Openbaarheid rond rekenkamerrapport is
thans nog onvolledig
Habib Bourguiba jr. was even in
Nederland
„WILLEM RVYS" BRACHT
PITCAIRN ZIJN HUISDOKTER
SACHS
VIER BROERS BOUSSEN GAAN EMIGREREN
VRIJDAG 28 JULI 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
I
TUNIS IS NIET STOM
Fransen gedragen zich
als bezetters
De 34-jarige zoon van de Tunesische
president, Habib Bourgiba jr., am
bassadeur van Tunis in de V.S. en Ca
nada en tevens vertegenwoordiger
van zyn land by de Verenigde Naties,
heeft gistermorgen tüdens een kort
oponthoud op Schiphol gezegd, dat
Tunis vermoedelijk een tweede zitting
van de Veiligheidsraad zal vragen ter
behandeling van het conflict met
Frankrijk.
De ambassadeur kwam met een K.L.
M.-lijntoestel uit Tunis en stapte op
Schiphol over in een vliegtuig van
Pan American World Airways, waar
mee hij, na een verblijf van drie da
gen in Tunis, via Londen terugkeerde
naar New York.
„Ik ben maandag naar Tunis gereisd
voor overleg met mijn vader. Ik heb
hem ingelicht over de situatie in
Amerika na de besprekingen in de
Veiligheidsraad en ik wilde me zelf
van de situatie in Tunis op de hoogte
Weverij in
Wormerveer
in de as gelegd
Een hevige uitslaande brand heeft
gistermiddag in de fabriekspanden
van Ammeraal's Eindloze Bandweve-
ry aan het Zuideinde in Wormerveer
volkomen in de as gelegd.
Waarschijnlijk tengevolge van kort
sluiting ontstond omstreeks vier uur
brand. In een ommezien stond het
drie verdiepingen hoge pand in lich
terlaaie.
De ongeveer vijftig personeelsleden
moesten in allerijl de vlucht nemen
en konden vrijwel niets redden.
Metershoog sloegen de vlammen uit
het brandende pand. Bijgestaan door
de brandweer van Wormer bestreed
de Wormerveerse brandweer het vuur
met groot materiaal. De Wormer
veerse brandweer is vrijwillig. Ten
gevolge van de bouwvakvakantie wa
ren vele brandweerlieden afwezig.
De schade loopt in de tonnen. De
bandweverij was verzekerd. De direc
teur en zijn zoon verblijven in het
buitenland.
Daroel Islam-rebellen
Een militaire zegsman heeft don
derdag meegedeeld dat rebellen van
de Daroel Islam gedurende het af
gelopen weekeinde in het dorpje Ba
ros, op ruim 60 km ten zuidoosten
van Bandoeng gelegen, 80 mensen
hebben gedood en 53 andereu ver
wondingen hebben toegebracht.
Hij voegde er aan toe, dat, ofschoon
vele rebellen reeds de wapens hebben
neergelegd, de fanatieke mohamme
daanse Daroel Islam-leden voortgaan
met hun aanvallen vanuit het oer
woud.
„Zy maken zich schuldig aan beest
achtige wreedheden", zei de woord
voerder. „Indien zy geen gehoor zul
len geven aan de laatste oproep van
de regering om de strijd te staken,
zal er niets anders overblyven dan
hen uit te roeien".
stellen", deelde Bourguiba jr. mede.
„Wij hebben besproken welke verdere
stappen er moeten worden genomen.
Ik vrees dat uit die besprekingen is
duidelijk geworden, dat de Franse
regering of de vertegenwoordigers
van Frankrijk in het gebied van de
Middellandse Zee niet bereid zijn de
resolutie van de Veiligheidsraad in
acht te nemen: onmiddellyk het vuren
staken en terugtrekking van de ge
wapende strydkrachten op de oor-
spronkeiyke stellingen.
Wjj van onze kant hebben ons ech
ter wel aan onze verplichtingen
gehouden. Daar waar de Fransen
bereid waren tot overleg, b.v. in
het zuiden, waar onze troepen de
markatie 233 waren voorby ge
gaan, is overeenstemming bereikt
en wü trokken onze troepen terug.
In Bizerta echter denken de Fran
sen er niet aan hetzelfde te doen".
Bezettingsleger
Volgens de Tunesische ambasasdeur
gedraagt het Franse leger zich als
overwinnaar. Het geeft de indruk, dat
het een bezettingsleger is „en ik be
hoef U hier in Nederland niet te ver
tellen, wat dat betekent", voegde
Bourguiba er aan toe. „Ze wilden dat
onze vertegenwoordiging naar de
marinebasis zou komen en wy me
nen dat wjj niet behoren te worden
behandeld als een leger, dat heeft ge
capituleerd. Wij zullen dan ook waar
schijnlijk de Veiligheidsraad verzoe
ken voor de tweede maal voor deze
aangelegenheid bijeen te komen.
Hierover was echter nog geen beslis
sing genomen, toen ik om 4 uur met
het vliegtuig uit Tunis vertrok. Mis
schien is het verzoek intussen echter
naar New York gezonden".
Niet stom
De ambassadeur had dinsdag in Tu
nis Hammerskjöld ontmoet. Hij was
ervan op de hoogte, dat de Franse
commandant van Bizerta, Maurice
Amman, had geweigerd de secretaris
generaal te ontvangen.
Op de vraag waarom Tunis juist deze
tijd had gekozen voor een conflict
met Frankrijk, antwoordde de am
bassadeur: „Tunis is niet stom. Wij
hebben deze tijd niet uitgekozen,
want die is niet opportuun. De Fran
sen hebben er ons echter toe gedwon
gen. Die gingen hun basis in Bizerta
uitbreiden en de installaties vergro
ten. Wij hebben al drie jaar lang
laten blijken, dat we de Fransen niet
meer in Bizerta willen hebben. Ze
hebben dit genegeerd en zijn toch met
de uitbreiding begonnen.
De president heeft booschappen aan
De Gaulle gestuurd maar die ant
woordde er niet eens op. Wij hebben
een waarschuwing gegeven: geen lan
dingen en evenmin vluchten van
Franse vliegtuigen over Tunesisch
gebied, maar de Fransen hebben het
toch gedaan".
Smaldeel V
naar Canada
Smaldeel V van de Koninklijke Mari
ne, bestaande uit het vliegkampschip
„Karei Doorman" (commandant: ka
pitein ter zee K. W. baron van Lyn-
den), de jagers „Limburg" (comman
dant: kapitein-luitenant ter zeer jhr.
H. de Jonge van Ellemeet), „Gronin
gen" (commandant: kapitein-luite
nant ter zee F. E. Kruimink), en de
onderzeeboot „Zeeleeuw" (comman
dant: luitenant ter zee der eerste
klasse G. J. van de Griendt), zal van
1 tot 20 september een niet-officieel
bezoek brengen aan Canada.
Met het bevel over het smaldeel zal
worden belast de met ingang van 16
augustus tot tijdelijk commandeur be
vorderde kapitein ter zee A. van Es,
tot op die datum commandant van
het vliegkampschip.
Gedurende het verblijf in de Cana
dese wateren zullen eenheden van het
smaldeel niet-officiële bezoeken bren
gen aan Montreal, Quebec en Halifax,
terwijl in gezamenlijk verband als
NAVO-strijdkrachten oefeningen
zullen worden gehouden met de ko
ninklijke Canadese marine en de ko
ninklijke Canadese luchtmacht.
Dit vlootbezoek heeft o.m. ten doel
het overbrengen naar Nederland van
een aantal Grumman CS 2-F anti on-
derzeebootbestrijdingsvlïegtuigcn.
Deze toestellen werden op MDAP-
voorwaarden door het Canadese gou
vernement aan de Nederlandse rege
ring geschonken.
Speeltuin voor
(Advertentie)
internaat in
Colombo
Gistermorgen is het
m.s. „Willem Ruys"
van de Koninkiyke Rot-
terdamsche Lloyd N.V.
wederom van een we
reldreis de Waterweg
binnengevaren. Op deze
tocht is opnieuw het
eilandje Pitcairn aan
gedaan, de woonplaats
van de nakomelingen
van de muiters van de
„Bounty".
De scheepsarts van de
„Willem Ruys", dr. J.
G. Wisse, is in de loop
van enkele reizen vrij
wel de huisarts van
137 bewoners van het
eilandje geworden en
ook ditmaal heeft hij
persoonlijk een bezoek
aan .zijn patiënten' ge
bracht. Een avontuur
lijke reis, want de
„Ruys" moet een mijl
uit de kust blyven en
vandaar wordt met een
kleine motorboot over
een woelige zee de
tocht naar de wal ge
maakt. Er liep op de 4e
juli een deining van
;wee-en-een-halve me
ter, welke de arts. de
verpleger en de foto
graaf. die de expeditie
vormden, tot halsbre
kende toeren aan de
touwladder noopten.
Een stel spelende wal
vissen, die rond de
„Ruys" dartelden en
soms gevaarlijk dicht
langs de kleine motor
boot scheerden, maak
ten het geheel nog
spannender.
Maar de beloning was
des te groter zo
vertelde dr. Wisse. Niet
alleen werd een oud
vrouwtje succesvol van
een abces op haar neus
afgeholpen en bleek een
andere patiënte, die er
bij het vorige bezoek
heel slecht aan toe was,
goed opgeknapt te zijn,
maar ook is het nu ge
lukt een bescheiden
bloedbank op het eiland
in te richten, dank zij
een onderzoek van de
bloedgroepen.
Dr. Wisse kreeg van de
zoon van de vrouwe-
lqke patiënt die geope
reerd werd, een houten
doos in de vorm van
een Bijbel met een keu
rige inscriptie als be
wijs van dankbaarheid.
De vrouw van de Ame
rikaanse zendeling, die
de zorgen voor het
kleine liospitaaltje op
het eiland heeft, ont
ving van dr. Wisse in
structies en toen ver
trok het schip weer.
Tevoren, op 9 juni, had
kapitein Herman van
den Heuvel zijn school
tje met blinde en dove
kinderen in Colombo
bezocht. Dit Internaat,
waar Vlaamse nonne
tjes uit Kortryk de lei
ding hebben, verkeert
permanent in zorgwek
kende financiële om
standigheden. Maar de
kinderen maken mooie
poppen en die verloot
kapitein Van den Heu
vel tijdens de reis on
der de passagiers. De
opbrengst van de vori
ge reis resulteerde
mede dank zij de hulp
van een in Colombo
wonende Nederlander
in een complete
speeltuin. De gezag
voerder van het vlagge-
schip van de Rotter-
damsche Lloyd heeft
deze nu officieel in ge
bruik gesteld. Het was
een groot feest. En er
zyn weer nieuwe fond
sen.
De emigrerende orga
nist Bernard Drukker,
die aan boord van de
Ruys was op de heen
reis, heeft n.l. een
avond een verzoekpro
gramma gespeeld, dat
vele honderden guldens
opbracht. En natuurlyk
zijn er ook weer poppen
verloot. Bij de volgende
stop in Colombo zullen
er dus opnieuw blijde
kindergezichtjes zyn.
Er is de laatste maanden ijverig
Engels gestudeerd bij de Vlissing-
se familie Boussen. Elke avond
behalve zaterdag en zondag
zaten de vier zoons Rob (25), AI-
fons (24), Frans (23) en Ben (19)
over hun studieboeken gebogen.
En zy hadden een speciaal doel
voor deze studie, want volgende
week donderdag stappen zij ge
vieren in Amsterdam aan boord
van de „Zuiderkruis" en vertrek
ken naar Australië, om daar een
nieuwe toekomst op te bouwen.
In dit verre land worden zy met
open armen ontvangen door hun
zuster Wies, die elf jaar geleden
emigreerde en nu in Canberra
woont. Vroeger in Holland bemoe
derde Wies haar jongere broers
al en ze is van plan om in Austra
lië ook een oogje op hen te hou
den, getuige de brief aan haar
ouders, waarin ze schreef: „Ik zal
ze er wel onder houden, hoor...".
Ze komen niet in een opvangcen
trum, want twee van de broers
gaan bij hun zuster wonen, terwijl
de andere twee bij een Hollandse
familie worden ondergebracht.
Een baan hebben ze ook al, hoe
wel ze nog niet precies weten wat
ze gaan doen. Rob, Alfons en
Frans waren in Holland respec
tievelijk staalstraler, chauffeur en
afschrijver; Ben is eigenlijk tim
merman en scheepsbeschieter.
maar hij heeft ook al gevaren. In
Canberra is het niet alleen hun
zuster, die de komst van de ge
broeders Boussen met verlangen
tegemoet ziet. In een aldaar ver--
schynend sportblad van de „Dutch
Club" werd hun komst aangekon
digd en daarbij werd hoopvol ver
meld, dat Rob. Alfons, Frans en
Ben goed kunnen kaarten en voet
ballen.
Waarom gaan de vier broers
Boussen emigreren?
„Om te traenten een betere toe
komst te krijgen", zeggen ze zelf.
Ze denken dat in Australië beter
te kunnen bereiken dan in Hol
land.
Vader Alfons Boussen die voor-
man-machinezetter is by de P.Z.C.
ziet er eigenlyk wel wat tegen
op. „Maar het zijn geen kleine
jongens meer", zegt zyn echtge
note.
Het echtpaar heeft negen kinde
ren. Eén dochter woont in Canada,
één dochter (Wies) in Australië
en twee dochters en één zoon zyn
in Holland gebleven.
Over zes jaar gaat Alfons Boussen
senior met pensioen en hij heeft
Massaal ontslag
bij Borgward
Aan alle ambachts werk nemers van
do Borgwardvvcrke moet, in verband
met de huidige stand van de onder
handelingen, uit voorzorg ontslag
aangezegd worden. Dit werd gister
middag meegedeeld door de bedryfs-
raden van de beide Borgward-bedrjj-
ven Osterholz-Scharmbeck en Se-
baldsbrück, en van de Goliath- en
Lloydmotorenbedrijven.
Volgens de gegevens van het arbeids
bureau worden 12.600 arbeiders ge
troffen. Bij het bureau zyn de massa
le ontslagaanzeggingen van de Borg-
wardgroép voor de bedrijven Sebalds-
brück en Osterholz-Scharmbeck voor
8700 werknemers en van de Lloyd-
motorenwerken voor 2700 arbeiders
binnengekomen. De aanzeggingen
van de Goliath-Werke voor rond 1200
arbeiders worden vandaag verwacht.
0 Vierhonderd juristen uit vele landen
nemen deel aan de jaarlijkse bijeenkomst
van de Duitse vereniging voor rechts
vergelijking en de jaarvergadering van
rlr internationale bond voor rechtswe
tenschap in de Unesco te Trier.
Minister To.xopcus heeft op verzoek
van Gedeputeerde Staten die
op hun beurt daartoe waren ge
noopt door Provinciale Staten het
vertrouwelijk karakter van het Re
kenkamerrapport over de Zeeuwse
verschrijvingen opgeheven. Dit houdt
dus in dat dit stuk niet meer als
geheim is te beschouwen, maar frank
en vrij in het openbaar kan worden
besproken. Hetgeen dinsdag aan
staande het geval zal zyn in de ko
mende Statenvergadering.
Hit rapport is dus niet langer ver-
trouwelyk. Nu zyn er in de af
gelopen dagen argeloze lieden
geweest beoefenaren van het jour
nalistieke ambacht die meenden
dat deze opheffing van dc vertrouwe
lijkheid met zich mee zou brengen
dat óók zij kennis zouden kunnen
nemen van het Rekenkamer-rapport.
Een dergelyke journalistieke kennis
neming van dit stuk heeft een twee
ledig doel: in de eerste plaats wordt
nagegaan in hoeverre het rapport
nog elementen bevat, die tot dusver
onbekend waren gebleven, zodat even
tueel een publikatie kan volgen: in
dc tweede plaats zijn de journalisten
na kennisneming voldoende op de
hoogte om de komende debatten op
de juiste wyze te verslaan, dit alles
uiteraard niet ten eigen bate, maar
ten gerieve van de meningsvorming
buiten de Staten van Zeeland, ten be
hoeve dus van de publieke opinie. Op
grond van deze overwegingen nu heb
ben in de afgelopen dagen vertegen
woordigers van het journalistieke
métier zich tot Gedeputeerde Staten
gewend met het verzoek kennis te
mogen nemen va,n het niet langer
vertrouwelijke stuk. Hoe argeloos
echter! Want, men gaf hen verbaasd
te verstaan, dat van zulk een kennis
neming geen sprake kon zijn. Welis
waar was het vertrouwelijk karak
ter verdwenen, maar dat betekende
uitsluitend dat in de komende sta
tenvergadering er in het openbaar
over gesproken kon worden. Niet
meer en niet minder. Met andere
woordenhet Rekenkamer-rapport
mocht niet in de krant!
Aldus is een situatie ontstaan, die
men als heel vreemd moet aan
duiden: statenleden mogen wel
over het bewuste stuk in het open
baar spreken, zij mogen het nie
mand kan het hen verhinderen
zelfs voorlezen in de komende sta
tenvergadering. En indien dit zou
gebeuren kwam het uiteraard op de
ze wyze in de pers. Voorts kan elk
statenlid het ter griffie overschryven
en het een ^rant ter publikatie aan
bieden: hij doet daai-mee niets laak
baars. Er bestaan dus reguliere
methoden om het Rekenkamer-rap
port te doen publiceren, hetgeen rnen
ons van de zijde van Gedeputeerde
Staten toegaf. Bovendien is deze
week ook nog een verslag versche
nen over de afdelingsbehandeling van
het rapport wél aan de kranten
toegezonden! in welk verslag vele
gegevens uit het rapport zijn opge
nomen. Desondanks wordt het on
juist geacht aan persvertegenwoordi
gers het bewuste stuk te doen in
zien. De absurditeit is wel byzonder
in het oog springend en de conclusies
is onvermijdelijk: Gedeputeerde Sta
ten van Zeeland willen de publikatie
van het Rekenkamer-rapport liever
niet bevorderen.
Geen bevordering dus van de pu
bliciteit van dit rapport. Maar
aldus handelend gaat het col
lege naar het ons voorkomt in
tegen de opvatting, die Provinciale
Staten tot dusver in deze zaak heb
ben gehuldigd. Dat is naar voren ge
komen in de eerste onlangs gehouden
vergadering van dc zomerzitting, het
blijkt ook uit het nu verschenen af
delingsverslag. Daarin wordt name
lijk by herhaling aangedrongen op
openbaarheid van het rapport, terwyl
ook het woord publiciteit wordt ge
noemd.
Nu kunnen Gedeputeerde Staten te
recht aanvoeren, dat door opheffing
van het vertrouwelijk karakter de
openbaarheid wel degelijk is bereikt.
Maar daarbij wordt dan één belang
rijke zaak vergeten, namelijk dat de
feitelijke openbaarheid eerst is vol
tooid na pnblikatie. Openbaarheid van
raadsvergaderingen, statenzittingen
enz. is pas dan effectief als van het
behandelde mededeling wordt gedaan
door middel van de pers. Een staats
rechtgeleerde als J. T. Buys schreef
reeds in 1894 „Het constitutionele
gebouw is onvoltooid, ja liet mist zijn
noodzakelijkste!! grondslag, wanneer
naast de controle van de vertegen
woordiging op de regering geen an
dere controle staat, namelijk die wel
ke de openbare meening door middel
van de drukpers uitoefent over de
afgevaardigden van het volk". In
het geval van dit Rekenkamer-rap
port is de openbaarheid een leeg be
grip voor een ieder buiten de kring
van de ruim veertig statenleden.
Eerst na publikatie is volledige open
baarheid verkregen. Deze volledig
heid echter wordt blijkbaar niet ge
wenst, zo zyn wij heiaas genoopt te
concluderen.
Wij schuwen de openbaarheid
niet". Gedeputeerde Staten
hebben dit de afgelopen maan
den bij herhaling verzekerd zodra
de verschrijvingen ter sprake kwa
men. Zy hebben het uitgeroepen met
de hand op het hart en met bewo
gen stem. Maar toen in de vorige
statenvergadering nadrukkelijk werd
verzocht om opheffing van het ver-
trouwelyk karakter van het Reken
kamer-rapport., wilde het college een
verzoek daartoe aan de minister af
hankelijk stellen van het afdelings-
onderzoek. Als daar zou blijken dat
(Zie slot pag. 8 kol. S)
Rob, Alfons, Frans en Ben met
vader en moeder Boussen, En
gelse boehen en koffie. De vier
broers trekken volgende week
naar Australië waar ze door
een zuster worden opgewacht...
het plan om dan met zijn vrouw
ook naar Australië te gaan.
Coffee
De vier broers Rob, Alfons, Frans
en Ben brengen hun laatste dagen
op Nederlandse bodem door. Maar
ze zyn nu al bezig zich aan hun
nieuwe vaderland aan te passen.
Als hij geniet van een geurig
kopje koffie, gezet door zyn moe
der, zegt één van de broers tevre
den: „the coffee is good".
Order van Verolme in
Ierland geannuleerd
Een contract ter waarde van een
kwart miljoen pond sterling voor le
vering van electrische uitrusting bij
Verolme Cork Dockyard Ltd. in Cork,
Ierland, is woensdag door de firma
Harland and Wolff in Belfast gean
nuleerd, nadat een Britse communis
tische vakbond de werf op haar
„zwarte lijst" had geplaatst. Leden
van deze vakbond staken ,al twee
weken op de werf.
Verolme Cork Dockyard Ltd. is een
dochteronderneming van Verolme in
Rotterdam. Het contract voorzag in
levering van electrische uitrusting
aan het 15.000 ton metende vracht
schip dat in Cork voor de „Irish
Shipping Ltd." wordt gebouwd.
Op de werf van Verolme Ltd. zei een
woordvoerder van de directie dat de
annulering voor hem „als een com
plete verrassing" gekomen was. „Wij
hadden de indruk dat het geschil
was bijgelegd en dat het contract
thans in uitvoering was", zei hij.
STAKING OP BRITS
ATOOMCENTRUM
Op het Britse atoomcentrum te Ber
keley zijn gisteren bijna 2000 em
ployés in staking gegaan nit protest
tegen de „onvoldoende" veiligheids
maatregelen by bet hanteren van ra
dio-actieve stoffen.
Een woordvoerder verklaarde: „Wij
zijn niet tevreden met de veiligheids
maatregelen en wij willen de T.U.C.
(Trades Union Congress) verzoeken
een geleerde naar ".et kerncentrum
te zenden ter inspectie".
Kenyatta volgende maand
wellicht vrij man
De Loudeuse correspondent van liet
Oostafrikaanse blad „The Standard"
heelt gemeld, van gezaghebbende zij
de vernomen te hebben dal het Brit
se kabinet besloten heeft Jomo Ken
yatta op 15 augustus in vrijheid fe
stellen.