PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NEUTRALE LANDEN DOEN BEROEP OP
KENNEDY EN KROESJTSJEW
Dagtoeristen hinderlijk voor draagsters van
Zeeuwse klederdracht
Nehroe morgen naar
Russische premier
MAANDAG WEER
RUSSISCHE
KERNPROEF
Vandaag...
Onnederlands
OLIETANKER
ONTPLOFTE
Scheepsramp
in Columbia:
negen doden
ZATERDAG RUSSISCHE VISIE
VERBOD KERNPROEVEN
204e jaargang - no. 209
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 5G cent per
week, 7,00 p. lew.: fr. p. p. 7,25
per kw. - Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 5 sept. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie f 4,—.
Ing, mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regelE)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. .Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red.
i, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213), Oostburg, tel 2395; Terneuzen, tel. 2116; Zierlkzee, red. tel. 2425, adm. tel.2094.
De Sow,jet-Unie heeft maandag
ochtend vroeg nog een kern
proef genomen, opnieuw in het
gebied van Semipalatinsk in
Centraal-Azië.
Dit heeft de voorzitter van de Ame
rikaanse commissie voor atoom
energie, dr. Glenn Seaborg, maandag
middag officieel meegedeeld. De ont
ploffing gebeurde weer in de damp
kring, evenals die van vorige week.
Op de vraag van een verslaggever
antwoordde de woordvoerder van de
commissie dat de kracht ongeveer
dezelfde was als die van de Ameri
kaanse atoombom die op Hirosjima
werd geworpen, met andere woorden:
gelijk aan de kracht van 20.000 ton
tnt.
De perschef van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken,
Joseph W. Reap, zei in antwoord op
vragen, dat de Verenigde Staten de
nieuwe Russische proef niet beschou
wen als een antwoord in negatieve
zin op het Amerikaans-Britse voor
stel om geen proeven in de atmos
feer meer te houden.
In diplomatieke kring werd erop ge
wezen dat het Amerikaans-Britse
voorstel zondagmiddag werd over
handigd op de Russische ambassade
in Washington. De tweede Russische
proef volgde maandagmorgen vroeg,
minder dan 24 uur later. Zodoende
kan de tweede proef hebben plaats
gevonden alvorens het Kremlin van
de nota op de hoogte was.
President Kennedy werd op zijn ver
blijf in Cape Cod op de hoogte ge
steld van de nieuwe Russische proef.
De leiders van de 24 landen die deelnemen aan de conferentie te
Belgrado zijn het maandag eens geworden een beroep te doen
op president Kennedy en premier Kroesjtsjew om zonder uitstel
samen te komen en onderhandelingen te beginnen ter voorko
ming van een oorlog. Op de bijeenkomst die de leiders der niet-
gebonden landen gisteren hielden, werd besloten het initiatief
in handen te nemen gezien de toenemende verslechtering van de
internationale toestand en de dreiging van een oorlog.
Gistermiddag zijn de staatshoofden en premiers ieder met een
adviseur in geheime zitting bijeengekomen om alle geschillen
uit de weg te ruimen en overeenstemming te bereiken betref
fende de vorm waarin de aanbeveling tot onderhandelingen zal
worden gegoten.
Naar vernacht, zal het beroep op het Amerikaanse staatshoofd
en de Russische premier binnen enkele dagen te Washington en
Moskou worden overhandigd, wellicht door speciale afgevaar
digden van de conferentie te Belgrado.
Tegelijkertijd trachtten de leiders hun
standpunten nader tot elkaar te bren.
gen betreffende de gemeenschappelij
ke essentiële beginselen der niet-ge-
bonden landen over kolonialisme, ont
wapening en de toekomstige struc
tuur van de Verenigde Naties.
Premier Nehroe van India, één van
de sleutelfiguren van de conferentie,,
die woensdag naar Moskou zal vlie
gen om Kroesjtsjew te ontmoeten,
heeft de toon bepaald van het beroep
op - Kennedy en Kroesjtsjew. Andere
leiders hebben Nehroe's verzoek ge
steund dkt de conferentie haar „stem
der niet-gebondenen" verheft voor
vrede op een ogenblik van érnstig ge
vaar en er bij de twee machtsblok
ken op' aandringt tot overeenstem
ming te komen.
De explosie van de Russische kern
bom, niet in overeenstemming m«t
het moratorium der drie grote mo
gendheden Amerika, Engeland en
Rusland heeft de bezorgdheid der
deelneinenden aan de conferentie te
Belgrado doen toenemen.
Algerijnse strijd
Gistermorgen werd de openbare ver
gadering toegesproken door de pre
mier van de Algerijnse regering in
ballingschap, Ben Youssef Ben Khed-
da, die verklaarde, dat hij „alle be
schikbare hulpmiddelen" zou mobili
seren voor de onafhankelijkheid van
Algerije.
Tevens deelde liij mede, dat hij
nooit afstand zou doen van de sou-
vereiniteit over de Sahara. De 41-
jarige premier, die vorige week
Ferhafc Abbas is opgevolgd als
hoofd van de Algerijnse „rege
ring", zei bereid te zijn met de
Fransen te onderhandelen „mits
die regering bereid is een positie
ve houding aan te nemen bij de
noodzakelijke dekolonisatie".
Kernproeven
De eerste sprekers gisteren, de Guï-
nese minister van buitenlandse zaken,
Beavogui Luis, en de president van
Solami, Adan Abdullah Osman, dron
gen beiden aan op een onmiddellijk
staken van de kernproeven.
De Kongolese delegatie, bestaande
uit premier'Adoela, vice-premier Gi-
zenga en de minister van buitenland
se zaken, Justin Bomboko, die giste
ren te Belgrado zijn aangekomen,
hebben de besprekingen nog niet bij
gewoond, maar zullen waarschijnlijk
vandaag aan de conferentie deelne
men.
CONFERENTIE IN BELGRADO NEEMT INITIATIEF
De eerste Belgische militairen, die
van de V.N. Katanga hebben moeten
verlaten, waar zij in het leger héb
ben gediend, zijn met hun families in
Brussel aangekomen. Fotobij het
verlaten van het vliegtuig op het
vliegveld Brussel-nationaal zwaaide
een van de mannen met een Katan-
gaanse vlag.
g§ ...is het 175 jaar geleden, dat §f
H Jonas Hamway, de uitvinder
van de paraplu, overleed.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
In Nederlandse bladen ook in
dit blad is wel eens geklaagd
over het veelvuldig gebruik van
vreemde woorden in de Nederlandse
taal en over de extravagante keuze
van namen voor goed-Nederlandse
artikelen. Dat bij dit laatste niet al
tijd de producenten en de verkopers
van die artikelen de grote schuldigen
zijn is nog weer eens gebleken uit
een merkwaardige publikatie in het
blad „Nederlands Fabrikaat" en het
is misschien wel nuttig daaraan
ruimere bekendheid te geven.
Ieder weet, dat onze Nederlandse
metaalindustrie vooral in na-oor-
logse jaren sterk is opgekomen en
dat zij ook op diverse exportmark
ten reeds een bijzonder goede naam
heeft. Desondanks ziet de directie
van een Nederlandse zagen-fabriek
zich nog altijd gedwongen in Neder
land voor haar zagen een afzet te
vinden onder buitenlandse en dan
voornamelijk Engelse namenPre
cies dezelfde za
gen worden ook
onder een Neder
lands merk ver
kocht, maar dat
wil er niet in bij
cliëntèle. Dus wordt op zestig pro
cent van de zagen een ongewoon
Engels woord aangebracht en dan
koopt het Nederlandse publiek die
Nederlandse zagen.
Het is wel bedroevend, dat men voor
het verkopen van een goed-Neder-
lands produkt zulke slinkse na
melijk buitenlandse wegen moet
bewandelen omdat een groot deel
van het publiek blijkbaar een onge
motiveerd vooroordeel heeft tegen
het produkt van eigen bodem!!
Minister Luns vandaag
naar Amerika
De minister van buitenlandse zaken,
mr. J. M. A. H. Luns, vertrekt van
middag om vier uur met de „Staten
dam" van de H.A.L, uit Rotterdam
naar New York. Daar zal hij deelne
men aan de zitting van de algemene
vergadering der Verenigde Naties
die op 19 september begint.
Verder zal de minister op 12 en 13
oktober te Paramaribo de gebruike
lijke conferentie van ambassadeurs
ni Latijns-Ameirkaanse landen lei-
Beeld van de neutra,le topconferen
tie in Belgrado. Wat zou dr. Kwame
Nkroemah, de president van Ghana
(links) wel hebben gezegd tegen de
Negus van Ethiopië, waardoor hij
het anders meestal strenge gezicht
tot een brede glimlach wist te bren
gen?
Op de olietanker „Imperial Hamil
ton in het dok van de „Imperia! Oil
Co. ltd. aan de rivier de St. Clair in
de Canadese provincie Onlario, heeft
zich maandag' een ontploffing voor
gedaan.
De vlammen eu de rook waren op
een afstand van bijna vjjf kilometer
nog duideljik zichtbaar.
Een woordvoerder van de „Imperial
Oil Co. ltd. zei dat vijf personen bij
de explosie verwondingen opliepen.
„Voorzover het. ons bekend is, zijn
er geen doden", zo zei hij.
De plaatselijke politie maakte be
kend, dat een kleine twintig boten die
in de buurt van de Imperial Hamil
ton lagen, na de ontploffing in vei
ligheid waren gebracht.
De rivier de St. Clair is een van de
drukste waterwegen in hel gebied
van de Canadese meren. De rivier
verbindt de Huron en St. Clair-
meren.
0 In Moskou is een instituut voor Ame-
rikaansTRussische betrekkingen opge
richt. Voorzitter is Nikolas Bloknine,
lid van de academie voor medische we
tenschappen. In hel. bestuur hebben o.m.
zitting mevrouw Kroesjtsjew, de actrice
Tatiana Samoilova, de regisseur Serge
Boerassimov en Wassili Emelianov. voor-
De Columbïa-anse zeepolitie
heeft maandag meegedeeld dat
negen personen om liet leven
zijn gekomen en elf anderen
worden vermist bij de ramp met
het excursïevaartuig „EI Ven-
cedor", dat zondag kapseisde.
Acht personen liepen verwon
dingen op.
Het schip, een kustvaarder, kapseis
de in zware zeeën tijdens een over
tocht die doorgaans 30 minuten
duurt, van de badplaats La Bocana
naar de haven Buenaventura. Daar
onmiddellijk van alle kanten boten
kwamen toesnellen, konden de mees
te opvarenden worden gered.
Volgens de autoriteiten was het aan
vankelijk opgegeven hoge dodencijfer
te wijten aan de verwarring en de
paniek die in de eerste ogenblikken
na de ramp allerwege had geheerst.
VOORSTEL IN CENÈVE
V.S. genoeg kernwapens
voor waarborg veiligheid
De afvaardigingen van Groot-Brit-
tannië en de Ver. Staten hebben op
de maandag te Genève gehouden bij
eenkomst met de Sowjet-delegatie,
voorgesteld zaterdag te vergaderen,
met het doel de Sowjet-delegatie in
staat te stellen haar instemming te
betuigen met het Brits-Amerikaanse
.voorstel, om tot-een algeheel verbod
van proeven met kernwapens in de
dampkring te komen.
Het voorstel zaterdag te vergaderen
werd door de Amerikaanse delega
tieleider Stelle gedaan, nadat hij de
tekst van de gemeenschappelijke
boodschap van president Kennedy en
premier Macmillan had voorgelezen.
„Voordat hij deze tekst voorlas, had
Stelle verklaai'd dat de V.S. „meer
dan genoeg atoomwapens bezitten
Inleidingen op Volkskundedag in Arnhem
het
gebruik
icrgie.
HET WAS ZONNIG gisteren
in Arnhem, een uitgezochte
dag om in het Openluchtmu
seum ernstig te confereren
over de problemen van het
Deltagebied. Dat gebeurde
onder auspiciën van het Be
raad voor het Nederlands
Volksleven en het Nederlands
Volkskundig Genootschap,
waarbij twee inleidsters en
twee inleiders voor gedegen
causerieën zorgden. Waarna
er intensief werd gediscus
sieerd, vooral over één punt:
de verdwijning van de kleder
drachten. Daarover spraken
mejuffrouw T. Hofman en
mejuffrouw M. E. de Hoogh,
die een sociologisch kleder-
drachtenonderzoek op Wal
cheren en Zuid-Beveland
(Ovezande) hadden ingesteld.
Zij vertelden Interessante zaken:
In YVestUnprlle. en in Meliskerke
hadden zij gesprekken gehad met
draagsters van klederdrachten, die
zich vrywel allen zonder uitzonde
ring hadden beklaagd over de hin
derlijke dagtoeristen met fototoe
stellen. Er was zelfs een aantal
vrouwen geweest, dat nadrukke
lijk verklaarde om deze reden op
donderdag niet naar de Middel
burgse Markt te gaan. Anderen
hadden zelfs op grond van deze
hinderlijke belangstelling besloten
de dracht af te leggen, omdat zij
die toeristische interesse zoals
een YValcherse vrouw aan mejuf
frouw Hofman had verklaard
„glad beu" was. Ook de kinderen
in diverse gezinnen hadden over
de vervelende toeristen gesproken
en óók zij vonden het minder ple
zierig, dat moeder zo in het mid
delpunt van de belangstelling
stond. Overigens ging het hier niet
om de vcrbljjfstoerist: die is door
een langer verblijf aan de dracht
gewoon, maar de dagbezoeker,
vooral op de Middelburgse Markt,
werkt vooral voor de in dracht
geklede vrouw storend, 7.0 was de
onderzoekster gebleken.
Ten aanzien van de materiële fac
toren, die het afleggen van de
dracht bevorderen, verklaarde me
juffrouw Hofman dat drie vooral
in het oog springen: de kosten, de
schaarste van het materiaal, als
mede hét onpractische van de
dracht.Deze drie factoren onder
wierp zij aan een nadere beschou
wing. Vervolgens behandelde
haar collega, mejuffrouw De
Hoogh, een aantal sociologische
factoren die de verdwijning van de
klederdrachten in de hand wer
ken. Zij noemde o.m.: verminde
ring van het isolement, evacua
tie in en na de tweede wereldoor
log. invloed van massacommuni
catiemiddelen (damestijdschrif
ten!) en het contact met niet-
Zeeuwen in ZppI and en daarbuiten.
Over dit laatste vertelde zij, dat
haar gebleken was dat de iu kle
derdracht geklede vrouw zich hui
ten Zeeland „een mindere" voelt,
omdat zij vaak wordt nageroepen.
Bij de mannen is liet vaak het
zelfde: in vergaderingen vindt
men, dat men I11 klederdracht ge
kleed, niet voor „vol" wordt aan
gezien.
De godsdienstige instelling' van de
provincie heeft over het algemeen
bijgedragen tot handhaving van
de klederdrachten, soms ook de
opinie der dorpsgemeenschap, of
het standsbewustzijn. De dracht
wordt in dat laatste geval gezien
als de „kleding van de zelfbewuste
boer". Maar dit alles verdwijnt nu
en heeft langzamerhand geen
dwingende kracht meer.
„Men wil niet meer opvallen",zo
besloot tenslotte mejuffrouw De
Hoogh, „men vindt dat de dracht
niet meer in deze tijd past en er
is een zekere remming: men kan
niet gaan waar men wil. Over en
kele tientallen jaren zal het wel zo
ver zijn, dat de kranten de foto
publiceren van de laatste vrouw
in Zeeuwse dracht. Het is niet te
gen te houden
In de discussie kwamen vele as
pecten naar voren, die over het
algemeen eenzelfde beeld gaven:
het zal niet lang meer duren. Met
name burgemeester T. H. de
Meester van Westkapelle gaf
daarvan enkele frappante voor
beelden. Zo kende hij een gezin in
zijn gemeente, waar de jonge
vrouw de dracht al zou hebben
afgelegd, ware het niet dat zij
door de moeder werd „omgekocht"
met huishoudelijke voorwerpen die
zij in haar gezin kan gebruiken...
Vissers en schepen
Voorts werd op deze dag plech
tig „Volkskundedag" genoemd
gesproken door de kundige con
servator J. van Beylen van het
Nationaal Scheepvaartmuseum in
Antwerpen. De heer Van Beylen
gaf een boeiende opsomming van
wat er in Zeeland de laatste zes
tig-zeventig jaar op het gebied
van scheepstypen en havens was
veranderd, zijn belangwekkende
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
voor het waarborgen van hun veilig
heid en het beschermen van de vrije
landen".
„De V.S. zullen niet te lijden heb
ben van de ongevoelige Russische
handeling, die de hervatting van
de kernwapenproeven is. Hieruit
blijkt duidelijk de Sowjetrussische
verachting voor het welzijn van
het mensdom. Het Russische be
sluit werd in het geheim, zonder
een openbaar debat, genomen en
de geheime voorbereidingen voor
de thans genomen proef zijn reeds
maanden geleden begonnen.
Hoe juist was de eis van het wes
ten dat een internationaal verbod op
het nemen van kernwapenproeven
moest gepaard gaan met afdoend in
ternationaal toezicht op Russisch ge
bied. Want wanneer dit niet wordt
uitgeoefend, is de gesloten Sowjet
russische gemeenschap in staat an
dere landen voor onaangename ver
rassingen te stellen, op dezelfde wij
ze waarop nu het mendom voor een
dergelijke verrassing is gesteld", al
dus de Amerikaanse delegatieleider
Stelle.
Goulart moet nog
24 uur wachten
De Braziliaanse vice-president Gou
lart heeft zijn reis naar de hoofdstad
Brasilia 24 uur uitgesteld, zulks op
verzoek van de waarnemende presi
dent Mazzili en de voorzitter van de
senaat, de Moura Andrade.
Dit is maandagmiddag bekendge
maakt te Porto Alegre, de hoofdstad
van de Braziliaanse staat Rio de
Grande do Sul, waar Goulart sinds
enkele dagen verblijft.
Tot het uitstel is, volgens een com
muniqué, besloten om het de federale
regering mogelijk te maken, de aan
komst van uoulart officieel te orga
niseren.
Indiase lijgers krijgen
een herscholing
Be tijgers van India's nationa-
le park Corbett, die het afge-
lopen seizoen hebben getoond
dat zij „toeristen-schuw" zijn,
zullen een herscholing krijgen,
waarbij men zal trachten hun
medewerking te krijgen voor i§
een ernstig probleem.
Het bureau voor toerisme van
het park zit namelijk in zijn jü
maag met de vele klachten die
zijn binnengekomen over het l§
feit dat „de tijgers zich zo
schuw gedragen."
llllfWWIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllll^f
