Oud-Vosmeerse W. M. van Dijke
„melkt zich de Tweede Kamer in"
SUNIL
SUNIL HALEN
MORGEN
In Australië te warm
voor de Zeeuwse kan
Geref. Gemeente - Yerseke beziet
maquette nieuwe kerk
JAARVERSLAG WALCHERENS
ZIEKENHUISVERPLEGING
Examens
P li QVIE Cl ALE ZEEUWSE C Q U U A N T
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1961
ZUURZOETE GESCHIEDENIS
Gehuurde koe vervangt enige
melkslijter van het dorp
N DE STROMENDE regen
zat Oud-Vosmeers W. M.
van Dijke sr. woensdagmid
dag onder zijn koe. Starre
heet het beest en het geeft
zo'n twaalf liter melk per
dag. Genoeg voor het grote
gezin van de heer Van Dijke,
van beroep: metselaar. De
heer Van Dijke wil geen melk
van de enige slijter, die Oud-
Vossemeer telt, zodoende. En
als de vriendep en kennissen
van de heer Van Dijke het
willen, kunnen ze allemaal
door zijn bemiddeling een koe
huren. Dat heeft de heer Van
Dijke gisteren zelf ook ge
daan.
En aan <Jifc schuchtere begin van
een bloeiende veestapel wil de
heer Van Dijke „zoveel mogelijk
ruchtbaarheid geven'.'. sterker
nog, zoals hij zegt: „de zaak
moet de Ivamer in. De Tweede
Kamer. Er moeten vragen over
komen. Die kan de minister piet
zo maar naast zich neerleggen.
Den Haag is wel ver van Oud-
Vossemeer, maar daar zullen ze
ook niet stilzitten".
Inderdaad, in Den Haag zit men
ook geen duimen te draaien. De
heer Van Dijke melkt. Wat wil de
heer Van Dijke?"
Voorshands een locale popularise^
ring van de koe. Of sterker, zoals
hij zegt: „We zullen ze droogleg
gen".
Dat is dan niet b.edoeld voor de
koeien, maar voor de enige melk
slijter in het dorp, de heer A. Be
velander, die een proper zaakje
aan de Ring drijft. Het is intus
sen wel duidelijk, dat de lieer Van
Dijke iets heeft tegen de melkslij
ter.
„Ik wil geen dwang" zegt hij en
daarmee is de voorgeschiedenis
van deze romige affaire geïntrodu
ceerd.
Tien jaar geleden waren er nog
zeven melkslijters in Oud-Vosse-
meer, dat amper tweeduizend in
woners telt. Duidelijk, dat de
melkhandelaren elkaar de kaas
van het brood aten.
Zij deden hun zaken over aan het
jonge, hardwerkende echtpaar Be
velander. Niet dat de heer Beve
lander naar een monopolie streef
de: het overnemen gebeurde steeds
op verzoek van de mensen, die hun
zaak wilden liquideren.
Tot voor kort was er naast de
heer Bevelander uog één slijter
„en route": de heer Van Vossen.
Gevorderde leeftijd en een ver
ouderde zaak deden de heer Van
Vossen besluiten, zijn melkwijk
eveneens van de hand te doèn.
Drie maanden lang hééft de zaak
te koop gestaan. Bevelander voel
de er aanvankelijk niets voor.
Koop zou monopolie betekenen.
Maar er kwam geen andere ko
per en toen veranderde de situa
tie: indien Bevelander niet zou ko
pen, zou de zaak van de heer Van
Vossen verwateren en de klanten
zouden hem kosteloos toevallen,
Hiervoor vóelde Bevelander nog
minder. De koop werd beklonken
en Bevelandèr ging langs de oude
eliëntèle van Van Vossen om te
vragen, of hij in het vervolg de
melk mocht leveren.
„Stuk voor stuk heb ik ze afge
werkt'1, vertelde de heer Bevelan
der daarover, maar de heer Van
Dijke heeft een andere zienswij
ze. „Ze zeiden we hebben je ge
kocht. En ik ben niet te koop. Dit
was "dwang".
Voordat Van Dijke gisteren zijn
koe huurde, zag hij nog een an
dere oplossing. Een melkhandelaar
uit Tholen. de heer A. Schot, zou
hem en een aantal van zijn aan
hangers bedienen. De Slijtersver
eniging*- Tholen heeft hier een
stokje voor gestoken. De vereni
ging vond dit, nadat Bevelander
de zaak van Van Vossen had over
genomen, een ongezonde toestand.
Zij verzochten de twee in Bergen
op Zoom staande melkfabrieken
de heer Schot niet meer melk te
verstrekken dan het kwantum,
dal hij dagelijks in Tholen aan de
man brengt. Zo gebeurde.
Van Dijke liet het er niet bij zit
ten. Hij huurde zijn koe. En hij
wil verder. Koeien voor de kennis
sen, koeien voor de vrienden. „Als
ik er geld voor had, stichtte ik
een eigen fabriek", Voorts is hij
van meping, dat het de Kajjicr
in moet
In de kamer van de heer Beve
lander, die het „een storm in een
glas melk" noemt, zit ook de
knecht van Bevelander. Hij gaat
weg als er over de zaak wordt ge
sproken, Zo geeft hij de gelegen
heid zijn patroon te laten onthul
len, dat er sprake is van een vete
tussen de knecht en Van Dijke.
„Bij de overname van de zaak van
Van Vossen kwam het zo uit, dat
de knecht de melk bij Van Dijke
zou bezorgen. Toen weigerde hij.
De enige. Alle klanten kwamen
over".
„Een vete?" zegt Van Dijke
schouderophalend, „daar
weet ik niets van hoor..."
Vete of geen vete, tussen Be
velander en Van Dijke botert
het niet meer. Van Dijke
heeft geen eieren voor zijn
geld gekozen, maar een koe.
En zo, hoopt hij, melkt hij
zich rechtstreeks de Kamer
in.
NADELIG SALDO A.-VERZEKERING
Verhoging ligdagprijzen
in de ziekenhuizen
Uit iiet jaarverslag over I960 van de
vereniging ziekenhuisverpleging op
Walcheren te Middelburg blijkt on
der meer, (lat het afgelopen jaar
zjch VQor deze vereniging ook weer
gekenmerkt heeft door verhogingen
van de Jigdagprijzen in de ziekenhui
zen. Hetzelfde verschijnsel openhaar-
de zich ten aanzien van de uitgaven
voor klinische hulp (de B-C-verzeke-
ring). Kon het vorig jaar de premie
voor de ligdagenverzekering nog ge
handhaafd blijven r— hoewel de prijs
van het Gasthuis 15.15 ten volle
betaald werd en de rechten tot f to
liepen dit jaar werd deze nrjjs tot
16 verhoogd, zo iymrkt de secreta
ris-penningmeester in het verslag
op.
Aangezien de vereniging de prijs in
de laagste klas pleegt teJjetalen
die ip het grootste percentage van de
opnamen niet boven de 16 komt
besloot het bestuur tol verboging:
van de rechten en een maximum-uit
kering van f 16 per ligdag. Hieraan
moest een verhoging van de premie
voor de A-verzekering gepaard gaan.
Als één der oorzaken van het nadelig
saldo der A-verzekering (f 13.130)
noemt de secretaris bet feit, dat de
premieverhoging eerst per 1 juli in
gevoerd kon worden. In het alge
meen kan zelfs bij de meest minuti
euze begroting niét ontkomen wor
den aan de „verrassing" van invoe
ring van verhoogde verpleegprijzen.
Daar ook de ziekenhuizen met plot
selinge verhoging van exploitatiekos
ten te kampen hebben, wil de secre
taris geenszins een verwijt maken
aan de ziekenhuizen, die immers ook
met een kostenstijging soms met
terugwerkende kraeht geconfron
teerd worden.
Uit reserve gedekt
Dank zij een conservatief financieel
beheer kon het nadelig saldo van de
A-verzekering uit de reserve worden
gedekt. De stijgingen van de gemid
delde kosten per 'verpleegdag fin
1959 bedroegen die kosten 16.77 en
in 1960 ruim 19) vormen de voor-
naamsle oorzaak van het nadelig
saldo van de A-verzekering. Het
Drie honden geslaagd
voor examen politiehond
In Klein-Valkenisse hebben zes hon
den dezer dagen op de najaarskeuring
proeven afgelegd voor het „examen"
diensthond van de Kon. Ned. Politie
hondenvereniging.
Drie honden slaagden, namelijk de
Duitse herder „Wilson" van de wacht
meester der eerste klasse P. C. Bab-
bijn uit Biggekerke (315 pnt., eerste
Êrijs), „Arno", een bouvier van A.
al uit Nieuwerkerk (285 ptn., tweede
prijs). De derde prijs kreeg de bou
vier „Arco" van de heer P. J. van
Scbaick uit Middelburg, met 253 pun
ten. Een flink aantal toeristen woon
den de demonstraties bij.
aanvullend fonds boekte een voorde
lig saldo van bijna 7i00, welk be
drag aan de reserve werd toege
voegd. Het nadelig saldo van de kli
nische kostenverzekering B-C beliep
ruim 5000, die gedekt werden uit
de reserve.
Na de personeelsvereniging v.an de
Schelde te Vlissingen, zo blijkt ver
der uit het verslag, besloten heeft
haar leden op kostendekkende basis
te verzekeren, verloor de vereniging
voor ziekenhuisverpleging op Wal
cheren daardoor rond negenhonderd
leden.
Voorts wordt in het verslag de aan
dacht.gevestigd op de nieuwe 2e klas
B-yergekering, die ingevoerd is ten
einde tegemoet te komen aan de be
hoefte om in één verzekering een
aantal risico's te dekken. Voor deze
nieuwe verzekering kon men ruim
duizend leden boeken.
Prof. Kamphuisen - 64 jaar
oud - in Arnhem overleden
Tot 1928 advocaat en
procureur in Middelburg
Woensdagochtend ia in het St. Elisa-
bethsgasthuis te Arnhem waar hij
dezer dagen voor ccn operatic waa
opgenomen op 64-jarige leeftijd
overleden prof. nir. P. W. Kamphui
sen, voorzitter van de raad van com
missarissen van de Algemene Kunst
zijde Unie N.V.
Na zijn rechtenstudie was prof.
Kamphuisen eerst secretaris bij het
Internationaal Intermediair Instituut
te Den Haag, Daarna vestigde hij zich
als advocaat en procureur te Middel
burg. tot hij in 19.28 hij de A.K.U. in
dienst trad als hoofd van de juridi
sche afdeling. In 1930 volgde zijn
benoeming tot chef algemene zaken.
Zeeuwse kinderen naar
Bio-vakantieoord
Vandaag der trek kop 33 Zeeuwse kin
deren in de leeftjjd van 6 tot 13 jaar
voor een vakanfje van zes weken
naar het Bio-vakantieoord „Russen-
duin" te Bergen aan Zee. In dit va
kantieoord worden het gehele jaar
door kinderen uit alle delen van Ne
derland verpleegd.
Voor opname in het Bio-vakantie
oord komen uitsluitend schoolgaande
kinderen in de leeftijd van 6—12 jaar
in aanmerking, waarvoor de school
arts de uitzending nodig acht en
waarvan de ouders of verzorgers na-
genoog niet in staat zijn iets voor de
verpleging bij te dragen.
Voor de dekking van de onkosten
wordt tweemaal per jaar in alle Ne-
derlandsfe bioscopen een collecte ge-
hoyden. De Zeeuwse kinderen, die
AavertenUe
r, NEDERLANÜS Ittül litBKIM KAÜIHIltl
■HBIHSNHHBHHHHHHHhHBSH
Hein Cujé naar Praag
Dezer .dagen ontving de Middelburg
se atleet Hein Cujé (Dynamo) van
de N.T.C. der K.N.A.U. bericht, dat
hij uitgenodigd is deel te nemen aan
een grote internationale cross-coun
try, die op 24 september a.s. te Praag
zal worden gehouden. Op de 26e sep
tember zal hij dan uitkomen in een
baanwedstrijd. die eveneens in Praag
gehouden wordt.
Naast Cujé, zijn ook Kunen van
Sprint en Delnoye van Kimbria voor
deze wedstrijden geïnviteerd.
Afgelopen zondag nam de Middelbur-
fer deel aan een zeer sterk bezette
000-meterwedstrijd te Brugge. Na
een groot deel van de wedstrijd liet
tempo te hebben aangegeven werd hij
in de laatste meters nog gepasseerd
door Alloiisius en Hanswjjck, bei
den Belgen. Hans Bostelaar werd
in deze race 12e.
Burgemeester Wissenkerke
1 september met pensioen
Bij Koninklijk Besluit is aan J. van
Halst op zijn verzoek met ingang
van 1 september 1961 eervol ontslag
verleend als burgemeester der ge
meente Wissenkerke.
Belgische auto's botsten
Op liet kruispunt in de omweg rond
IJzendijlce bij de marechausseeka
zerne zijn dinsdagmiddag twee Bel
gische personenauto's in botsing ge
komen. Eén van de wagens sloeg
over de kop. De inzittenden van de
ze wagen, de bestuurder met twee
kinderen werden evenals de bestuur
der van de andere auto slechts licht
gewond. De auto's werden zwaar be
schadigd
Nieuwbouwplannen voor
beschuttende werkplaatsen
In het verslag over het jaarverslag
van de stichting Federatie van be
schuttende werkplaatsen in Zeeland
zal de kopregel wellicht verwarring
hebben veroorzaakt, omdat die "niet
jn overeenstemming was met het ar
tikel. In deze kopregel werd vermeld,
dat Vlissingen en Goes plannen heb
ben voor nieuwe werkplaatsen. Dit
is onjuist, daar --- en dit zal men
uit het verslag gelezen hebben in
Vlissingen en Oostburg nieuwbouw
plannen gemaakt zijn.
LEZERS SCHRIJVEN
Rijwielpad en busdienst
Als vakantiegangers hebben we en
kele weken geleden zeer genoten
van het prachtige land Walcheren.
Wij wilden echter gaarne twéé op
merkingen doorgeven, die U enkel
maar moet zien als opbouwende
kritiek.
Uw onvolprezen V.V.y. kan er moge
lijk nog zijn nut mee do,en. Aller
eerst is daar het rijwielpad SJoute-
lande-Vlissingen. Het aantal loslig
gende tegels is legio en op sommige
punten zou men" zelfs van een ge
vaarlijke situatie kunnen spreken.
Walcheren herrees uit de waters
nood. Mogelijk is het verbeteren van
dit pad slechts een peuleschilletje tot
hetgeen gepresteerd werd
De tweede opmerking geldt de bus
dienst Öostkapelle e.d. Middel
burg, In Öostkapelle gelogeerd, na
men wij de bus naar Middelburg
voor het prachtige licht- en klank
spol in de Abdij. Wij moesten ech
ter voortijdig uit de Abdij vertrek
ken om de bus van 9.30 uur te ha
len. daar er geen bus tussen 0.3GL&P
11.30 uur rijdt. Wij vonden dit oók
voor andere bezoeken aan Middel
burg een ernstige tekortkoming.
Wolfheze,
A. Dekker,
„De Waagschaal".
ZEEUWEN ALS EMIGRANTEN
„Ze krijgen ons niet meer
terug naar Nederland"
Van onze correspondent in
Australië)
„Ik vind Australië wel eng mooi,
maar in de zomer is het er te
warm voor de Zeeuwse kap".
Dat zegt mevrouw A. Borger uit
Veere, die met haar echtgenoot
en dochter een bezoek brengt
aan haar andere dochter, die on
geveer zeven jaar geleden naar
Australië emigreerde. Dat is alle
kritiek, die ze op dit land heeft,
hoewel ze toch voor Veere kiest.
Toen de dochter van mevrouw Bor
ger naar Australië ging was haar
verloofde, de heer H. v. d. Berg,
daar reeds, In dit verre land trouw
den ze. „We hebben niet veel van de
gewone emigranten-moeilijkheden
gemerkt", zegt mevrouw v. d. Berg
Ze hadden minder moeite om huis
vesting te vinden dan een gezin met
kinderen. „Wanneer iedere emigrant
Hiér zo beginnen kon, zou het nog
Voor het praktijkdiploma machine-
schrijven (130 aanslagen per minuut)
slaagden: E. van Loenea; J. Moort-
hapièr; N. de Kunder; A. Howell; L.
de Kraker; M, van Baai; L, de Klerk
én C. Verhuist, allen t,e Axel,
Voor het diploma Nederlandse han
delscorrespondentie, afgenoipen door
de Nederlandse Associatie voor Prak
tijkexamens, slaagde mejuffrouw J. J.
den Boer te O.- en West-Souburg.
MEER DAN DUIZEND ZITPLAATSEN
Zo sal de nieuwe kerk van de Gere-
formeerde Gemeente te Yerseke er
uitzien. Op het ogenblik staat in de
consistorie van het. oude gebouw een
maquette. Foto: de achterzijde met
bijgebouwen en pastorie.
Foto P.Z.C.)
wel gaan", aldus mevrouw' v. d.
Berg. Haar echtgenoot is timmerman
van beroep en dal is een vak, dat
voor een emigrant geen moeilijkhe
den oplevert. „Werk is hier genoeg"
zegt de heer v. d. Berg. Alleen de
taal, daar hadden ze in het begin
nogal wat moeite mee.
Veel emigranten zoeken hun ge
luk in de grote stad, maar de heer
v. d. Berg heeft het gevonden in
een klein plaatsje dicht hij Mel
bourne. Eerst werkte hij bij een
haas, maar ongeveer vijf jaar ge
leden ondernam hij de grote sta])
en begoii voor zichzelf te werken.
„Dal gaat hier allemaal veel ge
makkelijker dan in Holland. Er
zijn heel wat minder voorschrif
ten en je hebt ook minder kapi
taal nodig", aldus de heer v. d.
Berg.
Het bouwbedrijf in Australië is wel
iets anders dan in Nederland. Er
wordt niet alleen in steen gebouwd,
ma.ar vooral ook in hout, „Fibj'o" en
asb,est cementplaten. De heer v. d.
Berg verbeterde ook zelf de woning
die bij kocht.
Onlangs werd een dochter geboren
én dat was één van de redenen,
waarom het echtpaar Borger naar
Australië ging: „We wilden onze
kleindochter graag eens zien".
„Wilt U wel gelóven, dat we in
Australië heel wat vrienden hebben
gemaakt", zo zeggen dé heer en me
vrouw Borger. Want er wonen nog
al wat Nederlanders in de buurt van
het plaatsje Mt. Evelyn. Er worden
Nederlandse kerkdiensten gehouden
door de Reformed Churches en er
is een Nederlandse predikant.
Mevrouw Borger was bij haar aan
komst jn Australië in Zeeuwse kle
derdracht en daardoor had ze nogal
wat bekijks. Of de Jieër en meyrnmv
Borger voorgoed in Australië willen
blijven? „Dat is niets meer voor
ons", aldus de heer Borger, die
vroeger in het baggerbedrijf werk
te, maar nu gepensioneerd is, „Je
kunt in Australië beslist goed ver
dienen; voor de jongelui is het er
best, maar wij hóuden bet op Zee
land". Het standpunt van bun doch
ter en hun schoonzoon is: „Zo krij
gen ons niet meer terug naar Ne
derland".
Financiële kant van het project
kwam vlot en spontaan „rond"
TWEEHONDERD werkuren zitten er in de maquette voor een
modern nieuw bedehuis, die op het ogenblik in de consistorie van
de kerk der Gereformeerde Gemeente van Yerseke is te bezich
tigen. Mosselschipper-knutselaar A. de Koeyer heeft met dit
knappe stukje handenarbeid eigenlijk voor zijn mede-gemeente
leden de tekeningen gelezen van de architect en hen zo een in
druk gegeven van het gebouw, waarvoor de plannen kant en
klaar zijn. Een kerk, die 1050 zitplaatsen zal krijgen, een schip
zal hebben met een oppervlakte van bijna 800 vierkante meter
e" zes ton zal kosten.
naar „Russencjuin" gaan, zijn afkom
stig uit de volgende plaatsen: Goes
(8); Vlissingen (8); Middelburg (4):
V
Heerënhoek (2); Yerseke (2; Zie-
rikzee (1): St.rMaartensdi.jk (1);
Sas van Gent (2); Axel <2); Oost-
Elen Breskens (2).
Alles was aan de houw van een der
gelijk project vastzit, is in Yerseke in
kannen en kruiken. Het wachten is
alleen nog op de ryksgoedkeurtng.
Komt die af, dan kunnen de heiers
onmiddellijk beginnen op het bouw
terrein aan de Molenlaan-hoek Bree-
weg tweehonderd palen elk negen
meter, de grond in te drijven.
Daarop komt dan een gebouw te rus
ten dat de Gereformeerde Gemeente
van Yerseke uit een nijpend gebrek
aan ruimte moet helpen Of
blik heeft men een
Op het ogen-
accommodatie
vleugel bijgebouwd
leden werd in het middenschip een
noodgalerij aangebracht. Dat 'dit nog
steeds een provisorische oplossing is
blijkt telkens weer. Het gebouw is
voor een dergelijke galerij te laag en
's zomers heerst er zowel onder als
boven het achterste deel yan de kerk
een benauwdè temperatuur, De staat
waarin de kerk zich op het ogenblik
bevindt, is ook niet meer honderd
procent: de muren zijn vochtig en
hoewel het interieur er nog goed
uitziet dringt de vochtigheid steeds
door de hardboard-beplating van de
wanden.
Bovendien is de gemeente van ds.
P. I-Ionkoop de laatste jaren uit
gebreid tot 1200 zielen, zodai or
ongeveer 300 zitplaatsen te kort.
zijn.
Eerst in de la
Dat ajles leidde een kleine tien jaar
terug al tot besprekingen over nieuw
bouw, En op dat punl heeft men in
ds. Honkoop een man met ervaring
voor 700 zitplaatsen in het kerkge- gevonden. ïn zijn vroegere gemeenten
bouw, dat rond het jaar 1870 word ■•*•••-
opgetrokken. Sindsdien is er nog een
De bouwgrond, die de Gereformeerde
Gemeente van Yerseke enige jaren
geleden in eigendom had, lag evenwel
in een .nieuw uitbreidingsplan van
het dorp en bovendien was de finan
ciële situatie dprmate ongunstig, dat
de plannen in de la bleven.
Toen de bouwcommissie enige tijd ge
leden opnieuw de stand van zaken
bekeek, kwam men tot de conclusie
dat het overgebleven stuk grond
ruim 4000 vierkante meter vol
doende was om er een ruime kerk
te projecteren.
Architect W. de Jonge uit Lissc
maakte een plan op en inmiddels
werd de financiële kant van de zaak
„rond" gemaakt. Dat gebeurde in
Yerseke heel vlug en heel spontaan.
Al liet benodigde geld kwam name
lijk van de kerkgangers, die ruim
vier ton deels giftén, deels rente
loos en deels tegen een lage rente
voet op tafel legden. Daarnaast is
een fonds gesticht van wekelijkse gif
ten. waarin het afgelopen jaar bijna
negentienduizend gulden werd ge
stori. Iedere maand wordt nog een
extra collecte gehouden voor de kerk
bouw, die gemiddeld een bedrag van
negenhonderd gulden opbrengt. Deze
week konden de gemeenteleden aan
de hand van de maquette een idee
krijgen van de vorm, die de nieuwe
kerk krijgt.
Het gehele complex zal bestaan
uit twee gedeelten, die niet een
kokerachtige overloop aan elkaar
worden „gesmeed" De afstand
tussen hoofdingang en achteruit
gang bedraagt 40 nieter.
Lichtinval
Het hoofdgebouw krijgt rondom licht
inval: de voor- en achterwand be
staan uit betonblokken waarin hon
derden vierkante raampjes. Ook in de
zijwanden is het hoofdbestanddeel-
glas. Vlak achter de hoofdingang
komt een galerij met 240 zitplaatsen
en aan de overzijde daarvan de kan
sel en het orgel.
De bijgebouwen, die laas zijn gepro
jecteerd bevatten een ij^rle trouw
zaal met een kansel, een consistorie
en vergaderlokaliteit, terwij) de pas
torie ook met het gehele complex
verhonden zal zijn. Rond de nieuwe
kerk zullen dan verder nog een par
keerplaats, een tegeltableau en ga
zons worden aangelegd.
Wordt eenmaal de eerste spade in de
grond gestoken en men heeft in
Yerseke goede moed. dat dit nog in
1961 liet. geval zal zyn dan moet
te Den Haag en Rijssen heeft hii ook de nieuwe kerk van de Gercformeer-
kerken helpen bouwen In Rijssen I de Gemeente binnen een jaar zijn af-
zelfs een mot bijna 2400 zitplaatsen. gebouwd.