(@)Impalla 31 ct
In de grootste stad ter wereld
wonen ruim 9 miljoen mensen
TOKIO
GEORGE
DE BOEKENPLANK
SACHS
SOLDATEN
NAAR ENGELAND
VRIJDAG 14 JULI 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
13
groot nieuws
voor mannen met smaak!.
in dozen en tn cederhouten kistje
VRAAG UW WINKELIER NAAR DEZE GROTE ONTDEKKING VAN
andere ontdekkingen: CAMPARA 40 ct BANDERA 36ct (in echt cederhout)
Huizen zonder groen, dertig
branden per dag en een
arts als burgemeester
(Van een medewerker)
ER IS GEEN STAD ter wereld die kan worden
vergeleken met Tokio, dat dezer dagen werd uit
geroepen tot de grootste stad ter wereld. In
cijfers gezien vindt men er tweeënveertig sta
tions, honderddrieënvijftig universiteiten, dertig
grote uitslaande branden per dag, duizend ton
vis per etmaal en te midden van dit alles
negen miljoen tweehonderdvijftigduizend inwo
ners. New York, jarenlang de grootste stad ter
wereld, heeft de eerste plaats moeten afstaan
TWAALFDUIZEND GULDEN VOOR
VIERKANTE METER GROND
Als gevolg van de grote bezolkingsdichtlieid zijn de grondprijzen
in 's werelds grootste stad waanzinnig hoog. Een vierkante
meter grond in Tokïo's binnenstad kost twaalfduizend gulden.
De stedenbouwers hebben het niet makkelijk in Tokio. Zij moe
ten proberen de toevloed van mensen bij te houden en tegelijker
tijd mogen zij nooit vergeten, dat Tokio in een aardbevingszone
ligt, waar men het nooit mag laten komen tot een ramp als in
1923, toen 53.000 mensen om het leven kwamen.
aan Tokio. Griezelig is deze ontwikkeling wel,
vooral als men hoort, dat in het oostelijke stads
deel Soemida Ku vijfenzestigduizend mensen op
één vierkante kilometer leven, de grootste be
volkingsdichtheid ter wereld. Tokio's burge
meester Dr. Ryotoaro Azuma, van huis uit arts,
maakt zich daar zorgen over- Als tegenwicht
zorgt hij voor een perfecte gezondheidszorg. In
zijn functie wijdt hij zich voornamelijk aan die
tak van dienst. Tokio heeft voorbeeldige zieken
huizen en gezondheidszorg. Wat in Tokio al
evenzeer goed georganiseerd is, is het brand
weerkorps. Tokio heeft vaak te lijden gehad van
grote branden, die hele stadswijken in de as leg
den. Honderdvijftig uitkijktorens zijn dag en
nacht bezet met brandwachten, die elke brand
direct melden. Elke drie kwartier is er een grote
brand in Tokio.
Fïlmind ustrie
Een ander indrukwekkend getal
vindt men in de filmindustrie; el
ke werkdag worden er twee gro
te speelfilms vervaardigd. De Ja
panse filmproduktie telde vorig
jaar meer dan zeshonderd speel
films (Hollywood iets meer dan
tweehonderd). Als men bedenkt,
dat er daarnaast nog zeker twee
honderd films per jaar worden ge
ïmporteerd, beseft men wat een
bioscooppubliek er in Japan is.
De Japanse films zijn ondanks de
grote produktie goed van kwali
teit. De meeste onderwerpen wor
den ontleend aan de historié, maar
een van elke drie films is een lief
desfilm, waaronder velen die sterk
onder de invloed staan van de
Franse „nouvelle vague". Er wor
den uitstekende tekenfilms ver
vaardigd. Filmactrices zoals Fu-
jiko Yamamoto verdiént veertig
duizend gulden per week. In heel
Japan zijn er achtduizend bios
cooptheater, die deze filmproduk
tie opnemen.
Wie Tokio nu ziet met zijn waren
huizen, kantoorgebouwen en enorme
woonblokken kan zich niet voorstel
len dat dit vijftien jaar geleden nog
de meest verwoeste stad ter wereld
was. Van de zeven miljoen mensen,
die er in 1940 woonden waren er nog
maar drie miljoen gebleven. Van de
fabrielcswijk was niets over dan ka
le schoorstenen en verborgen stalen
balken. Tegenwoordig is Tokio een
stad met verhoogde snelwegen bo
ven het andere verkeer, tal van tele
visiezenders en een zendmast, hoger
dan de Eiffeltoren.
V eerkracht
Elke dag stromen er drie miljoen
forenzen de stad binnen en de treinen
zijn zó vol, dat er aparte wagons zijn
voor vrouwen en kinderen, om te
voorkomen dat die worden doodge
drukt. Zeven jaar lang na 1945 was
Tokio een stad, dï ede nederlaag en
de bezetting lijdzaam onderging
krachtens het bevel van de keizer
„het onverdragelijke te dragen".
Toen Japan in 1952 weer souverein
werd, herwon Tokio zijn oude veer
kracht en begon aan de opbouw van
wat niet alleen 's werelds grootste
De grootste stad ter wereld is Tokio,
maar nog niet de mooisteer ver
dringen zich ruim negen miljoen
mensen in een stad, waar men elke
drie kwartier een uitslaande brand
heeft, waar per jaar 1120 mensen
door verkeersongevallen om het le
ven komen en waar geen plaats is
voor groen en bomen, zodat op de
pleinen de kersebloesems van papier
zijn.
Papieren bloesems
In elke moderne stad probeert men
om parken en plantsoenen vrij te
houden. Steden als Parijs en Londen
en zelfs New York streven daar ern
stig naar. Maar in Tokio heeft men
daar geen ruimte voor. Er is maar
0,9 m2 groen per hoofd der bevolking
(Londen tien m2!) en op de pleinen
staan wel kersebomen, maar de
bloesems zijn van papier en de bo
men zijn dood.
Tokio heeft te kampen met twintig
(Londe de helft!) en toch vindt men
in deze miljoenenstad ook idyllische
momenten, zoals de gratis kooklessen
die op straat worden gegeven. Tien
rijdende keukens met demonstratri-
ces geven elke dag in andere deien
van de miljoenenstad kookdemonstra-
ties en leveren complete maaltijden
af. Duizend ton vis consumeert To
kio elke dag, maar geen vis komt de
stad in, die niet eerst op radio-activi
teit is onderzocht. Tokio heeft elk
jaar 1120 doden in het verkeer,
drie tot vier mensen per dag.
stad, maar ook in 1975 's werelds
mooiste stad zal zijn.
De moeilijkheid voor Tokio is, dat
deze stad niet alleen de hoofdstad en
het politieke hart van Japan vormt,
maar ook het financiële, commerciële
en industriële hart van het keizer
rijk. Dit alles te combineren in één
en dezelfde stad vormt een probleem,
waarvoor de Japanse stedebouwers
wel een oplossing weten te vinden,
maar waarbij zij alleen maar kun
nen hopen, dat de ontwikkeling van
hun plannen niet zal worden inge-
haald door de enorm snelle bevol
kingsaanwas van Tokio. Deze toena
me van de stadsbevolking is het gro
te probleem voor de mannen, die aan
het Tokio van morgen mogen wer
ken; zij hebben er geen idee van of
de stad zal blijven groeien of dat met
ongeveer tien miljoen mensen het
maximum zal zijn bereikt.
Tokio 1975
Het Tokio, dat de stedebouwers
hebben ontworpen, zal bestaan
uit een zakencentrum met ban
ken, hotels, warenhuizen, schouw
burgen en restaurants. De indus
trie wordt verplaatst naar buiten,
waar de rook niemand kan hinde
ren. Tussen het centrum en de in
dustriewijk komt een brede groe
ne gordel met parken, vijvers en
scholen. Het verkeer zal naar en
van de stad worden geleid via een
systeem van drie boven elkaar lig
gende ringwegen en radiaalwegen.
De groene strook van negen kilo
meter breed zal ook de ziekenhui
zen, musea en sportterreinen be
vatten. Rondom de groene strook
komen de satellietwoonsteden,
waarbij de mensen niet te ver van
hun werk komen te wonen. Elke
satellietstad zal zijn eigen indus
trie- en eigen groene gordel heb
ben. Op deze wijze hoopt men
een stad te bouwen, die twintig
miljoen mensen kan herbergen.
Tokio is niet alleen de hardst wer
kende stad van heel Azië, zodra de
lichten uit zijn is het ook de meest
uitgaande stad. Er zijn vijftigdui
zend bars, restaurants en nachtclubs,
die variëren van de gigantische
Queen Bee met zijn honderden hostes
sen tot kleine Saké bars, waar maar
drie klanten een plaats vinden. Merk
waardig genoeg voor een traditioneel
theeland maakt koffie momenteel
grote opgang in Japan. Er zijn in
Tokio alleen al vierduizend espres
sobars, waar jongens en meisjes
voor de prijs van een kop koffie uren
kunnen luisteren naar Franse chan
sons. Amerikaanse jazz en klassieke
muziek.
Democratie
ingang in Tokio: cowboys, jazz, juke
boxes, soft drinks, leren vesten en
beatnik lectuur. Maar merkwaardig
genoeg is men er toch niet gesteld
op Amerikanen. Honderden bars en
nachtclubs dragen het bordje „off
limits", een aanduiding, door de eige
naar aangebracht, dat Amerikanen
er niet worden bediend. Verdwaalt
er toch een Amerikaan binnen, dan
verzoekt men hem beleefd en vrien
delijk om te vertrekken.
Als de eigenaar, om ruzie te voorko
men, toch serveert, loopt hij kans
dat al zijn andere klanten hun
aan trekken en heengaan,
grootste verandering in Tokio wordt
wel gevormd door de nieuwe grond
wet, die mannen en vrouwen gelijke
rechten heeft verleend. Een symp
toom hiervan is het aantal echtschei
dingen (2400 per jaar) met in twee
van elke drie gevallen de vrouw als
eisende partij. Voor de oorlog wer
den alle familiegeschillen door de
heer des huizes geregeld. Hij kon
toen ook zeer makkelijk scheiding
aanvragen. In die tijd werden jon
gens en meisjes strikt gescheiden op
gevoed en het ware een schandaal
geweest als een jongen en een meisje
hand in hand op straat hadden gelo
pen. Tegenwoordig ziet men overal
<V<
'an en voor
De grootste revolutie van alle tijden
beleefde Japan, toen vrouwen en
mannen voor de eerste maal gelijke
rechten kregen. De Japanse vrouwen
houden trouw vast aan de traditionele
kleding, maar hun gewoonten en
manieren zijn westers geworden.
STRAAT MAGELLAN
Vele Nederlanders kennen de naam
van de grote zeevaarder .Magellan,
alleen maar omdat ze op de lagere
school zijn naam in de aardrijks-
kundeboekjes tegenkwamen. Naar
hem werd de Straat Magellan ge
noemd, die langs de Zuidpunt van
Zuid-Amerika voert. Soms weet men
dan nog, dat hij als eerste een
(zeil)tocht rond de aardbol organi
seerde, waarvan hijzelf echter niet
levend terugkeerde. De tocht duurde
van eind 1519 tot eind 1522.
Er is veel over Magellan geschreven
in andere talen dan het Nederlands.
Daarom was het goed gezien van de
uitgeverij Broekman en De Meris
te Amsterdam om het boek, dat Ste
fan Zweig schreef over. Magellan te
laten vertalen in het Nederlands en
het was bepaald gelukkig, dat een
zo bekwaam vertaler als Johan
Winkler bereid was de overzetting
in het Nederlands tot stand te bren
gen.
Stefan Zweig is een fantasierijk en
verfijnd scribent. Tijdens een reis
naar Zuid-Amerika dacht hij na
over het verschil tussen de moderne
zeereizen en de riskante tochten van
de oude zeevaarders, die in hun' no-
tedoppen onbekende verten tege
moet gingen.
Hij verdiepte zich later in lectuur
over die vroegere zeehelden en daar
uit wordt uiteindelijk het boek over
Magellan geboren, dat veel meer is
dan een beschrijving van Magellan's
leven als onvervaard scheepskapi
tein. Het is een hulde aan de man
nen, die in het verre verleden de
moed konden opbrengen om huis en
haard te verlaten voor jarenlange en
bijzonder riskante ontdekkingsrei
zen. Zweig probeert ook hun geeste
lijke structuur te doorgronden en zo
tekent hij een indrukwekkend beeld
lezen. Het zal hun iets meegeven op
van Magellan. Een boek, dat vele
jongere en oudere mensen moeten
hun levensweg!
HET UUR DER WRAKE
„Het uur der wrake", van de Ameri
kaanse schrijfster Ph. Gordon Dcma-
rest, is een buitengewoon spannend
boek, waarin op fascinerende wijze
verhaald wordt van de strijd tijdens
de Amerikaanse burgeroorlog. De
schrijfster voert ons terug naar het
jaar 1864, toen het noorden en het zui
den van Amerika in een verbeten
strijd waren gewikkeld. Tegen de dy
namische achtergrond van deze broe
derstrijd biedt de schrijfster een ro
mantisch beeld van de liefde van twee
jonge mensen. „Het uur der wrake" is
een boek uit de cultuurserie, uitgege
ven door AD. M. C. Stok, Zuid-Hol
landse Uitgeversmaatschappij.
„ZAZIE IN DE METRO" is de titel
van een verrukkelijk boekje van de
Fransman Raymond Queneau. Het
boekje, dat als ondertitel draagt „Ik
ben alleen maar wat ouder gewor
den" vertelt het verhaal van een
Frans meisje, dat naar Parijs komt
en bezeten is van de metro. Haar lief
ste wens is eens met dit middel van
vervoer te mogen reizen. Een
echt Franse staking verhindert dit
echter. Het verhaal is doorspekt met
kinderlijke commentaren op „grote-
mensen-gesprekken". De uitgever
van dit aardige boek is H. Meulen-
hoff te Amsterdam.
(Advertentie)
jongens en meisjes samen op straat,
in de plantsoenen, in de espressobars.
De Japanners hebben er ook een
woord voor: „Aveccing", afgeleid
van het Frause woord „avec". Jeugd
criminaliteit is gering in Japan en de
rechter bemoeit er zich praktisch al
tijd direct mee. De ouders moeten sa
men met de kinderen voorkomen en
krijgen er minstens even veel van
langs. Japans weg naar de democra
tie is lang en moedijk geweest en het
eind is nog niet in zicht. Maar dat is
een ander facet van de historie van
een land, dat er zich nu op kan be
roemen de grootste hoofdstad ter we
reld te hebben.
In de aanstaande herfst zal in Noor
wegen een proefmobilisatie van 48 uur
voor bepaalde eenheden van leger en vloot
worden gehouden, aldus heeft het ministe
rie van defensie meegedeeld.
(Advertentie)
Een Westduits tankbataljon zal deze
herfst gebruik maken van de oefen-
banen bij Castlemarin in Wales, aldus
heeft de Engelse minister van defen
sie Watkinson gistermiddag in het
Lagerhuis meegedeeld.
Tevens worden onderhandelingen ge
voerd over de aanleg van munitie- en
brandstofopslagplaatsen ten behoeve
van het Westduitse leger in. Enge
land.
Minister Watkinson sprak over de
manoeuvres van de We3tduitse tanks
in Engeland als „een proef". Wanneer
deze proef, die drie weken duurt,
goed verloopt zal een beslissing wor
den genomen over tie komst van
meerdere eenheden»