danks een zeker succes,-tekenen ver
toont van hiaten en dwalingen".
„Interne obstakels worden hoe lan
ger hoe meer door de elite gevoeld.
En dan zijn er de satellietlanden die
hoe langer hoe meer tot de conclu
sie komen dat er iets wreeds is in
de annexatie waaraan zij zijn onder
worpen".
„Als een wereldconflict liet ge
bruik van vreselijke kernwapens
zou teweeg brengen, dan zouden
deze wapens ongetwijfeld 'leiden
tot de omverwerping van Rusland
en de landen die het communisme
aanhangen. Maar „wat voor nut
zou het hebben over de doden te j
regeren", aldus De Gaulle.
De Britse premier Harold Macmillan
is uit Balmoral, waar hij een va
kantie met jagen en golf heeft
doorgebracht teruggekeerd in Lon
den. Foto: op de stoep van zijn tij
delijke ambtswoning, Admiralty
House, streek hij zich nadenkend
over de huren alvorens naar binnen
te gaan. Er lag achter de monumen
tale voordeur dan ook heel wat werk
op hem te wachten...
In Bizerta werden dinsdag drie Tu-
nesiërs, onder wie een twaalfjarige
jongen, door Franse parachutisten
doodgeschoten, aldus betrouwbare
Tunesische zegslieden. Zij maakten
voorts bekend, dat dertig Tonesiërs
verwondingen hadden opgelopen.
Het semi-officiele Tunesische pers
bureau T.A.P. meldt dat de Franse
parachutisten op een groep Tunesi
sche werklieden schoten, nadat deze
hadden geweigerd hun bevelen op te
volgen.
Het persbureau zei voorts dat de
Franse troepen prikkeldraadversper
ringen hadden aangebracht op alle
wegen behalve één, namelijk de weg
naar de bestuursgebouwen in Bizer
ta.
Journalisten die naar Bizerta wilden
reizen, stuitten bij Menzel-Djemil' op
Franse troepenversperringen.
Militaire autoriteiten in Parijs beves-
is het 60 jaar geleden, dat
William Mac Kinley, president
van de Verenigde Staten, bij
een aanslag tijdens zijn ont
vangst op de pan-Amerikaanse
tentoonstelling te Buffalo do
delijk werd gewond.
VVWSA\VVVVVVV\\\>VVVVVVV
9 In de Shan-staten van Birma hebben
opstandelingen een trein opgeblazen.
Acht reizigers, onder wie 3 politieman
nen, werden gedood en veertien liepen
verwondingen op. Het incident had plaats
op 1000 km ten noorden van Rangoon.
tigden dat er zich in Bizerta enige
„incidenten" hadden voorgedaan. Zij
verklaarden dat de toestand mis
schien zeer explosief zou worden. Op
het ogenblik is de situatie echter
„zeer verward", aldus de legerauto-
riteiten.
Vlak voor dc trap van het. stad- M
E huis draaide burgemeester' mr.
H B. Kolff van Vlissingen dinsr
dagmiddag aan een groot wiel.
E Net als Michiel. Alleen ging E
het hier niet om een touivsla-
-- gerij, maar met deze cirkelen- f|
E de handeling bracht hij een in- e
gewikkeld apparaat in wer-
E kitig, dat de Delftse studenten M
van S.S.Rbar-sloebat.orhad- E
den genoemd. Met zijn draaie-
E rij trolc de burgemeester na-
melijk de kraan open van een
grote tank op een wagen,
E Waaruit onmiihU llijk een enor- H
me stroom blauw water over
ee de straat vloeide. Inmiddels e
E hadden novieten in groene ee
p overalls „sloebers" zand-
ee zakken aangedragen om de E
E blauwe substantie drastisch in
te dammen, daarbij de activi- êe
E teilen rond liet Bloeplan sym- e
E boliserend. „Dc dijlc is wat on-
derloops", zo kritiseerde de fj
burgemeester, „maar dat komt e
E wel in orde". In het stadhuis
E werd de burgemeester later
door de lustrumcornvüssie be- M
E loond met, een oorkonde, die
E hem, benoemde lot '„membre
ee d'lionneur" van het genoot,-
vchap, dat de buitendag in
E Vlissingen had georganiseerd, n
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllliif
AAN DE VOETEN van een onverstoorbare Michiel Adriaans-
zoon de Ruyter hebben Delftse studenten dinsdagmiddag met
veel misbaar de ketting geheeld, die Vlissingens grote zoon
in juni 1667 op de Engelse Theems aan stukken voer. De bijna
250 leden van de Societas Studiosorum Reformatorum in
de wandeling S.S.R. te Delft hadden daarvoor de burge
meester van Engelands vernederde stad Chatham in vol or
naat meegetroond om met twee van zijn schepenen op de
Boulevard een verzoeningsceremonie op te voeren. Het werd
een ietwat tijdloos gebeuren, want. de mannen die de ketting
droegen waren gehuld in groene overalls en een dag tevoren
allen over dezelfde kam geschoren: daarom droegen zij een
spandoek mee, waarop hen de naam Sloebers was toebedacht.
Devies buitendag
lustrum: Sloeplan
Zo niet flatteus, in ieder geval
was deze betiteling bijzonder toe
passelijk het Sloeplan vormde
namelijk de belangrijkste troef
voor de buitendag, die S.S.R.-Delft
bij de viering van haar tiende lus
trum naar Vlissingen voerde. Pro
paganda maken voor dit belang
rijke project. Dat hadden de lus-
trumvierders zicli heilig voorgeno
men bij de organisatie en daarvoor
hebben zij deze dag alle zeilen bij
gezet.
„Goeree" met een brede armzwaai
drie mijnenvegers van de konink
lijke marine Hr. Ms. „Ommen",
„Naaldwijk" en „Drachten" op
weg naar hun oefengebied be
groette. Via de omroepinstallatie
gaf het hoofd van de marine-voor
lichtingsdienst, overste J. de
Kroon de overal op het schip rond
neuzende studenten enkele wetens-
(Zie slot pag. 2 kot. 3)
Alleen ging het allemaal een beet
je in de omgekeerde volgorde. De
240 jongemannen kaalhoofdigen
en ouderejaars kwamen het
Sloeplan in Vlissingen aanprijzen
met nieuwsgierigheid. Op een en
kele na wisten zij 's morgens nau
welijks hoe Zeelands industriële
toekomst er uitziet. Toen zij 's
avonds voor hun vertrek naar
Delft in het Bellamypark in Vlis
singen een vreugdevuur ontstaken,
hadden zij heel wat kennis ver
zameld en daarbij ieder die zij op
hun weg ontmoetten verteld, dat
het juist het Sloeplan is, waar
van deze provincie het in de eer
ste tientallen jaren onder meer
moet hebben.
Tussen die twee tijdstippen lag een
dag varen, eten, drinken, lezingen
aanhoren, fabrieken bekijken en
plezier maken. Bij dat alles werd
studentikoos gemanoeuvreerd met
ingewikkelde apparaten, met veel
strijkages, maar ook met groe-
ningsaardigheidjes, die allemaal
op de kale hoofden van een kleine
honderd novieten neferkwamen.
Verwijderd
Het begon al aan de Harwïchkade
in Hoek van Holland, waar het
gezelschap zich heel gediscipli
neerd inscheepte aan boord van
het m.s. „Koningin Emma" van
de Stoomvaart Maatschappij „Zee
land". De zware hoornstöot was
nauwelijks over de Nieuwe Water
weg weggeëbd en kapitein J. J.
Pikkaart uit Kruiningen had de
telegraaf nog maar net op halve
kracht vooruit gezet, of de novie
ten werden al uit de eerste klas
salon verwijderd. Op de trip naar
Vlissingen, waar de „Koningin
Emma" voor twee maanden in re
paratie gaat, waren de ereplaat
sen bestemd voor eerbiedwaardige
lieden als de „burgemeester van
Chatham". Overigens ging veel
van diens decorum verloren, toen
de rivaal van Michiel juist in de
haven van Vlissingen zijn grote
steekhoed in het water zag weg
drijven.
Die ontmaskering had de goede
"hian evenwel nice voorzien, toen
hij ter hoogte van het lichtschip „SLOEBERS" MET ZANDZAKKEN
fóantlijK
Tijdens
maandag j.l. in het Opei
museum in Arnhem is ge
sproken over de hinder, die met name
de draagsters van Zeeuwse kleder
drachten op de Middelburgse Markt
ondervinden van fotograferende dag
toeristen. Het is begrijpelijk, dat
vooral betrokkenen zich daaraan er
geren, maar aan de andere kant gaat
het hier om een verschijnsel, waar
tegen niets is te doen. Want de
man, de vrouw in klederdracht is
voor de toerist een exclusieve ver
schijning, een vertegenwoordiger van
het andere, het ongewone dat hij niet
kent. En dat wil hij als herinnering
vastleggen, teneinde het vrienden en
magen thuis te tonen. De toerist is
immers niet ontvankelijk voor dat
gene wat gelijk is aan zijn eigen om
geving, maar wel voor het uitzonder
lijke.
Niet alleen de toerist lijdt aan dit
verschijnsel. Men kan het op allerlei
terreinen van het dagelijks leven
aantreffen. Zo stond dezer dagen in
„De Onderneming", het orgaan van
het Centraal Sociaal Werkgeversver
bond, een verslag over een Interna
tionale arbeidsconferentie en daarbij
was een foto van de Russische dele
gatie afgedrukt. Het bewuste ver
slag echter bevatte geen enkele pas
sage, die de plaatsing van deze foto
motiveerde, zodat
de redactie van het
tijdschrift blijk
baar alleen heeft
willen zeggen:
„Kijk, dat waren
nou de Russen". Zoals men in Ber
lijn foto's van de Russische soldaten
neemt, die op wacht staan bij het
Russische monument in de Ameri
kaanse sector, teneinde die plaatjes
in de familielóïng te tonen. Voor de
mensen in het westen zijn de Russen
kennelijk het „andere". En dat an
dere is altijd wel waard om gefoto
grafeerd te worden.
Eén van de factoren, die het ver
dwijnen van de klederdrachten
in de hand werkt, is juist dat
„andere": de dragers en draagsters
willen namelijk niet opvallen, willen
niet anders zijn dan hun medebur
gers, hetgeen uiteraard met name
het geval is in de ontmoeting met
de vreemdeling. En méde daarom
wordt de klederdracht afgelegd, zo
als onder meer bleek uit de resul
taten van het onderzoek, dat in Arn
hem werd besproken. Op zichzelf
zou er geen reden zijn hierbij langer
stil te staan, ware het niet dat de
buitenstaander deze neiging om zich
aan het „andere" te onttrekken over
het algemeen beschouwt als een ver
werpelijk nivelleringsproces. En men
vindt', aldus redenerend, dat de stoere,
zelfbewuste plattelander door het uit
trekken van zijn. streekkledrj plotse
ling een confectiemens is geworden.
Dit echter is een opvatting, waarte
gen protest moet worden aangete
kend. Men vergeet, dat óók in een
gesloten gemeenschap de tendens om
niet „anders" te zijn aanwezig is.
„Toen dertig, veertig jaar geleden in
een Zeeuwse plattelandsgemeente de
klederdracht regel was en het „bur
gers" uitzondering, werd de kleder
dracht als norm geaccepteerd een
norm, die voor de bewuste gemeen
schap dwingende kracht had. De si
tuatie van vandaag echter is juist
omgekeerd en daarom is de neiging
om de dracht af te leggen sterker
dan ooit tevoren. Hier spreekt de
menselijke eigenschap het „andere"
te willen ontvluchten, zonder dat
daarmee overigens een oordeel is
uitgesproken.
Nu hebben de voorstanders van de
„nivelleringstheorie" weliswaar
gelijk, wanneer zij betogen dat
deze tijd een algemene tendens tot
gelijkschakeling vertoont en dat de
verdwijning van de klederdrachten
in deze opvatting past. Maar het
gaat niet aan om daarover uitslui
tend sombere dingen te zeggen en om
zelfs te poneren, dat door verwisse
ling van kledij de mens in zijn nadeel
zou veranderen. Tijdens de hier reeds
genoemde Volkskundedag kon men
bij een enkele deelnemer aan de dis
cussies zulk een instelling vermoe
den. Men krijgt wel eens de indruk,
dat de buitenstaander bij het zien
van klederdrachten allerlei neven-
impressies ontvangt, waarvan ech
ter de waarde bij nadere beschou
wing op zijn minst twijfelachtig is.
Zo heeft hij neiging om aan de kle
derdracht begrippen te verbinden als
stoerheid, zelfbewustzijn, kortom ka
raktertrekken, die heus niet alléén
op grond van klederdrachten zijn
vast te stellen. Maar het gevolg van
deze opvatting is, dat sommigen nu
menen dat mét de klederdrachten
ook bepaalde kenmerken van wat
dan genoemd wordt het Zeeuwse
volkskarakter verdwijnen. En een
dergelijke opvatting van de „nivel
leringstheorie" moet met kracht van
de hand worden gewezen. Dat de kle
derdracht verdwijnt is in zeker on-
zicht te betreuren, maar het gaat te
ver om daaraan allerlei sombere op
vattingen te koppelen.
Soekarno wil met
Kennedy praten
President' Soekarno van Indonesië
heeft een boodschap aan president
Kennedy gezonden waarin de Ame
rikaanse president wordt gevraagd
wanneer hij Soekarno en president
Keita van Mali kan ontvangen. Dit
is van welingelichte Malïsche zijde
te Belgrado vernomen.
De vertrekdatum van de presidenten
Soekarno en Keita is nog niet vast
gesteld in afwachting van Kennedy's
antwoord.