PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Op
MINISTER VAN R00Y (sociale zaken)
AFGETREDEN
WaterschapNoord-Beveland' nam
aanpassingswerken van rijk over
Kabinet zou aftreden
hebben verlangd
wacht in Koeweit
in grijze stofwolk
Vandaag...
UTRECHT HAALDE
REÜNISTEN IN
NAS0ETI0N BESCHULDIGT
NEDERLAND OPNIEUW
WEER IMPASSE
IN GESPREK
OVER LAOS
Strik en Strop
Misbruik
204e jaargang - no. 155
Dagblad, uitgave van de lirma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, i 7,00 p. kw.; Ir. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 4 juli 1961
ADVERTENTIEPRIJS Tl cent p<r
m,m. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (mas. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vüssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51,tel.3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv.2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red, 7853, adv.5213); Oostburg. tel. 2395; Terneuzen tel. 2116; Zierikzee red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
ONTSLAG STAATSSECRETARIS ROOLVINK IN BERAAD
Mr. dr. C. J. M. A. van Rooy.
Uitstel kinderbijslagdebat
tot september verwacht
(Van onze Haagse redactie)
In politieke kringen houdt men ern
stig rekening met de mogelijkheid,
dat het Kamerdebat over de algeme
ne kinderbijslagwet na het aftreden
van minister Van Rooy zeker niet
voor september zal worden hervat.
Kr doen thans zelfs hardnekkige ge
ruchten de ronde dat liet kabinet als
nog bereid zou zijn, om over de vraag
of een kinderbijslag voor zelfstandi
gen zou moeten worden uitgebreid
tot liet eerste kind, alsnog aan de
sociaal economische raad voor advies
v oor le leggen.
...vieren de Verenigde Staten
hun „Independance Day".
...is het 200 jaar geleden, dat 5
de eertijds befaamde Engelse 5
S romanschrijver Samuel Ri-
S chardson te Londen overleed.
VWWVWWW\N\*WWWW
Maandagochtend is in Utrecht de in
tocht van de reünisten gehouden bij
de viering van het 65ste lustrum van
de rijksiiniversiteit. Foto: het lo Vi
vat schalde door de straten van de
oude Domstad.
Het kabinet van de koningin deelt mede: de minister van sociale
zaken en volksgezondheid, mr. dr. C. J. M. A. van Rooy, heeft
2 juli 1961 aan H. M. de koningin verzocht hem ontslag te ver
lenen als minister van sociale zaken en volksgezondheid wegens
redenen van persoonlijke aard, verband houdende met het ver
loop der besprekingen over liet wetsontwerp algemene kinder
bijslagverzekering. H.M. de koningin heeft bij kon. besluit van
maandag dit ontslag verleend onder dankbetuiging voor de
diensten aan haar en den lande bewezen. De staatssecretaris van
sociale zaken en volksgezondheid, de heer B. Roolvink, heeft
overeenkomstig hetgeen staatsrechtelijk gebruikelijk is in aan
sluiting op de ontslagaanvrage van de minister van sociale
zaken en volksgezondheid eveneens aan de koningin zijn ver
zoek 0111 ontslag doen toekomen. H.M. de koningin heeft deze
ontslagaanvrage in beraad genomen- H.M. heeft de minister
van landbouw en visserij, mr. V. G. M. Marijnen, belast met het
tijdelijk beheer van het ministerie van sociale zaken en volks
gezondheid.
Een beslissing over de opvolging van
mr. Van Rooy is nog niet genomen.
In verband met het aftreden van mi
nister van Rooy zal minister-presi
dent De Quay dinsdagmiddag bij de
aanvang' van de Tweede Kamer een
korte verklaring' afleggen, waarin hij
verzoekt om schorsing van de be
raadslaging over het wetsontwerp al
gemene kinderbijslagverzekering.
Het was het optreden van de mi
nister van sociale zaken tijdens de
behandeling van dit wetsontwerp, en
vooral zijn beantwoording van de op
merking van de Kamerleden in twee
de termijn, die de val van minister
Van Rooy hebben veroorzaakt.
Geërgerd.
Het verlangen tot aftreden van minis
ter Van Rooy schijnt te zijn uitge
gaan van het kabinet. In de kringen
CRISIS LIJKT IETS GELUWD
Verblijf voor
Britten geen pretje
I11 de afgelopen 24 uur zijn
troepen-eenheden tot binnen 8
kilometer van de grens tussen
Koeweit en Irak gebracht. Dit is
maandag verklaard door lucht-
maarschalk Sir Charles Elwor-
thy, Brits bevelhebber in Koe
weit.
Sir Charles heeft thans ruim
30Ö0 man onder zijn bevel in
het door Irak bedreigde sjeik-
dom Koeweit.
Hoewel de crisis nu wel wat is ge
luwd, zijn maandag Britse parachu-
In het waterleidingbedrijf van Koe
weit richten Britse commando's zich
in, terwijl een bewoner van de stad,
gekleed in burnous en met een tul
band op het hoofd, toekijkt.
tisten gearriveerd ter versterking-
van de land-, zee- en luchtstrijdkrach
ten die al naar het sjeikdom waren
gestuurd met het oog op de dreigen
de Iraakse invasie. Ook arriveerde
grondpersoneel van de R.A.F. uit
Engeland en voegde het Britse fre
gat Locifyne zich bij het vliekdek-
schip Bulwark en twee andere fre
gatten in de baai van Koeweit.
In Londen verleide premier Harold
Macmillan aan het lagerhuis dat de
Britse troepen in Koeweit zullen blij
ven zolang sjeik sir Abdoellah as
Salm as Sabah hen daar wenst.
Hoewel zij geen strijd behoefden te
leveren, was het verblijf voor de Brit
se troepen hier allesbehalve een pret
je. In een dichte, grijsbruine mist van
'stof moesten dó soldaten hun werk
doen bij zeer hoge temperatu
ren. De soldaten, van wie de
meesten zich op de nog niet voltooi
de luchthaven Farwanï, 8 kilometer
ten zuiden van Koeweit, en op de
douanepost Moetlaat, 25 kilometer
ten noorden van Koeweit, bevonden,
liepen alleen in korte broek gekleed.
Sommigen hadden zakdoeken voor
het gelaat geknoopt om het stof uit
mond en neus te houden.
van de ministers toonde men zich
in sterke mate geërgerd over het
feit, dat minister Van Rooy toen hij
het kabinetsbesluit om de eis tot af
wijzing van een amendement tot uit
breiding van de kinderbijslag tot het
eerste en tweede kind en de financie
ring daarvan uit de belastingmidde
len, namens het kabinet al bij voor
baat onaanvaardbaar verklaarde,
zich van die taak volgens de minis
ters op zeer aanvechtbare wijze heeft
gekweten.
Volgens het oordeel van de ministers
heeft dr. Van Rooy met het zeer
korte en bijzonder weinig overtuigen
de betoog, de kans verzuimd om de
Kamer van de ernst van de overwe
gingen van het kabinet te overtui
gen. Volgens onze informaties zon de
nu altrenende minister aldus de in
druk hebben gewekt, dat hij niet
achter dit besluit van het kabinet
stond, terwijl hij tevens in de Kamer
een sfeer opriep, die een val van het
kabinet geenszins tot de onmogelijk
heden maakte.
Ook staatssecretaris
Het aftreden van minister Van Rooy
vormt de tweede wijziging in de sa
menstelling van het kabinet De Quay.
Enkele maanden na het optreden van
dit kabinet trad in 1959 de minister
van defensie, de heer S. J. van den
Bergh om persoonlijke redenen af.
Diens opvolger, ir. Visser heeft toen
de staatssecretarissen die de heer
Van den Bergh als zijn naaste poli
tieke medewerkers had aangetrok
ken, beiden overgenomen. Dat is ech
ter bepaald geen wet van Meden en
Perzen. Integendeel. De regel is na
melijk, dat de staatssecretaris auto
matisch aftreedt als de minister, aan
wiens departement hij is verbonden,
heengaat, opdat de nieuwe minister
zelf zijn staatssecretaris zal kunnen
kiezen. Daarom staat niet bij voor
baat vast, dat de heer Roolvink door
de opvolger van dr. Van Rooy weer
als staatssecretaris zal worden uitge
kozen.
Aan de andere kant is er echter het
feit, dat de antirevolutionaire heer
Roolvink in feite het gehele loon-
vormingsbeleid van de regering voor
ziju verantwoordelijkheid lieeft ge-
„NEDERLAND VERKOOPT EEN LEUGEN"
Ook in Londen contact
met Nederlanders
In een schriftelijke verklaring aan de
pers in Bonn lieeft de Indonesische
minister van verdediging, generaal
Nasoetion, maandag de Nederlandse
regering ervan beschuldigd dat zij
probeert de wereld een leugen te
verkopen wanneer zij over zelfbe
schikking voor West-Irian spreekt.
„Terwille van zulk een belofte heeft
Indonesië in de oorlog tegen Japan
gev'vhten. Na de oorlog heeft Neder
land dit zelfbeschikkingsrecht voor
Indonesië geweigerd en heeft Indo
nesië daar vier jaar met alle macht
naar moeten streven".
De werkelijke reden voor het vast
houden van Nederland aan West-
Irian is de wens een recht te hebben
in de Azië-politiek van het westen
mee te spreken over de Zoavo, aldus
Nasoetion.
Nasoetion waarschuwde Nederland
het Indonesische geduld in de kwestie
West-Irian niet op de proef te stel
len.
„Indonesië is een vredelievend
volk en zeer geduldig. Maar een
land met waardigheid en van zulk
een positie ïn de wereld kan niet
dulden dat op zgn gebied delen
van zijn volk onder moderne sla
vernij van het kolonialisme moet
lijden. Niemand kan van ons ver
wachten dat wij voor onbeperkte
tijd zullen wachten.
Wij bezitten moderne wapens, mo
derne strijdkrachten en zijn een dy
namische natie, ons leger is zeker
had, terwijl dat een zeer centraal
stuk van de regeringspolitiek was.
Daarom wordt voor zeker aangeno
men, dat de minister-president aan de
kandidaat voor de opvolging van dr.
Van Rooy de eis zal stellen, dat hg
bereid is de heer Roolvink weer als
staatssecretaris voor te stellen.
het meerdere van het Nederlandse in
West-Irian.
Wij zijn geen land dat zijn wapens
niet gebruikt wanneer wij worden
uitgedaagd".
In een andere passage van zijn schrif
telijke verklaring zei Nasoetion dat
hg de mogelijkheid van een vreed
zame oplossing van de kwestie-West-
Irian niet uitsloot.
„De noodzaak van een invasie in
West-Irian na het mislukken van
vreedzame onderhandelingen wordt
op het ogenblik door de Indonesische
regering onderzocht. Een beslissing
is nog niet gevallen".
Hij kondigde aan ook in Londen met
Nederlanders te spreken.
De Amerikanen hebben maandag op
de 14-landen conferentie over Laos
in Genève onomwonden een tussen
Britten en Russen bereikt compro
mis over de uitrusting van de inter
nationale commissie van' toezicht op
het bestand in Laos verworpen.
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse delegatie noemde de Brits-
Russische formule „vrij onaanvaard
baar". Hij zei dat deze formule,
opgesteld dooi'- de Britse delegatie
leider Malcolm Macdonald, en de
Russische delegatieleider, Georgi
Poesjkin, noch voorzag in bewegings
vrijheid van de commissie noch in
voldoende materieel de twee fun
damentele Amerikaanse eisen.
De Amerikanen staan erop dat de
commissie, die in Vientiane is geves
tigd, de vrije beschikking heeft op
transpórt- en communicatiemiddelen
„vanwaar zij dat ook maar zou wen
sen".
NA AANVANKELIJKE AARZELING
Definitief dijkgeschot over de jaren
1959, 1960 en 1961 wordt berekend
De vergadering van hoofdinge
landen van het waterschap N.-
Beveland, die maandagmiddag
in „De Stadswijnkelder" te
Kortgene werd gehouden, heeft
de in liet kader van het zgn.
„aanpassingsplan" gebouwde
gemalen en duikers op Noord-
Beveland totaal van de
bouwkosten rond 4 miljoen gul
den van het rijk overgeno
men. Verschillende hoofdinge
landen uilden over dit punt eni
ge nadere toelichtingen, niet na
me over de verplichtingen, die
het waterschap op zich neemt
door het aannemen van het
voorstel. Het waterschap, zo
werd van bestuurszijde betoogd,
kan hier niet onderuit: het wa
terschap heeft de gemalen en
duikers reeds in gebruik geno
men, zodat het duidelijk is, dat
het rijk ze wil overdragen. Ove
rigens lieeft het rijk voorlopig
de bouwkosten voor zijn reke
ning genomen. En als de bijdra
gewet is aangenomen, zal vast
staan wat het aandeel van het
waterschap in Je bouwkosten is-
„Aanvankelijk stonden we wat aar
zelend tegenover overneming, omdat
we niet wisten en nog niet weten hoe
de bijdragewet uit de bus zal ko
men", aldus dijkgTaaf M. J. van
Arenthals. De Deltadienst Zuid van
de rijkswaterstaat beeft echter sterk
aangedrongen op overneming, temeer
omdat de gemalen cn duikers reeds
dienst doen ten behoeve van het
waterschap. Als argument heeft te
vens gegolden het feit, dat de Delta
dienst Zuid ten aanzien van andere
zaken „vervelend" dreigde te worden,
verklaarde de dijkgraaf. Dit was
voor het waterschapsbestuur mede
aanleiding de knoop door te hakken
en de vergadering voor te stellen de
zg. aanpassingswerken over te ne
men van het rijk. Over het algemeen
kon de vergadering het standpunt
van liet bestuur delen. Zonder hoof
delijke stemming werd het voorstel
aanvaard.
In zijn openingswoord herinnerde de
heer Van Arenthals aan de uitspraak
van minister Korthals tijdens de zo
mervergadering van de Z.L.M., dat
de bijdragewet spoedig zal worden
ingediend. „Laten we hopen, dat dit
inderdaad het geval is en dat een
voor Noord-Beveland gunstige be
slissing zal vallen", aldus de dijk-
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
Minister Van Rooy is afgetreden.
Zijn heengaan komt er op neer,
dat de bewindsman eenvoudig
de laan is uitgestuurd wegens geble
ken ongeschiktheid: het kon echt
niet langer'. En inderdaad was het
optreden van deze minister weinig
indrukwekkend en werd zijn beleid
vanaf het eerste begin door vriend
en vijand slechts als goedwillend
amateuren beschouwd. Niettemin is
het tragisch, dat hij juist is gestrui
keld op het wetsontwerp kinderbij
slagregeling: in deze zaak immers is
hij in feite het slachtoffer geworden
van de houding, die de meerderheid
van het kabinet ten aanzien van deze
wet had aangenomen. Weliswaar had
de minister vorige week op allesbe
halve tactische en wel zéér summiere
wijze het onaanvaardbaar uitgespro
ken over wat toch wel het verlangen
van een Kamermeerderheid bleek te
zijn, maar tegelijkertijd was het voor
iedereen duidelijk,
dat het kabinet
als geheel op dit
stuk van zaken
een beslissing had
genomen: het ka
binet (en met name de minister van
financiën) had de wens afgewezen
om de verzekering voor het eerste en
tweede kind uit de belastingop
brengst te laten betalen. En het was
de heer Van Rooy die deze beslissing
aan de Kamer moest mededelen. Hij
deed dat echter zodanig, dat de ver
ontwaardiging zeker ook bij zijn
geestverwanten in de Kamer
groot was: de heer Van Rooy had
gefaald, had opnieuw gefaald. Oók
het kabinet begreep dat en kabinets-
overleg leidde er toe, dat de minister
van sociale zaken zijn ontslag moest
nemen. Slachtoffer van eigen onbe
kwaamheid niet alleen, maar óók
van de hele kabinetspolitïek.
Er wordt nu gefluisterd, dat de
staatssecretaris van Economi
sche- Zaken. dr. Veldkamp zijn
opvolger zal worden. Indien dit zo
zou zijn is aan deze ontwikkeling eni
ge ironie niet te ontzeggen: men zal
zich herinneren dat tijdens de kabi
netscrisis van 1959 dr. Veldkamp
herhaaldelijk werd genoemd voor de
portefeuille van sociale zaken, maar
toen werd hij door zijn eigen partij
„niet zwaar genoeg" genoemd. Er is
toen aandrang uitgeoefend op mr.
Van Rooy, die burgemeester van
Eindhoven was. en deze heeft zich
laten strikken. Het is inderdaad een
strik geweest: „strop" is misschien
een nog beter woord!
Het zal nu van vele factoren af
hangen hoe deze aangelegen
heid zich verder zal ontwikke
len: voorlopig is het beraad over de
kinderbijslagwet geschorst en op dit
stuk van zaken kan men dus nog alle
kanten uit. Maar op dit ogenblik lijkt
ons niet het belangrijkste in 'hoever
re over deze kinderbijslagregeling
een compromis mogelijk zal zijn tus
sen regering en kamermeerderheid
vermoedelijk zal dat niet zo moeilijk
zijn! maar de vraag of nu met het
heengaan van minister Van Rooy de
rrfoeilijkheden rond dit kabinet zijn
opgelost. Het antwoord daarop kan
moeilijk bevestigend luiden: op te
veel punten is er kritiek op deze
ploeg, kritiekdie waarlijk niet al-
ieen in de sociale sector ligt. Men
kan bijvoorbeeld denken over het op
treden van de groep-Rijkens ten aan
zien van Nieuw-Guinea zoals men
wil, maar men kan niet ontkennen,
dat dit optreden een symptoom is
van ontevredenheid jegens dit onder
deel van de regeringspolitiek. En er
zijn meer voorbeelden van een der
gelijke ontevredenheid te noemen en
zij betreffen meer dan één departe
ment.
Dat is dus de vraag, die de rege
ringspartijen zich thans moeten
stellen: kan het nog wel zo lan
ger, is het tijdstip voor een grondige
reconstructie thans niet aangebro
ken Dezer dagen hebben wij op de
ze plaats herinnerd aan een opinie-'
onderzoek over de politieke belang
stelling bij het Nederlandse volk, bij
welk onderzoek nog al droeve resul
taten naar voren kwamen. Men zal
moeten erkennen, dat het geharre
war van de laatste maanden rond de
regeringv veelal een gevolg van
fouten door het kabinet! er niet
toe bijdraagt om het gezag voor poli
tici te verhogen en de belangstelling
voor de politiek te intensiveren. En
wanneer men zich dan bovendien nog
realiseert dat de internationale span
ningen nog steeds toenemen, dan zal
men tot de erkenning behoren te ko
men, dat het vertrek van de heer
Van Rooy niet het laatste kan zijn
wat er ten aanzien van dit kabinet
behoort te gebeuren. Dit ontslag is
nog slechts de eerste fase. Er dient
een hechte ploeg onder bekwame
leiding te komen.
Terwijl ieder weldenkend mens al
thans probeert in deze toch al
zo lawaaierige samenleving niet
te veel geluid te maken en op zijn
minst in de recreatie-gebieden rust
nastreeft, wordt er in dc industriële
sector het tegendeel gepropageerd. Zo
kon men dezer dagen in een adver
tentie van een „bekende Nederlandse
elektronische industrie" de volgende
zin lezen: „Muziek in de auto, muziek
in de keuken, muziek op het strand..".
Het ging hier om een draagbare ra
dio! En bij het lezen van deze ver-
koop-propaganda vraagt men zicli
af: is dat nu wel nodig? Waarom
adverteert deze industrie niet in deze
geest: „Gebruikt uw draagbare radio
toch vooral niet op strand en in bos
sen". De verkoop zal door een derge
lijk advies heus niet nadelig worden
beïnvloed. Terwijl nu welbewust over
last wordt gepropageerd! Gebruik
van een draagbaar radiotoestel op
een drukbezet strand is geen gebruik
meer:-het is misbruik!