Kleuters van Renesse vinden in
nieuwe school letterlijk alles
Lezers schrijven
Engelse archeologen
waren in Aardenburg
ST.-ANNALAND HEEFT VOOR
'62 SLUITENDE BEGROTING
TH0LEN PRESENTEERT ZICH
MET OESTERS EN MOSSELEN
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1961
PALEISJE VOOR DE KLEINTJES GEOPEND
Schiphol verhoogt
landingsrechten
De directie van de N.V. Luchthaven
Schiphol heeft besloten om de lan
dingstarieven voor vliegtuigen met
ingang van 15 september a.s. met
25 procent te verhogen.
Als reden voor deze tariefsverhoging
noemt de directie van Schiphol de
„zeer aanzienlijke verzwaring van de
exploitatiekosten van de luchthaven".
Ruim een jaar geleden werd een nieu
we 3300 meter lange start- en lan
dingsbaan voor straalvliegtuigen in
gebruik genomen, de bestaande 2550
meter lange noord-zuidbaan wordt
thans verlengd tot 3300 meter en
reeds heeft men een begin gemaakt
met de aanleg van een nieuwe, even
eens 3300 meter lange oost-westbaan.
Deze baanwerkeh vergen allen reeds
een uitgave van 50 miljoen gulden.
Daarnaast staat Schiphol nog voor
de financiering van de bouw van een
nieuw verkeersareaal nabij rijksweg
4, waarmee een bedrag van ongeveer
150 miljoen gulden gemoeid zal zijn.
Schenking van 40.600 werd
startkapitaal voor stichting
HET AFGELOPEN JAAR zijn de kleuters van Renesse vaak
met opgetogen verhalen thuisgekomen. Met glunderende ge
zichtjes vertelden zij dan aan tafel honderd uit over al die prach
tige dingen, die er in de nieuwe school met ingang van het nieu
we seizoen zouden klaarliggen. De bezoekjes, die zij af en toe
onder leiding van de leidster, mej. S. E. Cijfer, brachten aan het
lichte, keurig ingerichte gebouw aan de Moolweg waren telkens
een feest. Donderdagmiddag hebben de ouders met eigen ogen
kunnen zien, wat er van al die uitgebreide kinderlijke verslagen
waar was. En bovendien kunnen merken, dat er weinig overdre
ven was.
Sterker: toen mevr. Ir. K. C. Lam-
bert-Anema de deur van de kleuter
school officieel had geopend en de ge
nodigden had verzocht, met haar een
kijkje te nemen in het interieur, ver
langden velen van hen nog heel even
kleuter te zijn...
En dat was soms niet alleen een stille
wens. Enkele sprekers, die later in
het dorpshuis de gemeente, de ouders,
de onderwijzeres en de initiatiefne
mers van harte geluk wensten met
dit juweeltje van een school, kwamen
er rond vooi' uit.
Hemelsbreed verschilt de nieuwe
kleuterschool van Renesse met de ge
bouwen waarin vroeger de kleuters
werden „bewaard". De kleintjes heb
ben beweging nodig, zo luiden de mo
derne opvattingen in het onderwijs.
In Renesse is dat mogelijk. Zij hebben
ruimte nodig. In Renesse ontbreekt
het daar niet aan. Zij moeten zich in
alle mogelijke richtingen kunnen ont
plooien. In Renesse kan dat allemaal
als vanzelf gaan. Wat de kleintjes
ook zoeken: het is er.
Een zandbak, een waterbak, blok
ken, stapelkisten, een keukentje,
een knutselhoek, boeken, poppen,
tekenborden en nog veel meer.
Aantrekkelijk, smaakvol en han
dig bijeengebracht in een groot
speelwerklokaal en een hall. En
dat alles is dan te danken aan de
inspanning en het initiatief van
vele personen en instanties, die
deze middag allen bij name werden
genoemd en uitgebreid werden be
dankt.
Terug tot 1946
Voordat mevrouw Lampert direc
trice van de „Kindergemeenschap
Werkplaats" te Bilthoven en adviseu
se voor de kleuterschool in Renesse
de met vlaggetjes versierde sleu
tel in het slot had omgedraaid, haal
de de burgemeester van Wcsterschou-
wen. jhr. R. J. H. Q. Röell de geschie
denis van de bouw nog even op. Die
gaat terug tot 1946, toen de taad van
de voormalige gemeente Renesse in
principe besloot een bewaarschool te
bouwen. Een commissie onder leiding
van wethouder J. van Klooster toog
daarop aan het werk. Er werd een
ontwerp gemaakt, een maquette ver
vaardigd. een perceel grond beschik
baar gesteld en daarmee kwam men
tot een exploitatietekort van f 3500 of
honderd gulden per kind. Gedeputeer
de Staten verleendeD evenwel geen
goedkeuring aan dit plan. Zij advi
seerden de ij veraars in Renesse, kapi
taal aan te trekken.
Dat kwam er na het: rampjaar 1953.
De Nederlandse Onderwijzersvereni
ging, de Vereniging Volksonderwijs
en de gemeentelijke vormschool van
Amsterdam boden een bedrag van
ruim veertigduizend gulden aan. Met
dit beginkapitaal werd een stichting
tpt oprichting van een kleuterschool
in het leven geroepen. Dat was in no
vember 1955.
In die tijd ook kreeg men eerst de be
schikking over een houten barak aan
dc Lindenlaan, waar mej. Cqfer de
kleintjes tot de zomervakantie rond
zich heeft gehad.
Inmiddels maakte het stichtingsbe
stuur dankbaar gebruik van de waar
devolle adviezen, die mevrouw Lam
bert verschafte en trok het als archi.
tect aan de heer W. de Jonge te Am
sterdam. Twee maanden geleden was
het werk van de stichting voor een
belangrijk deel achter de rug: de ge
meente Westerschouwen heeft de ex
ploitatie overgenomen. Er rest nog
een flink bedrag. „Wat gaan we daar
mee doen?", zo vroeg de voorzitter
van de stichting, mr. G. F. Lunsingh
Tonckens de aanwezigen donderdag
middag. „Dat is op het ogenblik echt
een beetje moeilijk. In de school is
bijna alles. Maar ja, er kan altijd nog
wel eens iels worden aangevuld of
verbeterd: Bijvoorbeeld de omgeving
van het gebouw."
Lastigcompleet
Dat de nieuwe school zo „lastig"
compleet is. had ook de ondercom
missie ondervonden. Een cadeau
le vinden ter gelegenheid van de
opening was werkelijk een opgave
In Renesse hebben de kleuters giste
ren een prachtige nieuwe school ge
kregen.
(Foto P.Z.C.)
geworden, zo vertelde ds. F, A.
van Lïere, de plaatselijke hervorm
de predikant. Er was nog een kale
plek: de vensterbanken. Daarom
schonk dc ouderconmiissie een. se.
rie geraniums.
Mevrouw Lambert had tevoren enke
le aspecten van het moderne kleuter
onderwijs belicht en de aanwezigen
een indruk gegeven van de huidige
ontwikkeling. Beter voorbeeld van
deze opvattingen dan de school zelf
kon zij op het ogenblik niet laten
zien.
Er waren nog verschillende felicita
ties deze middag. De ïnspectrice van
het kleuteronderwijs, mej. M. J. de
Jonge en oud-wethouder Van Kloos
ter boden deze nog met een kórt
speechje aan, waarna mej. Cijfer en
burgemeester Röell allen, die hadden
meegewerkt nog bedankte voor hun
bereidwilligheid.
Voor de kleuters zal het einde van de
vakantie weinig zure gezichtjes ople
veren. Er wacht hen een paleisje
RAADSVERGADERING 6 SEPTEMBER
Maar financiële positie is
ongunstiger dan in 1961
De raad van Sint-Annaland zal in
zijn vergadering van woensdagmor
gen 6 september om tien uur de be
groting voor 1962 behandelen.
De post onvoorziene uitgaven op de
sluitende begroting bedraagt
f 3567,09. Vorig jaar bedroeg deze
raming f 12.378,41. Om de begroting
sluitend le maken zijn diverse ra
mingen aan de lage kant gehouden.
B. en w. schrijven in de toelichting,
dat de financiële positie van de ge
meente in 1962 niet zo gunstig zal
zijn als dit jaar. Voorzichtigheid in
het gemeentebeleid is geboden.
Nog diverse kapitaalwerken wachten
op uitvoering, nieuwe kapitaalswer-
ken zijn nog niet in de begroting op-
LEEMMONSTERS GENOMEN
Van prinses geen kwaad
De redeneringen, waarmede ds. Roth-
fusz tracht de beschouwing te weer
leggen, welke de redacteur van de ar
tikelen onder „Kantlijn" in de uitgave
van 29 aug. even zakelijk als wel
overwogen van stijl, heeft gegeven,
doen de juistheid dezer beschouwing
nog versterken. Zij laten immers dui
delijk uitkomen, dat men bij het uit
geven van no. 1 van een nieuw week
blad op protestants-christelijke
grondslag de naam „Prinses" en op
het titelblad de foto van de kroon
prinses heeft gekozen, speculerend op
de algemene genegenheid voor prin
ses Beatrix als wervingsmiddel. Zou
ds. Rothfusz het nu ook goed vinden,
indien meteen een uitgever van een
andere christelijke richting voor een
nieuw weekblad dit met de titel „Ko
ningin" en haar foto op de frontpa
gina wilde propageren? En dan nog
zou men moeten zeggen: .„Two
wrongs don't make onze right".
De vergelijking met het damesweek
blad „Margriet" kan bij de lezers
slechts een hoofdschudden veroorza
ken. Is het aan de dominee niet be
kend dat dit blad zijn naam en ken
teken ontleent aan de gelijknamige
bloem
Vlisslngen. H. Ehrlich.
De Prinsessefoto
Een week antwoord voor een week
blad dat helaas niet de originaliteit
op kon brengen een meer positieve
naam te creëren.
De in uw rubriek Lezers Schrijven
geplaatste bijdrage van dominee
Rothfusz, -i.v.m. het door de P.Z.C.
gesignaleerde gebruik (lees mis
bruik) van de foto van onze kroon
prinses (P.Z.C. 29 aug.) stemt mij
toch tot nadenken.
Wanneer een geestelijk leider zoals
deze dominee niet meer het onder
scheid kan vinden tussen recht door
zee gaan zoals hij beweert dat de uit
gevers plegen te doen. of het „spiele-
reitje" van de publiciteitsafdeling
door te freewheelen op de goodwill
van onze kroonprinses, dan is het
mijns inziens tijd de zaak eens an
dersom te bekijken.
Wanneer het werkelijk alleen om de
naam c.q. het woord PRINSES be
gonnen was en men dan toch zo vre
selijk nodig een prinsessefoto moest
gebruiken waarom dan niet een
Deense, Duitse, Oostenrijkse of ande
re prinsessefoto of van een prinses
in de wieg? Het is toch een geboorteI
Ik geloof dat ds. Rothfusz hier een
wat te week antwoord heeft gegeven,
vermoedelijk in weerwil van het feit,
dat dit dan eindelijk een protestants-
christelijk damesweekblad zal wor
den, wat hij uiteraard toejuicht.
Overigens zal het voor de uitgevers
een moeilijke zaak worden, wanneer
men doorgaat met dergelijke grote
psychologische blunders te maken.
Men kan dit dan ook wel beschouwen
als de straf voor gebrek aan creatief
vermogen, hetgeen in de publiciteit
zoveel is als het enige levenselixer
voor een lang bestaan.
Goes. Piet J. J. Knöps.
Lange Vorststraat 9.
Oude huizen in Viissingen
Men kan het onjuist vinden, dat bui
ten de eigenlijke stad een nieuw Viis
singen langzaam verrijst, terwijl de
levende binnenstad nog vele open
gaten telt, doch zeker zal men het
ook betreuren, dat vele oude en inte
ressante gevels zullen verdwijnen.
Met schrik denkt men aan nieuwe
rechtlijnige straten en de gelijkvor
mige blokken. In het algemeen is de
nieuwbouw niet veel schoons en zeer
eentonig.
Wanneer men wandelt door een toch
aardige straat als de Nieuwstraat in
onze binnenstad, zal men juist dc
verschillende breedte heel aantrekke
lijk noemen en sommige oude gevels
gaarne behouden. Dit laatste geldt
ook voor enkele pittoreske, histori
sche gevels in liét oosten der oude
stad. Uw courant bevatte, enige tijd
geleden, een „ingezonden" van een
Fries uit Leeuwarden, die na bezoek
aan Middelburg vroeg alle piëteit te
hebben voor goede, oude gevels en zo
mogelijk deze te behouden. Hij ver
wees naar voorbeelden in Friesland,
waar men de oude gevels bewaard
had, doch daarachter de huizen flink
gemoderniseerd. Indien men dan ook
zó hier en daar kon redden, wat his
torisch waard was te redden, zou het
uiterlijk en de sfeer van Viissingen
er slechts bij winnen. In het oosten
der stad vervallen ook leegstaande
Onderzoekingen naar
magnetisch noorden
De opgravingen, nabij de St.
Baafskerk te Aardenburg,
waarmee ir. J. A. Trimpe Bur
ger van de rijksdienst voor oud
heidkundig onderzoek zich sinds
maart van dit jaar heeft belast,
krijgen steeds meer belangstel
ling. De West Zeeuws-Vlamin
gen weten al geruime tijd dat
het bodemonderzoek in Aarden
burg heeft aangetoond dat daar
oude panden, waarvoor blijkbaar
geen interesse meer is door het Sloe-
plan. Prima hersteld als bovenbedoeld
zouden o.i. door de kortere afstand
naar haven en Sloe deze panden spoe
dig weer emplooi vinden.
Viissingen.
OP ZATERDAG 9 SEPTEMBER
De stad Tholon gaat zich zaterdag 9
september a.s. voor de tweede maal
presenteren! Onder het motto „Tlio-
len Presenteert" zal die dag het oes
ter- en mosBClseizoen feestelijk wor
den geopend. Het accent by „Tholon
Presenteert" is gelegd op de interna
tionale relaties van de oester, en
mosselwereld. Vertegenwoordigers
van de Engelse, Franse en Belgische
oester- en mosselhandel zullen acte
de presence geven, terwijl daarnaast
een aantal Belgische autoriteiten de
feestelijkheden zullen bijwonen.
Hoewel men het in Tholen zonder
koninklijke gasten moet stellen,
zal men er toch een bijzondere
gaste kunnen aantreffen: namelijk
de Scheldefee uit Rupelmonde, die
zeer waarschijnlijk met haar uit
gebreid gevolg de feestelijke ope
ning van het oester- en mosselsei
zoen sfeer enl uister komt bijzet
ten.
Voor de schippers begint het feest al
vroeg, want zij moeten in de morgen
uren hun scheepjes fraai optuigen
met vlaggen, slingers enz. Om elf uur
wordt het startsein gegeven voor.de
wandeltocht, die natuurlijk in het te
ken van de oesters en de mosselen
staat. Deze wandeltocht voert over
de rustieke dijken van liet eiland. Om
kwart over elf wordt aangevangen
met een gevarieerd programma voor
de jeugd.
Na de „voorpret" begint om twee uur
het eigenlijke feest.. De binnen- en
buitenlandse gasten zullen worden be
groet. Een half uur later valt het
startschot voor een oester- en mossel-
oriënteringsrit. Om half vier volgt de
officiële ontvangst van de genodigden
door het gemeentebestuur. De deel
nemers aan de wandeltocht zullen tij
dens deze ontvangst langs het oude
stadhuis van Tholen defileren.
Om half vijf vaart de twintig schepen
sterke vloot van Tholen, aangevuld
met een vijftiental vissersvaartuigen
uit Bruinisse, Zierikzec en Yerseke
de boot tegemoet, die de eerste Thool-
se oesters meebrengt. De voorzitter
van het produktschap, drs. D. J. van
Dyk, zal de oesters keuren. Dit ge
schiedt aan boord van de „Tholen 18"
met welk vissersvaartuig vrijdagmor
gen enkele Zeeuwse journalisten een
tocht hebben gemaakt naar de oes
terpercelen. Natuurlijk werden (offi
cieus) oesters gevist en geconsu
meerd. Tijdens de vaartocht gaf dc
promotor van de Thoolse oester, en
mosselfeesten, de heer'J. H. Bal, een
kort» toelichting op het programma.
Het Engelse echtpaar Toolc kwam
vrijdag naar Aardenburg om archeo
logische onderzoekingen te doen. Zij
willen nagaan in hoever het magne
tisch noorden zich in de loop der eeu
wen heeft gewijzigd.
(Foto P.Z.C.)
zo'n kleine twee duizend jaar ge
leden Romeinen moeten zijn ge
legerd. Verder hebben in het nu
bijna afgelopen seizoen duizen
den toeristen van de gelegenheid
gebruik gemaakt om een kijkje
te gaan nemen naar hetgeen ir.
Trimpe Burger en zijn mannen
daar hebben bloot gelegd.
Vrijdagmorgen daalden de heer en
mevrouw Took uit de Engelse stad
Cambridge in de lange en enkele
meters diepe put af om daar enkele
grondmonsters te trekken. Het echt.
paar is namelijk als archeoloog ver
bonden aan de beroemde universi
teit van Cambridge en houdt zich
daar als zodanig bezig met natuur
kundig- en vooral grondonderzoek.
De bedoeling van het echtpaar is
een 7-tal leemmonsters mee te ne
men naar Engeland en daarmee te
onderzoeken in hoever het magne
tisch noorden zich in de loop der
eeuwen heeft gewijzigd.
Rond een vaste leemmassa de losse
korrels zijn ongeschikt wordt
een vierkant bakje geplaatst waar
na de bovenkant met gips wordt
afgesloten. Door middel van een
theodoliet worden bepaalde richtin
gen gepeild en op het gips vastge
legd met lijnen. Daarna wordt het
geheel ingepakt en ook met gips
afgesloten.
De onderzoekingen kunnen volgens de
heer Took ter plaatse niet worden
uitgevoerd, omdat de omgeving
door allerlei invloeden is verontrei
nigd. Als de onderzoekingen naar
de wijzigingen in het magnetisch
noorden zijn afgelopen, begint een
onderzoek iri omgekeerde richting
via grafieken naar de ouder
dom der gronden.
Overigens moeten de te onderzoeken
leernmassa's aan een hitte van min
stens 600 graden hebben bloot ge
staan en dat is nu juist het geval
bij de Aardenburgse, waar het
bouwwerk op de gronden door
brand moet zijn verwoest.
Het echtpaar Took blijft overigens
niet langer dan een dag in Aarden
burg. Vandaag wordt de reis voort
gezet naar Schinveld (L.) waar
zij onderzoekingen zullen verrich
ten bij een middeleeuwse potten-
bakkersoven. Daarna vertrekken
zij naar Bremerhaven. De resulta
ten van hun onderzoekingen stellen
zij eerst vast als zij in de Cambrid-
ge-universiteit zijn teruggekeerd.
genomen. In 1962 zal weer de riole
ring van enkele straten ter hand
worden genomen. Tevens hoopt de
gemeente het uitbreidingsplan ver
der te kunnen realiseren. De brand
weergarage zal mogelijk in het nieu
we jaar gebouwd kunnen worden.
Voorts zal wederom de herstelling
van de zoutschade aan diverse ge
meentegebouwen plaatsvinden. De
wens van het college van b. en w. is,
dat de plannen van het sportveld ook
verwezenlijkt kunnen worden.
De agenda vermeldt voorts o.m. nqg
een voorstel inzake organisatiewij
ziging van de centrale dienst „Noord-
Zeeland". B. en w. van Sint-Anna
land willen dat deze dienst in de
nieuwe organisatie alleen het bouw
en woningtoezicht zal regelen. Voor
de uitvoering van gemeentewerken
wil' men een opzichter benoemen.
Inzake de vergoeding van schade
aan de gebouwen van de Coöp. Aan-
en Verkoopvereniging „Eiland Tho
len" G.A. door de demping van de
oude haven, stellen b. en w. zich op
het standpunt, dat de schadeloosstel
ling alsnog moet worden geweigerd.
„Wet-Risico" heeft meegedeeld, dat
geen verband kan worden aangeno
men tussen de demping van de haven
en de wateroverlast in liet kunst-
mestgebouw van genoemde vereni
ging. Nu de „Cavetho" het stand
punt inneemt, dat ook het tot stand
komen van een nieuwe riolering het
gevaar voor wateroverlast in de
toekomst niet zal opheffen, is het,
zo schrijven b. en w., verwonderlijk
dat zij niet onmiddellijk is overge
gaan tot het nemen van maatrege
len. Inmiddels is de vloer van het
kunstmestgebouw verhoogd en is ge
bleken, dat er geen wateroverlast
meer plaats vindt.
De agenda vermeldt voorts een voor
stel om alsnog f 4000 van de begroA
ting 1961 beschikbaar te stellen om
plm. S00 m2 van het nieuwe haven
plateau te bestraten, de vaststelling
van een vergoeding 1956 voor de bij
zondere kleuterschool, de aankoop
van een krotwoning, de benoeming
van de adviescommissie Woonruimte-
wet 1947 en de verpachting van
moestuinen.
GENERALE SYNODE
GEREFORMEERDE
KERKEN
In haar gisteren gehouden zitting
heeft de Generale Synode der gere
formeerde Kerken zich o.m. bezig
gehouden met een rapport van depu-
taten voor de officiële uitgave van
de kerkorde met betrekking tot de
kerkeraad voor algemene zaken en
de wijkkerkeraden. Men verenigde
zich met de voorgestelde conclusies.
Ouderling A. Hogeweg uitRotter!
dam rapporteerde over een brief van
de particuliere synoden van Gelder
land, van Friesland-noord en varr
Zeeland waarin een verhoging van
het minimum predikanten-tracte-
ment wordt voorgesteld van 6000,
tot 6.500, alsmede opname van een
vakantietoeslag van vier procent in
de regeling voor de minimum predi-
kantstractementen. De commissie
achtte het niet gewenst, anders dan
bij noodzaak, in de betreffende richt
lijnen wijziging aan te brengen. Vol
gens haar is deze noodzaak niet aan-:
getoond en de Kerken moeten kunnen
handelen op eigen verantwoordelijk
heid. De vakantietoeslag'is een emo
lument geworden, dat vrijwel alge
meen toepassing vindt en daaront
moet deze in de aanbevelingen wel
worden opgenomen, in de discussie
betoogde meer dan één spreker zich
niet ingenomen met het afwijzend
voorstel van de commissie. In dit
verband werd gewezen op de tijd van
welvaart waarin wij thans leven. De
commissie betoogde' echter, dat ver
hoging van het minimum doorwer
king naar alle kanten betekent, on
der andere in de pensioenregeling.
De ouderlingen Besselaar en El-
gersma dienden een voorstel in dat
beoogde wel tot verhoging te komen.
De synode deed met meerderheid
van stemmen een principe-uitspraak
door zich vóór liet voorstel van
Friesland noord te verklaren de'
kerkeraden te adviseren om liet mi
nimum tractement tot 6.500 op te
trekken. Het commissievoorstel in
zake de vakantietoeslag werd met
grote meerderheid aangenomen.
Drs. C. de Schipper
adj.-directeur E.T.I.
Tot opvolger van drs. E. van Beuse-
kom is met ingang van 15 oktober
a.s. drs. C. de Schipper tot adjunct-
directeur van het Economisch Tech
nologisch Instituut voor Zeeland te
Middelburg genoemd. Drs. Van Beu-
sekomt lieeft zijn functie niet ingang
van I augustus neergelegd wegens
benoeming elders.
De nieuw benoemde adjunct-direc
teur is 30 jaar oud en geboren in
's Gravenpolder. Drs. De Schipper
studeerde onder andere politiek en
sociale wetenschappen aan de ge
meentelijke universiteit van Amster
dam. Sedert juni 1960 was hij ver
bonden aan de Economische Voor
lichtingsdienst.
Aanvoer Zeeuwse
Stromen in juli
In de maand juli bedroeg de aanvoer
uit de Zeeuwse stromen 312.999 kg.
die 368.094 opbracht. In dezelfde
maand van het vorige jaar was dit
resp. 503.451 kg en 389.244. Van de
312.999 kg was 54.348 kg tong, die
148.016 opbracht (vorig jaar
50.259 kg' en ƒ137.678). Uit de
Zeeuwse stromen werd 56.070 kg
garnalen, geschikt voor consumptie,
aangevoerd, die 157.668 opleverden.
In dezelfde maand van het vorige
jaar waren deze cijfers respectieve
lijk 48.192 en 191.148.
In de maand juli van dit jaar werden
er geen mosselen voor de consumptie
aangevoerd. In juli van het vorige
jaar was de aanvoer van mosselen
18.800 kg, waarvan dc opbrengst
1954 bedroeg.