Wika's stichten na
ontslag eigen centra
Misdadige zwerftocht
door drie landen
DOOR RUZIE ONDERZOEK
NAAR BELEID DIRECTEUR
OVWERKERKS TOERISTEN WORDEN VERZORGD....
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
Conflict over „schipperswerk"
VERKLARING NEDERLANDS
HERVORMDE KERK
(Van onze' Haagse redactie)
Het ontslag, dat de Nederlands
Hervormde Kerk heeft toege
past op twee in haar dienst zijn
de zogenaamde wika's, dat zijn
werkers in kerkelijke arbeid, die
in Driebergen zijn opgeleid,
heeft geleid tot commentaren
van de kant van de ontslagenen
en nu ook tot een verklaring van
het moderamen van de Generale
Synode der Nederlands her
vormde kerk.
Het conflict, dat door sommigen in
de hervormde kerk nog al hoog is
opgenomen, vond zijn oorzaak in de
mening van de wika's, dat het ker-
kewerk onder de schippers van ka
rakter dient te veranderen en in de
door de hervormde kerk niet toelaat
baar geachte wijze, waarop de wika's,
buiten de kerk om, hebben getracht
een nieuwe organisatie voor dit werk
op te bouwen. In de verschillende ha
venplaatsen worden in de kerkelijke
centra bijeenkomsten voor de in die
plaatsen vertoevende schippers geor
ganiseerd. Die bijeenkomsten dragen
een stichtelijk karakter, maar ook
het amusement, waaraan schippers,
die lang onderweg zijn, evenzeer be
hoefte hebben of misschien nog
meer dan anderen ontbreekt niet
Het ligt voornamelijk aan de persoon
lijkheid van de kerkelijke werker on
der de schippers, of het juiste even
wicht gevonden wordt. De raad voor
de varende gemeente in Rotterdam,
waaronder deze arbeid voor de schip- j
pers valt, is van oordeel, dat er geen
redenen voor klachten zijn en dat er
dus geen behoefte aan verandering
bestaat.
Amusement
De ontslagen wika's echter bewe
ren, dat de schippers zelf verlan
gen naar bijeenkomsten, waarin
zij niet in diensten van een kerke
lijk karakter betrokken worden,
maar waarin hun in de. eerste
plaats amusement geboden wordt.
Recreatie en ontspanning moeten
dus op de voorgrond staan. Een
stichtelijk woord behoort aanvul
ling te zijn.
De wika's hebben zich niet bij de op
vattingen van de raad voor de va
rende gemeente, die allerminst afke
rig is van het bieden van ontspan
ning, -maar die. in de bijeenkomsten
voor de schippers toch de sfeer van
het pastorale werk wil handhaven,
neergelegd. Zij zijn 'een actie begon
nen voor het stichten van eigen cen
tra, los van de Nederlands hervorm
de kerk en van een algemeen karak
ter, waarin het amusement voorop
staat en het pastorale werk aan de
beurt komt, als de schippers dit zelf
wensen.
Middelen
De hervormde kerkheeft vooral
bedenkingen tegen de wijze, waar
op de wika's die bij de kerkelijke
commissie voor bezwaren en ge
schil een beroep tegen het hun
door de kerk verleende ontslag
hebben aangetekend, het conflict
als daarvan gesproken kan
worden trachten op te lossen
en tegen de middelen, waarvan
zij zich daarbij bedienen. Zij heeft
nu de volgende verklaring gepu
bliceerd:
In enige dagbladen zijn kort geleden
artikelen verschenen over een ver
schil van mening dat ontstaan zou
zijn tussen de raad voor de varende
gemeente der Nederlands hervormde
kerk en enkele in dienst der kerk
1 werkzame functionarissen voor
jeugdvormings- en sociteitswerk on
der de schippers. In deze artikelen
werd de indruk gewekt, als zou de
oorzaak van dit conflict gelegen zijn
in een verschil in inzicht omtrent het
karakter van het schipperswerk.
Niet juist
Het moderamen van de Generale Sy
node der Nederlands hervormde kerk
deelt mee, dat dit niet juist is, aan
gezien de aanleiding tot de schorsing
en het ontslag van genoemde functio
narissen gelegen is in het feit dat zij,
hoewel nog in dienst staande van de
varende gemeente, hun medewerking
hebben verleend aan de totstandko
ming van een buitenkerkelijke stich
ting, waarin zjj het werk, dat zij tot
nu toe in opdracht van de kerk deden,
willen voortzetten. Het moderamen
meende evenals de varende gemeente
dat dit niet kon worden toegestaan".
Amsterdamse raad met
balletvoorstel akkoord
De totstandkoming van het Nationaal
Ballet met als zetel Arasterdam staat
^ast. Unaniem besloot de hoofdstede
lijke gemeenteraad gistermiddag b.
en w. te machtigen In samenwerking
met het rjjlt de stichting te bevorde
ren tot exploitatie van een geconcen
treerd ballet (een samenvoeging van
het Nederlands Ballet in Den Haag en
het Amsterdams Ballet te Amster
dam) en daarvoor een subsidie te ver
lenen van ten hoogste f 340.000.
De regenrijlce augustusmaand heeft het merendeel van de
vakantiegangers de Walcherse stranden reeds vroegtijdig
doen verlaten. Dit, voor dit seizoen mogelijk laatste, zomerse
xoeekje introduceerden op het strand bij Dishoek vier Bergen
op Zoomse studenten „Le dernier cri" van de lierenbadmode.
Het zekere voor het onzekere nemend, voorzagen de dame en
heren zich van een regenscherm, dat juist in de afgelopen
natte augustusdagen zoveel opgeld deed.
Sprong naar de vrijheid
dwars door het raam
De student klopte aan bij de
familie, die woonde op de eer-
ste verdieping van een huis
aan de Luckauerstrasse in M
Oost-Berlijn. j=
Hij vroeg of de familie Früh-
M ling daar woonde. Dat bleek
niet het geval te zijn, maar het
kon de student niet zoveel
schelen. Hij schoof snel langs
de huisvrouw, rende naar het
raam en sprong er pardoes
doorheen. Hij landde veilig in.
H West-Berlijn. De voorzijde van
H het huis ligt in Oost-Berlijn.
De vrouw stak vervolgens p
baar hoofd door het gat in het
raam en vertelde de Westber-
lijners wat er gebeurd was.
Op de begane grond aan deze
straat hebben de Oostduïtsers"
alle deuren en ramen dichtge-
maakt met beton en stenen. |i
mul
AFRIKAANS OPPERBEVEL
GESTICHT
De landen van de conferentie van
Casablanca hebben besloten een
..Afrikaans militair opperbevel" op
te richten. In een communiqué dal
werd uitgegeven aan liet eind van
een tweedaagse zitting van de
staatshoofden en ministers van bui
tenlandse za'.rm van de zes Afri
kaanse regeringen, werd gezegd dat
het commando zou bestaan uit de
stafchefs.
Ook zou een permanente militaire
staf van het commando, dat onder
leiding van dc V.A.R. zou staan,
worden opgericht.
OP SCHOOL VOOR TROPISCHE LANDBOUW
Zou met microfoons Geroddel
gesprekken afluisteren
(Van onze Haagse redactie).
De minister van landbouw en vissery,
mr. V. G. M. Marjjnen, heeft een com
missie benoemd, die,, onder voorzitter
schap van prof. J. M. Polak uit Wa-
geningen, een onderzoek zal instellen
naar het beleid van de directeur der
rijks hogere school voor tropische
landbouw in Deventer. Dit naar aan
leiding van klachten, die waren bin
nengekomen van leraren en leerlin
gen.
De voornaamste klacht is, dat de di
recteur, dr. ir. N. H. van Harpen, in
de laboratoria en weideplaatsen van
de school microfoons zou hebben aan
gelegd met het doel gesprekken af te
luisteren. De commissie, die vandaag
met de verhoren begint, heeft aan een
tiental leraren een oproep doen uit
gaan om voor de commissie te ver
schijnen voor het geven van inlichtin
gen. De moeilijkheden dateren al van
1955 af toen de heer Van Harpen
werd benoemd in de plaats van de
heer D. J. Duynhouwer, die met pen
sioen ging.
Vrijheid
De heer Duynhouwer had op
school een zeer persoonlijke en
vrije sfeer geschapen, zodat ieder
een kon doen waar hij zin in had.
De heer Duynhouwer werd hier
door uitermate populair, zowel bij
de leraren als bij de leerlingen.
De heer Van Harpen is echter van
een geheel ander slag, een voor
stander van orde en tucht.
Na zijn benoeming begon hij met het
nemen van maatregelen in die rich
ting, die helemaal niet in de smaak
vielen bij leraren en leerlingen. De
verhouding werd gespannen en nadat
één der leraren bij de directeur op
het matje was geroepen, omdat hij
iets had gedaan dat de heer Van
Harpen niet beviel, begon het ge
schrijf naar Den Haag.
Vopo's hielden auto
met Amerikanen vast
Een kapitein van het Amerikaanse
leger en drie sergeants-majoor zijn
gisteren een uur in Oost-Berlijn vast
gehouden, nadat een Oostberlynse
politieman liun auto tot staan had
gebracht door er met een gummi
knuppel een ruit van in te 9laan.
De Amerikaanse legerauto mocht
niet verder rijden voordat een ma
joor van het rode leger op het to
neel was verschenen en drie zware
Amerikaanse legertanks, vier pant
serwagens, vier jeeps en een vracht
auto met tien Amerikaanse soldaten
in de buurt van de plaats, waar de
auto was aangehouden, en op onge
veer een meter afstand van de sec
torgrens stellingen hadden ingeno
men. Binnen een half uur. nadat de
Amerikaanse tanks aan de sector
grens waren verschenen, mocht de
auto doorrijden.
Mr. Luns naar New York
De minister van buitenlandse zaken,
mr. J. Luns, zal van 3 september
tot midden oktober Je Now York de
algemene vergadering van de Ver
enigde Naties bijwonen.
De sfeer werd nog meer gespannen
toen de heer Van Harpen toestem
ming kreeg voor de aanleg van een
omroepsysteem in de school, zoals op
vele middelbare scholen bestaat. Vol
gens de heer Van Harpen zou hij
aanvankelijk hebben gevraagd om
eenaanvulling van de telefooncen
trale, wat echter niet mogelijk bleek.
Daarop vroeg hij om afgeschermde
microfoons, die afluisteren dus niet
mogelijk zouden maken. Dit werd
geweigerd op grond van de hoge kos
ten.
Hierdoor ontstond op school het ge
rucht, dat de directeur een spreek-
en luïsterapparaat had laten aanleg
gen met het doel gesprekken af te
luisteren et» zo op de hoogte te bo
men wie er kritiek leverde op zijn
beleid en wat er over hem werd ge
zegd. De heer Van Harpen 'ontkent
echter het apparaat te gebruiken
voor het afluisteren van gesprekken
en noemt de bewering geroddel. Hij
had de leraar, die beschouwd wordt
als de gangmaker van de hetze, al
enkele malen gezegd, dat er werd
geroddeld, waarop deze leraar een
brief schreef naar Den Haag.
H.B.S.-leraren pleiten
voor hun school
De rijkslerarenvereniging heeft giste
ren op de „Pietersberg" in Ooster
beek haar algemene vergadering ge
houden.
De voorzitter, de heer A. F. J. Jacobs
uit Leeuwarden, uitte in zyn ope
ningstoespraak over diverse proble
men zyn bezorgdheid, onder meer
over het georganiseerd overleg en
over het wetsontwerp tot regeling
van het voortgezet ondenvys.
Duidelijk, aldus de heer Jacobs, gaan
de gedachten van, minister Cals uit
naar het scheppen van een tehuis
voor minder begaafde h.b.s.-ers en
voor meer begaafde u.l.o.-leerlingen.
Bedrijfsleven en onderwijs zullen ech
ter geen genoegen nemen met het
mindere. De h.b.s. als opleidingsinsti
tuut mag men niet afbreken, daar dit
schade aan de maatschappij zou toe
brengen.
Reeds jaren maakt de heer Jacobs
zich zorgen over de bezoldiging van
de leraren lichamelijke opvoeding.
Het wordt hoog tijd, zo meende hij,
dat hun bezoldiging gelijk wordt aan
die van de andere leraren. De motie
ven, dat hun studie en hun taak min
der zouden zijn dan die van de andere
leraren, gelden niet meer: hun voor
opleiding is v.h.m.o. en de studieduur
aan de instituten bedraagt daarna
vier jaar.
WINKELIER WERD GEDOOD
Zeelieden beraamden op
grote schaal overvallen
Na bestudering van 160 pagi
na's proces-verbaal uit Ham
burg en na vele uren verhoor
beeft de Haagse politie een
overzicht gekregen van de han
delingen van de 28-jarige Rot
terdamse zeeman J. J. L., die
op 25 juni in Hamburg bij een
overval een winkelier heeft ge
dood en daarna zes weken door
Duitsland, Nederland en België
heeft gezworven. Tenslotte werd
hij begin augustus op het sta
tion in Den Haag aangehouden.
Zonder enige terughouding
heeft L. verteld over zijn leven
in de afgelopen maanden, waar
mee liij zelfs de politiemannen
vervuld lieeft van een steeds
stijgende verbazing.
Na zijn vrijlating in november 1960,
na drie jaar in de gevangenis te heb
ben gezeten, heeft L. al spoedig ge
monsterd op een Zweeds schip, waar
mee hij naar Amerika' ging. Aan
boord trof hij als enige andere Ne-
Midden tussen de lier en der verspreid liggende res
ten van caissons ligt te Ouwerkerk aan de Weg van
de Buitenlandse Pers een vriendelijk paviljoen, waar
in de toekomst sportvissers, kampeerders en andere
toeristen hun natje en hun droogje kunnen bekomen.
Het stukje historische grond van het in 1953 zo ge
kwelde dorp Ouwerkerk is door Staatsbosbeheer in
enkele jaren getransformeerd in een aantrekkelijk
recreatiegebied.
Er wordt een modern kampeerterrein aangelegd. In
de kreken, die het kolkende water na de sluiting-
van liet dijkgat achterliet, huist een grote hoeveel
heid paling en vlakbij kunnen zeehengelaars in de
Oesterschelde terecht. Natuurliefhebbers vin
den er strand- en zeevogels. Wie er zijn hart wil
ophalen aan de watersport vindt daarvoor voldoen
de gelegenheid en een heerlijk strandhoekje ligt er
te wachten op zonaanbidders. Over dit alles heeft
men op het terras, van het verzorgingspaviljoen een
aantrekkelijk uitzicht.
Wie op Duiveland in zijn vakantie wil varen, wande
len, vissen of alleen maar rust zoekt, wordt verwe
zen naar Ouwerkerk. Burgemeester A. A. van Eeten
van de gemeente Duiveland had er het afgelopen sei
zoen al velen zien komen. „Als het in de Westhoek
toeristen regent, begin het hier te druppelen", zo
verzekerde hij woensdag-middag de heer W. Bolijn,
die vele genodigden bij de officiële opening van het
verzorgingspaviljoen kon verwelkomen.
Over de nu al verzekerde toeristische toekomst van
dit unieke Duivelandse recreatie-oord werden nog
heel wat vriendelijke woorden gesproken. Oud-bur
gemeester J. Romeyn van de voormalige gemeente
Ouwerkerk bood de eigenaar een foto aan van de
dijksluiting.
De heer G. W. Oskamp, directeur van de provinciale
Zeeuwse V.V.V. stak zijn bewondering niet onder
stoelen of banken en de heer J. van der Stolpe spre
kend namens het waterschap „Schouwen-Duiveland"
vond, dat het aantrekkelijke paviljoen heel goed past
in de omgeving. Als laatste bood wethouder C. P.
Kuijper van Duiveland de heer Bolijn zijn geluk
wensen aan. In Ouwerkerk is men klaar om de toe
risten te ontvangen...
derlander de 25-jarige Amsterdam
mer K. W. De mannen sloten vriend
schap en vermoedelijk omdat zij alle
bei een „verleden" hadden beraam
den zij al spoedig misdadige plannen.
Er zou een gewapende overval ge
pleegd moeten worden. Een eerste
poging werd ondernomen in Chicago.
Zij hadden echter geen succes omdat
zij niet aan wapens konden komen.
Het schip voer terug naar Zweden,
waar L. en W. afmonsterden. Zij reis
den naar Stockholm waar zij een
juwelier wilden overvallen. Onder
zoek wees echter uit, dat alle Zweed
se juweliers met zaken van enige om
vang boven of achter hun winkel wo
nen, wat de mannen te riskant von
den. Het tweetal begaf zich daarop
naar Hamburg, waar L. al enige ma
len was geweest. Zij huurden voor 'n
week een kamer in een hotel en be
gonnen voorbereidingen te treffen
voor een overval.
Slachtoffer
Een juwelier in de Gerhardstrasse
werd uiteindelijk als slachtoffer
uitgekozen. Een generale repetitie
bij een juwelier in de buurt van
het hotel mislukte en de mannen
besloten niet naar hun hotel terug
te keren. De nacht werd doorge
bracht op een bankje in het park
bij het station en de volgende
morgen begonnen ze de tocht naar
de Gerhardstrasse. Er was nie
mand op dit vroege uur in de win
kel. L. liep meteen langs een gor
dijn naar het werkplaatsje achter
de zaak. Onder bedreiging van
een pistool hield de juwelier zich
stil, waarop W. binnenkwam.
Deze begon de juwelier met de gum
miknuppel te bewerken en sloeg hem
bewusteloos. Zij roofden twee por
tefeuilles van de man, waarop plot
seling enige klanten binnenkwamen.
L. joeg deze onder bedreiging van
zijn pistool naar buiten, waarop de
beide overvallers de vlucht namen.
L. wist te ontkomen, maar W. werd
gepakt.
Tijdens de vlucht werd L. van
achteren besprongen door een
man. L. gaf hem ongezien een
slag, waardoor, naar zijn zeggen,
het pistool zou zijn afgegaan. De
man, een buurman-winkelier,
werd gedood.
Zwerftocht
In de nacht liep L. van Hamburg
langs de autobaan in de richting
van Kiel, dat hij als lifter bereikte.
Een dag later stal hij hier een fiets,
keerde terug naar Hamburg en ging
later door naar Hannover. Hier drong
hij het station binnen en wist een
vrouw een treinkaartje en geld af
handig te maken door zich voor sta-
tionspolitie uit te geven.
Via Osnabriick, Munster en Gronau
passeerde hij de Nederlandse grens,
waarna hij een lift naar Amsterdam
kreeg, 's Nachts lifte liy naar Bre
da en vandaar naar Antwerpen. En
kele pogingen om zonder geld in
Brussel aan kleren te komen misluk
ten, waarna hij op een gestolen fiets
naar Rotterdam toog. Daar stal hij
kleding, die bij in Den Haag ver
kocht. AI spoedig slaagde bij erin
opnieuw een party te stelen, die hij
in het stationsdepot in bewaring gaf.
By het afhalen van deze kleren is hij
tenslotte aangehouden.
Doden bij relletjes
in Oran
Gisteren heeft de politie in Orau met
traangasbommen Europese betogers
verspreid nadat in de Europese wyk
drie Mohammedanen waren gedood
en 25 personen gewond.
Deze gewelddaden volgden op de be
grafenis van mohammedaanse
slachtoffers van de onlusten van
maandag waarbij zes personen het
leven lieten.