PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT NOG GEEN VERHOGING PARAATHEID NEDERLANDSE STRIJDKRACHTEN „In Aardenburg waren Romeinen gelegerd" September-Iichting met klein verlof Oost-Duitsland wil verbod grensverkeer KROESJTSJEW00K BEDREIGD DOOR NEDERLANDSE BASES Dean Rusk onderhandelen, maar wanneer Vandaag... Verkeersramp Berlijn 204e jaargang - no. 189 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteuren W. Leertouwer en G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 12 aug. 1961 ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per m.m. Minim, p. advertentie 4,—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) 25 cent per regel met een minimum van 1,25. „Brieven bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg. Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g, red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg, tel. 2395; Terneuzen tel. 2116; Zierikzee red. iel. 2425. adm. tel. 2094. MINISTERRAAD VERGADERDE GISTEREN De woordvoerder van het departement van defensie in Den Haag lieeft gistermiddag het volgende meegedeeld: „Na overleg met de opperbevelhebber van de N.A.V.O.-strijd- kracliten heeft de ministerraad besloten, op dit ogenblik nog geen bijzondere maatregelen te nemen ter verdere verhoging van de paraatheid der Nederlandse landstrijdkrachten." Onze Haagse redactie tekent hierbij J Daarom wordt het overleg met de op- aan: opvallend in de mededeling dat perbevelhebber van de N.A.V.O.- de ministerraad heeft besloten nog strijdkrachten in Europa voortgezet, geen bijzondere maatregelen te tref- fen ter verdere verhoging van de pa- Klein Verlof raatheid van de Nederlandse land strijdkrachten is, dat daarin uitdruk kelijk vermeld is dat „op dit ogen blik" nog geen bijzondere maatrege len zullen worden genomen. Dit be tekent, dat de ministerraad zich na, en in overleg met de opperbevelheb ber van de N.A.V.O.-strijdkrachten in Europa heeft gebaseerd op de inter nationale politieke situatie van dit moment. De ministerraad volgt nauwlettend de ontwikkeling van deze situatie, zo vernamen wij. Zodra deze zich wij zigt wij hebben hierbij het oog op een verscherping kan dus ook een nieuwe beslissing worden genomen. Berlijnse universiteit stond in vlammen Vrjjdag is brand ontstaan in de Oostberlijnse Humbolt-universiteit aan de Unter den Linden. Binnen twee uur was het vuur geblust. Niemand werd ernstig gewond. Een aantal mensen, dat opgesloten zat op de bovenste verdieping, raakte be wusteloos voordat brandweerlieden erin waren geslaagd hen te bevrij den. Honderden Oost- en Westberlij- ners verzamelden zich op de brede avenue om de brand gade te slaan. P.Z.C.-zaterdagnummer Ilteilil Zoals de toestand zich thans laat aanzien, zal de lichtingsploeg die in september met klein verlof zou gaan, ook inderdaad afzwaaien. Mochten zich echter nieuwe ontwikkelingen voordoen, die het volgens de bevel hebber van de N.A.V.O.-strijdkrach ten in Europa, generaal Norstad, noodzakelijk maken dat de sterkte van de troepenmacht wordt opge voerd, dan kan nog vóór september de mededeling worden verwacht dat de militairen van de landmacht die in september naar huis zouden gaan in dienst moeten blijven. Volledige zekerheid over hun klein verlof bestaat dus nog niet. De Ne derlandse regering lieeft dadelijk toen van de wenselijkheid van een ver hoogde paraatheid werd gesproken, het in dienst houden van de septem- berploeg als een der mogelijkheden overwogen. Norstad kreeg nul op het rekest De opperbevelhebber van de NAVO- strjjdkrachten, de Amerikaanse luchtmacht-generaal Lauris Norstad, heeft nul op liet rekest gekregen bij zijn regering, toen liii om een aan vulling van 38.000 militairen voor Europa verzocht. Dit is vrijdag in gezaghebbende kringen in Washing ton vernomen. STROOM UIT OOST-DUITSLAND HOUDT AAN No ff steeds houdt de vluchtelingen stroom uit Oost-Duitsland via de vluchtwegen in Berlijn aan. Na de rede van premier Kroesjtsjew bleken nog meer Oostduitsers over de grens te komen. Dagelijks wachten in het opvangcentrum Marienfelde honder den vluchtelingen om geregistreerd te worden. Amerika stelt erkenning Buiten-Mongolië uit De Verenigde Staten hebben vrijdag bekendgemaakt, de di plomatieke erkenning van Bui ten-Mongolië te hebben uitge steld, „in verband met de heer sende toestand in de wereld." In de bekendmaking van het State Department werd voorts gezegd, dat de Verenigde Staten „te zijner tijd" zouden mededelen hoe zjj zouden stemmen over de aanvrage van Bui ten-Mongolië om toelating tot de volkerenorganisatie. Naar verluidde, zou minister Rusk aan Tseng, de vice-president van na tionalistisch China aan het begin van deze maand hebben gezegd, dat de Verenigde Staten zich van stemming zouden onthouden. Tsjeng had zich tijdens zijn bezoek aan Washington ernstig beklaagd over de Amerikaanse stappen op de weg naar een erkenning van Buiten- Mongolië, de rode satelliet, die tus sen Noord-China en Rusland is gele gen. ROODGLOEIEND LICHAAMSDEEL.. Sinaasappels zullen worden weggevaagd Premier Kroesjtsjew van de Sowjet- Unie heeft vrijdag in Moskou gezegd, dat als het westen een oorlog begint om Berljjn, de Russische strijdkrach ten ,,'n vernietigende slag zullen toe brengen aan de geallieerden." Hij zei, dat „communisten vrede wil len, maar zich bedreigd voelen door landen als Nederland, België, Noor wegen en Denemarken, alsmede Ita lië en Griekenland, waar de aggres sors hun bases hebben." Frankrijk, Engeland en West-Duitsland noemde hjj niet. „Verzot op Thoolsc hot" is het rijmend motto van onze acht ste Zeeuwse toeristische troel', waarin de Thoolse kusten als trekpleisters voor hengelaars worden belicht. Op pagina 4. Verder in dit 18 pagina's tol lende zaterdagnummer: pagi na 3: Stemmen uit de Ker ken, pagina 9: Radio, t.v - en filmrubriok, pagina 10: Kerk en Maatschappij en feuilleton, pagina 11: Honderdvijftig jaar burgerlijke stand, pagina 13: Kunst en cultuur, waarin Hans Warren het nieuwe werk „De filosoof en de sluipmoorde naar" van Simon Vestdijk be- licht, pagina 15: vrouwenpagi na en pagina 17 de kinder- krant met klanken uit de et- her. SPOEDIGE MAATREGEL VERWACHT Alleen met toestemming naar westelijk deel In welingelichte Oostduitse kringen is vernomen, dat de regering van de „Duitse Democratische Republiek" heeft besloten een reisverbod op te leggen aan alle die naar Oost- of West-Berlijn zouden willen reizen. Volgens dé zegslieden zou een ieder die naar één van de beide stadsdelen zou willen reizen, hiervoor verlof moeten vragen aan de plaatselijke overheid. De zegslieden deelden mee, dat het officiële verbod spoedig zou worden bekendgemaakt. In dezelfde kringen legde men er de nadruk op, dat dit nimmer eerder was voorgekomen. Ook zeiden zij, dat het verbod voor reizen zowel gold voor tochten naar Oost- als naar West-Berlijn. De meeste vluchtelingen hebben in de afgelopen dagen de ondergrondse of de bovengrondse tramverbinding in Berlijn gebruikt om van het óósten naar de vrijheid te vluchten. In de Oostduitse kringen ver wachtte men, dat een direct ver bod voor alle verkeer van Oost- naar West-Berlijn nog wel op zich zou laten «achten. Zij zeiden, dat dc Oostduitse regering niet van plan was een einde te maken aan het vrjje grensverkeer tussen de beide delen van de geïsoleerde stad. Ook de inwoners van Oost- Berlijn zouden voorlopig nog vrijelijk naar het westelijk stads deel kunnen reizen. Kroesjtsjew verzekerde zijn gehoor dat de gehele mensheid communis tisch zal worden zonder oorlog, en dat Rusland een vredesverdrag met Oost-Duitsland zal tekenen. De Russische diplomaat kondigde aan, dat Rusland „niet de eerste zal zijn die op het „atoomknopje" drukt, maar een vernietigende klap zal toe brengen als het wordt aangevallen." Kroesjtsjew vertelde, dat lijj per soonlijk aan de Italiaanse premier, Aniintore Fanfani en aan de Griekse ambassadeur in Moskou had meegedeeld dat Rusland de Amerikaanse bases in die landen zou vernietigen, als er een oorlog uitbrak. Hij zei, dat hij aan Fan fani had gevraagd waar de Ame rikaanse raketbases in Italië wa ren gelegen, en dat Fanfani had geantwoord, dat de Amerikaanse raketten in sinaasappelboomgaar den stonden. Daarop had Nikita geconstateerd, dat de Russen dol zijn op de Italiaanse sinaasappe len, maar dat als er oorlog kwam, de raketten, de sinaasappelen en de Italianen zouden worden weg gevaagd. De Acropolis Kroesjtsjew zei ook, dat de Griekse ambassadeur hem had gezegd: „ik geloof niet, dat U als premier van een zo groot volk order zult geven om de Acropolis te vernietigen", waarop de Russische premier had ge antwoord: „ik zal opdracht geven tot vernietiging van alle bases. Bommen kiezen niets uit, zij raken alles." Hij had daarop Amerika vergeleken met de vader, die niet kan inzien, dat zijn zoon is opgegroeid en sterker is geworden dan hijzelf. „Buitenlanders zijn er steeds op uit om ons te onderwijzen. „Als je niet doet wat wij zeggen, krijg je een draai om je oren en dan zullen je oren roodgloeiend worden", zeggen zij, maar ik zeg: wjj zullen een ander lichaamsdeel van je roodgloeiend ma ken en dan moet je op de blaren zit ten", aldus de Russische staatsman. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, Dean Rusk, heeft vrijdag na zijn ontmoeting met pre sident Kennedy gezegd, dat onder handelingen met Rusland over de crisis om Berlijn zullen plaatshebben, ofschoon het tijdstip nog onzeker is. Alle westerse diplomatieke leiders begrijpen, dat onderhandelingen zul len plaatshebben, zei Rusk tegen verslaggevers. Maar wij moeten niet veronderstel len, dat onderhandelingen over een kwestie zoals Berlijn, eenvoudig zul len zijn, waarschuwde hij Modelactie Franse douane Het merendeel van de Franse dou anebeambten heeft besloten van za terdag middernacht tot dinsdag mid dernacht een modelactie te voeren teneinde kracht bij te zetten aan eisen voor hogere salarissen. De actie wordt niet gesteund door de r.-k. vakbond. viert koningin Sirikit van Thailand, die met haar echt- f§ genoot vorig jaar een officieel bezoek aan ons land bracht, haar 28e verjaardag. |f is het 50 jaar geleden, dat de beroemde Nederlandse §1 schilder, graficus en publicist Jozef Israëls te Den Haag p overleed. Ter gelegenheid daarvan zal in zijn geboorte- M H stad Groningen een tentoon- stelling van zijn werk worden p gehouden. p MORGEN 1 is het 40 jaar geleden, dat het koninklijk besluit werd |f p getekend, waarbij de nijver- heldsonderwijswet ingaande 1 p januari 1922 van kracht werd. m llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllillllllllllllllil AN DE DIE uit Draaibrug duet iedere dag een flinke vaat. I Niet bij moeders thuis in de keuken; zijn afwasteil staat naast een groene keet van de rijksdienst voor oudheidkundig bodemonderzoek even ten zuiden van de Aardenburgse „St.- Baaf". En door zijn handen gaan geen blinkende pannen van een moderne keukenuitzet, maar scherven van dakpannen en ander aardewerk uit het begin van onze jaartelling, Romeinse munten, mantelspelden, gespen, stukken glas. Nauwgezet poetst Jan de Die al het bestofte en beslijkte materiaal naast hem schoon, daarna gaat het in een oude margarinedoos, wordt het genummerd en krijgt het een plaats op de vloer van een schoollokaal achter hot stadhuis. tweede helft van de tweede eeuw en de vierde eeuw. Het opgediepte aardewerk en de muntvondsten wijzen in deze rich ting. De eerste veronderstelling was dat men hier te doen had met een villa uit de Romeinse tijd. Maar nu het er op begint te lij ken, dat men nog maar de helft van het gebouw heeft gevonden, gaan de gedachten uit nnnr oen nederzetting of een legerplaats. Het. is een stenen bouwwerk ge weest, gefundeerd op palen en rond het jaar 1000 uitgebroken. I)nar heeft ir. -I. A. Trimpe Bur ger zijn schatkamer. Bodemvond sten voornamelijk afkomstig uit de bijna dertig nieter lange put op een weiland, waar sinds maart van dit jaar de ene belangrijke ontdekking na de andere is ge daan. Sedert enige tijd hebben vijf mannen van de Nederlandse Heide Maatschappij onder leiding van de heer Trimpe Burger do fundamenten en muurresten bloot gelegd van een tweetal belangrij ke gebouwen, die moeten dateren uit een tijdperk dat ligt tussen de De stenen voor dc bouw zijn aan gevoerd uit Doornik en liet Rijn gebied (tufsteen) en dat moet dan per schip zijn gebeurd. „Die Romeinen hebben hier heel wat af gesjouwd". Dat kan de heer Trim pe Burger wel langzamerhand vaststellen, nu hij in Aardenburg De schatkamer van I ir. Trimpe Burger lal van overeenkomsten gevonden hoeft met opgravingen elders. Hij durft de campagne zelfs één van de belangrijkste ontdekkingen van de laatste jaren te noemen. DE ARCHEOLOGISCHE vond sten vormen namelijk een belang rijke schakel in de keten van Ro meinse kustverdedigingswerken, die in Zuid-Holland, Zeeland en Vlaanderen aan de oppervlakte zijn gebracht. Het opgedolven aardewerk, de munten en het schoeisel „mijn mannen heb- hen er langzamerliancl een fijne neus voor" draagt een militair stempel. Het komt in datering opmerkelijk nauw overeen met wat prof. J. Mertens uit Brussel in het Oostvlaamse stadje Ouden burg aan het licht heeft gebracht. Een overvloed aan sporen wijst bijvoorbeeld aan invallen van Germaanse zeerovers Chauken - tussen 172 cn 174 n. Chr. en plundertochten van Franken en (Zie slot pag. 2 kol. 2) heel droevig vinden en miljoenen Duitsers zullen diep teleurgesteld zijn. maar de grote meerderheid van VVesteuropese mensen (met uitzonde ring wellicht van de Duitsers) wil nu eenmaal geen conventionele en ook geen atoomoorlog voeren voor het oplossen van de Berlijnse kwes tie. Zij vinden dat offer te zwaar en als het Westen zijn bewapening uitbreidt dan is dat om Rusland en China te beletten naar de wereldmacht te grijpen. Over „kleinere" kwesties zo als Berlijn moet dan maar liever ge marchandeerd worden. f^antlijK In 1958 stierven in Nederland 1604 mensen door verkeersongeluk ken en er vielen bij het verkeer ruim 23.000 ernstig gewonden. Ern stig gewond betekent in dit geval door de verwonding (tijdelijk) onge schikt om arbeid te verrichten. In 1959 steeg dat cijfer tot 1718 do den en ruim 25.000 ernstig gewon den. Wij ontlenen deze cijfers aan de zo juist verschenen „Statistiek van de verkeersongevallen op de openbare weg" samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek. Die statistiek heeft ook iets te vertellen over Zeeland en wel dat ook in onze provincie het ver keer veel te veel doden en gewonden eist. In 1958 stierven 45 personen door verkeersongeluk ken in Zeeland en er vielen 357 ern stig gewonden. Voor 1959 bedroegen deze cijfers 43 doden en 415 ernstig gewonden. De meeste verkeersongelukken vie len voor in de grotere steden en het is opvallend dat Terneuzen daarbij de top heeft. In 1958 vielen daar 169 verkeerson gelukken voor met 2 doden en 28 ernstig gewonden en in 1959 was dat ongelukkencijfer 187 met één dode en 30 ernstig gewonden. Ook Goes en Middelburg slaan te hoog op de lijst van de verkeersonge lukken. Goes bracht het in 1958 tot 150 en Middelburg tot 151 verkeers ongelukken. In 1959 werden dat voor Goes 167 en voor Middelburg 183 on gelukken met in Goes 2 doden en 20 ernstig gewonden en in Middelburg geen doaen, maar wel 28 ernstig ge wonden Vermelden we nog even dat in deze statistiek geen „onbeduiden de" ongevallen worden opgenomen, waarbij" mensen alleen maar schram men opliepen of bijvoorbeeld een autospatbord werd ingedeukt De cijfers leren ons, dat ook in Zee land het verkeer nog altijd te on veilig is en dat er te veel mensenle vens verloren gaan en te veel leed veroorzaakt wordt door fouten en achteloosheid van de weggebruikers. In de Verenigde Staten maakt een deel van het publiek zich nogal ongerust over het behoud van de vrede in Europa en over de stem ming in Oost-Duitsland. Daardoor blijven Amerikaanse toeristen wat sneller weg uit Europa en daardoor kopen Amerikaanse beleggers slechts aarzelend Europese fondsen op de effectenbeurzen. Een gerucht in de Verenigde Staten wil zelfs dat er in Oost-Duitsland een opstand zou dreigen tegen het communistisch regime. Men zal er goed aan doen dit gerucht en ook de Ameri kaanse verontrusting voorlopig met een korreltje zout te nemen. Vermoedelijk is het Amerikaanse publiek wat te sterk onder de invloed gekomen van de „show", die in West-Berlijn en ook wel in geheel West-Duitsland wordt ge maakt over de kwestie Berlijn. Zo werd er veel te veel „show" ge maakt van en over de Oostduitse „vluchtelingen", die naar West-Ber lijn komen. Men moest eigenlijk het woord vluchtelingen voor deze men sen helemaal niet gebruiken, want bij dat woord wordt gedacht aan mensen, die voortgejaagd of ver dreven worden, aan prikkeldraad, aan schietende schildwachten, aan onderduiken, levensgevaar en nog veel meer van dat verschrikkelijks. In werkelijkheid zijn die Oostduitse grensgangers een soort „emigran ten", die als keurige toeristen onbe dreigd in West-Berlijn arriveren. Ze zijn berooid, want ze moesten heel veel achterlaten, maar ze verkozen de welvaart van West-Duitsland bo ven de armoede van de Oostduitse republiek. In de loop der.jaren zijn honderd duizenden Oostauitsers op die wijze naar het Westen gegaan en dat kon zo gemakkelijk omdat er tussen Oost- en West-Berlijn een volko men vrij verkeer bestaat. Iedere Oost-Berlijner kan vrij in West- Berlijn gaan winkelen en zich dan plotseling als „politieke vluchteling" melden. Eigenlijk moet het betreurt worden, dat zoveel mensen Oost- Duitsland hebben verlaten, want ze hadden steunpilaren van het verzet tegen het communistische regime kunnen zijn. Naarmate er meer mensen wegtrok ken is de greep van de communis ten op het resterende deel van de bevolking sterker geworden. De vluchtelingenstroom is daarom ze ker niet het voorspel van een op standige beweging, maar hij bete kent juist het uitdoven van wat er nog aan verzet mocht zijn. Daarom zijn de Amerikaanse ge ruchten over de dreigende op-' stand in Oost-Duitsland be paald ongeloofwaardig. Vanzelfspre kend is de hele kwestie Berlijn wél een bron van gegronde ongerustheid, maar het gaat toch net iets te ver als men aanneemt, dat het Westen volkomen bereid zou zijn daarvoor naar de wapenen te grijpen of dat Rusland zoiets zou uithalen. Het Westen vocht enkele jaren gele den niet voor Hongarije toen daar een opstand uitbrak, het zal niet vechten voor Oost-Duitsland als daar hetgeen overigens uitgesloten is een opstand zou uitbreken en ...het zal ook niet vechten voor West- Berlijn. Er zal werkelijk wel een of ander compromis met de heer Kroesjtsjew uit de bus komen en als Berlijn dan een soort „vrije" stad wordt en als de hereniging van Oost- en West Duitsland op een ontzaggelijk lange baan wordt ge schoven, dan zal men dat in Bonn

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 1