PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VOEDSELGEBREK LEIDT TOT ONLUSTEN
IN ZUID-KASSAI
Zeeuwse landbouw ontstemd over beleid
Commissie Van Nooten
Parlementszitting
nog steeds onzeker
Prinses Beatrix nu
doctoranda rechten
Vandaag...
S0WJET-VET0
OVER KOEWEIT
NIEUWE WERKREGELING PER
28 MEI VOOR SPOORWEGEN
Antwerpen
Souvenirs
204e jaargang - no. 159
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week. 7,00 p. kw.; Ir. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 35 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 8 juli 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regelsi
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 fo.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643)Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv.2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg, tel. 2395; Teraeuzen tel. 2116; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2084.
„KONING KALONJl" SLOOT DE GRENZEN
Zeven afgevaardigden van Loe-
moemba's nationale beweging
mochten vrijdag uit Leopold-
stad naar Stanleystad terug
gaan, na sinds de dood van hun
leider in een vluchtelingenkamp
te hebben verbleven.
Met hen ging mee mevrouw
Maurice Mpolo, weduwe van
Loemoemba's minister van
sport- en jeugdzaken, die teza
men met Loemoemba 111 Katan
ga werd vermoord.
Intussen is vernomen dat de Ba-
kwanga. de hoofdstad van de mijn-
staat Zuid-Kasai, ongeregeldheden
zijn uitgebroken als gevolg van voed
selgebrek. De berichten hierover wer-
j= wordt de Nederlandse letter- H
§e kundige Elisabeth Zernike te Is
Ij Amsterdam 70 jaar. n
1 MORGEN J
H begint in Moskou een inter-
nationaal filmfeest, waaraan
Nederland deelneemt met de |f
korte speelfilm „Stretta" van
de cineast Jan Wiertsema.
lIllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllillllllllllllllllH
De Sowjet-Unie heeft vrijdag
haar 95ste veto in de veilig
heidsraad der Verenigde Naties
uitgesproken. Hiermee werd een
Britse resolutie waarin erken
ning van Ivoeweits onafhanke
lijkheid werd verzocht, verwor
pen. Tn dc Britse resolutie werd
alle betrokkenen verzocht te
streven naar de vrede cn vei
ligheid in het gebied.
Het Russische veto was de enige stein
tegen het Britse voorstel. Zeven lan
den waren voor, terwijl Ceylon, Equa-
dor en de Verenigde Arabische Re
publiek zich van stemming onthiel
den.
De raad verwierp vervolgens een
voorstel van de V.A.R., dat de ..on
middellijke terugtrekking" der Brit
se troepen uit Koeweit beoogde.
Slechts de V.A.R., de Sowjet-tJnie en
feylon waren voor.
den uit Noord-Katanga ontvangen.
De voedselvoorziening door de Ver
enigde Naties aan Zuid-Kasai was en
kele weken geleden beëindigd, nadat
„koning" Albert Kalonji V.N.-mili-
taïren de toegang tot zijn grondge
bied had geweigerd. De V.N. riepen
daarop hun burger-ambtenaren uit
Zuid-Kasai terug.
Vrachtwagens met voedsel van de
V.N. werden bjj de grens door iva-
loiiji's soldaten aangehouden. De
soldaten zeiden dat zjj het voedsel
zouden overnemen.
Maar de V.N.-soldaten wei
gerden dit, omdat zij er niet
zeker van waren dat liet te juis
ter bestemming zou aankomen. En
zo kwam dan een einde aan de
voedselvoorziening van Zuid-Ka
sai.
T opconferentie
Het lijkt er nog steedsniet op of
het parlement ook werkelijk op 15
juli zal bijeenkomen, de datum die
per dekreet door president Kasavoe-
boe is vastgesteld.
De V.N.-vertegenwoordiger Sture
Linner zond gisteren zijn politieke
medewerker Mahroed Khiari, Tune
sië', naar Elizabethstad om uit te
vinden wat president Tsjombe nu
precies wil.
Linner zelf nam contact op met de
centrale regering in Leopoldstad om
te weten te komen of zij evenals
Tsjombe. een topconferentie wenst
voordat het parlement in zitting bij
eenkomt.
H.K.H. Prinses Beatrix is aan de
rijksuniversiteit van Leiden geslaagd
voor loet doctoraal examen rechten
vrije studierichting. De prinses is
thans doctoranda in de rechtsge
leerdheid. Foto: een gelukkige ko
ningin en een stralende prinses Bea
trix op weg naar het clubgebouw
van de Leidse vrouivelijke sUidenten-
vereniging.
Geen romance van
prinses Beatrix
Tijdens een gesprek na afloop s
van. de persconferentie, die H
de rector magnificus van de
jjjjj Leidse universiteit heeft be-
iL legd ter gelegenheid van het
doctoraalexamen van prinses
Beatrix, heeft de particulier-
secretaresse van de prinses M
jji desgevraagd categorisch alle i§
geruchten over een romance
tegengesproken. „Vooral de ij
H Franse kranten hebben zich
hieraan schuldig gemaakt", al-
dus mejuffrouw Wijnen.
„Men heeft in het buitenland
s geen begrip voor de normale s
vrije wijze waarop in de Neder-
f: landse studentenwereld jonge |f
mensen met elkaar omgaan,
s bijvoorbeeld tijdens een lus-
trumviering. Alle geruchten
zijn onjuist. Die geruchten zul- Is
len er overigens wel blijven op-
duiken. Denkt U maar eens
M aan Prinses Margaret. Maar,ik f|
kan U verzekeren dat er niets
van waar is". =1
Illllllllllllllllllllllllllllll^
JUDICIUM: „MET GENOEGEN"
P.Z.C.-zaterdagnummer
ALS DERDE toeristische troef
van Zeeland spelen wij in dit
zaterdagnummer liet Belfort
in Sluis uit. Op pagina tien.
Verder in dit 18 pagina's lel
lende P.Z.C.-zaterdagnummer:
Stemmen uit de kerken (pag.
3); Radio en t.v. plus films in
Zeeland (pag. 9); Zeelands
toeristische troeven en feuille
ton (pag. .10); letterkundige,
kroniek en kunst (pag. 13);
„Uw pagina, mevrouw! (pag.
14.) en de kinderkrant met
klanken uit de ether op pagina
16. ifw
„Charmante jonge vrouw
met goed verstand"
(Van een onzer verslaggevers).
Wanneer de minister van justitie in
de komende maanden voor de vervul
ling van functies op zijn departe
ment de lijsten van „uitblinkers" bij
de examens in de rechtwetenschap
raadpleegt, die hem geregeld door de
universiteiten worden toegezonden,
zal hij daarop" ook de naam van prin
ses Beatrix tegenkomen. Zij is op
deze lijst geplaatst omdat het judi
cium over het door haar vrijdag af
gelegde doctoraalexamen in de
rechtswetenschappen luidde: ,,Met
genoegen". I11 schoolcijfers uitge
drukt, komt dit neer op een acht. Het
is de tweede maal dat prinses Bea
trix dit judicium hooTde uitspreken.
Ook bij haar kandidaatsexamen rech
ten luidde het „met genoegen".
Met dit doctoraalexamen is prinses
Beatrix' "Leidse periode afgelopen.
Het examen geeft haar de bevoegd
heid te promoveren, maar noch de
rector magnificus van de Leidse uni
versiteit, professor Rijpperda Wierds-
ma, noch mejuffrouw Wijnen, parti
culier secretaresse van de prinses,
dacht, dat het hier ooit van zal ko
men. Professor Rijpperda Wierdsma
noemde de prinses, die hij had les
gegeven in het staatsrecht: „een bij
zonder aardig, charmant jong meis
je ik moet nu langzamerhand zeg
gen jonge vrouw open en met ge
voel voor humor. Zij was ons allen
zeer sympathiek. En bovendien is zij
begaafd met een zeer goed verstand.
Ik wou, dat onze studenten zo wa-
ren Zij viel altijd op dooi' haar
snelle reacties. Zij bleef weinig wég
op college en wanneer zij eens niet
was geweest, haalde zij de colleges
steeds in".
Nu is zij doctoranda, al zegt de wet
sinds kort dat zowel man als vrouw
doctorandus is.
Met het doctoraal examen heeft prin
ses Beatrix haar academische studie
afgesloten, eigenlijk anders en veel
officiëler, dan zij oorspronkelijk van
plan was. Aanvankelijk zou de prin
ses namelijk net als haar moedei', in
Leiden enkele vakken bestuderen en
daarin tentamens afleggen. Haar
studieduur was toen nog onzeker. Na
enkele jaren studie nu drie jaar
geleden heeft zij gezegd: „ik zou
toch liever de reguliere examens wil
len afleggen". Om dit te kunnen
doen in de vrije studierichting
rechten moest zij echter eerst het
normale kandidaatsexamen doen.
Bang voor het
Romeinse recht
Prinses Beatrix zag erg op tegen
Romeins recht. In privatissima
speciale colleges heeft (le hoog
leraar in dit vak, mr. Feenstra, haar
echter de stol' zodanig weten bij te
brengen, dat zij er plezier in kreeg.
Het examen viel dan ook erg mee.
Bij professor Fischer, die haar on
derwees in het oud-vaderlands recht
werd o.m. het testament van Willem
de Zwijger behandeld. In vlot tempo
heeft prinses Beatrix toen de kandi
daatsstudie tot een goed einde ge
bracht.
IN PLAATS VAN OP 1 OKTOBER
Advies over verlangens
van personeelsraad
De directie van de Nederlandse
Spoorwegen en de personeelraad zijn
gistermiddag overeengekomen, geza
menlijk bij de bevoegde autoriteiten
een voorstel te doen tot invoering
van de verbetering van de secundaire
arbeidsvoorwaarden met ingang van
28 mei jongstleden, inplaats van niet
ingang van de wintel-dienstregeling
op 1 oktober aanstaande.
Voordat directie en personeelraad bij
eenkwamen, heeft de personeelraad
een afzonderlijke vergadering gehou
den, waarin de standpunten van de
drie erkende vakbonden uitvoerig zijn
besproken. Men acht de vervroegde
invoering van de vijfdaagse werk
week mede belangrijk, omdat daar
door ook de extra uitkeringen voor
onregelmatige dienst en overwerk
veelvuldiger zullen worden.
Ten aanzien van de in te voeren ver
betering als zodanig is aan de pari
taire commissie reglement dienst-
voorwaarden verzoent, op korte ter
mijn omtrent een aantal verlangens
van de personeelraad nader advies uit
te brengen.
Marokko steunt Abbas
De premier van de Algerijnse opstan
delingenregering, Ferliat Abbas, heeft
zich In de hoofdstad van Marokko,
Rabat, verzekerd van Marokko's
onvoorwaardelijke steun bij de doel
einden die hij nastreeft.
TAXATIE LANDBOUWGRONDEN
VVv\AA^VV^AA^A<VS^A^VVWV
In Kanaalzone
te lage
grondprijzen
De Zeeuwse landbouw is, zoals
bekend, de laatste maanden
ernstig ontstemd over het beleid
van dc zgn. Commissie van Noo
ten, die de taxaties verricht van
een groot aantal landbouwgron
den, welke aan hun oorspronke
lijke bestemming worden ont
trokken. In het bijzonder is hier
in het geding de vaststelling van
de grondprijzen. Volgens de boe
ren, landbouworganisaties en de
gewestelijke raad voor Zeeland
van het Landbouwschap worden
de prijzen in het algemeen veel
te laag geschat. Een sprekend
voorbeeld daarvan wordt de
aankoop van gronden in de
Zeeuws-Vlaamse kanaalzone ge
noemd. Op advies van de orga
nisaties weigerden alle landbou
wers hun grond te verkopen
voor de door de Commissie van
Nooten getaxeerde prijs. Resul
taat: onteigeningsprocedures
voor de rechtbank, waarbij de
boeren met een veel hogere prijs
uit de bus kwamen, dan door de
Commissie van Nooten was
vastgesteld. Verhoging van de
bedragen met vele tienduïzen-
den guldens is geen uitzonde
ring!
De georganiseerde landbouw heeft
geen vertrouwen meer in de Com
missie van Nooten. Zeker niet na
de „ommezwaai" van de commissie,
die, zoals thans uit het taxatiebod
van de commissie blijkt, bij de prijs
bepaling rekening houdt met de rech
terlijke uitspraak. In dit verband is
in de landbouw al het woord „koe
handel" gevallen......
De centrale commissie voor de ont
eigeningsvergoedingen te Rotterdam,
de zogenaamde Commissie van Noo
ten, is indertijd in het leven geroe
pen om vergoedingen vast te stellen
bij vorderingen ten behoeve van de
wederopbouw in Nederland. Enkele
jaren geleden heeft de commissie
zicli meer op de onteigening toege
legd, waardoor zij tevens een meer
particulier karakter heeft gekregen.
Ter verkrijging van de grond in de
Zeeuws-Vlaamse kanaalzone voor
verbreding van het kanaal Terneu
zenGent heeft het rijk de Com
missie van Nooten als taxateur be
noemd. Zeer tot ontstemming van
de betrokken eigenaren. De commis
sie heeft zodanige prijzen vastge
steld, dat geen enkele landbouwer er
mee akkoord is gegaan.
Tienduizenden
Op advies van de organisaties en
1 het Landbouwschap heeft men het
laten aankomen op onteigening. In
een aantal gevallen is al uitspraak
gedaan en zonder uitzondering
zijn de betrokenen landbouwers er
tienduizenden guldens beter op
geworden.
De voorbeelden spreken voor zichzelf.
Er is een geval van een bedrijf van
17 ha. De Commissie van Nooten
taxeerde f 106.315,De rechtbank
te Middelburg stelde de totale prijs
vast op niet minder dan f 167.678,
een verschil liefst van meer dan zes
tigduizend gulden.
Een tweede geval: betreft 15 ha
grond met bedrijfsgebouwen, taxatie
Commissie van Nooten 177.956,
uitspraak rechtbank 218.924,
Verschil ruim f 40.000 voor de be
trokken landbouwer. Tenslotte een
'erde geval: betreft gebouwen en 8%
.a grond. Taxatie Commissie van
Nooten 103.409 Ruim 50.000.—
té weinig oordeelde de rechtbank, die
Zie slot pag. 2 kot. 2
ftufttliin
De Zeeland-week, die vorige
maand in Antwerpen is gehou
den, heeft hier en daar ge
mengde reacties opgeroepen. Van
Zeeuwse zijde was men over het al
gemeen niet ontevreden en met name
van de kant der organisatoren is ge
wezen op een aantal positieve ele
menten in deze week. Bij de sluiting
kon men van geestdrift spreken en
zelfs werd voortvarend uitgeroepen:
„En nu naar Gent". Daarnaast ech
ter hebben wij van Zeeuwse bezoe
kers aan de expositie nogal sombere
geluiden gehoord, waarbij scherpe
kritiek niet ontbrak. Belangrijk wa
ren ook de meningen van de Belgen:
Antwerpse stadsbestuurders vooral
hebben niet nagelaten in hoffelijke
bewoordingen deze manifestatie te
prijzen en aldus toonden zij zich cor
recte gastheren. Alleen de directeur
van de Antwerpse Kamer van Koop
handel heeft tegenover journalisten
enkele kritische opmerkingen ge
maakt.
In dit koor van niet altijd harmo
nieus samenklinkende stemmen heeft
zich thans het tijdschrift voor recla
me Ariadne" gemengd met een
uiterst kritische beschouwing over de
Zeeland-week. „Het had allemaal an
ders en beter ge-
kund", zegt net
blad, „we moeten
onder ogen dur
ven zien dat, bij
alle getoonde goed
willendheid, de Zeeland-week een dor
re, kleurloze aangelegenheid is ge
worden". En voorts: „Zulk een fan
tasieloze uitstalling van produkten
kon de verwende burgers der Sinjo
renstad onmogelijk boeien". Elders
in ons blad (pagina 4) hebben wil de
kritiek van „Ariadne" in haar geheel
afgedrukt.
Men zal moeten toegeven: een
overgroot deel van de opmer
kingen is niet te weerleggen.
En terecht ook zegt het blad, dat
men nu niet moet aankomen met het
verhaal dat het nooit de bedoeling is
geweest om in Antwerpen een ambi
tieuze show op touw te zetten en dat
men niet meer wilde dan alleen het
visitekaartje van de provincie afge
ven. „Dat is een foutieve redenering.
Of nu Zeeland komt en straks Gel
derland of Groningen, voor de Bel
gen zij het 'Ollanders. En het is dus
de Nederlandse goodwill, die in het
geding is", aldus het blad.
Wij geloven, dat met deze laatste
opmerking de kern van de zaak is
geraakt. Bij de organisatie van deze
Zeeland-week heeft men niet in Ne
derlandse verhoudingen, maar in
eigen afmetingen gedacht en men is
er stilzwijgend van uitgegaan, dat
deze maten zonder meer in Antwer
pen pasten. Maar dat toch is gééns-
zins het geval: er is hier sprake van
een metropool, waar men heus wel
wat gewoon is op het stuk van ten
toonstellingen en culturele manifes
taties. Wil men dus indruk maken,
dan zal men het niveau van de stad.
waar men op bezoek is, tenminste
moeten evenaren, zo mogelijk moeten
overtreffen. Dat bijvoorbeeld is in
het verleden gebeurd met de „Zie
Zeeland"-expositie in Gent. Zeeland
is toen met hulp van vele deskundi
gen, ook van buiten de provincie, op
zijn tenen gaan staan, is zelfs bij wij
ze van spreken op een stoel geklom
men om even groot te zijn als de
universiteitsstad en cultuurcentrum
Gent. Zeeland representeerde daar
Nederland op hoog niveau! Maar in
Antwerpen men moet het „Ariad
ne" toegeven is men onder de
maat gebleven, zowel wat tentoon
stelling als wat manifestaties aan
gaat. Men zou zelfs de vraag kunnen
stellen of men zelfs niet onder de
eigen Zeeuwse maat is gebleven
En daarom geloven wij na Antwer
pen, dat de kreet „En nu naar Gent"
niet lichtvaardig mag worden aan
geheven. Eerst zal moeten worden
onderzocht of Zeeland een vlagver
toon op internationaal niveau aan
kan
Een reportage van een onzer re
dacteuren in de P.Z.C. van gis
teren over commercie en toeris
me in Middelburg stelde nog weer
eens vast: een groot deel van de
dagtoeristen komt niet voor beziens
waardigheden, maar wil plezierig uit
zijn. En voorts: de middenstand
weet van deze omstandigheid te
profiteren, maar sommige zakenmen
sen bedienen zich daarbij van twij
felachtige wervingsmethoden.
Naar aanleiding van het bewuste
stuk ontvingen wij van bevriende zij
de een merkwaardig kaartje met een
Engelse tekst, dat een Middelburgse
souvenirzaak aan passerende toeris
ten doet uitdelen. Het is een „Waar
schuwing" zoals het omlijnde op
schrift meedeelt. En er wordt dan
verder verteld, dat buschauffeurs en
gidsen van bepaalde zaken in deze
stad geld ontvangen om hun passa
giers daar te doen winkelen. „Dat
moet U zélf betalen", aldus het
kaartje, „maar déze (bedoeld is: on
ze) souvenirwinkel geeft géén geld
aan wie dan ook. Daarom zijn onze
prijzen lager!" Loopt de toerist al le
zende een honderd meter of zo ver
der, dan krijgt hij een bon (tekst in
drie talen) uitgereikt voor een gratis
kopje koffie of thee: het is een an
dere souvenirzaak, die aldus klanten
probeert te trekken.
Zover is het dus nu gekomen! De
slag tussen de souvenirszaken wordt
op de rug van de toerist uitgevoch
ten. De kaartjes en de koffiebonnen
vormen daardoor op zichzelf al
héél fraaie souvenirs van het gasL-
vrije Zeeland, zodat de toerist geen
klompen meer hoeft te kopen. Daar
mee sloegen de Zeeuwen elkaar vroe
ger mee op het hoofd, maar tegen
woordig doen ze het met drukwerken.
Leuk voor de vreemdeling om thuis
te laten zien
Het is wel bar. r