PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
FELICITATIES UIT HELE LAND VOOR
PRINS BERNHARD
Oost en West willen
praten over Berlijn
Verscherpte maatregelen tegen „bromnozems"
in de binnensteden
Talrijke geschenken
bij 50ste verjaardag
Amerika lanceert de
eerste kernsatelliet
Vandaag..
INGESCHAKELDE
hui.pmotor
13-24
Gehard?
Tsjombe stelt
voorwaarden
204e jaargang - no. 152
Dagblad, uitgave van de llrma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 30 juni 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (mar. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 68-60, tel. 2355 (b.g.g, red. 3508/3546, adv.3647/3643; Middelburg,Markt 51, tel.3841 (b.g.g. red.2078/3169, adv.237S); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g.red.7853, adv.5213); Oostburg, tel.2395; Temeuzen tel. 2116; Zierlkzee red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Feestdag begon met muzikale hulde
Een beeld van de viering in paleis
Soestdijk, van de vijftigste verjaar
dag van Z.K.H. Prins Èernliard.
FotoEen deputatie van het station
voor maalderij en bakkerij t. Wage-
ningen biedt de prins een Abraham"
aan, een gebak in de vorm van een
pop, welke volgens traditie wordt
aangeboden aan hen die vijftig jaar
worden.
PRINS BERNHARD vierde gisteren zijn vijftigste verjaardag
in het paleis Soestdijk, waar liij afgevaardigden ontving van tal
rijke maatschappelijke verenigingen. Burgers en militairen
brachten de prins hun gelukwensen over en boden geschenken
aan. De dag begon met een muzikale hulde door het cadetten-
tamboerskorps Prins Bernlrard van de Koninklijke Militaire Aca
demie. De tamboermaïtre bood een foto van het korps aan. Tot
de buitenlandse bezoekers op Soestdijk behoorde prinses
Alexandra van Kent.
K.N.V.V.L., de heer C. Kolff, ontving
hij de gouden medaille der vereniging.
De prins, getooid met de nieuwe gou
den medaille, ontving aan liet slot
van zijn verjaarsreceptie een grote
groep vertegenwoordigers van het
Nederlandse bedrijfsleven. Door dr.
ir. F. Q. den Hollander werd hem
symbolisch het schip „Budi" overhan
digd. Prins Bernhard dankte tenslot
te de vertegenwoordigers van werk
gevers en werknemers voor dit prach
tige geschenk.
„Geen gymnastiek
meer
V
Overigens onderscheidde deze ver
jaarsreceptie zich weinig Van zovele
andere verjaardagen van mannen die
hun „vijftigste" vieren. Er werden
ook hier zinspelingen gemaakt op
Abraham, de tweede helft en de vijf
kruisjes. Maar de sportief geklede
prins zwaaide alle suggesties over
„liet wat ouder worden" van zich af.
Behalve toen een deputatie van de
christelijke vereniging voor lichame
lijke opvoeding „Excelsior" uit Baarn
de prins een fraaie sigarettendoos
aanbood en de voorzitter, de prins
uitnodigde om nu toch eens een uit
voering van deze Baarnse vereniging
mee te maken.
„Ik wil de uitvoering wel bijwonen"
zei de prins, „maar om actief deel te
nemen, neen, daarvoor voel ik me te
oud". Al even gewoon was de nieuws
gierigheid waarmee de prins zijn ver
jaarscadeautjes uitpakte. Het grote
geschenk kwam dit jaar van het be
drijfsleven. Werkgevers en werkne
mers hebben gelden bij elkaar ge
bracht vóór cón fraai schip, dat on
langs de r.aam „Budi." kreeg. Het zal
ligplaats kiezen voor de bungalow
van het koninklijk gezin in Italië en
dat „l'Elefante felice", de gelukkige
olifant heet. „Budi" is een olifant zon.
der slagtanden, die volgens de inboor
lingen geluk brengt. Toen men dan
ook de prins gistermorgen met tal
rijke presentjes verraste, was de keus
niet moeilijk, want op zo'n schip is
heel wat nodig.
Dq padvinders waren er ook gis
termorgen. Twee stoere hoofd
commissarissen kwamen samen
met vier padvinders de prins een
beeldje van een padvinder aanbie
den. Maar ook de traditionele
Abraham ontbrak niet. Leerlingen
van het station voor maalderij en
bakkerij in Wageningen hadden
deze lekkernij speciaal voor deze
dag gemaakt.
De heer M. A. Smeenk, voorzitter
van de federatie van oranjeverenigin
gen in Nederland, bracht een mooi
boeket bloemen ince en zwaaide de
prins lof toe voor alles wat hij in het
belang van Nederland heeft gedaan.
Op zijn verjaardag is de prins ook
onderscheiden door <lc Koninklijke
Nederlandse Vereniging voor Lucht
vaart, waarvan hij ere-voorzitter is.
Uit handen van de voorzitter van de
Wellicht in het najaar
V.S.: Initiatief
moet van de
Russen komen
President Kennedy heeft giste
ren in Washington verklaard,
dat Amerika bereid en gereed is
om over de kwestie Berlijn on
derhandelingen te voeren met
Rusland. Maar hij liet uitkomen,
dat Amerika niet het initiatief
zal nemen voor dergelijke be
sprekingen-
Ongeveer tegelijk verklaarde premier
Kroesjtsjew in Moskou, dat de Sow-
jet Unie gereecl is voor onderhande
lingen over Berlijn. Politieke waarne
mers in Washington zijn van mening
dat Kroesjtsjew geen haast zal ma
ken met de conferentie, omdat hij
eerst in oktober het commu
nistische congres wil doen houden.
Dat zou er dus op neerkomen, dat in
november of december onderhande
lingen zouden kunnen beginnen.
President Kennedy zei over de
Amerikaanse bereidheid: „wij zul
len altijd klaar staan voorstellen
te bespreken die kunnen leiden tot
groter veiligheid voor de inwoners
van Berlijn en tot garantie van de
mogelijkheid voor hen om als vrije
mensen een keus te doen".
De Verenigde Staten staan op het
standpunt, dat de Oostduitse commu
nisten niet het recht hebben om de
luchtvaart van de westelijke mogend
heden op Berlijn aan beperkingen te
onderwerpen.
De Oostduitse autoriteiten hebben
een verklaring uitgegeven waarin ge
zegd wordt, dat met ingang van 1
augustus de vliegtuigen, die naar
Berlijn gaan of er vandaan gaan zich
moeten melden bij een Oostduits ver-
keerscentrum.
Walter Ulbricht, heeft gisteren ge
zegd, dat de Sowjet-Unie en Oost-
Dnitsland bezig zijn met het treffen
van veiligheidsmaatregelen tegen de
tijd dat Moskou een vredesverdrag
met Oost-Duitsland zal sluiten.
is het 100 jaar geleden,
dat de Nederlandse stadsschil.
C der, etser, tekenaar en litho-
graaf Joannes van Liefland te
Utrecht overleed.
LUCHTMACHTESKADER
UIT ALGERIJE
Een Frans eskader, bestaande uit 12
van de allernieuwste „Mystere IV"
straaljagers zal uit Algerije worden
teruggetrokken. Het eskader zal vol
gens welingelichte kringen in het
midden van juli terugkeren.
Douanetarieven in
E.E.G. omlaag
De Europese parlementaire assem
blee heeft gisteren eenstemmig be
sloten om de douanetarieven voor de
Euromarktlanden met tien procent te
verlagen.
De nieuwe tarieven zullen aan het
einde van dit jaar van kracht worden.
fyiltifaii
Drie kunstmanen tegelijk in j
baan om aarde gebracht
1 DE VERENIGDE STATEN hebben iu de nacht van woens- 1
H dag op donderdag met één raket drie kunstmanen in een jg
1 baan om de aarde gebracht. Iu een ervan, een ongeveer jg
1 tachtig kilogram wegende satelliet van de marine is voor m
het eerst een kerngenerator van ongeveer twee kilogram 1
I aangebracht. gj
II Van onofficiële zijde is vernomen dat de raket, die van de basis bij
j§ Cape Canaveral werd gelanceerd, een baan over enkele landen heeft
M beschreven, namelijk Cuba en enkele delen van Zuïd-Amerika. Deze |j
M landen, met uitzondering van Cuba, waren van te voren van de proef g
op de hoogte gesteld en hadden hun toestemming gegeven de raket
over hun rechtsgebied te richten. Ambtenaren hebben meegedeeld M
M dat het plutonium 23S van de kerngenerator zich bevindt in een M
1 zwaar metalen omhulsel. Proeven op de grond hebben aangetoond M
g dat als er iets mis zou zijn gegaan een ontploffing bijvoorbeeld j§
er geen radio-actief materiaal kon vrijkomen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiniiniiiiï
KLACHTEN VAN OMWONENDEN ZIJN VELE
GELDT SLfcCHTS VOOR
XUWISLEN M£T
Op de Vlissingse boulevards treft
men sinds 1 mei bovenstaand bord
aan. Zal het nodig zijn de Zeeuwse
binnensteden er in de toekomst vol
mee te zetten t
(Foto P.Z.C.
Nog geen bromfietsverbod
in Zeeuwse stadscentra
„Of we er last van hebben?
het is een plaag!" Dit is de
algemene uitlating van de
Zeeuwse stedelingen, die aan
de zogenaamde „bromfiets
circuits" wonen, de brom
fietscircuits waar een kleine
groep onder de bromfietsbe
rijders danig van zich laten
horen. Hun voertuigen ma
ken opmerkelijk veel geluid,
het bepaalde traject wordt
zonder ophouden gereden,
met een diepe minachting
voor de verkeersregels. Een
plaag dus voor de omwonen
den die zich in hun gesprek
ken soms moeilijk verstaan
baar kunnen maken, een
plaag voor winkelend en wan
delend publiek dat niet zelden
op onprettige wijze in aanra
king met deze bromfietsen
komt.
En daar er klachten zijn treedt de
politie op. Maar de snelheden la
ten zich moeilijk voor üe vuist
weg controleren en de bromfiet
sers die een overtreding begingen,
blijken op bun snelle en wend
bare voertuigen meestal niet te
achterhalen. Het gaat slechts om
een kleine groep van bromfietsers,
een kleine groep die dank zij veel
lawaai en te snel rijden het voer
tuig als zodanig in diskrediet
brengt. Een kleine groep die luid
ruchtig in de stadscentra opereert.
In Middelburg concentreert zich
de bromdrukte rond Pottenmarkt,
Markt en Lange Delft. In Vlissin
gen zijn het de bewoners van de
Walstraat, Kleine Markt en Nieu-
wendijk die er zoals één van
hen het uitdrukte de brandspuit
er wel eens op zouden willen zet
ten. In Goes beperken de jeug
dige luidruchtige bromfietsers
zich tot het circuit Grote Markt,
Lange Kerkstraat, Klokstraal,
Lange Vorststraat en Lombard
straat. In Zierikzee gonst het op
het circuit Dam-Mol-Havenplein
en Appelmarkt niet zelden van de
brommers. Terneuzen vormt onder
de Zeeuwse steden .de gunstigste
uitzondering. De voortdurend
rondrossend e bromfietsers ont
breken nagenoeg.
Delft heeft aan haar hrom-
fietsplaag rigoureus ecu einde
gemaakt, door de hele binnen
stad voor de bromfietsers af te
sluiten. Een vérstrekkende maat
regel, een paardeiniddel zelfs.
Maar wanneer alle politieoptreden
ontoereikend blijkt, kan een der
gelijke ingreep noodzakelijk zijn.
De omwonenden van genoemde
circuits bleken, toen wij ernaar
vroegen bijna allen voorstander
van het afsluiten van de binnen
stad voor bromfietsen te zijn. De
politie in de verschillende Zeeuw
se steden denkt er echter nog an
ders over; voorlopig een scherpe
controle en stTaffere maatregelen.
Een punt waarover zowel politie
als omwonenden het eens zijn:
wanneer de binnenstad voor brom
fietsen wordt afgesloten moeten
bijzonder veel goeden onder bij
zonder weinig kwaden lijden.
Terreur
Bijzonder weinig kwaden dus. In
derdaad, het percentage van de
bromfietsers die misbruik van hun
voertuig maken is niet groot, ver
geleken bij de andere berijders
van „fietsen met in werking zijnde
hulpmotoren".- De verrichtingen
van deze groep zijn echter dusda
nig spectaculair en aanstootge
vend, dat deze groep welhaast
normatief voor het hele rijk dei-
bromfietsen is geworden. Men 2ou
kunnen spreken van een soort ter
reur die door deze groep wordt
uitgeoefend. Het is dan ook niet
verwonderlijk dat de volksmond
bedoelde groep onder de noemer
..bromnozems brengt.
De bromnozems dus; een bekend
beeld. Een beeld van jongens in
leeftijden tussen 1G en 20 jaar.
De kleding is meestal net zo kleu
rig als het lawaaimakend voertuig
en de voornaamste bezigheid van
de bromnozems is brommen.
Vele uren kunnen ze zich verma
ken door eindeloos rondjes te rij-
(Zie slot pag. 2 kol. 2)
Onlangs lazen wij in een commen
taar de opmerking, dat het wes
ten gehard raakt in de koude
oorlog. En ten bewijze daarvan werd
gewezen op de rustige reactie van
het westen (niet alleen bij staatslie
den, maar ook bij de „gewone man")
op de ultimatieve dreigingen van
Kroesjtsjew inzake Berlijn. Deze op
vatting echter lijkt ons voor bestrij
ding vatbaar, althans voor zover er
een verband wordt gelegd tussen het
„gehard-zijn" en het „kalme reage
ren". Het is weliswaar verleidelijk
om het zo voor te stellen, maar het is
niet helemaal eerlijk. Men doet de
waarheid vermoedelijk meer recht,
wanneer men stelt dat hier eerder
sprake is van een zekere apathie dan
van gehardheid.
Een reeks van factoren bepaalt de
huidige houding van de westerse
mens. Hij is gewoon geraakt aan
de dreiging, liij is opgegroeid met het
gevaar en deze omstandigheden nu
kunnen zijn oordeel beïnvloeden, ten
goede, maar óók ten kwade. Berlijn
is al zo vaak de inzet van het spel
tussen oost en west geweest, zo rede
neert hij, het is altijd nog goed ge
gaan: waarom nu niet? Tegelijkertijd
bouwt hij zijn materiële welvaart
steeds verder uit en daardoor lrjkt de
strijd in Nederland om de vrije zater
dag soms heel wat
belangrijker dan
de twist om de
vroegere Duitse
hoofdstad. Slechts
zelden is er sprake
van werkelijke verontrusting: men
weet weliswaar dat men op een vul
kaan leeft, maar tegelijkertijd wordt
er rekening mee gehouden, dat de
krater zich"kalm houdt. En wanneer
er af en toe mensen opstaan, die
schilderen wat er zou kunnen gebeu
ren indien de uitbarsting inderdaad
een feit zou worden, dan worden deze
lieden door anderen uitgekreten om
dat zij demoraliserend zouden optre
den. Dezulken zouden slachtoffers
zijn van de koude oorlog..., zeggen
him opponenten. Het is echter de
vraag wat beter is, een niet-op-rea-
geren-stemming of een bezinning op
de situatie van vandaag.
Van het westen wordt nu vastbe
raden beid gevraagd, zo wordt
aJlerwege gesteld. Voortreffelijk!
Maar vastberaden houdt in, dat er
„beraad" is geweest en dat dit be
raad tot een duidelijke, „vaste" lijn
heeft geleid. Dat geldt uiteraard in
de eerste plaats voor de leiders van
het westen', maar het is óók van toe
passing op een ieder, die fundamen
teel heeft gekozen voor het systeem
aan dezo zijde van het ijzeren gordijn
Nu behoeft dat niet te betekenen, dal.
men zich plotseling met vaandels en
met vlaggen schaart achter de wazi
ge en ongrijpbare ideeën van een mo
rele herbewapening en evenmin is
het nodig om burgerwachten en
schutterijen op te richten. Maar een
inzicht in het waarom van de keuze,
een scherper bewustzijn ook van de
huidige situatie, meer beraad tenslot
te dat tot vastberadenheid leidt, zou
toch wel voor diverse groenen van de
bevolking gewenst zijn. Een recent
opinie-onderzoek in ons land wees
uit, dat bijna een kwart van de on
dervraagden er allervreemdste opvat
tingen op nahield terzake van poli
tiek. Men haalde er geringschattend
de schouders over op. De Westberlii-
ners echter zullen in deze dagen ver
moedelijk de schouders niet zo licht
vaardig ophalen. Wij herinneren ons
hoe tijdens een vorige crisis bij een
bezoek aan deze stad een Berlijnse
collega zei: ..Ik sta op en ga naar
bed met deze vraag: zal het westen
ons verkopen
Zal het westen ons verkopen? Het.
is een vraag, die in deze tijd niet
alleen de Westberlijners aangaat.
In een recent verschenen boek van
dr. H. J. Heering over „Tragiek"
wordt in de inleiding herinnerd aan
Münehen in 1938: ..Wat deed Cham
berlain: de vrede dienen, of door toe
geeflijkheid de oorlog uitlokken?
Dient wie de vrede zoekt, in feite
toch de oorlog?" Opnieuw is het wes
ten voor deze problematiek gesteld
en het ziet er nu naar uit. dat het
antwoord anders en forser zal luiden
dan ruim twee-en-twintig jaar gele
den. Maar niemand weet of het uit
eindelijk vrede zal dienen of oorlog
zal uitlokken. Wie echter over deze
problematiek de schouders ophaalt,
mag zich niet direct op gehardheid
beroemen. Hij zal in zelfonderzoek
moeten uitmaken of er soms spr-.ke
is van apathie.
President Tsjombe heelt giste
ren te Elïsabetlistad op een offi
ciële persconferentie verklaard
„in principe" bereid te zijn een
delegatie naar de zitting van liet
parlement te Leopoldstad te
zenden op voorwaarde dat eerst
een topconferentie van Kongo
lese leiders gebonden zou wor
den om de weg tot een dergelij
ke zitting te vereffenen.
Het kabinet van premier Beo werd
door hem verworpen terwijl hij Beo
zelf beschreef als „die man die voor
wendt premier te zijn". De enige man
te Leopoldstad die volgens hem wer
kelijke macht had was Moboetog,