PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WESTEN REAGEERT MET TANKS EN
KANONLOPEN
V.S. vragen Moskou
om menselijk besluit
Gevraagd: burgemeesters voor gemeenten in
Zeeland...
West-Berlijn gaat nu
ook controleren
Vandaag...
i; Vereisten: ouder dan 25
jaar en niet zwakzinnig f
Op korte termijn
204e jaargang - no. 199
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W, de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p, p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJS STEMMEN
Donderdag 24 aug. '61
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
ra.ro. Minim, p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1 1,25. Drieven bureau
van dit blad" 23 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C„ Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg. Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red 7853, adv. 5213), Oostburg, tel 2395, Terneuzen. tel 2116; Zlerikzee, red tel 2425. adm ttl 2094.
Onmiddellijk na nieuwe Oostduitse maatregelen
Zou dit plaatje een beetje symbolisch
zijn voor de stemming aan beide
kanten van de grens door de ver
scheurde stad Berlijn f Terwijl Ame
rikaanse soldaten op de voorgrond
rustig in het gras liggen en kenne
lijk in alle rust wachten op de dingen
die komen kunnen, maken Oostduitse
soldaten zich aan de zonegrens in
het district Rudow erg druk bij het
bouwen van een hechte prikkeldraad
versperring
Het westen heelt gisteren binnen enkele uren gereageerd op
nieuwe Oostduitse beperkende bepalingen voor bet verkeer in
Berlijn. Amerikaanse, Britse en Franse troepen zijn gaan pa
trouilleren langs de 41 km lange sectorgrens tussen Oost- en
West-Berlijn. De Britse troepen zijn uitgerust met pantseraf-
weerkanonnen en de Amerikaanse met tanks en pantserauto's.
De tegenmaatregelen hebben ten doel de onschendbaarheid van
de grens te verzekeren.
Ook het bestuur ran West-Berlijn beeft prompt gereageerd door
controleposten in te richten bij de thans nog bestaande zeven
doorgangen in de sectorgrens. De bedoeling van deze posten is,
aldus een woordvoerder, „ongewenste personen" te verhinderen
West-Berlijn binnen te komen.
Ulbricht
Troepen bewaken
gehele grensstrook
De Oostduitse bepalingeu houden in,
zoals gisteren reeds kort gemeld, dat
Westberlijners zonder speciale pas
Oost-Berliju niet mogen binnenko
men. Voor de geallieerden staat één
doorgang open, voor Westduitsers
twee en voor Westberlijners vier.
Verder hebben de oostelijke autori
teiten de waarschuwing uitgegeven
dat men zowel aan de oostelijke als
aan de westelijke zijde op een af
stand van honderd meter van de
sectorgrens moet blijven.
Een geallieerde woordvoerder heeft
echter gezegd, dat de Amerikaanse,
Britse en Franse troepen in deze
zone van honderd meter patrouille
ren en iemand van het bestuur van
West-Berlijn zei, dat alleen de West
berlijnse autoriteiten verantwoorde
lijk zijn voor liet gebied ten westen
van de sectorgrens.
Geen vergunningen
Het Westberlijnse bestuur heeft
gisteren bekendgemaakt dat de
Oostduitse regering geen reis
bureaus in West-Berlijn mag ves
tigen voor het uitgeven van reis
vergunningen.
De senaat van West-Berlijn ver
klaarde dat dergelijke reisver
gunningen onwettig waren en
bedoeld om de spanning in de
stad te verhogen.
Het bestuur van de afdeling Bei-lijn
van de Westduitse Sociaal-Democra
tische Partij heeft gisteren besloten
de acht bureaus van de partij in
Oost-Berlijn definitief te sluiten
waardoor de banden tussen de partij
en 6000 leden in Oost-Berlijn zijn
verbroken.
...is het 400 jaar geleden, dat
prins Willem van Oranje (als
weduwnaar van Anna van Eg-
mond) te Leipzig in het huwc- S
lijk trad met prinses Anna van
Saksen-Meissen, uit welke, in
1574 ontbonden, echtverbinte-
nis vijf kinderen werden gebo-
ren, waaronder Willems opvol-
ger prins Maurits. S
SMWSWWWVWVWWVNW
Deze familie vlucht rechtstreeks uit
haar huis tiaar West-Berlijn. Het
huizenblok staal in de oostzone, maar
de straat, is westsector. De deuren
zijn door de Oostduitse politie afge
sloten, maar de ramen kunnen nog
open.
De leider van de Oostduitse com
munistische partij en staatshoofd
van Oost-Duitslaud, Ulbricht,
heeft in een korte toespraak op
de Stalinallee gezegd: „Wij zullen
erin slagen de vrede te bewaren,
hoewel de imperialisten steeds
weer zullen trachten ons uit te
dagen". Hij deelde mee dat de
Russische troepen sedert 13 au
gustus, de dag van de sluiting
van de grens, in staat van paraat
heid zijn.
Tevoren was een parade gehou
den van fabriekswachten met
lichte tanks en pantserauto's.
Het State Department heeft laten
weten, dat de westelijke geallieerden
de mogelijke gevolgen bestuderen
van de jongste communistische
maatregelen in Berlijn. Volgens het
ministerie was het besluit om de toe
gang tot Oost-Berlijn nog verder te
beperken een onderdeel van de com
munistische ac*ie om „17 miljoen
mensen achter prikkeldraad en be
tonnen gordijnen" gevangen te hou
den.
Nehroe
De Indische minister-president Neh
roe. heeft gisteren in het Indische
Hogerhuis gezegd, dat het verkeer
tussen West-Duitsland en West-
Berlijn berust op een concessie van
de Russen. Het Westen kan geen
recht op toegang ontlenen aan het
feit dat West-Berlijn een enclave is.
De premier beriep zich op het arrest
van het internationale gerechtshof
in Den Haag, in de zaak van de
Portugese enclaves Dadra en Nagar
Haveli in India. Volgens het arrest
vloeit uit het bestaan van een en
clave niet automatisch voort dat het
land dat de soevereiniteit over de
enclave heeft, een recht op toegang
tot die enclave heeft, aldus Nehroe.
België verlaagt
rentevoet
De Nationale Bank van België zal
met ingang van vandaag zyn rente
voet met y4 procent tot 4,75 procent
verlagen, aldus is gistermiddag te
Brussel bekendgemaakt.
Op 4 augustus van het vorige jaar
was de rentevoet van 4 op 5 procent
gebracht.
Het besluit om de rentevoet met U
procent te verlagen wordt te Brussel
gezien als een teken dat er voldoende
kapitaal op de Belgische geldmarkt
beschikbaar is.
„Aanvaard kernstopvoorstellen"
Laatste poging
van Dean
in Genève
De Amerikaanse regering heeft
een beroep gedaan op de Sowjet-
Unie om het Russische stand
punt inzake het staken van
kernbomproeven „ter wille van
de menselijkheid" te herzien.
„Als Rusland het ontwerpverdrag
over de kernstop verwerpt neemt het
de zware verantwoordelijkheid op
zich voor de toekomst van de mens
heid" aldus een 34 pagina's tellende
verklaring van de Amerikaanse re
gering, die gisteren in Washington
werd gepubliceerd. De verklaring zal
onder meer via alle Amerikaanse
ambassades in de wereld worden ver
spreid.
Engeland en Amerika hebben een
volledig' ontwerpverdrag uitge
werkt en aan de Russen voorge
legd. Dezen hebben het tot nu toe
steeds verworpen.
In het document wordt voorts ge
zegd, dat de Sowjet-Unie met
haar gesloten gemeenschap en
haar door geheimhouding omge
ven daden, kernproeven kan doen
zonder dat ze veel kans loopt dat
dit ontdekt wordt.
Als de Russen dit Amerikaans-Brit
se ontwerpverdrag ter beëindiging
van de kernwapenproeven zouden
verwerpen, zouden ze „de hervatting
van deze proeven" uitlokken.
Volgens diplomatieke waarnemers
heeft Washington nog nooit zo dui
delijk gezegd dat het afbreken van
de onderhandelingen te Genéve zal
kunnen leiden tot hervatting van de
kernproeven in de V.S.
De publikatie van dit document van
de Amerikaanse regering valt samen
met het vertrek van Arthur Dean,
de Amerikaanse onderhandelaar bij
de kernstop-conferentie in Genève,
naar Zwitserland.
Gevaar voor
Gander geweken
De bosbrand die het internationale
vliegveld Gander, Newfoundland, be
dreigt is afgenomen door regen. Ver
andering van de windrichting zal
het vliegveld -:aar verwachting weer
vrij maken.
De Canadese luchtlijnen maken op
eigen risico gebruik van het vlieg
veld, maar internationale maatschap
pijen doen het niet aan.
Dinsdag werd Gander voor zes uur
gesloten toen het zicht door de rook
ontwikkeling tot nul werd terugge
bracht.
Nieuwe nota van
Sowjet-Unie over
crisis-Berlijn
De Sowjet-Unie heeft woensdag een
nieuwe nota aan de Verenigde Stalen
gezonden inzake de crisis om Berlijn.
De nota is onmiddellijk in studie ge
nomen door vertegenwoordigers van
het State Department en geallieerde
diplomaten. Sommige zegslieden
achtten de nota belangrijk.
De nota was woensdag in de luup
van de dag te Moskou overhandigd.
Het schreven werd daarop onmid
dellijk naar Washington getelegra
feerd.
De nota kwam daar aan terwijl de
Verenigde Staten een serie belang
rijke besprekingen hielden met de
bondgenoten.
Te Moskou is intussen nog niets be
kend geworden over de inhoud van
de nieuwe nota aan de Verenigde
Staten.
JIMIIIIIIIIIIIM
,Jk schreef
„Mein Kampf"
zegt Hess
H In het laatste nummer van het
joodse tijdschrift „Allgemeine
Wochenzeitung der Juden" dat
H te Dusseldorp verschijnt, wordt
bericht, dat de plaatsvervan-
ger van Adolf Hitler, Rudolf
Hess, die nu een levenslange
ee gevangenisstraf uitzit in de
Westberlijnse gevangenis Span- =g
dau, aan een cipier verteld zou
H hebben de schrijver te zijn van
het boek „Mein Kampf".
ee „Mein Kampf" dat altijd aan
- Hitler is toegeschreven is het n
handboek geworden van de na-
H zi's.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllH
Binnenkort zelfs
acht vacatures
IEDERE NEDERLANDER van
25 jaar of ouder mag sollicite
ren naar het ambt van burge
meester!
Het lijkt ons goed alle lezers, die
hun 25ste verjaardag reeds ach
ter de rug hebben, nog eens op
dit simpele feit te attenderen,
want momenteel hebben zeven
Zeeuwse gemeenten een burge
meestersvacature... Middelburg,
Goes, Borssele, Ovezande, Zou-
telande, Souburg en Grijpskerke
zijn de plaatsen, die geen „vas
te" burgemeester bezitten, maar
een waarnemend eerste burger.
Binnenkort zijn er zelfs acht va
catures, want op 1 september
gaat burgemeester J. van Halst
van Wissenkerlce met pensioen.
Nu gebiedt de eerlyldieid te zeg
gen, dat uiteraard niet elke wille
keurige sollicitant een redelijke
kans maakt en voorts dat nog
lang niet voor alle acht gemeenten
VW\*W\AA/VW\*W>A'WVW
sollicitanten opgeroepen zijn. Om
bet in de ambtelijke taai te zeg
gen: nog lang niet alle vacatures
zyn opengesteld. De realiteit is
namelijk, dat alleen Middelburg,
Goes en Wissenkerke een nieuwe
burgemeester zullen krijgen. In
alle andere opgesomde plaatsen
wensen de hogere instanties voor
lopig nog geen nieuwe burgemees
ter in verband niet grenswyzi-
gingsplannen.
Daarmee zijn de kansen op een bur
gemeestersbenoeming voor „iedere
Nederlander ouder dan 25 jaar" aan
merkelijk gereduceerd. Bovendien is
de sollicitatie-termijn voor Middel
burg al lang achter de rug: zeer bin
nenkort lean zelfs de benoeming van
een nieuwe burgemeester te ver
wachten zijn.
Welverdiend...
Voor de vacature-Goes is echter nog
niemand te laat: 1 augustus is de
sollicitatie-termijn opengesteld en
deze termijn sluit pas op 31 augustus.
Het is dan ook te verwachten, dat
waarnemend-burgemeester dr. J. W.
Nooteboom eind dit jaar of begin vol
gend jaar zijn welverdiend pensioen
weer in Voorburg kan voortzetten na
de benoeming van een nieuwe burge
meester.
Voor de op handen zijnde vacature-
Wissenkerke kunnen tie gegadigden
hun „sollicitatiebrief" vast schrijven:
op 1 september wordt deze vacature
opengesteld en de sollicitatietermijn
zal dan pas drie weken later weer ge
sloten worden. Ook hier ligt er dus
nog een kans voor „iedere Nederlan
der enz."
Men weet het: al sinds jaar en dag
wordt gewerkt aan de plaunen voor
de gemeentelijke herindeling van
Walcheren. Hoe onzeker vele facetten
van die plannen ook zijn, toch is liet
Zie i lot pag. 5 kol. 1
De Beoeluxtunnel (onder de Nieu
we Maas bij Vlaardingen) kan
op basis van particuliere finan
ciering plus tolheffing vervroegd
worden uitgevoerd, zo is dezer dagen
bekend geworden. Hier is sprake van
een regeringsbesluit, dat allerwegen
met instemming is begroet, want
deze tunnel is dringend nodig en
voorziet zoals dat plechtig heet
„in een daadwerkelijke behoefte".
Die instemming bestaat ook in Zee
land, want de Beneluxtunnel en de
Haringvlietbrug worden hier gezien
als schakels in de voor deze provin
cie zo belangrijke centrale weg. Voor
beide werken is dus nu toestemming
verleend.
Maar nu deze twee grote kunst
werken worden uitgevoerd, komt als
vanzelf de vraag naar voren: wan
neer de derde schakel? Het is im
mers juist deze verbinding, die voor
Zeeland van zulk uitnemend belang
is, namelijk de Oosterscheldebrug.
Maar men moet helaas vaststellen,
dat over dit zo enthousiast aange
vatte project op dit ogenblik een ijzig
stilzwijgen heerst. Het laatste nieuws
daarover was, dat deskundigen van
de provincie Zeeland en van de rijks
waterstaat rond de tafel zouden
gaan zitten om hun prognoses te
vergelijken. Het ging hierbij om de
berekening van het aantal voertui
gen, dat van de
brug gebruik zal
maken. En daar
over is bekend ge
worden, dat de
Zeeuwse progno
ses aanzienlijk hoger liggen dan die
van de rijkswaterstaat, welk ver
schil tot dusver een verdere overeen
stemming heeft bemoeilijkt.
Sinds het moment, dat de ronde
tafelconferentie tussen de rijks-
en provinciale deskundigen werd
aangekondigd het gebeurde tij
dens de laatste Statenzitting is er
al weer enige tijd verlopen en men
mag aannemen, dat de lieren zo
langzamerhand weer op hun basis
teruggekeerd zijn. Er gaan geruch
ten dat men elkaar helaas niet zo
ver is genaderd, dat van een redelijke
overeenstemming kan worden ge
sproken. Dat betekent dus, dat de
brugplannen nog steeds niet in de
vereiste sneltreinvaart kunnen wor
den afgewerkt. Immers, rijkswater
staat adviseert de minister van ver
keer en waterstaat, die op zijn beurt
weer zijn ambtgenoot van financiën
zal inlichten over de redelijkheid van
de Zeeuwse voorstellen. Minister Zijl
stra moet namelijk in het kader van
de conjunctuurpolitiek toestemming
geven tot de niet geringe investering
voor de brug.
Er is dus onenigheid over de prog
noses. Rijkswaterstaat vindt dat
Zeeland te hoog is, omgekeerd
meent het provinciaal bestuur dat de
deskundigen van de rijkswaterstaat
veel te laag uitkomen. Nu is het al
tijd heel moeilijk met prognoses: wie
zal zeggen dat zij juist zijn? Maar in
elk geval behoort aan de berekening
ervan toch een bepaalde vaste en
wetenschappelijk verantwoorde for
mule ten grondslag te liggen, een
formule die al naar gelang van de
plaatselijkè omstandigheden correc
ties behoeft. Zo zijn het E.T.I. voor
Zuid-Holland en rijkswaterstaat het
eens geworden over het te verwach
ten verkeer in de Beneluxtunnel,
welke overeenstemming er mede toe
heeft geleid, dat tot vervroegde uit
voering is besloten. Hoe dan ook: de
berekening van de verkeersprognoses
moet een vaste formule als basis
hebben. Wanneer er nu verschillen
optreden, dan zou het interessant zijn
te weten door welke omstandigheid
zij zijn ontstaan. Ligt het in de cor
recties op de standaard-formule? Of
gebruiken rijkswaterstaat en de pro
vinciale deskundigen soms een ge
heel verschillende basis-formule? Op
de een of andere wijze moet dat toch
blijken, waarbij dan vooral van be
lang is wat andere deskundigen over
deze verschillen r
Wanneer nu de standpunten van
Zeeland en die van rijkswater
staat niet verenigbaar blijken,
dan is het te hopen dat het provin
ciaal bestuur het hoofd niet in de
schoot zal leggen. Want waarom zou
men minder vertrouwen hebben in
de deskundigen van Zeeland dan in
die van de rijkswaterstaat? Het pro
vinciaal bestuur zal de minister(s)
wij twijfelen daar niet aan wel
duidelijk maken, dat de beslissing in
zulk een gewichtige kwestie niet af
hankelijk mag zijn van het oordeel
van één instantie, in casu rijkswater
staat. Op zijn minst genomen mag
worden verwacht, dat de betrokken
bewindsman zich op korte termijn zal
laten adviseren door een derde, dit
maal onafhankelijke instantie. Een
dergelijke instelling kan dan ha
oordeel geven over de berekeningen,
zoals die van beide zijden zijn ge
maakt. Er zijn in ons land voldoende
van deze instanties: men denke aan
de Rijksdienst voor het Nationale
Plan, het Centraal Planbureau (wel
ke laatste destijds een nota uitbracht
over de rentabiliteit van Coen- en
IJtunnel) e.d. Zij beschikken over
wetenschappelijke ambtenaren, die
zeker in staat zijn op korte termijn
zich over deze kwestie een oordeel
te vormen.
Op korte termijn! Want de tijd
dringt. Het voorstel tot aanleg van
de brug is inmiddels ruim een jaar
oud. Hoe lang nog zal deze zaak op
sleeptouw worden gehouden?
Cyprus zal deelnemen aan de confe
rentie van de tot geen wereldblok beho
rende landen, die in Belgrado zal worden
gehouden. De Turkse kabinetsleden wa
ren tegen dit besluit van de regering. Zij
stelden dat de grondwet van het land
Cyprus aan het westen bindt.